Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
19OCAK1993SALI CUMHURIYET SAYFA
EKONOMt
Tarlş'teiçbarış
• İZMİR (Cumhuriyet Ege
Bürosu)- Tanş Genel
Müdürü Oğvz Oyan 8.5 aylık
görev süresince başanp
başaramadıklannı anlatü.
Oyan geçen süre ıçınde ortak-
larla yenıden banştıklannı,
çekirdeksız kuru üzümde
Tariş tarihininen yüksek
ahmını gerçekleşurdiklenni
söyledi. Incirde yeterh alım
sağlayamadıklanru. satış
konusuna da tam olarak
eğilemedıklerini belirten
Oğuz Oyan "Tariş'm yenıden
yapilanmaya yönlendirilmesı
kaçınılmazdır. 1993yıh
Tariş'ın yeniden yapılanma
veaühm yıb olacaktır" dedı.
Taban fiyatlann
beürlenmesindeson lOyıldır
bunalan Tanşortaklannın
biraz nefes almalan ıçın tüm
gayretlerini ortaya
koyduklannı vurgulayan
Oyan, "taban fiyatlarda ve
baremlerde oldukça ıyi
artışlar sağlandı" dedi.
Gıda-İş'ten
baraja itiraz
• Ekonomi Srvisi - Çalışma
Bakaıılığı'nın ocak ayı
statıstiklennde 1.60
puanla. yüzde 10'luk ışkolu
barajının altında kalarak
toplu sözleşme yetkisi
alamayan DİSK'c bağlı
Gıda-Iş Sendıkası, 5 bin 847
üyelerinin hesaba
katılmadığinı savundu
Gıda-jş'ten yapılan
açılamada. 29 bin 301 üye
fışinden 23 bm454'ünün
kabul edildığı. 5 bini aşkın
üyenın reddedilmesıne
gerekçe gösterilen eksik
bılgilerin, üyelık hakkını
ortadan kaldırmayacağı
belirtıldi
Çbnentoda
ihracatumudu
• İZMİR (AA) - Batıçim-
Yönetım Kurulu üyesı Tufan
Ünal, çımento sektöründe
üretım fazlası olmasına
karşın, ıç lükelimın düşük
sevıyelerde kaldığını
bildirerek "Sektörün bu yıl
da tek umudu ihracat" dedı.
Ünal, çimento sektöründe
çok çetin bir rekabet
yaşandığını kaydederken,
sektörün 1987yılından bu
yana ilk kez 1992 yılında iç
piyasa talebının yüzde 8ı
oranında arüş gösterdığini
1993
kooperatifçflerin
yilıotacak
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - lvedik Sanayi Sıtesi
komleksi içınde yer alan
kooperatıflenn başkanlan
inşaat bıtırme yanşına
girdiler. İvedik Mutlu
Kooperatıfler Birlıği
Denetim Kurulu
Başkanlığınıda yapan Altın
Örnek Küçük Sanayi Sıtesi
Kooperatifi Başkanı Cemal
İşçi, hedık Organıze Sanayi
Bölgesı'nın Baîkanlann ve
Ortadoğu'nun en büyük
sanayi bölgesi olacağını
belirterek, bu bölgedekı
kooperatifyöneticilerinın
ınşaatlann bir an önce
bitirilmesı için yanşa
girdıklerini söyledi. Başkan
Işçi. çağdaş ve 21. yüzyılın
şartlanna uygun olarak
yapılmakta olanişyerlerini
ortaklannaen kısa zamanda
teshm etmeyi
amaçladıklannı, kooperatıf
yöneticıliğınin zor bir iş
olduğunu belirtti.
"Enflasyon bia değil biz
enflasyonu yeneceğiz" diyen
Cemalİşçi. 1993'ün
kooperatifçileryılı olacağını
dasözlenneekledı.
İiaçfonuzam
getiriyor• ZONGULDAK(AA)-
Türk Eczacılar Bırlığı Genel
Sekreteri İbrahım Güven,
gümrük muafıyetı kapsamı
içinde bulunan ilaç
hammaddelenne fon
uygulamasının, ilaç
fıyatlannı yüzde 30 oranında
arttıracağını belirterek
uygulamanın kaldınlmasını
istedi.
