Katalog

2 ETLÖL1992 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA EKONOMI Denir-çelik ürünlerinezam • KARABÜK(AA)- Türkiye DemirÇelik İşlesmeleri (TDÇİ) Gcncl M û'Jürlüğü'ne bağlı Kaıabük ve İskenderun tesislerinde üretilendemir ve yan ürünlerine ortalama yüzde 8 oranında zam yapıldı. Sonfıyat ayarlamasıyla birlikte. bu yıl 7. zam yapılmış oldu. TDÇİ. son bir ay içinde ise derr.ir ve yan ürünlerine üçüncü zammı yaptı. Bu süreiçinde ilk zam I ağustosta. ikinci zam ise 17 ağustosda yapılmıştı. Tansaş'tan kömöp • İZMİR(Cumhuriyet Ege Bürosu)-Anakent Belediyesı İçveDışTicaretAŞ TANSAŞ. kömürsatışlanna başladı. Soma Kısrakdere yöresinin 5 bin kalorilik linyit kömürünün tonu K.DV içinde olmak üzere 660 bin 800 liradan satışa sunuldu. TANSAŞ Genel Müdürlüğü'nden verilcn bilgiye göre yurttaşlar, bedellerini Garanti Bankası şubelerine veya depo veznelerineyatırdıklan kömürlerini Hilal. Soğukkuyu, Çiğli. Alsancak, Yeşilyurt. Buca. Çamdibi ve Bornova depolanndan alabilecekler. Bu arada. kamu kuruluşlanna ocak teslimi kömür satışı yapılacağıbelirtildi. Karadeniz'de 'torik' bereketi •SAMSLN(AA)-Av yasağının kalkması ile birlikte tezgahlar balıklarla dolarken. Karadeniz'de adeta bir "torik bereketi" yaşanıyor. Çingene palamutunun mevsiminden önce çıkmasının bol av olacağının müjdesini verdiğini. tezgahlann iseçeşit çeşit balıklarla dnlduğunu bclınen Samsunlu baiıkçı Gündüz Yanık, şunlan söyledi: "Bumevsim balık bololacak. Yasaklarla birlikte 3 ay tezgahlanmızı .boş olarak bekledik. Şimdi. çeşitlenmizi tezgahta nereye koyacağız diye düşünüyoruz. Bu arada. iri toriklerin çıkması da bizi aynca sevindirdi. 3 kilo gelen bir torik 250 bin liradan satıldı. Vatandaş almakta zorluk çekiyor, ama lokantalar kapışkapışalıyor." Samsun'da halen. çingene palamutunun tanesi 25 bin, istavrit kilosu 20 bin. kefal 30 bin ve tirsi ise 25 bin liradan satılıyor. Toplu konuta destek •ÇANAKKALE (Cumhuriyet) - Toplu Konut İdaresi Başkanı Yieit Gülöksüz. Türkiyede yaklaşık300bın tamamlanmamış konut bulunduğunu. bunlardan yüzde 50 inşaat se\ iy esini aşmışolanlara 12 ay içinde "çözüm kredisi" verileceğini bildirdi. İncelemelerde bulunmak üzere Çanakkale'ye gelen Gülöksüz. Belediye Başkanı İsmail Özay'ı makamında ziyaret etti. Gülöksüz. burada yaptığı konuşmada. Toplu Konut İdaresi tarafından belediyelerin üreteceği toplu konuı projelerine her türlü desteğin venleceğını söyledi. Vergi iadesi • ANKARA (ANKA)- Maliye. yılın ilk yedi ayında ücretlilere toplam 4 trilyon 122.8 milyar lira vergi iadesi ödedi. Ücretlilere ocak ayında 395.3 milyar, şubatta 787.9 milyar. martta 469.3 milyar, nisanda 634 milyar, mayısta 624.5 milyar, haziranda 433.7 milyar ve temmuzda 778.1 milyar liralık vergi iadesi yapıldı. Ücretlilere yapılan toplam iade tutan geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 74.6'hk birartışgösterdi. OZEL BORA SÜRÜCÜ KURSU 89 DÖMEMKAYITLARI DEVAM EDİYORI Hatta sonu-Hafta ıçı ve Akşam ku-sları devam edtyor. Dersr.j"-.. ' . ÜSKÜOAR 343 87 «2-310 92 86 KOZYATAĞI. 