Katalog

14 OCAK1993 PERŞEMBE CUMHURIYET SAYFA EKONOMI ITKIB'de TÜSİAD'laşma tartışması • Ekonomı Servısi - Istanbul Tekslıl ve Konfeks'yon Ihracatçılan Bırlığı'nde 17 şubattakı genel kurulda yapılacak seçımler öncesmde yonetıme aday olan gruplar "İTKIB'ı TUSİ\D'laşürma" tartışmalanna gınştıler "Değışım Grubu' nun oncekı akşam duzenledığı loplantıda TKIBBaşkanıSezer Mavıtuncalılar'ın şımdıkı yoneümden Okan Oğuz'u kendı adaylan olarak açıklamasını elcşüren grup sozcuşu Yalçın Ergundoğan, "ITKİB'ıTUSIADgıbı yoneteceklennı soyluyorlar TUSIADsınırlı uyeyesahıp bırzengınler kulubüdur ITKIB ıse ıhracatçılann uye olması zorunlu, 3 bın uyelı bır tabana sahıp sektor örgütudür Burada yonetım babadan oğula geçmez" dedı THY'nin 93 atağı • Ekonomi , Servısi - Turk İHdvaYollan Yonetım Kurulu Başkanı Erman Yerdelen"THY1992yıhnda büyuk yenılık vedeğışımlere gıderek ışletme açısından olumlu alılımlarda bulundu' dedı Yerdelen İstanbul'da duzenledığı basm toplanusında, '9adct DC-9 vc 7 adet B-727 tıpı toplam 16 uçağın, B-737 uçaklan ıle yenılenmesıne karar venlmışur 1993yılında w ızmeı vcrmcye başlayacak ^menka'dayaklaşık 35bın accntede ortaklığımızın bıletlensaülmaktadır 1993 yılında TH Y uçuş şebekesıne Manchester, Aşka Abat, Kıev, Hong-Kong, Prag Selanık, Tıran ve Uskup'u de dahıledecektır Temmuz ayından ıtıbaren de A340 uçaklannınfıloya katılmasıyla duraksız Ncw York seferlen duzenlenecekur' şeklınde konuştu Adalet Bakanı bankaları korudu • ANKARA (ANKA) _ -Adalet Bakanı Seyfi Oktay, fstanbul Tıcaret Ödası Başkanı Atalay Şahınoğlu'nun, hayalı ısım ve adreslere çek kesen bankalann, bu çeklenn karşılığını odemek zorunda bırakılmasıvekarşılıksızçek suçundan cezalandınlanlann bu cezalannın ertelenmemesı veya para>a çevnlmemcsı onenlenne karşı çıktı Bankalara "Karşıhksızçıkan hercekıode" dıyemeyeceklennı kaydeden Bakan Seyfi Oktay, karşılıksızçek suçundan mahkum olanlann gercklı şartlan taşıyorlarsa cezalannın ertelenmemesı ya da paraya çevnlmemesının ıseanayasanın "eşıtlık' ılkesıne aykın olacağmı bıldırdı Yazarkasabra yeni ayar • ANK ARA (AA)- Fatura kullanma zorunluluğuna ılışkın sınır 800 bın lıradan 1 mılyon lıraya yukscltıldı ve KDV oranı değışen mallar ıçın yazarkasalann >enıden ayarlanması ıslendı Pastırmadadolar devri • KAYSERI(4A)- Karpuzatan scmtınde urelım > apan 9 aynfirmauhal etten urettıklen pastırma \e sucuk fiyatla nnı her ay yenıden belırlemeyc başladılar Dolardakı değer artışı goz onunc alınarak yapılan fiyat ayarlaması sonucu pasurma vesucuğaortalamayüzde 10 oranında zam vapıldı Sucuğun kılosu 60 bın lıradan 65 bın lıraya, ekstra pastırmanın kılosu 85 bın lıradan 95 bın lıraya, kuşgomu ve tutunluk pastırmanın kılosu da 100 bın lıradan 1 lObınlıraya yukseldı Honda .onguUak'ta • ZONGL'LDAK(AA)- Fransız Peugeot otomobıl fabnkasının Zonguldak'la kurulmasından vazgeçılmesınden sonra bu kezdunyanın en buyuk otomobıl fabnkalanndan olan Japon Honda fabnkası yetkılılen Ereğh'de ıncelemelerde bulundu Anadolu Endustn Holdıng Murahhas Uyesı