Petkimzamlan
•ANKARA (ANKA)-
Petkım ürunlerine geçen yıl
15 kez zam yapıldığı
belirlendı. Devlet Bakanı
Cavıt Çağlar, Petkim satış
fiyatlannın dünya fıyatlanna
endekslendiğinı. hiçbır
fırmaya da sübvansıyon
yapılmadığını bildirdı.
Üretici 'yüksek taban fıyat', tüccar 'ihracatta pazar rekabeti' derdinde
Tütünde 'çıkar çatışması'
MERtHAK
İZMİR- Türkiye'nin genel
ihracaü içınde yerini koruyan
tütün, tanm ürünleri ihraca-
tındaiu payiıu artürmasına
karşm pazar sıkıntısı yaşıyor.
Tütün ihracatçüan, taban fi-
yatlannın yüksek tutulması ha-
hnde pazara girmelerinin söz
konusu olamayacağını belirtı-
yorlar. Tüccarlar "Yüksek fi-
yatla aldığımız tütünle dünya
piyasasında rekabete girmemiz
imkansız" dıye konuştular.
İhracatçı tütünde verilen
"yüksek taban fiyatTnın ihra-
caü olumsuz etkıledığını savu-
nuyor. Üreti-
cıden tütünü
dünya stan-
dartlannın
üzerinde bir
fıyatla
aldığını belır-
ten tüccar da
kendine dün-
ya pazannda
yer bula-
madığından
yakmıyor.
Son yıllarda
dünya tütün
pazannda ye-
nni kaybet-
meye başla-
yan Türkiye'-
nın, gerekb
önlemler ab-
nmadığı tak-
dırde 2000
yıbna kadar pazar payının bü-
yük bır bölümünü kaybedeceği
öne sürülüyor. Ege Ihracatcı-
lan Birlıği verilerine göre Tür-
kiye'nin tütün ihracatında son
yıllarda sürekli bir düşüş ya-
şanıyor. Türkıye'den en çok tü-
tün alan ABD, 1991 yıhnın ilk 8
ayında 72 bin 756 ton tütün alı-
rken 1992 yılında aynı dönem-
de 70 bin 992 ton tütün alımı
gercekleştırdı.
Türkiye'den tütün alan bır-
çok ülke alımlannı azaltırken
Kuzey Afrika ve Orta Amenka
ülkelennın talebinde belirli bir
artış gözleniyor.
Bu arada Avrupa Topluluğu
ülkelennın Türkiye'den aldıgı
VJeleneksel
ihraç
ürûnlerimizden
tütünde, tam bir post
kavgası yaşanıyor.
Üretici, ürününün
yüksek taban fıyatı
ile alınmasını
isterken ihracatçı,
taban fiyatının
düşük tutulması
gerektiğini
savunuyor.
luluğu
aldıgı
tütünde de büyük ölçüde düşüş
yaşanıyor. 1991 yıbnın ilk 8 ayı-
nda 32 bin 423 ton tütün alan
AT ülkeleri, 1992 yıbnın aynı
döneminde bu alımı 29 bin 188
tona ındirdi.
İhracattaki bu düşüşe karşın
Türkiye'nin genel ihracatında
yerini koruyan tütün, tanm
ürünleri ihracatında ise payını
arttırdı. 1982 yüında genel ihra-
catta oraru yüzde 5 olan tütün,
1991 yıbnda bunu yüzde 4'te
tutmayı başladı. Tanm ürünleri
ihracatında 1982 yıhnda yüzde
5'lik paya sahip olan tütün bu
payını 1991 yıbnda yüzde 20'ye
çıkardı.
Sigara ihra-
catında ise
Türkiye son
yıllarda istik-
rarsızhk yaşı-
yor. Türkıye'-
den sigara
alan Afganis-
tan, ABD,
KKTC. Ka-
nada, Libya,
Polonya, Ro-
many? ve
Bağımsız Dev-
letler Toplulu-
ğu 1990'da 287
bin ton sigara
itha) etti. Bu
sayı, 1991
yıbnda sadece
367 ton do-
layında ger-
cekleşü. 1992
yıbnda ise 162 bin tona çıktı.
Ege Tütün thracatcılan Bir-
bği Yönetim Kurulu Üyesı
Turhan Tezol, Türk tütününün
dünya standartlannın üzerinde
fıyata sahip olduğunu belirtti.
