Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
16OCAK1993 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
DKHABERLER
tazbnseviyor
• SEUL(AFP)-Kuzey
Kore lideri 80 yaşındaki Kim
İl-Sung'un, sağlıklı ve uzun
ömürlü olmak için 20 yaşının
altındakı genç kızlarla
birlikte banyo yapüğı ve
kendisıne behrli aralıklarla
kan nakledıldiğı öne sürüldü.
Güney Kore Ulusal Bırleşme
Komıtesı(NUB),
yayımladığı raporda, Kim
ıl-Sungun ömrünü uzatmak
için kullanılan ilginç
yöntemleri sıraladı.
Komiteyegöre Kim İl Sung,
"zevk mangası" adı verilen
bir grup genç kızla birlikte
sıcak banyo yaptı. Bugenç
kızlar 1950'lerde Kore savaşı
sırasında "Amerikan
emperyalistlerinin "
ulaşamadığı kuzey
ölgesinden seçiIdı.Böylece
temiz kan Koreli olduklan
güvence altına alındı.
Rapora göre Kim İl-Sung'a
aynca düzenli olarak genç
kızlardan alınan kan nakli
yapılıyor.
SSC8borçtan
•MOSKOVA (AA) - Rusya
ve Ukrayna başbakanlan
Viktor Çernomirdin ve
Leonıd Kuçma'nın önceki
gün Moskova'da yaptıklan
toplanüda eski SSCB'nın dış
borcunun ödenmesi
konusunda iki ülkenın
anlaşmaya varamadıklan
bildınldi. Rusya Başbakan
Yardımasj Aleksandr Şohin,
gazetedlere yapüğı
açıklamada Ukrayna'nındış
borçlannı ve karşılığında
SSCB'nın dışındaki mal
varlığıru Rusya'ya
devreımek isterriedığinj,
borçlardan payına düşen
kısmı üsllenmeyı terah
ettiğıru söyledi. „ .,
TiP
çafcşmatan
• ATİNA(AA)-ABD
Dışişleri Bakanlığı'nın her yıl
yayımladığı İnsan Haklan
Raporu'na katkıda
bulunmak amaayla
SelaniktekiABD
Konsolosu'nun Batı Trakya
Türk azınlığına yönelik
çalışmalan Atina'da
tepkilere yol açü. Yunan
kaynaklanABD
Konsolusu'rtun "Müslüman
azmbğın aşın unsurlannın
yanı sıra Gümülcine'deki
Tûrk Başkonsolosluğu ile"
de temasta olduğunu öne
sürüyorlar
Sonöyftneniyi
No8lflfeşv6nşı
• VVASHENGTON (AA) -
Amenkalılar, geçen Noel'de
son 5 yıla kıvasla daha fazla
para harcayıp alışveriş
yaptılar. Hükümet
larafından yapılan
açıklamaya göre aralık
ayında perakende satışlar
yûzde l .2 oranında artış
gösterdi. 1987 arahk ayında
ise kasım ayına göre
perakende satışlar yüzde 1.5
oranında artmıştı. Ancak
ekonomistkr Amerikalılann
ocak ve şubat aylannı, Noel
sirasında yaptıklan
harcamalan kapatmakla ve
bütçelerini denkleştirmekle
geçireceklerine ışaretle,
önümüzdekı 3 ay perakende
satışlarda artış olmayacağı
tahmınlerini yapıyorlar.
Ekonomistler " Ne zaman
Amerikalılar yenıden
harcamaya başlarekonomi
de o zaman yeniden düzelir"
diyorlar.
Rusmafyası
Atatanya'da
•FRANKFURT(AA)-
tstihbarat örgütlerinden
sorumlu Devlet Bakanı
Bernd Schmidbauer. Rus
mafyasının Almanya'da cirit
atüğını ve son zamanlardaki
"aaliyeti ile ülkede ıç
güvenliği tehdit ederduruma
geldiğini söyledi.
Schmıdbauer, 'N-TV'
televizyonuna verdiği
demeçte, Rus mafyasının,
Almanya'ya akla gelebilecek
her türlü maddeyı kaçak
olarak soktuğunu belırterek,
kaçak giren mallar arasında
'nükleer maddelenn" önemli
biryer tuttuğunu bildırdi.
