Katalog

S* Cumhuriyet? Sahibi: Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecilik Turk Anonım Şirketi adına Beri» Nadi tstanbul Haberleri: Şcnay Kalku, Dış Haberler: Ergnn Balcı, Iş-Ekonomi: Şakran Ketenci, Yurt • Genel Yayın Yönetmeni: Öıgen Acar • Genel Yayın Koordınatönı: Hikmet Çeliakaya Haberleri: Mehmet Saraç, Kültür: Cdal Üster, Makaleler: Sami Karaörtn. Spor: Abdulkadir Yaa tsieri MûdUrleri: Fusun Özbilgen (Sorumlu), Celal Baslangıç (Haber) • Gorsel Yocelman, Düzeltme: AMollah Yazıeı • Müessese Mudur V- Erol Erkut • Koordinatör: Yönetmen: Ali Acar • Düzenleme: Mustafa Saglamer • Ankara Temsilcisi: Cüneyt Ahmet Korulsan • Muhasebe. Büknt Ytner • tdare. Hüseyin Curer • tşletme: Öader Çelik • Arcsyürek, Haber Müdürieri: Mustafa Balba), Işık Kansa, tzmir Temsilcı V: Scrdır Kınk, Bılgı-jşlem: Nmil tnal Bılgisayar Sısıem: Muravet Çiler • Personel: Sevgi Bostancıotlı Adana Temsilcisi: Çclia Yi*tnotlu • Reklam: Reka lsıtmaa Basan ve Yayaru Cumhurıyet Matbaacılık ve Gazetecilik T.A.Ş. Türkocağj Cad. 39/41 Cağaloglu 34334 lst. PK: 246 lstanbul. Tel: 512 05 05 (20 hat), Telexr 22246, Fax: (1) 526 60 72 • Burvlar Ankan: Z. Gökalp Blv. tnkılap S. No: 19/4, Tel: 433 II 41-47, Telex: 42344, Fax: (4) 433 05 65 • tznin H. Ziya Blv. 1352 S. 2/3, Tel: 83 12 30, Telex: 52359, Fax: (51) 89 53 60 • Adanc lnönü Cd. 119 S. No: 1 Kat 1, Tel: 19 37 52 (4 hat), Tetoc: 62155, Fax: (71) 19 25 78 Carreras geliyop • Kültûr Servisi - Dünyaca ünlü Katalan tenor Jose Carreras ülkemize geliyor. Barselona Olimpiyatlannın açılış ve kapanış törenlerinin müzik direktörlüğünü yapan sanatçı,18. Uluslararası Mersin Festivali kapanış gecesınde, Mersin Opera ve Kültür Merkezi'nde bir konserverecek. Konserde Carreras'a, şef Enrique Ricci'nin yöneteceği Ankara Devlet Opera ve Balesi Orkestrası eşlık edecek. Restore edilen 600 kişi oturma kapasitesi olan Mersin Opera ve Kültür Merkezfnin aynı zamanda açılışı da yapılacak. Geçtiğimiz yıllarda yakalandığı lösemi hastalığını yenip; vakıf kuran sanatçının vereceği konser sebebiyle, aynı amaç için ülkemizde kurulmuşolan İstanbu! Lösemililer Vakfı da Mersine kişi başına beş milyon liradan özel bir tur düzenleyecek. Sigarayı bırakan erkekler • LONDRA(AA)- Sigarayı bırakan erkeklerin cinsel yaşamının büyük ölçüde canlandığı bildirildi. Daily Mirrorgazetesine göre ABD'nin Indiana eyaletinde bir grup bilim adamının yaplığı araştırmalar sonucu, sigarayı bırakan erkeklerin ciğerlerinin temizlenmesi ile cinsel hayatlannın canlandığı ortaya çıktı. Yüzlerce erkek arasında yapılan araşürma sonunda, sigara içen erkekJerde görülen damar ükanıklıklannın cinsel heyecanı öldürdüğünün anlaşıldığını yazan gazete. erkeklerin sıgarayla beraber içki içmelerinin ise iktidarsızlık gibi sonuçlar doğurduğunu kaydetti. Şaşırtıcı eğitim dözeyi • LONDRA(AA)- İngiltere'de üniversite çağındaki gençlenn eğitim düzeyinin düşüklüğü şaşkınlık yaratırken, bu durum, yetkilileri, üniversite giriş sınavlannda ilkokul öğrencilerinin cevaplayabıleceği düzeyde sorular hazırlamaya zorluyor. Birçok üniversitenin gelecek ay yapacağı giriş sınavlannda, yazım kurallan ile "54'ü 6'ya bölün" gibi basit aritmetik sorulan soracağı belirtilerek, öğrencilerin bu sorulan cevaplamalan halinde gelecek yıl sınavın biraz daha zorlaşacağı kaydedildi. Erol Simavi Eğitim Merkezi • İSTANBUL (ANKA) - Erol Simavi Özel İletişim ve Eğitim Merkezi yeni ders yılına 6 kasımda başlıyor. Hürriyet Vakfı'ndan yapılan açıklamada. gazetecilik mesleğinin gelişimini, öğrenimini ve nitelikli gazetecı yetiştirmeyi amaçlayan merkezde iki sömestrlik dönem halinde 9 ay eğitim verileceği belirtildi. lAK.viM.2JtYLULiyv^ ımsak: 5 iy Uuneş.6.45 Oğle: 13.01 Ikındı: Ib.lb Akşanrıvu» Yaısı.zu.^B Şilili yazar Isabel Allende'nin Ruhlar Evi adlı romanı sinemaya aktanlıyor.Film,Meryl Streep ve Glenn Close'u bir araya getiriyor Yıldızlar 'Ruhlar Evi'nde buluştu Kffltür Servisi - Bu yıl lyi Ni- yetler' adlı fılmiyle Cannes Film Şenliği'nde Altın Pal- miye'yi kazanan Danimarkalı yönetmen Bille August, ünlü Şilili yazar Isabel Allende'nin 'Ruhlar Evi' adlı romanını be- yazperdeye uyarlıyor. Ülkemizde 'Ruhlar Evi'nin yanı sıra 'Aşktan ve Gölgeden', 'Eva Luna' ve 'Eva Luna Anla- tıyor' adlı yapıtlanyla da tanı- nan Isabel Allende'nin roma- nından gerçekleştirilecek fılm, Amerikan sinemasmın günü- müzdeki iki ünlü kadın oyun- cusunu. Meryl Streep ile Glenn Close'u ilk kez bir araya getire- cek. "Fransız Teğmenin Kadı- nı', 'Swan'ın Aşkı'. 'Mission- Görev' adlıfilmlerdentanıdığı- mız, 'Talihin Dönüşü'ndeki yo- rumuyla geçen yıl En İyi Erkek Oyuncu Oscar'ına değer görü- len Jeremy Irons da fılmin baş oyunculan arasında. Ünlü Isveçli yönetmen Ing- mar Bergman'ın Oscar kaza- nan 'Fanny ile Alexander' adlı filmindeki rolüyle sinema dün- yasında kendini kanıtlayan, 'İyi Niyetler'in cekimi sırasında Bil- le August'la tanışıp evlenen Pernilla August da 'Ruhlar Evi'nde önemli bir rol üstlene- cek. Danimarkalı yönetmen Au- gust'un dev bir tasan olarak düşündüğü 'Ruhlar Evi'nin çe- kimlerine 1993'ün ocak ayında Portekiz'de başlanacak. 16 haf- tada tamamlanması tasarlanan fılmin prömiyerinin 1993 so- nunda yapılması bekleniyor. Bille August, Danımarka, Al- manya ve Portekiz şirketlerince desteklenen 'Ruhlar Evi'nin kaça çıkacağı konusunda bir açıklama yapmadı. Son on yıhn Latin Amerika edebiyaünın en önemli adlan arasında yer alan Isabel Allen- de, bir bakıma bir özyaşamöy- küsü niteliği de taşıyan 'Ruhlar Evi'nin sinemaya aktanlması konusunda, "Büyükannem Clara'nın ruhunun fılmi koru- yacağına inanıyorum' dedi. 1942 yılında doğan ve Şili'- deki faşist Pinochet darbesin- den