Katalog

SAYFA CUMHURIYET 10ARAUK1993CUMA OLAYLAR VE GORUŞLER Ölümü sevmekmi? MELİH CEVDET ANDA Y G eçen hafta Mıllı>et ga- zetesınde locasından ıstıfa eden bır masonu- muzun oykusu yer alı- vordu Bır büyuk reıs ıse. sorulan soru uzen- ne." tsteven avnlabılır, tarüşmaya gır- mem' demekle vetını\ordu Bılmedı- ğım bır konu olduğu ıçın kanşmak aklımın ucundan geçmez Mason' sozcuğu. du\ar işçisi anla- mına gelır, bunlar Ortaçağ'da ozellıkle katedral sapımında çalışırlardı. kated- ral vapımı durunca masonlar, o za- man ^ovalvelennkıne benzer gızlı bır orgutte toplandılar Gızlılık oradan kalmadır ama" Neden sazlP' sorusu- na >anıt bulmak. en azından benım ıçın kola\ değıldır Hele bugun' Ger- çekte bugun masonluğun gızh bır yaru olmadığı anlaşılıv or ama genc de ken- dılennı açığa vurmuyorlar aralannda halleşıpgıdıvorlar Belkı benım dostlanm ıçındc de ma- son vardır, ama bunlardan yalnız bın. bır bılım adamı dostum mason oldu- ğunu soyledı bana. sonra da. Bız sızı kendımızden say arız ' dedı Ancak bı- zım adımız onluksuz mason' ımış Anlaşılan onlar torenlennde onluk ta- kıyorlar Sa>as.>eBanşromanında Tolstoy - un baş kışılennden olan Pıyer Bezu- hov kendisinı aldattığını sandığı ıçın nefretettığı kansını Moskova da bıra- kıp keder ıçmde vollandığı Peters- burg'a gıderken yolda yaşlı bırmason- la taruşır \e onunla masonluk uzerıne tartışır sonunda da mason demeğıne gırer O yaşlı masonun so\ ledıklerı. her aklı başında ınsanın se\eceğı, be- ğeneceğı sozlerdır Insana saygı, ıvıhk etme. yardımda bulunma gıbı \ma bır ma'dde daha var kı, benı duşundur- du o da 'ölumü sevmek.' Kolav mıdır olumu sevmek1 Bezuhov "un gınş torenınde muhak- kik şunlan soyluyor "Sık sık oİumü duşünmeye çaltşın. bunu düşune duşüne kendinizı oyle bir duruma getirin ki, olum sıze artık kor- kunç bır tehlike gıbi gorunmesın. size bir dost. bu dertÖ yaşamın zorluklan içinde iyilik etmek ıçin çırpınan nıhunu- zu kurtaran, ruhunuzu bır teselli ve armağan yerine ka>uşturan bir dost olarak gorunsun." Gerçı hepımız bılıvoruz oleceğımızı. ama ama ınanmıyoruz buna Bırbı- nmızden ne saklavalım' Olume ınan- sak yaşayamayız *Sen de inanmıyor musunT dıye soracak olursanız bır portrenın (Ressam Rasın'ın portresı- dır bu) arkasına yazmış olduğum \e sonra unuttuğum bır sozle \annlanm sızı (taşınma sırasında gordunı bu r>o- zu geçen hatta) *Sanatçı, oleceğini bi- len insandır.' Bu \uzden acelesı vardır onun Pekı ınanmadığımız olümu nasıl *e- vebıhrız1 Yalnız masonlar degıl şaırler bılge- ler fılosoflar da bıze bu ogudu ven- \orlar Horatıus bır şıınnde dıyor kı. Ölmek isteyeni kurtarmak onu 61- durmekle birdir. •Öliimün Tadına \armak' başlıklı denemesınde Montaıgne anlatır 'Cıcero nun mektuplaştıgı Pompa- nıus 'Mtıeus. hastalığında damadı Ag- nppa \ı ve ıkı uç dostunu çağırtmış. demış kı onlara Kıleşmey e çalışmakta hıçbır kazancım olmadığı kanısına vardım \ aşamımı uzatmak ıçın her yaptığım şev