Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
9 TEİİMUZ1992 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI
Koç dünyada
141'inci
tş-Ekonomi Senisi - Fortune
Dergısi'mn en büyük 500
sanayi kuruluşu
sıralarnasında Koç Holding
141 'nci sırada yer aldı.
Derginin 1991 yıJısonu
itibariyleyaptığı
sıralamada Koç
Topluluğu"nun satışlan 9.7
milyar dolar, vergi sonrası
karlılığı da 226,9 milyon
dolar olarak ifade edildi.
Koç Grubu bir önceki yılki
sıraîamasında 142'nci
sırada bulunuyordu. 1990
yılındaki sıralamada
275'nci sırada bulunan
Sabana Holdingise
Fortune'nin son sayısındaki
tabloda 2 sıra daha aşağıda
yer aldı.
TEKGenel
MûdüHi istifa
etti
•ANKARA (AA) - Türkiye
Elektrik Kurumu (TEK)
Genel Müdürü Birkan Erdal
görevinden istifa etti. Erdal,
bugün bir aylık yıllık iznine
çıktı ve iznin bitimini takiben
görevinden aynldığını
bildirdi.
Kartal
Belediyesi'nde
eylem_ İSTANBUL (AA)-
Belediye4ş Sendikası
Istanbul Anadolu Yakası
Şube Başkanı Hüseyin
Acer'in, Kartal Belediye
Başkanı Mehmet Ali
Büklü'yü "darp" ettiği
gerekçesiyle tutuklanması
üzerine sendika üyesi bir
grup işçi açlık grevine
basladı. Kartal Belediye
Meydaru'nda toplanan 200
kadar işçi dün "Başkanımız
bırakılsın", "lşten aülanlar
geri alınsın" şeklinde
pankartlar taşıyarak
"Mehmet Ali Büklü'den
hesap sorulacak" sloganlan
ile belediyeye yürüdüler.
Burada bir bildiri okuyan
işçiler, Acer'in serbest
bırakılmasını ve Tansa'dan
atılan lO'işçinin yeniden işe
alınmalannı istediler. Daha
sonra Tansa'da çalışan 8 işçi
ile 3 sendika temsilcisi
belediye binası önündeaçlık
grevine başladılar.
Kesici, küskön
• ANKARA (ANKA)-
Devlet Planlama Teşkılatı ile
Hazine ve Dış Ticaret
Müsteşarlığı'nın kuruluş ve
görevlenne ilışkın yasalar
genel kurulda
görüşülemeyince, Teşvik ve
Uygulama Genel
Müdürlüğû yine ortada
kaldı. DPT Müsteşan İlhan
Kesici ıse teşvik uygulama,
serbest bölgeler, yabana
sermayegibi uygulamaa
birimlerin Plan ve Bütçe
Komisyonu'na DPTten
Hazine'ye aktanlması
nedeniyleküskün.
TÜGİAITdan
Rusya'a
danıştnanlık
• tş-Ekonomi Servisi-
TÜGİAD Yönetim Kurulu,
Rusya Federasyonu heyeti
ileyapılan görüşmelerde
kurulması düşünülen Rusya
Gençlşadamlan Derneği
konusunda danışmanlık ve
işbirliği konusunda ilke
anlaşmasına vardı. Rusya
. Federasyonu
Cumhurbaşkanı Boris
• Yeltsin'in Başdanışmanı
Petr. L Korotkevitch
başkanlığındaki Rusya
Federasyonu heyetinde,
aynca Viktor Baranow ve
Dr. Vilademir Sobolov yer
alıyor.
Eczaabaşı:
Vergisim
ödemeyenter
• Js-EkooomiServisi- Türk
Sanayicileri
ve İşadamlan
Derneği
(TÜSİAD)
Yönetim
Kurulu
Başkanı
Bülent
Eczaabaşı, vergi afiina
rağmen vergisini ödemeyen
mûkelleflerin adlannın
açıklanmasını istedi.
Eczaabaşı yaptıgı yanlı
açıklamada. vergilerle ilgili
bilgilerin kamuoyuna
sunulabilmesi için yasal
engellerin kaldınlması
isteğinidilegetirdi.