Başta Yunanistan olmak üzere.
bırçok tütün üreticisinin Türki-
ye'nin fiyatlannın yüksek ol-
ması üzerinefiyatkırdığını vur-
gulayan Tezol, "Bızde tütün.
ekidde seçim silahı olarak kul-
lanılıyor. 15 bin lıralık fiyat. ge-
çen yıl 35 bin üra oldu. Bu,
dünyanın hıç bir yennde olmaz,
yüzde 135 bir artış. Bunun yü-
zünden de geçen sene ihracatı-
mız tıkandı. Bizim maliyeümız
7.60 iken, 6.50'ye satabildik
TÜTÜN IHRACATI
İhracat Dönemleri
D DEĞER (000 TJotar)
Kaynak.Ege thrscaıçıları Btriığı
Temelsorun üretimfazlcdığı
tZMtR (Cumhuriyet EgeBÖTOSD) - Türkiye
ZiraatCilar DerneğiGenei Başkanı tbrahim
Yetkin. günümüzde tütünleilgili temel sorunun
üretimfazialığı olduğunu belirterekşöyle
konuştu:
"Budurum son beş yılda aşın boyutlara varrmş-
tır. Nedenide tütünfiyatlannınekonomık
faktörleryerine, pobtık faktörlenn dikkate
ahnarak beürlenmiş obrasdır" dedi.
Tütün üretiminın plansız birşekikk sürdügunü,
sonuçta stoklann endişe verici boyutlara
geidiğinı belirten Yetkin. "Değerlendirilenreyen
tütünleilgüi masraflar yalnızca ahm bedelleriyle
sınırlı kalmamakta depolanma ve bakım
nedeniyle ddha da artmaktadır" diyerek şu
noktalara dıkkat çekti:
# Tütün üretimiron en iyirnser yaklaşımla 200
bin ton olarak gerçekleştinlmesi bırzontnluluk
olarak ka»-şımıza çıkmaktadır. Bu nedenle 1177
Sayıh "Tütün ve Tûtün Tekeli Kanunu" ile
tütündeüretim planlamaana acilen gidilmeü,
• Kırvekırtabanaraziterdetütünüretimi
smıriandınlmaiı,
• TütünüretimindekaliteyeönerDverilmet;
ancak kaiıtebüretim sağlanması için sadece A, B
Grad vekapa tütün arasındakı fiyat farkhlaş-
ması arttınlmamalı,
• Tütünüediğer ürünlerarasıodakıfiyatparitesi
tütün üre timindeulaşılması istenen hedefegöre
belirtenmeli,
•effütün üreacismi kahteye yönlendir-
bakımından tütün avanslan yeterb halegeti-
rilmelı, iireticiye her türlü gjrdı zamanında '
venlmeli,
•,Tütün üretimınin yasaklanacağı bölgeler-
ürcncikre tütün üreüminden vazgeçnıeleri
nedeniyleortaya çıkau gelır kaybının bir kısmı
ödenmcbdir.
Hükümet vere vere 30 sent vurgulayan Tezol, dünya sigara söyleyen Tezol şöyle konuştu:
pnm verdı. Zaranmızın 5'te l'i fabnkalannın özelbkle son yı- "îhracatçılann büyük ço-
verildı" dedı. 1larda ucuz tütüne yöneldiğini ğunluğu, 1991 mahsulü elden
En büyük aba ABD'nin belirtti. Türk tütününün dünya gittikten sonra bUançolannı za-
daha ucuz ülkelere yöneldiğini pazannda pahaJıya geldiğini de rarla kapaiacak."
otr iEi i !*'.'!-Başfıyatın 55 bin lira olması isteniyor
Uretıeıde düşükfiyattedırgıııligı
NÜVTTTOKDEMİR
İZMİR - Ege Ekici Tütün Pi-
yasası'na doğru üretıanın te-
dirgınliğı sürüyor. Geçen yıl
ürününe, seçim ortamından ya-
rarlanarak 'ıyi fiyat' alan üretı-
ci, bu yıl başfiyatın 55 bın lı-
ranın altına düşrnemesi gerekti-
ğini, verilecek diğer fiyatın za-
rar olacağını vurguluyor. Bu
arada Tekel'in bu yü ilk kez uy-
gulamaya koyduğu 'randıman
saptanması' bazı yörelerde
olumlu karşılanırken bazı yöre-
lerde de itirazlara yol açü.