acılanmı da uzatıp arttı- nyor Onun ıçın vaşamımada hastalı- ğıma da son vermeve kararlıvım Bu karanmı hoş görmenızı \e herhangı bır durumda benı vazgeçırmeye çalış- mamanızı dılenm Kendını açlıkla ol durnıe yolunu seçcn Pompanıus nasıl- sa bırden ıvıleşıvermış olmek ıçın bulduğu yol sağlığa goturmuş onu Hekımler ve dosüan bu mutlu olayı kutlajıp onun rahatlamasına sevınır- lerken aldanıyorlarmi) meger <,unku ıyıleşen hasiayı karanndan va/geçıre- memışler ne yaptıvsalar Dıyormuş kı Pompanıus O turlu bu turlu nasıl ol- sa bır gun bu adımı atmak zorunda kalacağım bu kadar ılerlemışken ne dıve bırakıp bır daha yenı baştan zora sokavım kendımı Adam olume oyle alıştırmış kı kendını, korkmak şoyle dursun. can atar olmuş ona " Bır de şu orneğe bakalım 'Romalı delıkanlı Tullıus Marcellı- nus çektığı bır hastalığın acılanna kat- lanamaz olmuş Hekımlen hemen değılse de mutlaka ıyileşeceğını söyle- mışler. ama delıkanlı yaşamma son vermek îstemış ve dostlanm çağınp ne düşunduklennı sormuş Kımı şöyle demış. kımı bovle, ama bır Stoacı de- mış kı ona Lğraşma Marcellınus buy uk bır şey değıldır yaşamak Uşak- lar da, hayvanlar da yaşıyor ama dü- rustçe akıllıca ve sağlam yurekle olmek buyuk bır şevdır Duşun nedır kaç zamandır yaptığın, hep aynı şey Yemek. ıçmek uyumak ıçmek, uyu- mak. yemek Hep bu çember ıçınde donup durmadayız gerçekten Yalnız başa gelen dertler buyuk acılar değıl, yaşamaya dovmak da olumu ıstetır ın- sana Baconıse OlumLstune başlıklı de- nemesınde şunlan soyluyor "Insanlann olumden korkması. ço- cuklann karanlık bır yere gırmekten korkmalanna benzer, çocuklann do- ğal korkusunu masallar nasıl arttınr- sa ınsanın olum korkusu da oyle ar- tar Olumun, gunahlann bır karşılığı başka btr dunyaya geçış olarak gorul- mesı hıç kuşkusuz kutsal, lannsa! bır düşuncedır, ama nasıl olsa ödenmesı gereken doğal bır borç olduğu ıçın on- dan korku duymak budalalıktır Inle- meler, soluk bır yuz, ağlayan yakınlar. kara yas gıysılen. gomme törenlen gı- bı şey ler olumu korkunç gostenr' Sakın olmeyı salık verdığım sanıl- masın. yaşadığımızca yaşayalım. ama olumden korkmaksızın yaşayabm Kışı olduğünu bılmeden ölur, boy- lece de olumu tanıma fırsaünı elınden kaçınr Onluksuz bır mason olarak, mason- luğun "olumu sevme ılkesı uzennde durdum kısaca Iyı de etüm kısa kestı- ğıme. yaşamak dururken olumle kafa- mızı yormanm ne anlamı var1 Yahya Kemal'ın beytını analım bu- rada Ölum asude bahar ulkesidir bir rinde Şıır de yazıldığına göre guzel bır şey olsa gerek dıyeceğım, ama dıhm var- rruyor Yoksa cehennemden mı korkuyo- ruz"1 Eskı Mısır'ın otekı dunva anlayışı ıçınde cehennem yoktu, cehennem Yahudılıkten kalmadır Doğrusu ben cennetı de sevmem. nedır o öyle, her şev elının ahında. yan gel yat Tam tembelışı' Yaşamaktan korkuyu kaldırabıl- sek ıyıolacak ARADABIR Prof. Dr. HAŞAN YAZICI İÜ Öğretim Üyesi Kâbustan Seçhne... Geçen 13 yıl Istanbul Umversıtesı'nde adalet, hukuk