Metın Ecevıt, Honda'nın Turkıye'de yatınm yapacağını ve öncelık olarak Zonguldak ılını duşundüğunü soylcdı TÜSIAD'danhükümete'Değiştir' • '21. Yüzyıla Doğru Türkiye' adlı raporun son bölümünde TÜSİAD, hükümetten üstü kapalı olarak 'zih- niyet değişimi' istedi. • Halkın değişime hazır olduğu savunuldu. • 'Liderlik enstitüsü' kurulması önerildi. Ekonomi Servisi - TbSİAD 3 yıldır kamuoyuna açıkladığı '21 Yuzvıla Doğru Turkıye'ra- porlannın sonuncusunda hu kumete ekonomıden eğıtıme her alanda "Değıştır" mesajını verdı Rapordaulkeyonetımm- de yenı bır yaklaşıma gereksı- nım olduğu belırtıldı TUSIAD Başkanı Bülent Eczacıbaşı ' Insan kaynakla- nnın gelışünlmcsıne donük programlar' başlığını laşıvan raporu, yonetım kurulu uyelerı ve rapora danışmanlık yapan Partha S Ghosh ıle bırlıHe basına lanıtlı Eczacıbaşı ko- nuşmasında raporda usl başlı- klar olarak ven'en ve hukume- tın daha şeflaf olmasının, top- lumun çeşıtlı kesımlerle ışbırlı- ğjnın artunlmasının ıstendığı mesajlara değınmeverek neden rapor haarlamaya gcrcksınım duvduklannı TUSIAD"a gore Turkıye'nın aynntıdan çok stratejıyı on plana çıkaran bır planlamaya ıhtıyacı vardı" şeklınde acıkladı Turkı>c'nın ycnı bır planla- ma anlavjşına ıhtıyacı olduğu- na ınandıkları ıçın raporlan hazırladıklannı bclırten Ecza- cıbaşı. TUSIAD olarak ıçındc bulunduklan bütun çalışma- lann 21 Yuzyıla Doğru Turkı- GUNUMUZDE TURK HUKUMETININ ÇALIŞMA ŞEKLI Curnburbaşkajı • ll kumhnl.n (-T yc raporlan tarafından vonlen- dınldıgını sovledı Eczacıbaşı raporlarda "ıyı yonlendınlmış pıyasa ekonomısı, makrocko- nomık ıstıkrar vc ınsan kaynak- lanna yapılan yatınmlar" ol- mak uzcrc uç mcsaj vcrdıklcnnı belırterck şunlan sövledı Dar kalıplar gctıren, 'mer- kezden planlama' anlayışının çoktuğu bır dunyada, bır yan- dan 'serbesl pıyasa ekonomı- smı kurmaya çalışırkcn bır yandanda 1%0'lardan bu \ana yaplığımız gıbı aynntılı "Bcş Yıllık Kalkınma Planlan" uy- gulamasının çelışkılı olduğu duşuncesındcydık Nc var kı "serbesl pıvasa ekonomısının' vcya "rckabetcdayalı" bırcko- nomık duzcnın, lumüyle "plansızlık" anlamına gclmcdı- ğıne de ınanıyorduk 21 Yüzyı- la Doğru Turkıye çalışması ıle Turkıye'nın nasıl bır slratejıyle sosvo-ekonomık gelışmesını yonlendırcbılcccğını ortaya koymak ıstcdık " Insan kaynaklannın gclıştı- nlmesıne yonelık raporun işgu- cunun ucuz olması ıle ovuncn Turkıye ıle çclıştığının sorul- ması uzcnnc de "Türkıyc'dc ış- gucü malıyctı mümkun olduğu kadar ucuz olmalıdır Turkıye de bu avantajından mumkun olduğu kadar yararlanmalıdır Ulkcmn ışgucü malıyclı mıllı gclırle oranlılı olmalıdır" dedı 21. yuzyılın Türk toplumuna yönelik tespit ve öneriler Halkdeğişime liderlerdendahahazır • Türk hükümetmın karşı karşıya kaldığı sorunlar gıderek karmaşıklaşmaktadır • Bu geiışme hukumetın daha şefTaf, esnek ve toplum ıie yakın ışbırlığı ıcmde çalışmasını gerektırmektedır • Ekonomıde yöneümın gunumuzde çoğunlukla tek yönlu ıletışıme dayanmaktadır. •Toplumdakı demokraük ve kaüiımcı yaşam özlemlen yonetım astemtenne