362 47 33 TARA6YA. 262 M 18 Bakkallar halka ucuz deterjan almalan çağnsında bulundu SATILIK EV Kaynarca'da 120 m 2 üzerine kurulu iki daire iki dükkân sahibinden acele satılıktır. E-5'e 500 m içeride. İ»L Tel: 310 41 91 Tekirdag Tel: 304 31 Bakkal-deterjaııcı savası Bakkal-tükctici cl clc önerileri- nizi bckliyoruz" yazılı afişlcrlc donalılmava başlandı. Bu ara- da önceki gccc Ankarn'nın çe- şitli ycrlcrıne asılan vc üzcrindc " Tükelici-bakkal cl cle. zam- lara durdıyelim" yazılı afışlcrin de "failı mcçhul kişilerce yırtıldığı" bildirildı. Bakkallar ve Bayiler Federasyonu Baş- • Bakkallar ve Bayiler Federasyonu 'Tüketici-bak- kal el ele, zâmlara dur diyelim" sloganıyla. "promos- yonla fiyatı şişirilmiş deterjanların pazarını tıkama" eylemini baslattı. ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) - Bakkallar vc Bayiler Fc- derasyonu "Tüketicı-bakkal el elc, zamlara dur diyelim" slo- ganıyla. "promosyonla fiyatı şi- şirilmiş deterjanlann pazıınnı tıkama" eylemini dün baslattı. Federasyon başkanı Bendcvı Palandöken. eylemin gündcmc gelmesinden bu yana geçen 2.5 aylık süre içinde deterjan fıyat- lannda alışılmış zamlardan kaçınıldığını. bazı fırmalann, ürünlerinde yüzde 50'lere v aran oranlarda fıyaı indirimi yaptık- larını bclirtcrck ""Bunlar haklılığımızı gösteriyor. Bir ay süreyle. tüketiciyi. kandırma taktiğı promosyonlara karşı uyararak; kimyasal formülü. gramajı aynı olaVı, ama fiyatı daha ucuz olan ürünleri almaya çağıracağız"" dedi. Bakkallar ve Bayiler Fede- rasyonu, eyleme 550 bini aşkın bakkal esnafının tümünü ortak etmek istiyor. Bakkallar dün- den itibaren ""Deterjan firma- lannın sık ve eereksiz zamlan- kanı Bcndcvi Palandöken. slo- ganlannın ürclicilcri rahalsı/ ctlığini vurgulayarak şunları söyledi: "Amacımız. hcrhangi bir fır- manın şu veya bu ürününün salılmasını önlcnıek dcğil, liike- liciyi: kulitcsi aynı. fakat fiyatı ucuz olanı tükclmcye yönlcn- dirmcktir. Pazar lıkama cylc- mimiz içın yurl genelindc lüke- lıci halkımıza ilctcbildiğimiz 5 milyon cıvanndu kişıye dağıtı- lan ankctimizdcn cevaplandın- lan 2 milyon kadannın değcr- lcndirilmcsinde. yü/de 70'in ü/crindck.ı lükclicinin deterjan- da fiyatı ııcu/ olanı tcrcih cltiğı orlaya çıklı. Deierjan finna- lannın ba/ılarının ürünlerinde yü/dc 50"lere >aran oranlarda fiyat indirimi yapmış olmaları, cylcmimı/in gündcmc gcliril- mcsındcn ilibarcn geçen 2.5 aylık süre içinde dclcrjan fiyal- larında alışılmış Aimlardan kaçınılmış olması, haklılığımı/ı gösteriyor. Bütiin deterjanlar TSE 518'c tabi. formüllcri aynı. Ama labak, çanak, fınn cldivc- 3 ni, kupon vererck kandırma kampanyalan ilefiyallarıyü/- dc 50 şıyrıvorlar. Bakkalların scrmaycsinin dörtlc biriııin delcrjan grubuna bağlı olduğunu anlalan Palan- döken. pa/ar Lıkama eylemınin bu ay sonuna dek sürcceğini, 2 trilyonluk pa/arda olumlu so- nuçlar almayı bcklcdiklcrini söyledi. Palandöken, ba/ı fir- maların ürünlerinin Türkiye- dcki fıyatlannın da Avrupa pazanndaki llyatlannın 2.5 kalı olduğuna dikkal çckti. ndan dolayı sizleri. 