Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
% HMZtRAN 1992 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAVM
HABERLEREV DEVAMI 17
rjlağanüstü
I Bagtarafil. Sayfada
eto ettiği Ceza Muhakemeleri
Jsulü Kanunu'nun terör suçla-
lyla ilgili bölümündeki deği-
iklikJerin görüşüldüğü toplan-
f; saat 14.00'te başladı. Top-
ıntıya Başbakan Süleyman
Jemirel, Başbakan Yardıması
îrdal Inönü, Genelkurmay
iaşkanı Orgeneral Doğan Gü-
eş, ICara Kuvvetleri Komutanı
3rgeneral Muhittin Fisunoğlu,
iava Kuvvetleri Komutanı
/ekili Orgeneral Halis Burhan,
Deniz Kuvvetleri Komutanı
^ramiral İrfan Tınaz, Jandar-
na G«nel Komutanı Orgeneral
Eşref Bitlis, MGK Genel Sek-
eteri Orgeneral Nezihi Çakar,
çişleri Bakanı lsmet Sezgin,
Ihşişleri Bakanı Hikmet Çetin,
viUli Savunma Bakanlığı'na
;ekâlet eden Devlet Bakanı
jökberk Ergenekon, Devlet
iakareı Orhan Kilercioğlu,
ilağanüstü Hal Bölge Valisı
Jnal Erkan, Emniyet Genel
tfüdürü Yılmaz Ergun, MtT
ilüsteşan Korgeneral Teoman
Coman ve öteki ilgililer katıldı-
ar. Toplantıdan sonra yapılan
laklamada, olağanüstü hal uy-
rulamasının dört ay daha uza-
Jması konusunda hükümete
lapılacak olan önerinin gerek-
«si şöyle özetlendi:
"Ûlke genelindeki, güvenlik
'e asayiş durumu ile olağanüs-
ü hal uygulaması ve ahnan
nîvenlik tedbir ve düzenlemele-
i gözden geçirilmiş ve değer-
endirilmiş, değerlendirme
onucu; Batman, Bingöl, Di-
arbakır, Elaağ, Hakkâri,
töardin, Siirt, Şırnak, Tunceh
SS'siz Olağanüstü HalI Baştarafi 1. Sayfada
Demirel. olağanüstü hal uygu-
lanan illerin sayısının azaltılma-
yacağını da biîdirerek, uygula-
manın süresinin uzatılmasını
istedi ve "İktidara değil. devlete
destek istiyoruz" dedi. Başba-
kan Yardıması Erdal İnönü de
bölgede basına yasak konama-
yacağını. yurttaşlann da istedı-
ği gibi yer değiştirebıleceğini
söyledi.
Demirel ve İnönü dün, görev
süresi 28 haziranda bitecek
vinı yapıyor. Terörü ortadan
kaldırdık diyemeyiz. ama et-
kinliğı kınlmıştır. Irak'ta ceşitli
kamplarda eğitim görmüş 5-7
bin eşkıya şimdi Türkiye'ye sız-
mak istiyor. Irak sının çok iyi
korunduğu için şimdi İran sını-
nndan sızrnaya çalışıyorlar.
Geçenlerde İran Dışişleri Ba-
kanı'na terörü himaye etmeme-
lerini söyledim.
Olağanüstü halin uzatılma-
sında Meclis'in arka çıkacağı
kişi biz değiliz. Devletin hizme-
tini yapan, ülkede huzur ve gü-olan Çekiç Güç ile 19 temmuz-
da sona erecek plan olağanüstü veni sağlamaya çalışan güven-
halin ele alınacağı MGK top- lik güçleri, idari görevliler ve
lantısına katılmadan önce, par- yargı makamıdır. Terör olayla-
tilerinin grup toplantılannda n siyasi partilerin tümünü aşar.
birer konuşma yaptılar. İki li- Sadece siyasi partilerin değil.
der konuşmalannda "uzatma- devletin tümünün olayıdır.
Biz bu defa bazı illeri çıkara-
bilir miyiz diye baktık. Bu defa
böyle bir imkan görülmüyor.
Umalım ki bir dahaki sefere
lann" gerekçelerini açıklaya-
rak. milletvekillerinden destek
istediler.
