Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 13 OCAK1993 ÇAAŞAMBA
8 DIŞHABERLER
Honecker
serbest
bırakılıyor
• BERLİN (Cumburiyet) -
Eskı Demokratik Almanya
Devlet Başkam Erich
Honecker bugün serbest
bırakılıyor Berlin Anayasa
Mahkemesi, Honecker'in
>argılanmasının 'insan
haklanna aykın" düştüğüne
karar verdı. 80 yaşındaki ağjr
kanser hasıası Honecker'in
bugün Berlin Tegel
Havaalanı'ndan eşı
Margofla birhkte Şili'ye
uçması beklenıyor.
Honecker, Berlin
Duvan'nda görev yapan
askerlere kacaklan vuremri
verdiği gerekçesiyle
yargılanıyordu. Honecker'in
avukatlan,davaya bakan
yargıçlann müvekillerini
serbest bırakmayı reddetmesi
üzerine Berlin'in en yüksek
yargî merciı olan Anayasa
Mahkemesi'ne başvurdular.
Anayasa Mahkemesi,
avukatlann başvurusu
üzenne Honecker'le ilgili
Mbbı raporlan bir kez daha
inceledi ve Honecker'in
'karacığer kanseri nedenıyle
bu da vanın sonunu görecek
kadaryaşamayacağını'
saptadı. Bu nedenle davanın
"amacından saptığına' karar
veren Anayasa Mahkemesi,
dünkü karannda 'Davarun
sürmesi, Honecker'in en
temel hakkı olan yaşama
hakkına aykındır'dedi.
Anayasa Mahkemesi'nin
bağJayıcı karan üzerine
loplanan Eyalet Mahkemesi
dün akşam geç saatlerde
Honecker'in beraatinı
kararlaşordı
Türk öneriteri
kabulediMi
• PARÎS(AA)-Avrupa
Konseyi Hukuk
Komisyonu, Tûrk heyetinın
azınhklar hukukuna ilişkin
önerilerini kabul etti.
Türkiye'yı Ankara
Milletvekili Sait Kemal
Mimaroğlu'nun
başkanlığında bır heyetin
temsil ettigi Avrupa Konseyi
Hukuk Işleri ve İnsan
Haklan Komisyonu'nda
azınlıklar hukuku ve
Bosna-Hersek'teki dunım ele
ahndı. Toplantıda Tûrk
heyetinin, Bosna-Hersek'te
meydana gelen insanhk dışı
olaylann sona erdırilmesi
içın Avrupa Kdnseyf nm
daha etkın davranmasını
istediğı kaydedılerek bu
isteğın olumlu karşılandığı
ifadeeditdi.
Cezayir: 2 asker
tiamedildi
• CEZAYİR (AA)-
Cezayir'de iki ordu mensubu
idam edıldi. Adalet
Bakanhğı, Blida Askeri
Mahkemesi'nde geçen
mayısta idam cezasına
çarpünlan iki astsubayın
cezalannın infazedildigini
açıkladı, ancak infaziann
tarihini belirtmedi. İdam
edilen iki aslsubay, radikal
dindlerin başkentteki
donanma komutanlığı
karargahına yönelik şubat
saldınsına kanşmakla
suçlanmıştı.
AlmanMedis
•BONN(AA)-Bonn'da
inşaaü yenı biten ve geçen yıl
törenle açılan Beclis
bınasının bir bölümünün
çökme tehlikesiyle karşı
karşıya bulundugu ileri
sürüldü. Bu nedenle geçen
ekim ayında hizmete giren ve
256 milyon marka mal olan
Meclis binasınınön
cephesindeki park sahasına
bakanlann arhlı
otomobıllerinin park
etmesinin yasaklandığı
açıklandı. Açilışındançok
kısa bir sûre sonra, elektrik
tesisatmdaki anzalar
nedenıyle kapanan Meclis
binasında onanm çalışmalan
sürerken Meclis
calışmalanna sular idaresine
aiteski bır binada devam
ediliyor.
Bulgartar
ÇHmeneler'ekapfi
• SOFYA(AA)-
Bulgaristan'ın önde gelen
yönetmenlerinden Georgi
Dülgerov, ülkesinde
Çingeneler'e yönelik jrkçı
tavırlann gıderek artüğıru
belirterek etnik sürtûşmeleri
anlatan bir fılm
gerçekleştirmeyi
amaçladığını açıkladı.
