Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 10 AĞUSTOS1992 PAZARTESf'
16 HABERLERIN DEVAMI
BIZBIZE G Ü N C E L CÜNEYT ARCAYÜREK
ERDAL ATABEK
Bveda Mor Biniik...
Bın lıralık mor banknotlar para dolaşımından kaldırıl-
mış Haberı okuyunca bır an gerıye gıttım, 80'lı yıllarda
önem taşıyan "bın lıra yı duşundum 12 Eylul den sonra
başımıza gelebıleceklerı sezıp kamu hızmetimden emek-
lılığımı ıstedıkten sonra ılk muayenehanemı açmıştım Işte
o gunlerın geçerlı vızıte ucretı' 1000 lıra şımdı ortalıktan
çekılen mor bınlıktı Ilk vızıteyı, uğur parası olarak Or-
han-Burhan Apaydın'ların annelerı, sevgılı Nurıye Apay-
dın açılış günunun bır anında tansıyonunu da olçture-
rek vermıştı O ılk ' uğur parası nın onemını, yenı bır
donemecı geçerken oyle lyı anlarsınız kı
'Bınlıra hepımızıçınçokoncmlıydı 12Eylul unışınden
attığı gorevıne son verdığı tutuklayıp ıçerıye tıktığı ışçıler
memurlar, kamu gorevlılorı, unıversıte öğretım üyelerı
bınlerce kışı gunluk geçım sıkıntısıyla bır anda burun buru-
na gelmışlerdı Bızler, kamu hızmetınde çalışırken muaye-
nehane açmaya karşı olan hekımler, şımdı bırer "serbest
emekçı hekım' olarak muayenehanelerımızı açıyorduk
Bırçok arkadaşımız bu zorlanan düzene uyamıyor sankı
yanlış bır ış yapıyormuş gıbı sıkılıyordu Ama yıllardır sa-
vunduğumuz devlet gorevı"nın bır anda guvensızlık boş-
luğuna duşmesınden sonra muayenehanemız, guven
ıçınde olduğumuz çalışma yerımızdı Emeğımızle kazanı-
lan o "bın lıra' lar, hayatı bıze zehır etmeye kararlı 12 Ey-
lul'culere karşı ekmeğımızı sağlıyor, kıramızı odüyor, bızı
ayakta tutuyordu Sonra onu da kazanamaz olduk, tutuk-
lanmıştık Arada çıkışlar, gene tutuklanmalarla geçen ay-
\ar yıllançınde 'bın lıra artıkgucunuyıtırmeyebaşlamış-
tı Sonrakı yıllarda busbutun guçten duştu Şımdılerde
bırkaç kıbrıt almaya ancak yetıyordu kı, o da kendısınden
oncekı para bırımlerı gıbı anı çerçevesı ıçınde yerını aldı
Ama o "mor bınlık", bana hep 12 Eylul gunlerının toplu-
maçektırdığı acıları düşundurtecektır O 'mor bınlık ver-
dığımız mucadelenın ekonomık yanını hep canlı tutacaktır
Şımdı burada Dıkılı de panellerı ızlerken, şıır dınlerken,
yanımda yoremde oturan sendıkacıları, oğretmenlerı, bı-
lım emekçılerını, tanıdığım tanımadığım nıcelennı gorur-
ken, hepsının evlerıyle, eşlerıyle çocuklarıyla yaşadıkları
sıkıntıları yenıden yenıden duşundurecektır Kadınların
her turlu gereksınmelerını kısıp, çocukların yaşananları
sezıp ısteklerınden vazgeçtıklerı gunlerı gecelerı haftala-
rı, yıllan duşundurecektır Daha 12 Eylul le hesaplaşma-
dık
Geleceğı doğru duşunmek ıçın geçmışı lyı tanımak ge-
reklıdır Sonradan butun engelleradımadımaşıldı işlerını
yıtırenler gorevlerınden atılanlar başka ışler yapmaya
başladılar Insanlar hıç duşunmedıklerı ışlere başladılar
hsanlar hıç bılmedıklerı alanlarda gırışımler yaptılar O
gunler aşıldı Bozulan ekonomık hayat ucundan kulpun-
dan duzeltılmeye çalışıldı Hayat yenıden rayına sokuldu
12 Eylul'un hedef aldığı ınsanlar, zekı ınsanlar çalışkan
ınsanlar durust ınsanlar hayatla mucadelelerınde yenı-
den başarılar kazandılar Kendı emeklerıyle yenıden ha-
yata tutundular
Burada, bır ayran ıçerken cebımden çıkardığım ıkı "mor
bınlık" parmaklarımın arasındayken bunları duşundum
Çekılen butun acıları çekılen butun sıkıntıları duşundum
O günlerde bu ınsanları açlığa karşı, ortada kalmaya karşı
koruyan "morbınlığı' duşundum
Şımdı varsın para dolaşımdan kaldırılsın Benım ıçın o
