Katalog

SAYFA CUMHURİYET 12KASIM1993CUMA 8 DIŞ HABERLER YuBmstan'da NeoNaziler • ATİNA(AA)-Yunanlı Neo Nazilenn bır kız lise öğrenasıne saldırmalan Atına'da genış yankılara yol açtı. Sah günü meydana gelen olaydabeşNeoNazi 16 yaşındakı bir kız öğrencıye saldırarak yüzüne bıçakla gamalı haç çtzdüer. Kızm ve aılesınin korkarak olayı polise kader vermemelenne karşın öğrenanin arkadaşlan durumu fark edince derhal öğretmenlenne haber verdiler Japon basın kralı tutuklandı • TOKYO(AA)- Japonya'da savalık, ülkenin basın ımparatonı Ryodei Saıto'yu rüşvet verdiğinin saptanması üzerine tutukladı. Japon basın organlan, savalığın basın imparatoru hakkındakı tutuklama karannı, Saito'nun 1991 yılınınaralık ayında Japonv a"nın kuzeyındekı Mıyagı bölgesı valisı Shuntaro Homma'ya bır ıhaleyı alabilmek için rüşvet verdığı >olundaki gazete haberlerini ihbar kabul ederek aldığını kaydettiler. Arnavutkık'ta istita •TİRAN(AA)- Arnavutluk Maliye Bakanı Rulı öncckı gün ıstifaetti. Ruli, istıfasıyla ılgılı cumhurbaşkanı Salı Benşa ve Başbakan Aleksandr Meksi'ye gönderdiğı mektuplarda görevmı yenne getırmeçabalannın bırçok kışı tarafından engellenmeye çalışıldığınııfadeettı Genç Rulı'nin ıstifası ıle boşalan maliye bakanlığına Pıro Duşnıça getınldi. Everfîneşi Törkiye'ye hayran •ATİNA(AA)- Yunanistan'da ana muhalefettekı Yeni Demokrasi Partısı'nın (YDP)lideriMiltiadis Evert'ın eşı bayan Lıza Evert Türkıye'nın doğal güzellıklenne büyük ha>Tanlık duyuyor. Birkaç yıl once Türkçe öğrenmek amacıyla Rumeşıyle birlıkte Aüna'da yaşayan bır Türk vatandaşından ozel dersler alan bayan Evert. fotoğraf merakı yuzünden Türkıyeyi bugüne kadarçeşith defalar ziyaretettı Bu zıyaretlennde Anadolu'yu neredeyse kanş kanş dolaşan bayan Evert, Türkıye'nın doğal güzelliklenru Aüna'da gerek kıtap yayımlayarak gerekse sergjler duzenleyerek Yunanlılara tanıttı. Amerikan asılh olan Bayan Evert Türkıye ıle ılgıh ılk fotoğraf çalışmasıru 1989 yüında'Pontus- Anadolu-Fotoğraf Seyrüsefen" kitabında topladı İranCnnse füzesi yapıyor • DUBAİ(AA)-İranve Suriye'nın, sılah kapasıtelerine yeni bir potansiyel kazandıracak olan Cruise füzeleri gelıştırmeyeçalıştıklan bildinldi. Batıb askeri kaynaklar ikı ülkenin de Almanya ve Japonya'dan yüksek teknoloji desteği aldıklannı öne sürdüler. Batılı kaynaklar, İran'ın, Çin ve Kuzey Kore'nin yardımıyla şu anda orta menzilli sistemler monte etme kapasıtesine sahıp olduğunu ve teknolojisinin gelişmekte olduğunu kaydettiler. Dubai Uluslararası Uzay ve Havacıhk Sergisi'ne kaülan askeri uzmanlarve Baulı diplomatlar AP'ye adlannın açıklanmaması kaydıyla yaptıklan açıklamada, İran Asken Tedarik Ajansı'mn, Cruise füzelerinı adapte edebilmek içın uzaktan kumanda edılen araçlar ya da bu sıstemleri monte etmek için parça arayışına gırdığinı bildınyorlar. Tamillerden Icatliam: 180ÖIÛ • COLOMBO (AA) - Sri Lanka'da bır askeri üsse saldın düzenleyen aynlıkçı Tamilgerillalan 180 askeri öldürdüler. Asken