Stlah kaçakçıhğı yapıldığı
yolunda bugüne kadar kesın
bir bilgi idenemediklerini
belirten bakan, tehlikeli
sayılacak maddeler arasında
"uranyum'un yer aldığinı
kaydetti.
Tel Aviv, Filistinli sürgünlere ilaç ve mektup götürülmesine izin verdi
IsraiFdenKızdhaç'a izin• Gazze şeridinde meydana gelen olaylarda göstericilere ateş eden «yj
İsrail askerleri 45 kişiyi yaraladı. İsrail askeri sözcüsü göstericilerin
askerlere taş ve molotof kokteylleriyle saldırdıklannı söyledi.
Dtş Haberier Servisi - İsrail
Uluslarrası Kızılhaç örgütü-
nün, 413 Filistinli sürgüne ilaç
ve mektup götürmesine izin
verdi. AFP'ye göre Savunma
Bakanı Odet Ben Ami, dün
yaptığı açıklamada İsrail hükü-
meünin, Kızılhaç'ın yaklaşık
dört hafta önce sınır dışı edilen
Filistinler'e ilaç ve mektup gö-
türmesine izin verdiğini bildir-
di.
Sürgünler 17 aralıktan bu ya-
na çok zor koşullar altında İs-
rail'le Lübnan arasındaki taraf-
sız bölgede kurulan çadır
kampta yaşıyor.
İsrail birlikleri işgal altındaki
topraklarda önceki gün üç Fi-
listinli'yi öldürdü, 45 Filistinli'-
yi de yaraladı.
Filistinli kaynaklann verdiği
bilgilere göre Gazze şeridinde
arama yapan askeri birbkler,
kaçmaya çalışan bir firariyi vu-
rarak öldürdüler. Ayru bölgede
meydana gelen başka bir olay-
da, gösteriderin üzerine ateş
açan birlikler, 14 yaşındaki bir
çocuğu öldürdüler ve 45 kişiyi
yaraladılar.
Batı Şeria'da ise sınır polisi,
Filistinli eylemalenn kaldığı bir
3
ve kaçmaya ı
bir eylemciyi öldürdü.
İsrail ordusunun sözcüsü
Gazze'deki olayda göstericile-
rin askerlere taş ve benzin bom-
bası atüğını söyledi.
Tel Aviv'de dört İsrailli'yi bı-
çaklayarak yaralayan bir Filis-
tinli'nin vurularak öldürüldüğü
bildirildi.
Polis yetkilileri, saldırganın
önce bir kahvedeki bir İsrailb'-
yi, ardından bir otobüs dura-
gındaki üç İsrailli'yi bıçakladık-
tan sonra durakta bekleyen
başka bir İsrailli tarafından vu-
ruldugunu kaydettiier. Yetkib-
ler, bu sabahın erken saaüerin-
de meydana gelen olayda yara-
lanan İsraillilerden birinin du-
rumunun ağır olduğunu belirt-
tiler.
Bu olayın, 400'den fazla Fi-
listinli'nin geçen ay İsrail tara-
fından sınır dışı edilmesinin
ardından meydana gelen ilk ya-
ralama olayı kaydediliyor.
İsrail'de iküdarda bulunan
İşçi Partisi, mart ayında yapıla-
cak Devlet Başkanlığı secimi
ıçın Ezer Weızman'ı, parti ada-
yı olarak seçti.
K1BRIS
istophera
Ânkara'dantepki
ANKARA (CıunhiBİyet Bü-
rosu) - Yeni ABD Dışışleri Ba-
kanı VVarren Christopher'm
önceki gün Amerikan Sena-
tosu'nda Kıbns konusunda
Türkiye'yi işgalcilikle suçlama-
sı, Ankara'da sert tepki çekti.
Dışişleri Bakanı Hikmet Çe-
tin. Christopher'm suçlaması-
nın ile ilgili olarak Cumhuri-
yet'e yapüğı açıklamada "Biraz
sıkıntı olacak tabii" dedı. Dışış-
leri Bakanlığı yetkilileri de,
Christopher'm Kıbns konu-
sunda "büyük bilgi eksikliği ve
yanılgı içinde olduğunu" bildi-
rerek Christopher'm "dosyala-
ra hakim olmadığı" yorumunu
yaptılar.