yansımamaktadır • Lıderienn çağın koşullanna hazırlanabılmelen ıçın yüksek standartîara sahıp bırenstıtü açılmahdır • BugünkukoşuJlarda hukumet ıle çeşıtlı kesımlerarasında ışbırlığını kolaylaştıracak mekdnızmalar yetersızdır • Bıreysel hak ve ozgurluklerkonusunda >asal kısıtlamalar toplumda ınsan kaynaklannın gelışımını engelleyıa btr unsur olarak ortaya çikmaktadır •Yasal kısıtiaroaUr toplumun adılolmayan yaklaşımlara tepkı gostermesını engellernektedtr • Ülke yoneumınde yenı bır yaklaştma gereksnutn bulunmaktadır •Türk toplumunun özJemlennın karşılanabılmesııçiO.vb^ Turkıye, ekonortnmn yönetımınde yenı btr anlayışt " " benimsemehdır. »- •Hukumeün uygulamalarraa karşı Turk toplumunun güvenının onemlt olcude artünlması gerekmektedir. •Olumsuzluklar yasal ve sıyasal sısteme güvenı etkıle- mektedır Toplumdakı gelır ve eğttım düzeyıne gore yasal ve sıyasal sıstemeduyulan güven düzeyı değışmektedır liriSerbest piyasa ekonomılerınde eğıtim sistemlen- dennlığı ulkelenn ekonomık alandakı etkınlıklennı de belırlemektedır •Turkıye'de ortalama eğıüm süresmın arttınlması hi7İı kalkınma çabalan ıçın kaçımimazdır • Yenı sanayıleşen ve gelışmış ulkelerde polıtık gundemm belırlenmesinde ınsan kaynakianna onem venlmektcdır Turkıyede uzun donemlı polıükalannı tanımlayabılmek ıçın ınsan kaynaklan yonetım stratejısını kesınlıkle beiıriemelıdır •Gelışmış ulkelere gore Turkıye de okuryazarlık oranı ve kışı başına duşen eğıtim harcamalan, öğretmen sayısı hala yetersızdır Eğıümdebolgelerarasıeşıtsıziık bulunmaktadır. •Gelecekte başan sağlanabılmcsı ıçın eğıtim sıstemınde bazı reformlaryapılmalidır • Nufus artışhızı düşurülmelıdır • Ekonomının ıtıcı gucu otmalan beklenen büyuk şırketlere karşı guveneksıklığj bulunmaktadır • Turk toplumu beUı başlı ekonomık reformlann yaptl- masmıarzuknjasınarağmen, hızlı syjLsaldeğjşıkJHLkiriko- i nusunda ıhtıyath davTanmaktadır •Ekonomık vesosyal gelışımın hızlandınlmasını sağla- mada gerekb oniemlenn alınması açısındanTurk toplumu hazırdır •Yasal kısıtlama ve yasaklamalar demokraük hayatın başlıca örgüt üpı olan gönullu dcrnekler ve kuruluşlara katı- lımı engelleyıcı nıtelıkte olmamalıdır izlenimler Olayh toplantı TUSİAD Başkanı Bıılcnt Eczabaşı'nın son basın toplantısı ekonomi toplan- lılannda az rastlanır bır renklılıktegeçlı Hemenhcmcn butün gazetc, dcrgı vc lelevızyonlardan bırkaç kışınm kaiılması nedcnıyleoldukca kalabalık olan basın toplantısında gazclccılenn bırbırlennı lanımaması oldukça normaldı Eczacıbaşf nın gazelcalere soz vermesı ıle bırlıkte ılk sırada oturan ve uç yıldan bcn zaman zaman basın toplantılannda bo> gostenpgazetea olduğunu ıddıa cdcn Ayhan Alkan kürsu- yefırladı Eczacıbaşrnın "Gazctecı olanlarsoru sorsun lutfen" demesı bu tur karşı çıkışlara alişık olan Alkan ıçın onemlıdeğıldı Toplanlının başında gelcn ve gazelecılcr arasında kendıncen uvgun ycn bulan Alkan kcndısının de bır gazetecı olduğunu hatla dergı çıkardığını soyledı Çünkü Alkan bu turengellemelerc karşı çıkmak ve basın loplantılarına