kaynaklar, ülkenin kuzeyındeki Pooneryn üssüne saldın düzenleyen 600 genllarun iki tank v e birkaç gambot ele geçirmeyi jaşardığını bıldırdıler. Saldın sırasında üste yaklaşıklSOOasker bulunduğu kaydedildı. ABD Başkanı, KKTCnin BM'nin çözüm paketini yine reddetmesi durumunda daha fazla yalnız kalacağını söyledi Clinton'danKKTC'ye sert çıkış FUATKOZLUKLU VVASHINGTON - ABD Başkanı Bill Clinton. Maraş'ın BM denetimine verümesi- ne karşılık Lefkoşa Uluslararası Havaalanı'- nın trafiğe açılrnasını öngören mini paketin kabul edılmesı için Türkiye'den destek ara- yışında olduklannı söyledi. Clinton, "Kıbns Türk tarafu paketi reddetmeyi sürdürrnekle, daha fazla yalmzlığa itileceğini anlamalıdır" dedi Chnton her ıkı ayda bır kongreye gönder- diğj Kıbns raporunda bir kez daha sorunun çozümü önündeki engelin Türk tarafı oldu- ğunu ima ettı ve topu Türk tarafına attı. Clinton, kongre liderlerine yolladığı son Kıbns raporunda, ABD'nin Kıbns Koordı- natörü John Maresca'nın ardından BM Ge- nel Sekreteri Butros Gali ıle Kıbns Özel Temsilcisi Joe Clark'ın, 21-22 ternmuz tarih- lerinde Ankara'yı ziyaret ettiğini belirtti. Clark'ın, Ankara'da. Başbakan Tansu ÇU- ler, Başbakan Yardımcısı Erdal tnönü, Dışış- leri Bakanı Hikmet Çetin ve Müsteşar Yar- dımcısı Büyükelçı Tugay Ulnçevik ile görüş- tüğünü kaydetü. Clinton "Maresca gibi Clark da güven art- tırıcı önlemler için Türkiye'nin açık desteği- nin gereğini vurguladı ve Türk tarafından pa- ketin destekiendiği konusunda gü>ence aldı" dedi. Bir araya geldiler ABD Dışişleri bakan yardımcılanndan Stephen Oxman ıle Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin'm Washıngton'da bir araya geldiklen- ni belırten Ointon, "Oxman, ABD'nin Kıb- ns sonınunun çözüme verdiği önemi hatırlattı- ğı ve Kıbns Türklerinin bir seçim ortamı için- de olmalarına rağmen paketin çok önemli olduğunu vurguladı" dedi. ABD Başkanı. •tKman, Kıbns Türk tara- fının ya paket va da daha fazla dışlanma seceneklen Ue karşı karşıya olduklannı be- lirtti" dedi Raporda Oxman'ın, Çetın'den, minı pa- keti desteklediğım açıklayarak Türkiye'nin KKTC üzerindeki önemli etkısını kullan- masını istediğı de yer aldı. Başkan Clinton raporunda şöyle dedr. "Bu raponın kapsadığı dönemde bir ilerle- me kaydedilmemiş oünasına karşın güven art- tıncı önlemlerin kabul edilmesine çalışıyoruz. Başbakan Tansu ÇiUer'e 12 ağustosta yolla- dığım mektupta da ifade ettiğim gibi Kıbrıs'ta bir çözüm için Türki>e'nin desteğinin aravışı içindeyiz. Kıbrıs Türk tarafı. dünvanın adil ve \ apıcı di\ e değerlendirdiği öneriyi reddederse, daha fazla valıuzlığa irilmeyi riske etmekte- dir. Ben, BM çabalanna tam desteğimi ver- meyi sürdüreceğim." Raporunda "tek engel Türk tarafı" deme- ye getiren Clinton, Türk toplumundan dış- lanma riskini göze alma>acağı umudunda olduğunu da belirtti ve "Temennün, bu ol- maz ve önlenebilir" dedi. Clinton, GalTnin "Türk kesiminden tam destek ve işbiriiği «1- manın çok önemli olduğunu'' da