ABD başkanlığYna seçılen
Bill Clınton'ın Dışişleri Bakan-
bğı görevıne getirdiği VVarren
Chnstopher. önceki gün Sena-
to Dış İlışkiler Komisyonu'nda
kendisine sorulan sorulara ya-
ıııt verirken Türkiye'nin Kıb-
ns'ta işgalci konumda olduğu-
nu; "Geçmişteki işgal ve tehdit-
lerden uzak, hür ve bağımsız
Kıbns'a uzlaşmayı hedefledik-
lerini", çözüm konusunda
Atina'dan çok Ankara'nın so-
rumluluğu olduğunu söyle-
mişti.
Dışişleri Bakanı Çetin, Pa-
ris'ten Cumhuriyet'in bu konu-
daki sorulannı yanıtlarken,
şunlan söyledi:
"Biraz sıkıntı olacak tabii. İş-
galci kelimesi yeni değU ABD'-
üler söylüyorlar. Biz de böyle
bir şey olmadığmı söylüyoruz.
Bizim orada askeri gücümüz ol-
masa, bugün Bosna'da dünya-
nın durduramadaği olaylann
herhalde ne kadan yaşanırdı,
kimbilir. İşgalci kelimesi 18 yıl
önce de söylendı. Bunun geçer-
siz olduğu 18 yıldır ortada. Se-
çim gjbi nedenlerle Rumlara
hoş görünmek için bunlar söy-
leniyor."
Dışişleri kaynaklan da,
Christopher'ın yapüğı konuş-
madan anlaşıldığı kadanyla
Kıbns konusunu "incelemeye
vakıt bulamadığını". senatoda
sorulan sorulara verdiği yanıt-
lann "büyük bilgi eksikliğini
gösterdiğinı" belirüyorlar.
Dışişlen çevrelen, bu konuda
şu değerlendirmeyi yapıyorlar:
"Ankara Denktaş'ı raa etsin
demelen yeni bir şey değil. Kıb-
ns konusunda söylediği şey ler
konusunda büyük bir yanılgı
içinde olduğunu görmek müm-
kün. Kıbns konusunun temel-
leri üzerine teşhısleri, detaylan
toplayamadığı izlenimini veri-
yor. Kendisı bu yüksek göreve
geürilirse, herhalde bızim yapa-
cağımız en önemli ışlerden biri-
si, bu yanlış anlamalan düzelt-
mek ve kendisinı daha gerçekçi
bir platforma oturtmak olur.
Olgulan toplayamamış bir du-
rumu var. Göreve gelırse biz
kendisine yardımcı olmaya ha-
zrnz."
Dışişleri kaynaklan, ABD'dc
bakan olabilmek için adaylann
bu konuşmalarda "kendini de-
ğerli göstermeye çalıştığına"
dikkat çekiyorlar.
SomaliMe banş anlaşması Somali'de çarpts^fl tarafflar 4m
Addi Ababa'da ulusal ateşkesi ve
milislerin silahtan arındırılmasını öngören bartş anlaşması imzalandı. Etiyopja'nın başkenti Addis
Ababa'da Birleşmiş Milletler'in (BV1) girişimleriyle on günden bu vana Somali'de çarpışan 14 gnı-
bun liderleriylf yüriitülen bart; görüşmeleri dün barış aniaşmasının inualaıunasıyla son buldu. Ote
yandan Somali'nin güneybattsındaki Bardera bölgesinde bir Kızılhaç görevlisinin evini basan silahiı
SomaiiUlercedldüriildüğü bildirildi. (Fotoğral: REUTER)
Moskova
günlüğü Rusya başkentindeTürkolmak
HAKANAKSAY
MOSKOVA - Rusya başkentinde
her geçen gün mantar gıbi çoğalan
küçük ticari dükkanlara bakükça ken-
dimi Türkiye'de hıssediyorum. Bizde
saülan bütün sakız çeşitleri, ucuz çıko-
latalar, kazaklar, deri ceketler vb. vitrin-
lerden taşıyor. "Bavul turizmi"ne üriin-
ler veriyor!