ve bılımın çok aşındığı yıllar Bu yıllara fetret" yılları demek bıle az Adeta bır kâbustan uyanıyor gıbıyız Unutmamak, bır daha tekrarlanmasına olanak verme- mek ıçın bu 13 yıllık yonetımın her bın bırbırınden beter oğelerını bır kez daha sıralayalım a Kadroveunvandağıtımını buyuk bır keyfılıkveolası çıkar ılışkılerı ıçınde yuruten bır yonetım b Unıversıtenın oz kaynaklarını vakıflara peşkeş çe- kenbıryönetım c Yargı kararlarının savsaklanmasını adeta gelenek halıne getıren bır yonetım d Unıversıte ıçın onur kırıcı olarak nıteledığımız kımı onursal unvan dağıtımı yanında ve onlardan çok daha vahımolmakuzere eşedosta nufuzçevrelerıneakade- mık unvanlar dağıtıldığı soylentılerının ayyuka çıktığı bır yonetım Dahasını saymaya dılım varmıyor Ancaktum bunlara tuy dıken son bır yaş kuçultme olayı da var Kendı beya- nına ve YÖK'un bıldırdığının aksıne, eskı İU Rektoru'nun emeklılıkyaşı guya henuz gelmemış Elınde son zaman- larda almış olduğu bır yaş kuçultme kararı varmış Akıl almaz bır bencillikle kuçültülmeye zoriananın, eski rek- torun yaşı ml yoksa en buyuk ünıversitemızın haysiyeti mı olduğuna sız karar verın Yakın bır gelecekte bu kâbustan kurtulma olasılığı be- lırdı Unıversıtemızde gelecek hafta rektorluk aday seçı- mı var Sayın oğretım uyesı arkadaşlara buradan ses- lenmek ıstıyorum Bıze halen uygun gorülen yasa tabıı arzu edılen nıtelıklere sahıp bır duzenleme getırmıyor Ama gelın, elımızdekıyle de en lyısını yapmaya çalışa- lım Vakıt kısa ama genedeolur Şoyle efendıce bır top- lantı yapıp, sayılannın 20yı aştığını duyduğumuz rektor adaylarından bu çokuşten kurtulmaya nasıl yardımcı ol- mayı planladıklarını bır soralım Kendısı de aday olan rektor vekılmın de boyle uygar bır toplantıya çok sıcak baktığını bılıyoruz 1 Dekan adayı saptamalarmı fakultelerın seçımle yapmasına razılar m ı ' 2 Yururluktekı yasayla yetkılen kısıtlanmış olsa dahı tum kurulları gerçekten ışletmekten yana bır tavır koya- caklar mı' 3 Rektörluklerı suresınce başka bır yonetım görevı al- mamayı kabul edıyorlar mı' 4 lü'nın halen mevcut olan tum vakıf ılışkılerını say- damlaştrmaya soz verıyorlar mı? 5 Her bın ayrı bır dukalığa donuşmuş enstıtuler ıçın ne duşunuyorlar7 6 Unıversıteye aıt tum doner sermayelenn saydam- laştırılması ıçın ne gıbı gırışımlerde bulunacaklar^ Ve hepsınden daha onemlısı 7 Unıversıtenın ana ışlevlerı olan araştrma ve eğıtımı bugunku yürekler acısı halden kurtarmak ıçın planları nedır^ istanbul Unıversıtesı hepımızın Buyuk çoğunluğumu- zu yetıştırmış de olan bu çok onemlı kurumun daha da çokmesıne ızın vermeyelım SANATSAL ETKİNLİKLERDE BULUNACAK LİMİTED ŞİRKETE ORTAKARANIYOR. TEL: 0(212) 249 75 91 TARTIŞMA Bindikleri dalı kesiyorlar T erorle Mucadele V asası nda değıjıklık ongoren \ asa tasansı "laiklik karşıtı suçlar" kapsam dışı bırakılarak TBMM \dalet Komisvonu nda D\P, \N\PveRP mılletvekıllennınovlanıle benımsendı SHP lıkomısvon başkanı