dıle geıırdi. Top Türk tarafmda Clınton'ın Tüm enerümi Kıbns sorunu- nun çözürnü için harcayacağuu" da vurgula- dığı raporunu yorumlayan diplomaük çev- reler. Clinton'ın ağustos ayı raporunda ol- duğu gibi "topu Türk tarafına arüğmı" ıfade ettıler. ABD lıden, öncekı gün basına açıklanan ve 5 kasımda Temsilcıler Meclısı Başkanı ve Senato Dış İlışkıler Komitesi'ne gönderdiği 15 temmuz-15 eylül arası gelişmeleri ve bu gelişmelere ılışkin gorüşünü anlaltığı rapo- runda "Eğer çabalar başanya ulaşmazsa, BM Genel Sekreteri Butros Gali Güvenlik Konseyi'ni alternarif yöntemkri görüşmek üzere toplantıya çağıracaktır" dedi. Anlaşma parafe edildi. Israilli sağa partiler anlaşmayı destekliyor Israil-Urdünbanşıkapıda Dış Haberler Senisi - İsraıl ıle Ürdun arasında en önemli bo- lümünü ekonomık ışbırhğının oluşturduğu bir banş anlaşması üzennde ilke anlaşmasına vanl- dığı ve anlaşmanın resmen ım- zalanmasırun çok yakın olduğu bildırüıyor Fılısün Kurtuluş Örgütü'. (FKÖ) hden Yaser Arafat, İsrail'ın yakmda sadece Ürdün'le değıl, Suriye ve Lüb- nan'la da banş anlaşmalan ım- zalamasını bekledığını sövledı AA'run bıldırdığıne göre israıl Dışişleri Bakanlığı'ndan adının açıklanmasını ıstemeyen bır yetkıli öncekı gün bır açıklama yaparak İsraıl Dışişleri Bakanı Şimon Peres ıle Ürdün vehaht prensı Hasan'ın 3 kasımda Amman'da iki ülke arasındaki bir anlaşmayı parafe ettiklenni kaydettı. Yetkili anlaşmanın Ürdün Kralı Hüseyin ve İsraıl Başbakanı İzak Şamir tarafın- dan resmen ımzalanacağı tan- hın belırlenmesı ıçın göruşmele- nn sürdüğünü de belıntı. FKÖ liden Yaser Arafat, res- mi zıyaret amaayla bulunduğu Portekiz'de bir açıklama yapa- rak "İsraiTin çok yakında L r- Sağcı gençler, FKÖ Ue banş anlaşması imzalayan Başbakan Rabin'i vatan haini Uan ederek istifasını istcdiler dün. Lübnan \e Suriye ile barış KKTC'DEN TEPKÎ anlaşmalan imzalamasını bekliyoruz, çünkü bölgede kapsamlı ve sürekli bir ba- nşın sağlarunasını istivoruz" dedi. Anlaş- maların bu yıl içinde imzüinıp imzalan- yanıtverdı. İsraıl basınında her gün çıkan tsraıl- Ürdün anlaşmasırun imzalanmasının behrttı ve İsrail ve ABD'den bu "med\a nebir açıklama vapan Likud Cephes'nin festivalini" durdurmalannı istedi. parlamento gnıbu so/cüsü Katzav, "Batı Bu arada tsrail'de ana muhalefet sağcı şeridinde her iki ülke için de devamlı bir yakın olduğu haberleri üzerine bır açık- Likud Cephesi. t rdünie banşı destekle- tehdit unsuru oluşruracak bir Filisrin dev- mavacağına ilişkin bir soruya ise "Tam îama yapan Kral Hüseyin, haberlerin diğini açıkladı. Banş anlaşmasının imza- letinin kunümasını engellernek her ıkı olarak değil, ama ö\le umuyonım" diye basına sızmasından endişe duyduğunu lanmasınm yakın olduğu haberleri üzeri- tarafın da yararına olacaktır"dedı Aııkaıa'da ABD yardıımralıatsızlığı LALE SARltBRAHhVIOĞLU ANKARA - Türkıye, Amerikan yö- netıminin Ortadoğu banş sürecinin de- v amı için Mısır ve Israü'e askeri yardım- lannı hıbe olarak