Filmınde Çingeneler'in
gerçek dünyasıru seyirciJere
gösteraıeyi amaçladığru
anlatan Dülgerov, "Bir
kamuoyu araşürmasının
sonuçlanna göre Bulgar
halkının yüzde 97"si
Çingenelen sadece hırsız,
sahtekar ve dolandıncı
olarak görüyor. Biretnik
grubun tümüne böyle bir
etiket vurulduğunu görünce
tüylerim dıken diken oldu"
şeklinde konuştu.
Hırvat televizyonuna göre Bosna'nın çeşitli bölgelerinde son 3 gün içinde yaklaşık 500 kişi soğuk, açlıktan öldü
Bosna'da500kişi doııaıak öldü• Hırvat televizyonu, Zepa kasabasında 198, Srebrenica'da 119, Bratunac'daJ71, Vlase-
nica'da 45 ve Gornja'da da 52 kişinin soğuk, açlık yüzünden can verdigini bildirdi.
BM Mülteciler Yüksek Komiserliği Sözcüsü Redmond da, düzenlediği basın topîantısında,
"İnsanlann donarak ve açlıktan öldükleri yolunda haberler alıyoruz" dedi.
• ABD'de Demokrat ve Curnhuriyetçi partiye mensup 29 senatör, Başkan George Bush'a
bir mektup göndererek BM'nin Bosna-Hersek üzerinde uçuşa kapalı bölge karannm uygu-
lanması için çaba harcamasını istediler. Mektupta "Etnik temizliği teşkil eden soykınm
politikası bir insanhk suçudur" ifadesi de kullanıldı.
Dış Haberier Servisi - Aylardır kanh çatış-
malann sürdüğü Bosna-Hersek'te son üç
içinde yaklaşık 500 kişinin açlık ve soğuktan
öldüğü bildirildı. İngiliz hükümetinin
Bosna'ya yeniden savaş uçaklan, bir deniz
piyade biriiği ve uzun menzilli ağır toplar
gönderilmesi planlanru onaylamasırun bek-
İendiği haber verildi. ABD'de Demokrat ve
Cumhuriyetci partiye mensup 29 senatör,
Başkan George Bush'a bir mektup göndere-
rek, BM'nin Bosna üzerinde uçuşa kapalı
bölge karannın uygulanması için çaba har-
camasını istediler.
Donduruoı soğuklar ve açbk Bosna-Her-
sek'te can alıyor. Ajanslann Hırvatistan te-
levizyonuna dayanarak verdiği haberlere
göre, son üç gün içinde 485 kişi, açlık. soğuk
ve hastalık yüzünden öldü.
Hırvat televizyonu, Zepa kasabasında
198. Srebrenıca'da 119, Bratunac'da 71,
Vlasenica'da 45 ve Gornja'da da 52 kişi so-
ğuk, açlık ve hastalık yüzünden can verdiği-
ni bildirdi.
Bu arada, BM Mülteciler Yüksek Komi-
serhği UNHCR, Bosna'daki Sırplar'dan,
yardım malzemelerinin, Bosna'nın doğu-
sunda kuşatma altında bulunan Zepa ve
Carska'ya ulaştınlmasına izin vermesini is-
tedi.
UNHCR Sözcüsü Ron Redmond, muh-
temelen mayınlı olan karlı yollar nedeniyle
BM yardım görevülerinin bu kentlere ulaşa-
madıklannı söyledi.
Reuter'in haberine göre Redmond. dü-
zenlediği basın toplantısında, "İnsanlann
donarak ve açlıktan öldükleri yolunda ha-
berler alıyoruz" dedi.
BM Mülteciler Yüksek Komiserliği'nin
(UNHCR) Bosna'ya gönderdiği özel temsil-
ci Jose-Maria Mendiluce de, önceki gün
yaptığı açıklamada, örgütün BM'den, yar-
dım konvoylannın ulaşmadığı bölgelere pa-
raşütle malzeme atılmasıru isteyeceğini bil-
dirmişti.
tngiliz planlan
İngiliz hükümetinin Bosna-Hersek'e yeni-
den savaş uçaklan, bir deniz piyade biriiği ve
uzun mennlli ağır toplar gönderilmesi plan-
lanru onaylamasmın beklendıği bıldinldi.