ttirazlar yoğunlaştı
Ürününe yapılan 'randıman
saptaması'nın yanlış olduğunu
vurgulayan üreticilerin, özelbk-
le Denizli ve çevresinde itiraz-
Bölgelerde durum
Denizli yöresinde Tavas, Kale, Acıpayam
ve Serinhısar ılçelennde üretecilerin
Tekel'in yapuğı tespıtlerde haksızbk
yapılmasından rahâtsız olduğu ve tepki
gösterdiğı gözlenıyor. Üreticılenn, ikincı
bır tespıt yapıbnası için imza kampanyası
açtıklan öğrenıldi. Tekel Yaprak Tütün
İşletme Müdürlüğü yetkibleri ise yapılan
her türiü ıtirazm değerlendirileceğinı
açıkladılar. Muğla'da tütün mab'yetınin
43 bin b'rayı aştığuıı \nirgulayan üreticiler,
pıyasanın da 55 bin lirayı bulan fıyatla
açılması gereküğinı söylüyorlar. Muğla
Ziraat Odası Başkanı Remzi Öner, geçen
yıl Tekel'in randımanlan acıklamaması
nedeniyle üretictnın zordunımda
kaldığını bebrterek "Tekel ilk defa bu yıl
randımanlan açıkladı. Geçen yıl
randıman açıklanmadı vetüccar özel
ilişkilen ile Tekel'den randımanı erken
öğrendı, üreticınin ürününü daha aşağı bir
fiyatla kapattı. Bu yıl üretici, randımanı
önceden öğrendıği için tüccarla pazarbk
yapabılecek" diye konuştu. Manısa'da ise
ortalamafiyatın48 bin, A grad tütüne
venlecek başfıyatın 55 lira düzeyınde
tutulması isteniyor.
lannı yoğunlaştırdıklan gözle-
niyor.
Ziraat Odası Meclis Başkanı
Reşit Kurşun da tütün piyasa-
lannın açıhşında, eski yöntem-
lere son verilmesi gerektiğini
vurgulayarak, 'eşit bir çalışma
ortamı yaratıbnasını' ve bunun
da üretici lchıne olmasını istedı.
Kurşun, aynca Başbakan De-
mirel ile yapacaklan toplantıda
tütün piyasası ile ilgili istemlen-
ni sıralarken 'B grad' tütün için
iyi fiyat verilmesini öncelikli tu-
tacaklannı söyledi.
Üreticınin istemı, başfıyat
olarak 55 bin lirayken Ziraat
Odalan. *B grad' tütüne iyi fiyat
venbnesı, düşünülenin üstüne
cıkılnıası için Demirel ile görü-
şecek. Ege Ekicı Tütün Piyasaa
açıbş tarihinin henüz acıklan-
mamı; olmasına karşın üretici
kesiminde tedirgin bir bekleyiş
sürüyor. Ziraat Odası Meclis
Başkanı Reşit Kurşun, piyasa
öncesı yapılan değrelendirmede
Akhisar'da üreüm maliyetinin
50 bın, Gavurköy'de ise 48 bin
lira olarak belırlendığini söyle-
di. Kurşun, bölge başkanlanyla
yapılacak toplanüda Demırel'e
götürülecek önerilenn görüşü-
leceğini vurgulayarak tütün pi-
yasasının açılışına ilişkin şun-
lan söyledi: "Ege için 150 mıl-
yon kıîo rekolte beklentisi var.
Ben şu anda 'başfiyat 50 bin ol-
sun. 55 bin olsun" diye bir şey
söyleyemem.
TÜRK-ABD ŞİRKETLERİ
TOBB'ninişi
çöpçatanlık
ANKARA (AA) - Türkiye
Odalar ve Borsalar Birliği
(TOBB) ortak yatınm ve işbirü-
ği yapmak isteyen Türk ve
ABD'b' firmalan bır araya ge-
tinyor.
TOBB Proje ve Yaünm Mü-
dürlüğü'ne, bu âmaçla toplam
220 Türk firması başvurdu.
TOBB, Türk fırmalannın is-
teği üzerine ABD'den gönüllü
uzman danışman da getırtiyor.