banknot hıçbır zaman unutmayacağım bır tarıhsel sımge
olacaktır
Keşke 12 Eylul un kurumları da "mor bınlık" gıbı dola-
şımdan kaldırılsa da hepsını bırarada"i2Eylül müzesı"n-
de yan yana gorebılsek
60 YIL ÖNCE CumhurİYet
Hitler Başvekil oluyor
10 AĞUSTOS 1932
Geçen hafta Hıtler ve Von
Schleıcher ar asında vuku
bulan mulakatlann bırakmış
olduğu ıntıba Hıtler'ın
AJmanya başvekıllığıne
namzeüığının mutlak surette
addı olduğu ve
muvaffakıyetle netıcelenmesı
muhtemel bulunduğu
merkezındedır Başvekaletı
ele geçırmeğe karar vermeğe
Hıtler'ı mecbur edenler
kendjsının muavınlendır
Fakat şımdı bızzat kendısı de
bu maksat ıçın büyuk bır
gayretvefaalıyet
saffetmektedır Esasen
Hıtler'ın elınde kuvveetlı bır delıl vardır o da şudur
Nazı'lenn muzaheretı olmadıkça şımdıkı hukumet
memleketı ancak haşm bır asken dıktatörlukle ıdare
edebılecektır Halbukı Hındenburg, boyle bır şeyden
bahsedılmesını bıle ıstememektedır Hındenburg
memleketın ıdaresını mufnt mıllıyetperverler fırkasının
reısıne tevdı etmemek ıçın mücbır bır sebeb
gormemektedır Kendısı bılhassa hukumetın reısıcumhur
hukumetı olarak kalmasını yenı bır fırkanın
dıktatorluğune tabı olmamasmı arzu etmektedır Hıtler
kabınesınde dığer fırkalann da hükûmette rey ve
ışüraklen olmak ıçın kafı mıktarda Hıtlercı olmayan
bakan bulunacaktır
Beş dokıka ve
şnıçrdeanE
IBMPS/1
Işteneve evdenışe
IBM NOTEBOOK
Kolay Taksitlerle
Dünyada yalnız basına olmamak
ı
Genış bılgı ıçın
SABAH PAZARLAMA
Tel 275 2386-275 2395
Başbakan Suleyman Demırel ıç polıtıka goruşlerını bır şab-
lona alıyor Bırden enflasyona sıçrıyor
Ilk defa yıllık bır tahmın yapıyor Eğer, "trend sürerse" enf-
lasyonun yuzde 71 den, yuzde 56-58 e ıneceğını soylüyor il-
gınç
Bosna-Hersek olaylarında Turkıye nın uluslararası plat-
formlarda bır arayış ıçınde olduğuna değınırken, "kendı başı-
mıza bır şey yapmanın -haklı olarak- olanaksızlığına ışaret
edıyor
Baskı dıye nıtelenen mektupları, bır Johnson mektubu du-
yarlılığıyla ele almamak gerektığını soyleyen Başbakan, Kıb-
rıs muzakerelerı surerken soruna onemlı bır açıklama getırı-
yor
Kıbrıs ta nıçın uzlaşma ıstemeyelım9
dedıkten sonra, şu-
nu eklıyor
Uzlaşma olursa askerı gucumuzu oradan çekerız
Başbakan ın sorulara verdığı yanıtlar aşağıda
-Talabanı sınır kalksın, Musul a kadar gelsın,dıyor, bu ha-
yalperest bır proje gıbı gelıyor
DEMİREL- Bu sozler, kımsenın ıştahını kabartmamalıdır
Hem uluslararası dokumanların altına sınır değışmezığı ıç.n
ımza atacaksınız hem de sınır genışletmek ıçın duşünceler
ıçınde olacaksınız Bu gıbı heveslerden herkesın kendısını
kurtarıp, barışın, refahın gerçek anlamda var olması ıçın gay-
ret sarf etmesı lazım
Yolsuzluk anketi
-Başka bır şeye geçebılır mıyım9
Yolsuzluklarla mucadele kamuoyunu
£ *£?• ılgılendıren bırşey Nedır hukumetın
__^. bulunduğu nokta9
DEMİREL- Şımdı bızım yonetımı-
mızdekı devlet durust devlettır Kım
aksını soylerse bana gelsın Delılle
gelsın Bız durust devletın temınab-
yız Bugunku hukumet, durust devletın
dışında bır ış gormez, bu bır Ikı bız bundan evvelkı devletın
yolsuzluklara karıştığını ıddıa ettık Yaptırdığım anketler en
son anketler halkın yuzde 8O'ı bundan evvelkı ıdarenın ko-
ropsıyona yanı yolsuzluklara karıştığı kanaatındedır En son
anketler bunu gosterıyor Geçen pazartesı gunku anket bun-
lar Gene bu anket hukumetın bu konuları gerektıöı aıbı takıo
ettığı kanaatındedır 92 tane dosya savcılara verılmış Yalnız
buradakı ıncelıkşu hukumetcezaveremez Cezaadlıyenındır
