Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
25 ŞUBAT1993 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
umutsuz \aka+- Hazine, DPT ve SSK yetkilileri
Icurumun içindebulunduğu çıkmazı
: görüştüler. Çözüm olarak gündeme
: gelen gayrimenkul satışı, gayrimenku
; satışı, kiralann artınlması, primlerin
•ükseltilmesi gibi önerilerin sorunu
. yözücü nitelikte olmadığı üzerinde
duruldu.
• Kısa vadeli çözüm olarak önerilen
sosyal yardım zamlannın genel
bütçeden karşılanmasına ise Maliye
, karşı çıkıyor.
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Sosyal Sigor-
talar Kurumu'nun (SSK). içinde bulunduğu mali
sıkıntılann aşılabilmesi için Devlet Bakanı Tansu
• Çiller tarafından ortaya atılan "prim oranlan yük-
1
seltilsin, kurum gayrimenkullerini satsın" önerile-
• rinin "sorunu çözücü ve uygulanabilir olmadığı"
belirtildi. SSK prim tavanının yükseltilmesi önen-
. sinin ise. mali sıkıntılan daha da arüracağı bildiril-
di. Kısa vadede uygulanabilir çözümün, SSK'ya
• genel bütçeden destek verilmesi olduğu kaydedildi.
1 milyon 750 bin emeklisinin aylıklannı ödemek-
; te zorianan, farklan ve vergi iadelerini gecikmelerle
• ödeyebilen SSK'nın, bu darboğazdan nasıl çıkaca-
. ğı. hem teknik. hem siyasi düzeydeele alınıyor.
Hazine, DPT ve SSK yetkililennin teknik düzey-
• de yaptıklan çalışmalarda, ortaya konulan öneriler
teker teker değerlendinldi. Bu değerlendirmelerin
• sonucunda, son günlerde ortaya aulan "SSK prim
tavanı yûkseltilsin" önerisinin, sorunu çözmekten
. çok derinleştiricı olduğu sonucunda görüşbirliğine
; vanldı. Çiller'e de, bu konuda bilgi venldiği bildi-
•rildi.SSK uzmanlan, bu konuda yaptıklan çalış-
Bağ-Kwy
kwtııkiş yasasuubekRyor
ADANA (AA) - Bağ-Kur Genel Müdürii M.
Rıdvan Seiçuk, kunımun canlanabitmesi için
TBMM gündeminde bulunan yasa tasansımn
bir an önoe çıkartılması gereküğini belirterek bu
konuda baskı gruplannın desteğini bekledikleri-
ni söyledi.
Adana Sanayi Odası'nda, Bağ-Kur'un fonksi-
yonlan konusunda sanayicilere bilgi veren Ge-
nel Müdür Selçuk, kurumun, kuruluşundan ve
işleyişinden kaynaklanan baa hatalar nedeniyle
isteniten düzeyde verimli olamadjğını söyledi.
Kururau rahatlatmak amacıyla geçen yıl çj-
kartılan "af kanunu"ndan bir trilyon liralık gelir
elde ettilderini ve geçici bir rahatlama dönemine
girdiklerinı anlatan Genel Müdür Selçuk, nihai
çözüm için hazırlanan tasansının yasalaşmasıy-
la, "düzlüğe çjkabileceklerini" bildirdi. Selçuk,
Bağ-Kur'a devlet bütçesinden finans aktanlma-
sının zorunlu olduğunu ifade etti.
Sclçuk, yasa tasansıniH. "zorunlu mali mesuli-
yet sigortası"ndan Bağ-Kur'a pay verilmesiyle
köy ve mahalle rnuhtarlannın primlerinin maaş-
lanndan peşin kesilmesi gibi yenilikfer getirdiği-
ni söyledi.
malan HDTM ve DPT uzmanlanna şöyle özetle-
diler:
"Gösterge tablosunun 11 bine yükseltilmesi ha-
linde, halen 4 milyon 921 bm lira olan prim matrahı
üst sının, 8 milyon 140 bin liraya çıkacak. Böylece
en yüksek göstergeden prim ödeyen sigortalılann
aylık primleri 1 milyon 110 bin lıra artacak. Son 5
yılda üst sınirdan prim ödemekte olan ve 1 nisan
1993 ile 31 aralık 1993 tanhleri arasında da 8 mil-
yon 140 bin lira üzerinden prim ödeyen sigortalı,
1994 yılı başında emekli olursa. önerilen düzenle-
me nedeniyle emekli aylığında meydana gelecek
artış bugünkü katsayı üzerinden 1 milyon 69 bin
lira olacak. Hesaplamalara göre, 9 ayda alınacak
ek primler toplamı, aylıklarda bu nedenle ortaya
çıkacak artışı ancak 6 ay karşılayacak. Sigortalıya
7. aydan itibaren ödenecek ek aylıklar. kurum
tarafından karşılanmak zorunda kalacak Aynca
bu uygulama ile, eski ve yeni emekliler arasında da
önemli farklar doğacak ve yeni bir "süper emekli
sorunuyla' karşı karşıya kalınacak."
