Katalog

10 AĞUSTOS1992 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Irak'ın kîmyasal silahları • Dış Haberler Servisa - İngilterede yayımlanan The Observergazetesi, Irak'ın on yıldır bıyolojik silahlara sahip olduğunu, Aniraks, Botulizm ve Salmonella gjbi kimyasal silahlar geliştirdiğinı öne sürdü. Gazetenin sürgünde yaşayan Irakh birbilim adamına dayanarak verdıği haberde, Saddam Hüseyin yönetiminin 1980'lerin başında bıyolojik silahlan denemeye başladığı belirtildi. Adı açıklanmayan mikrobiyolojı uzmaru bunlann koyunlar üzerinde denendiğıni bildiğini kaydetti. Mitsotakis ve KralKonstantin • ATİNA(AA)- Yunanistan'da yatla gezcrek tatil yapan Prens Charles-Leydi Dianaçifline katılması beklenen sürgündeki Yunan Kralı Konstantin'in, Ege'deki Sandorini Adası'nda Başbakan Konstantin Mitsotakis ile görüşeceği öne sürûlüyor. Atina'da verilen haberlere göre Yunanlı armatör Yannis Laçis'in özel uçağı ile Helliıükon Havaalanı'na gelecek olan Konstantin'in, Mitsotakis ile Sandorini'de buluşma tarihi 15 ağustos olarak venliyor. ABD helikopteri Kuveyt'te döştö • KUVEYT(AA)- Kuveyt'te, ABD-Kuveyt ortak askeri tatbikatında görev alan Cobra tipi bir Amerikan helikopterinın düşmesi şonucu, helikoptere bulunan iki kişi öldü. Kuveyt'te bulunan ABD Deniz Kuvveüeri Merkez Komutanlığı'ndan konu ile ilgili olarak yayımlanan bildiride, helıkoptenn, önceki gece Irak-Kuveyt sınınnın 12kılometre gerisindedüştüğü kaydedildi. ' e göre Tımus, Mısır ve Cezayir kaynıyor Radikal Islamcılaratakta• Kuzey Afrika'da çığ gibi büyüyen radikal Is- lamcılarla yönetimler arasmda bir savaş yapıh- yor. Tunus, Cezayir ve Mısır'da 40 bin İslamcı gözaltında ya da tutuk- lanmış bulunuyor. Dış Haberler Servisi - Tu- nus^ Cezayir ve Mısır'da radi- kal İslamcı akımlar büyük bir atılım başlattılar. Bu ülkelenn yönetimleri, son altı ay içinde tırmanan olaylara karşı büyük bir kampanya hazırlığı içinde- ler. İnternational Herald Tribu- ne gazetesinde yayımlanan bir habere göre şu anda 40 binden fazla radikal İslama Tunus, Mısır ve Cezayir'deki çeşitli ce- zaevlerinde tutuklu bulunuyor. Her üç ülkede de her ay asker- ler, güvenlik görevlıleri ve radi- kal Islamcılar çatışma ve pusu- larda öldürülüyorlar. En ateşli taraftarlannı gençler arasında bulan radikal dinci akımlann her geçen gün hız kazanmasırun hükümetleri acil önlemler al- maya yönelttiği belirtiliyor. Alınacak önlemler konusun- da düzenli olarak Mısırlı ve Ce- zayirli yetkililerle görüştükleri- ni bildiren Tunuslu devlet adamlan, bu akımlann kayna- ğının İran ve Sudan'da olduğu- nu iddia ediyorlar. Tunus devlet başkanı Zin Abidin Bin Ali'nin"enternasyo- nel radikalizm (köktencilik)" adını verdiği bu akımlann mali kaynaklannı İran ve Sudan'- dan sağladıklan konusunda üç ÇEŞİTLİ ISLAM REJIMLERİ İslamcı hükümetler Gûçlü islamcı akımlar Islam monarşisi Laik Müslüman ülkeler KfZAKFSTAK ' İKİSTAN 5MİR Kuzey Afrika'da İslami akımlann özeilikle tran ve Sudan'dan sağlanan kav naklarla giderek güç kazandığı bildirilivor. ülkenin hükümetleri arasında görüş birliği var. Mısır başba- kan