Eğer bız her gun şu adamı yakalım dıye her gun beyanat ver-
sek, halk bıze der kı sız çızmeyı aşıyorsunuz
Türk vıcdanında beratı zımmet asıldır Yanı kışı suçluluğu
ıspatlanıncaya kadar sadece sanıktır Suçlu değıldır Demok-
ratık devlet dedığımız olay şu kışıyı suçsuz olduğunu ıspatla
mukellef kılamazsınız Sız ıspatlayacaksınız Yanı ıddıa sahıbı
kışı ıspatlayacaktır
Meclıse ıntıkal etmış dosyalar da var Vaktıyle yasama do-
kunulmazlığı olanlar hakkında bugun mılletvekılı olmasalar
da yıne meclıs soruşturmasıyla onların yuce divana gıtmesı
gerekmektedır Yuce dıvanlık dosyalar var meclıste Bır sure
sonra Turkıye de yolsuzlukların üzerıne ne kadar dıkkatle
eğıldık Ama seçım meydanlarında da soyledık Ancak suçlu
olanları yargılayacağız ozel mahkemeler kurmayacağız de-
dık Yapıyoruz Söyledığımız gıbı 92 dosya çıkardık
-SSK'da ıkı olay var ilaç sorunu ve emeklı farkları Bu sc-
runları kokten çozmek ıçın ne yapılabılır
9
DEMİREL- Hadıse şu, bız, 1977 de geldık 65 yaşını dolduran
ınsanlara maaş bağladık O zaman bu maaş 730 lıraydı Bu-
nunla300ekmekalınırdı Zamanla herşey arttı maaşartmadı,
30 ekmeğe kadar ındı Şımdı bız bunu yenıden ayarladık
150-160 ekmeğe çıkardık Bır hamle daha ılerı goturulebılır
Sonra dedık kı, parası olmayana bedava sağlık hızmetı ve-
receğız Dıyarbakır dan başladık Oradan başlayacağımızı
daha önce de soylemıştık
SSK olayına gelınce, hadıse şu, bızım bulduğumuz 1991 so-
nundakı Turkıye de Bağ-Kur 5 trılyon alacaklıydı 2 trılyon
prım 3trılyonceza Cezayısıldık Prımın onemlı kısmını topla-
dık Şımdı Bağ-Kur hayatıyet kazandı
Ikıncısı SSK prımlerı tahsıl edemez maaşlarını odeyemez
durumdadır 1991 sonunda Bınaenaleyh SSK'nın ılaç borcu-
nun 800 mılyarı odendı Hazınenın SSK ya karşı hıçbır mukel-
lefıyetı yok Buna rağmen hazıne SSK maaşlarının bır trılyo-
nunu odüyor Şımdı, oyle bır durum kı bu, 15 gunluk farkı
alamamışlar 15 gunluk fark yenı tahakkuk etmıştır onumuz-
dekı günlerde alırlar hıç sorun değıl
1991 sonu rtıbarıyla, Turkıye Cumhurıyetı devletının Bağ-
Kur u çıkmaz ıçınde, SSK sı çıkmaz ıçınde Şeker Şırketı çık-
maz ıçınde Toprak Mahsullerı çıkmaz ıçınde, enerjı ışlerı çık-
maz ıçınde, komur çıkmaz ıçınde Bız boyle devraldık Hala
bunlann çoğu çıkmazdan kurtulmuş değıldır işte Alı'nın kula-
hını Velı ye, Velı nın kulahını Alı ye geçırmek suretıyle bu çık-
mazdan Turkıye yı kurtarmak ıstıyoruz Turkıye dekı olay
sadece ekonomık polıtıkalar olayı değıldır, Türkıye'nın malı
sağlıklılığıdır
-Şımdı 250 gun doldu Iç polıtıkaya bır şablon çızer mısınız
9
Şablon ve enflasyon
DEMİREL- Bırıncısı parlamento
bence hayatıyete kavuşmuştur Ve
çok onemlı bır takım kanunlar çıkar-
mıştır Şımdı onunde duran yenı ka-
nunlar var Bunları da onumuzdekı
donem çıkaracaktır
Dış polıtıka meselesınde, teror me-
selesınoe parlamentoyu daıma ha-
berdar etmışızdır Beş defa partı baş-
kanları televızyona çıkmış ulke sorunlarını tartışmışlardır
onumuzdekı günlerde yıne yapılacaktır Meclıs açıldıktan
sonra yıne başlarız onları yapmaya Mumkün olduğu kadar
çok seslılık meydana getırılmıştır Korkular kalkmıştjr Halkla
devlet kucaklaşmıştır Vaatlerın onemlı kısmı yerıne getırıl-
mıştır Bunlann en onemlısı askerlığın kısaltılmasıdır Bunu
hıçbır zorlamayla değıl sılahlı kuvvetler kendılerı gelmış oner-
mışlerdır Asker sayısının ındırılmesı ayrı bır olaydır Aşağı
yukarı 700 bınlerden 450 bınlere ınmektedır
Hukumetın angajmanları vardı Kadınlar 20, erkekler 25 yıl-
da emeklı olacaktı Aman efendım bunu yaparsanız devlet