Teknik düzeyde yapılan çalışmalarda. SSK ve
DPT uzmanlannın fikir birliğıne vardıkları, Ha-
zine uzmanlannın ise, bazı noktalarda karşı çıktığı
sonuçlar özctle şöyle:
*-PRİM ARTIŞI: Hazinenin öncrdiği, ancak
işçi ve işveren kesimlenyle beraber. Moğultay'ın da
şiddetle karşı çıktığı bu öneri, çözüm getirici-uygu-
lanabilir değil. Primlerdeki 3 puanlık bir artış.
SSK'nın yıllık prim tahsilatını ancak 3 tnlyon lıra
kadar arlınyor. Oysa SSK'mn 1993 yılı tahpminı
açığı 15 trilyon liranın üzennde Bu açığı gıderebil-
mek için yaklaşık 10 puanlık birpnm arlışı gcrekir.
Ancak, bunun da sosyal taraflara kabul ettirilmesi,
hemen hemen olanaksızdir. Kaldı ki, zatcn büyük
bir sorun olan kaçak işçi çalıştırma davranışı. bu
artışla birlikte çok artacakiır. Böylece prim kaçağı
artacak, beklenen gelir artışı da sağlanamaya-
caktır.
• GAYKİMENKITIAERİN SATIŞI: SSK
açıklannın kurumun elindeki gaynmenkullerin
satışı yoluyla kapatılması önerisi, kısa vadeli bir
.çözüm olmaktan bile uzak. Yılda 40 trilyonun üze-
rinde bir aylık ödemcsi yapan kurumun elindeki
bütün gaynmenkullenn toplam değeri 50 trilyon
lira kadar. Genel müdürlük binası ve hastaneleren
de dahil olduğu bu gaynmenkullerin satışıyla eldc
edilebilecek gelir, SSK açıklanm 1.5 yıl kadar ka-
patacak, ancak bu süre sonunda SSK yine aynı so-
runlarla karşı karşıya kalacaktır. Kurumun, "satıla-
bilır" durumdaki 4 trilyon liralık gayrimenkulünü
clden çıkarması ise, açığı yaratan koşullann değiş-
memesi durumunda, günlük-geçici bir çözüm ola-
caktır.
• KİRA 6ELİRLERİBTİN ARTIRIL-
MASI: Aydaortalama I tnlyon lıradan fa/la açığı
bulunan bır kurumda, kira gelirlerinin yaratağı
olumlu değişme için gerckli hazırlıklar yapıldı. An-
cak, bu gelir artışı, hiçbir zaman SSK'nın sorun-
lannı çözebilecek bır boyutta olamaz.
SSK ve DPT uzmanlan. kalıcı çözümün ku-
rumun nimet-külfct dcngesinın düzeltilmesiylc ilgi-
li olduğunu, bunun da uzun dönemde mümkün
olabılcccğını belirterek. "Genye tek yol kalıyor, o
da, prim karşılığı olmayan sosyal yardım zam-
lannın genel bütçeden ödenmesi" dediler. HDTM
uzmanlan ise, SSK'nın "kendi yağıyla kavrul-
ması" gcrektiğini belirterek, genel bütçeden kuru-
ma aktarma yapılmamasını savundular. HDTM
uzmanlan, SSK'nın mevcut alacaklannı iyi takip
etmesı, pnm kaçaklannı önlemcsi, primleri za-
manında tahsil etmesi ve gaynmenkul yöncliminin
düzeltilmesiyle sağlanacak ek kaynaklann. 3 pu-
anlık prim artışı yapılmasıyla artacağını, böylece
bülçeye yük olmadan sorunun çözüleceğini savun-
dular.
Maliye ve Gümrük Bakanlığı yelkilileri ise, sos-
yal yardım zammının genel bütçeden ödenmesi yö-
nünde bir karann, bu yıl uyguianabilmesi için, ya-
sal düzenleme yapılması ve ödenck aynlması gc-
rektiğini bildirdiler.
Fiskobirlik işçisi bakanlık kapısında
İşçiler Sanayi ve Ticaret Bakanlığı önünde toplanarak bina girişini işgal ettiler
• Fiskobirlik işçilerinin grevi 6. gününde. Yaklaşık
bin 500 işçi Ankara'da dün Sanayi ve Ticaret Ba-
kanlığı önünde eylem yaptılar. Fiskobirlik Genel
Müdürii Sedat Tarhan yaptığı açıklamada, geçici
işçileri işten çikarmayı düşünmediklerini söyledi.