yardımcısı Yusuf Vali. iran ve Sudan'ı, Mısır'ın Sudan ve Lıbya sınırlanndan yararlana- rak ülkeye silah sokmakla suç- luyor. Laik yönetimi benimseyen Tunus, Cezayir ve Mısır hükü- metleri. şenatla yönetilen İran ve Sudan'ı suclamak içın kesin kanıt bulamadıklannı söylü- yorlar. Tunus'takı radikal İslamcı akımlar, yasaklanmış Röne- sans (Yeniden Doğuş) Parti- si'nde toplanıyorlar. Rönesans Partısı'nin çok sayıda üyesının 1990 yılında gerçekleştırdiklen devlet başkanı Zine Abidin Bin Ali'ye suikast ve hükümet dar- besi girişimlerinden yargılandı- ğı bildiriliyor. Mısır'da, onbinleroe güven- lik görevlisinın katıldığı büyük bir operasyonla ülkenin güne- yinde üslenmiş olan radikal İslamcı hücrelerin yok edilmesi- ne çalışıldığı bildiriliyor. Arap gazetelerinın her gün manşet- ten verdikleri operasyon, hazi- ran ayından beri sürdürülüyor. Mısjr'da geçen sene silahlı radi- kal İslamcılann gerçekleştirdiği saldınlar sonucu, 30 Hıristıyan Koptı ile bazı önemli polıs şefie- rinin öldüriildüğü haber verili- yor. Cezayir'de radikal İslamcı partı İslami Kurtuluş Cephesi İiderlerine verilen hafıf cezalar da güvenlik güçlen ile silahlı ra- dikaller arasındakı catışmala- nn hızını kesemedi. Cephe, ülkede halen tutuklu bulunan liderleri ile 8 bin üyesi- nin derhal serbest bırakılmasını istiyor. NATO, Bosna-Hersek için üç alternatif plan üzerinde çalışıyor Müdahalede Türk komutana görev• NATO'nun, Yugoslavya'ya yapılacak olası bir askeri mü- dahalede, komutanlığını Türk Deniz Albay Sancar'ın yaptığı NATO Akdeniz Daimi Deniz Gücü'ne yeni görev vermesi bek- leniyor. ABD Başkanı Bush ise müdahaleye sıcak bakmıyor. nn" harekete geçirilmesini öngörüyor. Bu planın başanlı olabilmesi için ya da Adriyatik kıyısından Saraybosna'ya kadar uzanacak bir "karayolu korido- ru" açılması gerekiyor. NATO kay- naklanna göre, havaalanının denetimi için 12 bin, karayolu koridoru açılması için ise 100 bin askere gereksinim bulu- nuyor. 2-İkinci plan, Sırbistan ve Kara- dağ'a karşı BM kararlan çerçevesinde halen uygulanmakta olan ambargo- nun askeri "deniz ablukası" yoluyla güçlendirilmesi temeline dayanıyor. Bu görev, halen Adriyatik'te devriye gezmekte olan Türk Deniz Kurmay BRÜKSEL (AA) - NATO'nun, Bosna-Hersek'teki Sırp katliamını durdurmak için Yugoslavya'ya yapıla- cak olası bir askeri müdahalede, Türk Deniz Kurmay AJbay Lütfü Sancar komutasındaki NATO Akdeniz Daimi Deıuz Gücü'ne yeni bir görev verilme- sini de içeren üç değişik plan üzerinde çalıştığı bildirildi. Brüksel'dekı NATO kaynaklann- dan alınan bilgilere göre, Güvenlik Konseyi'nden çıkacak karar beklenır- ken NATO'da hazırlanmakta olan üç planın ana hatlan şöyle: 1-Birinci plan, sağlanan yardımın yerine ulaşması için "askeri olanakla- Albay Lütfü Sancar komutasındaki NATO Akdeniz Daimi Deniz Gücü aracılığıyla yürütülecek. NATO kay- naklanndan sızan haberlere göre, ikin- ci plan uygulamaya konduğu takdirde kısa adı "Stanavfbrmed" olan deniz gücüne, ambargoyu ihlal ettiğinden şüphelenilen gemileri durdurma, mal- lannı denetleme ve gerektiğinde gemi- lere el koyma görevi verilecek. 