'kaliteyi daha ucuza satın almak için aynı işlevi gören dığer ucuz ürünleri tercih edin" kam- panyamızı desteklemeye çağınyoruz. Keyfı zamlar tüke- ticinin kaderi olmasın istivoruz. Deterjanı döviz ve promosyon vurdu İş Ekonomi Servisi - Dctcrjan ürctıcisı büyük firmalar. tükctici boykoluna yol açan yüksek fıyat artışlannı dövizdeki artışla açıklıyorlar. Piyasada kızışan rc- kabet yüzündcn sık sık yenilenen ürünle- rin reklam. promosyon ve umbalaj maliyetleri de fıyat belirlemelerinde önemli bir etken oluyor. Dctcrjan sektörünün cn büyük ürcticilc- nndcn Lcvcr-İş Tıcjrel Dırcklörü Oknıy Özinci. deterjanlann toplam maliyetinin yüzde 60-65'e varan oranda döviz artı- şlanna bağlı olduğunu, maliyetin sadece yüzde 35"lık bölümünün yurt içi enflas- yondan etkilendiğını bildirdi. Özinci yılın ilk 7 ayında dolar ve markta yüzde 36-37'ye ulaşan artışın, deterjan fıyat- lanndaki yüzde 36'ya varan yükselişte belirleyicı olduğunu ifade etti. Deterjan piyasasını "Türkiye'de gerçek rekabetin yaşandığı vc fırmalann bülün lcknolojik ycnihklcri vc pazarlama ilmi bilgilerini ortaya koyarak müeadclc eltıkleri bir pi- yasa" olarak lanımlayan Özinci. rakip- lerc üslünlük sağkımak ıçin reklam ve promosyon yolunun scçildiğini. ancak promosyon gidcrinın reklam bülçcsi içinde büyük yer tutmadığını kaydctli. ^'eni pıvasiiya çıkaıı ürünlerdc başlangıç- uıkı lanılım bülçcsınin satış cırosunu bile aşabildiğini söylcyen Başer-Colgate Satış Dircktörü Mehmct Başcr ise. pro- mosyon harcamalannın ortalama yüzde 15 ile yüzde 25'lik bir mali.yeı kalcmi oluşturduğunu anlattu 5-10 yıllık piya- sada oturmuş bir ürün için yapılacak promosyon harcamasının maliyet içinde yüzde 20'ler civannda bir pay alabilece- ğini anlatan Mehmet Başer. bunun bır başka üründe yüzde 5'lere kadar çekile- bileccğıni ifadc etli. Türk lükcticisinin promosyondan ctkilcndiğini savunan Başcr, ambalaj malıycllcrinın ürcticilcr açısından daha da dcğişkcn olduğunu. kullanılan malzcmcnin maliyet fçindcki payının farklı olabilcccği gibi, amba- lajını kcndi lcsislcrindc ürctcn firmalann da bu konuda önemli avantajları bu- lunabılcccğini sözlcrinc cklcdi. Turyağ yctkililcri ise, maliyetleri vc fi- yatlan teknoloji ile özdeşlcştirdilcr. Tur- yağ Gcncl Müdür Yardımcısı Pctcr Ha- echncl.tükcıicilcrin ucuz dcıcrjanlar ile kalitcli olanlar arasında tercih yapmakla scrbcsı olduklannı hatırlaltı. Hacchncl birkaç kullanımdan sonra anlaşılacak formülasyon farklarmın ucuz dcterjanın tükcticiyc aslında nasıl pahalıya mal ol- duğunu ortaya koyan sonuçlar doğura- cağını savundu. İstanbul Büyükşehir Belediyesi, önümüzdeki yıl şehrin 3 ana girişini kontrol altma alacak Kaçak sebzeve meyveye önlem„ DENİZ ŞAHİN İstanbul Büyükşehir Bele- diyesi. ayda 4 milyar lira gelir ka\bına neden olan. kaçak mcyve sebzc satışlannı önle- mek için. lstanbul'un üç ana gi- rişıni kontrol altına alacak. Belediye bu amaçla önümüz- deki yıl şehir girişlerine kontrol istasyonlan kuracak. Belediye yetkililerine göre İstanbul'a gi- ren sebze meyvenin yüzde 20"si kaçak. Hal komisyonculan ise bu oranın yüzde 70 olduğunu belirtiyorlar. İstanbul'da son yıllarda yaygınlaşan kaçak kamyon pa- zarlan nedeniyle, bu yıl sebze meyve üretiminde yaşanan bol- luk hallere yansımadı. Bayram- paşa, Topkapı