CemalŞahın,CHP lı uyeFuatÇaj toplantıva katılmadı SHP'lı Cemalettın Gurbuz sessız kaldı (KKasım 1993Perşembetanhh gazeıeler ) Daha once Demirel hukumelının Vlılli Eğıtim Bakanı Koksal Toptan ın başını çektığı "HarpOkulları'na İmam Hatip Lisesi mezunlarının alınması" ıle ılgılı v asa değışıklığı ılgıîıkomısyondan çıktığı halde toplumun gosterdığı tepkı ıle gen alınmış veduzeltılmıştı Demokratık sıstemın "olmazsa olmaz" şartı olan laık duzenc karşı ındınlmek ıstenen bu yenı darbcve karşı suskun olamavız Dernekler unıversıteler. scndıkalar gazeteler yazarlar vakıtlar oğretımuvclen.sızler bızler hepımız sesımızı vukseltmelıvız Bukışılerc "Cumhurıyet ağacı"nın uzennde v a^adıklan laıklık dalını kcsmeveçalıştıklannı anlatalım Suskun toplum 'Hrelenme' Y aklaşık lOyıldır ulkemızı kana bulayanve dennden rahatsız eden PKK'vakarşı Batılı odaklarda "birdenbire" oluşuv eren sert tepkı toplumumuzda gorulur bır ıyımserlık duy gusunu v arattı Bu duyguy u bız de taşıy oruz Taşımasına taşıy oruz da. 70 yıldır olup bıtenlen du^ununce "acaba?" dıy e "pirelenmeden" edemıyoruz LnluSe%Tile-hanıo "uçuk"lann y ere goğe koyamadıklan utanç belgesı- aynı Batılı odaklar Anadolumuzun neredeyse vansında Kurdistanve Ermenıstan dev letlen kurulmaMnı ongormuşlcrdı Bu odaklar Mustafa Kemal'ın sungusunun zoruv la kabul ettıklen Lozan ın ausinı pek unutmadıklarını çeşıtlı 'Sesilelerle" dışa v urmaktan gen kalmadılar 70 lı yıllarda ortava çıkarak y ıllarca Tûrk kanı doken AS\L A faalıyetlen zamanla demokrasi. ınsan hakları go>goycusu Batılı ulkelen dc zor duruma sokar sokmaz ASA LA evlemlennın "bıçakla kesilircesine" durması vehemenarkasındanPKK belasının başlaması sadece bır olmayalım Suskun olmamız "nasıl oisa bir şey yapamazlar" duşuncesı ıle olaylara bakmamız 1950yılındanbu yana ırtıca tırmanışını bugunku duruma getırmıştır Sayın Cumhurbaşkanımız açıhşını yaptığı DinŞurası nda laıklığın sorgulanmasına karşı çıkmazsa. Atatürk un kurduğu rastlantı mıdır° Gene 70"lı yıllarda sağcı-solcu- Alevı-Sunnı. Turk-Kurt dıye kardeşı kardeşe duşurerek bunlann elebaşlanna bır orduv u donatacak sılah ve muhımmat satan Batılı '•dostlanmızın" bu davranışlannı da mı raslanlı sayacağAz 1 Ulkemızın guneydoğusuna hayat verecek GAP projesı ve barajlanmız gerçek olmaya başlayınca son günlerde bu odaklarda açıktan ve sık sık "tetafliız" edılmeye başlanan "Ortadoğu'da su savaşJan"' mınldanmalan da sadece rastlantı mı dersınız1 laık duzen sayesınde bugunun başbakanlık koltuğuna oturmuşolan Sayın Başbakan partısındekı şenat yanlılannın oylanna da> anıp yukselmeyı umarsa ve Köksal Toptan gıbı laıklık karşıtı bır şahıs DYP'de GİK e en v uksek oyla seçılırse "her şey bitti, söylenecek söz kalmadr gıbı gelır bazılanmıza Ama oyle değıl Suskun toplum olmazsak. sesımızı duyurursak. gozlennı menfaat ve şenat duzenı hırsı burümüş olan herkesı doğru yola sevkedervelaık. demokratık Tûrkive Cumhuriyeti'nı vaşatabılınz