katılabılmek ıçın "Dan Dun" ısımh bır dergı çıkanyordu Alkan, söylemek ıstcdıklennı bır çırpıda so> leyıp, 'Raporunuzu bıryabancı hazırlıyorsa ben sum Turkluğunuzdcn dc şuphe edcnm" dıycrek çckıp gıttı Gerek Bulent Eczacıbaşı gereksc Alkan'ı lanımayan dığer gazetccılcr duş elkısı • yapan bu olaydan kurtula- mamışlardı kı ıkıncı sırada oluranbırbayansozaldı "Ben nc gazetecıyım nc de ışadamı bır kadınım" dıyerek konuşmaya başlayan kışı dc Turkıyc'dckı butun sorunlann nedenı kapıtalızmdır" dıyerek. Alkanın başlattığı soğuk duşun dozunuarıtird) Ec- b klş g x ş q g dınleyerek.' k Pekı somut sorunuz var mı" dıye sorunca bayanın "Tanm pohukanız nedır" cümlesıyle karşılaştı Eczacıbaşı da sanayıcı olarak benımsedıklcn tanm polılıkasını anlatmak zorunda kaldı 1992'de 20 trilyon açık yaratan tanm teşvik ve sübvansiyonlannın 40 trilyona ulaşması bekleniyor Tmvnda 'deVkkapatma cuayışı• Tanm kesımınde uygulanacak venı polıtıkalann belırlenmesı ıçın Devlet Bakanı Tansu Çıller'ın koordınasyonunda surdürulen çalışmalarda "teşvıklenn" tek çatı altında toplanması hedeflenıyor ANKARA (Cumhuriyet Burosu) - Baş- bakan Suleyman Demırel'ın "S kara dc lık ' dıye adlandırdığı kamu açıklanna bu yıl lanm kesımının 40 tnlvon lıralık elkısı olacağı hesaplanıyor Teşvikler faız sub- vansıyonlan ve vergı ıslısnalan yolu ıle ta- nm kesımının 1992 yılında ıse toplam 20 trilyon lıralık açık varatlığı onc suruiuyor Budurumunduzellılmesıncyonelık 'polı- lıkalar ın hukümcte sunulma aşarıasına gcldıgı bıldınlıyor Turkıye de toplam 4 mıhon tanm ışletmesını çok yakından ıl- gılendırcn venı poluıkalann, kısa' vc ' uzun \adelı' olarak ele alındığı ve ılk elapta tanm kesımıne yonelık çok sa>ıda teşvığm 'tek bütçc" şcmsıyesı altında top- lanmasının hedeflcndığı kaydcdılıyor Dcvlcl Bdkanı Tansu Çıller'ın koordıne ettığı Tanm ve Koyışlen Bakanlığı HDTM Mcrke? Bankaa, DPT >clkılıle nnın de gorcv aldıklan kapsamlı çalışma- lar u^ennde bılgı veren yelkılıler,' Konu- ya yenı bakış açılan geiınlebılmesı ıçın son derete dağınık durumdakı bu leşvıklenn tek çatı altında toplanması ve butçelendı- nlmesı gerekryor' dedılcr 2!ıraat Muhcndıslen Odası tarafından duzenlenen Tanmda Dcstcklcme Polılı- kalan Sempoz>umu"nun açılışında konu- şan Başbakan Demırcl ısc hıçbır sıyası ık- lıdann tanmda desleklcmc polılıkasından vazgeçemeyeceğını, ancak destekleme me- kanızmasının gozden gcçınlnKSi gereklı- ğını vurguladı TKİ BAŞKANI YİĞİT GÜLÖKSÜZ: Konutkredisine peşin ödeme indirimi KONUK YAZAR Toplu Konut İdaresı Başkanı Yığıt Gülöksüz, toplu konut kredılennın peşın ya da 4 taksıtte gen ödenmesı hahnde yüzde 15 ıle yuzde 35 arasında indınm uygulanacağını acıkladı ANKARA (AA)- Toplu ko- nul İdaresı (TKI) Başkanı vığıt Guloksuz loplu konul kredıle- nnın dcfalen gen odenmcsındc yuzde 35 ıle yuzde 15 arasında bır ındınm yapılacağını acıkla- dı Gülöksüz dun duzenledığı basın loplantısında, krcdmın peşın odenmesıne ılışkın yonet melığm değışUnldığını ve değı- şıklığe ılışkın karann Rcsmı Gazete'de yayımlanmak