kurtulup ABD'de San Franciseo'ya yerleşen Isabel Allende, 'Ruhlar Evi' adlı ro- manında bir ailenin üç kuşağını 70 yılhk bir süreç içinde anlatı- yor. Latin Amerika romarunın 'büyülü gerçekçilik' yöntemi- nin yetkin yapıtlanndan biri sayılan 'Ruhlar Evi'nde yaşa- yan kişilerle gecmişin ruhlan iç içe. Babası. Pinochet darbesi sı- rasında öldürülen Salvador Al- lende'nin kuzeni olan Isabel Al- lende'nin romanı, Allende yö- netiminin devrildiği kargaşalı Bille August, Fatih Pellefilmininde yönetmeni vdi. Allende'nin romanı Şili'nin kargaşalı günlerini de anlatıyor. Fihnde Jeremy Irons.Esteban'ı canlandıracak. Glenn Close.Ruhlar Evi'nde Fenıla'yı canlandırıyor. günleri de kapsıyor: Clara del Valle neden 9 yıl konuşmadı ve öldüğü zaman nasıl olup da an- nesinin kesik başıyla birlikte gömüldü? Şili'nin, secimle işbaşına ge- len, darbeyle yıkılan Devlet Başkanı Salvador Allende'nin son saatleri nasıl geçti? Nobel ödüllü büyük şair Pablo Neru- da'nın cenaze töreni nasıl bir gösteriye dönüştü? Filmin senaryosunu da kale- me alan Bille August. iyi bir oyuncu kadrosu oluşturmak ıçin 3 yıl araştırma yaptığını söylüyor. 'Ruhlar Evi'nde Meryl Streep Clara'yı, Glenn Close Ferula'yı, Pernilla Au- gust Blanca'yı, Jeremy Irons da Esteban'ı canlandıracaklar. Bille August, Kopenhag'da düzenlediğı basın toplantısın- da, 'Bu fılm benim için büyük bir sınav olacak. Romandakı derinliği, yüceliğı ve niteliği filmde de yaratmaya çalışaca- ğım. Ama fılmin aynı zamanda sürükleyicı de olması gerekiyor' dedi. 1989'da 'Fatih Pelle" adü fıl- miyle En İyi Yabancı Film Os- car'ına değer görülen Bille Au- gust, İskandınav sinemasmda, ünlü İsveçli usta Ingmar Berg- man'ın "veliahtf sayılıyor Bi- Meryl Streep.Clara rolünde. lindiği gibi bu yıl Cannes Fes- tivali'nde August'a Altın Pal- miye kazandıran 'İyi Niyetler'- ın senaryosunu Bergman yazmışü. Ancak *tyi Niyetler'de anne- siyle babasının sorunlu eviiliği- nin ilk on yılını anlatan 74 ya- şındaki Bergman,filminyönet- menhğini 42 yaşındaki Au- gust'a vermişti. Bille August, 'Ruhlar Evi'nin çekimine başlamadan önce Italya'ya gidecek ve Hollywo- odlu yapımcı George Lucas'm gerçekleştirdiği "Indiana Jones' televizyon dızisinin bir bölümü- nün yönetmenliğini üstlenecek. Tarihi Gazhane binasında Seretonin 2 sergisi düzenleniyor. Binanın teknoloji müzesi olması öneriliyor Alternatif gösterilerin ikincisi Gazhane'de• Gazhane'de dûzenlenecek Seretonin 2'nin amacı,dikkat- leri Gazhane'ye çekerek bu- ranın Feshane gibi kurtanl- masını sağlamak. Kültür Servisi- Yedikule'de hava- gazı üreten tarihi Gazhane,14 ekim-1 kasım tarihlerinde çok çeşitli ve farklı sanat etkinliklerine sahne olacak. Bu etkinliklenn adı ise Seretonin 2. 