Demokrasi ve piyasa
ekonomisinin başansı için
"ekonomide açıklık ve
şeffaflığın sağlanmasmın"
büyük önem taşıdığını
vurgulayan Eczaabaşı, "Bu
durumda mevcut yasal
engeller kaldınlarak
vergjlerin ödenmesi ve afTı ile
ilgiİı bilgilerin de kamuoyuna
sunulmasmda büyük yarar
görüyoruz" dedi.
Hükümefmgözdesiihracatçılartş-Ekonomi Servisi - Hükümet,
uygulanan ekonomik politflca-
larla ilgili eleştrilerinde sesini
yükseltmeye başlayan ve ellerin-
den alınan kaynaİdan geri iste-
yen ihracatcılara, "endışeye ge-
rek yok" mesajı verdi. Ekonc-
miden sorumlu Devlet Bakanı
Tansu Çiller, ihracat sektörünü
yüın ilk yansında kaynak yokhı-
ğundan ihrnal ettıklerini, ancak
yüın ikinci yansında "imalatcı
ihracatçılann" hükümetin göz-
desi olacağını söyledi.
Kıt kaynaklann dağmmında
ihracata dönük imalat sanayine
öncelik tanıyacaklannı belirten
Tansu Çiller, bu sektöre yıl so-
nuna kadar venlecek teşvikler
için 5.5 trilyon lira aynldığını
bıldirdi. Çiller, tahsilaü hızlandı-
rma yasası ve fonlann hazine de-
netımine sokulmasıyla enflas-
yon yaratmayan sağlam kay-
naklar yaratıldığını da savuna-
rak, "Sebze fıyatlan geçen yıla
göre düşük olmasaydı aykk enf-
lasyon yine yüzde 1.5'u aş-
mazdı"dedi.
Türkiye Ihracat Kredi Ban-
kası (Exımbank) tarafından dü-
zenknen "l'nci Ulusal İhracat
Sempozyumu"na katılan Dev-
let Bakanı Tansu Çiller, hükü-
mete geldiklerinden bu yana ih-
racata destek verememelerinin
nedenini "şanssızlık ve pa-
rasızlık" olarak açıkladı. thra-
catçılara, "Kendimi size, destek
veremediğimiz ilk 6 ayın he-
Tansu Çiller
• Hükümetin ilk 6 aylıkicraatında
sağlam kaynak bulamadığı için
ihracatçılan ihmal ettiğini söyleyen
Devlet Bakanı Tansu Çiller "İkinci 6
ayda imalatcı ihracatçılar gözdemiz
olacak. Kaynak aktanmında ihracata
öncelik tanıyacağız " dedi. Çiller KİT
zamlan, Vergi AfTı ve fonlann hazineye
devriyle enflasyonu pompalamayan
kaynak yarattıklannı, bunun 5,5 trilyon
lirasını ihracat teşviklerine ayırdıklan
müjdesini verdi.
sabını vermek zorunda hissedi-
yorum" diyen Çiller, kamu aç>
klannı daraltmak için birikmiş
KİT zamlannı aralık ayında ce-
sur bir biçimde yaptıklannı ve
74 trilyon liralık fonjan Hazine'-
nin denetimine sokarak, gere-
ken yerlere yönlendirme ola-
nağına kavuştuklannı kaydetti.
Hükümetin henüz bir vergi re-
formu ortaya koyamamakla
birükte tahsilaü hızlandırma ya-
sasıyla vergi gelirinde yüzde 79'a
ulaşan bir artış sağlandığını ifa-
de eden Çiller, bunlann tümü-
nün enflasyonu pompalamayan
sağlam kaynaklar olduğunu
söyledi.