sürdürürken Tür- kıye'ye yaptığı yardımı krediye dönüş- türmesınden rahatsızlık duyuyor. Dıplomatik kaynaklar, ABD'nin Mı- sır'ın gönlünü hoş tutarken Türkıye'ye askeri yardımlan hibeye dönüştürme- mesi yuzünden, Ameriİca'nın 'Türkiye'- nin ne bicim bir dostu olduğunu' sorgulu- yorlar. Görüşmeleri aylar önce başlatılan Türk-Amerikan Savunma ve Ekono- mık İşbiriiği Anlaşması (SEİA) yenıle- me gorüşmelerinın ıse gerek Amenka'- nın Türk Sılahlı Kuvvetlen'nin askeri malzeme taleplerını Kongrc bahanesiy- le kağıda dökme>i reddetmesi gerekse tarafiann yoğun ayaret trafıği nedeniy- le sık sık buluşamamalan vüzünden önümüzdeki seneye sarkmasının muh- • Amerikan yönetiminin, Mısır ve İsraü'e askeri yardımlannı hibe olarak sürdürürken Türkiye'ye yaptığı yardımı krediye dönüştürmesi Ankara'da büyük rahatsızlık yaratıyor. temel olduğu bildirilıyor. ABD eski Başkam. Cumhuriyetçi George Bush yönetirru ve ardından ikudara gelen De- mokrat Bill Clinton yönetimi, son iki mali yılda geçmişteki uygulamanm ak- sine dünya çapında askeri harcamalar- da indirime gjdildiği gerekçesiyle Türki- ye'ye askeri yardımlan hibeden elverişli koşullarda krediye dönüştürmüşlerdi. ABD Kongresı, Türkiye'ye askeri yardımlan 1993 mali yılında 450 milyon dolar, 1994 mali yılında ise 45 milyon dolarlık bir kesıntiyle 405 milyon dolara ındırdi Askeri yardımlann krediye dönüştü- rulmesi, halen ABD'ye Dış Askeri Satış (FMS) kredilerinden doğan yaklaşık 7,5 mılyar dolarlık borcu bulunan Tür- kiye've ek mali yük getinyor. ABD Kongresi, 1994 mali yılında İs- rail'e 3 milyar dolar, Mısır'a ise 2.1 mıl- yar dolar asken ve ekonomik yardımla- n onayladı. Diplomaük kaynaklar, Türkiye tüm maddeler üzerinde av nntılı görüşme ta- lep ederken ABD'nm metnin büyük bö- lümünün aynen kalması yönünde tav ır sergılemesi, her ıkı tarafın da yoğun gea trafıği nedeniyle gerekli zamarun aynla- maması gibi nedenler yuzünden geak- menin mümkün olduğunu söylüyorlar ABD'nin pek çok ülkedeki ortak kul- lanıma açık asken tesıslerini kapatma karan çerçevesınde Türkiyedekı bazı ortak tesıslepn de kapaülması üzerine Ankara, SEİA'run günümüz koşullan- na uyarlanması için metnin yenilenme- sini istemışti SEIA'da büyük değışık- bkler yapılacağı gibi bir beklenti ıçınde olmamak gereküğini belirten diploma- ük kaynaklar, Amerika'run, anlaşma çerçevesınde TSK'ya askeri malzeme yardımı konusunda yaptığı taahhütlen kağıda dökmesi yolundakı Ankara'nın taleplerinde bır üerleme kaydedılemede- ğıni söyledıler. Bir diplomatık kaynak şu gorüşlere yer verdi. "Amerika, askeri malzeniek- rin her defasında Kongre onavına sunul- masj gibi mevzuatı ve ükenin bugünkü ekonomik durumunu gerekçe göstererek yardımlan esnek kurallara bağlamak is- tiyor ve yazılı taahhüt vermesinin müm- kün olmadığını söylüyor. Biz ise kağıda döküunesini istiyonız." Ankara'nın artık yardımlann her de- fasında Kongre'den geçmesi gerektıği yolundakı Amerikan tutumunu kabul ettiğini belirten