Demirel DYP Grubu'nda
yaptığı konuşmada, olağanüs- pek çok ilimizi kapsam dışına
tü hal uygulamasının kapsamı- çıkaralım. Ama bu defa Mec-
nın daraltılmasına ilişkin çahş-
malann bu uzatmaya yetişme-
diğini belirterek güvenlik
güçlerinin halkı incitmeden ve
korkutmadan görev yaptıklan-
nı söyledi. Terör örgütünün
güçsüz bırakılmasının devletin
gücü dışında olmadığını belir-
ten Demirel, "Ama devlet or-
man kanunlannı uygulamaz.
Devletin işlemediği yerde de-
mokrasi olmaz" diye konuştu.
Demirel, olağanüstü halin
uzatılmasını isterken şunlan
'P Van illerinde devam etmekte^ söyledi:
>Jan olağanüstü hal uygulama-" "Terörden herkes şikayetçi.
Terör Türkiye'nin neresinde ise
onun üstüne vanlır. Onun üstü-
ne devletin meşru güçleri vanr.
Şimdi devlet bütün gücüyle me-
seleye ağırlığını koymuş, göre-
ının bölgede izlenen olumlu
lelişmelere rağmen, ilanı gerek-
iren şartlann henüz tam olarak
)rtadan kalkmadığı ve diğer ta-
aftan olaylann coğrafı bakım-
lan bölge dışında genişleme
stidadı gösterdiği dikkate alı-
ıarak önümüzdeki dönemin
ıassasiyeti bakımınından aynı
ljerde 19 Temmuz 1992 tari-
ünden itibaren dört ay süreyle
ızaülması konusunda görüş
«rliğine vanlmışür"
Çekiç Güç'ün görev süresi-
lin altı ay daha uzatılmasına
ljşkin olarak MGK'da şu ka-
"aralındı:
"Dışişleri Bakanlığı tarafın-
Jan sunulan bir değerlendirme
üerinde müzakereler sonucun-
ia; Kuzey Irak'takı koşullann
lenüz bu uygulamanın sağladı-
jı caydıncılıktan vazgeçilmesi-
ıc izin verecek ölçüde istikrara
çavuşmadığı dikkate alınarak.
iygulama süresinin 30 Haziran
1992 tarihinden itibaren altı ay
iaha uzatılmasının dış politika-
Tuzın genel dengeleri, uluslara-
râsı dayanışma ve işbirliği ku-
rallanna uyum ve millı menfa-
nlerimiz yönünden yararh
Jİacağı hususunda görüş birli-
ğjne vanlmış ve bu görüşün
[rak'ın toprâk bütünlüğünün
korunması ve idamesine de kat-
kıda bulunacağı anlayışıyla
hükümete bildirümesine karar
verilmiştir"
MGK'da aynca, Federal Al-
manya ile askeri yardım prog-
ramının yeniden başlatılması
konusunda yürütülen son geliş-
meler hakkında da Dışişleri
Bakanlığı'nca sunulan rapor
gözden geçirildi.
Toplânüda aynca, dünyada-
kiyeni yapılanma ve gelişmeler
^rçevesinde Türk milli güven-
Ük politikasının oluşturulması-
na yön vermek üzerine hazırla-
nân bir değerlendirmenin
gözden geçirüdiği ve benimsen-
±ığı de açıklandı.
lis'in önüne sansür ve sürgün
kararnamelerini kaldırarak ge-
liyoruz. Bunlar zaten bir işe ya-
ramamıştır. Bir işe yaramayan
birtakım yasaklamalan ayakta
tutmanın yaran yok."
SHP'nin grup toplantısında
konuşan Güneydoğu"da terörle
mücadelede dört ay öncesinden
daha iyi duruma gelindiğini bil-
diren Başbakan Yardıması ve
Devlet Bakanı Erdal İnönü, bu
aşamada olağanüstü halin kal-
dınlmasının doğru olmayacağı-
nı belirterek şöyle dedi:
"'Alınan mesafe önemli ol-
masına rağmen daha çok mesa-
fe alınması gerekiyor. Şimdi bu
durumda olağanüstü hali kal-
dırabilir miyiz? Bunun mücade-
lenin seyrini geriletecek bir
hareket olacağı görüşündeyim.
Başanyla yürütülen bir etkisiz-
leştirme hareketini bu esnada
zayıflatacak bir şey yapmak
yanlışolur."
