Katalog

SAYFA CUMHURİYET 27 TEMMUZ1992 PAZARTESİ EKONOMI BORSANOTLARI ABDURRAHMAN YILDIRIM Borsada alicengîz oyunları ve Kepez Elektrik sermaye artünmı ve kârpatlaması beklentisiyle 12 haziran- 17 temmuz tarihleri arasında yüzde 122'lik artışla borsanın en çok değerle- nen hissesi olmuştu. Şirket yönetim kurulu 18 temmuz cumartesi günü sermayenin yüzde 25 bedelli arttırıl- masını ve rüçhan haklarının da üç katı bedelle kullanılmasını kararlaştırdı. Yönetim kurulunun bu karan Borsa- ya ayın 20'sinde ulaştınldı ve aynı gün bültende yer aldı. Yatınmcılann ka- rardan haberleri salı günü oldu. Hisse- lerde ise düşüş 15 temmuzdan itibaren başlamışü. İçeriden bilgilenenler. ka- muoyuna açıklama yapılana kadar çoktan satmıştı. Açıklama üzerine Ke- pez Elektrik hisseleri geçen hafta yüz- de 22.64 düşüş göstererek borsanın en fazla değer kaybeden kâğıdı oldu. Ser- maye artünmından • hava alan yatınmcılar dileriz beklenen kâr artışı- ndan darbe yemezler. Ege Bira, Erdemir eder mi? Ege Biracıhk borsanın seçkin kağı- tlanndan. Sermayesini yüzde 200 be- delli, yüzde 500 bedelsiz artüracak. Şirket iyi de kar ediyor. Alü ayda kânnı geçen yılkınin iki katında daha fazla arttıracağı tahmin ediliyor. Yıl- başına göre yüzde 155'lik değer arüşıyla borsanın en fazla yükseîen üçüncü hissesi durumunda. Sermaye- nin bire yedi artunlacak olması fıyat artışlannı köriiklüyor. Bir hisserün fi- yatı 230 bin lira. Bu fiyatla şirketin pi- yasa değeri 2 trilyon 898 milyar liraya anyor. Ege Bıracıhk iyi bir şirket de Ereğli kötü mü acaba? Türkiye'nin en büyük altıncı sanayi şirketi olan Erdemir'in pivasa değeri 3 trilyon 143 mil>ar lira. 102. sırada yer alan Ege Biracılık bir Erdemir eder mi acaba? İkisinden biri- nin fıyatı yanlış. Ya Erdemir'in fıyatı çok düşük kalmış ya da Ege Biracılık'ın fıvatı çok yükselmiş. Benim akhma, sermaye arttınmına kadar hisseleri sü- rükleyip ondan sonra satıp çıkmak gibi bir senaryo geliyor. İnşallah yanılınm. Rabak neden kapalı? Rabak yüzde 60'ı halka açık bir borsa şirketi. Ama 17 hazirandan sonra bor- sada işlem görmüyor. Ödeyemediği borçlanndan dolayı şirkete Demirbank ve Yapı Kredi Bankası tarafından haciz uygulanmış. Bunun üzerine şirket tara- fından borsaya gönderilen yazıda bor- cun taksitlendirilmesi konusunda anlaş- ma aşamasına gelindiği belirtildi. Aynı gün Demirbank'tan alınan bilgi bunu doğrulamayınca Rabak'ın tahtası ka- patıldı ve şirket yetkihlerinden yeniden bilgi istendi. Bu bilgi de borsaya henüz ulaşmadı. Geçen.hafta içinde Sabah muhabiri, Haül Bezmen'e bu konuyu sormuş ve "Açıklama isteklerinden ha- berim yok. Mesele neymiş?" diye yanıt almış. Halkın elinde bulunan hisselerin likiditasyonu herhalde Bezmen'i hiç il- gilendirmiyor ve Bezmen'e zarar ettir- miyor. Ama Rabak tahtasının kapah olmasından dolayı yaünmalann zarara uğradığından herkesin haberi var. Ve yatıruncı cephesi Endeksin seans içinde 3967 puana in- diğj ve kapanışta 4001'de kaldığı per- şembe günü borsadaydık. Dönüşte bin- diğimiz taksinin süriicüsü borsa ya- tınmosı çıktı. "Duyduğuma göre en- deks gene düşmüş" diye başladı söze. Sonra, Çukurova Elektrik hısselerinin 6800 liraya indiğinı. kendisinin ise 8800 liradan sattığını söyledi. "Yükselecek iiye, satmamamda ısrar ettiler. Ama ben kârlı çıktım. Hep ben kaybedecek değilim ya, biraz da başkalan zarar et- sin" dedi sürücümüz ve ekledi:"Endeks 350O'e inmedikten sonra hisse senedine elimi sürmem, 45OO'e çıkarsa da sata- nm". 