diplomatık kaynaklar, Kongre'nın yönetime birden fazla yılı kapsayan taahhütlerde bulunmasına izin vermediğını anımsatıyorlar Anka- ra ise yönetımden her yıl için yazılı taah- hütle bulunmasını istıyor. BÖLGEYE RUS BARIŞ GÜCÜ Rusya, Karabağ'da jandarmalıkpeşinde MOSKOVA (AA) - Rusya. Gürastan'dan sonra ^Azerbay- can'ın Dağhk Karabağ bölgesi- ne de Rus askerlcnnden oluşa- cak bir "banş gücü" gönderme- yı önerdi. Rus Dışışlen Bakanlığı Söz- cüsü Miafl Demurin düzenledı- ği haftalık basın toplantısında, Rusya'mn bu onenyi Viyana'- da 2 kasım tarihınde başlayan- ve pazartesı günü sona eren AGIK'in gavn resmi toplanu- smda gündeme geurdiğmı açık- ladı. Demurin. "Sınırlarunızın çok vakınmda cereyan eden ve man- faatkrimizi >akından ilgilendi- ren, üstelik eski Sovyet cumhuri- vetleri topraklan üzerinde meydana gelen çattşmalara son verilmesi konusunda Rusya ge- rektiği takdirde çok etkin bir rol oynayacaktır" şeklınde konuş- tu. Sözcu, "Bu ülkelerin liderle- rinden gelen özel talepter, Rusya'nın katüımmın gerekli ol- duğunu gösteriyor" dıye konuş- tu Demunn. Karabağ'a gön- dermeyı önerdikleri gücün bo- > utu v e ne zaman hazır olacağı konusunda ıse bılgı vermedi. Haben veren Reuter Ajansı. "Rusya'mn bu bölgedeki askeri faaliyetinin, bölgesel güçler olan Türkiye ve Iran'ı alamıa geçire- bileceği'' yorumunda bulundu "Çatışmaların hemen durdu- nılması ve 'Karabağ kuv\etlerı- nın' Azerbaycan içinde işgal et- tikleri bölgeden çekUmeleri konusunda da ısrarlıyız" şeklın- de konuşan Demunn, Rusya Dışişlen Bakanı Andrei Kozi- rev'ın, bu hafta Azerbaycan, Ermenistan ve "Karabağ" li- derleriyle telefonla görüşerek "acii şekilde ateşkese gidihnesi- ni" ıstedığinı de belirtti. Ukrayna'da mahşer günü paniği ^ deşlik adlı bir mezhebin üyelerini izinsiz siyasi gösteri yapma suçundan tutukluyor. Mezhep üyeleri, önümüzdeki pazar gününün mahşer günü olacağını söyleyerek sokağa döküldüler. Mezhebin lideıieri 14 kasımı dün> anın sonu ve hesap günü olarak ilan ettiler ve sayılan binlerle ifade edilen üvelerine kurtuuna sözü verdiler. Denktaş:ABD şantaj yapıyor LEFKOŞA (AA) - KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denk- taş, ABD Başkanı Bill Clin- ton'm. kongreye sunduğu Kıbns raporunu sert bır dille- eleştırdi. Denktaş, Anadolu Ajansı muhabınne yaptığı açıklama- da "Raponın dengesi bozuktur, tehditler, hatta şantaj vardv. Kıbns meselesinde tehditler de- ğil, gerçekler konuşmalıdır n dedi. Clinton'ın danışmanlan ta- rafından kaleme alınan rapo- run. gerçek olmayan bilgilere dayandığını belirten Denktaş. raporu hazırlayanlann da Rum yanhsı olduğunu bildırdi. Raporda, toplumlar arası göruşmelerde ikı taraf arasın- daki eşıtlığe uyulmayarak Rum üdennden "Kıbrıs'ın cumhurbaşkanı" olarak bahse- dılmcsıne ışaret eden Denktaş. "Bu tarafgirlik ve toplumlar arası görüşmelerdeki hassasive* t'ı kaale almamak suretiyle oluş- lurulan raporun dengesi zaten bozuktur" dedi. Clinton'ın Türk tarafını suç- layıa