3-Üçüncü plan ise. kahcı bir ateşkes sağlandıktan sonra, Sırp, Hırvat ve Müslüman milislerin elindeki ağır si- lahlann denetim altına alınmasını.içc- riyor. Kesin karar cumaya Insani amaçla müdahale konusunda bugün akşama kadar 16 üye ülkeden hiçbirinden "farklı görüş" çıkmaması halinde söz konusu planlar önümüzde- ki hafta içinde NATO bünyesinde ke- sinleştirilecek. Bu çalışmalann yakla- şık beş gün süreceği ve 16 ülkenin büyükelçiîerinin önümüzdeki cuma günü Brüksel'de biraraya gelerek plan- lara son şeklini verecekleri öğrenildi. ABD Başkanı George Bush Bosna- Hersek'tekı savaşı durdurmak veya in- sani yardım akışını sağlamak için askeri güç kullanımı konusunda "Henüz karar vermedığıni" ilan etti. ABD Başkanı, Kennebunkport sayfı- ye evınde AA'ya göre düzenledıği basın toplantısında Bosna-Hersek'te Sırplann giriştiği soykınmı durdurmak için ulus- lararası toplum cephesinde silaha baş- vurulması konusunda "Olumlu veya olumsuz henüz bir seçeneğe başvurul- madığına" işaret ederek Yugoslavya sa- vaşınm gelişimi karşısında "Birleşmiş Milletler'in alacağı tavn izlemek gerekti- ğini" kaydetti. TEŞEKKUR Canımız, oğlumuz, babamız, her şeyimiz Eski Sıvas Milletveküi, Yerel Yönetim Bakanı, Eski Kâğıthane Belediye Başkanı MAHMUT ÖZDEMİR'in vefatı nedeniyle yakın ilgilerini gördüğümüz TBMM Başkanı Sayın HÜSAMETTtN CİNDORUK'a, SHP Genel Başkanı, Başbakan Yardımcıgı Sayın ERDAL fcVÖÎVÜ'ye, DSP Genel Başkanı Sayın BÜLENT ECEVTTe, Dışişleri Bakanı Sayın HtKMET ÇETÎN'e, Maliye Bakanı Sayın SÜMER ORAL'a, Devlet Bakanı Sayın TÜRKAN AKYOUa, Devlet Bakanı Sayın İbrahim TEZ'e, Devlet Bakanı Sayın MEHMET KAHRAMAIV'a, Çalışma ve Soeyal Güvenlik Bakanı Sayın MEHMET MOĞULTATa, Sanayi ve Ticaret Bakanı Sayın TAHİR KÖSE'ye, Adalet Bakanı Sayın SEYÎİ OKTAY'a, lurizm Bakanı Sayın ABDÜLKADİR ATEŞ'e, Sayın Milletvekillerine tstanbul Bttytikşehir Belediye Başkanı Sayın NURETTİN SOZEN ve Istanbul İlçe Belediye Başkanlanna, Ankara Btiytikşehir Belediye Başkanı MURAT KARAYALÇIN ve Ankara İlçe Belediye Başkanlanna, Hesap Uzmanlan Kurul Üyelerine, rahatsızhğı süresince yakın ilgilerini esirgemeyen A.Ü. İbni Sina Hastanesi Hekimlerinden Sayın Prof. Dr. SADETTtN KÜPELfye Sayın Prof. Dr. MUHARREM GÜLDAUa, Sayın Prof. Dr. ABtDİN KUMBASAR'a, Sayın Prof. Dr. AKDi UYSALa Hematoloji-Onkoloji Bölümü tüm doktor, hemşire ve çaLşanlanna, acımızı paylaşmak için yurtiçinden ve yurtdışından bizzat gelen, telefon ve telgraf gönderen dost, akraba ve hemşerilerimize teşekkürü bir borç biliriz. BABASI, ANNESİ, ÇOCUKLARI VE KARDEŞLERİ Sevgili babamız MAHMUT ÖZDEMİR Sana doyamadan aramızdan ayrıldın. ömrümüz oldukça içimizde yaşayacaksm. Kızı: SİTARE ÖZDEMİR Oğlu: TONGUÇ ÖZDEMİR tf**t Merkez: Beşiktaş, Barbaros Bulvarı, Sinanpaşa İş Merkezi Kat4 Tel: 261 75 20 Şube: Beşiktaş, Çırağan Cad.No:71 Tel: 2586868 Şube: Beşiktaş, Barbaros Bulvarı Yıldız işhanı Kat2 Tel: 260 19 15 POLTITKADA SORUNLAR ERGUN BALCI Müslümanlar Saöşa GeöPiliyop Sırplann Bosna-Hersek'te giriştikleri katliamları diplo- matik yollardan durdurmanın mümkün olmadığı