Katalog

Ya çalınırsa ? Korkmayın... Arkasında siz varsınız. Cumhuriyet69. YIL / SAYI 24458 / 3000 TL. (KDV içinde) KURUCUSU YUNUS NADİ (1924-1945) BAŞYAMI: HADİR NADİ (1945-1991) 23 EYLÛL 1902 ÇMŞftMM Bağdat, merkezi hükümet atlanarakKürtlereyapılacakABD yardvmvnasert tepkigösterdi: 6 Aıııaç Irak'ıparçalamak'/ Iralc Yariımın insani nedeni yoklrak Büyükelçiliği Müsteşan ^ Xlssam K. Halil ABD'yi, ülkesini parçalamaya çalışmakla suçladı. ^ f Halil "Bir ülkeye yasal olarak girmenin yolu bellidir. Merkezi Mıükümetten onay alınması gerekir. Merkezi atlayarak, hangi ülkeden olursa olsun girilmesi, Irak'ın egemenliğine saygısızlıktır " dedi. / TÛPk DIŞİSİOPİ rabatSIZ ABD'nin, Türkiye'yi ikna etmek için / "Yardım olmazsa göç olur" savını sürekli kullanması, Türk ^U Dışişlerinde rahatsızlık yarattı. Kürt göçmenlerin Türkiye'ye • yönelmesi durumunda, gerekirse İtalya'nın Arnavutlara yaptığı gibi sınırlann kapatılabileceğine dikkat çekiliyor. HALUKGERAY ANKARA - ABD ve İngütere'nin Ku- zey Irak'taki Kürtlere Türiaye üzerinden insani yardım başlatma girişimi, Irak tara- findan tepkıyle karşılandı. Irak, Bağdat'- taki merkezi hükümeün atlanarak. Habur kaptsından yardnrı göndenlmesını "ege- menlik ve toprak bûtûnlügünün" çiğnen- meâ olarak değerlendiriyor. ABD'nin, Türkıye'yi ikna etmek için "Yardım olmazsa göç olur" savını sürekli kuDanıyor olması. Türk Dışişleri'nin beffi bir kesiminde rahatsızlık yaratü. Irak Büyükekiliğı Müsleşan Issam K. Halil, Cumhuriyet'e yapuğı açjklamada, Birieşmiş Milletler kararîanna göre Irak'ın parças olan bir bölgsye. Bağdaftaki mer- kezi hûkümetin atlanarak yardım ulaşönl- masunn Irak'ın eganenlik ve bütünlüğü- nûn çığnenmcsa ankmına gdeueğıru söyle- di. Irak Büyükelçisı Mijvvd E-Tıknti Ankara dışında bulunduğu için Cumhuri- Kürt ordusu rahatsızlık yarattı ANKARA (Cumhuri)et Bürosu) - Kuzey Irak'taki Kürt yönetiminın, "Savunma Bakanlığına bağh düzenli ordu" kuracağını açıklayarak. kendine "devlet" görünümü vermeyeçalışması Ankara'da rahatsızlık yarattı. Ankara, bölgede güvenliğin sağlanması için "yerel yönetimin" bir tür "polis" gücü oluşturulmasına karşı olmadığı, ancak bu silahlı güçlerin "Kürt Ordusu" görünümü almasına karşı çıkıyor. Dışışleri çevreleri. Kürt yöneticilerin. Türkiye'ye verdikleri güvencelere karşın, Kürtlerin "bağımsız devlet sevdalanndan" vazgeçmediklerini, her fırsatı bu isteğe yönelik olarak kullanmaya özen gösterdiklerini belirtiyorlar. Bunun göstergeleri olarak, mayıs ayında bölgede yapılanseçirnlerdenönceyayımladıklanbildinlerdede Kürt devletini çağnştıracak ifadeler kullanmalanna dikkat çekiliyor. Haziran ayında, yeni yönetimin "Başbakan" atadığını belirtmesi de Ankara'nın • Arkası Sa. 15,Sû. 5'te yet'in sorulanna yanıt veren Müsteşar HaHl şöyle konuştu: "Yaptlacağı söylenen yardnnın hiçbir in- sani nedeni yoktur. Amaç Irak'ı parçala- maktır. Bir ülkeye yasal olarak girmenin yolu bellidir. Merkezi hükümetten onay ahnması gerekir. Merkezi atlayarak. hangi ülkeden olursa olsun, gınlmesi, Irak'ın ege- menliğine ve bütünrüğüne saygıazhk de- mekür." ABD. Türk Dışışleri BakanhgYna geçen hafta başvurarak, Kuzey Irak'taki Kürtle- re yardım yapdmaa gerektjğını, yoksa achk tehlikesi altında kalacak yüz binlerce Kür- dün Türkiye'ye göç etme tehükes