yaklaşımını da eleştiren Denktaş, şunlan sövledi "Raporda tehditler, hatta şantaj vardır. Ben bunu, Başkan Clinton'uı raporu olarak değil, 30 yudır Kıbns meselesini yan- ltş yolda yürüten bir zihnhetin oluşturduğu rapor olarak gör- mekteyim. Kıbnsta tehditler de- ğil, gerçekler konuşmalıdır. Gercekleri konuşabilrnek için meseleye teşhis konulmalıdır. Bu teşhis gayet açıktır. Rum tarafı, insanlık d^ı saMınlar ile temin ettiği sahte bir unvanın arkasına saklanarak Kıbns'a hakim ohnak davasmı gütmek- tedir." Atina memnun ABD Başkanı Bill Clinton'- ın Kıbns konusundakı son raporu Aüna'da büyük mem- nunıyetle karşılandı Yunan hükümetinin raporla ılgılı olarak henüz biraçıklama yapmamasına karşın gazeteler ve radyo-TV istasyonlan Oin- ton raporu hakkında övgü do- lu ıfadeler kullandılar DIŞ BASIN LE FIGARO Fransa'daöğrencihareketi Nantes, Toulose. Rouen ve Lyon kentlerinde yürüyüşe geçen üniversıteb gençlenn ne istediğinı tam olarak bilen hiç kimseyok Fakultelerde daha büyük anfiler. daha çok sayıda hoca istiyorlar muhakkak ki. Fakat işin aslının bu olmadığı görüşünde herkes Onlan kaygılandıran kendı geleceklen. Hükümet. yeni bir öğrenci hareketının işaretlerini kaygıylaizliyor. 1968 ilkbahan, bütün belleklerdeki yerinikoruyor Ama bu kez üniversıte hareketinın belirli nedenlen yok. Göstencıler, ne ıstedikleri sorusuna açık ve kesın bir yanıtveremıyorlar. 15 kasımda üniversıte öğrenaleri bütçelerinin yetersizliğiru protesto amacıy la meclisın önünde toplanacak. Sonbahann sadece soğuk bir rüzgan mı bu, yoksa öngörülmeyen bir sosyal sarsıntının başlangıcı mı? Şımdilik yangın var dıye bağırmak gereksız Ancak kıbntleoynamak tehlikeli bir şey ve şimdilerde Fransa duyarlı bırdurumda. Üniversiteöğrencileri yetişkm insanlardır Şımdiyedeğin görülmemiş bır ekonomik kriz ıçındeki bu ülkede yol açabilecekleri riskleri daha iyi ölçmeleri gerekır. (U kasım) FRANSA DA CEZAYIRLI DINCILERE OPERASYON Clinton, kaygı veriyor Rusya Devlet Başkanı Boris \ eltsin baa şeylen belkı de sadece zor koşullann kendisme dayattığı için yapıyor. Belki de ıkı de bir otoriter yönetime kaymasının ardından. sonunda demokrasi vaadinı yerine getırecek.. Ancak şu bır gerçek ki Yeltsm'in sıyasal davraruşı yalnızca yurttaşlannı değil, onu Rusya'da demokrasi ıçın son şans olarak goren yabancılan da gıderek daha çok kaygılandınyor. Rusya lıden son olarak gelecek yıl haaranda erken başkanlık seçımı yapma sozünden dondü. Böylece ıktidannı pekıştirme yolunda bır adım daha atmış oldu.Yeltsın. 1991de demokratık secimle Devlet Başkanlığı görevıne geldi. Karşısında reformlanna muhalefet eden birparlamento vardı. Parlamentoyu feshetti. Bu kurumun isyanını orduyla bastırdı Daha sonra. aralıİcta yeni parlamento seçimlerinin, hazıranda ise erken başkanlık seçimınin yapılacağını açıkladı. Ama şımdı erken başkanlık seçimınden vazgeçti. Moskova'da demokratik bir yönetımin iş başında bulunması herkes için çok daha ıyi olur. (10 kasım)