1990 temmuzunda girmiş borsaya ve kaybetmiş. Kaybının miktannı "bir araba" ile ifade ediyor. Aramızdaki ko- nuşma şöyle sürdü: -Bugün gazeteye ilan verdim, taksiyi satıyorum. -Neden? -Hazine bonosuna yatıracağım. -Ama taksi plakalan da iyi prim yapı- yor. -Evet. yapıyordu. Rakamlar küçük olduğu zaman iyiydi. Ama, şimdi bir taksi plakası 400 milyon. Bir sene sonra 800 milyon olur mu? Olmaz. Halbuki Hazine bonosuna yüzde 76.5 faizle yatı- rırsam, hesapladım 400 milyonum 781 milyon lira oluyor. -Yalnız, Hazine faizleri düşüyor. -Düşsün. Bu faiz üzerinden 9 aya bir bağladım mı, geriye kalan 3 ayı nasıl ol- sa kurtannm. Biraz da rantiye biz ola- lım. Taksi sürücüsünün sözieri, halkta borsaya karşı duyulan güvensizliği ve kamu borçlanma kağıtlan faizinin yük- sekliğini gösteriyor. Sonuç îçeriden bilgjlenenlerin ticaretinin (insider trading) yaygın olduğu, şirket patronlannın hisseleriyle oynadığı ve her gün "Alicengiz oyunlannın" sergi- lendiği bir borsanın yükselmesi felaket olur. Önce mevzuat ve teknik altyapının kurulması, sonra yükselmenin başla- ması piyasanın geleceği açısından daha yararhdır. Amerika'da yapılan araştırmada dünya üzerindeki özelleştirme çabalan incelendi Turkiye özelleştirmede aktifülke• Özelleştirme konusunu inceleyen araştırmada Türkiye aktif özelleştirici ülkeler arasında yer aldı. • Karşılaştırmalı araştırma, özelleştirmeden bek- lenen faydalann ülkeden ülkeye değiştiğinisaptadı. alunda "Journal of Internatio- nal Business Studies-Uluslara- rası İş Araştırmalan Dergisi"- nde yayımlandı. Özelleştirme çabalanrun genel amaçlanru in- celeyen yazı ülkelerin değişik özelliklerine göre sergiledikleri özel ekonomik durumlannı da gruplandırdı ve ülkeler arası- nda benzerlikler saptadı. Özelleştirme yapan ülkeler ile yapmayan ülkelerin durum- lannı da karşılaştıran araştı- rma. şu tezleri saptadı: TEVFİK DALGIÇ LTRECHT (HOLLANDA) - Dünya üzerindeki özelleştir- me çabalannın bilimsel incele- mesinı konu edinen bir akade- mik yazıda Türkiye "Özelleştir- mede Aküf Ülkeler" arasında \ yer aldı'Amerika'run Northe- astern Lniversitesi doçentlerin- den Ravi Ramamurti tarafı- ndan yapılan inceleme şonuç- lan "Gehşmekte Olan Clkeler Nıye ÖzelJeştınyorlar?" başlığı -Özelleştirme yapan ülkele- rin hükümetlerinin bütçe açı- klannın ulusal gelır içındeki yüzdesi özelleştirme yapmayan ülkelere kıyasla daha yüksektir. -Özelleştirme yapan ülkele- rin kamu borçlanrun ulusal ge- lir içindeki yüzdeleri özelleştir- me yapmayan ülkelere kıvasla daha yüksektir. -özelleştirme yapan ülkele- rin dış borçlanrun ulusal gelir içindeki payı özelleştirme yap- mayan ülkelere göre daha faz- ladır. -Özelleştirme yapan