apaçık ortada. Sırbistan'a uygulanmakta olan ekonomik yaptırım- lardan ise kısa vadede kimse bir şey beklemiyor. Sırbis- tan, tarımsal açıdan kendi kendine yeterli ulke; bir miktar petrol üretiyor; iyi kötü bir sanayisi var. Yaptırımlara uzun süre dayanabilir. Geriye askeri müdahale kalıyor. Aslında bir yol daha var, ama ona gelmeden önce askeri müdahale üzerinde duralım. Şu anda hiçbir Batılı ülke, kara kuvvetlerinin kullanılaca- ğı askeri müdahaleye en ufak bir yakınlık duymuyor. Baş- kan Bush, cuma günü düzenlediği basın toplantısında, "Amerikan ordusunun Bosna'daki iç savaş batağına sap- landığını görmek istemediğini" söyledi. ABD Başkanı se- çimlerin yaklaştığı bir sırada, Bosna-Hersek'te bir serüve- ne gırmekten çekiniyor. Ingiltere Başbakanı John Major, bu konuda Başkan Bush'la görüşbirliği içinde. Fransa da henüz tüm diplomatik yolların kapanmadığını öne sürerek askeri müdahaleye karşı çıkıyor. Batılı yönetimler coğrafi yapısı gerilla savaşına uygun olan dağlık ve ormanlık Bos- na-Hersek'e yapılacak askeri müdahalenin ikinci bir Viet- nam ya da Afganistan batağına dönüşmesinden korkuyor- lar. Bu takdirde, ülkelerindeki kamuoyunun Sırp vahşetini unutup, kendilerinden bu bataöa sürüklenmenin hesabını soracağını düşünüyorlar. Peki, kara birlikleri kullanılmadan, Sırp mevzileri hava- dan bombalanamaz mı? Askeri açıdan bunun da başanlı sonuç vermeyeceği öne sürûlüyor. Ormanlık ve dağlık yörelerde Sırp topçu mevzi- leri ile birliklerini vurmanın güç olduğu, yapılacak akınla- rın etkili olmayacağı savunuluyor. Ayrıca Sırplann savun- masız BM yardım birliklenne karşı misilleme yapabilecek- leri belirtiliyor. Üstelik Güvenlik Konseyi'nde Rusya ile Çin'in de askeri müdahaleye karşı oldukları, böyle bir ka- rarı veto edebilecekleri biliniyor. O zaman, katliamı durdurabilecek bir yol kalmıyor. ; Kalıyor. Müslümanları satmak. The New York Times ya- zarlarından Leslie Gelb, bir dizı Batılı liderle görüştükten sonra yazdığı yazıda, Batılı ülkelerin Müslümanları yenil- giyi kabul edip, Sırplarla masaya oturmaları için ikna et- meye çalıştıklarını bıldiriyor. Gelb'e göre Batılı hükümet- ler Müslümanlara şu mesajı veriyorlar: "Bizden boşuna yardım beklemeyin. Sızi kurtaramayız. Yenilgiyi kabul ederek Sırplarla masaya oturun. Onların koşullarını kabul edin. Aksi takdirde bu katliam durmaz." Başka bir deyişle, Batılılar Sırplann zorla ele gecirdikle- ri toprakları tanımaya hazırlar. Müslümanların da bu olgu- yu kabul etmelerini istiyorlar. Gelb, Batılı hükümetlerin Müslümanlara yaptığı yardım- ların aslında kendi kamuoylarını yatıştırmaya yönelik ol- duğunu, 26 ağustosta Londra'da toplanacak olan Barış Konferansı'nda Müslümanlar üzerinde diplomatik baskıyı arttırmayı tasarladıklannı bildiriyor. Insanlık bu fılmi daha önce görmemiş miydi? 1938de Münih'te Hitler Almanyası'nın Çekoslovakya üzerindeki iddiaları kabul edilerek, ülke Nazileresatılmıştı. Şimdi ise Slobodan Miloseviç'in "Büyük Sırbistan" pro- jesi kabul edilerek Müslümanların Sırplara satılması ta- sarlanıyor. 