okiuğu- nu bildirmişti. ABD, İngiltere ve Türkiye arasndaki görüşmeierde, BM yetkililerinin Habur sınır kapısı yakınlannda üslenmeleri ve yardımm buradan yapdmasmın değer- fendirüdiği büdiriliyor. ABD'nin bu başvurusu karşılığında, Ankara'nın insani yardım yapümasna olumsuz yaklaşmayacağı kaydediliyor. Ancak Dışışleri kaynaklan, bu konudaki görüşmelenn devam ettiğinı somut bir yar- dım operasyonunun henüz kesnleşmediği- ni vurguluyorlar. Irak Ekihğı Müsteşan HafiL "Irak'm bü- tününe değil de beüi bir bölgeye yardım yapdmasının nasıl karşılandığı" sorusuna, şu yanıu verdi: "Biz, kımşenın Irak'a yardrnı etmesını ıs- temiyoruz. İnsani amaçlar sözkonusuysa tüm Irak üzerindekı ambargo kaldınlsm. Irak'ın zenginlikleri, Irak'a yeter. İster Kürt olsun, ıster Türk, herkese yeter. Yeter ki, ABD ve ingiltere bölgenin işlerine burunla- nnı sokmasm, oradaki ışgal kuvvetlerini çeksinler. Çekiç Güç, sadeoe Irak'ın değil, aynı zamanda Türkiye'nin ve tüm bölgenin M Arkası Sa.l 5, Sû. 5'te Dükkân okııl oldu, kirayı veli ödüyor Istanbul'un Sultanbeyli ilçesinde 8 bin öğrenci dükkândan bozma dersliklerde öğrenim görüyor •Tabelasında 'Milli Eğitim Bakanlığı Teferrüç İlkokulu' yazıyor. Kirası 1 milyona dükkân-der sliklerde, 1500 öğrenci 23 öğretmen kadrosuyla, eğitim mücadelesi veriliyor. Bakımsız, havasız, kirli bir mekânda 80-90 öğrenci üst üste oturuyor. FİGENATALAV Yapımı tamamlanmamış iki katlı bir bina. Binanın alt katın- da iki dükkan. İkinci kata, der- me çatma bir merdivenle çıkılı- yor. Merdivenin kenarlannın bir bölümü çocuklar düşmesin diye iki kalasla kapatırmış. Bi- nanın bu bölümü henüz tuğla aşamasında. Yani duvarlar sı- vanmamış, boyanmamış. Su yok. Derme çatma tuvaletler binanın dışında. Her yer çok pis ve havasız. Sultanbeyli'deki bu binanın ginş kapısının üzenndeki tabe- lada "Milli Eğitim Bakanlığı Teferrüç İlkokulu" yazıyor. Bi- nanın gjrişindeki dükkanlar as- lında birer derslik. 80-90 öğren- ci, bir sırada çoğunlukla dörder kişinin oturduğu bu küçük ve havasız dükkanlarda, araç- gereçsizlikten, yer darlıgından. havasızhktan, öğrenci kalabah- ğından bunalmış öğretmenleri- nin anlattığı dersi dinliyor. • Arkası Sa. 15, Sû. 4'te BLRASI İSTANBUL-SuItanbeyU 1985lerden sonra İstanbul'a eldmü. Önıerii Barajı hav^asında \iikselen gecekondukr, h lOObirdiknüfusaulaştı. İçmesulan- nı kirlettiği için tarbşdan Sultanbeyli çarptk kentkşmenin örneği. Okul sorunuraı anlatan fotoğraflara eklenecek bir şey var mı? (Fotoğraflar: ZAFER AKNAR) GUNCEL CÜNEYT ARCAYÜREK İstikrarsızlık, Bunalım, Seçim Dün DYP grubunda konuşan Başbakan Demirel, iki sözcüğü; istikrar ve bunalımı sürekli kullandı. Siyasal gelişmelerin istikrarsızlık getire- WArkastSa.1S,Sü.l'dt Koalisyon 'erken seçim'i komışuyor • SHP lideri İnönü'den sonra DYP Genel Başkan Yar- dımcısı Hasan Ekinci de hûkümetin sandalye sayısının 226"nın altına düşmesi halinde 'erken seçim koşullannın' doğabileceğini söyledi. Başbakan Demirel de Meclis'teki yeni kompozisyonun Türkiye'yi istikrarsızlığa götürme- yeceğini söyledi. • CHP Genel Sekreteri Ertuğrul Günay hükümete ver- dikleri güvenoyunun sürdüğünü belirtti. SHP Genel Sekreteri Cevdet Selvi erken seçimden korkmadıklannı söyledi. ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz da 1 Ka- sım ara yerel seçimlerinin koalisyon hükümetinin sonu olacağını öne sürdü. «5. Sayfada • ANAPTA GERGİNLİK: MİLLETVEKİLİ CEMAL ÖZBİLEN İSTİFA ETTİ »s. Savcı Acar ile hakim Şahin'in öldürülmesine Bakan Oktay'dan tepki Saldınlar demokrasiye yönelik•.Kulp Cumhuriyet Savcısı Yılmaz Acar ile hâkim Özkan Şahin'in PKK militanlannca öldürülmesi büyük tepki yarattı. Adalet Bakanı Seyfı Oktay, "Hâkim ve savcıya saldırı, demokrasiye saldındır" dedi. Haber Merkezi - Kulp Cum- huriyet Savcısı Yılmaz Acar ile hakim Özkan Şahin'in PKK mihtanlannca öldürülmesi bü- yük tepki yarattı. Adalet Baka- nı Seyfı Oktay, "Hakim ve savcıya saldın, hukuka ve de- mokrasiye saldındır" dedi. Diyarbakır'ın Kulp ilçesinde önceki gece saat 20.00 sıralann- da lojmanlan basılarak öldürü- len Yılmaz Acar (27) ve Özcan Şahin (31) için dün Diyarbakır Adliyesi önünde tören düzen- lendi. Törende konuşan Olağa- nüstü Hal Bölge Valisi Ünal Erkan, "tçinde bulunduğumuz şartlarda çok acı bir olayla kar- şı karşıyayız. Yabanalann güt- tüğü terönstler iki adliye men- M Arkası Sa.l 5, Sü.rte FAİLİMEÇHULE220. KVRBAN m4. Sayfada APOİLANLIÖZGÜR GÜNDEM TOPLATILDI U 4. Sayfada ANTERCİNAYETfNE TEPKİLER M4. Sayfada İçişleri Bakanı için verilen gensoru reddedildi Sezgin:HEP PKK'yıdestekliyor • İçişleri Bakanı Sezgin, HEP'in PKK terörünü desteklediğini savundu. Sezgin, HEP'in devletin teröre karşı aldığı vealmakta olduğu kararlardan da şikâyetçi olduğuna dikkat çekerken terörü yaratanlann ve destek olanlann bunun sonuçlanndan şikâyet haklan olmadığını söyledi. ANKARA (Cumhuriyet Bü- lanyla reddedildi. Sezgin, rosu) - İçişleri Bakanı İsmet Meclis Genel Kurulu'nda yap- Sezgin hakkında HEP millet- tığı konuşmada. HEP'in PKK vekillerinin verdiği gensoru terörünü desteklediğini savun- önergesi koalisyon ortağı, du. Sezgin, "İşinilginçyanıise, SHP'nin yanı su-a, ANAP, RP kendi destekledikleri teröre ve MÇP milletvekillerinin oy- • Arkası Sa.l'5, Sü. 4'te Koç'un fabrika açılışında konuştu DemİrelTÜSİAD'a zeytin dalı uzatb • Koç grubunun Ankara-Sincan'da hizmete açılacak bulaşık makinesi fabrikasının temel atma törenine katılan Başbakan Süleyman Demirel, 5 trilyon vergi ödediğini açıklayan Rahmi Koç'a, "Sizin gibi 50 kişi 250 trilyon vergi öderse işim tamam olacak. 140 trilyon vergi alıyorum" dedi. UEkonom'de Büyükelçi Gündenöldü ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)- Türkiye'nin Ken- ya Büyükelçisi, Okyar Günden. üç haftadır tedavi gördüğîi Londra'da dün öl- dü. Büyükelçi Günden, Nai- robi'deyken hastalanmış ve Türkiye tarafından kirala- M Arkası Sa. 15,Sü.6-da AT, biılik için 'yola devam' dedi • AT dışişleri bakanlan, New York'ta olağanüstü toplandıktan sonra yaptıklan açıklamada, Maastricht anlaşmasmın yeniden gözden gecirilmesine gerek olmadığını belirttiler. • Almanya Başbakanı Helmut Kohl, dün Paris'te François Mitterrand ile görüştü. Fransız kamuoyu, pazar günü yapılan referandumu değerlendiriyor. •«. Sayfada ALMANYA: 'KILPAYI' EVET BIRLIGI YARALADI •«. Sayfada İNGİLTERE: REFERANDUM ÎÇÎN MAJOR'A BASKI •«. Sayfada oOncekı 4171.O2 Dün 4212.32 DOUUt oöncekı 75O0 Dun 746O MARK öncekı 5050 Dun 5O6O Öncekı 84.350 Dun 83.8OO Gazeteci 7 3. Sayfada İlhami Soysal toprağa verildi TansuÇiller/6. Sayfada Saracoğlu ile kişisel kavgam yok w 710. Sayfada