TOBB'ye başvuran Türk fır-
malannın büyuk bir bölümü,
oto yan sanayii, gıda, tekstil,
elektrik-elektronik. inşaat, tu-
rizm, alışvenş merkezi, tanmsal
ürünler, hayvancıbk, yem sana-
yii ve makine üretimi alanında
ABD'li fırmalarla ortak
yaünm yapmak istiyor. Yapı-
lan başvurulara göre Türk fir-
malan 48 değişik alanda ortak
yaünm yapmak amacında.
Ortak yatınm teklifı
ABDü fimıalar ise Türk fır-
malanyla süt ürünleri, tekstil,
tahıl silolan, maden kömürü,
hava temızleme sistemleri, ilaç
üreümi, ateşleyıci kurşun teller,
kahvaltıhk hafif yiyecekler
alanında ortak yaünm tekbfın-
de bulundular.
TOBB ile ABD Uluslararası
Kalkınma Ajansı (AID) arası-
nda yapılan protokol çerçeve-
sınde 1989 yıbnda kurulan Pro-
je ve Yatınm Müdürlüğü'nün.
hizmelkrinin özelbkle Anado-
lu'daki küçük ve orta ölcekJi
firmalara yaygınlaştınlmasına
öncelik verdiği bildınldi
ABD'li firmalar ile ortak
yatınmlann gelıştirilmesi için
konu ve sektör kısıtlaması ya-
pılmadığını belirten yetkibler,
her konudaki ginşimciye hiz-
met verdiklerini söylediler.
TOBB Proje ve Yaünm Mü-
dürlüğü Amerikan teknolojisi,
sermayesi ve damşmanbk hiz-
metlerinın transferinı sağla-
manın yanı sıra temsilcıbk, dist-
ribütörlük, acentebk, bsans an-
laşmalan konusunda da hizmet
veriyor.
Sistem nasıl çahşıyor?
ABD'b' fırmalarla ortak ya-
ünm yapmak ısteyenler önce-
likle JOBB Proje ve Yaünm
Müdürlüğü'ne başvTiruyorlar.
Girişimcilerden, şirketleri ve
projelen hakkında bılgiler ile
varsa fızibilite çabşmalan iste-
niyor
Verilen bılgilerin doğru oldu-
ğu beliriendikten sonra gjrişirn-
cinin ABD'li birfirmaile işbırb-
ği yapmaya uygun olup ol-
madığına karar \ eriliyor.
Sonra Uluslararası Profesyo-
nel Yöneüciler Biriiği (IESC)
devreye giriyor. IESC, Türk fir-
malannın isteklerine göre
ABD'de araşürma yapıp uygun
firmalan buluyor. Ardından
Türk ve ABD'li firmalar görüş-
melere geçıyorlar.
Ouyskr'inyeti umudu: Chevokee
Ekonomi Servisi - Dünya otomobil pazan zor
bir yıla girince. uluslararası üreticiler de
özellikle gençlere yönebk yenibklenn peşıne
düştüler. 1970'lennsonunda, tngiltere'deki
üreümini Fransızlann Pegueot'suna satan
ABD devi Chrysler de sırfbu kaygıyla
Britanya Adalan'na dönme karan aldı.
Chrysler'in iddiab yenı ürünüjeep modeb'nin
bir tıplemesi. Adını, dağlık bölgelerde yaşamış
Kjzüderiü kabilesı Cherokeelerden alıyor.
Cherokee, tkincı Dünya Savaşı sırasındaki
çıkarmalarda kullanılan ve Amerikan
generallerinın yeğledıkleri Jeep modellennden
esinlenilerek yapıldı. Genellikle kırsal alan-
larda kullanılanjeeplerin, giderek kentsel
yerleşım merkezlerindede 'moda' olması ve
îngiltere'de bu tür "dört tekerlekb araçlar' için
geçen yıl 40 bin dolayında saüşın
gerçekleşmesi, Chrysler'in geri dönüş
karannda etkıb oldu.
Cherokee, İngiltere pazannda dünyaca ünlü
Rover'in Land Rover Discovery ve Range
Rover modelleri ile birbkte Japonlar'ın geçen
yıl 28 bine yakın sattıklan Mıtsubishi Shogun
modebylerekabetetmeye hazırlanıyor.
Ancak, yıbn sonlanna doğru, pazar kavgası
daha da kızışacağa benziyor. Çünkü
Amerikan Ford veJapon Nissanda İn-
giltere'ye 'çıkarma yapmak' karannda.