Tansu Çiller, ihracaü teşvik
için aynlan 5.5 trilyon liranın
fonlardan sağlandığını da kay-
dederek, mayıs ayından itibaren
bu alan için para birikmeye baş-
ladığuıı ifade etti. Devlet Bakanı
Çiller, 2 katına çıkanlacağını
söyledikleri rotatif kredilerin,
Merkez Bankaa'ndan Exim-
bank'a 750 milyarlık reeskont
kredileri aktanlamadığı için ve-
rilemediğini anlattı. Çüler, Mer-
kez Bankaa'nın bunun 250 mil-
yannı Eximbank'a ödediğini
söyledi. Tekstil ve konfeksiyona
yönelik olarak Tariş'in yüksek
fiyat uygulamasına rağlnen ih-
racatcılara, "Elimizdekı pamu-
ğu size Liverpool fiyatıyla vere-
ceğiz. Bunun için tebüğ yayı-
nladık" mesajı veren Çiller, ayn-
ca yine bu aydan itibaren ihra-
cat için yüzde 25 enerji indirimi-
nin uygulamaya sokulacağıru
açıkJadı. Tansu Çiller, sektörler-
le tek tek değeriendirme yaptı-
klannı, Ege Bölgesi'ndeki
üzümcülerin ihracat tıkanıklı-
klannı giderdiklerini, demir çe-
lik, deri tekstilde de sorunlann
çözülmekte olduğunu belirtti.
İstanbul Hilton Oteli'nde dü-
zenlenen İhracat Sempozyu-
mu'na ihracata dönük bütün
sektörlerden kuruluşlann yöne-
ticileri ve çok sayıda sanayici ile
birükte fnci Baba lakabıyla tanı-
nan Halil Nebi İnciler gjbi renkli
simalar da katıldı. Toplantıda
açılış konuşmasını yapan Exim-
bank Yönetim Kurulu Başkanı
Akın llkin, Türkiye'de 5 bin do-
lann üzerinde gelire sahip nüfu-
sun 10 milyon olduğunu, bu ne-
denle 57 milyonluk nüfusa rağ-
men sanayi ürünlerine yönelik iç
pazar talebinin 10 milyonla
sınırb kaldığını belirtti. "Sanayi
iç talebi doyurmuş durumdadır.
Geür dağılim'nı düzeltmek kısa
vadede mümk'ün olmadığı için
tek çare ihracattır" diyen Akın
llkin, son 2 yüdır ihracaün 10
milyar ECU'de sabit kaldığını
dış ticaret açığının büyüdüğünü
anlatü. 1995'te 25 milyar liralık
ihracat hedefinin yakalanması
gerektiğini savunan Akın llkin,
Türkiye'nin hiçbir yatınm yap-
madan ihracatmı yüzde 25 arttı-
racak üretirn kapasitesine sahip
olduğunu öne sürdü.
Türkiye Odalar ve Borsalar
Birügı Başkanı Yalım Erez de
yaptığı konuşrnada Eximbank'-
ın sadece 100 milyon dolann
üzerinde ihracat yapan şirketle-
rin teşvik talebinde bulunabildi-
ği bir kurum kimliğinden akan-
lmasını isteyen Erez, kredilerin
miktar ve maüyet açısından da
teşvik edici olmadığıru savundu.
ihracat sempozyumunun
açıhşında konuklara Eximbank
tarafından haznianan ve Türki-
ye'nin dış ticaret gelişimini tarih-
sel bir süreç içinde anlatan fdm
izletildi. Ancak ihracaün gelişi-
mini 15'nci yüzyıldan itibaren
anlatan film teknik aksaklıklar
yüzünden sık sık kesildi. Filmin
kesılmesı, konuklar arasında
"Ihracat fılmi de ihracat gibi ke-
sinüye uğradı" biçiminde espri
konusu oldu.
Pazar kavgasında en büyük koz insan sağlığı
Yatakta rekabet kavgaya dönüştü
BÜLENT KIZANLK
Türkiye'de ilk defa, "Benım malım
daha iyi" yerine, "Onlann mala kötü" tü-
ründen reklamlarla, rekabeti kavgaya
dönüştüren hazır yatak üreticileri, birbir-
Ierine üstünlük sağlamak için insan
sağlığını koz olarak kullanıyoriar.
Rakip fırmalann yataklarmı parca-
layarak, içindeki malzemenin kaütesızlı-
ğini belgelemek için 5 milyar liralık bir
reklam kampanyası yapan Mekan ya-
taklan, şimdı de pazardaki ûreücilerin
büyük bölümünü "Mikroplu yatak"
üretmekle suçluyor. Mekan Yataklan
Yönetim Kurulu üyesi Yasar Ça.ğlayan,
"Çingenelerin çöpten topladıklan artık-
ları yataklara dolduruyorlar. Bunlann
içinde AIDS dahil her türlü mikrop var"
iddiasmı savundu.