İkinci çevirimiyle RuhiarEv/Arka Sayfada Yıldızlar aynı îilmde buluştu OLAYLARCV ARDINDAKI GERÇEK Bıçak Sırtt... Fransızlann Maastricht An- laşnası'na kılpayı ile de olsa 'evtt' demeleri, Avrupa'yı bir Olçide rahatlattı. Gerçi bu ra- hatlık yüzeyseldir; daha derin- lerie belli bir sıkıntımn varlığı- nı herkes sezinliyor; ama 'hayır' oylırı ağır bassaydı, karamsar- tık bugünkünden daha ağır bir havı yaratacaktı. Hiç kuşkusuz Avrupa'daki tedirginlik, yalnız Maastricht'e iliskin referandumda Fransızla- nn yarıya yakımmn 'hayır'de- mesinden kaynaklanmıyor; pa- ra krizinin yarattığı soru işaret- leri sürmektedir. Ekonomik çal- kantınm kolay aşılamayacağı anlaşılıyor; bu arada dünyanm çoğu yerinde ve Avrupa'mn içinde süregelen kanlı etnik ça- tışmaların yarattığı havayı da- ğıtmak da güçleşiyor. Maastricht Anlaşması, 'Av- rupa Topluluğu'nu gerçek bir 'Avrupa birliği'ne dönüştürmek amacmı taşıyor. Daha kısa de- yisle "Tophihik", 2000yıhndan önce "birlik" olacak. Elbette bunun "birlik"dışın- da kalan ülkelere de etkileri gö- rülecek... Türkiye bu konuda ne düsü- nüyor? Koalisyon hükümetinin açık- lamasında "Türkiye, halkoyla- masının sonucunu, A vrupa bir- liği yönündeki gayretlere ivnte kazandıracak olumlu bir gelis- me olarak mütalaa etmektedir" deniliyor. Ankara, öteden beri 'Avrupa birliği' fikrini destek- ler; bu da doğaldır; A T politi- kasının sonucudur. Ne var ki 'resmi göriiş' dışın- da konu irdelendiği zaman, da- ha başka boyutlar ortaya çıkı- yor. Fransa'da, Avrupa birliği- ne yönelik referandum kılpayı kazanıldı. Türkiye için de bu ge- • •• mArkası Sa.l 5, Sü.fde Abhazlar bağımsızlıkta kararlı Umut, yeriııi savaşa bırakü StNANGÖKÇEN GUDAUTA - Abhazya'- nın. Karadeniz ile Kafkasya Dağlan arasında sıkışmış coğ- raf>ası şimdilerde dünyanın en laze savaşlanndan bırinin me- kanı. Aslında Abhazlar Gürcistan Devlet Başkanı Eduard Şe- vardnadze'nin göreve gelirken çizdiği demokratik tablodan umutlanmışlar. Demokratik bir Gürcıstan'da birlikte yaşa- yabıleceklerine inanmışlar. Ancak uygulamaya bakınca işler değişmiş. Şevardnadze'- den umutlan kalmamış. Yerini bağımsızlık için savaş kararlılı- ğı almış. Abhazya. ulus-devlet olma sürecını >aşıvor. Daha doğru- su. yaşamaya çalışıyor. Sov- yetler döneminde bastınlan ulusal talepler. bu devasa coğ- rafyanın alt üst oluşuyla fllizle- nivor nnda da boy atıyor. Belki bas- ıınlmış. belki ertelenmiş bir talep. Abhazlann çekirdek ulus olacağı bir ulus devlet kurma amacı. bu küçük ama bereketü toprağı bir kez daha ateşle barutla buluşturuyor. Abhazva Parlamentosu'nun 25 Ağustos 1990'da aldığı ba- ğımsızlık karan. Temmuz I992'de bağımsızlık ilanına dönüşüyor. Gürcistan'ın buna tepkisi. 14 Ağustos 1992'de Bu filiz Abhazya toprakla- M Arkası Sa.l 5, Sü.&da GOZLEM UĞURMUMCU lpucu.H Gazeteci-yazar Musa Anter'i kim öldürdü? Bu konuda yapılacak ilk iş, genel ve soyut sözcüklerle zaman yitirmeden somut belirti ve ipuçlarmı değerlen- dirmek olmalıdır. Olay sırasında Anter'in yanında bulunan akrabası Or- han Miroğlu, bu somut ipuçlarmı veriyor. Saldırıdan yaralı olarak kurtulan Miroğlu'nun anlattık- larına göre Musa Anter'i kaldığı Büyük Ote! de telefonla bir kişi arıyor, bu kişi telefonda "Bir toprak meselesini konuşacağız''diyor. M Arkası Sa. 15, Sü. 7'de