Yurt Haberleri Servisi - Fis-
kobirlik işyerlerinde çalışan iş-
çilerin başlattıklan grev altına
gününe girerken, bir an önce
sonuçlanmasını sağlamak için
dört gün önce Ankara'ya gelen
, yaklaşık bin 500 işçi, dün Sana-
• yi ve Ticaret Bakanlığı önünde
. eylem yaptılar.
'. İşçiler dün aynca Devlet Ba-
; kanı Şerif Ercan'la göriiştü.
; Devlet Bakanı Ercan, hazırla-
i yacağı raporu Başbakan'a su-
! nacak. Fiskobirlik Genel Mü-
j dürü Sedat Tarhan yaptığı açı-
• klamada, geçici işçileri ışten çı-
'. karmayı düşünmediklerini söy-
; Fiskobirlik grevine kaülan
• bir grup kadın işçi bakanlık bı-
'. nasının girişini işgal ederken, iş-
; çilerin büyük bir kısmı da ba-
• kanlık önünde beklemeye baş-
• ladı. Bekleyişleri sırasında "öl-
'. mek var, dönmek yok". "De-
; mokrasi dediler, hakkımızı ye-
; diler", "Grev hakkımız, söke
• söke alınz" şeklinde sloganlar
attılar. Öz Glda-İş Sendikası
. Genel Teşkilatlandırma Sekre-
teri Agah Kafkas tuvalete gir-
melerine izin verilmemesi üzeri-
ne "Hasta kadınlanmız hap iç-
mek için bir bardak su alamı-
yorlar. Bakanlık kapısı önünde
barikatlarla karşılıyorlar" dedi.
Daha sonra her işyerinden
seçilen birer temsilci tarafından
' insan haklanndan sorumlu
Devlet Bakanı Mehmet Kahra-
man ile kadın haklanndan so-
rumlu Devlet Bakanı Türkan
Akyol'a protesto telgraflan çe-
kildi.
öz Gıda-İş Sendikası Genel
Sekreteri Salim Uslu, Fiskobir-
lik'te 4 milyon lira dolayında
bir ücret talep ettiklerini belirte-
rek, Devlet Bakanı Şerif Ercan
ile yaptıklan görüşmede, kamu
sözleşmelerinin 20 puan altında
sözleşme imzalamaya razı ol-
duklannı da ifade ettiklerini bil-
dirdi.
Hak-İş Genel Başkanı Necati
Çelik başkanlığındaki bir grup
işçi, Devlet Bakanı Ercan'a.
toplu iş sözleşmesi görüşmeterr
sırasında işverenin daha önce
kadroya alınan bin 400 gççici
işçinin eski kadrolanna dörîdö-
riilmek istendiğıni bildirdi. İşçi-
ler. ücret konusunda da emsal
birliklerde uygulanan ücret is-
tediklerinı kaydettiler.
Devlet Bakanı Şerif Ercan,
görüşme sırasında Sanayi ve Ti-
caret Bakanı Tahir Köse'yi
arayarak Fiskobirlik işçilerinin
durumunu iletti. Şerif Ercan'ın
Fiskobirlik'te çalışan yaklaşık 2
bin işçinin durumu ile ilgili ola-
rak haarlayacağı bir raporu
Başbakan Süleyman Demirel'e
sunacağı öğrenildi.
Fiskobirlik Genel Müdürii
Sedat Tarhan. kamuoyunun
sözleşmeyle ilgili olarak yanlış
bilgilcndinldiğıni kaydederek,
Fiskobirlik yönetimi olarak
mevcut ücretlere birinci yıl için
yûzde 130, ikinci yılın ilk altı ayı
için enflasyon artı yüzde 5 ora-
nında zam önerdiklerini kay-
detti. Tarhan, işçilerin I milyon
700 bin lira olan ücretlerini tek-
lifleri ile birinci yıl 3 milyon 648
bin, ikinci yılın ilk altı ayında 4
milyon 736 bin, ikinci altı ayın-
da ise 6 milyon 157 bin liraya
yükselteceklerini sözlerineekle-
di.
'Bectiş,benimle evlenirnüsin?'
• Bedia Muvahhit'in 70. sanat yaşamı, yine sahnelerde kutlandı
Kültür Servisi - Tiyatro ve sinema sanatçısı Be-
dia Muvahhit'in 70. sanat yaşamı, yine sahnelerde
kullandı. Cemal Reşit Rey Konser Salonu'nda
"Türk Aydınlanmasına Katkıda Bulunanlar" di-
zisi çerçevesınde önceki gün gerçekleştirilen "Be-
dia Muvahhıt'e Saygı" gecesinde. tiyatrocular
Muvahhit'in yaşamından kesitler sundu. aynca
sanatçmın fotoğraflanndan oluşan bir dia gösteri-
si ile Mimar Sinan Üniversitesfnin hazırladığı bir
film göstenldi.