ülkele- rin Dünya Bankası ve IMF fonlanna mali bağımlılıklannın ulusal gelir içindeki payı özel- leştirme yapmayan ülkelere göre daha fazladır. -Özelleştirme yapan ülkeler- de Kamu Iktisadi Teşebbüs- leri'nin (KİT) ulusal yaünmlar- dakı payı özelleştirme yapma- yan ülkelere kıyâsla daha bü- yüktür. -Özelleştirme yapan ülkeler- deki KİT'lerin mali perfor- manslan bir ortalama olarak özelleştirrne yapmayan ülkeler- deki KİT'lerin mali perfor- mansından daha kötü durum- dadır. -Uzun vadede özelleştirme yapılan ülkelerin ulusal gelir- lerindeki büyüme, özelleştirme yapmayan ülkelerin ulusal ge- lirlerindeki büyümeden daha çok olacaktır. Araştırmada. özelleştirme- lerin gelecekteki durumlan hakkında da bilimsel tahmin- lerde bulunuldu ve özelleştir- melerin 199O'lı yıllarda da sü- receği kaydedildi. Doğu Bloku ülkelerdeki özelleştirmeleri kapsamına almayan araştırma buradakı özelleştirmelere de kısaca değınerek gelişmekte olan özelleştirmeci ülkelerle bir benzerlik görüldüğüne de dik- kat çekti. Hükümet mülkiye- tinden kurtanlmış ve piyasa koşullanna uydurulmuş işlet- melerin uzun dönemde ihracat yapma, dış yatınmlar ve ulus- lararası iş bağlantılan ve ortak gjrişimler için daha uygun hale gelebileceklerini de belirtti. 7 yılvadeli konutlar satıştaANKARA (AA) - Başbakanhk Toplu Konut Idaresi (TKİ) ta- rafından Eryaman'da yaptın- lacak 3180 konut ile inşaatı de- vam eden 486 konutun satışı için başvurular bugün başlı- yor. . TKİ'den verilen bilgiye gö- re. temeli 15 ağustosta atılacak 3180 konutun satışı Vakıflar Bankası, halen inşaatı devam eden konutlann satışı ise Pa- mukbank tarafından yapıla- cak. Söz konusu konutlardan almak isteyen. kendisine eşine veya velayeti alündaki çocuğu- na ait konutu olmayan ve daha önce idareden konut kredisi kullanmayan kişiler 7 ağustosa kadar inşaatı süren konutlar için Pamukbank'ın Mithat- paşa'daki toplu konut şubesi- ne, inşaatına yeni başlanacak için ise Vakıfbank Kıâlay Şu- besi'ne başvurabilecek. Başvuru sırasında konutla- nn büyüklüğüne göre belirle- nen peşinatın yansı almacak. İnşaatı devam eden ve kasım ayında sahiplerine teslim edi- lecek konutlar için konut bü- yüklüğüne göre 40-50 milyon lira, inşaatına bu yıl baslana- ;ak ve 1993 yılı kasım ayında teslim edilecek konutlar ıçın ise 10-25 milyon lira arasında de- ğişen miktarlarda peşinat be- lirlendi. Satılacak konut sayısından İIMİIIBBII _ (1oda1satofi15kat)ı! (1oda1salon 15-18 katiı) (2oda1sa(on4katiı) 75metrekare (2oda1saion4kat)ı) (2oda1saton4katit) 86metreKare (3oda1sa(on4kaÖt) 95metrefcafe (3oda1saton 15-18 kaöı) 96metrekare (3oda1sakm4kat(l ) «taokkM 12 876 24T 47 348 57 1264 329 rtnflı 64.750 M-310 154-460 16OS10 146,630 184.060 182.815 205.240 ıttvtfta 1 16.190 23.330 38.620 4O2O0 36660 46-020 45.700 51.310 430 620 1.030 1.070 980 1.230 1.220 1.370 2.5 aydır genel müdürsüz SEKA,Özal'uı bekliyor daha fazla baş\ uru olması ha- linde, konut alabilecek kişiler, 16 ağustosta milli piyango 1da- resi tarafından çekilecek kura ile belirlenecek. Başvurular sa- dece bir konut için