ve Kadıköy hallerine geçen v az olduğu gibi bu yaz da günde orvalama 3 bin 500 ton sebze, meyve gırdı. Ürün artışı. haller dışında ka- çak kurulan Yenibosna. Kartal ve Rami'deki kamyon pazar- lanna yöneldi. Bayrampaşa. Topkapı ve Kadıköy hallerinden ayda 5 milyar lira gelir elde eden be- ledıyenin. kaçak s^bze meyve girişinden ayda 4 mıhar lira kavbı olduğu bildirilıvor. Bele- Hal komisyoncularına göre İstanbul'a giren sebze ve mej^etıin yüzde 70'i kaçak. diye sadece belediye rusumun- dan 4 milyar lira kayba uğrar- ken. maliyeye ödenmeyen KDVnin ayda 8 milyar lirayı bulduğu. esnafın kaçırdığı gelir vergisiyle birlikte maliyenin toplam 13 milyar lira zarara uğ- radığı hesaplanıyor. Büyükşehir belediyesi yetkili- leri. bu kayıplan önlemeİc üzere hazırlanan kontrol istasyonlan projesinin, önümüzdeki yıl be- lediye bütçesine alınarak ihale- ye çıkartılacağını bildirdiler. Toplam maliyeti 5 milyar lirayı bulan bu projeye göre Pendik, Küçükçekmece ve E-6 Karayo- lu çıkışında kontrol istasyon» lan kurulacak. Olası kaçaklan önlemek üzere Ümraniye'de de küçük bir istasyon yapılacak. Bilgisayarlı kantarlann bu- lunacağı bu istasyonlarda zabı- talar şehre gelen bütün sebze. meyva. et ve yanıcı, parlayıcı maddeler taşıyan kamyonları denetleyerek. gidecekleri mer- kezleri bildirecekler. Kamyon- lann bildirilen merkezlere gi- dıp. gitmediği izlenecek. istanbul'a gelen sebze mey- venin yüzde 20'sinin kaçak ol- duğunu belirten belediye yetki- lileri. polisiye önlemlerin yeter- siz kaldığını kamyon pazar- lannı önlemek için aynca. hal- lerin kapasitesini arttırmaya çahştıklanru söylediler. Yetkili- ler Kartal Akvaryum'daki ka- çak pazann kaldınlması ama- cıyla Kadıköy haline 100 tane daha yazıhane yapılmakta ol- duğunu, önümüzdeki yıl ka- patılacak Topkapı Hali yerine de Bayrampaşa Hali"ne 270 yazıhane yapıldığını kaydetti- îer. Hal Komisyonculan Der- neğj Başkanı Orhan Alanlıoğlu İstanbuİ'a gelen sebze. meyve- nin ancak yüzde 30'unun halle- re girdığinı belirterek "'Haller yasasına göre bütün sebze mey- velerin halden geçmesi gereki- yor. Korsan haller fıyatlan yükselüyor. Bizde üzüm 2 bin liraysa bu hallerde 2 bin 500'e salılıyor. Ama burada KDV, stopaj, gelir vergisi ödenmiyor. Faturadan kaçırmak kolaylaşı- yor" diye konuştu. DışmüteaJıhitlik hiziiietlerinde atakANKARA (AA) - Dış müte- ahhitlik hizmetlerinı geliştir- mek ve iş hacminı artiırmak amacıyla hükümet bir dizi çalışma baslattı. Dış müteahhitlık hizmetleri- nin koordınasyonundan so- rumlu Başbakanlık Danış- manı Turgut Yücel'den alı- nan bilgiye göre. dış müteah- hitlık hizmetlen ile ilgili olarak Hazine, Eximbank. Malıye. Uluslararası Müteahhiıler Bir- liği ve bankalar çalışmalannı sürdüriiyor. 