Son seçimlerde halkın SHP"-
ye verdiği desteği anımsatan
Inönü, bunda terörle mücadele
ve Güneydoğu'daki demokra-
tıkleşmenin rolü olduğunu da
bildirdi, bu doğrultuda sansür
ve sürgün kararnamelerinin
kaldınlacağını söyledi. İnönü,
sözlerini şöyle sürdürdü:
"Can güvenliğinin büyük öl-
çüde sağlanmasına rağmen tam
gerçekleşemedi. PKK'nın ülke-
yi bölme silahlı mücadelesi sü-
rüyor. Bunun etkisizliğe doğru
gittiğini söylüyoruz. Bu hareke-
te zarar verecek düzenlemeye
girişmek yanlış olur. Bu demek
değildir ki. biz olağanüstü hali
olduğu gibi uzatalım. Bazı dü-
zenlemeler yapmak mümkün.
Bizim başından beri karşı çıktı-
ğımız sansür ve sürgün konula-
n var. Orada basının çalışması-
na herhangi bir sınırlama getir-
meye gerck yok. Bu yolda
İçişleri Bakanlığı düzenlemege-
tirsin. Onu isteyelim. Orada
vatandaşlann yer değiştirmesi-
ne de sınır getirilmişti, buna da
gerek yok. Madem bir ilerleme
var. bu ilerlemenin bir sonucu
olarak itiraz ettiğimiz yanlışlan
ortadan kaldırmak için hükü-
met öneri yapacak. Meclis'in
destekleyeceğine inanıyoruz.
Konu MGK'da görüşülmedi,
ama bu kendi görüşüm ve hü-
kümetin de bu görüşte olduğu-
nubiliyorum."
İnönü, yıllarca devam eden
olağanüstü halin sakıncalı ol-
duğunu da belirterek, bir an
önce olağanüstü halden uzak-
laşmak istediklerini söyledi.
İnönü. olağanüstü hal konu-
sunda muhalefet ve iktidar ola-
rak takındıklan tavırlar arasın-
da çelişki olmadığını da savu-
narak, şöyle dedi:
"Muhalefeueyken bölücü si-
lahlı mücadeleye karşı etkin
mücadeleyi ve vatandaşlann
özgür kimlikleri ile yaşama ka-
tılmasını istedik, Kürt kimliği-
nin tanınmasını savunduk.
Olağanüstü hali iktidar olunca
hemen kaldırahm dedik ya da
bazı arkadaşlanmıza bu intibaı
verdik. Kaldınnca güvenlik
güçleri etkin mücadeleyi sürdü-
rebilecek mi? Bütün mesele o. O
zaman PKK'nın yaygın bir gü-
cü vardı. Böyle bir durumda
güvenlik güçlerinin etkinliğini
daha da geriye götürecek bir
hareketi nasıl yapabilirdik?"
Çekiç Güç konusunda
ANAP hükümetinin neden ol-
duğu bir durumla karşı karşıya
kaldıklannı belirten İnönü, gü-
cün bölgeden çekilmesi duru-
munda Kuzey Irak'ta meydana
gelebilecek olaylann sorumlu-
luğunun Türkiye'ye yüklenece-
ğini anlattı. İnönü. "Şimdi bu
misafır güce çek git dersek.
Kuzey Irak'ta doğabilecek bir
felaketin sorumluluğu bize
yüklenecek" dedi.
Çekiç Güç konusundaki ka-
rann ulusal çıkarlara ve dünya
banşına katkıda bulunmasını
dileyen İnönü. Çekiç Güç'e izin
verirken çözüm önerilerini tüm
dünyaya duyuracaklannı be-
lirtti.
Bakanlar Kurulu
Devlet Bakanı ve Hükümet
Sözcüsü Akm Gönen dün gece
yaklaşık 2.5 saat süren Bakanlar
Kurulu toplantısından sonra
yaptığı açıklamada hükümetin
olağanüstü hal uygulamasını 4 ay
daha uzatmayı kararlaştırdığını
söyledi. Toplantıda MGK'nın
olağanüstü fıal uygulamasının
uzatılmasına ilişkin tavsiyeAara-
nnın görüşüldüğünü biıairen
Gönen,"Bakanlar Kurulumu2
olağanüstü halin Türkiye'deki
şartlar göz önüne alınarak 4 ay
süreyle uzatılması yönünde
TBMM'ye fezleke yazılması ka-
ran almıştır" dedi. Gönen, top-
lantıda olağanüstü hal yasasının
."sansür ve sürgün" düzenleme-
leri olarak değerlendirilen 11.
maddesinın (e),(f) ve (k) bentleri-
nin kanun hükmünde kararna-
meyle kaldınldığını açıkladı.