yapılabile- cek. Kurayı kaybedenlerin pa- rası ise 3 gün içinde geri ödene- cek. TKI Başkanı Yiğit Gü- löksüz, konut sanşı sırasında kimseye kontenjan ayrıl- madığını söyledi. Bu yıl kasım ayında teslim edilecek konutlann fıyatı, kl87-272 milyon lira, gelecek yıl teslim edilecek konutlann fıyatı ise 64 milyon 750 bin lira ile 205 milyon 240 bin lira arasında değışıvor. Konut bedeh, ödenecek pe- şinat ve taksit tutanna göre 87 aya kadar taksitle ödenebile- cek. 430 bin lira ile 2 milyon 176 bin lira arasında değişen taksit tutarlan her yıhn ocak ve temmuz aylannda memur maaş katsayılan esas alınarak artünlacak. Aynca, konutlarla ilgili ahm sözleşmeİerihin yapımı sırası- nda da 16 milyon lira ile 58 mil- yon lira arasında değişen konut bedeli âlınacak. Konutlann alımı sırasında, konut bedeli- nin yansına kadar kredi de kul- landınlabilecek. • Yaklaşık 2.5 ay önce görevden alınan İsmet Genç'in yerine yeni genel müdür atanamadı. SEKA'daki yönetim boşluğu, çalışmalann önemli ölçüde kilitlenmesine neden oluyor. AHMET KURT İZMİT - SEKA'daki yö- netim boşluğu, çalışmalann önemli ölçüde kilitlenmesine ve huzursuzluklara neden oluyor. SEKA Genel Müdürlüğü'n- den yaklaşık 2.5 ay önce go- revden alınan İsmet Genç'in yerine yeni genel müdür ata- namadı. Yeni genel müdürün. TÜBİTAK Genel Merkezi uzmanlanndan İsmet Rıza Çebi olduğu. ancak atama ka- rarnamesinin Cumhurbaş- kanı Özal tarafından imzalan- madığı öğrenildi. Bu arada Mustafa Taşar'ın bakanlığı sırasında SEKA yönetim ku- ruluna alınan Ali Çakır'ın gö- revden alınması, Avukat 2^ey- nel Başlak'ın yönetim kurulu- na atama karamameleri de uzun süredir Cumhurbaşka- nının ımzasını bekliyor. SEKA'da oluşan yönetim boşluğunun yanı sıra 8 ay önce zorunlu olarak emekli edilen Satış Daire Başkanı Aydın Er- tekin'in SEKA'dan sorumlu Sanayi Bakaru Tahir Köse'yi ikna ederek, emekliliği durdu- rularak genel müdür yardımcısı idari müdürlüğüne getirilmesi çahşanlar arasında tepki oluş,- turdu. Bu arada Ertekin'e genel mü- dür vekilliğinin verilmek isten- mesi tepkilerin daha da yüksel- mesine neden olunca, vekillik, diğer genel müdür yardımcısı Teknik Müdür Sabahattin Do- ğan'a verildi. SEKA'da meydana gelen bu yönetim boşluğunun, çalışma- lan önemli ölçüde kilitlediği bildınldi. Alınan bilgiye göre SEKA'da üretim programlan- nda büyük aksamalar oluştu. Yatınmlar durdu. Atılımcı ça- balar getirilemediği gibi gerekli atama ve tayinler de gerçekleş- tırilemiyor. Sigarayla mücadelede vergî aıttuıııa yolu ANTALYA (Cumhuriyet) - Sigara ile mücadelede en etkili yolun. sigara fıyatının vergilen- dinne yolu ile arttınlması oldu- ğu savunuluyor. Bu stratejiyi .uygulayan üîkelerin deneyleri- • ne göre ek vergüendirme yoluy- 1 la sigara fıyatının enflasyon • oranı üzerinde arttınlması, ço- . cuklann ve gençlerin sigaraya başlama ve içme oranlannı dü- şürdüğü gibi hafıf içicilerin de sigarayı bırakmalannı sağladı- - klan gözlendi. Türkiye'de bu strateji açı- sından firmalann başanb ol- duklan bildirilirken, Kanada'- nın en başanlı ülke olarak göz- lendiği belirtildi. Türkiye'de