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Nurettin
Sözen'ın açış konuşmasıyla başlayan geccde, Be-
dia Muvahhit'in anılanndan derlencrek Füsun
Akatlı'nın yazdığı, Engin Uludağ'ın yönettiği
oyun, İstanbul Şehir Tiyatrosu oyunculannca
sahnelendi. Oyunda Bedia Muvahhit'i Defne Hal-
man ile Tomris İncer. Atatürk'ü Cüneyı Türel.
Yahya Kemal'i Alı Taygun, Muvahhit'in eşı Ah-
met Refet'i Argun Kınal. Vasfi Rıza Zobu'yu To-
ron Karacaoğlu ve Muhsin Ertuğrul'u da Erhan
Abir canlandırdı.
Gccenin konuklan Haldun Donnen, İsmet Ay
ve Feridun Karakaya ise Muvahhit'e olan hay-
ranlıklannı dile getirdıler. anılardan kesitler sun-
dular, sanatçının kcndınc özgü espnlerini, fıkrala-
nnı anlaltılar. Haldun Dormen, Muvahhit'in "70
yıl zirvede kaldığını" söylcycrek. "Ne mutlu Türk
insanına. Türk tıyatrosuna. Türk kadınına Bedia
Muvahhıt gibi bir sanatçıya sahip olduğu için" dc-
di.
Tiyatro sanatçısı İsmct Ay ise Bedia Muvahhit'-
in önünde eğılerek "Bcdış, senı çok seviyorum-
benimle evlenir misin?" diye sordu. Bu sözleri üze-
rine alkışlar alan Ismel Ay, konuşmasmı Bedia
Muvahhit'in iki fıkrasını anlalarak kahkahalarla
bitirdi. Fcndun Karakaya da Muvahhit'i "eşi ol-
mayan bir sanatçf' olarak nitelendirdi.
Bedia Muvahhit'in yaşamından kesitler sunan
oyun sırasında Bedia Muvahhit dc zaman zaman
sahneye çıktı, kendisını canlandıran oyuncularla
birlikte yaşamını bir kez de"oyunun içinde" yaşa-
dı. Mimar Sinan Ünıversitesi'ncc hazırlanan Be-
dia Muvahhit belgeselinde de sanatçının "Hep O
Şarkı". "Ateşten Gömlek", "Paydos", "Lekeli
Melek". "Çingene" gibi fılmlerindcn kesitler
sunuldu
'Güvenli
annelik'
projesi
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - Sağlık Bakanlığı. J
xbek
ölüm hızının en yüksek olduğu
illerde "güvenli annelik" adıyla
yeni bir proje başlalıyor. Ba-
kanlığın. Ankara. İslanbul vc
İzmir'ın yanısıra, 22 ildegerçck-
leşttreceği proje çerçevesinde,
bu illerdeki tüm anne adaylan
lepsit edilerek, en az 3 kez he-
kim kontrolünden geçmelcri
sağlanacak. Aynca. gebelerde
sıkça rastlanan kansızlık hasta-
lığına karşı anne adaylanna üc-
rctsiz olarak demir ve vitamin
haplan dagjül*cakı < •••,-
Ana Çocuk Sağiığı Genel
Müdürii Prof. Dr. Ayşc Dervi-
^oğlu, proje kapsamrnda vatan-'
daşlann ailev planlaması- yön-
temleri konusunda da eğitilmc-
lennı amaçladıklannı bıldirdı.
Doğu ve Güneydoğu Anadolu
bölgelerindeki mevcut coğrafık,
ckonomık vc sosyal şartlann bu
yörelcrdcki bcbck ölüm hızının
artmasmda önemli bir faktör
olduğunu bclirten Dervışoğlu,
"Tüm Türkiye'dc olduğu gibi
bu yörelerde dc doğum kontro-
lü konusunda halkı bilinçlen-
dirmcye çalışıyonız. Doğu'da
yaşayan bir kadın, eğer 4 çocuk
ıstiyorsa. 8 çocuk doğurmak
dunımunda kalıyor. Çünkü,
doğurduğu ölüyor" dedi.
Dervişoğlu, projenin amaa-
nın, annelerc dünyaya getirdik-
leri çocuklan için yaşama garan-
tisı sağlamak olduğunu söyledi.
Projclcrinin, kamuoyuna çeşitlı
ccvrelerce "Güneydoğu'ya zo-
runlu doğum kontrolü" şeklinde
lansc edılmesini de elcştircn Der-
vişoğlu "Kımseyc zorla nüfus
planlaması yaptıramayız. Bu in-
san haklanna aykın. Bu proje-
nin ağırbklı olarak Doğu ve Gü-
neydoğu illerinde uygulanacak
olması. bu bölge nüfusunun çok
artamasından değil, bebek ölüm
oranının yüksekliğindendir."-
dedı.