Piyasaya mayıs ayında giren Ergo ya-
taklanyla sayüan 16'ya ulaşan üretici fır-
malar, yılda 1 milyona yakın yatağın
satıldığı iç pazan paylaşamıyorlar. Me-
kan, fdaş ve Yataş'ın üretim ve satışta
yanya yakın pay elde ettiği, bunlara Yat-
san da eklendiğinde 4firmaruniç pazar-
daki payının yuzde 60'ı aştığı hesaplanı-
yor. Ostelik, bütün fırmalann üretim ka-
pasite|erinin toplamı 1 milyon 200 bin
adet civannda bulunuyor. Başka bir de-
yişle iç pazardaki talep, üretilen yatak-
lann çok büyük bölümü için satış
sıkıntısı doğurmuyor.
Rakip fırmalann yataklannı >ırüp
içindekini göstererek şimşekleri üzerine
çeken, Mekan Yataklan'nın sahıbi Çağ-
layan aüesi, şimdi de "Yatakta bulaşan"
çağımızın hastalığı AIDS'in "Yataktan
da bulaşabileceği" iddiasını öne sürüyor.
Mekan Yataklan'nın yönetim kurulu
üyesi Yaşar Çağlayan, "Biz yatağın içine
Pazarbüyümüyor
DİE rakamlanna bakılarak Türki-
ye'de yılda 1.5 milyon çocuğun doğdu-
ğu ve 1 milyon kişinin evlendiğl gözö-
nüne alındığjnda, yılhk satışlan bir
anda 3-4 katına çıkaracak bir potansi-
yel pazann varbğı da açıkça görülüyor.
Ancak 1.5 milyon îiradan 5-6 milyon
liraya kadar uzanan fıyatlarla, Tür-
kiye'nin bügünkü ekonomik koşulia-
nnda yün ve pamuk yatak geleneğini
yıkıp hazır yatak pazannı genişlete-
meyen üreüdler, satışlan arttırmanın
tek yolunu var olan pastadaki paylan-
m büyütmekte görüyorlar. Firrnalann
reklam kampanyaian yatak başına 50
bin liraya varan maüyet getiriyor
kilosu 30 bin Îiradan kaliteli yün ve pa-
muk koyarken, rakiplerimiz kilosunu
300 Îiradan aldıklan pacavralan dolgu
maddesi olarak kullanıyorlar. Bunlar
konfeksiyonculardan, kimi kez askeriye-
den toplanan tekstil artıklan. Çingenele-
rin çöplerden topladıklan arukJan da
alıp harmanlıyorlar. Bunlann içinde
AIDS de dahil her tür mikrop var" id-
diasını ileri sürüyor.
Çağlayan, TSE'yi de suçlayarak şun-
lan söyledi: "Bir yatağın ömrü 5yıl-10yıl
ise tüketiciye gecesi bin liraya-2 bin liraya
geliyor. Yatağa bir standart getirilmesi
için TSE'ye başvurduk. Kullanılan bo-
neli yay sistemi aşağı yukan tüm firma-
larda ayru. Herkes ABD, İsviçre tekno-
lojisiyle yatak üreüyor. Ancak önemli
olan yatağın içinde ne olduğu. Diğer fir-
malar TSE'ye baskı yapü. Standart dol-
gu maddesini vatka olarak belirledi. Vat-
ka deyince ot, kâğıt hepsi içine giriyor."
Rakip firmalar ise Mekan'ı "saldır-
gan" olarak nıteleyerek, "Satışlan dü-
şünce hırçınlas,tı"yorumunu yapıyorlar.
ıdaş Yönetim Kurulu Başkanı Müştak
Işari "Kalitesiz malzeme diye tanıtilan
vatka TSE'den geçmiş ve yatakta kul-
lanımı standarda baglanmış bir ürün.
