Katalog

SAYFA CUMHURİYET 15OCAK1993CUMA 8 DLŞHABERLER "fran'daninsan haUanderal •T-\HRAN(AA)-İran'ın dini iidcri Ayetullah Ali Hamanei. İsiam hukuku ve kurallannın uv gulanmasıyla rnsan haklannın tanı bir güvenceye kav uşacağın) söyledi. Iranteleviz\onunun haberine göre bugün yargı erki başkanı Ayetullah Muhammcd Yezdi başkanlığında bir grup hukukçuyu kabuleden Hamanei, adalet sisteminin fslami ölçütlere uygun olarak insan haklannın korunmasına büyük özen göstermesinı istedı. Hukukçulardan adaletin hcr . nepahasınaolursaolsun . >ennegctiıılmeMniisle>en j Hamanei, >argı sisteminin ; maziumlannsavunucusu olarak görev yapması gcrektiğini de ıfade etti. Kimyasal silah •\P\ RİS (AA) - Fransa'nın, nikleersilahlanntest cdilmesi ola> ını gccıklircceği bildirildi. Paris'te önceki gön başlayan kimyasal silahlar konvensiyonun imzalanacağı konferansta. . bir konuşma yapan Fransa Cumhıırbaşkanı François Mitterrand, soğuk savaşın bitıminden bu yana başlayan yeni silahsızlanma devrinı memnunlukla karşıladığını söyledi. Mitterrand, hcm Rusya'nın hem de ABD'nin nükleersilahlann test edilmcsıyle ilgili olarak gelccekte nc yapılacağına karar vermeden önce bıraz ara verilmesinc karar verdiklerini belirtti. Makedonya'nın BMöyeiği • NEWYORK(AA)-BM Güvenlik Konseyi'nin, Makedonya'nın BM'ye üye olması konusundaki 'gayri resmi" incelemelerinı sürdürdüğü bildirildi. BM Sözcüsü Âlex Taukatch önceki gün yaptığj açıklamada, Makedonya'nın örgüteüycolma başvurusunu temmuzayında BM Genel Sekreteri Butros Gali'yesunduğunu, Galı'nin de karşılıklı vanlan bir uzlasma sonucunda Wtl!lğ&ntl y alcedohya'nın aralık ayı sonunda yeni bir başvuruda bulunduğunu belirten Taukatch, BM Genel Sekreteri'nin de bu başvuruyu BM Güvenlik Konseyine sunduğunu söyledi. Yeltsin'e madalya • MOSKOVA(AA)- U luslararası Olimpiyat Komitesi Başkanı Juan AntonioSamaranch, Rusya Devlet Başkanı Boris Yellsin'eolimpik harekete sağladığı katkılardan dolayı alun bir olimpiyat madalyası verdi. Kremlin sarayında düzenlenen törende konuşan Samaranch, özellikle Rusya Devlet Başkanı'nın, SSCB'nin dağılmış olmasına karşın 1992olimpiyatlanna eski Sovyet sporculannm tek bır takım olarak katılmasını sağlamasından dolayı teşekküretti. UkraynaSTART-2 • MOSKOVA(AA)- Ukrayna'ntn silahsızlanmadan sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Bons Tarasyuk, ABD'nın ülkesine "yazılı güvenlik garantileri verdiğıni" açıkladı. Interfaksajansının hn berine göre Tarasyuk Kıev 'de gazetecilere yaptığı açıklamada, bu gelişmenin start anlaşmasının Ukrayna parlamentosunda onaylanması sürecini hazlandıracağını umduğunu bıldirdi. Ukrayna. start anlaşmasını onavlayarak vazgecmek zorunda kalacağı nüklcer silahlar karşılığında hem maddi tazminat hem de güvenlik garantileri istijordu. BM'den Bakü'ye 2 milyon dolar • MOSKOVA(AA)- BırleşmişMilletler Örgütü'nün, Azerbajcan'da sayılan vanm milyona yaklaşan mültecilerc yardım amacıyla 2 milyon dolar vereceği bildirildi. Bakü'deki BM temsilcilıği yetkililerinden Michael Alford, Azerbaycan'dak i mülteci sayısının 462 bini bulduğunu belirtirken, BM'nın yapacağı yardım miktannın arttınlabileceğıni söyledi. Mültecilerin çoğunluğunu Dağlık