satılan yerli ve yabana sigara- lann fıyatlannın yaklaşık yüzde 60-70'i vergi olduğu halde. yı- Uara göre enflasyon oranına karşı fıyatm düşüş gösterdiği •Sîgara ile mücadelede en etkiîi yohın, sigâra fıyatının vergüendirme yolu ile arttırüması olduğu savunuluyor.Bu stratejiyi uygulayan ülkelerde sigara kullanma oranında Önemli düşüşler gözleniyor. ifade ediliyor. Türkiye Halk Sağlığı Der- negi tarafından ikincisi ya- yımlanan "Sigara Alarmı" adh derginin araştırmasına göre "Daha çok vergjlendirme yo- luyla sigara fıyatının yükseltil- mesi" ile Kanada'nın başanya ulaşüğı belirtiliyor. Kanada'da 15-19 yaş grubu gençlerde siga- ra içme oranı 1980 yılında yüz- de 45 dolaylannda iken sigara fıyatı 100 olarak baz alındı. 1983 yılında sigara fiyatı 120'ye çıkartıldığında oran yüzde 38'e, 1985 yılında fıyat 140'a çı- kartılınca, oran yüzde 25'lere, 1987'de 170'e cıkan fıyat so- nunda oran yüzde 24'e, 1989'da 200'e çıkan fıyat sonunda oranın yüzde 23-25'lere düştü- ğü gözlendi. 1991 yılında ise si- garanın fıyatı 260'a çıkarüh- rken gençlerde sigaraya başla- ma orarunın yüzde 15'e düşme- siyle Kanada'da büyük bir ba- şan kazanıldı. 11 Mart 1992 tarihi itibanyla ülkelere göre sigara vergisi yak- laşık olarak şöyle: Norveç 3.90 $, Danimarka 3.60 S, Kanada 3.25 $, İngiltere 3.15$, İrlanda 2.90 S, Y.Zelan- da 2.00 $, Almanya 2.00 $, HongKongl.40$. Türkiye'de bir paket sigara- nın enflasyondan anndınlmış fiyatı 1984 yılında yerli sigara (baz olarak) 100 iken en çok saülan üç ithal sigara 359 idi. 1990 yılında ise bu rakamlar yerli sigarada 87'ye, ithal siga- ralar da 278'e düştü., Derginin editörü Prof. Dr. R. Erol Sezer, sigarayla müca- delede işe yarayan stratejileri şöylesu-aladı: 1- İş yerlerinde ve toplu bu- lunan diğer kapalı yerlerde pa- sif içiciliğin önlenmesi, 2- Çocuklann ve gençlerin, bilinçli karar verme çağma gel- meden önce, sigaranın hastalık ve ölüme yol acıa etkileri ve bağımlılık yapıa özeilığj konu- sunda eğitilmeleri, tüm toplu- mun sigaranın zararlan konu- sunda bilgilendirilmesi, 3- Sigara reklam ve tanıtım etkinliklerinin tümüyle yasak- lanması, 4- 18 yaşın alündaki çocuk- lara saüşm yasakJanması, 5- Paketler üzerine dönü- şümlü olarak etkili uyancı me- sajlann yazılması, 6- Sigara fıyatlannın, enflas- yonun üzerinde olmak üzere gi- derek yükseltilmesi. Bu şekilde elde edilen yeni vergi geürinin en azından bir kısmının sağlığın geliştirilmesinde ve sigara mü- cadelesinde kullanılması. Prof. Dr. R. Erol Sezer, bu stratejilerin hiçbirinin Türkiye'- de tam olarak uygulanmadığını belirterek, "Türkiye bunun be- delini gelecekte ödeyecektir. Ödenen bedel; gereksiz has- talık, erken ölüm ve çok yûksek ekonomik kayıptır" dedi \M D l NYASI Dünya Reklamcılık Kongresi Ülkemizde Uluslararası Reklamcılık Demeği adıyla faaliyettte bulunan IAA- Intemational Advertising Association'- ın 33'üncü Dünya Reklamcıkk Kongresi 27-30 Eylül 1992 tarihleri arasında Bar- celona'da yapılıyor. Kongrenin ana başlığı "The Great Debate". Bu ana başlık alünda, 28, 29, 30 eylül günleri boyunca "Reklamcılığm günümüzdeki değeri", "Reklam ya- ratıalığı konusunda son gelişmeler" ve "Geleceğin reklamabğı" gibi konularda toplantılar yapılacak. Kongreye IAA üyesi olmayanlar da Ingiltere'de farklı reklam kampanyası İngiltere'de yeni bir reklam kampanyası başlatıhyor. Bu kampanya yeni sloganlar ya da yeni ürünlen tanıtmayı amaçlamak için yapılmıyor aslında. amaç reklamlann tele- vizyon yerine basma verümfesi- ni sağlamak. Basının içinde bulunduğu krizi biraz olsun önleyebilmek amaayla baş- latılan kampanya, İngiliz Ga- zete Yayınalan Birliği tarafı- ndan yürütülüyor. Bu kampanyayı başlatan Birlik yöneticileri, gazete ve dergjlere verilen reklamlann, televizyondaki reklamlardan daha başanlı olduğunu göster- mek isüyor. İnsanlann. televizyon başı- nda reklamlar başlayınca ka- nal değiştirdiğini belirten İngi- liz Gazete Yayıncılan Birliği, "Pararuz havaya uçmasın" slogarunı kullanıyor. katılabiliyor. İngilızce olarak yapılacak toplantıda Almanca, Fransızca ve Ispan- yolca simultane çeviri yapılacak. Kong- reye katılma ücreti IAA üyeleri için 125.000 peseta, (yaklaşık 9.375.000 lira) IAA üyesi olmayanlar için 142.000 pe- seta (yaklaşık 12.650.000 lira) sosyal programa katılacak eşler için 55.000 pe- seta (yaklaşık 4.125.000 lira) Kongreye katılmak isteyenler ayrm- tıh bilgi için 279 65 85 nolu telefon veya 264 86 27 nolu fax kanalıyla IAA- Tür- kiye Başkanı Pınar Kılıç ile temas ku- rabilirler. BİRKİTAP Yalçın Çetinkaya'dan alternatif reklamcılık reklamcıkk m "RekJamlannçoğu, normal zeka ve kultür seviyesinin alündaki insanlara hitap etmektedir". Alternatif Üniversite serisinde yayınlanan Reklamcdık adb kitaba yazan Yalçın Çetinkaya kıtabıra sunuş yazısına David Ogjlvy'nin bu sözleriyle başlıyor. Medyanın ve reklamcüığın son ydlarda toplumlariçin öneminin tartışıldığı kitapta "Aktüalite ve popüler kültürün kendısını 'saüş'üzerine konumlandırdığı günümüzde, temel ilkcsi saüşın artmasına katkıda bulunmak olanreklamında öneminin bir hayb arttığı"na dikkat çekiliyor. Türkiye'de de reklamcılık olgusunun nasıl hızla geliştiği ve toplumu etkisi altına aldığı irdelenen "Alternatif Reklamcüık"ta Baü ülkelerindeki kadar olmasa bile rekJam, Türkiye'de de giderek kişisel ve toplumsalhayata iyice yerleştiği vurgulanıyor. KNOL (XI i V ITR1M Mazda'dan benzinsiz araçlar Mazda, sıkıştınlmış doğalgazla çalı- şan araçlann (Comressed Natural Gas CNG) deneme sûrüşleri, Japonya ve Amerika'da yapıldı. Deneme sûrüşleri sonucunda CO2 emisyonunda Vo 24 oranında azalma göründü. Benzine getirdiği altemaüfle umut ve- ren CNG. ükit doğalgazın buharlaşma- sıyla elde ediliyor. CNG, benzin ve motorine göre nispeten düşük karbon yüzdesine sahip. Bu yüzden, aynı mik- tarda enerji sağlayan karbon dioksit miktan benzininkındeno/ o 24 daha az. Deneme araçlan. 