uzere Başbakanlığa gondcrıldığını bıldırdı Yenı yonetmelığc gore, toplu konul krcdısı peşın odc- melennde yüzde 35 ındınm yapılırken peşın ödcmcnın cn fazla dort eşıt taksıtte yapılması halındc yuzde 25 oranında ındı- nm yapılacak Açılan kredıle- nn hcrhangı bınnın tamamcn kapatılması hahnde ısc yınc yuzde 35 oranında ındınm yapılacak Bu oranlar konut- lann buyukluğune gore yuzde 35 ıle yuzde 15 arasında değışı- yor Şehıt aılclenne, malul ıle dul ve yeümlcnne açılacak faızsız konut kredılerı yonclmelığınde dc değışıklık yapıldığını bıldı- ren Gülöksüz "Boylecc yapılan ALİ RIZA AYDDJ Sayıştay Uzman Denetçisi 1993 Bütçesi ve 29. Madde değışıklık ıle şehırde veya ko>- de kendı arsası uzcnne kcndı konulunu yapanlar ve ıdarcnın vaptırdığı konutlardan saun alanlann da lapu aranmaksızın kredıdcn yararlanmalan sağ- lanmışlır" dedı Guloksuz, Ankara-Erya- man'da kasım 1990 ıle tcmmuz 1992 tanhlen arasında gerçek- ieşlınlmış olan 532 konulun kredı gen odemelcnnde uygu- lanan Hazınc bonosu sıstcmı- nın değıştınlerek bu konut sa- hıplennın de gen odcmelennı memur maaş katsayısı artış oranına gorc yapacaklannı du- >urdu Toplanuda, Istanbul Halkalı konul satışlanna ılışkın bılgıler dc vcrcn TKI Başkanı Gulok- suz, ocak 1993 tesılımınde %7 konuiun satışa sunulduğunu vc 108 kışının başvuruda bulun- duğunu bıldırdı Tcmmuz 1994 yılı teslımındeyeralan 3 bın ko- nul ıçın 4 bın 505 kışının başvu- ruda bulunduğunu açıklayan Guloksuz, bu konutlann salışı- na ılışkın kuranın 16-17 ocak tanhlen arasında Islanbul'da yapılacağını soyledı B u yıl Butçe Kanunu nun 29 maddesı hem duzenlenış şeklı hem de getırdığı usul ve esaslarla butçe ılkelerıne, butçeleme sureçlerıne, 1050 Sayılı Genel Muhasebe Ka- nunu na ve anayasaya aykırıdır Butçenın gelır ve gıderlerıyle ılgılı hukum gıbı gozuk- mesıne karşın doğrudan butçe gelırı ve odeneğı ıle ılgılı olmayıp her bın ayrı mev- zuatla kurulan fonların -kı bu fonlar aynen yaşatılmaktadır- gelır ve gıderlerı toplu ge- lır ve odenek yontemıyle butçede gosterıl- mektedır Fonların kendı mevzuatlarında yer alan hukumler yerıne uygulanmak uzere gerektı- ğınde yenı esas ve usuller tespit etmeye DPTM ıle HDTM'nın goruşu uzerıne Malıye ve Gumruk Bakanı'- nın yetkılı olması ıse kanun, kanun hukmunde kararna- me ve Bakanlar Kurulu ka- rarlarının bır bakan yetkı- sıyle değıştırılmesı ve kaldırılması gıbı hıçbır uy- gulamanın 1993 yılı Butçe ^anunu'nun "Uygulanma- cak Hukumler" başlıklı 60 maddesmın (h) bendının 12 sırası hukmu ıle de meşrulaştırılması mumkun değıldır Soz konusu bendın 12 sırasında, "Bu ka- nunun 29 maddesınde belırtılen fonların ozel kanuniarında yer alan ve bu maddeye aykırı olan hukumlen' 1993 malı yılında uy- gulanmaz denılmektedır Bu hukum butçe kanununda yer alma- ması gereken ve hukuk teknığı açısından da yanlış olan bır hukumdür Kanun hu- kumlen soyut ve behrsız kavramlar taşı- mamalıdır öte yandan hangı kanunların hangı maddelerının uygulanmayacağı bellı olmadığı gıbı aykırılığın kımın tarafından ne