1993 yılından itibaren dış müteahhitlik hızmetlerine iliş- kin mevcut sigorta sistemine işlerlik kazandınlarak uygula- maya konulacak. Dışarda iş yapacak müteahhitler iş yaptıklan ülkenin politik ve ti- cari risklerine karşı sigortala- nacak. Turgut Yücel, sigorta siste- mıyle bugün Libya. Irak. Suu-. di Arabistan gibi ülkelerde müteahhitlerin uğradıklan za- rarlar gibi olaylann yaşanma- yacağını kaydederek müteah- hitlerin, ödeyecekleri prim kar^ılığında Exımbank larafın- dan sıgortalanacağını bildir- di. Yücel, böylece doğacak riskleri de Eximbank'ın üstle- neceğini v urguladı. Bankalann dış müteahhitle- re verdikleri kredilere ilişkin de yeni bir düzenleme getiriliyor. Yapılan çalışmaya göre bankalar arasında sendikas- yon oluşturulacak. Mütcah- hitlere sendK^:^<\^n aracılığıy- la kredi verilecek. Yurtiçi mektup ücreti 500 liradan 1000 lirayaçıktı Posta ücretlerine zam İş-Ekonomi Servisi - Posta ücretlerine yüzde 25 ile yüzde 120 arasında değişen oranlarda 7am yapıldı. PTT Genel Müdürlüğü'nden yapılan .çıklamaya göre yurtiçi ve yurıdışı posta ücretleri dün- dı- % rcçerli ı "nak üzere arttınl- dı. Buna göre, yurtiçi ve Kıbns için 20 grama İcadar mekıuplar 500 liradan bin liraya. 50 grama kadar mektuplar 800 liradan bin 500 liraya, 100 grama kadar mektuplar bin 200 liradan 2 bin 500 liraya, 250 grama kadar mektuplar 2 bin 400 liradan 5 bin liraya, 500 grama kadar mektuplar 3 bin 700 liradan 7 bin 500 liraya, 1000 grama ka- dar mektuplar 5 bin 300 liradan 11 bin liraya, 2000 grama kadar mektuplar 7 bin 500 liradan 16 bin liraya, 3000 grama kadar mekluplar 9 bin 600 liradan 21 bin liraya. 4000 grama kadar mekluplar 11 bin 800 liradan 26 bin liraya. 50O0 cr;>rna kadar mektuplar 14 b 1 '-' ,,ıı 31 bin liraya çıkarlıldı Posta karllan ıçın alınan üc- retler. yurtiçi ve Kıbns için 600 lira. Irak için 2 bin 500 lira, İran ve Pakistan için 600>lira, Yuna- nistan için 2 bin lira. diğer ülke- lcr için de 2 bin 500 lira oldu. Posla havalelcri için alınan ücreller, 100 bin liraya kadar 5 bin, 500 bin liraya kadar 6 bin, I milyon liraya kadar 8 bin. 1 milyon liradan yukansı için 10 bin lira olarak belırlendi. Acelc posta gönderi ücrcllcri ise yurliçi vc Kıbrıs için 50 gra- ma kadar gönderilcr için 10 bin. 250 grama kadar gönderilcr için 12 bin. 500 grama kadar gönderilcr için 14 bin. bin gramlık gönderilcr için 18 bin. sonraki hcr bir gram için 7 bin lira oldu. Adli vc vergi tcbliğlcri için alınacak ücreller de. 20 grama kadar 10 bin olarak bclirlendı. EKONOMYE BAKIS TANER BERKSOY KİTSorunuiBugün konumuz Kamu iktisadi Teşebbüsleri. Yani KfT'ler. Hani şu herkesin dilinden düşmeyen, ekonomiyi perişan ettiği, tüm dengeyi bozduğu ileri sürülen KlT'ler. Bıraz rakam konuşacağız. Sıkıcı olacağını biliyorum. Ama görmenizi istediğim bir gelişmeyi rakamlamak zo- rundayım. önce söz konusu gelişmeyi söyleyeyim. Bugün gerçek- ten berbat durumda olan KlT'ler 1980'li yılların ortasına kadar böylesine kötü durumda değillerdi. Kuşkusuz KİT'- lerin içinde hali perişan olan işletmeler o zaman da vardı. Ama toplam KİT tablosu 1980lerin ortasından itibaren bo- zulmaya başladı ve sonuçta, 1991 yılında, KlT'lerin toplam zararı trilyonlarca liraya ulaştı. Çoğu işletme iflasdurumu- na geldi. 