Gencınden yaşlısına hepımız SHPGenelBaşkanıSn Murat Karayalçın ındırenışını destekleyelım Meclısvepartı başkanlanna, adalet komisvonu uvelenne. mılletvekıllenne. yapılması ıstenen hatayı onlemelen ıçın mesajlaryoflavalım suskun olmayalım Cahit Murathanoğlu Sozun kısası, ulkemızın 10 yıldır başını ağntmakta olan PKKyangınının sondurülmesınde belkı de çok onemlı etktsı olacak Batı desteğının kesılmcsı umutve ıyımserlık duygulanmıa okşarken acaba dıyoruz. buy uk bır beladan kurtulur gıbı olurken daha buyuk bır belanın senaryolan kotanlıyor olmasın 0 Soz gelımı "su sa»aşlarT gıbı bır şevler 0 "Siz de çok kuşkucusunuz" mu dıyorsunuz 1 Ama toplumca duşunmek ve uvanık bulunmak zorundayız. Mümtaz Özlük PENCERE Verginin vergisi A nayasarun salt devlete yukledığı oğretım gorevınde ozel oğretım kurumlannın katkı payı onemlı bır yer tutmakta, devlet buy uk bu- odeme yukümluluğunden kurtulmaktadır Sözkonusu oğretım kurumlannın faahyetlenne son verdıklen ya da velılenn topluca çocuklannı bu okullardan abp devlet okullanna gonderdıklen varsayılsa MUK Eğitim Bakanbğı bütçesının ulaşması gereklı boyutu. katkının değennı ortaya koyar Gerçekte katkıyı okul ucretını odeyen velı sağlamaktadır Devletın oğretım gıderlenne %100oranında katkı sağlayan, başka bırdeyışle% 100 oranında v ergj odeyen vehnın bır de bu katkının KD V'sını ödemek zorunda olması, ulkemızı vergırun vergılendınldığı tek ulke konumuna sokmaktadır Çocuğunu özel oğretım kurumuna gonderen her veiı parası çok olduğu ıçın değıl. fakat çağdaş eğıüme bakanhktan daha çok önem verdığı ve bakanhktab şenatçı örgütlenmenın olumsuz etkısınden çocuğunu kısmen uzak tutabılmenın tek yolu olduğu ıçın ozel oğrenıme zor odeme koşullan aîünda yonelmektedır Anayasa Mahkemesi, 12 Ocak 1971gunveE 196931,K 1971 / 3 sayıh karannda, kazanç amaa guden ve gutmeyen özel oğretım kurumlan arasındakı ayınma dıkkat çekmıştır Kazanç amaa gutmeyen özel oğreüm kurumlannın K.DV kapsamında bulunması, onlann oğreum kapasıte ve nıtehgını olumsuz yönde etkılemektedır Vergjreformdansöz edebılmek ıçın ozel oğreüm kurumlan ücretlen ıle kazanç amacı gutmeyen özel oğretım kurumlannın KDV kapsamı dışmda bırakılmasının gundemde olması gerekıyor. CengizAJath Y. Müh. Mimar Banka Kredi Kartıyla Prezervatif- Movenpıck Otelı nde "AIDS'e Karşı Korunma Yolları Semınerı 'nde ortaya atılan yontemlerı gazetelerde oku- duktan sonra bır kez daha anladım kı dunyamız çok değıştı eskı camlar bardak, surahıler tabak oldu Gunumuzde ınsan metalaştı Meta, mal, para sermaye demek, ama, sozcuğun ru- huna 'değış-tokuş, pazarlama, satış ' sınmış Sozum meclısten dışarı bır kadını metalaştırmak hatunu pa- zarlamaktır kı bunu yapanın ınceden ınceye kodoşluk sanatına eğılımı tomurcuklanır Son model ve de luks arabaların sergılendığı galerıde kızı soyup arabanın ustune oturttun mu Havva'yı gaza getırıp metalaştırmıyor musun' Hangısını satacaksın? Otomobılı m ı ' Kadını m