Karabağ soruııu nedenıyle evlerini terkcdenlerin oluşturduğuna işaret edcıı Alford, bunlararasında Özbekistan'dan kaçan 50 bin kadarAhiska Türkü'nün yer aldığınıdabelirtildi. Savaş eski Yugoslavya'da 3.5 milyon insanı evsiz bıraktı Yugoslavya'da aylardır susmayan silahlar, 2. Dünya Savaşf ndan bu yana en büyük mülteci akınını da girndeme getirdi. Toplam mülteci sayısı 3 milyon 650 bin olarak tahmin ediliyor. Bunlann büyük bölümü halen eski Yugoslavya topraklannda, bir bölümü de Avrupa'nın çeşitli ülkelerine dağılmış bulunuyor. YUGOSLAV GÖÇMEN SAYISI 14/12/1992 KARADAĞ SJ.OVENYA MAKEDONYA BM «orumasındakı HIRVATLAR C.0M 75.001 11.001 17.001 SIRBİSTAN 433.000 HIRVATJSTAN 718.000 BOSNA HERSEK 1.661.000 ESKİ YUGOSLAVYA DA TOPLAM 3 . 0 5 5 . 0 0 0 ALMANYA İSVİÇRE AVUSTURYA İSVEÇ MACARİSTAN TÛRKİYE İTALYA ÇEKOSLOVAKYA FRANSA AVRUPATOPLAf.il 250 000 80.000 73.000 62 000 40.000 18.000 16.000 10000 4.200 / 595.000 Bosnalı Sırplar'ın lideri Karadziç'e göre Türkiye'nin bunalıma müdahalesi başka ülkelerin de müdahalesine yol açar: Türkîye imparatorluğaheveslenîyor• Bosnalı Sırplar'ın lideri Rado- van Karadziç. "Türkiye'nin Av- rupa'ya bir dost olarak dönmesi hem daha kolay hem da daha iyi- dir" dedi. Sırp lider, Bosna-Her- sek'e yönelik olası bir askeri müda- halenin bir felakete yol açacağını söyledi. • Radovan Karadziç, Bosna-Her- sek Cumhurbaşkanı Alia İzzetbe- goviç'in de aslında İran yanlısı aşın dinci bir politikacı olduğunu öne sürerek, "Ama sonradan ABD'nin baskısı ile Türkiye'ye yaklaşmak zorunda kaldı" diye konuştu. Avrupa Topluluğu Makedonya sorununu BM'ye havale etti ATdenAtina'yaMakedonyadarbesi • Topluluk aynca Bosnalı Sırplara da banş planını onaylamalan için 6 gÜHİük sürü tanıdı. PARİS (Ajanslar) - Avrupa Topluluğu (AT), Makedonya sorununda Yunanıstan'ı yalnız bıraktı. Topluluk Dışişleri Bakanlan aynca Bosnalı Sırplara Bosna-Hersek'e ilişkin banş planını kabul etmeleri için 6 gün süre tanıdı. At Dışişleri Bakanlan önceki gece Paris'te aldığı bır kararla, "Makedonya sorununa 1 yıllık çabalara rağmen topluluk bünyesinde uygun bir çözüm bulunamadığmı" göz önünde tutularak konuyu BM'ye havale ettiler. Şimdiye kadar Topluluk'un diğer 11 ortağı Makedonya'nın uluslararası düzeyde tanmmasını Atina iledayanışma gerekçesiyleengelliyordu. Uluslararası planda tanınma isteğiyle BM Güvenlik Konsey i'ne başvurmuş olan Makedonya için bundan sonra BM'nın normal prosedürü CEJVEVRE (AA) f 'Sırplann lideri Radovan Karadzıç "Türiti- ye'nin Avrupa'ya tekrar imparator olarak dönmek istediğiru" ileri sürdü. Cenevre'deki Bosna-Hersek banş konfe- ransı ile ilgili olarak AA muhabirinın soru- lannı yanıtlayan Karadziç "Türkiye'nin Av- rupa'ya bir dost olarak dönmesi, imparator olarak dönrnesinden daha kolay ve daha iyi- dir" ifadesini kullandı. Atatürİc zamanında Sırbistan-Türkiye ilişkilerinin çok ıyi ol- duğunu söyleyen Karadziç. Türkiye'nin şu anda Sırplara karşı asken müdahale fıknnin başını çekmesini şaşkınlıkla karşıladıklannı belirtti ve "Olası bir askeri müdahale felake- te yol açar ve Türkiye'nin müdahalesi ile bir- işleyecek. AT Dönem Başkanı Danimarka Dışişleri Bakanı Elleman Jensen, bu ülkeden 4 gün önce geldiğini vurguladığı basın toplantısında "Uluslararası tanmmanm Makedonya'nın geleceği açısından hayati önem taşıdığım" belirtti. Yeni AT tutumunun ise Atina'da şiddetli tepki uyancbrması be! 