Her ülkedeyatak endüstrisi dolgu malze-
mesi olarak en ucuz hammaddeyi kul-
lanır. Ömeğin Isveç sünger kullanır, Ital-
ya da tekstil ülkesi olduğu için bizim gibi
vatka kullanıyor" dedi. Dolgu malzeme-
sinden kaynaklanan maüyet farkı yüzde
10'u gecmediği halde farklı markalann
yataklan arasında yüzde 100'e varan fi-
yat farklan olduğunu savunan Işari, fir-
malann kendi malını satsın diye bayilere
yüzde 40'lara varan kâr marjı tanıyarak
fiyatlan yükseltuğini kaydetti. Piyasada-
ki satışlann bu dönem durgunluktan et-
kilenerek düştüğünü. lokma aynı kaldığı
halde bundan daha fazla pay almak için
kavga verildiğini söyleyen Işari, yatakta
stoklama maliyetinin çok yüksek ol-
masının da satışa dönük rekabeti körük-
lediğini söyledi. îşari Mekan'ı kastederek
satışı düşen firrnalann yaygara kopara-
rak rakiplerini kötülemekten fayda bek-
ledıklerinı kaydetti.
Sektördeki bazı firmalann bayilerine
yüksek kâr marjı ve masraflı reklam
kampanyalanyla "Pahalıysa iyisidir"
imajını yerleştirmeye çabşüğını öne sü-
ren Yataş Genel Müdür Yardımaa Vol-
kan Ünal da, "Pazann yaklaşık yana
büyük finnalarca bölüşülmüş durumda.
Mücadele kalan yansından pay kapmak
için" dedi. Firmalann satış kanallan
okanıp stoklan birikince hırçınlaştıklannı
tekrarlayan Ünal, sünger üreten kuruluş-
lan Sitaş'ın en büyük müşterisinin Yataş
olduğunu, dolgu maddesi olarak sünger
kullandıklan için en pahalı maüyetin ken-
dilerine ait olduğunu savundu.
İTO'nun 6aylık raporu
Eııflasyoıı yüzde 609
dakahr
İş-EkonomiServisi- İstanbul
Ticaret Odası (İTO) Başkanı
Atalay Şahinoğiu, enflasyo-
nun indirilmesi konusunda
ümit verici gelişmeleri herke-
sin çok iyi değerlendirmesı
gerektiğini bildirerek "Enflas-
yonun ilerideki aylarda çok
artacağı şeklinde tahminlerle
olumlu psikolojik unsur etki-
siz hale getirilmemelidir" de-
di.
Şahinoğiu, ekonominin ilk
6 ayını değerlendirdiği yazılı
açıklamasında, 1992 yıhnın
ilk yansında ekonominin bazı
olumlu gelişmelerin yanında
geçmişten gelen ekonomik
yüklerin getirdiği olumsuz-
İuklann da etkisi altmda kal-
dığını söyledi.
Son ikı aydafiyatlardamey-
dana gelen düşüş eğiliminin
enflasyonda iniş trendini baş-
lattığını ve yıl sonu enflasyo-
nunun yüzde 60'ın alünda
kalacağının söylenebileceğini
ıleri süren Şahinoğiu şunlan
kaydetti:
"Bütün açıklanna rağmen
KİT fiyatlanna son aylarda
belirgin bir zam yapılmamış-
tır. Sebze ve meyvede mahsul
bolluğu sebebiyle fiyatiar aşın
ölçüde ve kısa sürede gerile-
miştir. Balkanlar'daki olaylar
nedeniyle ihracat sekteye uğ-
radığı için iç pazara mal arzı
artmıştır. Özellikle kambiyo
kurundaki istikrar, fiyatlann
istikrannda birinci derecede
rol oynamıştır. Bu hususlar da
dikkate almmalıdır"
Şahinoğiu, Tahlcım
Yasası'nın KİT'lerin daha
rasyonel çalışmasım sağlaya-
cağını ve özelleştirmeye de
zemin hazırlayacağını söyledi.
Fıstığa
taban fîyatı
OSMANİYE<Cuınburiyet)
- Yıllardan beri istedikleri yer
fıstığı taban flyatını alamadık-
lanndan yakınan fıstık üreti-
cileri, hükümetin bir an önce
fıstık taban fiyatını açıkla-
masını bekliyorîar.
