Katalog

6 KASIM 1993 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Papandreu gezisini erteledi • ATtNA(AA)- Yunanistan Başbakanı Andreas Papandreu'nun ABDziyaretinin muhtemelen önümüzdeki şubat veya mart ayına sarkacağı bildirildi. Edinilen bilgileregöre Başbakan Papandreu'nun önceki gün ABD'nin yeni Atina Büyükelçisi Tom Nails ile görüşmesinde gündeme gelen ziyaret konusunda kesin bir tanh saptanamadı. Dışişleri Bakanı Karolos Papulyas'ın da haar bulunduğu görüşmede ele alınan diğer konulann Yunanistan'ın '"büyük gürültüyle" duyurduğu Balkanl'ar'daki "banş girişimi", Makedonya cumhuriyeti ve Atina-Washington ilişkileri olduğu öğrenildi. CIA'danNAFTA uyarısı • WASHINGTON (AA) - ABD'nin yasama orgaru Kongre'nin, Kuzey Amerika Serbest Ticaret Bölgesi NAFTA Antlaşmaa'nı reddetmesi üzerine, Amerikan Haberalma Teşkilatı(CIA),uyanda bulunma gereği duydu. CIA Milli İstihbarat Konseyi'nin ekonomi konusunda uzman yetkılisı Richard Neu, ABD Senatosu İstihbarat Komitesi'ndeki konuşmasında, 'Nafta'nın kaybedilmesi. ABD-Latin Amerika ticaret ilişkilerini zedeler. Meksika pazarlannı sarsar"dedi. Çinli korsan teslim oldu • TAİPEİ(AA)-Çin'de, özel bir havayoluna ait Boeing 737 tipi iç hat seferi yapan bir yolcu uçağını kaçırarak Tayvan'ın başkenti Taipei'ye indiren hava korsanının teslim olduğu bildirildi. Tayvan polis yetkilileri, teslim olan 27 yaşındaki hava korsanının üzerinden bir bıçak ile sahte patlayıcılarçıktığını söylediler. İsrail, Çetin'i bekliyor • ANKARA (AA)-İsrail. Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin'in önümüzdeki hafta sonunda ülkeye yapacağı ziyareti iki devlet arasında üst düzey siyasi diyaloğun başlangıcı oiarak görüyor. Çetin'in ayareti öncesinde Israil'in Ankara Büyükelçisi David Granit. iki ülke arasındaki ilişkilerin bir süredir hızla artmakta oldugunu ve her iki ülkenin de bölgesel gelişmelerden ikiü ilişkilenn yararlanmasının yollannı aramakta oldugunu söyledi. ABD-Rusya uzayda tsbîrllği • W ASHINGTON (AA) - Amerikan yönetimi, ABD ve Rus uzay ajanslan arasında bir işbirüği anlaşması yapıldığını açıkladı ve bu anlaşma uyannca Amerikan uzay mekiklerinin Rus Mir istasyonuna lUkadaruçuş yapacağını belirtti. 1 kasımda NASA Başkanı Daniel Goldin ve Rus Uzay Ajansı Genel Müdürii Yuri Koptev tarafından imzalanan anlaşmaya göre uzun vadede Rusya, uluslararası bir uzay istasyonu kurulmasında ABD ile işbirliği yapan ülkeler arasına katılacak. Esrarengiz Arnavut gemisi • TİRAN(AA): Arnavutluk'tan İtalya'ya giden "esrarengiz bir şıl'ebe" Italvan polisi tarafından el konduğu bildirildi. Edinilen bilgilere göre İtalyan polisi. şüphe üzerine yaptığı aramada 39 kişinin bulunduğu Arnavut şilebinde çok sayıda patlayıcı madde. çeşitli tipte tüfek ve cephane ele geçirdi. Olayla ılgili oiarak şu ana kadar Arnavut yetkilileri tarafından hiçbir açıklama yapılmadı. Ankara, Rusya'nın açıkladığı yeni askeri doktrinin savunma nitelikli olduğu görüşünde Rıısdoktrinikaygıyaratmadı • Diplomatik kaynaklara göre, Rusya'nın yeni askeri doktrini, geçmiştekinin aksine savunma amaçlı. Rusya, kendisi