zaman, nasıl belırleneceğı de bellı de- ğıldır Anayasanın 161 maddesıne gore butçe kanunlarının nasıl hazırlanacağı ve uygulanacağı kanunla belırlenecektır But- Gizli fonlar dikkate alınırsa 1993 yılında bütçe içine alınmayan fon sayısı 43'tür. çe ıle ılgılı duzenlemeler 1050 Sayılı Ka- nun'un dışında kalmışlardır Devletın bu- tun mallarının ıdare ve muhasebesıyle ılgı- lı kurallar varken devletın bazı malları fon uygulaması ıle bu kurallar dışında tutul- makta, aynı kural dışılıklarını taşıyarak da butçe ıçıne bıçımsel olarak alınmaktadır Yıne 1050 Sayılı Kanun a göre, devlet masrafı, butçe ıçınde devlet adına yapılan veya ozel bır kanunla yapılması ustlenen btr hızmet ve gorevın karşılığı olmak uzere devlet zımmetınde gerçekleşen borç' ol- duğu halde 29 madde uygulaması ıle fon- lar adına toplu odenek kaydı yapıldığından devlet masrafından (kamu gerçek harcamasından) soz etmek mumkun değıl- dır 29 madde, 1992 yılında uygulanmakta olan muşte- rek fon hesabında olduğu gıbı, yıne tum fonları kavra- yamamakta fon tanımı ke- sın çızgılerıyle yapılamadı- ğı ıçın ıkı yılın fon sayıları arasında farklılıklar olmak- ta, gızlı fonlar yıne dışarıda bırakılmaktadır Bır başka ılgınç nokta da yururlukten kaldırılan, ancak bakıyelerı olduğu ıddıa edılen uç fonun, fonlarla ılgıl tasfıye çalışmaları surerken hala ızlenme- sı ve ıkısının (Yatınm Malları Imalatı Teşvik Fonu, Selektıf Kredı Fonu) butçeye dahıl edılmesıdır Gızlı fonlar da dikkate alındığı- nda 1992'de kapsama alınmayan fon sayısı 29, 1993 yılında butçe ıçıne alınmayan fon sayısı ıse 43'tur 1993 yılı Butçe Kanunu nun 29 mad- desıyle getırılen yenı durum 1992 yılı But- çe Kanunu nun 31 maddesınde olduğu gıbı, gereğını yerıne getırmekten uzaktır Esas olan fon tasfıye çalışmasının hı- zlandırılmasıdır Tasfıye onların mevzuat ve ıdare bazında tek tek ele alınarak yurur- lukten kaldırılması ya da kamu malıyesı dı- sıplınıne uygun butçe ve ıdarelere devrı ıle gerçekleştırılebılır IŞÇEMN EVREMNDEN ŞÜKRAN KETENCİ Taşeron Inanılır gıbı değıl, ama Turk sendıkacılık hareketı ka- buğundan çıkmaya zorlanıyor Daha doğrusu ıçıne sak- landığı kabukta yaşama şansı kalmayınca soluk alabıl- mek, yasamak ıçın kıpırdanma arayışlar başlıyor Çok başarılı bıle olsa toplusozleşme yapmak artık sendıka- ların ayakta kalması ıçın yetmıyor Uye kaybetmenın kuçulmenın onunde durmak ıçın ışçı çıkarmalarının, ta- şeronlaşmanın onunde de durabılmek gerekıyor Çağdaş, buyuk Turkıye, globalleşme makro ekonomi, uluslararası pazar vs dıye dıye gerçek yatınm yapan ış- letmelerımız kuçuluyor Daha doğrusu karlar olarak bu- yuyor belkı ancak çahştırdıkları ışçı sayısı anlamında, sayısal olmasa bıle oransal olarak çok onemlı kuçulme- yı yaşıyorlar Bır şırketın ıçınden bır suru şırketdoğuyor Holdıngler ıçındekı şırket sayısı belkı de ıçınde çalışan- ların sayamayacağı kadar çok ve sık kağıt ustunde ço- ğaltılıyor Aynı gazeteyı çıkaran gazetecıler matbaa ış- çılerı, teknık servısler, aynı odada başka başka patron- lara bağlı olarak