batar dedıler, hıçbır rahatsızlık olmadı Aksıne rahatlık oldu
Uçuncu şey enflasyon mucadelesınde ıstenılen yere vara-
madık Onemlı bır mesafe alınmıştır Daha epeyce ışımız var-
dır Fakat yuzde 1 ler sınırına varılmış olması sevınılecek bır-
şey Geçen senenın hemen hemen yarısında seyredıyor
-Bu trend ıkıncı yanda da boyle seyreder m ı 9
DEMİREL- Bu sevıyede gıtse yıne yuzde 50 'er sevıyesınde-
dır
-OECD yuzde 45 bulmuş9
DEMİREL-Onları bılemıyorum Butrendlegıderseyüzde50
sevıyesıne ınecektır Yuzde 71 den yuzde 50 ye ınıyorsunuz
Sonra büyüme, aşağı yukarı yuzde 5 cıvarında buyüme tut-
turulabılecektır Geçen seneyuzdeOdı Efendım dovızlererıdı
fılan dıye bağırış çağırış 21 Ekım 1991 tanhındeKi dövız mıkta-
rından bır mılyar daha fazla dövız vardır Altıncı ayın sonu ıtı-
barıyla ıhracat artışı yuzde 10 dur Ve aşağı yukarı 4 mılyar
dolann ustunde turızm gelırı var
-Pekı ışadamları nıçın yenı bır ekonomık program ıstıyorlar?
DEMİREL- Ne ıstedıklerını bılsek
-Gelıp sıze anlatmıyorlar mı 9
DEMİREL-Bılınmeyen hıçbır şey yok Butun olay uygulama-
da Uygulanabılırşeylersoyleyeceksınız Bırsermayepıyasa-
sı kanunu çıkarmışız reform nıtelıöındedır Bır yenı vergı
kanunu gelıyor hazırdır
-Vergı kanunu nasıl bır duzenleme getırıyor9
DEMİREL- Vergıde bır adalet getırıyor Bır de sağlıklılık ge-
tırıyor Vergı kanunları kolay ışler değıldır Geçen 10 sene zar-
fında vergı olayında gorulmuş olan butun şeylerı bır duzene
koyuyor Bır de vergı yuksek komıtesı kurulmuştur Malıye
Bakanı başkanlığtnda Vergıyı adım adım takıp eden bır meka-
nızma getırılıyor Şımdı demek ıstıyorum kı 1992 senesının
ağustosunda hıç bırşey dun tyıydı de bugun kotu denecek du-
rumda değıldır Dun kotu olan şeylerın çoğu lyı olmaya yuz
tutmuştur Bızsıhırbazdeğılıznthayet
Memuru koyluyu ışçıyı enflasyona ezdırmedığımız kesın-
dır Bakm yedıncı ayın sonunda daha enflasyon yuzde 28 dır
Temmuz ayı ıçınde yuzde 1 3 tuketıcı fıyatları artıyor Ucret-
ler ne kadar artıyor yuzde 29 8 fark vermışsız Aradakı fark,
refah farkıdır Enflasyona ezdırmedık dendığı zaman yapıla-
cak ış şudur bu ay enflasyon ne kadar artmış çalışanlara o
kadar fark vereceksınız Buay enflasyon 1 3 artmış, çalışanla-
ra yuzde 29 8 fark vermışsınız Ikıncı ay dıyelım kı, ağustos ayı
ıçınde enflasyon yuzde 1 5 arttı 1 3 de geçen ay arttı 2 8 olu-
yor Bu rakamlar toplandı geldı senenın sonunu buldu Sene
sonunda dıyelım enflasyon yuzde 15 oldu Ona karşı maaş ar-
tışı yuzde 29 8 dır
Geçırn şartları duzeltmek ayrı olay Geçım şartlarını duzelt-
mek gun meselesıdır
-Sız yıllık enflasyon konusunda kesın bırşey soylememeye
cok ıtına edersınız ama ne çıkabılır yıl sonunda
9
DEMİREL- Hedef 52 Belkı bu 52, 55-58 cıvarında kalabılır
Çok lyı bırşey olur Ama bızım esas enflasyon kavgamız 93'-
tedır Bu sene açığın bır kısmını kapatabıldık
Halk enflasyonun aşağı doğru gıttığını gorerek moral kazan-
mıştır Ikıncısı halk terorun onlenebıleceğını gorerek moral
kazanmıştır
Sıyaseten bundan rahatsız o/anlar var Kesınlıkle kastettı-
ğım muhalefet falan değıl Bazı ınsanlar rahatsız oluyor Galı
ba bu ınsanlar gene bu ısı başaracak gıbı bır rahatsızlık Ba-
km bızım aldığımız benım aldığım her Turkıye, sıkıntılı Tur-
kıye dır Bız her defasında ekonomık meselelerın ustunden
çıkmışızdır 65 de de çıkmışızdır 75 de de çıkmışızdır, 79 da
daçıkmışızdır bu defa yıne çıkacağızve teror veanarşı mese-
lesı devlet meselesıdır Devlet de bunu lyı kucaklamıştır Yanı
devlet goturüyor bunu