Cherokee'nin piyasaya çıkış fıyatı 15 bin 345
sterbn (yaklaşık 209 milyon TL) olarak
bebrlendi. Chrysler'in ilk yıl ıçın hedeflediği
saüş ise 2 bin gibi 'mütevazı' bır rakam. Saüş
için hedefkitleyi de 24 yaşındakı gençlerile 40
yaşındaki 'kendini genç hıssedenler'
arasındakı kuşak oluşturuyor.
İŞÇİNİNEVREMNDEN
ŞÜKRAN KETENCİ
Devlet Baba
Başbakan Yardımcısı, SHP Genel Başkanı Erdal
inönü'nün sendikalara yönelık baskı ile ilgili soruları
yanıtlarken yaptığı saptama çok çarpıcı. Memur sen-
dikalarının nasıl çalışacağına ilişkin yasanın henüz
çıkmamış olduğuna işaret ediyor. Yasa çıkıncaya ka-
dar her görevlinin kendine göre bir iş yapbğından,
memurların yasal güvencelerinin henüz olmadığın-
dan söz ediyor.
Ülkemizde bir hakkın kullanılabilmesi için ortada
özel, çerçeveyi çizen bir yasanın olması gerektiği
gibi, çok yanlış ve haksız bir mantığın geçerlılığının
altını çizmiş oluyor. Gerçekten de ağzımızdan de-
mokrasi sözcüğür.ü düşürmediğimiz halde, demok-
ratolmayı, demokratik hakları, insan haklarımızı kul-
lanmayı bir türlü öğrenemediğımiz için bizde haklann
yasalar ile sınırlandırılması gıbı çok yanlış ve haksız
bir manbk yerleşmiş. Bu çarpık mantk bizi, bütün
hakları anayasa ve yasalarda düzenlemeye kalkış-
mak gibi çok yanlış bir noktaya götürüyor. Doğal ola-
rak hiçbir anayasa ve yasanın haklann tümünü ku-
caklaması söz konusu olmadığı için de demokrasi-
miz, insan haklarını kullanabilmemiz bir türlü gelişip
yerleşemiyor.
Haklann kullanımı ile yasada yer alması arasında
ilişki aramak ne yazık kı sadece sokaktaki insanımı-
zın bılincıne yerleşmiş bır büyuk yanlış değil. Siyaset-
çimiz, devleti yönetenlerimiz, yargımız aynı yanlış ko-
şullanmanın içinde. Sonuç olarak birlikte büyük bir çı-
kmaza sürükleniyoruz. Günlük yaşamın getirdiği, ya-
sada düzenlenmemiş sorunlar dağlar gibi yığılıyor.
Ne yürütme, ne yargı sorunlara çözüm arayışı içinde
olmuyor.
Her sorunun çözümünü yasadan beklemek, bizi
her sorunun çözümünü devlet babadan, veren bir ba-
badan beklemeye götürüyor.
Düşünün ki kamu çalışanlarının sendikalaşma hak-
kına yönelik anayasamızda bir yasakfama yok. Türki-
ye'nin imzalamış olduğu ve iç hukuku niteliğinde olan
ILO sözleşmeler' ve Avrupa Sosyal Şartı aynca bu
hakkın verilmesini zorunlu kılıyor. Türkiye üstüne üst-
lük 87 sayılı sendika özgürlüğü ve 151 sayılı kamu
çalışanlarının sendikalaşma hakkına ilişkin özel söz-
leşmeyi de Meclis'ten ve Cumhurbaşkanı'ndan geçi-
rerek yürürlüğe sokmuş ve iç yasa nıteliğinı ka-
zandırmış bir konumda. Cumhurbaşkanının vetosuna
uğrayan 158 sayılı iş güvencesine ilişkin sözleşme.
Bu koşull&rda, kamu çalışanının sendikalaşma hakkı-
nın önünde yasal bır engel olduğu nasıl soylenebilir?
içişleri Bakanlığı, yanı hukuk bılmeyen sokaktaki bir
vatandaş değil, hükümet ve devlet adına yetkili icra
organı, nasıl olur da sendikalaşma hakkı önüne engel
çıkarabilir?
«Kamu çalışanlarının sendikalaşma hakkını düzen-
leyen yasaları henüz çıkarmamış olmak hükümetin
sorunu ve sorumluluğu.