Son yıllarda girdi fiyatla-
nnda büyük artışlar olduğu-
nu ve bu yüzden de her yıl
emeklerinin boşa gıttiğini an-
latan yöredeki yer fıstığı üreti-
cileri, çiftci olarak son yıllarda
çok zor anlar yaşadıklannı
söylediler.
VILLADA TATIL
BODRUM
1992 YJLI
TatU
ÇEVBETE
SATCIU
TATILDE DEVRIM
YALIKAVAK
1.650.000 TL.
Öderoe:
5 YILLIK
Devre - Tatil
HER YIL 14 gûn
Peşinat On Taksit
2 + 2.2
Milyon TL
5 k i ş i l i k V i l l a
YILLİK
Tapusu Dahil
Devre-Mülk
HEHYÎL14 gött
Peşinat Iki Taksit
20+20
kişilik Viila
S a b i t T Ü R K L İ R A S I
Paramızı Seviyoruz - Enflasyonu Yenîyoruz.
r, Susporian,
Tanto-Bllardo, Havuz, Maıtet,
Oerçek tapu, B«d«l»U
PAMUKBANK Koout D*stak
KracKsi, 24 aya kadar vad*.
Dubtok» Villamzda
bağımstz birimtoR Yatak v»
Otumta odalan, Mutfak v«
Banyo. Ocıvtsb gOnMk bakım.
Taknik özaNikter:
Bfyolojik antma, Iki Jeneratâr,
Bin Tonlufc su deposu,
Monakus bahçeleri.
Y A U K A V A K AJŞ. Ank. (4) 427 39 71-72 Ist: (1) 241 05 21 ht.: (1) 336 96 22 • 337 50 53 bnlr: (51) 217921 - 217927 YaMtavak* (6144) 13 92 -7 Hat
Y A Z D O N E M L E R İ H I Z L A T Ü K E N İ Y O R . . . A C E L E E D İ N İ Z
İŞÇİNİN E VRENİNDEN
ŞÜKRANKETENCÎ
HaksızlıkMemur olmayanlar, gazetelerin tümünde memur haberi ve
köşe yazılarında da yorumunu okumaktan sıkılmaya başla-
mışlardır. Bugünlerde biz sabah memurlarla uyanıp akşama
kadar onların telefonları, ziyaretleri ile yaşıyoruz. Hepsi de
çok öfkeli, sorunlarına yeterince yer vermediğimiz iddiası ife
bizı suçluyoriar. Çaresizliğin öfkesi ile karşılarında bizi bula-
bildıkleri için bize çatıyorlar.
Memura yapılan zammın yüzdesi, toplam bütçeye getire-
ceği yüke ilişkin rakkamlar, hükümet açıklamalan, yapılan
zammın, en azından 'olabilecek kötünün iyisi' olduğu izleni-
mini veriyor. 'Bütçe, devletin olanakları ortada, bu koşullarda
ne yapılabilirdi ki' türümjen bir savunma öfkelerini daha da
arttırıyor Bordrolar ortaya çıkarılıyor. 10 yıdık bir memurun
almakta olduğu net aylık 1 milyon 260 bin 536 lira. Yeni zam-
dan sonra hazırlanan bordro örneğine göre ise eline geçecek
olan 1 milyon 624 bin 880 lira. 12 yıllık bir şef ise 1 milyon 481
bin lira alırken bundan böyle 1 milyon 826 bin lira alacak. Boz-
dur bozdur harca.
Memurlar öfkeli, kendilerinin ve de kamuoyunun aldatıldı-
ğını düşünüyorlar. örneğin yan ödeme katsayısı ocak ayında
180'den 202'ye çıkarılmışken yenı fark yüksek görünsün diye
hükümet açıklamasında geçen yılın katsayısı ile kıyaslama
yapılmış. Ücrete gelen 100 bin liralık artış, ele geçen para ola-
rak daha başından 45'e kadar iniyormuş. Açıklanan yüzdeler
ile gerçek ücret artışları tutmuyormuş..