- Çankaya ıle ılışkılerınız nasıl
9
DEMİREL- Benım şahsı kımseyle buyük bır sorunum yok
Ama 1991 oncesı yapılan tartışmaları yok sayar mısınız
9
Yanı
bız Sayın özal ın 1991 senesı sonundakı Turkıye den sorumlu
olduğunu böyle bır Türkıye'nın ne kadar ıddıa edılırse edılsın
ıç açıcı olmadığını, ne çok sorunumuz bulunduğunu söyleye-
rek geldık ve yuzde 71 enflasyon sıfır kalkınma, yuzde 7 5 nu-
fus artışı, ıhracat aşağı yukarı durmus yafırtmlar, 50 mılyar
dolar dış borç, 1 trılyon ıç borç ve ışte aşınmış devlet Hemen
hemen sorunlu hale gelmış bırçok devlet kuruluşu Bunlar bı-
zım devraldığımız tablodur Ve kan dokulmesı karşısında dev-
letn mutereddıt vazıyetı Gunduzlerı gıdılıp akşamları gelıne-
meyen yerler, bu da bır gerçektır Boyle bır tabloyu duzeltme-
ye çalışıyoruz Bu tablodan bız Sayın Ozal'ı sorumlu tuttuk
Ayrıca, Sayın Ozal halkın yuzde 21 75 ıne ancak dayanan, bır
parlamento çoğunluğuna kendısını cumhurbaşkanı seçtırıp
Çankaya ya çıkıp oturdu Bunun yanlış olduğunu yıne soyle-
dık Ve ayrıca Turkıye nın onemlı sorunudur bu Çankaya soru-
nu Turkıye bunu halletmedıkçerahatolmazdıyoruz Baktıkkı
bızım Çankaya meselesını halledecek meclıste gucümüz yok-
tur Evvela hukumet kurmadan evvel buna baktık Bakın za-
man ıçerısınde bız bu gucu kazanabılırız veya bırtakım fırsat-
lar, ımkanlar çıkar, o zamana kadar bunu değerlendırırız
Yalnız bız dedığımızı unutmuş değılız Dedığımızı yapacak
gucu mıllet bıze vermedı Yarın parlamento bu gucü bulduğu
zaman bu meseleyı halletmeye çalışacaktır Çunku bır 91 se-
çımlerı sayın özal ı Çankaya ya çıkaran gucun, yuzde 21 75
gucün çok daha fazla olduğu netıcesını çıkarmaz ortaya, 24
çıktı Mıllletın çoğunluğuna dayanmadan orada oturmanın
yanlış olduğunu bız söyledıysek bızım söyledığımız yanlıştı
dıyemeyeceğımız gıbı soyleyeceğımızı unutmuş da değılız
Butun bunları soyledık ne yapacağız
9
Ya hukumet kurma-
yacağız Hukumet kurmaktan kaçamayacağımıza gore bır
sure ıçın çıkamayacağız Devletın tepesınde kavgalara sebep
olmadan ulkenın işlerını görelım dedık Bu doğruydu Eskıden
şu olmuş bu olmuş Ondan oncekı zamanlarda duzgun mu-
nasebetlerımız var, şahsı münasebetler Sonra duzgun olma-
yan munasebetler
Yanı duzgun olmayan munasebetlerden dolayı devletın ra-
hatsız olmasını ıstemedık O zaman sorumluluğumun ıdrakı
ıçınde olmazdım Benım yapmam lazım gelen şey devleö yü-
celtmek
Dış meselelere bakış
-Dış meselelere geçelım ıstersenız
Bır Kıbrıs, bır Bosna-Hersek Bunlar-
dan once şunu sormak ıstıyorum Da-
ha aktıf polıtıka ne demek Durmadan
bır suçlama, hükümet dış meselede
aktıf polıtıka ızlemıyor denıyor Nedır
bu aktıf polıtıka 9
DEMİREL- Bu aktıf polıtıka lafı bızım
lugatımızda yenı değıldır Hukumetler
kendılerını savunmak ıçın aktıf etkın polıtıka derler Muhale-
fetler daha aktıf polıtıka ısterler izlenen polıtıkayı pısırık, çe-
kıngen bulurlar Gerçekten zaman zaman hukumetlerın bır
mıktar çekıngen, bır mıktar pasıf olduğu zamanlar olmuştur
Ama aktıf, etkın, dınarrık polıtıka takıp edeceğız dıye ulkeyı
maceralara surukleme gıbı durumlar da hasıl etmenın yanlış
olduğu soylenegelmıştır Bugunku durumda daha aktıf polıtı-
ka takıp edın dıyenlere bız şunları yapıyoruz, daha ne yapalım
soyleyın demekten başka sozumuz yoktur
Yanı daha ne yapılacağını soylemeden aktıf polıtıka ıste-
mek zıhınlerı çelmek başka bırşey değıl Bu lafların çoğu
kamuoyu muştensınedır Kamuoyunda bunlann muşterısı
vardır
-Yaptırdığınız anketlerde dış polıtıkayı nasıl buluyorlar ?