1938de Başbakan Neville Chamberlain, Mü- nih'ten Londra'ya döndüğünde "Kapımıza dayanan sa- vaşı uzaklaştırdık" demışti. Batılılar, Londra Konferansı'nda Müslümanları ikna etmeyi başarırlarsa herhalde Bosna - Her- sek'te katliamı durdurmakla övüneceklerdir. Ama, Münih Hitler'in gözünü doyurmamış, aksine işta- hını kabartmıştı. Sırbistan Devlet Başkanı Miloseviç'e veri- lecek taviz de onun iştahını kabartmaktan başka ise yara- mayacak, Bosna-Hersek başarısından sonra gözlerini bü- yük bir olasılıkla Kosova'ya dikecektir. Kosava'da bir pat- lama ise Arnavutluk, Makedonya, Bulgaristan ve Yunanis- tan'ın sürükleneceği yeni bir Balkan savaşına yol açabilir. Batı, Münih hatasını bir kez daha tekrarlarsa, tavizin sal- dırganı durdurmadığını yeniden görecektir. KOSOVA SırİM&taııla diyaloga hayır EDİPEMtLÖYMEN LONDRA - Sırbistan ve Ka- MüsKirnanJann "ulusal azmhk" olarak görüyor. rad^ö.usan^yugos^ J&S*J$g?£& ^Federasyonu'nunyoneûrrunde K p a ^ S V a ' T n n başka ozerk bir bolge nıtehgı taşıyan î £ £ £ j ^ ™ & r f ^ n ^ n w i log" çağnsını reddetti. Türk Halk Parusi, Müslüman- lann Kosova Demokratik Eytem Partisi ve bölgenin en güçlü parti- si, Arnavuüann "Kosova De- mokrat Partisi'', Yugoslavya Cumhurbaşkanı Dobrica Cosic'- in "statü sorunu"nu görüşme davetini geri çevirdi. Yugoslavya Federasyonu çö- zülmeden önce, Müslümanlar "ulus" sayıhyorda Sırplann ege- menliğindeki yeni federasyon ise koşuUarda ve ancak AT ile Tür- kiye'nin kaülımı üe mümkün ob- cağını" açıkladı. Müslümanlann, Kosova De- mokratik Eytem Partisi de "Ko- sova Müslümanlan için bir devlet olarak Sırbistan, ancak bir varsa- yımdan ibarettir. Amavut ve Türkter için Sırbistan'ın anlamı yok. Müslümanlar bir ulusal azınlık değil bir halkûr" açıkla- masında bulundu. IRAK ŞiileiTiı ruhani lideri öldüBAĞDAT (AA) - Şii dünyası- nın en yüksek ruhani lideri bü- yük Ayetullah Ebulkasım Hoey'in cenazesiyle ilgili çeliş- kili haberler alınıyor. Irak ha- ber ajansı INA, Ayetullah'ın, Şiiler tarafından kutsal kabul edilen Neoef kentinde toprağa verileceğini bildirirken Hoey'in torunu, dedesinin dün sabah hiçbir tören yapümadan gö- müldüğünü açıkladı. Irak haber ajansı INA'nın haberinde "İslama ve yurda bağlı, ömek dini lider" olarak nitelenen 92 yaşındaki Ayetul- lah'ın, "bir seri kronik hasta- lık" nedeniyle öldüğü kaydedil- di. Torun El Hoey, Londra'dan telefonla yaptığı açıklamada, Körfez savaşından sonraki Şii ayaklanmasırun basansızlıga uğramasırun ardından Irak li- deri Saddam Hüseyin tarafin- dan tutuklaülan Ayetullah El Hoey için geleneksel bir tören bile yapılamadığını bildirdi. Irak'ın Kört'ez Savaşı'nda ye- nilmesinden sonra 1991 ilkba- hannda ülkenin güneyinde cıkan ve kısa sürede bastınlan Şii ayaklanması nedeniyle Aye- tullah Hoey'i baskı altında tut- tuğu belirtiliyordu. Bu arada, Ayetullah Hoey'in ölümü nedeniyle Iran'da üç günlük ulusal yas ilan edildi. tran radyosunun haberinde, İran dini uderi Ayetullah AJi Hamaney ve Iran Devlet Baş- kanı Ali Ekber Haşimi Rafsan- cani'nin, Ayetullah Hoey'in ölümü nedeniyle Şii halkına başsağlığı mesajlan yayınladık- lan kaydedildi.