'eniyor. Fransa'nın başkenti Paris'te önceki gece toplanan AT Dışişleri Bakanlan aynca yayımladıklan bildiride Bosnah Sırplar banş planını 6 gün içinde kabul etmedikleri takdırde. BM'nınyeni önlemler alacağını belirttiler. AT dışişleri bakanlan aynca banş planı konusunda gehşme kaydedılmediği takdirde, Sırplan ekonomik ve siyasal alanlarda "tümüyle tecrit" edecek plan üzerinde çalışmaya başlayacaklannı bildirdiler. müdahalesi de ğündcme j^Iit" konuştu. Tecavüz haberleri uydurma Bosna-Hersek'te devam eden etnik temiz- lik ve Sırplann yaygın biçimde Müslüman kadınlara tecavüz etmeleri ile ilgili soruya, Karadziç "Söz konusu haberlerin hepsinin asılsız olduğunu ve propaganda amacıyla kullanıldığım" ıddia etti. Sırp vahşeti, teca- vüzler ve etnık temizliğin yalnız Müslüman- lar tarafından değil bölgeye giden tarafsız uluslararası kunıluşlar tarafından hazırla- nan raporlarla da tespit edildiğinin hatırla- tılması üzerine Karadziç. ısrarla tecavüz playjannı yalanlayaıak söz konusu rapor- lann düriist olmadığmı ilen sürdü. İzzetbegoviç İran yanlısı Bosna-Hersek Cumhurbaşkanı Alia Izzetbegoviç'in aşın dinci olduğunu ve İslam devleü kurmak istemesi üzerine aralanndaki ilişkilerin bozulduğunu öne süren Karadziç, "Aslında İzzetbegoviç İran yanlısı, ABD'nin baskısı ile Türkiye'ye yaklaştı" ifadesini kul- )neriyi niye kabul ertik Banş konferansındaki gelişmelerle ilgili olarak Karadziç. Bosna'daki üç grubun kendi devletini kurmasını savunduklannı, bunun taraflar için de iyı olacağını savundu. Karadziç "Uluslararası toplum Bosna'da banş istiyorsa bir iki hafta içinde banş sağla- nabilir. Ama bize öyle geliyor ki uluslararası toplumda birileri bizi savaşc doğnı itiyor" dedi. Müslümanlann Bosna-Hersek'de tehlike içinde olmadıklannı öne süren Karadziç, asıl tehükenin Müslümanlann Sırplan ege- menlikleri aluna alması olduğunu öne sür- dü. Banşın bır an önce sağlanması için bazı görüşmelerinden vazgeçüğını bildiren Ka- radzıç, "Uluslararası toplum ve Bosna-Her- sek yönetimi gerçekten banş istiyorsa, Müs- lümanlar bizi egemenlikleri altına almaktan vazgeçmelidirler" dedi. "Anayasal planı kabul etmesinin artık Bosna-Hersek'in toprak bütünlüğü ve ege- menliğini kabul ettiği anlamına mı geldiği" sorusuna karşılık, Karadziç banşın sağlan- ması için bunu kabul ettiklerini belirterek "Kurulması söz konusu eyaletlerin uluslara- rası anlaşmalara imza atma yetkisine sahip olmamakla birlikte. başka ülkelerle bağımsız olarak ilişki kurmasını engelleyen bir şey olmadığmı" iddia etti. Kin ve husumet Bölgede yüzyıllar boyunca kin ve husume- tın hakım olduğunu öne süren Karadziç, bi- rinci ve ikinci dünya savaşlan ile şu anda ya- şanan savaşlan hatırlattı ve "Aynlan eyalet- ler kendilerini koruyacaklar, eyaletlerin özerklığj sayesinde birbirlerini baskı alünda tuunalan önlenecek, planı bunun içinkahul ettim" ifadesini kuüandt>" .