ve eski Sovyet cumhuriyetlerini kastederek müttefiklerine yönelik bir saldınya karşı kuvvete başvurabileceğini söylüyor. Devam eden NATO doktrini de aynı özelliği taşıyor. Rusya'nın yeni askeri doktrini, birkaç ay önce açıkladığı ve dağılan Sovyetler Birüği'nden kopan cum- huriyetlerle ilişkilerini ve dış politi- kasını düzenleyen yeni "<üş politika kavrammT tamamlayan bir belge oiarak değerlendiriliyor. LALE SARIİBRAHİMOĞLU ANKARA - Ankara, Rusya'nın yeni askeri doktrininin "Yarm Rus- lar Türkiye'ye sakünr" nitelikte ol- madığını belirtirken Moskova'nın, "yakm yurtd^ı" olarak nitelendirdi- ği cumhuriyetlere yönelik poli- ukasını da ihtiyatla izliyor. Diplomatik kaynaklar. Rusya'- nın açıkladığı yeni askeri doktrinle ilgili ilk değerlendirmelerin, Mos- kova'nın NATO doktrinine benzer bir doktrin benimsediği şeklinde ol- dugunu söylediler. Saldırı halinde kullanılacak Rusya yeni dış politika kavramın- da insan haklan ve demokrasiye bağlılığını dile getirmiş ve 'yakın yurttüşı" olarak nitelendirdiği, eski Sovyet cumhuriyetlerinde isükrann hamiliğini yapacağını açıklamıştı. Rusya'nın önceki gün açıkladığı 23 sayfalık yeni askeri doktrinde. Rusya ve müttefikJenne ancak "bir saldın halinde" karşı kuvvete başvu- rulabıleceği ve nükleer silahlannı kendisi ve müttefiklerine karşı bir savaş girişimine karşı caydıncı güç olarak gördüğü belirtiliyor. NATO doktrininin benzeri Diplomatik kaynakJar Rusya'nın yeni askeri doktrini ile ilgili ilk de- ğerlendirmelerinde şu görüşlere yer veriyorlar: " Rusya'nın yeni askeri doktrini geçmiştekinin tersine savunma amaçlı. Rusya, kendisi ve eski Sovyet cumhuriyetlerini kastederek mütte- fiklerine yönelik bir saldırıya karşı kuvvete başvurabüeeeğini sövlüyor. Devam eden NATO doktrini de böy- le." NATO'nun Esnek Mukabele adı verilen bu doktrinine göre ittifakın bir üyesıne yapılan saldınya karşı konvansiyonel ve gerektiğinde nük- leer silaha başvurulabiliyor. Bir itti- fak üyesine yapılmış olan saldın tüm NATO'ya yapılmış saldın ola- rak değerlendiriliyor. Rus askeri iş anyor Ankara'nın yeni askeri doktrinle ilgili bir diğer değerlendirmesi ise, Sovyetler Birliği dönemindeki güçlü Kıal Ordu'nun içine düştüğü eko- nomik sıkıntıyla ilgili. Bir diplomat şu görüşlere yer veri- yor:" Rus ordusu kendisine iş anyor. İş araması da kendisine karşı bir teh- dit tarif etmesi anlamına geliyor. Bu tehdit de ne olur? Rusya Federas- vonu'nda isyan olur, çevresinde kar- gaşa olur. Bu kendisine siravet eder. İşte yeni doktrinlerine bunu koydular. Eski SSCB'de KEII Ordu iç guvenükten sonımlu değildi. Yeni doktrin ile aıtık hem iç hem dış güvenfa'kten so- nımlu olacak." Ankara, Rusya'nın eski Sovyet bölgesindeki cumhuriyetlerin dış politikalan. ekonomik kararlan ve savunma politikalannı etkileyebile- cek, en azından bu süreçlerin hiç dı- şında olmayacak, mümkünse başın- da olacak bir model arayışında ol- dugunu ve bu politikasını da birkaç ay önce açıkJadığı "yakın komşu"- larla ilgili yeni dış politika kavramı- nda açıkça beürttiğine dıkkat çeki- yor. Rusya'nın o bölgenin en büyük