AA'nın haberine göre, İngiliz savunma
kaynaklan, BM Güvenük Konseyi'nin
muhtemelen bugün ya da yann yapacağı
toplantıda, Bosna üzerindeki uçuş yasağına
uyulmasına ilişkin zorlayıcı önlemleri içere-
cek bır karan benimseyeceğıni vurgulaya-
rak, şu görüşleri belırtüler: "BM, Bosnah
Sırplara uçuş yasağına uymalan konusunda
30 günlük bir süre tanıyacak. Bu 30 günlük
süre İngiltere ve diğer ülkelere Bosna-Her-
sek'teki birliklerini takvıye etme fırsatı vere-
cektir."
İngiliz hükümetinin "olağanüstü durum"
planı çerçevesınde, 8 dikine havalanabılen
"Harrier" savaş uçagı ve 12 Sea King saldın
helikopteri taşıyan Ark Royal uçak gemisi-
nin Portsmouth deniz üssünden Adriyatik'e
açılması bekleniyor.
Aynca özel görev gücüne dahil bir fırka-
teyn, bir muhrip ile çok sayıda destek gemisı
de bölgeye gönderilecek.
İngiltere Savunma Bakanhğı, hükümetin
onaylaması halinde, 600 kişilik bir deniz pi-
yade alayınm daha 105 ve 155 mm.'lik ağır
toplarla birlikte Bosna'ya hareket edecegini
açıkladı.
Öte yandan ABD Deniz Kuvvetkri'ne ait
80 savaş uçağı taşıyan John F. Kennedy
uçak gemisinin, Sırplar'a yönelik baskıyı
anurmak amacıyla Adriyatik denizine yol
aldığı haber verildi.
Uçuşa yasak bölge
ABD'de Demokrat ve Cumhuriyetci par-
tiye mensup 29 senatör, Başkan George
Bush'a bir mektup göndererek BM'nın
Bosna-Hersek üzerinde uçuşa kapab bölge
karannın uygulanması için çaba harcaması-
nı istediler.
Senato çoğunluk lideri George Mitchell,
Senato azınbk lideri Bob Dole ile Senatör
Carl Levin ve Rıchard Lugar'ın imzalannın
da bulundugu mektupta "saldınlan ve top-
rak genişlemesı engellenemeyen Sırplar'a
karşı ABD ve çok uJuslu toplam çalışmalı-
dır"denildi.
IKÖ Zirvesi'nin sonuç bildirisinde Türkiye'nin istekleri yer aldı
AnkaraDakar'dabasarıkazandı
• İKÖ'nün kuruluşu-
nun asıl nedeni Filistin
davası olmasına karşın,
Türkiye'nin dönem baş-
kanlığında Bosna temel
konu olarak ortaya çıktı.
HALUKGERAY ~
ANKARA - İslam Konferan--
sı Örgutü'nün Dakar'da yapı-
lan toplanüsında, Arap
ülkelerinın, Filistin konusunun
arka plana düşmemesi isteği ne-
deniyle Bosna-Hersek konusu-
na "çekingen" yaklaşüklan
bildiriliyor. Ajmı çekingenlığin,
İKÖ ülkelerinin Bosna'ya yap-
üklan yardımlann, beklentile-
rin altında kalmasına da yol
açtığı yorumlan yapüıyor.
Buna rağmen Türkiye ve
Bosna'nın istediği tüm istekle-
rin sonuç bildirisinde yer alması
başan olarak değerlendinlıyor.
Dışişlen çevreleri, İKÖnün
kuruluşunun esas nedeninın Fi-
listin davası olduğuna dikkat
çckerek ~Kirlaye'nm döntm
başkanbğını üstlendiği dönem-
de Bosna-Hersek konusunun
temel konu olarak ortaya çıktı-
ğını vurguluyorlar.