Memurlar anlattıkça, Türkiye'nin her yanında yapılan pro-
testo eylemlerının içeriğine, söylenenlere bir dikkat edince,
sorunun devlet bütçesı, verılebileceğin verilip verilmediği
çerçevesinde değerlendirilemeyeceğı daha bir açık ortaya
çıkıyor. Sorun bir hak sorunu ve memurlar tarafından da bü-
yük ölçüde böyle görülüp böyle algılanıyor. Memurlar sadece
aldıklan paranın fiyatiar karşısındaki düşüklüğüne, yaşanıla-
bilir, geçınılebılır ücret olmamasma kızmıyorlar. Türkiye'deki
gelır dağılımı dengesizliğine, vergi adaletsizliğine, bütün
bordro mahkûmları gibi, paranın daha verilmeden ceplerin-
den alınmasına öfke duyuyorlar.
"Memur zammı için yeterli kaynak yok diyen ve milyonlar-
ca bordro mahkûrnundan büyük bir dirayetle toplam vergi
gelirinin üçte ikisinı, 25trilyonu toplayan demokrat' hükümet
bugüne kadar vergi affı da çıkarmasına rağmen sadece asıl
borcu 10trilyonu bulan 1043 vergi mükellefinden vergi tahsili-
nı gerçekleştirememış ve bu mûkelleflerin isimlerini dahi
halka açıklamaktan kaçınmıştır" dıyor Tüm Bel Sen'li me-
murlar yayımladıklan protesto bildirilerinde.
Bütün eylemler ve kamu sendikalarının açıklamalarında
ortak sorunlar ve tezler işleniyor. Bazı istemlerin altı çizilerek
kafalara yerleştırılmeye çalışılıyor.. Memurlar, hükümetin
katsayı artışları ile sorunlannın çözülemeyeceği kanısına
varmışlar. Hükümetten programında yer alan sözlerini yeri-
ne getirmesini ıstiyorlar. Kamu çalışanlarının sendikal hakla-
rına ilişkin hükümet sözünün yerine getirilmeyişi öfke ve
tepkilerin odak noktası. Kamu çalışanlarının sendikal hakları-
na ilişkin yasa çalışmalarının zaman alacağı yolundaki hükü-
met ve Çalışma Bakanı Mehmet Moğultay'dan gelen savun-
malara da itirazları var. Meclise kadar gelrnış ve ilke olarak
onaylanmaması için bir neden bulunmayan, biranlamda da-
kikalara bağlı ILO sözleşmelerinin imzalanmamış olmasını
iyi niyetle bağdaştıramıyorlar..
Kamu sendikalarının bildirilerinde,"Seçim meydanlarında
demokrasi havarisi kesilen koalısyon hükümetı iktidara gel-
dıkleri günden bugüne kadar çalışanların haklannın iyileştiri-
leceğınden, ILO standartlarının Türkiye'de hayata geçirilece-
ğinden her gün söz ederken ve en son memurun Ankara'ya
r»ak yürüyüşünde ILO sözleşmelerinin (87-135-151-158) Mec-
lis tatile gırmeden Meclis'ten geçeceğini taahhüt etmelerine
rağmen şu ana kadar hiçbir taahhüdünü yerine getirmemiş
ve Meclis tatile girmıştir. Kendılerıne tatil köyü önerisini 10
dakikada Meclis'ten geciren muhterem vekillerimiz, asilleri-
nin çalışma koşullarını iyileştirecek olan ILO sözleşmelerinin
Meclis'te görüşülmesine zaman bulamamıştır" denilerek bu
tepkiler dıle getiriliyor.
Babanın "benim memurum, benim işçim" dediği çalışan-
lardan gelen tepkiler giderek büyüyor. Bunun nedeni de sa-
dece ve sadece kaynaklann kıt, sorunlann büyük ve yığılmış
olması değil. Asıl sorun, atılan adımların haksızlığına ilişkin
gözlemlerin, inancın giderek büyümesi. hükümetin ılkelı,
hakça değil, keyfi, kayırıcı, haksız uygulamalarına ilişkin ör-
nekler giderek arttıkça, mağdur olanların da tepkısı geiişiyor.