Moskova Büyükelçimiz Volkan Vu-
ral, eski Sovyet cumhuriyetlerinden
Türkiye'ye yılda 800 bini aşkın turistin
geldiğini belirtmişti bir söyleşimizde.
Yanı aşağı-yukan günde 2200, her iki
dakikada da 3 kişi ediyor bu. Ne Bo-
ğaz'ın güzelliği ne tarihi eserlerimizin
cazibesi, hıçbir şey, bu elleri bavullu,
koştura koştura alışveriş yapan kıtleyi
ilgilendırmıyor sanki.
Küba
muhalefeti
Moskova da
Küba'da Castro'ya karşı
mücadele eden muhalefetin
liderlennden Karl Albert
Montaner başkanlığı nda bir
heyet, Rusya resmı çevreleriyle
göriişmeler yaptı. Küba'da
totalitarizmden demokrasiye
banşçıl birgeçiş olmasıru
savunan Küba Demokratik
Platformu temsilcileri, Rusya
hükümetinin, ülkelerine
yapüğı sılah sevkıyaünın
durdurulmasını istediler.
Göriişmeler üzerine açıklama
yapan Rusya Dışişleri
Bakanbğı yetkilileri, hem
Küba yönetimiyle hem de
muhalefetle ilişkilerin
geliştırilmesini istediklerini
belirtüler.
Yeltsın dahil pek çok politikacı ve ga-
zeteci. Türkıye'den övgüyle söz ediyor-
lar. Son 10-12 yılda yarattığımız 'mu-
cize'den Rusya açısından dersler çıkanl-
ması gerektiğini vurguluyorlar. Rusya
yoksullaşükça, sıradan halkın gözünde
Türkiye zenginleşiyor. Bizi gelişmiş ül-
kelerle kıyaslamaya kalkanlar bıle çıka-
bıliyor. Buradakı Türk ınşaat fırmalan-
nın başansı da, ülkemizin prestijınin
yükselmesine yardımcı oluyor.
Oysa çok iyi arumsıyorum, 1980'lerin
başında. pek çok Sovyet, güney komşu-
su Türkiye'nin yennin bile nerede oldu-
ğunu bilmiyordu. O yıllarda tesadüfen
duyduğum "Türk gibi anlayışsız" deyi-
şi, önceleri beni çok kırmıştı. Sonra bu-
nun suçunu tarihtekı savaşlara yükleye-
rek rahatlatmıştım kendjmi. Çoktandır
bu deyişi duyduğum yok. Ve sanıyorum
Türkiye'de de 'Moskof gavuru" türün-
den ilîcel lakırdılar artık rağbet görmü-
yor.
iki ülke arasında diplomaük bağlann
kurulmasının 500. yılinın kutlandığı şu
sıralarda, ekonomik ve ticari ilışkiler
her zamankinden daha güçlü. Ama top-
lumsal, kültürel ve sporüf alanlardaki
ilışkiler yok denecek kadar az. İki ülke
gençbğinın bırbırini tanıması için pek
birçaba sarf edılmiyor.
Düzenli bir turizmin otuıtulduğunu
iddia etmek bile zor. Ne Ruslar Türkleri
ve külturlerini doğnı dürüst bildiklerini
soyleyebilırler ne de Türkler Ruslan.
fTabiı Rus fahişelerinın Türkiye'de ço-
ğalmasından, tüm bir halkın tarihi, ge-
leneklen ve kültürü üzerine kesın sonuç-
lar çıkarabılen "üstün zekah" insan-
Ianmi2 dışı nda.)
°i
İ s^
ohrm
/—->
\
İ
î82b O
*
° o
1
c
y
o \o
Buralarda her ne kadar Türkiye'nin
yeri öğrenildıyse de Arap alfabesinı kul-
lanmadıgımız ve haremlerimızin tarihe
kanşmış olması. Ruslan şaşınabıliyor.
On yıl öncesine kadar. Türkiye deyin-
ce Rusya yurttaşının aklına gelenler
arasında Nazım Hikmet. Yaşar Kemal
ve Aziz Nesın gıbı vazartar \e özellikle
de burada baskı rekorlan kırmış "Çab-
kuşu" romanı bulunuyordu Roman te-
levizyon dızılcnnın de >jrdımı>la ünü-
nü koruyor. Ötekıler. cn başta da
Nazım artık eskisi kadar bılınmı\o>r.