Yıllardır Arap-lsrail çatış-
masının olağanüstü toplanüla-
nn ana gündem maddesini
oluşturduğunu ve Filistin'in her
toplantıda otomatik olarak
başkanhk divanı üyesi olduğu-
na dikkat çeken Dışişlen
kaynaklan. özelbkle Arap ülke-
lerinin Filistin konusunun
gündemden düşmemesi için ça-
lışüklannı bildiriyor.
Toplantının Fibstin Devlet
Başkam Yaser Arafat'm çağn-
sıyla toplanmasının ve İslam
ülkelerinin kendı kamuoyiann-
dan duyduklan çekingenlığin
ve kuruluş gerekçesını unuttur-
mama isteğinin, Dakar toplan-
tısında etkili olduğunu bildiri-
yorlar.
Saraybosnahlar, akrabaian ya da dosdan tarafmdan gönderilen yanfam paketlerini Kızdhaç'ın kenttekJ merkezmden abyoriar.
İKÖ'den Bosna için gelen
yardımlann beklentilerin altın-
da kalmasının, İslam ülkeleri-
nin ekonomik durumuyla
aqklanamayacağını bildiren
Dışişleri kaynaklan, İKÖ'nün
kunıluşundan bu yana FilisUn
davası ve Arap dayanışmasına
yönelik çabşmasının daha anla-
şıbr bir neden oluşturduğu
değerlendirmesini yapıyoriar.
Ankara, İslam ülkelerinden
gönderilen yardımın değerlen-
dırilmesi için İKÖ SekreterliğT-
nden bugünedek yardım yapan
ülkelerin ve yardım miktannın
dökümünün istenerck. daha
gerçekçı bır değerlendirme ya-
pılabileceğini bildiriyorlar.
Başbakan Yardımcısı ve
Devlet Bakaru Erdal İnönüdün
SHP grubunda yapüğı konuş-
mada. Senegal'deki toplantının
başanlı geçtiğini, soruna banş-
çıl çözüm bulunması için göre-
vin Cenevre Konferansı'na
düştüğünü söyledi. Konferan-
sın, askeri müdahaleden önce
son umut olduğunu söyleyen
İnönü, vanlacak bir anlaşma-
nın Bosna-Hersek'in toprak
egemenbğıni ve bütünlüğünü
koruması gerektiğini de vurgu-
ladı.
İnönü, Bosna-Hersek
Başbakan Yardımcısı Hakkı
Turayliç'in öldürülmesini de kı-
nayarak cinayetin, Bosna'daki
vahşetin gerçek boyutlannı
gösterdiğıni ifade etti.
Dakar'da önceki gün yapılan
Alüna İslam Zirvesi Genişletil-
miş Başkanbk Divan Toplan-
tısı'nın sonuç bildirisinde,
Sırplann ağır sılahlann kontro-
lunu BM'ye devretmemeleri
durumunda askeri harekat ya-
pılması; Bosna'ya yapılan
yardımın artınlması; Bosna'ya
uygulanan silah ambargosu-
nun kaldınlması ve İslam zirve-
sinin toplanması için ginşımJer-
de bulunulacağı ıfadeleri yer
aldı.
ÖZAL, BASIN TOPLAINTISIDÜZENLEDİ KONUKYAZAR EROLMANİSALI
ya ıııaııevi
soiTuıılıılıığunıuz var
• Cumhurbaşkanı Turgut özal "Bosna-Hersek,
Avrupa'da Müslüman bir ülke. Bunun da bir nevi
moral mesuliyeti bizlere düşüyor. Çünkü bu kalan-
lar Osmanlı bakiyesidir" dedi.
DAKAR (AA) - Cumhurbaş-
kanı Turgut Özal, Türkiye'nin
Bosna-Hersek'e karşı manevi
mesubyeti bulunduğunu belir-
terek bu ülkeye gönderilen yar-
dımlann artünlması gerektiğini
belirtü.
özal, E)akar'daki Türkiye
Büyükelçiliğı'nde düzenlediği
basın toplantısında önceki gün
sonra eren İslam Konferansı
örgutü'nün (İKÖ) genişletil-
miş Başkanhk Divanı Zirvesi'-
nde abnan kararlan degerlen-
dirdi ve sorulan yanıtladı.
Toplantıdan sonra yayunla-
nan sonuç bildirisinin, Tür-
kiye'nin önerdiği bütün nokta-
lan kapsadığmı belirten özal,
bundan sonra ahnan bu karar-
lann takip edilmesi gerektiğini
söyledi.