DEMİREL- Gayet tatmınkar buluyorlar Yuzde 70-75'ı tat-
mınkar buluyor Şımdı hukumet yapılması lazım gelenı yaptı
Geçen ıkı sene zarfında Turkıye nın rolu çok deâjsmıstır
Sovyetler'ın esas çokuşu 91'ın sonundadır 1 Eylul 1992 Oz-
bekıstan ın bağımsızlığının yıldonumu Bu 15 cumhurıyetın
hıçbırı daha yıldonumunu kutlamadı Buradan bız dunyaya
anlattıkkı bır yenı olay var Yenı olay Turkı cumhurıyetlerı Bu
devletlerın bızım kuzenımız olduğunu anlattık Bu devletlere
7-8 defa gıttık
70-80 sene bızden kopmuş dunyayla kucaklaşıyoruz Bunun
getıreceğıfırsatlar hıçbırzemınesığmayacak kadarçoktur Ve
dunya şımdı bızı Avrupa'nın buyuk devletı olarak goruyor Ve
Turkıye bence oturmamıştır Şubat başında bunları Bush a
anlattım Amerıka'ya gıttım, hem ış hem entelektuel çevrelere
anlattık Dışışlerı Bakanım dunyaya anlattı Bız şımdı Orta
Asya ya kapı Ortadoğu ya kapı Balkanlar a kapı Bu çok bü-
yuk fırsat Oralara televızyon bağladık telefon yakında bağla-
nacak Sıkıntıya duştuklennde hıçbır şeyı esırgemedık Şımdı
Adrıyatık ten Çın hududuna kadar bır dunya meydana geldı
Yarın bu dunya çok daha onemlı hale gelecek
Turkıye bugun Avrupa'nın, dunyanın yenıden şekıllenme-
sınde vardır rolsahıbıdır Bızfırsatı kullandık Uyumadık
Kafkaslarda da başı çekıyoruz Karabağ olayında dünyayı
yanımıza aldık Ama bu meseleyı Musluman-Hırıstıyan me-
selesıne donuşturmedık
Bosna-Hersek meselesı Avrupa nın ortasında, Sırplan ın-
sam ınsan kasabı halıne getırmıştır Bush, ne dıyor, bır yenı
gerılla harbıne karışmak ıstemıyorum dıyor Mdam dıyor kı
hemen gıreyım ama nereye gıreyım Şımdı bız bunlara karşı
bırşey soyluyoruz Kısıtlı bır hareket Havadan bır hareket
Amerıka mağlup çıkacağım bır olaya gırmem dıyor Benım de
soyledığım şu AGİK veya BM Guvenlık Konseyı eğerdedıkle-
rını yaptırmazlarsa ıtıbarlarını kaybederler Oyleyse, yaptırım
gucune ıhtıyaçları var Ama bır turlu bu yaptırım gucunu orta-
ya koyamadılar Eğer bunu Bosna-Hersek te ortaya koyamaz-
larsa ondan sonra alacakları kararlann ıtıbarı yoktur
Plan ve Kıbns
-Guvenlık Konseyı nın beş daımı
uyesıne bır plan sunduk
9
DEMİREL- Bız de bır arayış ıçınde-
yız Dıyoruz kı, bu söyledığımız şey-
lere dıyeceğınız varsa tartışalım dıyo-
ruz Bu bır çırpınıştır Aktıftık, pasıftık
demesinler dıye değıl Bız vıcdanımı-
.zın gereğınıyapıyoruz Herşeyıyaptık
Bız kendı başımıza bırşey yapama-
yız Bız dünya ıle ortak hareket edıyoruz Dünya bır an once
kar,ar verırse bız de destek sağlayacağız
Dun super guçler vardı, bugun dunya kamuoyu Televızyon-
lar, radyolar basın ve para
-Kıbrıs a geçmek ıstıyorum Bazı mektuplar geldı Sız bunla-
ra ne dıyorsunuz
9
DEMİREL- Şımdı dunyada bağımsızlık ve hukumranlık kav-
ramları çok değıştı Batı Avrupa mıllet-devletten uzaklaşıyor
Bugun oyle bır dıyalog meydana geldı kı, protokollar falan
anlam değıştırdı Mektubu öyle yazıyor Dear Hıkmet dıye ya-
zıyor adam Hala bızım Johnson mektubu hassasıyetı ıçınde
olmamızın gereğı yoktur Adam soylüyor yazıyor sen de ona
yazıyorsun Dun devlet başkanı sevıyesınde soylenen laflar
belkı ıkı devletın on sene yırmı sene munasebetını kesmesıne