Kaldınlan bentler •
"(e). Gazete, dergi, broşür, ki-
tap, el ve duvar ilanı ve benzerle-
rinin basılmasını, çoğaltılmasını,
yayınlanmasını ve dağıtılmasını.
bunlardan olağanüstü hal bölgesi
dışında basıimış veya çoğaltılmış
olanlann bölgeye sokulmasını ve
dağıtılmasını yasaklamak' veya
ızne bağlamak. basılması ve neşri
yasaklanan, kitap, dergi, gazete,
broşür, afış ve benzeri matbuayı
toplatmak.
(0- Söz. yazı, resim. fılrn, plak.
ses ve görüntü bantlannı ve sesle
yapılan her türlü yayımı denetle-
mek gerektiğinde kayıtlamak
veya yasaklamak.
(k). Kamu düzeni veya kamu
güvenini bozabileceğı kanısını
uyandıran kişi ve topluluklann
bölgeye girişini yasaklamak. böl-
ge dışına çıkarmak veya bölge
içerisinde belirli yerlere girmesini
veya yerleşmesini yasaklamak"
Gönen, Çekiç Güç'ün görev
süresinin 30 haziran tarihinden
itibaren 6 ay daha uzatılamasına
ilişkin olarak Bakanlar Kurulu'-
nun TBMM'den yetki istemesi-
nin kararlaştınldığını da açıkladı.
SS kararnameleri nedir?
Bir süre önce Elazığ'da yasadışı PKK örgütüne üye obnak suçundan tutuklanan 3 kişi, Kayseri
DGM'sinde yargılandı. Sanıklardan Mûslüm Uğur, duruşmaya PKK üniforması olduğunu söy-
lediği özel bir kıyafetle katüdı.(Fotoğraf: AA)
PKK köylere saldırıyor
I Ba}tarqfi 1. Sayfada
litanlanndan birinin TİKKO
Merkez Komitesi üyesi ve Ge-
nel Sekreteri İsmail Bulut ol-
duğu bildirildi. Adana'da
büyük toprak sahiplerinden
Ankan Ankoğlu'nun öldürül-
mesi olayıyla ilgili olarak 13
kişi gözaltına alındı. TİKKO'-
nun üstlendiği cinayetle ilgili
olarak 3'ü PKK militanı 5 kişi
daha aranıyor.
Batman'ın Gercüş ilçesine
bağlı Seki köyünü önceki gece
22.45 sıralannda saran çok sa-
yıda PKK militanı, köy çevre-
sindeki tepelerden roketatar
ve otomatık silahlarla ateş aç-
tı. PKK militanlanna köy ko-
ruculan tarafından karşıhk
verilmesi üzerine başlayan ça-
tışma yaklaşık bir saat sürdü.
Olay sırasında Rüstem Tunç
ve Ahmet Gök'e ait evler ya-
narak yıkıldı. Evlerde bulu-
nan Gülbahar Tunç (8), Beh-
çet Tunç (17), Fahriye Gök
(35). Latife Gök (70). Abdur-
rahman Gök (14), Şükrü Gök
(10), Haşim Gök (3), Emrul-
lah Gök (4), Sultan Gök (12)
ve bir aylık kız bebek yaşâm-
lannı yitirdiler. Saldında ya-
ralanan Halise Tunç (50) ile
M. Sait Tunç (10) Batman
Devlet Hastanesi'ne kaldınla-
rak tedavi altına ahndılar.
Güvenlik güçlerinin çatış-
madan sonra kaçan PKK mi- leri için yargı yoluna gidileme-
litanlannm yakalanabilmesi mesi de sağlandı.
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - Güneydoğu kararname-
leri. I988"den itibaren ANAP
ıklıdan döncmınde çıkanldı.
İlk olarak. Olağanüstü Hal
Bölge VaüliğTnin kurulmasın-
dan sonra çıkanlan 413 sayılı
kararname ile Türkiye'nin gün-
demine giren Güneydoğu ka-
rarnameleri, daha sonra numa-
ra ve kapsam değişiklikleriyle
günümüze değin geldi.