Bosna-Hersek sorununun
görüşüldüğü Cenevre Konfe-
ransı'nın büyük bir çıkmaz için-
de olduğunu işaret eden özal,
Türkiye'nin yapüğı yardımlara
değınırken şöyle dedi:
"Türkiye olarak elimizden
gelen yardımı yapabibnemiz la-
zım. Gerçi gerek hükümetin ge-
rekse halkın önemli yardımlan
oluyor. Ama baanın da bu işi
itmesiyk yardımlan arttır-
mamamız lazım. Çünkü Bos-
na-Hersek, Avrupa'da Müslü-
man bir ülke. Biraz da öyle dü-
şünmemiz lazım. Bunun da bir
nevi moral mesuüyeti bizlere
düşüyor. Çünkü bu kalanlar
Osinanb bakiyesidir. öyle gör-
özal- Yaninriar artmaİL
mek lazım. Bunun yanında biz-
de de önemb' sayıda oradan gel-
miş vatandaşımız var. Bu bakı-
mdan da ilişkimizin ıyi düşü-
nülmesı lazım. Bu gibi konular
belki de Türkiye'nin birliğini
beraberliğini perçinleyen konu-
lar olur. Eğer herkes bu konuda
daha bilinçb hareket ederse
daha iyi olur diye düşüüyo-
rum."
Türkiye'nin bu meseleyi bir
bir Müslüman-Hıristiyan çatış-
ması olarak görmedığini bebr-
ten özal "Ancak Sırplar ile
Boşnaklar yer değiştirselerdi
Avrupa'nın ve BM Güvenlik
Konseyi'nin tutumu tahminim-
ce daha değişik olurdu" dedi.
Cumhurbaşkanı özal, yapıl-
masj önenlen İKÖ Zirvesi'nin
Türkiye'de düzenlenebileceğini
kaydederek "Eğer biz bu işe ön-
cülük ediyorsak biz de obnası
daha mantıkb" şeklinde konuş-
tu.
YeniDünyaDüzensizliği
Y
eni uluslararası düzen diye ad takı-
lan, ancak özü, ABD başta olmak
üzere birkaç süper gücün çıkarlannı
dünya jandarmabğı yolu ile konı-
mak ve genişletmek olan yeni ulusla-
rarası yapılanmaja "Yeni uluslararası düzen-
sızlik ve adaletsızük" olarak tarumlamak daha
doğru olur.
BM Güvenlik Konseyi de zaten ABD güdü-
münde bir Roma tmparatorluğu görünümüne
girmiştir. "Uygar dünyamn" bugünkü koşul-
lanna uygun olarak sadece gerektiği kadar ve
büyüklerin çıkarlanna ters düşmeyecek sınır-
lar içinde, insan haklan ve demokrasi gibi kav-
ramiar öne çıkanlacak, bunun dışında göz ardı
edilecektir.
Körfez'de petrol çıkarlan olduğu için Suudi
Arabistan, Kuveyt ve Emirlikler'de demokrasi
hiç önemli değildir. Bosna- ™••"•mmmm
~"
Hersek'te Sırplar Müslü-
manlan toplu halde imha
rru ediyorlar, bu da o kadar
önemli olamaz. Ama Sad-
dam 32. paralelin güneyıne
ucaksavar koymuşsa hemen
ültimatom veribr: "Geri
çek, yoksa seni ezeriz." So-
mali'ye BM karan ile çıkan
askerler ise düzeni sağlaya-
rak sanki Batı'nın vicdanını
temizlemeye çalışmaktadı-
rlar. Afganistan'ı çoktan
unutan Batı, daha dün bin-
lerce insan öhlrken sessiz ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^
kabnıştı: Kıbns'ta 1974'e 'm
——^—
kadar inim inim inteyen Türkler, 1974'te ken-
dilerini imhadan kurtanp Rumlardan aynlmı-
şlar ve yönetimlerini kurmuşlarsa, ABD ve AT
için bu durum hiç mi hiç kabul edilemez. 1974'-
ten beri Adada banş varmış, çatışmalar dur-
muş, Adaya banş gelmiş, bunlar da önemli de-
pdir.