sebep olabılırdı Devletler sankı bırbırlerıyle alış verış ıçınde
olan ınsanlar durumuna gelmıştır Onun ıçındır kı mektup ya-
zıyor Baker, Hurd Kozınev Uçu de aynı mektubu yazıyor
Bırbırlerıyle konuşuyorlar Adam yazmış bız de ona cevap
vermışız onunkınde sertlık yumuşaklık neyse bız de öyle yaz-
mışız Bunu nota olarak telakkı etmek yanlış Şartlar çok de-
ğışmıştır
-Denktaş New York'a gıttı Gıderken ne ısteneceğını ne ve-
rebıleceğını bılıyordu değıl m ı
9
DEMİREL- Kıbrıs, ABD ıle Turkıye arasında, Turkıye ıle Yu-
nanıstan arasında sorun olması başkadır Kıbrıs ta ıkı toplum
arasında sorun olması başkadır Bugun Turkıye nın polıtıkası
Kıbrıs olayının oradakı ıkı toplum arasındakı sorun sınırlan
ıçınde tutulmasıdır Rauf bey orda.muzakereyı yurutüyor
Dunya nazarında uzlaşmayan taraf olmak ıstemıyor kımse
-Galı nın harıtalar koyması bıraz garıp olmuyor mu
9
DEMİREL- Muzakereler onun aracılığıyla yuruyor Ben
de Bush a Rauf Denktaş ı anlayın dedım Bu ışın netıceye bağ-
lanmamasını sebebı Rauf Denktaş değıldır Rauf Denktaş'tr
dıyorsanız onu aşmaya çalışıyorsanız yanlıştır
-Ama anladılar m ı 9
DEMİREL- Anladığı kadar Anlayabıldığı kadar ikı, Rauf
Denktaş sız bu meseleyı çozemezsınız
-Baker da engel çıkaran kışının Denktaş olduğunu soylüyor
9
DEMİREL- Onu kımse savunamaz Uç, zorakı bır gozüme
gıtmeyın Bugün olayan hadıselerı yarın çıkartır ve Turkıye ıle
Yunanıstan ı savaşa sokarsınız Dort, Turkıye onde görunuyor
arkada görunuyor ama esas uzlaşmaz olan Turkıye dır dıyor-
sanız yanlıştır Turkıye nın aradığı şey kalıcı adıl bır uzlaşma-
dır Bızım oradakı askerı gucümuz barış gucudur 18 yıldırtek
kurşun atolmıyor orada kımse kımseyı oldurmüyor
Bız nıçın anlaşma ıstemeyelım Anlaşma olursa gucumüzü
oradan çekerız
-Denktaş la sureklı gorüşuyor musunuz
9
DEMİREL- Tabıı, Denktaş'ı yalnız bırakır ınıyız9
Ben bu ge-
lışmelerı çok önceden söyledım Bakanlar Kurulu nda uç ay
evvelden söyledım
400 bin kîşi açıkta kaldı
• Baştarafi 1. Sayfada
ÖYS'de Konya Meram Fen
Lısesı'nden 641 751 fen puanıy-
la Turkıye bırıncısı olan Kama-
cı ıle 640 640 fen puanıyla ıkın-
cılığı elde eden Bursa Ajıadolu
Lısesı'nden Taragay özkıper,
Bükent Unıversıtesı Elektrık-
Elektronık Muhendıslığı Bölu-
tnu'nunu matematık puanlarıy-
a burslu olarak kazandılar Sı-
HAVA DURUMU
navda uçuncu olan Izmır Fen
Lısesı'nden Ismaıl Faık Başka-
ya 637 905 fen puanıyla Boğa-
zıçı Ünıversıtesı Elektrık-
Elektronık Muhendıslığı Bölu-
mu'ne matematık puanıyla yer-
leştırıldı
Sınav sonuçlan, bugün Ga-
zetealer Cemıyetı tarafından
basılacak Sınav Sonuç Gazetesı
üe adaylara duyurulacak Unı-
versıtelerde kayıtlar, 7 eylulde
başlarken. sınav sonuç belgelen
14 ağustos 1992 tanhınden ıtı-
baren adaylann adresıne gon-
denlecek
ÖYSde Turkce-Matematık
(TM) ağırlıklı puana gore
585 217 puanla bınncı olan Ba-
hkesır'den Aydın Akgun, 1990
yıünda da ÖSS ve OSY'de ılk
sırada yer almıştı Akgun
1990'da yerleştığı Bılkent Unı-
versıtesı'nde bu yıl da tşletme
TURKIYE'DE
bolumünu burslu olarak ka-
zandı Aynı ağırlıklı puanlama-