konvansiyonel ve nükleer gücü ol- duğu da hatırlatıhyor. Ancak Ankara. Rusya'nın başı boş bırakılması habnde ileride "ka- pitalist bir Sovyetler Birliği'' şeklin- de ortaya çıkarak eski eski Sovyet- lerden kopan cumhuriyetlerle, dağılan Varşova Paktı üyesi ülkeler- le gecmişte kurduğu "nüfuz sis- temi"ne benzer bir ilişkiye girmesi- nin ise kendisini rahatsız edeceğine dikkat çekiyor. beoas'cpoı L'nan, r3an yoıa çıkan aitı Karadeniz Donanmasıgemist, Gürastarim Poti ve Batum limanlanna ulastı. GürcülimaıııRus askerinde Gürcistan'ın batısındaki Poti Linıanı'na ulaşan 6 Ru» gemi- sinden 200 asker, 3 tank, 30 zırhlı araç karaya çıkarıldı. Dış Haberler Servisi - Gürcistan'da Devlet Başkanı Eduard Şevardnadze'ye bağlı hükümet birliklerini dev nk devlet başkanı Zviad Gamsahurdia nın kuv- \etleri karşısında korumak amacıyla başlatılan Rus çıkarması sürüyor. Rus askerleri Karadeniz kıyısındaki Pou li- manının deneu'mini aldı. Aynca Karadeniz Donanmasına bağlı küçük bir fılonun daha Zugdidı yakınlanndaki Anaklia lımanına çı- karma yapmak üzere yola koyulduğu bildirildi. Donanma Komuıanlığı Söz- cülüğü'nden yapılan açıklamaya göre donanmanın Sivastapoldaki üssünden hareket eden iki çıkarma gemisi, Gam- sahurdia'nın halen askeri operasyonla- nnı yönettiği Zugdidi'ye 15 kilometre mesafedeki Anaklia kasabasına hare- ket etti. Rusya Başbakanı Viktor Çernomir- din. Rus askerlerinin Gürcistan'da as- keri operasyonlara katıldıklan yolun- daki ıddıalan yalanlayarak yardımın yalnızca "teknîk niteb'kli" oldugunu sövledi. Bununla birlikte Gürcıstan- daki Rus garnızonlanna karşı yapıla- cak provokasyonlara da izin vermeye- ceklerini vurgulayan Çernomirdin "Bu durumda provokasyona son vermek için gerekli önkmkri alnz" dedi. înterfaks Ajansı'nın haberine göre Rusya'nın Gürastan'daki ana demir- yollannı koruma amacıyla ülkeye gön- dereceği birliklerin ilk kısmı olarak 500 Rus gemicisi Poti limanına indi. Birlik- ler dün liman cevresindeki kara ve demiryollannı tamamen kontrol altına aldı. Limana ulaşan 6 gemiden aynca 3 tank ve 30 zırhlı aracın boşaltıldığı kay- dedıldi. Bu arada. hükümet birliklerinin Zugdidi'nin 20 kilometre ötesindeki Chkhorotskhu kentini ele geçirdikleri bildirildi. • IsyaııcıBoşııak askerler VareskentiniyağmahyorDış Haberler Servisi - Bosna- Hersek'te Müslümanlar ülkemn ortasında yer alan Vares kenünin denetimini bütünüyle ele geçirdi- ler. Hırvat askerlerin beraberinde sivillerle birlikte kenti terk etmesi nedeniyle kente büyük bir sesizlik hakim olurken. bir çok sokak've evin boş olduğu gözlendi. Hükü- met birliklerine bağlı bazı isyana askerlerin kacan sivil Hırvatlara ait evleri yagmaladıiar. Bosna'daki BM Koruma Gücü Komutaru Albay Bill Aik- man. Müslüman askerlerin Va- res'i ele geçirdikten sonra kentten kaçan Hırvatlann evlerinden te- levizyon ve elektrikli alet kaçırdı- klannı söyledi. Gecen perşembe günü Müs- lümanlann Vares'i ele gecirme- lerinden sonra Boşnak komutan- lann bu türden yağmalama olay- lannın önüne gecmek amaayla BM Koruma Gücü yetkililerin- den yardım istedikleri. ancak bu isteğin