3 litrelik V6 CNG motoru ile tecriiz edilmiş. Aynca, fıber takviyeli, plastik ile kuvveüendirilmiş, ağırlığı hafıf alüminyum yakıt tanklan takılmış. Her biri 22 kg. olan ve 31 lt. kapasiteli tanklann 4'ü her test aracının bagaj ve yolcu bülümüne yerleştirilmiş. Denemeler sırasında doğalgazın, tüm dünyada petrole oranla daha geniş cap- ta da'ğıtılabıldığı haürlanmış. Mazda, CNG test sürüşlerine, yı- lbaşından önce Türkiye'de de başla- mayı planlıvor Fotoğrafbaskısında yeni bir dönem başlıyor. Fotoğraf baskısında PVAC çağı PVAC (Profesionel Video Analyzing Computer), negatif veya poâtif filmlerin baskıya girmeden önce sistem ekranına göriintülerin gerçek renkleriyle görme imkanı sağlayan özel bir video ve bilgisa- yar sistemi. Ekrandaki görüntüye kırmızı, mavi, yeşil ve densite (açıkbk-koyuluk) olarak müdahale ederek basılacak filmlerin renk koyuluklan ayarlanıyor. Sistemden alınan bilgilerle fotoğraflar, test baskılan yapılmadan basılıyor. PVAC: 1- CCD kamera ünitesi. 2- Lamp Hause ünitesi, 3- Pipeline Proces- sor 4- Monitor. 5- Control Processor ol- mak üzere 5 ana üniteden meydana geli- yor. CCD Kamera ve kamera ünitesiyle filmlerin monitörü dolduracak şekilde veya filmlerin istenilen bölümlerini bü- yütebilmek için 9 kademelı veya kade- mesiz zoom sistemi var. CDD kamera ile filmler taranarak o filmle ilgili kırmızı- mavi-yeşil yoğunluklan belirleniyor. CDD kameradan alınan analok bilgiler Pipeline Processor ünitesinde kırmızı- mavi-yeşil olarak ayn ayn digital bilgi- lere çevriliyor ve her kanal için ayn ayn fılm ve kağıt, matrix ünitesine aktanlı- yor. Bu ünitelerde bilgiler digital olarak işlendikten sonra monitör amplifıer boardlanna verilmek üzere tekrar ana- lok sinyallere çevriliyor PVAC sisteminin en önemli özellik- lerinden biri; elektronik bir sistemin kimyasal bir fotoğraf kağıdı veya fılmi ile aynı karakteristik özellikleri olacak şekilde özdeşleştirebilmesi. Sistemin di- ğer bir önemli özelliği de bütün bu iş- lemler yapılırken sistemin Icendi kendi- sini denetlemesi. Sistemlerde bir hata olduğu takdirde cihaz. operatörün müdahalesine gerek kalmadan hatanın hangi ünitede oldu- ğunu gösteriyor ve operatör, doğru fılm kanalı ve kart cinsini seçtikten son- ra, kırmızı-mavi -yeşil ışık orantılannı değiştirerek doğal renklere bağlı kala- rak monitördeki görüntüyü ayarlaya- bfliyor. KONOMI RlTAPLIGI Şirketler Yıllığı yayımland[ı İstanbul Hcnkul Klymetler Borsan Istanbul Stock Exchan«e İstanbul Menkul Kıymetler Borsası İstatistik ve Değerlendirme Müdürlüğü tarafından hazırlanan "Şirketler Yıllığı"nın yedincisi yayımlandı. Borsada şirket sayısının artması nedeniyle son iki yıldır iki bölüm halinde yayımlanmakta olan "Şirketler Yıllığı"nın fınansal göstergeler ve rasyolara aynlan bölümünde 140 şirketin son dört yıllık bilançosu ve gelir tablolan karşılaştırmalı bir şekilde yer alıyor. Kıtabın son bölümünde ise fınansal oranlar topluca yer alıyor. Hisse senetlen, borsada işlem gören şirketlerin mali ve fınansal yönden profıllerinin ilgili kuruluşlar tarafından incclenebilmesine imkan sağlayan ve bi- rcysel yatınmcılann karar vermelerindeki stratejile- nne yardım eden "Şirketler Yıllığı" bugüne kadar pıyasadakı önemli bir boşluğu dolduruyor. Borsa şirkctlerinin genel bilgılerine aynlan yıllığın ikinci bölüm çalışmaları ise sürdürülüyor.