^Kaybolan
9
kızlar MaJuııııt Hoca lıiıııayesiııde
• Bahkesir'den aylar önce kacan Hüsniye'nin izi
İstanbul Fatih'te bulunur. Nakşi Şeyhi Mahmut
Hoca'nın müritleri arasmdadır artık. Fatih
Çarşamba'da Mahmut Hoca'nın imamlık yaptığı
camiye çok yakın Gül Apartmanı'nda bir süre kalmış.
Nakşiye olan Hüsniye şimdi Esenler'de bir kuran
kursunda hocabk yapıyormuş.
: •Trabzon Çaykara doğumlu Mahmut Hoca
bir başka kaçak kız Emine Ataman'ın da "emin ellerde"
olduğunu itiraf etmişti. Kaçak kızlann aileleri, Üsküdar
müftüsünün öldürülmesi için fetva vermesi ile
kamuoyunda iyice tanınan Hoca'nın, kızlannı
- yönlendiren isim olduğunu düşünüyorlar.
GÜNDÜZtMŞİR
FİGENATALAY
Bahkesir'deki Atatürk Sağlık
Meslek Lisesi'nde öğrenim gör-
dükleri sırada ya da mezun ol-
duktan sonra ortadan kaybolan
kızlaıia ilgili yaptığımız araştır-
ma, bizi yeniden İstanbul'a getir-
di. Kayıp kızlann aileleriyle gö-
riiştükten sonra kızlardan birinin
Fatih ilcesine bağlı Çarşamba
semtınde yaşadığı. bir başkasımn
da aynı yerde faaliyet gösteren
Nakşi Şeyhi Mahmut Ustaosma-
.' noğlu'nun "himayesinde" oldu-
ğu kesinleşmişti.
İstanbul'un Çarşamba semtı
sanki "kurtanlmış bölge". Kıya-
fet Yasası, sankîan, cübbekri,
kara çarşaflanyla dolaşanlann
umunında bile değil. Her adım
başi yasal ya da yasadışı kuran
• kursu.
Balıkesir Atatürk Sağlık Mes-
. lek Lisesi öğrencilerinden Hüsni-
;ye Kırkar, yeni adyla Nakşiye
Ehli İrfan'a uzun yıllar "yuva"
olmuş Gül Apartmanı da Çar-
şamba'da Mahmut Ustaosma-
noğlu'nun hocalık yaptığı İsmail
Ağa Camii'ne yakın bir sokakta.
Amacımız, Hüsniye'nin uğru-
na evini terkettiği yaşam biçimini
görmek, Hüsniye ile konuşmak.
Babası İsmail Kırkar'ın kızını
ararken dedektif titizliği ile bul-
duğu Gül Apartmanı'na ulaştık.
Apartmanın bulunduğu sokak.
Çarşamba'nın hemen her yeri gi-
bi İran "kokuyor". Çarşafsız tek
kadın yok. 7-8 yaşlanndaki ço-
cuklann bile kafalannda sank-
lar. Kara carşafl kadınlar, cübbe-
li erkekler, apartmanlara girip
çıkıyor. Gül Apartmanı da, ço-
ğunluğu henüz küçük yaştaki kı-
zlarla dolu. Apartman girışindeki
kızlara Hüsniye'yi sorduğumuz-
da en üst kattakı 10 numaraya
çıkmamızı söylüyorlar, Çıkı-
yoruz. Evlerin kapılanmn önün-
de çok sayıda siyah renkli ayak-
kabı var. 10 numaranın kapısı
açşk. Çarşaflı kızlar gidip geliyor.
Giriş kapısından scnra mcrdivcn
MAHMIJT HOCA-son derece smırlı
olan miirit saytsını çoğaJrmak için dağ
tepe demeden pek çok yeri dolaşıyor.
Nakşibenditiknedir?
Nakşibendiük, adını "AUah'ın ısmını kalbe nak-
şetme" arzusuna yönelişten alır. Beyaz külah üzerine
bayız sank, müritlerin giysisidir. Namaz sırasında
sanğm ucu arkaya salınır. Nakşibendiler, sürekli
zikre dalar ve derin bir sessizlik içinde yaşarlar. Nak-
şibendi müritleri, çeşitli zikir aşamalanndan geçtik-
ten sonra en büyük zikir töreni olan Hatemi Hace-
gan, genelde bir mescidin salonunda yapılır. Şeyh,
post üzerine bağdaş kurup orurur. Der\işler de şey-
hin sağ ve solundan itibaren yere bağdaş kurup bir
halka oluştururlar. Bir derviş 110 adet yuvarlak taş
getirir. Bu taşlann 10'u iri, diğerleri fmdık büyüklü-
ğündedir. 10 iri taş şeyhin önüne konulur. diğer taş-
lar da müritlere dağıtılır. Bu iş bittiklen sonra şeyh
fatihayı, sonra da (Elem Neşrah) suresinin okunma-
sını söyler. Bu sureyi yedi derviş içlerinden okur.