1980lerin ortasından itibaren adeta görünmeyen, ama pekala bilinçli birelinekonomideki KİT tablosunu altüst et- tiği ve bugünkü içinden çıkılmaz durumu yarattığı izlenimi var bende. Bunu sizinle paylaşmak istiyorum. Rakamları resmı kaynaklardan aldım Güvenilir ol- maları lazım. KİT'lerin zaman içindeki performansını ve zaaflarının kaynağını değerlendirme olanağı veriyor bu bilgiler. KİT'lerin maddi girdi maliyetinin net satışlarına oranı 1980 yılında yüzde 78 imiş. Bu oran 1985te yüzde 69a, 1991 de yüzde 52ye gerilemiş. Böylece, KİT katma değeri 1980de net satışları yüzde 21.8'den 1991'de yüzde 47.9'a yükselmiş. KİT katma değerindeki yükselme verim artışından kay- naklanmıyor. Zira, 1980'li yıllarda KİT'lerin verimlilik düze- yinde önemli bir bozulma olmamakla birlikte, önemli bir. gelişme yok. 1985te 85 olan toplam verimlilik indeksi, 1990da ancak 100olmuş. Üstelik bu ekonominin genelin- dekı sınai verim artışına çok yakın. KİT katma değerinin nispi artışı, katma değeri oluşturan ışçilik ve sermaye bedeli (taiz) maliyetlerindeki hızlı artış- lardan kaynaklanmış. KİT'lerin net satışlarına oranla 1980'de yüzde 20.8 olan ücret ve maaş odemeleri 1985te yüzde 11.7ye geriletil- miş ve bu tarihten itibaren sürekli artarak 1991 de yüzde 31.3'e çıkmış. Yıllık sanayi anketleri kamu kesimi istih- damında söz konusu dönemde çok önemli bir artış ol- madığını gösteriyor. Demek ki, KİT maaş ve ücretleri hızla. tırmandırılmış. KİT'lerin faiz odemeleri 1980 yılında net satışlarının yüz- de 0.9'u düzeyindeymiş. Bu rakam 1985'te yüzde 3.5,1991 yılında ise yüzde 7.8'e fırlamış. Yani KlT'ler önemli bir; borçlanma ve borç servisi tuzağına itilmiş. • Bir de diğer masraflar var. 1980'lerde sıfır olan bu mali-' yet kalemi, 1991'de net satışların yüzde 15'ine ulaşmış. Maddi girdi maliyetleri dışındaki maliyet unsurları radi- kal olarak yüselen KİT'ler, fon uretemeyen, muhtaç ku- rumlar haline gelmiş. 1980 yılında net satışlarının yüzde 7.5'ine ulaşan KİT! gayri safi işletme fazlası (operating surplus) 1985'te yüzde 18.3'e yükseldikten sonra, 1991 yılında yüzde 6.9'a inecek şekilde azalmış. önceki rakamlara bakarsanız daha çarpıcı bir sonuç göreceksiniz. 1985 yılında KİT'lerin işlet-, me fazlası faiz ödemelerininyaklaşıkaltıkatıyken, 1991'de; söz konusu fazla faiz ödemelerini karşılayamaz hale gel- miş. J Diğer gelir ve gider kalemlerini de hesaba kattığımızda daha net bi tablo çrkıyor ortaya. 1985 yılında net satış- larının yüzde 17.4'ü oranında fon yaratabilen KİT'lerin bu kapasiteleri 1991 yılında sadece yüzde 1.5 olmuş. Böyle- ce, 1985'te net satışlarının yüzde 12.2 oranında vergi son- rası kâr sağlayan KİT'ler, 1990 yılında yüzde 3.1, 1991 yılında da yüzde 12.4 oranında zarar eder hale getirilmiş- ler. Dahası da var. 1980lerin ikinci yarısında ağır bir borç yükü altına sokulan KİT'ler bu borçlanmayı cari harcama- ları için kullanmışlar. Zira, 1985'te net satışlarının yüzde 20.5'i düzeyinde olan KİT sabit sermaye yatırımları 1991'- de yüzde 14.3'e kadar gerilemiş. Yatırımlardaki gerileme son yıllarda özellikle belirgin hale gelmiş. KlT'ler bırakın genişlemeyi, eskimiş teknolojilerini dahi yenileyememiş- ler. Kısacası son 6-7 yılda KİT'ler çökmüş. İşte son günlerde kafamızı fazlasıyla meşgul eden KtT sorununun hikâyesi bu. iyi giden sanki bu KlT'ler, işe yara- maz, başımıza beladır izlenimi