çalıştırılıyorlar Uretımın her alanında, özellıkle kalıfıye ışçılık ıstemeyen ışler çok buyuk ağırlıklı olarak ışletme ıçınde kurulmuş gecekondu usu- lu çalışan ışyerlerıne devredılıyor Taşeronluk denılen olay son gunlerdekı haberlerden ızlemışsınızdır, artık buyuk ışletmelen ve ışveren sendı- kalarını da urkuten boyutlara ulaştı Sendıkasız, sıkça kaçak ışçı çalıştıran mafya duzeni ıçınde çalışan ışlet- melere yaptırılan ışler, sadece temızlık, yemek gıbı sınırlı olçulerı de aşıp uretım alanlarına gırınce, sonun- da uretımı, ış barışını tehdıt eden boyutlar kazanmış bu- lunuyor öncelıkle ışçı sendıkaları olmak uzere ışveren sendıkalarını dakapsarbıçımde, sendıkalızmın hızlaso- nunu getırıyor Son gunlerdekı çıkışlar ışçı ve ışveren sendıkaların kaygı ve yakınmalarını, sıyası ıktıdardan çozum ara- yışfarını ortaya koyuyor Ancak taşeron sorununun ço- zumunde sıyası ıktıdara çok lazla guvenmek, ondan çok şey beklemek hıç de akılcı değıl öncelıkle taşeron yolu ıle ış yaptırmada ozel kadar olmasa bıle kamunun da ıvı- ce yozlaştığı gerçeğını gozardı etmemek gerekıyor Kamu kuruluşları, orneğın TEK'ın sayaçlarını ölçturme ışı dahı taşerona yaptırılıyorsa, sıyası ıktıdardan etkılı, hızlı çozüm beklemek bıraz hayalcılık olur Bakanlar Kurulu nun 19 7 1988 tarıhınde almış olduğu ve Resmı Gazete de 1 11 1988'de yayımlanarak yururlu- ğe gırmış bır kararı var Bu kararda' Muteahhıt, çalıştırdığı ışçılerın, ışın dahıl olduğu bır ışkolu veya meslekte aynı tıptekı ış ıçın toplusozleşme veya mevzu- atla kabul edılenlerden daha aşağı olmayan şartlarda çalışmalarını veucretalmalarınısağlar denılıyor Tabıı kı soz konusu karar yaşamda hıçbır anlam taşımtyor Kağıt ustunde kalıyor Taşeron uygulamasına karşı nasıl savaşım verılır'' öncelıkle bu ışten varlıklarını yıtırecek boyuttazarar go- ren sendıkaların bılınçlenmesı ve kararlı savaşımı, son- ra da gerçekten samımı ıseler ışçı ve ışveren sendıka- larının bırlıkte çozum aramalarıyla Sıyası ıktıdara du- şen görev ıçın de bırlıkte baskı guçlerını kullanma yoluy- la Bız şımdı burada, ' Taşeron denılen canavan sendı- kaların kendılerı yarattı' dersek, sıze ınandıncı gelme- yebjlır Oysa çok acı bır gerçek Zorlu sendıkacılık yap- madan, ucuz başarı ve rahat koltuk peşınde otanlar, kendılerıne uye kaybettıren bu uygulamadan tehlıkelı gıdışten rahatsız olmadılar "Sız hele ıstedığımız ucret zammını verın Bız başarılı sozleşme yapmış koltuk- lanmızı sağlama almış olalım Sonra ıstedığınız gıbı ışçı atar ışten taşerona devredersınız ' dıyebılen sendıkacı- larımız var Bunu o kadar çok soyledıler sozleşmelerın- de hukumler denetım yetkısı olduğu halde bu uygula- malara oylesıne çok ortak oldular kı aklınız durur Bın- dıklerı dalı kestıler Kolay sendıkacılık adına, ışyerlerın- de kalıfıkasyona, verıme gore ucret duzenlemesını ge- tırmeyerek de bu gelışmelere çanak tuttular Turkıye gıbı ışsızın çalışandan fazla olduğu, ucuz ışçı cennetı ul- kede, ışverenlere ucretı yukselmış ışçıyı atıp taşeron şırket aracılığı ıle çok ucuz