Bundan sonra (Zikrullah) başlar ki Nakşiler buna
(Hatemi Hacegan) derler. Bu zikir 1001 defa ihlası
şerif çekmektir. Bu zikır şöyle gerçekJeşürilir
Dervişler, taşlan sağ ellerine abrlar. Her ihlasda
taşlan sağ elden sol ele geçirirler. Şeyhin önûndeki iri
taşlarda her bır ihlasda kaldınlır. Böylece 1001 ihlas
tamamlanmış olur. Nakşibendi tarikatının Hatemi
Hacegan töreni, cuma ve pazartesi akşamlan yatsı
namaandan sonra düzenlenir.
var. Bu merdivenin yan duvar-
lanna ayakkabılık yapılmış. On-
larca siyah ayakkabı yanyana sı-
ralanmış. Belli ki ev kalabalık.
Hüsniye'yi görmek istediğimı-
zi. ona köydeki babasından se-
lam getırdiğımizi söylüyoruz.
"Böyle bin yok". "Peki Nakşiye
var mı?" Yanıt olumlu. Nakşiye
Ehli Irfan, 4-5 ay öncesine kadar
burada yaşıyormuş. Ama artık
yok. Ncdcni, Nakşiye'yc Esen-
ler'de yeni bir kuran kursu açıl-
mış olması. Nakşiye artık kuran
kursu hocası, şimdi yeni "Nak-
şiye"ler yetiştirmekle meşgul.
Mahmut Hoca bağlantısı
Görüştüğümüz aileler, kızla-
nnın Mahmut Ustaosmanoğlu
tarafından yönlendirilmiş olma
olasılığının çok yüksek olduğu
görüşündc birleştiler. Hüsniye'-
nin babası İsmail Kırkar. bu dü-
şünceden yola çıkarak 54 gündc
kızının izinı bulduğunu anlattı.
Hatta, Emine Ataman'ın dayısı
Hasbi Yılmaz. Edremit'te Mah-
mut Hoca'nın ağzından kızın
kendilerinde olduğunu öğrendi-
ğıni söyledi.
Kamuoyu Mahmut Ustaos-
nıanoğlu'nun adjnı ilk kez Nakşi-
bendi Tarikatı Şeyhi Sultan
Mahmut Efendi olarak bilinen
Fatih Camii imamı vc cskı Üskü-
dar Müflüsü Hasan Alı Ünal'ın
öldürülmesine fetva vcrdiğı ıçın
du>du.
Mahmul Uslaosmanoğlu, 16
Şubat 1985 tarihınde çıkanldığı
islanbul Sıkıyönetim Komu-
tanlığı I Numaralı Askeri Mah-
kemesi'ndc altı arkadaşı ile bir-
likte idanı istemiyle yargılandı.
Tuluksuz olarak yargılanan
Mahmut Uslaosmanoğlu, şimdi
son derece sınırlı olan mürit
sayısını çoğaltmak için dağ tepe
demeden yurdun pck çok yerini
dolaşıyor. Zırhlı otomobillerle
yaptığı gezilcrde kendılerine ya-
kın kişilcrle yaplığı pazarlıklar
sonucu eldc ettiği müritleri kamp
yeri olan İsmail Ağa Camii bitişi-
ğindcki çeşitli binalarda eğiliyor.
Bu binalann üzerinde isim vc nu-
maraya rastlamak pek mümkün
değil.
Mahmut Ustaosmanoğlu,
Trabzon Çaykara ilçesi doğum-
lu. Yaşı konusunda rivayellcrol-
masına karşın 70"i geçkin olduğu
belirtiliyor. Vaazlarında basit bir
dil kullanması ve müritlennı kol-
layıa özelliği ile dikkat çekiyor.
70'li yıllarda ismi yavay yavaş
duyulmaya başlanan Uslaosma-
noğlu'nun doğduğu bölge ile
Kaysen, İzmit, Adapazan gibi il-
lerde örgüllendiği bugüne kadar
saptanan bilgiler arasında. An-
cak, Uslaosmanoğlu, bu bölge-
lerlc yelinmeyerck münl çevresi-
ni genişletmek için son yıllarda
Balıkesir, Bursa, Edrcmil ve Gö-
nen'dc yayılmaya çalışıyor. Usta-
osmanoğlu'nun müritİcrinin cn
büyuk özcllığı. önemli bir bölü-
münün ckonomik yöndcn zayıf
oluşu. Erkck müritlerin en belir-
gın özcllıkleri sakallan. şalvar.
cübbevcsanklan. Kadınlardaisc
sadece ıki gozü açıkla bırakan
kara çarşaflar.