- ı -A « j , Bosna-Hersek'te Sırp vahşeti sonucu ge- çen 9 ay içinde ölenlerin sayısı 100 bini aşb. Türkiye'ye müdahale çağnsı öte yandan ABD. Fransa ve Ingiltere'nin dün Irak'a karşı sınırlı bir hava harekaüna girişmesinden yaklaşık 7 saat sonra, Bosna- Hersek Türkiye'den doğnıdan yardım iste- yerek askeri müdahale çağnsında bulundu. Bosna-Hersek'in BM nezdindeki temsilci Muhammed Şakirbey, önceki gün bu çağnyı New York'ta Türk Amerikan der- nekleri federasyonunca kurulan Bosna-Her- sek komitesinin düzenlediğı toplanüda yap- tı. Çetin Cenevre Konferansı'nı eleştirdi Yasadışı Sırpmeclisi muhatap alınamaz •Türkiye şimdiye kadar olan taleplerini Cenevre Konferansı nasıl sonuçlanırsa sonuçlansın savuna- cak. Çetin, Sırplann taktiklerini açığa çıkarmak için Paris'te girişimlerde bulundu. HALUK GERAY ANKARA - Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin, Türkiye'nin Bosna-Hersek'le ilgili olarak askeri müdahaleyi de içeren gö- rüşlerinde "kesinlikle değişiklik olmadığmı" söyleyerek Sırp li- deri Radovan Karadziç'in ka- bul ettiği banş planını "Sırp meclisi"nde oylattırma girişi- minin "yasadışı" bir organı "ya- sallaştırmak" anlamına geldiği- ni bildirdi. Hikmet Çetin, Cenevre Kon- feransı'nın Sırplara planın ka- bul edilmesi için süre verme- sinin "yasadışı Sırp meclisinı muhatap" almak olduğu için eleştirdi. Dışişleri Bakanı Hikmet çe- tin ABD. tngiliz, Alman ve Fransız dışişleri bakanlan ve BM Genel Sekreteri Butros Gali'yle yaptığı görüşmelerde, Cenevre Konferansı nasıl so- nuçlanırsa sonuçlansın, dünya- nın daha önce almış olduğu İca- rarlan uygulaması gerektiğini savundu. Fransa'dan Cumhuriyet'ın sorulannı telefonla yanıtlayan Çetin, Cenevre'de kabul edilen planın, Bosna-Hersek ıçindeki Sırplann kendi meclislerinde oylamalan konusundaki bir so- ruya, şu yanıtı verdi: "Bosna-Hersek başından be- n önerilen harita konusunda itirazlan olduğunu söylüyor. Ama planı reddetmiş değiller. Cenevre'de işin ilgınç tarafı, Karadziç'in kabul ettiği planın Sırp meclisine götürülmesi. Böylece Sırplar, olmayan bir meclisi legal hale getiriyorlar. Sanki böyle bır legal meclisleri varmışgibi. Cenevre Konferan- sı, bir nevi, Sırplann orada ilan ettıkleri yasadışı cumhuriyeti kabul ediyor. Hangi Meclis o? Var mı öyle bir Meclis? Yasallı- ğı var mı? Bir yandan bütün dünya Bosna Hersek'in bağım- sız bir devlet olduğunu söylü- yor. Bir yandan da Cenevre Konferansı kendi kendinecum- huriyet ilan eden Sırplann mec- lisi yasalnuş gibi, onu muhatap kabul ediyor. Böyle şey olur mu?" Çetin, Türkiye'nin önceki politikasının "kesinlikle" de- vam ettiğini vurgulayarak, "Ce- nevre Konferansı şöyle ya da böyle bitse de, BM Güvenlik Konseyi'nin aldığı kararlann uygulanması gerekiyor" dedi. Çetin, A BD Dışişleri Lawrence Eagleburger, Almanya Dışişle- ri Bakanı Klaus Kinkel, İngilte- re Dışişlen Bakanı Douglas Hurd ve Fransız Dışişleri Baka- nı Roland Dumas ile önceki gece verilen yemek sırasında yaptığı görüşmelerde, bu gö- rüşleri aktardığını söyledi. Bir- leşmiş Milletler Genel Sekreteri Butros Gali'ye de geçen günler- de aktardığı mesajlan, Çetin şöyle özetledi: "Birincisi, uçuş yasağının uy- gulanması gerekiyor. İkincisi, Sırplann ağır silahlannın kont- rolu dünyanın karan değil mi? Havaalanının kenannda