Kamu çalışanlarının ve sendikalarının ise gerek ör-
gütlenme, gerekse faalıyetlerı için hükümetin yasa çı-
karmasını beklemek gibi ne sorumluluları ne de zo-
runlulukiarı var.
Ortada hukuk dışı bir davranış ve uygulama söz ko-
nusu ise bu, hükümetin icra organı olan İçişleri Ba-
kanlığına ait. Kamu çalışanının sendikal örgütlenme
ve sendika içinde faaliyet hakkı anayasa, yürürlükteki
uluslararası sözleşmeler, yasak olmadıkça hiçbir
hakkın engellenemeyeceği genel hukuk ilkesi ile ya-
sal hak olarak ortada duruyor. Kamu çalışanının iç
genelgeler ile sendikalaşma hakkını, sendikai faali-
yetini engellemeye kalkışmak, sicil, dosyalama konu-
su yapmak, hakkın gaspı niteliğinde bir suçu oluştu-
ruyor.
Sayın Inönü toplumumuzdaki bir yanlış yargıyı, yer-
leşmiş anlayışı, bir gerçekliği vurgulama anlamında
belki doğru bir saptama yapıyor. Tabii ki en iyisi bir an
önce yasal güvencenin gelmesi, hükümetten bekle-
nen yasaların çıkarılması. Yasalar çıkana kadar da
yasal olmayan, yasakçı, hak ve hukuk dışı uygula-
malara bir an önce son verilmesi gerekiyor. özellikle
de bazı görevlilerin, hele de hükümet adına yetkilile-
rin kendine göre yorum yapmalarının engellenmesi,
Devletin ve hükümetin güvenırliğı anlamında çok
önemli oluyor.
FEVDIK
Fiskobîrlik^e
'çürük' oyunu
Ordu Soya Fabrikası'na
çürük ve taşlı olarak
teslim edilen
maldaFiskobirlik
müfettişleri ve
mahkeme kanalıyla
yapılan incelemede. 399
çuvalda 32 bin 14 kilo
saglam fındık, 551
çuvalda ise 44 bin 26 kilo
taşlı ve çürük fındık
bulunduğu saptandı
AMKARA (ANKA) - Sanayi
ve Tıcaret Bakanı Tahir Köse,
Fiksobırlik Düzce Koopera-
üfi'nden saglam olarak yükk-
nen 74 ton yagbk iç fındığın
yandan fazlasının Ordu Soya
Fabrikası'na çürük ve taşb ola-
rak teslim edildığini, yolda de-
ğiştirmeden kaynaklanan 244
milyon lirahk zarann karşılan-
ması için de mahkemeye bâşvıı-
rulduğunu bildirdı.
Tarur Köse, söz konusu 74
bin 400 kilo 1988 yıh ürünü sağ-
lam yağbk iç fındıklann, 950
Sval içinde, taşıyıcı Kemal
alan'a ait 5 araçla Fiskobir-
lik Düzce Kooperatifi'nden
yola çıkanldığını. anlatü. Tahir
Köse'nin verdiği bilgiye göre
fındıklar Ordu Soya Fabri-
kası'nda boşalülırken bazı çu-
vallarda taş kanşımlı ve çürük
fındık bulunduğu görüldü. Ba-
kan Köse, olayın fındığın yolda
Tahir Köse: tş naküyecide.
nakliyeci tarafından değıştıril-
mesinden kaynaklandığını ve
244 milyon 780 bın ürabk za-
rann karşılanması için de mah-
kemeye başvunılduğunu büdir-
di. Köse, şubilgıleri verdi: "Düz-
ce Kooperatifi deposunda bu-
lunan yağbk iç fındıklar üzerin-
de yapılan mahkeme tespitinde
de bu yağbk iç fındıklann Ordu
Soya Fabrikası'na tesellüm edi-
len için fındıklara uymadıgı tes-
pıt cdilmış olup fındıklann nak-
liyeciye ait vasıtalarda yolda
degiştirilme durumu söz konu-
su olduğundan, nakliyeyi ya-
pan şoförler ve Fiskobirlikie
taşıma sözlcşmesi akdeüniş
olan firma mahkemeye veril-
miştir. Taşıma teminatı 40 mil-
yon liraya ihtiyati tedbir konul-
ması yanında 44 bin kilo taşb
çürük fındık da icra kanalıyla
satılarak bedeli mahkemece
bloke edıbnıştir."