Kamhi'den, valiye teşekkûr
• İstanbul HaberSenisi - Profilo Holding Yönelim Kurulu vc
500. Yıl Vakfı Başkanı Jak Kamhi, kendisinedüzcnlenen
suikast girişimi sonrası İstanbul Emniyet Müdürlüğü'nün
yaptığı çalışmalanndan ötürü Vali Hayri Kozakçıoğlu'na
teşekkûr ziyaretindcbulundu. Kamhı daha sonra DGM'ye
giderek suikaslgirişimiyleilgili ifade vcrdi. Kamhi, kendisine
düzenlcnen suikast girişimindc koruma polıslcrinın kendi
canlannı lchlikeye atarak çatışmaya girdiğini belirterek "Sayın
valimevecmniyelcçokmüteşckkirim,"dcdı. Kamhi, basının
da bu konuya objcktif yaklaştığını belirterek, lcşckkür etli.
İstanbul Valisi Hayri Kozakçıoğlu ısc. Kamhı'nin nazik jesli
için tcşckkürederek, "Devletin görevı herşcyden öncchuzurla
birliktecan güvenliğini sağlamaktır." dedi. Daha sonra
İstanbul DGM'ye giden Jak Kamhi. Cumhuriyet Savcısı lsa
Geyik'e ifade verdi.
8 kilo eroin yakalandı
SOFYA (AA>- Bulgaristanın Türkı>e ılc sınınndakı Kapilan
Andreevo hudut kapısında önceki gece iki Çek vatandaşın
bulunduğu özel bıraraçta yaklaşık 8 kilo eroin elegeçınldiği
bildirildi. Yetkililer, şüphe üzerine araçta yapılan arama
sonucu ortaya çıkanlan uyuşlurucunun piyasa dcğennın yedi
milyon dolar civannda olduğunu belirttilcr. Türk-Bulgar
sınınnda son günlerde yakalanan uyuşturucu miktannda
önemli bir artış gözlcniyor. Bulgarvetkililerson iki hafta ıçındc
Türkiyc'dcn gelen araçlarda yaptıklan aramalarda yaklaşık 70
kilo uyuşlurucu cle geçırdiklcrinı açıkladılar. Öte yandan
Almanya'da da uyuşlurucu tıcarctı yapan 11 kişilik bir Türk
şebckeclegcçirildi. Polis, yaşlan 17ıle28arasındadeğişen
Türklerin piyasa değeri 800 bin mark civanndakı 11 kilogram
croın vc 6 bin 500 mark parayla yakalandıklannı açıkladı.
Yakalanan Türklerden 8'ı hakkında tutuklama karan
çıkanldığı öğrenildi.
Çifte vatandaşlık hakkı
• Haber Merkezi - Almanya'nın Duısburg kcntinde yann
"Yabanalara Çifte Valandaşlık Hakkı, Terörü Önleyebilir
mi?" konulu sempozyum düzenleniyor. Friedrich Ebert Vakfı,
Duisburg'taki çeşitli Türk kuruluşlan veDuisburgÜniversitesi
tarafından ortaklaşa gerçcklcşlirilen sempozy uma Alman
Hükümeti YabancılargörevlisıSchmalz Jakobsen, SHP
Ankara Mılletvekili Etcm Cankurtaran, DİSK Genel Sekreteri
Süleyman Çelebi, Cumhuriyet gazetesi yazan Oral Çalışlar ile
Almanya'da SPD. CDU partılerının parlamenlo üycleri ve
Almanya'nın en büyük merkezi sendikası DGB'nin tcmsilcisi
katılacak. Sempozyumda Almanya'daki Türk ışçilerine çifte
v atandaşlık hakkı ve Almanya'da son dönemlcrde yüksclen
ırkçı terör tartışılacak. Halk ve sanat müziği konserlerinin yanı
sıra halkoyunlan gösterisının de yer alacağı kültürel etkinlik,
"Birlikte çalışıyonız, birlikte yaşıyoruz, birlikte eğleniyoruz"
sloganlanyla duvuruldu.
(WTÖrk6rdûrüldü \
• ŞERLİN/3QNN.(AA)- Almanya'nın Berlin ve Bonn
kamlerindcışienen faili meçhul cinayellerde iki Türk !
öldürüldü. Alınan bilgiyegöre Berlin'deki Polsdam
Ormanı'nda 27yaşındaki Aydın Öztürk adlı Türk gcnci
başındankurşunlanmışolarak bulundu. Yetkililer.yapılan
otopsidcÖztürk'ün3ayönceöldürüldüğününbelirlendiğini
bildirdiler. Ölc yandan Bonn'daki Slüssgen Parkı'nda 25
yaşlanndaki bir Türk kadınına ait olduğu sanılan ikinc bir ceset
bulundu. Polis ccsedin uzcrindc kimlik bulunmadığını, ancak
yanında bazı Türkçeevraklara rastlandığını bildirdi.