önemb olan, Adada Rum hakimiyetine yol
açacak olan bir formül bulmak ve 1974 öncesi-
ne dönrnektir. Çünkü Adada Türkkrin Rum-
larla eşit, ayn bir yönetim içinde yaşamalanna
ABD'nin ve ATnin çıkarlan uygun düşmez.
Ama ayru ABD ve AT, Avrupa'nın göbeğinde
130 bin Müslüman'ın göz göre göre öldürül-
• Dünyamızda
sayılan 200'e varan
ülkenin yönetimleri,
halklan ve Batı'daki
gerçek aydınlar yeni
düzensizliğe
başkaldırmazlarsa
dünyamıztambir
kargaşa içine itilmiş
olur.
melerine sessiz kalır, Sırplara ültimatom ver-
mek akıllanndan geçmez.
Dünyamızda sayılan 200'e varan ülkenin
yönetimleri, halklan ve Baü'daki gerçek ay-
dınlar bu yeni düzensizliğe başkaldırmaziarsa
dünyamız tam bir kargaşa içine itılmış olur.
3-4 süper devleün pobtikasını "Uluslararası
camianın tutumu" şeklinde algılayanlar, geri
kalan bütün devktlen ve halklan daha baştan
mahkûm etmiş olmaktadırlar. Onurveinsanhk
öğelerini içlerinde taşıyan toplumlann, bu yeni
düzensizliğe ve adaletsizliğe karşı çıkmalan,
dünyamızın geleceği bakımından büyük önem
taşunaktadır.
Kıbns uyuşmazbğında, yeni uluslararası dü-
zensizliği ve adaletsizliği tam kavrayamayan
Türk kamuoyu, Bosna-Hersek olaylan ile bu
yeni düzenin ne olduğunu daha net görmeye
başlamışur. Yeni uluslararası
düzensizbğin ve adaletsizliğin
sıkıntılannı en fazla çeken ül-
kelerin başında Türkiye gel-
mektedir. Kıbns uyuşmazlığı-
nda, Körfez krizi sonrasında,
Karabağ'da, Bosna-Hersek'te
ortaya konan adaletsizlik
karşısında Türkiye, Batı İJe iliş-
kilerinde tam bir çelişkiler ağı
içine düşmüştür.
150 yıldır Batıhlaşmaya çah-
şan, haklı olarak, Batı uy-
garfağının iyi yanlannı benimse-
me çabası tçindeki Türk toplu-
mu, karşısında büyük Batı ülke-
lerinin ikili standardını görmüş,
ABD ve ATnin kendisini nasıl algıladığının
ezikhği içine düşmüştür. Tek yanlı, Müslü-
man-Hıristiyan aynmı yapan tutumu gören
Türk toplumu şaşkınlık içindedır Türkiye'-
deki politik, ekonomik ve entelektüel yapılan-
manın Batı'ya bağımlılığı, Ankara 'dakı siyasal
iktidarlan zaaf ve çaresızhk içine düşürmekte-
dir. Türkiye ve yeni uluslararası düzensizlik
karşısında zorda kalan daha pek çok ülke bu
adaletsizlik karşısında bir hareket başlatmak
zorundadırlar.
Ülkemiz. laik ve demokratik bir toplum ola-
rak, bu harekeün önderiığini yapacak ülkele-
rin başında gelmektedır.
DIŞBASEV
rconomısT
Sırplar barışa engel
Bosna Hersek'te banş hiç de
banşçı olmayan Sırplann
elindc. Batı, bunalımdan
uzakta durabileceğını
sanıyprdu, ama yanıldığını
gördü. Ustelik bedel de ödedi.
Batı, Yugoslavya bunahmma
askeri müdahalede
bulunmamaya karar
verdiğmde bu bedeli ilkeleri ile
ödedi. Cenevre'de tartışılan
banş planına eğer taraflar
uymak isterlerse şimdiye
kadar ödenen bedellere
değecek. Ancak bu, uzak bir
olasıhk. Hırvatlarmemnun.
ama Sırplar değıl.