Ama gerck Rusya'da gerekse Örtaas-
ya cumhunyeilenndc şaşırarjk gördum
ki Sezen Aksu'nun "Şmaıuy YJ\ rum"
parçası. gece kulııplcn \c rosıoranlann
değışmcz konuğu dunımund.1 \xnV. kı
onun da Türk ş.ırkısı olduğunu bılcnlc-
rin sayısı fa/la dcğıl.
Büyükelçiler
demtihar
eder
Asgari
ücret2250
ruble
Rusya'da asgari ücretin
2250 ruble olduğu
açıklandı. Bu yaklaşık
olarak 41 bin Türk Liraa
civannda.
Suç işleme oranıyükseliyor
Rusya İçişleri Bakanlığı. 1992 içinde Moskova'da, değişik türden 79.075 suç işlenmiş olduğunun
saptandığını, bunun 1991 yılına göre yüzde 23'lük bir art anlamına geldiğini açıkladı. Şiddete dayab
suçlarda yüzde 45'lik, kamuya açık yerlerde alenen işlenen suçlarda ise yüzde 30'luk bir yüksebne
olduğu kaydedildi.
Eşcinselbirpartimi?
Gecen günlerde Rusya Ulusal Radikal Partisi
kuruldu. 4821 üyesi olduğu açıklanan parünin
kitlesi, protestocu-eylemci ve metalist olduğu
beürtilen gençlerden ve subaylardan oluşuyor.
Parünin bderliğine uzun yıllaryurtdışında
yaşamak zorunda kalmış anü komünıstlerden
Eduard Limonogetirildi. Limonov, aynı
zamanda ünlü bir eşcinsel ve başından geçenleri
tümüyle sansürsüz olarak anlattığı "Ben Edik"
adb kıtabın yazan olarak biliniyor. Yeni parti.
Rusya'nın yabana öğelerden anndınlıp
"Ruslaşünlmasını" hedeflediğini ilanetti.
Rusyu'nın Bots\\an;ı
Cunıhunvciı'iKİckı
BüyükclçiM Bi>ns.-\s*n.ın*ın
intihjrcttığıort.ı>.Kikiı
Sovyel AfnL.ıniNik-n
arasında öndc eclcn
kişilcrdcn oLın AMnan'ın.
Güney Afnka
Cumhuriyclı'nc biı> ükclçı
olarak alanın.ıvı bckİL'dığı.
bu gerçekleşnıcyııuv
depresyon geçirdıcı ıdduı
edildı.
Hayvanlar
dünyasının
çarı
Moskova'da bir gazctc.
Rusya hükümeti üyeleri
arasında, Parlamento
Başkanı Ruslan
Hasbulatov'un
"hayvanlar dünyasının
çan" olarak anıldığını
yazdı. Gazete,
Hasbulatov'a takılan bu
adın "Ormanlar Kralı
Aslan" gibi
algılanmaması gerektiğını
vurgulayarak
parlamentoyla ilişkileri
bozuk olan hükümetin,
böylelikle tüm
parlamenterlen de hedef
aldığına dikkat çektı.
P0Lİ1İKADA
SORUNLAR
ERGU1N BALCI
Körfez Panapoması
Irak'ın salı günü müttefik uçaklan tarafından bomba
lanmasından bu yana, kimi zaman komediye kaçan bı.
şova tanık oluyoruz. Başkan Bush ve diğer Batılı liderler
televizyona çıkıp "Kararlılığımızı gösterdik, BM'nin ka-
rarları çiğnememez. Biz adamın dersini böyle veririz"
türünden laflar ediyorlar.
İyi güzel de, şu kararlılığınızı Bosna-Hersekte neden
göstermedinizyada israil 415 Filıstinlı'yı sınır dışı etiğin-
de neden sesinizi çıkarmadınız' diye sorulsa bu bayla-
ra, verecek doyurucu bir yanıt bulamazlar.
ABD yaklaşık dört hafta önce, Sırbıstan Devlet Başka-
nı Siobodan Miloseviç, Bosna'lı Sırplar'ın Itderi Rado-
van Karadjic ve diğer Sırp liderlerini savaş suçlusu ilan
etti.