BM yetkililerince geri çev- rildiği bildirildi. Aikman "Boşnak komutanlar, durumu denetleyebiimek için UNPROFOR'dan yardım istedi- ler. Ancak biz ordulann içindeki kanşıklığı gidermeye yetkili deği- liz. Bu nedenle yardmtcı ola- mayız" dedi. Bosna ordusuna bağlı 7. birliğin üç gün önce, içinde 100 Bosnalı Hırvat'ın da yer aldığı 620 mülte- dye yiyecek taşıyan bir BM yardım koırvoyunun yolunu kesti- ği bildirildi. Konvoyim, ancak BM'ye bağlı Fraıtsız biriiklerİD müdahalesi üzerine serbest bırakddığı beürtildi. Bosna Cumhurbaşkanı Alia İzzetbegOFİç, Hırvat ordu birlik- lerinin Vares'teki çarpışmalara kaüldığı yolunda bilgiler aldı- klannı söyledi. İzzetbegovıç, bu bilgiler doğ- rulandığı takdirde Hırvatistan üzerinden gelecek yardımlan teh- likeye atacak bile olsa, bu ülkeye karşı uluslararası yaptınm uygu- lanmasını istemekten başka çare- leri kalmayacağını söyledi. Toplu mezar Eski Yugoslavya toprakla- nnda 98 toplu mezann bulun- duğu ileri sürüldü. BM'nin eski Yugoslavya'daki Savaş Suçlannı Araştırma Ko- misyonu Özel Raportörü VVilH- am Fetırick, Zagreb'de yaptığı apklamada ellerindeki rakamın henüz kesinleşmemiş ilk tahmin oldugunu söyledi. Komisyon tarafından görev- lendirilen araştırma ekibinin Baş- kanı Kanadalı Albay Dominic Mcalea da tarihi Dubrovnik ken- tıneekim 1991 -aralık 1992 arası- nda yaptığı kuşatma sırasında eski Yugoslavya ordusunun sa- vaş suçlan işledigi yolunda bir dia kanıt elde ettiklerini açıkladı. Dubrovnik'in bombalanması sırasında 82 kişinin öldüğünü. yüzlerce kişinin de yaralandığını kaydeden McAlea, eski Yugos- lav ordusundan 200 askerin kasıtlı tahrip eylemine kanştığı yolundaki iddialan yerel polisin incelemeye aldığını sözlerine ek- ledi. Öte yandan, Krajina Sırplan ile Hırvatlann. Sırplann tek taraflı ilan ettiklcn Krajina Cumhuri- yeti'nin doğusunu kapsayan bir ateşkes imzaladıklan bildirildi. Yeni yapılan anlaşmaya göre iki taraf ortak bir komite oluş- turacak ve UNPROFOR tara- fından yönetilecek olan bu komi- te bölgede ateşkesin ihlal edilip edilmediğini izleyecek. Anlaşmada aynca iki tarafı ayıran hattın 5 km kadar çe\Te- sinde, hiçbir askeri harekat ya- pılmamasına, taraflann mevzi- İerine geri çekilmelerine karar ve- rildi. Varesli yaşlı Hırvat e>ini terk ederek bir Sırp mülteci kampına sağınmış. Yolsıızlıık iddialan Scalfaro'mınpeşini bırakımyor SCALFARO - Başı yine dertte Dış Haberler Servisi - İtalya Cum- hurbaşkanı Oscar Luigi Scalfaro 'nun İtalyan gizli servisinden riişvet aldığı iddialan tekrarlandı. Scalfaro bu kez de gizli servis eski başkanı ta- rafından Içişleri Bakanbğı yaptığı dönemde servisten milyarlarca lira tutanndariişvetalmakla suçlandı. İtalyan gizli servisi eski başkanı Rkardo Malpica. 