ışçı çalıştırmak kolay ve çekı- cı geldı Bu yaptıklarını ışveren mantığı ıçınde 'Odacıya neden müdür ucretı odeyeyım" dıye açıkladılar Evet, tşçı ve ışveren taraflar ıçın şapkaların ele alın- ması gereken zaman geldı geçtı Artık sorunlar toplu- sozleşme ımzalanması ıle bıtmıyor, asıl ımzalandıktan sonra başlıyor Sendıkacılık ayakta kalacaksa, bundan sonra toplusözleşmelerın ardından yapılacak sendı- kacılık, toplusozleşmelerın uygulanabılır uygulatılabı- lır, yaşatılabılır olması ıle bağlantılı olacak Onların guç- lu ve kararlı olmaları ıle bağlantılı, sıyasal ıktıdar uzern ne duşen gorevı yapacak ya da yapmak zorunda kala- caktır TÜPRA$ Kurşunsuzbenzinde ucuzluğadevam • 2001 yılında tumuyle kurşunsuz benzın •üretımıne geçeceklennı hatırlatan TÜPRAŞ Genel Müdürû Kemal Işık. hukümet fonlan duşurmese bılezarar etme pahasına kurşunsuz benzın fiyatını duşürmeye devam edeceklennı acıkladı Ekonomi Servisi - Turkıye Pclrol Rafinenlcn AŞ (TÜP- RAŞ) Gcncl Mudüru Kemal Işık. kurşunsuz bcnzındcn alı- nan fonlann aşağı çekılmcmcsı halındc, kcndı zararlanna dahı olsa kurşunsuz benzın fıyat- lannı duşüreceklennı ve kur- şunsuz benzın kullanımını hı- zlandıracaklannı soyledı TÜPRAŞ'ın 500 bın lonluk bır kapasıtcyc sahıp olmasına karşın gcçcn yıl 20 bın ton kur- şunsuz benzın urettıklennı be- hrtcn Kemal Işık, 2001 yılında ulkcmn ıhlıyaç duyduğu 5 5 mılyon lon akaryakıttn tü- munu kurşunsuz benzın olarak sağlayabıleccklcnnı, bu amaçla 200 mılyon dolarlık yaUnm yapılacağını soyledı Işık, AT ölkelenndc 1993 yılı ıçınde yenı ürelılecck bcnzmlı lum laşı- tlann, kurşunsuz benzın kulla- nacak şckıldc yapıldığı vcdaha ılerkı yı1larda behı cgzos değer- lennı aşan araçlann bu ulkelere sokulma>acağına dıkkal çekc- rck şoylc konuştu "Turkıye onumuzdckı 2-3 yı] ıçınde ge- rcklı tcdbırlen almazsa tıcarı vc lunstık faalıyetlcrönemlı oran- da zcdelcncccktır Topluluğa Turkıye'den bır aracın gıtmcsı dc mümkun olmayacaklır"' Toplam benzın ıçınde kur- şunsuz benzın kullanımının ABD'de yüzde 99. Almanya'da yuzde 68. Turkıye'de ıse sadece yuzde 0 03 olduğunu belırten Işık. kurşunsuz benzın kul- lanımının vavgınlaştınlması ıçın alınması gereklı tedbırlen şoyle sıraladı "Sadece rafincnlenn kur- şunsuz benzın üretmesı yeterlı değıldır Taşıtlar da bu vakıtı kullanabılccck şckıldc proıelen- dınlmelıdır Akarvakıt ddğıtım şırkctlen ılave depo yapmalıdır Yasal değışıklıkler, mevzuat. fi- yat ve vcrgı duzcnlemelen yapı- Imalıdır Mevcul taşıtlarda ta- dılat yapabılme durumu, kata- Iızor kullanma zorunluluğu, laşıt sahıplennı kurşunsuz ben- zın kullanmaya teşvik etmek ıcın vergı muafiyetı. kredı ver- me gıbı kntcrlerle kurşunsuz benzın kullanımı sağlanmalı Kurşunsuz benzmden alınan vergıler, kurşunlu benzmden alınanın altına duşurulmclı Otomotıv sektorunun ıthalat vc urelım programının da TUP- RAŞ'ın kurşunsuz benan prog- ramına paralcl oljrak >urulul- mcsı, Turkıye'de tamamen kur- şunsuz bcnzınc geçılmesı ıçın zorunludur Bu amaçlarla bıı program yapılarak takvım be- lırlcnmclı