Sonra ne oldu? •.
Savaş suçluları Miloseviç ve Karadzjiç, Cenevre Kon-
feransı'na davet edildiler; gazetelere demeçler verdiler,
basın toplantısı düzenledıler "Batı'nın kararlı (!)" lider-
leri ise heyecanla savaş suçlularının yapacaklan açıkla-
maları beklediler.
• • •
işin şov tarafı bir yana, Irak'a düzentenen saldırı Arap
ülkeleri arasında yeni bölünmelere yok açmış görünü-
yor. Körfez Savaşı'nın aksine, bu seferki harekatı Ku*
veyt ve Suudi Arabistan'dan başka destekleyen Arap ül-
kesı yok gibi. Körtez Savaşı nda Irak'a karşı asker yol-
layan Mısır ve Suriye, salı günkü saldırı karşısında duy-
dukları hoşnutsuzluğu belli ettiler. FKÖ saldtrıyı açıkça
kınarken, Batı'nın ekononik yardımına büyük gereksin-
me duyan Ürdün "Bunalıma siyasi bir çözüm bulunma-
sını tercih ederdik" şeklinde "diplomatik bir ifade" ile
saldırıyı onaylamadığını belirtti.
Aslında Arap ülkelerinin çoğu, Irak konusunda Batı gi-
bi bir ikilem fçindeler. Dünyanın en zengin petrol yatak-
larına sahip Körfez'de temel stratejik sorun Iran'la Irak
ordusundaki dengedir Bu iki ülkeden birinin zayıflama-
sı, dığerinin güçlenmesine yol açar İki ülkeden birinin
fazla güçlenmesi ise kimsenin işine gelmez. Bir yandan,
her nrsatta saldırgınlığını göstermiş olan Saddam'ın re-
jimi, öte yandan gerek Batı gerekse Körfez şeyhliklerine
karşı düşmanca tutum içinde olan Şii Iran.
Körfez şeyhlikleri, her iki ülkeden de nefret eder ve
korkar. Ama son zamanlarda Saddam'ın rejimini daha
tehlikeli bulduklarından Irak'ın bombalanmasını destek-
lediler.
Suriye ve Mısır'ın hesapları değişik. Suriye fideri Hafız
Esad da Saddam'ı hiç sevmez, ama Irak'ın askeri gücü-
nün imha edilmesini de istemez. Çünkü bu taktirde İs-
rail e karşı yalnız kalacaktır. Irak, Suriye açısından Is-
rail'e karşı bir denge unsurudur
Mısır ise, Irak'ı, Iran'a karşı denge unsuru olarak gö-
rüyor. Irak'ın zayıflaması tahterevallinin öteki ucundaki
Iranın güçlenmesi anlamına geiır
Iran'ın Ortaasya, Ortadoğu ve Afrika'da radikal Islam-
cı akımlara destek sağlayarak etkinliğini arttırdığı bir sı-
rada Irak'ın çökmesi nedeniyle büsbütün güçlenmesi
Mfeır'ı ürkütür. örneğin Sudan'daki Islamcı yönetim,
iran'ın yakın müttefiki. Kahire hükümeti, Tahran'ın Su-
dan aracılığı ileMısır'daki radikal islamcdaft kısKjrttoö'rM/.
öne sürüyor. • - . , > . . -<
Körfez ülkelerinin dışındaki diğer Arap ülkelerini te-
dirgin eden bir nokta da Irak'a düzenlenen saldırının,
dünyanın dikkatini Israil'in sınır dışı ettiği Filistinler'in
dramından uzaklaştırmış olması. Tabii bu olguda Körfez
bunalımında olduğu gibi, şansını yine zorlayarak başını
belaya sokan Saddam Hüseyin'in de büyük sorumlulu-
ğu var.
• • •
Irak konusunda Batı da Araplar gibi ikilem içinde.
ABD ve Batı Avrupa, kendilerine inanet eden Saddam'-
dan nefret etmekle birlikte, gözleri önünde hızla guçle-
nen Iran'ın sıkıntısını çekiyorlar. Irak'a vurulan her dar-
benin, Iran a yaradığını, petro
1
bölgesinde meydanın
Tahran'dan kaynaklanan Şii devrimine kaldığını görû-
yorlar.