1983 ile 1987 yılla- n arasında o dönemde İçişleri Ba- kanlığı görevinde bulunan Scal- faro'ya her biri 62 bin 500 dolar (yaklaşık 870 milyon lira)içeren "zarflar" verdiğini ileri sürdü. Ge- çen hafta içinde yolsuzluk suçlama- lanyla karşı karşıya kalarak tutuk- lanan Malpica, paranın bu amaçla kurulan bir gizli servis fonundan geldiğini söyledi. Savcılar ise yaptıklan açıklamada ellerinde bu iddiayı destekleyecek kanıt bulunmadığını söylediler. Aynı iddia gizli servis eski görev lı- lerinden Antonio Galati tarafından da çarşamba günü ortaya atılmıştı. Galati. bu dönem içerisinde cum- hurbaşkanı ve başka birkaç yetkili- ye gizli servisin "röşvet fonu rı ndan her ay içinde 62 bin 500 dolar bulu- nan zarflar yollandığıru, aynca Scal- faro'nun 1992 yılının sonuna doğru fon denetleyicileriyle gizli bir görüş- me yaparak sessiz kalmalan konu- sunda anlaştığını söylemişti. Ga- lati'den başka iki servis görevlisı daha aynı iddiayı tekrarlamıştı. Scalfaro reddetti Scalfaro, bu iddialar üzerine çar- şamba gecesi bütün televızyon ka- nallannda aynı anda yayımlanan 10 dakîkalık bir konuşma yaparak suç- lamalan reddetti ve bu iddialan or- taya atanlann "Ülkeyi istikrarsnlı- ğa sürüklemeye çalıştıklarını" söyle- di. 76 yaşındaki cumhurbaşkanı. "Önce bombalarla denediler şimdi de en alçakça skandallara başvunıyor- lar" dedi. İtalya'nın önde gelen partileri de cumhurbaskanına destek vermeyi sürdüler. Ülkenin önemli politikaa ve köşe yazarlanndan bir çoğu, Scalfaro'ya katılarak bu kışkırtma- lann ülkenin istikrarsızlığa sürükle- nip erken seçimlere gıtmesini sağla- mak üzere yapıldığını belirtiyorlar. RUS ASKERİ DOKTRİNİ ABD ciddiye almadıDış Haberler Servisi - ABD Dışişleri Bakanı VVarren Christopher. Rusya'nın "nükleer sflah kullanacak ilk ülke" olma- sını da içeren yeni askeri sa\ unma dokt- rininin, ABD politikasından farkb olma- dığını söyledi. Rusya Savunma Bakanı Pavel Gra- çov'un tehdit içeren açıklamalannın, yeni askeri doktrinde ele alınan madde- lerden farklı oldugunu vurgulayan Christopher, Rus bakanın bu sözleri moral bozukluğu içindeki Rus ordusuna umut verme amaayla söylediğini belirt- ti. ABD Senatosu'nun Rusya'nın son as- ker doktrinine ilişkin Dışişleri Bakanı'na yönelttiği endişeli sorulara karşıhk Christopher, yeni savunma doktrininin Rusya'ya askeri açıdan moral verme amacını taşıdığıru söyledi. Rusya Savoınma Bakanı Pavel Gra- çov'un açıkladığı yeni askeri doktrin, Rus ordusuna ülke sınırlan dışında as- ker konuşlandırma ve içerdeki kanşıklı- ğm bastınlmasına yardımcı olma yetkisi veriyor. Christopher, senatonun dışilişkiler komitesine yaptığı acıklamasında "Biz, yeni askeri doktrinle Rusya'nın yeni ger- çekb'ğini yakalamaya çaltştığmı anlıvo- ruz"dedi. "BizJmkinden farklı değil" Christopher sözlerine şöyle devam et- ti: "Şunu hatuiamakta yarar var: Gracov moral bozukluğu içindeki bir ordu ile sa- vunma gücünün bulunduğu bir ülkenin sa- vunma bakanıdır. Ben onun konuytı moral açısından ele aldığına inanıyorum >eonun söylediklerinin doktrinin kendisinden farklı oldugunu düşünüyonım. Doktrini bu çercevede okumak gerekiyor." Dağılan Sovyetler Birliği'nin nükleer silahlan kullanacak ilk ülke olmayacağı- na ilişkin eski doktrini Washington ve müttefiklerinin hiçbir zaman ciddiye al- madıklannı belirten Christopher, "Yeni doktrine göre Rusya Nükleer Silahsızlan- dırma Anlaşması'na (NPT) katılan nük- leer silahlardan arındırümış devletkre karşı