tank- lar dolaşıyor. Cenevre Konfe- ransı nasıl biterse bitsin, ağır si- lahlan her koşulda kontrol al- tına almamız gerekiyor. dedim. Kamplan her koşulda kapat- manız gerekiyor, dedim. Bunla- nn hiçbirisinin Cenevre'deki görüşmelerin banşla veya nasıl sonuçlanmasıyla bir ılgisi yok. Her koşulda yapmaruz lazım. Bunlan duyunca bir şey demi- yorlar." Honecker Şili'ye ailesininyanınagitti FRANKFURT (AA) - Eski Demokratik Almanya'nın Devlet Başkanı Erich Honecker, Şili'ye gitti. 29 Eylül 1992 tarihinden bu yana Berlin'deki Moabit Cezaevi'nde tutuklu bulunan Honecker, Berlin Eyalet Yüksek Mahkemesi'nin hakkındaki ikinci davada da takipsızlik karan alması üzerine öncekigün serbest bırakılmıştı. Karaciğer kanseri teşhisi konulan 80 yaşındaki Honecker, önceki akşam Lufthansa hava yoUanna ait bir uçakla Berlin'den Frankfurt'a geldi. Berlin-Frankfurt arasmdaki yolculuk sırasında Honecker ve "Honecker ile Dayanışma Komitesi" üyeleri, gazeteciler tarafından yöneltilen sorulan yanıtsız bıraktı. Frankfurt havalımanında uçaktan Limuzin ile alınan Honecker, Brezilya havayollanna ait uçağa götürüldü. Honecker'in içinde bulunduğu uçak yerel saatle 22.30'da Şili'nin başkenti Santiago'ya hareketetti. Eski Demokratik Almanya liderinin avukatlan, Berlin'de yapüklan açıklamada, "Biz Honecker'in politikasını değil, şahsıru savunduk. Honecker'in cezaevinde olmesi, Almanya"nın hukuk düzenini gülünç duruma düşürürdü" dediler. Almanlann çoğunun, eski Doğu Almanya lideri Erich Honecker'ın cezaevinden serbest bırakılmasına karşı olduğu ortaya çıktı. Wickert Enstıtüsü tarafından yapılan bir kamuoyu araştırrnasına katılan bin 910 kişinin yüzde 80.2'si, Honecker'in niçın serbest bırakıldığmı anlamadıklannı söylediler. Araştırmada hata payının yüizde 2 olduğu belirtildi. BALTIKDENİZİ Feribot faciası: 50kayıp Dış Haberkr Seryisi - Po- lonya Deniz Yollan'na ait bir feribot önceki gece şiddetli fır- tına nedeniyle Baltık Denirı'- nde battı. 29'u mürettebat ve 31'i yolcu olmak üzere feri- botta bulunan 60 kişiden yal- nızca 4 kişinin kurtanlabUdiği bildirildi. Almanya açıklannda ala- bora olup batan feribotun Is- veç'in Ustad kentinden Po- lonya'nın Swinoujscie kentine gitmekte olduğu. Reuter'in haberine göre 3 bin gross tonluk feribot, Al- manya'nın Ruegen adasına 8 deniz mili uzaklıkta şiddetli fırtına ve saatte 160 km. hızla esen rüzgara yakalandı ve ala- bora olarak battı. Kurtarma çahşmalannın helikop irler ve gemilerle yürütüldüğu bil- dirildi. Almanya'nın Schwerin eya- letı polisi, ilk cesetlerin Rue- gen adası kıyılanna vurduğu- nu ve feribotta bulunanlann yansından fazlasırun ölmüş olmasından kaygı duyuldu- ğunu bildirdi. 4 kişi kurtarddı Kurtarma çahşmalanru yû rüten Danimarkah birlikler, bölgede yalnızca 4 kişinin kurtanlabüdiğmi ve çevrede çok sayıda ceset gördüklerini açıkladı. Kurtanlan 4 kişinin şiddetli fırtına ve akıntı nedeniyle sü- rüklendikleri ve Almanya'nın Stralsund kasabası kıyılann- da bulunduğu haber verildi. Reuter Polonya Deniz Yol- lanna ait feribotun, daha önce Belçika açıklannda alabora olup batan ve olayda çok sayı- da insanın öldüğü Herald of Free Enterprise feribotunun tipinde olduğu belirtildi.