ı ' Gunumuzde metalaşmayan ne var' • Geçenlerde beş yıldızlı bır otelde yemeğe davetlıy- dım, bır ara yan masada bır adama gozum ılıştı Henf cuzdanını açmış ıçındekı banka kredı kartlarını duzenlı- yor Ne de çok kartı varmış1 Gorgusuz kerata, kartları ıskambıl kâğıdı gıbı masaya yaymış, tek tek alıp cuzda- nın ceplenne koyuyor, saymadım, ama, ben dıyeyım on, sızdeyınyırmı1 Kredı kartından neden soz açtım' Çunku Movenpıck Otelı'nde AIDS'e Karşı Korunma Yolları Semınen'nde - Prezervatıf" demışler,' Banka kartı gıbı her erkeğın cuzdanında bulunmalı " Günumuzün erkeğınde cuzdan buyuk olmalı' Bır ya- nında banka kredı kartları dızı dızı, otekı cebınde prezer- vatıfler dızı dızı Beş yıldızlı otele orsa alabanda rampa eden erkek, once otelın lokantasında yemeğını yıyecek, banka kredı kartıyla hesabını odeyecek, sonra odasına çıkıp bırtelekızçağıracak cuzdanından prezervatıfını çı- karıp ışını gorecek Kımbılır, belkı gunumuzun orospusu banka kredı kartını da kabul eder çunku lıboşızm çağ atladı Movenpıck Otelı'ndekı semınerde AIDS'e karşı korun- ma yontemlerı arasında kadınlara da oğut verılmış - Kocanıza ılışkın en kucuk bır şuphenız varsa, onun- la yatmadan once onlemınızı alın' ' Eskı çağların 'kutsal evlılık kurumu' gunumuzde ne hale duştu 1 Artık 21'ıncı yuzyılın dunyasında evlı çıftler prezervatrfle sevışecekler • Kadın gun geçtıkçe ozgurleşıyor mu' Yoksa metaiaşıyor mu' Lıboşızm her şeyı metalaştırıyor havada uçan kuştan sudakı balığa kadar Bızımmılleteskıdennetıcaretbılırdı nezenaat nede ış yaşamından haberımız vardı Anadolu da Hırıstıyan takımından Rum, Ermenı, Levanten alım-satım, pazar- lama, sermayecılık, ıthalat ve ıhracatı yapar, bıze de seyrıne bakmak duşerdı Sonra hepsını tepeledık, ış ha- yatının dumenını elımıze aldık ve boynuz kulağı geçtı, bır başladık pır başladık, oylesıne pıştık kı neredeyse kendı kendımızı kazıklayacağız Artık alınterının çırçır suyu kadar değerı yok Emek mı' O da ne' • Kapıtaltzmı aştık, lıboşızmde karar kıldık. . y . . j / Hepımızın cebınde bırer cuzdan - _^<i* Cuzdanın bır cebınde banka kredı kartları ûtekı cebınde prezervatıfler Kredıyle ış gorup prezervatıfle ılışkıye geçerek yaşa- manın yollarını bulduk Aşk m ı ' Sakın ha 1 Kadın m ı ' Guvenmeyeceksın' Para mı' Taşımayacaksın' Araya kredı kartıyla pre- zervatıfı sokmadan zınhar ınsanı ılışkıye geçmeyecek- sın< VEYSEL DÎKMEN yenı yapılı erotızmın ve tutkuların ronıanı DÜŞLERİN ŞARKISI YOK kısa surede 4 baskı yapan ılk yapıt SICAK TANRIDAN SOGUK EKMEK e an 80060 Toksm 'st «• 243 05 50 2^3 X ^ • Foks 244 15 33 Odemclı gonderemıyoruz lutfen eden kadar pcw!a pulıı goiHİenıı Ingılızceyi çok hızlı konuşun, sızı Amerıkalılarla konusturalım. Bahariye Cadde 62/3 Tel.:3495938 SÖYLEV(CİLTl-2) HıfzıV.VeUdedeoğhı 23 bası 70 000 (KDV ıçınde) Çağdoş Yayınlan Türkocap Cad 39-41 Cağaloğhı-htanbul ödemdı gönderflmez Hangi TV kanalı "DURUSTLUKTEN" ödün vermeden çalışacak? ı