nükleer silahlar kullanmayacağını belirtiyor. Gerçekte, bu doktrinde açıkla- nanlar bizimkinden çok da farklı değil" dedi. KIBRIS ~ Klerides hüküıııeti tehlikedeDrç Haberler Servisi - Rum Yönetimi Başkanı Glafkos Klerides'in. Yunan cuntası destekli 1974 darbesine kanştık- lan gerekçesiyle 19 yıl önce işten çıkan- lan Soka-B yanlısı 62 kamu görevlisini göreve başlatma karan, Rum Temsilci- ler Meclisi'nde reddedildi. Siyasi çevrelerde. koalisyon iktidan- nm tehlikeye düştüğü yorumu yapılan gelişme karşısında Klerides'in, İconuya ilişkin yasayı yeniden görüşülmek üzere geri göndereceği, aynı karann çıkması durumunda Anayasa Mahkemesi'ne başvuracağı belirtildi. Darbe yanlısı memurlann göreve ia- desine muhalefetteki komünist AKEL ve Sosyalist EDEK partilerinin yanı sıra koabsyon ortağı Spiros Kipriyanu'nun başkanlığındaki DİKO partisi de karşı oy kullandı. Öte yandan Lefkoşa muhabirimiz Iz- zet Rıza Yalın'ın bildirdiğine göre Kıbns Rum tarafı. BM Genel Sekreteri Butros Gaü'nin "Güven Arttıncı Önlemier"inin uygulanmasını tartışmak için koşullar öne sürdü. Kıbns Rum yönetiminin koşullan şunlar: 1- KKTC'in dolaylı veya doğrudan ta- nınması girişimlerinden vazgecilmesi. 2- Türk tarafının, Ercan Havaalanı ile Kuzey Kıbns'taki limanlann tanıması ve Maraş'm kapalı bölgesinin kendisin- de kalması isteklerini terk etmesi. 3- Türk tarafının tutumunu açıklığa kavuşturması. Konuk Yazar Boris, Quo Vadis? YAVTZ GÖR Emekli Elçi Cumhuriyet'in 11 Nisan 1993 tarihli sayısmda "Yine mi Yanlış At?" başlıkJı bir yazımız yayımlanmıştı... Bu yaada özetle Boris Nikolayoviç Yeltsin üzerine 'yatırun' yapmanın, 'yanltş ata oyna- mak' gibi çok zararb sonuçlar verebileceği olasılığına değjnibnişti. ••• Nisan ayından bu yana Rusya'da olup bi- tenler ve olup bittiler, kuşkumuzu haklı çıkaran gelişmeler olarak belirdi. İşin başından beri patolojik iktidar hırsı ile güdülendiği görülen Yeltsin için, CIA'nın devlet adamlannı analize etmekte ustalaşmış psikologlan ne teşhis koyuyorlar merak edi- yoruz. Çöl savaşı sırasında Saddam'a, iıabis nar- sisizm' teşhisi koyan bu uzmanlar. belki de şimdi de benzer bir vaka (case) ile karşı karşıya olduklannı düşünüyorlardır.. Sovyet Komünist Partisi'nin tabanmdan gelen Boris Nikolayeviç, Gorbaçov tarafı- ndan başlatılan Glasnost ve Perestroyka'nın kah arkasında. kah önünde, kah karşısında, 'zaman ve zemine uygun' tutumlara yapışa- rak Gorbaçov'un yürütmeye çahştığı yeni- liklerin ortasında, dik kafalı bir rakip olarak ortaya çıkmıştır; Gorbaçov'dan halkın bek- lenu'leri, bir türlü gerçekleşemeyince, duru- munu kuvvetlendirmiş, çok iyi senaryo- lanmış uydurma birdarbe girişimi sonucun- da Gorbaçov'u siyaset sahnesinden tasfıye ederek Rusya devletinin başına oturmuştur. Bu arada. 'komü'nistlikten arınmış', "yeni- lik' ve 'piyasa ekonomisi* taraflan. 