özetle hükümet, memura verebileceğıni verdığine, hakça
verdiğine, olanaklarının gerçekten verilenle sınırlı olduğuna
inandırabilmiş değil. Aksine memur, başkalarına verilenın
kendisine verilmediğine, kendisıne büyük haksızlık yapıldığı-
na ınanıyor. Belki de verilen zammın yetersizliğı kadar önem-
li sorun memurda bu inancın yerleşık olmasıdır. Ooğrusu ya,
memura değil sadece, genelde pek çok kesıme haksızlık edil-
diği, eşitsizliklere, haksızlıklara, prim veren politikaların eski-
si gibi sürüp gittiğı kanısı genelde güç kazanıyor. Koalısyon
hükümetine güven sarsılıyor, yerine umutsuzluk geliyor.
Koalisyon hükümetine kamuoyundan verilen büyük destek,
prim giderek terse işlemeye başlıyor. Asıl ciddıye alınması,
kaygı duyulması gereken de bu galıba.
Otomobildeyine
beklemedönenıiBURSA (AA) - Otomobil
sektörünün yeniden can-
lanmasıyla birükte Tofaş oto-
mobil fabrikasında üretilen
Doğan ve Kartal SL marka
otomobillerde bekleme döne-
mi başladı.
Tofaş otomobil fabrikası
yetkilileri, Doğan ve Kartal'a
Tempra motoru takıüp ve bazı
aksamlarda degişiklik yapıl-
ınasından sonra Doğan ve
Kartal SL adı altında halkın
beğenisine sunulan otomobil-
lerin büyük ilgi gördüpnü bil-
dirdiler.
Körfez krizinden bugüne
kadar geçen süre içerisinde ilk
defa otomobilde yeniden bek-
leme dönemi başladığını anla-
tan yetkiüler, fabrikanın ağus-
tos ayında bir ay süreyle bakı-
ma abnacağını, bu süre içeri-
sinde üretim yapılmaması ne-
deniyle her iki model için eki-
me gün verildiğini kaydettiler.
Yetkililer, şunlan söylediler:
"Doğan ve Kartal SL'de sıra
olmasına karşılık diğer ürünle-
rimiz hemen verilmektedir.
Yeni model halktan büyük ilgi
gördü. Ancak otomobil sektö-
ründe önemli oranda da bir
canlanma söz konusu. Otomo-
bil.yeniden kârlıbiryatınm ola-
rak görülmeye başlandı. Bu
amaçla 1993 yılından itibaren
üretim arttınlacak."
öte yandan, Oyak Renault
fabrikası yetkilileri de tüm mo-
dellerin sıra beklemeden alına-
bileceğini, sadece renk için çok
kısa bir süre beklendiğini vur-
guladılar. Otomobil sektörün-
de canlanma olmasına
karşılık, Renault mamullerin
zam görmesinden sonra biraz
talepte azalma olduğuna işaret
eden yetkililer, şöyle konuştu-
lar:
"Mamullenmizin kısa bir
süre önce zam görmesi nede-
niyle talepte biraz azalma
oldu. Ancak bu gecici bir
olaydır. Fabrika ağustos ayın-
da 1993 modellerin çıkartıl-
da 1993 modellerin çıkartı-
masına baslanacak. Yeni mo-
dellerin çıkmasıyla birlikte ta-
lepte yeniden bir artış olur.
Otomobil sektöründekı kötü
günler geride kaldı."
Finansal
kiralamaya
kolaylık
ANKARA (AA) - Finan-
sal kiralama işiemlerine ko-
layhk getirildi. Bakanlar
Kurulu'ncakabul edilen "fi-
nansal kiralama işlemlerin-
de süre ve sınınn tespitine
dair yönetmelik" bugünkü
Resmi Gazete'de yayımla-
narak yürürlüğe girdi. Yeni
yönetmeliğe göre finansal
kiralama şirketleri, bundan
böyle özkaynaklannın 30
katına kadar kiralama işle-
mi yapabilecekler. Bu oran
daha önce 15 kat olarak uy-
gulanıyordu.
Öte yandanfinansalki-
ralama işlemlerinde kanun,
en az 4 yıllık sözleşme süre-
sini öngörüyor. 4 yıldan
kısa süreli finansal kirala-
ma yapılabilecek durumlar
özel olarak belirlendi.