413 sayılı kararname için dö-
nemin anamuhalefet partisi
SHP, iptal istemiyle Anayasa
Mahkemesi'ne gitti. İptal kara-
nnm ardından ANAP, bu kez
424 ve 425 sayılı kararnameleri
çıkardı. Bu kararnameler ile
"sürgün" ve "sansür" uygula-
malannın yanı sıra, bazı suçlar
için bölgede daha fazla ceza uy-
gulanması. sendikal haklann
askıya alınması gibi düzenle-
meler getirildi. Aynca, Bölge
Valisi başta olmak üzere, ola-
ğanüstü hal bölgesindeki illerde
görevli valilerin karar ve işlem-
Çocıık Mahkemeleri Tasarısı
• Baştarafi 2. Sayfada
kişinin kimin yanından seçileceği konusu Ço-
cûk Ceza Hukuku'nun tartışmah konulann-
dân birisidir. Bu konuda iki yöntem vardır:
Anglo-Sakson yöntemi, savunucunun duruş-
malarda haar bulunmasını kabul etmemekte-
dir. Çünkü tarafsız olmayan her zaman küçü-
^pn yarunda ve onun korunması için çalışan
hakimden daha iyi bir savunucu düşünüleme-
mektedir. "Savunucusuz sanık olmaz" ilkesi-
nin yerleştiği Kara Avrupası ülkelerinde ço-
cuklann yargılanması işlevi bir savunucunun
(ivukatın) katılmasıyla gerçekleşmektedir.
Savunucunun yargılamaya katılımı yalnızca
sanığın cezadan kurtulması ya da az ceza al-
ması amacıyla değil, fakat onun kişüiğine en
aygun yaptınmın bulunması ve uygulanması-
nı sağlamak ve bu nedenle hem kendisi hem
de toplum açısından bir yarar sağlamak için
zorunlu tutulmuştur. Üstelik bazı ülkelerde
tıer savunucunun değil ancak belü nitelikteki
savunuculann çocuk mahkemelerinde görev
yapmalan kabul edilmiştir. Örneğin 20.3.
1934 İtalyan Genç Mahkemeleri Kanunu m.
12. Böyle olunca Anglo-Sakson yönetiminin
Je geçerli olmadığı ülkemizde, söz konusu ta-
>anda küçükler için zorunlu savunuculuk
^önteminin de getirilmemiş olmasını eksiklik
alarak değerlendiriyoruz.
Kamu Davası Açıbnasınm Ertelenmesi: Ta-
»annın 37. maddesinde Türk Çocuk Ceza Hu-
oıku'nda yeni bir müessese olan "kamu da-
^asının açılmasının ertelenmesi" müessese-
>ine yer verilmesini yerinde buluyoruz. An-
^ak, kanımızca bu müessese yanında duruş-
nanın ertelenmesi ve hükmün ertelenmesi
•nüesseselerine de yer verilmelidir. Gerçekten
iuruşmarun ertelenmesi ile sanık yargılı
rnahkûm) ve sabıkalı kaydı iledamgalanmak-
an ve bu nedenle onurunun kınlmasından
çurtulmuş olacağı gibi yargılanması ile ilgili
jlan herkes de örneğin, sanığın ailesi, ya-
anlan da üzüntü ve aa çekmemiş olurlar. Er-
£İemenin bu türü devleti de az önemli işlerde
pderlerden kurtanr. Müessesenin başka bir
mran da kısa süreli özgürlüğü kısıtlayıa ceza-
lann doğurduğu sakıncalan ortadan kal-'
dırmasıdır. Duruşmanın ertelenmesi hâkime,
küçüğün kişiliğini yakından tanıma olanağını
verdiği gibi cezaya hükmedip etmeme konu-
sunda da onu düşünmeye yöneltir. Aynca er-
teleme, suçlunun yaşam ve davranış biçiminin
düzelmesine de neden olur. Gerçekten dene-
me süresi içerisinde sürekli gözetim altında tu-
tulması nedeniyle ilişkide olduğu kimseleri,
girip çıktığı yerleri seçmek zorunda kalan suç-
lu, bu süre içersinde elde ettiği olumlu alışkan-
lıklan daha sonraki yaşamında da sürdürür.