Müslümanlarda. Üstelik
onlar, bu planda "kaybeden
taraf' da olacaklar. Asbnda
toprak alanı da tek sorun
değil. Özerk bölgelerarasında
serbest geçiş öngörülüyor,
ama halk kendisini güvencede
hissetmeyecektir. Hele en
böiük pörçük özerk böSgeler,
çaüşmalann en yoğun olduğu
doğu kesiminde. Bosna'yı
aruk tekil bir devlet olarak
düşünmek zoı. Merkezi
yönetimin zayıfladığı
herhangi bir çözüm, tuhaf ve
istikrarsız olmak zorunda.
Ancak ümit edilen şu:
Taraflar bir kez çatışmaktan
vazgeçseler, sorunlanru
görüşmeler yolu ile
çözebilirler, hatta güvenük
karşıhğı, birbirlerine toprak
bile verebilirler. Böylece
isükrarsızlık da azahr.
Sırplar, kimsenin memnun
olmadığı banş planına göre
esasen sahip olduklanndan
daha fazla toprağa sahip
oluyorlar. Pek çok kişi, tcrk
etüğievlerinegeri
dönemeyecek. Demek ki zor
kullanarak toprak elde
edilmiş olacak ve nüfus yinc
zor kullanılarak göçe
zorlanmış olacak. Yani
saldırganlık, saldıranın
yanına kar kalacak, etnik
anndırma da ödüüendirihniş
olacak. öte yandan da Bosna
hantadan silinmiyor. Devlet
içinde devlet öngörülmüyor.
Eğer Sırplar planı kabul
ederlerse, Büyük
Sırbistan'lanna kavuşmuş
olacaklar. Hırvatlarda öyle.
Müslümanlar plana en karşı
çıkan grup, ama engelleme
güçleri yok. Ama Filistin
örnegine bakarak. kendıleri
için en uygun koşullan
sağlamaya calışabilırler.
Bosna'da Sırplar, banşın
önündeki en büyük engel.
Onlar, plana evet demeden
Bau üzerlerindeki baskıyı
azaltmamab. Sırplarplanı
reddederlerse, baskı
artünlmab. Sırplann ayak
dıremesi, Baü'nın güvenirligi
ve saygınbğını törpülemekte,
Batı'nın tehditleri gitgide
anlamsızlaşmak tadır.
(lOocak)
Bosna için 3 önlem
Etnik temizleme, toplama
kamplannda yaşanan tecavüz
olaylan ve Boşnak başbakan
yardımcısı nın
öldürülmesinden sonra her
şey şunu gösteriyor ki
katiUerecezalandınlrnama
güvencesi verildikten sonra
iğrençliğin tırmanışıyla
milüyetçi fanatizmin önünde
hıçbirengel kabnayacak.
Müdahak etmek mi etmemek
mi? Ama naal? Tarüşmah
problemın bütün verileri
biliniyor artık. Fakat eb kolu
bağb, hıçbir şey yapmadan
oturmaya geçerU neden
buhnak da ımkansız. 100 bin
kişinin seferber edilmesine hiç
de gerekb' olmayan 3 önlem
derhal alınabilir. Bunlardan
birincisi, Bosna-Hersek'le
ilgili silah ambargosuna son
vermek. tkinci önlem, tüm
toplama kamplannın
kapaülması ve oradaki
tutsaklann tümünün
kurtanhnası. Fransa Dışişleri
Bakanı Roland Dumas, geçen
pazar, bu amaçla kuvvete
başvurmanın dikkate
alınabüeceğini kabul etti. Ve
de gerektiğinde Fransa'nın
bunu tek başına
gerçckJeştirebileceğini ekledi
sözterine. Bakan aynca tnsani
Eylem Bakanı'ndan, gereken
konvoylan organıze etmesini
istediğini ifade etti. Bu ifade
tarzı biraz tuhaf. Söz konusu
görevi yerirte getinnek için
gerçekten hangi imkanlann
kullanılacağın] açıkça
söylemek ohnaz mı? Oçüncû
önlem ise Sırp olsun ya da
ohnasın savaş suçu ya da
insanbğa karşı suçişlemiş
olanlan yargüayacak bir
mahkemenin kuruhnasKhr.
Uluslararası ortam bu
konuda hareketegeçmeyi
mümkün kılan hulnîki
imkanlarasahiptir.
(Uocak)