Ama ne yapsınlar? Saddam da hiç uslu durmuyor.
Irak'ta Batı yanlısı, söz dinleyen, uslu bir general orta-
ya çıkıp Saddam'ı devirse her şey düzelecek.
O da bir türlü ortaya çıkmıyor?
Ya Irak'ta demokratik bir rejim kurulması?
Canım, şimdi demokrasiyi memokrasiyi işe karıştır-
maya ne gerek var?
Irak'ta demokratik bir rejim kurulsun da Körfez şey-
hlikleri ve Suriye için kötü bir örnek mi olsun?
Hem demokratik ABD ve Batı Avrupa, Körfez'deki
çağdışı anti demokratik rejimlerle gül gibi geçinip gidi-
yorlar.
Ah, şu Irak'ta aklı başında, uslu bir general sahneye
bir çıksa..
O zaman her şey yoluna girecek.
Danimarka Başbakanı istifa etti
Mülteci sorunu
ScMüter'inbaşınıyedi
FFRRUH YILMAZ
KOPENHAG - Yıllardır
Oanımarka kamuoyunu meş-
üiıl cdcn Tamıl olayı, Poul
Schliıtcr'in istifasıyla sonuç-
l.ııuiı Tamıl olayıyla ilgili so-
ru^lıınruıyı vürüten yüksek
luıkmı Mogens Hornslet'in ha-
/ırkıdığı raporun açıklanma-
Miulaıı bırkaç saat sonra bir
baMiı loplantısı düzenleyen
ll.işt\ıkan Sclılüter, istifa etti-
ğıııı açıkladı. Raporda Schlü-
ıcr. I'.ımıl nıültecılenyle ilgjü
\.is.iJiji uygulamayı bile bile
İMMMİıı ctmck ve parlamento-
>;« \anhi bilgi vermekle suçla-
ııı>or. Raporda Schlüter'in
>anı sıra şimdiki parlamento
kıkıinı Hans Peter Clausen'la
bazı muhafazakar bakan ve
polilikacılar da parlamentoyu
yanılımak ya da yalancı şahit-
İık yapmakla suçlanıyorlar.
Kamuoyunda kısaca Tamil
Olayı olarak bilinen skandal
muhafazakar partili eski Ada-
lel Bakanı Erik Ninn-Hansen"-
in. Sri Lankalı Tamil mülteci-
lerinın eşlerini yanlanna getır-
mek için yaptıklan başvurula-
n. yasalara aykın bir şekılde
işleme koymadığının ortaya çı-
kanlması üzerine patlak ver-
mişti. 1987 yılından bu yana
ortaya çıkan yeni bilgılerle sü-
reklı kamuoyunu meşeul eden
skandal. eski Adalet Bakanı
Ninn-Hansen'in yanı sıra
Adalet Komısyonunun muha-
fazakar parti'i başkanı Rethe
Fenger Möller ve bazı yüksek
düzey bakanlık görevlilenni
yerlerinden etmişti. Gebşmeler
sonucu kurulan soruşturma
mahkemesi şimdi Başbakan
Poul Schlüter'i, yasadışı uygu-
lamayı gizlemeye çalışmak ve
bu amaçla parlamentoya yan-
lış bilgi vermekle suçluyor.
Schlüter, parlamentoda yaptı-
ği ve tarihe "hasıralü konuş-
ması" diye geçecek konuşma-
sında hiçbir şeyin hasıraltı
edilmedığini söylemışti. Rapo-
ru hazırlayan hakim Hornslet
bunun doğru olmadığını sö\-
lüyor.
Önemli siyasi geüşmeler
Başbakan Poul Schlüter'in
istifası Danimarka'da son 10
yıldır muhalefetle bulunan
sosyal demokratlan ıktıdara
getirecek önemli siyasi gelış-
melere yol açabılecek gibi gö-
rünüyor. Hükumetlckı muha-
fazakar-liberal koalıs\on.
seçım ılan cdılmemesı \c
Schlüıer'ın \cnnc şımdıkı Ma-
lıye Bakanı Hennmg D\re-
mosc'nin geiınlerek hukumc-
lin \oluna dcvanı eimesı
volunda çjlışnu kararı dldı