da, Eskışehır Anadolu Lısesı'-
nden Sedef Sahngan 582 111
puanla ıkıncı, Istanbul Trabya
Kemal Ataturk Ozel Deneme
Lısesı'nden Aydoğan Ath da
576 535 puanla uçuncu oldu
Turkçe-Matemaük ağırlıklı pu-
anda ıkıncı ve uçuncu. Boğazıçı
Unıversıtesı Işletme Fakultesı'-
ne yerleştınldı
DÜNfYA'DA
yevre Bakanlığı Meteo
rotoji Genel Mudurlugu
nden alınan bılgıye gore
butun bölgelenmız az bu
lutlu ve açık geçecek Ha
va sıcaklığı artmaya
davem edecek Rûzgâr
kuzey kesımlennde kuzey
ve doğu ötekı yerierde
güney ve batı yonlerden
hafif ara sıra orta kuvvet
te esecek Denızlenmızde ruzgâr Batı Karadenız Marmara Kuzey Ege de
yıldız ve poyraz Doğu Karadenız ıle Guney Ege de yıldız ve karayel Akde
nız de gunbatısı ve lodostan 2-4 yer yer 5 kuvvetınde saatte 4 16 yer yer
21 denız mılı hızta esecek Van Gölu nde hava az bulutlu ve açık gececek
Eslaşehif
Istanbul
Izmtr
Kars
Konya
Mersın
Samsun
Trabzon
ZongıMak
35° 22°
29° 13°
29" 14°
30° 16°
34» 20°
39° 21°
22° 15°
32° 20°
39° 21°
35° 17°
29° 14°
30° 14"
30° 21°
36° 22°
25° 12°
29° 14°
32° 24°
28° 19°
29° 20^
27° 18°
»0 *ık öufctlu A-açık B-txıluBu G-guneşlı K karl. S sısJı Yyatmurlu
Amste öam
Amman
Atına
Bagdal
Brufcsel
Cenevre
Frankturi
Lefkoşa
PetersDufg
Londra
Madrd
Mılano
Moskova
Munıh
Oslo
Pans
Prag
Rıyad
Roma
Vıyana
Zunh
B
A
A
A
B
A
A
A
Y
B
A
A
B
A
Y
B
A
A
A
A
A
25°
40°
34°
40°
26°
32°
32°
38"
25°
26°
31°
34°
26°
32°
19°
28°
33°
43'
35°
34°
32°
Sosyal Bılımler ağırlıklı pu-
anlamada, Sedef Sabngan
573 649 ıle bınncı, Aydın Ak-
gûn 570 787 puanla ıkıncı ve
Şeçıl Baysal da 563 515 puanla
uçuncu oldu Sosyal puanlama-
da uçuncu olan Izmır Ozel Sa-
ınt Joseph Lısesı'nden Seçıl
Baysal Boğazıçı Unıversıtesı Iş-
letme bölumune TM puanıyla
yerleştınldı
Aydın Akgun ve Sedef Sahn-
gan, Turkçe-Sosyal Büımler
ağırlıklı puana gore de ılk ıkı
dereceye gırdıler Turkçe-Sos-
yal bıhmlerde 552 734 puanla
uçüncüluğu alan Istanbul Ga-
latasaray Lısesı'nden Beyza
Çağatay Karahasanoğlu Boğa-
zıçı Unıversıtesı İktısat Fakûl-
tesı'ne TM puanı ıle yerleştınl-
d
Yabancı Dıl ağırlıklı puana
gore ılk uç sırada Amenkan
Urban Dale Seruor Hıgh
School'dan Berna Akıncı
541 950 ıle bınncı, Ankara Ozel
An Lısesı'nden Ayşe Fıgen Yıl-
maz 538 525 puanla ıkıncı ve
Duzce Anadolu Lısesı'nden îh-
ÖSYM Başkanı Fethı To-
ker'ın açıkladığı ÖSYS sonuç-
lanna göre, sınava gıren 672 bm
452 adaydan, 260 bın 303'ü bır
yüksekoğretım kurumuna yer-
leşünldı Toker açıklamasmda,
87 bın 86 öğrencının lısans
programına, 40 bm 656 adayın
ıkı yıllık onlısans programına
ve 132 bın 561 adayın da, açı-
koğreüm progamına yerleştınl-
dığını kaydettı Yerleşünlert
adaylann yûzde 64'ü erkek,
yuzde 36'sı kız adaylardan olu-
şuyor Adaylann yuzde 6O'ı h-
se, yüzde 40'ı meslek lısesı çıkış-
lı Sınavı kazanan oğrencılenn
yuzde 84'ü hse son sınıf düze-
yınde veya bır yüksekoğretım
programına daha once yerleş-
memış adaylardan oluşuyor
Toker, en yuksek puan alan on
adaydan dordûnun Bılkent
Unıversıtesı'ne, dördûnün Bo-
ğazıçı Ünıversıtesı'ne, ıkısının
de Orta Doğu Teknık Ünıversı-
tesı'ne yerleşünldığını açıkladı