Kelepçe, zincir ve benzeri araçlar kullanüma-
ması: Yasa tasansının 12 son maddesi
"Küçüklerin adli ve idari bir makam önüne
getirilmek üzere sevk ve nakilleri sırasında ve-
ya kurum dışında kaçmalannı önlemek için
kelepçe, zincir ve benzeri araçlar kullanıla-
maz" hükmünün yasalarda değil yönetmelik-
lerde yer alması düşüncesindeyiz. Gerçek olan
çağdaş hukuk devletlerinde artık bu tip gö-
rüntülere yer olmadığıdır. Aksi olasıhkta ya-
salarda yer alan böylesi hükümler, o ülkenin
hukuk devleti anlayışında kuşkular uyandıra-
caktır.
Anlama ve isteme yeteneği ve yeteneksizliği
aynm: Tasan, anlama ve isteme yeteneğine
iye çocuklar için yürürlükte olan yasa gibi bu
kez de önlem uygulanmasını getirmemekle
daha önce dile getirdiğimiz duyarsızhğı sür-
dürmektedir. Oysa, bu aynma gecikilmeden
son verilmeli, bu olmadığında ise anlama ve
isteme yetisine sahip çocuklar için önlem uy-
gulanabilmesi olanagı en azından hâkimirrde-
ğerlendirilmesine bırakılmalıdır.
Gizliliğin devamı: Tasanda, küçüklerin gizli
yapılmakta olan duruşmalannın yaş sınınnın
döldurulması ile kaldınlması durumunun kü-
çüğün mağduriyetine neden olduğu, bunun
da uygulayıcılarda sıkıntı yarattığı gözardı
edilerek bu yönde yeni bir düzenleme yapıl-
masının düşünülmemesini eksiklik saymakta-
yız ki küçüğün onurunun korunması duyarh-
lığmın yaş sının ile kayıtlı tutulmamasmdan
yanayız.
için başlattığı operasyonlannı
aralıksız sürdürdüğü bildiril-
di. Olayın duyulmasından
sonra Seki köyüne Ojağanüs-
tü Hal Bölge Valisi Ünal Er-
kan ile Batman Valisi Zeki
Şanal incelemelerde bulundu-
lar. PKK militanlannın saldın-
sında 6 çocuğu, eşi ve annesini
kaybeden köy korucusu Ah-
met Gök, olay sırasında köyün
güneyinde nöbette olduğunu
belirterek şunlan söyledi:
"Önce çok güçlü iki patlama
oldu. Arkasından da tüfekler-
le ateş başladı. Çatışma yakla-
şık bir saat sürdü. Silah sesle-
rinin azalması üzerine nöbet
yerinden aynlarak eve geldi-
ğimde her taraf alevler için-
deydi. İçenye girdim, 6 çocu-
ğum. eşim ve annem ölmüştü.
Böyle vahşeti Ermeniler bile
yapmaz."
Bitlis'in Güroymak ilçesine
bağlı Çayarası köyü de önceki
gece 21.30 sıralannda 100 ka-
dar PKK militanının roketa-
tar ve otomatik silahla saldın-
sına uğradı. Köy koruculan-
nın karşıhk vermesi üzerine
başlayan ve yaklaşık iki saat
süren çatışma sonunda köye
giremeyeceklerini anlayan
PKK militanlan kaçtılar. Ça-
tışmada korucu Mahmut Ka-
tılmış'ın babası Ömer Katılmış
(70) öldü.
Artvin Vali Vekili İsmet
Bayhan önceki gün Şavşat il-
çesi yakınlannda güvenlik
güçleriyle girdikleri çatışmada
öldürülen Şahin kod adlı mili-
tanın asıl adının İsmail Bulut
olduğunu, yasadışı TKP-ML
TİKKO Örgütü Merkez Ko-
mitesi üyeliği ile genel sekre-
terlik görevlerini yürüttüğünü
açıkladı. Öldürülen diğer mili-
tanın ise Topçu kod adlı Do-
ğan Karadağ olduğu bildiril-
di. Çatışmada yaralı olarak
yakalanan Haydar kod adlı
Cemal Çakmak'ın tedavisinin
sürdüğü ve durumunun iyi ol-
duğu belirtildi.
Adana"nın Yüreği ilçesi Yu-
nusoğlu köyündeki çiftliğin-
den kaçın'larak öldürülen
yörenin büyük toprak sahiple-
rinden Ankan Ankoğlu cina-
yeti konusunda 13 kişi gözaltı-
na alındı. Adana Valiliği'nden
yapılan açıklamaya göre ya-
kalanan sanıklarla birliktc üç
tabanca eldc edildi.