1989 yılında Feshane 3. Uluslara- rası İstanbul Bienali ve Modern Sa- natlar Müzesi için restore edilmeden önce Seretonin 1 etkinliğine mekân ol- muştu. Etkinliğin miman Arhan Kayar ve arkadaşlan bu ilk 'underground' sa- nat gösterilerinde pek çok sanatçıyı değişik sergj ve happeninglerle bir ara- ya getirmişlerdi. çok eUcileyici ve özel bir mekânda '^89'da Feshane'de düzenlenen Seretonin l'densonra Seretonin 2, Gazhane'de değişik gösterilerle yapılacak. (Fotoğraf: MEHMET DOGU) 'kendine özgü' bu alternatif gösterile- le suriannın hemen arkasındaki fab- Bakırköy civanna gaz veriyor ama çok geniş ve deniz manzaralı bir ala- lan zamanında). rin ikincisi yapılacak. Bu mekân 1864 rika. Topkapı Sarayı'nın aydınlatıl- gelecek yıl yerini doğalgaza terk ede- na yayılmış olduğundan otel olma Seretonin 2'nin önemli bir amacı îstanbul'u bienalle beraber sanat kenti yılından beri havagazı üreten, Yediku- ması için kurulmuş Gazhane. bugün rek kapanacak. İETT'ye ait fabrika projesi söz konusu olmuş (tabii Da- dikkatleri Gazhane'ye çekerek bu- yapacak. ranın Feshane gibi kurtanlmasını sağ- lamak. Bugün oldukça kötü ve sağlıksız bir ortamda işleyen fabrika hem çok eski ve bakımsız hem de ko- şullar çok sağlıksız. Sanatçılar.bu or- tama çok duyarlı, Gazhane'nin tekno- loji müzesi ve kültür merkezi olmasını öneriyorlar. Seretonin 2 süresince bu öneri ve kötü çalışma koşullan gün- demde olacak. Seretonin 2'nin düzenleme ve uygu- lama lıstesinde çok farklı dallardan isimler var; Komet, Mehmet Güler- yüz, Vasıf Kortun, Mehmet Doğu, Mahir Günşiray, Sevil Sert, Aslı Altan bunlara örnek. Çoğu genç 20 sanatçı fotoğraf, fılm. grafık, teatral happe- ningler, müzik, resim ve dans gjbi de- ğişik işlerle kaühyorlar. Adil Gümü- şoğlu ise belgesel olarak Seretonin'in kendi sergjsini fılm, klip, fotoğraf, ma- ket gibi malzemelerle düzenliyor. Seretonin 2, modern danstan çello- ya, çizgi romandan computer-animas- yona uzanan abşılmamış etkinliklerle Okul kendi profesörlerini yetiştirecek aııııı ilk lokantacıbk akademisiDüny;GÜRHAN UÇKAN STOCKHOLM - Vârmland'dan Stockholm'e, Karlskoga yoluyla değil de Filipstad üzennden dönerseniz, eyalet sınınnı geçer geçmez karşınıza çok şirin bir köy çıkar. Grythyttan adlı bu köy, ortaçağdan kalma irili ufaklı • Stockholm yakınlannda Grythyttan köyündeki Akademinin özelliği, bilimsel olarak dere- celeri devlet tarafından onaylanan tek lokantacıhk okulu olması. Kurucusunun felsefesi; çü- rük bir dişi kazıyan dişçinin statüsü yüksek de; insanın karnını doyuran, ona güzel servis yapan garsonun statüsü neden yüksek değil. Lokal, müşteriyle ilişki, servis ve yemek bilgisi, ortam ve kişisel gerek- sinmelere göre davranış. Alü ayn te- mel kursla öğrenime başlanıyor Restoran çevresinin düzenlenmesi (4 puan), mönü ve servis biçimi (5), iletişim (3), satış (8), servis (10) ve ye- yapılarıyla olduğu gibi korunmuş bir iürümden kazanıldığı için 5 daler. En