vermek üzere tepetaklak edilmiş. Dikkatleri bu belayı nasıl defedeceğiz noktasına odaklaştınlacak şekilde bir düzenleme yapılmış gibi görü- nüyor. Sizi bilmem, ama benim izlenimim böyle. Haftaya bu noktaya neden geldik ve sorunu nasıl çözeriz sorularına birlikte cevap arayacağız. Güneydoğuiçin Kahveci'den modelİş-Ekonomi Servisi - Eski Maliye Bakanı ANAP Millet- vekili Adnan Kahveci, Gü- neydoğu'nun kalkınması için en iyi modelin "yap-devret- işlettir" modeli olduğunu öne sürdü. Kahveci, Güneydoğu'- da sorunlann polis ve askerle çözülemeyeceğini. bu bölgede kalkınmanın hızla gerçekleşti- rilmemesi halinde sorunun gi- derek bir iç savaşa dönüşeceği- rü söyledi. Ekonomi Muhabirleri Der- neği ile bir sohbet toplantısı düzenleyen Adnan Kahveci, yatınmcılann bugünkü or- tamda Güneydoğu'ya yatınm yapmalannın beklenmesinin gerçekçi olmadığını, işadam- Dünya Kalitesinde Finansal Hizmet Bakırköy'de! BankEkspres, banka müşterisinin Dünya Kalitesinde Finansal Hizmeti hakettiği inancıyla yola çıktı. Müşterilerimizden gördüğümüz yakın ilgi ve takdir, bize bu atılımı sürdürme konusunda tam destek sağlıyor. Yeni Hizmet Kültürümüzü yaygınlaştırıyoruz. İkinci adım: Bakırköy Şubesi. Şimdi gereksinim duydugunuz tüm finansal hizmetleri Bakırköy Şubesi'nde de bulacaksınız: Dünya Kalitesinde! BAM&KSPRES GaiMİ Müdûriûk Kore Şehıtleri Caddesı, 43. SO30O Zıncırhkuyu, İstanbul Tel: (1) 288 38 38 FakS' (II 288 38 67-288 38 84 Merkez Şub« Buyukdere Caddesı, Beytem Han, 80220 Şışlı, İstanbul Tel' 11) 224 66 66 Faks: (1) 224 16 50-224 30 93 Bakırköy Şubesi Incirli Caddesı 90. 3*740 Bakırkoy. tstanbul Tel (1) 543 66 66 Faks' (1) 543 84 66 lanna bu bölgede iş yapabil- meleri için fırsatlar tanınması gerektiğini bildirdi. Kahveci, şöyle dedi. "Güneydoğu için bugünkü durumda en iyi model "yap- devret-işlettir" modelidir. Bırakalım Koç, Sabana gibi büyük yatınmcılan. orta boy işletme sahipleri de bölgeye" bugünkü koşullarda gitmez. Hiç saklanacak bir yani yok., İşadamlan çekiniyor. Ama eğer devlet, örneğin, başanlı bir tekstil ihracatçısına sorabi- lir: "Bu bölgede nerede fabri- ka kurmak istiyorsun, bunun maliyeti ne olur?" diye. Hatta" kurulacak fabrikanın projesi- ni de bu firmadan ister. Fabri-; kayı, makinesiyle. teçhizatıyla' kurar. Bu işi yürütebilecegini ı bildiği işletmelere bu tür fabri-i kalan kiraya verir. Örneğin,; İstanbul'daki tekstilci de gelir,' Sürt'te kurulan bu fabrikayı^ işletmeye başlar. İstanbul'dan; usta getirtir. Bölgedeki işçiye iş J öğretir. Buna da bir süre biçi- lir. Diyelim ki iki ay içinde tüm. hazırhklar tarnamlanır ve üre- üme geçilir. Üretim sürdüğü sürece işletme tamamen kira-^ layanın kontrolünde olur. Böyle bir sistemle hem işletme- ci fabrikam bombalanacak," sabotajdan zarara uğraya- cağım endişesinden kurtulur,, hem de Güneydoğu'da en bü- yük sorunlardan biri olan iş-- sizlik hafıfletilir. Üstelik diye- lim ki 500 kişinin çalıştığı bir fabrikayı kimse de bombala- maya kalkmaz. Çünkü bombalayan, işçileri de karşısına ahr." Kahveci, bu sistemin Köy- teks örneğinde denendiğinii' büyük başan kazandığmı da sözlerine ekledi.