SHP, bu iki yasanın da iptali
için ikinci kez Anayasa Mahke-
mesi'ne gitti. Anayasa Mahke-
mesi raportörünün de-tptal iste-
minde bulunduğu bu kararna-
melerin, Anayasa Mahkemesi'-
nde görüşülmesinden dört gün
önce hükümet, 430 sayılı karar-
nameyi çıkararak, bu kararna-
melerden 424 sayılı olanını
yürürlükten kaldırarak. bu ka-
rarnamedeki düzenlemeleri ol-
duğu gibi çıkardığı yeni karar-
nameye taşıdı. 425 sayılı karar-
name yürürlükte bıralAlırken,
bu kararnamedeki önemli bazı
düzenlemeler de yeni kararna-
meye taşındı.
Anayasa Mahlcemesi de, yü-
rürlükte bulunan 425 sayılı ka-
rarnameyi iptal etti. SHP, ar-
dından, bu kez de 430 sayılı
kararname için Anayasa Mah-
kemesi'ne gitti. Bu kararname-
yi inceleyen mahkeme, karar-
name ile getirilen ve olağanüstü
hal bölgesine ilişkin düzenleme-
lerin, idğer bölgelerde de uygu-
lanmasına olanak tanıyan
hükümleri iptal ederken, bölge-
ye özgü düzenlemeleri ise oy
çokluğu ile anayasaya uygun
buldu.
Iraıı'a PKK ııyarısı
HALUK GERAY
KÜRŞAT AKYOL
İçişleri Bakanı İsmet Sezgin,
son günlerde İran sınınndan
Türkiye'ye yönelik olarak yo-
ğunlaşan PKK saldınlanna
karşı, bu ülke nezdinde uyanda
bulunulacağjnı açıkladı. Sez-
gin, bu konuyu ele almak üzere
temmuz ayı başında İran'a gi-
deceğini söyledi. Suriye İçişleri
Bakanı temmuz ayında An-
kara'ya geliyor.
İçişleri Bakanı İsmet Sezgin,
İstanbul'da Milli Güvenlik Ku-
rulu toplantısından sonra
Cumhuriyet'e yaptığı açıkla-
mada, son günlerde PKK'nın
İran sınınndan sızarak, Tür-
kiye'ye karşı saldınlannı arttır-
dığına dikkat çekti ve bu ülkeye
PKK'ya karşı "sınır boyunda
daha titiz önlemlerin" alınması
için uyanda bulunulacağım
söyledi. Sezgin bu uyanyı, bir-
kaç gün içinde yapacaklannı
söyleyerek şöyle konuştu:
"İran'a müsteşarlar düzeyin-
de çeşitli kereler sınır önlemleri-
ni arttırmalan yönünde tekrar
tekrar girişimlerde bulunduk.
Son nefesini vermekte oldu-
ğunu anlayan PKK. İran sını-
nndan sızmalara devam
edıyor. Önümüzdeki birkaç
gün içinde bir uyanda daha bu-
lunacağız." Sezgin İran'ın sınır
önlemlerini artürması konu-
sunda görüşmelerde bulunmak
için İran'ı ziyaret edeceğini de
sözlerine ekledi. Cumhuriyet'-
in, nisan ayında Suriye ile imza-
lanan belge uyannca Suriye'ye
PKK 'ya karşı önlemleri incele-
mek üzere gidilmesinin karar-
laştınldığını hatırlatması üzeri-
ne Sezgin şöyle dedi:
"Temmuz ayında Suriye İçiş-
leri Bakanı Ankara'ya gelecek.
Bu ziyaretin arkasından bizden
Suriye'ye bir heyet gjdecek. An-
cak şu kadannı söyleyebilirim
ki bu Suriye işi bitmiştir. Artık
PKK sızmalannı İran'a yön-
lendirmiştir"
İçişleri Bakanı Sezgin dün
yapılan Milli Güvenlik Kurulu
toplantısında olağanüstü hal ve
Çekiç Güç konulannın ele alın-
dığını da sözlerine ekledi. Sez-
gin olağanüstü halin 4 ay uzatıl-
ması ve sürgün-sansür hüküm-
lerinin kaldınlması konusunda
görüş birliğine vanldığını söyle-
di. Aynca Çekiç Güç'ün süresi-
nin 6 ay uzatılması için Bakan-
lar Kurulu'na tavsiye karan
ahndığını bildirdi.