yerleşim yeri. Bir dizi alçak yapıdan pahalı servis, boyun ve belkemiği kır- <ulak kesme 3 daler, ikisi birden olursa servis yaparak mutlu dakikalar geçir- biliyor. Ya da fıleto kesmek. İkisi bir- mek, içki ve tütün bilgisi (10). ••-•-••• '••-<• " ten garsonun statüsü neden yüksek de- den, iki yıl gerektirebilir. Bu ara"da, Akademinin ilk iki yıhnda 35 öğ- ğil? mutfak ve servıs. çok ayn konular ola- renci öğrenim gördü. Parlamento, oluşan könaklama yeri, son derece şi- makta: 12daler. Bu arada, "tımarhane- Grythyttan Akademisi'nin özelliği, rak programda yer alıyor. Müzik ko- normal öğrenim süresini 3 yıl olarak rin bir han. En eski yapı ise bölgenin de delileri dövmek için" ekstra ücret bilimsel olarak dereceleri devlet tara- nusu da ayn bir uzmanlık istiyor. Han- saptadı. En son olarak da Isveç'in Se- fından onaylanan tek lokantacılık okulu olması. Otelcilik okullan Isveç çapında ünlü restoranı ödenmesi gerektiği de belirtiliyor. Grythyttan'ı içeriyor. Grythyttan Lokanta ve Dinlenme Lokantanm mahzeni, bu yüzyılın Tesisi'nin kurucusu ve uzmanı Carl başına dek ışkence yen ve zından ola- Jan Granqvist. Kendisi, ufku geniş rak kullanılmış. Orada yıllandınlmak- bin.Mesleğineaşık.Onun için bir sanat ta olan şaraplan görmek için gezerken restorancılık. Grythyttan Akademisi gözümüze, "Celladın Fiyat Listesi" girişiminin miman ve itici gücü de o. çarpıyor. 18. yüzyıldan kalma listede, Felsefesi çok basit: kafa İcoparmanın, o zamanki para biri- miyle 10 daler olduğunu görüyoruz. Yalnızca dil kesme ucuz: 5 daler. Tek - Pis, çürük bir dişi kazıyan dişçinin toplum içinde statüsü yüksek de; in- sanın karnını doyuran. ona güzel bir var, ama onlardan. doçent, profesör vs. çı- kanlmıyor. Grythyttan Akademisi, ikinci yılında ve zamanla, kendi profe- sörlerini yetiştirecek. Akla gelen ilk soru, buradan kim, kaç yılda mezun olacak sorusu. 2 yıldan 4 yıla dek deği- şıyor bu süre. Hangı dallarda uzmanlık yapılacağına bağlı. Örneğin. eti ve balığı "füme" yapmak, bir yıl isteye- gı müzığin hangi ortamda ve hangi ye- villa'daki pavyonunun, olduğu gibi meklere uygun olacağı sıkı bir araştır- Grythyttan'a taşınmasına karar ver- ma konusu. Dünyanın en geniş "yiye- di. Böylelikle akademi, ilk kez kendi- cek" kütüphanesini zamanla burada sinin olan lokallere taşınabilecek. gerçekleştireceklerini söylüyorlar. Et, bahk, kuş ve sebze, ayn ayn la- Şarap seçme, yiyeceğe, mevsime ve boratuvarlarda çalışılacak. Temd müziğe uyması (ya da tersi) konusu da gıda maddelerinden elden geldiğince ayn bir uzmanhk gerektiriyor. Bunun yararlanabilmek, pratikte gösterile- için tanınmış şarap ülkelerine araş- cek. Grythyttan gibi nitelikli ve pahalı tırmacılar gönderilecek. Akademinin lokantalara konuklara aç gelip, ruhen temeli. şu faktörler üzerine kurulu: ve bedenen tok aynlacaklar.