'demokra- si havarisi' etıketlerini göğsünde sergileyerek Batfnın desteğinı yanına almayı ba- şarmıştır. Bu destek olaymın, basit bir öğesi de Yelt- sin'in ekonomik durumu düzeltmek için ge- reksindiği kredileri sağlamak amacı ile Batf- ya adeta 'şantaj' yapmasıdır. Bu şantaj açık seçik şudur: Ya beni destekleyin ya da 'eski tüfekler' geri gelir. Bu 'öcü' kandırmasının etkili olmadığı söylenemez... ••• Bu deyimin ne oldugunu biliyoruz: 'Ana- yasayı delmek..' Yeltsin, bu işte kendi amaç- lanna uygun olmayan elemanlan tasfıye et- mek için önce bir kararname üe Rusya Par- Iamentosu'nu feshettiğini açıklıyordu. Tıpkı 1906'da onaya çıkan ilk DUMA'nın, Çar Nikolayi Romanof tarafından dağıülması gibi... Milletsekilleri -Yeltsin bunlan 'komünist- ler' ve 'aşın milliyetçiler' olarak tanımlıyor- du- direnince, önce parlamento bınasının te- lefonlan. elektriği. sulan kesürildi. Sonra *Beyaz Ev' denilen binanın çevresinde zırhlı araçlar gözükmeye başladı. İçerdekiler, Fransız devrimini ateşleyen 'Etats Generaux" olayında olduğu gibi "Biz buraya halkın iradesi ile geldik. Ancak siingü darbeleri ile çıkanz" türünden sloganlar ata- rak bir süre daha dayandılar. Sonra tanklar geldı, bina kuşatıldı ve ateşe verildi... İşte 'demokrasi havarileri" oldugunu savu- nan Batı'nın desteğini esırgemediği Boris Nikolayeviç'in marifetleri... ••• Bu olaylann arkasında Yeltsin'in bu ka- dar aşın davranışlann atılabilmesi için gücü- nü nereden aldığı sorusu akla geb'r. 1917 devriminde 'Beyazlar'a karşı diren- mek için Lenin'in direktifleri ile Trostki, Fu- runze, Çiçerin vb. tarafından bir askeri güç olarak kurulan 'Kızıl Ordu'da. bu işlerde de- neyimsiz üniversite öğrencilerinin bile gene- raüiğe yükseltildiği bilinir. Çar'a sadakat ye- mini yapmış olan subaylar. 'Beyazlar' safın- da dövüşmekteydiler. Başlangıçta bir 'Halk Ordusu' olarak örgütlenen 'Kızıl Ordu' za- manla, profesyonel kadrolar oluşturmuş, II Dünya Savaş'mdan sonra da Sovyetler Birli- ği'nin politik bünyesinde. en azından Ko- münist Partisi kadar güçlü bir duruma gel- miştir. 1968'de Çeko'slovakya'nın işgali olayında yapılan bir değerlendirmede, Brejnev'i işgale zorlayan baskılann 'Kızıl Ordu'dan geldiği saptanmıştır. Bugünkü durum, Kızıl Ordu'nun komu- tasmı şimdilik elde tuttuğu görülen General Pavel Kracofun. Yeltsin'i desteklediği görü- nümünü vermektedir. 1993 kasım ayı başında, Kraçof, Brejnev tarafından 1981 'de yapılan ve SSCB'nin nükleer güçe başvuran ilk devlet olma- yacağını ifade eden tek taraflı beyanınm, artık geçerli olmadığını; Rusya'ya veya BDT topluluğuna üye herhangi bir ülkeye, nükle- er güce sahip olsun veya olmasın, başka bir devletçe bir saldın yöneltildiği takdirde Kızıl Ordu'nun buna nükleer silahlarla ce\ ap ver- mekte özgür oldugunu açıklamıştır. Olaylan özetlersek, ortaya şu görünüm çıkıyor: Rusya'da, 'demokrasi' sözü geçerli obnak- tan çıkmıştır. Ortada, nükleer gücünü açı- kça sergileyen Kızıl Ordu'yu arkasına almış birdiktatörlük belirmeye başlamıştır. BDT'- ye üye devletlerin tağımsızlık'lan. yavaş ya- vaş kağıt üzerindeki mürekkepleri solmaya başlamış belgeler haline dönüşmeye yönel- mektedir. Öne alınacağı söylenen 'başkanlık seçimle- ri' ertelenmek üzeredir. Artık Batı için neyi ve kimi desteklemek gerektiği sorunu, on ikiyi gösteren saatin yelkovan ve akrebi ile ilgilidir.