Dünya Kadınları Yas Günü
• ANKARA (AA)- Bosna-Hersekli Kadınlarla Dayanışma
Komilesi, 8 martı 'Dunya Kadınları Yas Günü' ilan ederek
aynı eün yapılacak protesto gösterisine büıün kişı ve
kuruluşlan katılmaya davcl ettı. Gazcteciler Cemiycli'nde bir
basın toplanlısı düzenleven komitc üyesi Nermin Öztürk
Türkiye de yaşayan kadınlar olarak Bosna-Hcrsek'te
kadınlara vc Müslümanlarakarşı uygulanan ırza tccavüz,
toplu kalliam vehcr türlü insanlık suçunu lanclledıklcrini
söyledi. Bosna-Hersekli Kadınlarla Dayanışma Komitesi
üyelcri 8 mart günü saal 12.00'de Güven Park'ta toplandıktan
sonra BM temsilcilığine kadar yüriiyecekler ve siyah çelenl
bırakacaklar.
Basın Konseyi'nden kınama
• İstanbul Haber Servisi- Basın Konscyı Yüksek Kurulu.
Arjantın'in Ankara Büyükelçisi Adolfo Saraçho'nun kendisiyle
ilgili "Aıjanün Büyükelçisi milli enıştemiz olur", "Gülgün'le
seviştim" başlığıyla 23 ekim 1992 günü bir haber yayımlayan
Hafta Sonu gazetesi ile haberi yazan Erdal İpekeşen adlı
muhabir hakkında yaptığı şikâyet başv urusunu haklı bularak
gazete ve muhabiri kınadı. Konsey tarafından dün yapılan
açıklamada. Basın Meslek İlkeleri'nin. "ICişileri ve kuruluşlan
eleştiri sınırlannın ötesinde küçük düşüren. aşağılayan veya
iftira nitelıği taşıyan ifadelere yer verilemez" şeklındeki 4.
maddesi: "Kişılenn özel yaşamı. kamu çıkarlannın gerektirdiği
durumlardışında yaynn konusu olamaz" şeklindeki 5. maddesi
ile "Soruşturulması gazetecilik olanaklan içinde bulunan
haberler. soruşturulmaksızın veya doğruluğuna emin
olunmaksızın yay ınlanamaz" şeklindeki 6. maddesırun ihlal
edildiği sonucuna vanldjğı belirtildi. Basın Konseyı Yüksek
Kurulu, aynca sözkonusu haber için aynı başlıklan içeren bir
anons kulİanan Hürriyet gazetesini de "uy urmaya" karar verdi.
Kıs-93 Tatbikatı başlıyor
• AbRI(Cumhuriyet)-Türk Silahlı Kuvvetleri'nin (TSK)
planlı tatbikatlanndan KJŞ-93 Tatbikatı bugün Ağn'da
başlıyor. Tatbikatı. bugün bolgcye gelecek olan
Cumhurbaşkanı Turgut Özal. Başbakan Süleyman Demirel,
Genelkurmay Başkanı Orgeneral Doğan Güreş. kuvvet
komutanlan ve yeni Jandarma Genel Komutanı Orgeneral
Aydın İlterizleyecek. 3. Ordu Komutanı Orgeneral Doğan
Bayazıt'ın sevk ve idare edeceği Kış-93 Tatbikaü, Ağn Dağı'nın
batısı. Eleşkirt'in doğusunda bulunan Zado Dağı ve Hamur
Boğazı bölgesınde gerçekleştirilecek. Toplam 1.653 askerin
katılacağı vegerçek mermilerin kullanılacağı tatbikatın fiili
bölümünü 12. ve 34. mekanize tugaylar icra edecek. Daha çok,
birliklerin derin kar ve şiddetli soğuklarda muharebe imkân ve
kabiliyetlerini denemek ve tatbikata katılan komutanlann sevk
ve idare yeteneklerini geüştirmek amacına yönelik Kış-93
Tatbikatı, 17 kilometre eninde ve 19 kilometre derinlığinde bir
alanda gerçekleştirilecek. Bu amaçla tatbikatın
gerçekleştirileceği bölgenin ortasında bulunan bir mezra da
boşaltıldı. Bu mezrada yaşayan 5 aile Ağn vilayeti tarafından
konuk ediliyor.
Kumarhaneler
• ANKARA(AA)-Turizm Bakanlığı talihoyunlan
salonlannda kart uygulaması başlatılmasından bu yana '
yaklaşık 86milyarlira gclircldeetti. Bakanlık oyun
salonlannın girişlerindc kullanılan kartlann satışından vc katkı
payından toplam 77milyar 191 milyon lira ve 958 bin dolar
gclirsağlandı. Bu mıkiarın 35 milyar 771 milyon lira ve 250 bin
dolarlık kısmı kart satışından. 41 miKar 420 milyon lira ve 708
bin dolarlık kısmı da oyun salonlannda bulunan kasa ve
makinc için alınan kalkı payından lemıncdildı. Bakanlıktan
alınan bilgiye gorc 48 talıh oyunlan salonu giriş kart! ücretlerini
ödcdi.