ANMA
NİYAZİ
AĞIRNASLI
23.6.1987
Sevgin, anıların, her gün artan
özleminle beş zor yılı geride
bıraktık...
AİLEN
fiOZTEM
UCUR MUMCU
• Baştarafi 1. Sayfada
Bölgede olağanüstü koşullar yaşanıyor mu? Yaşanmı-
yor mu? Olağanüstü halin kalıp kalmaması bu soruya
bağlıdır.
15 Ağustos 1984 tarihli "Eruh saldınsı"ndan bu yana
bölgedeki çatışmalardaki tabut ve kefen saytsı bötgede
yaşanan gerçekleri hiçbiryorumu gerektirmeyecokölçû-
de somut kanıtlarını veriyor.
Şehit ve ölü sayıları şöyle:
Güvenlik görevlileri:
Subay 51
Astsubay 51
Erveerbaş 665
Polis 41
UzmanÇavuş 10
Bekçi 1
Köy Korucusu 174
TOPLAM 819
Siviller:
Muhtar 39
Öğretmen 32
SivilHalk 1106
TOPLAM 1177
PKK 1813
GENEL TOPLAM....3809
Her gün sınır karakollarına PKK saldırılannın yasandt-
ğı bölgede "olağan koşullann var olduğunu" kimse ileri
süremez.
Bu koşullarda olağanüstü halin seçeneği sıkıyöoettm-
dir!
Olağanüstü hal nedeniyle DYP-SHP ortaklığı dağılırM,
hiç şüphe yok, bu Meclis, bugünkü hükümet yertne,
ANAP, RP ve MÇP den birinin ya da ikisinin desteflJ ile
yeni bir hükümet kurar.
Bu hükümet, "3. MC Hükümeti" olarak sıkıyönetimi de
ilan eder, bölgede daha da sert önlemlere başvurur.
"Nevruz olayları "ndan önce olağanüstü hal kaldın^
saydı, bu hükümet, istese de istemese de o gün sıkıyöne-
tim ilan etmek zorunda kalacaktı.
1979 yılında Ecevit hükümeti, Kahramanmaraşolaylan
nedeniyle nasıl sıkıyönetim ilan etmek zorunda kalsıysa,
Demirel hükümeti de "Nevruz olayları "nedeniyle sıkıyö-
netim ilan etmek zorunda kalacaktı.
Geleceğin neler getireceğini, hangi olaylara gebe ol-
duğunu kestirmeye bugünden olanak yok.
Kürt sorunu, Türkler ile Kürtler arasında bir sorun de-
ğildir. Kürt sorunu, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti lie
PKK arasında yaşanan bir sorun da değildir. Kürt soru-
nu, Ortadoğu'da oluşan yeni dengeler ile ilgili bir sorun-
dur!
Güneydoğu'da yaşanan terör olaylannın daha da tır-
manıp, önce bir rejim değişikliği sonra da savaş nedeni
olmaması için PKK terörünün son bulması gerekir.
Bu koşullarda olağanüstü halin seçeneği, sıkıyöneöm-
dir. Sıkıyönetimlerden sonra da hangi rejimlerin gelece-
ği "tecrübe ile sabif'tir. Işte, 27 Mayıs, 12 Mart ve 12
Eylül...
GUNCEL
•CÜNEYT ABCAYÜREK
• Baştarafi 1. Sayfada
daki olağanüstü koşullara karşı çıkan milletvekilleri are-
sından herhangi biri, olağanüstü halin yerine terorizme
savaş verecek yeni bir yöntem söyleyemiyordu.
ûte yandan Güneydoğu daki terörist, akıl fukarası.
Olağanüstü hale karşı kimi dirençler ortaya çikarken,
terörist almış elıne uzun menzilli silahı, roketi, tüfeği, ta-
bancayı, son iki gündür köy basıyor, adam öldürüyor, In-
san kaçırıyor. Sanki olağanüstü hale yandaş...
DYP Grubu'nda dün konuşan Başbakan Demirel, mil-
letvekillerinden 7-8 gün sabırla çalışmalarınt isterken,
sözü döndürdü dolaştırdı, olağanüstü hale getirdi.
Dün toplanan MGK'da iki konu görüşülecekti: Çekiç
Güç'le olağanüstü hal. Söze böyle başladı, konuyu olay-
larla takdim etmeye girişti.
Radyo bültenlerinden okuyordu; örneğin önceki gün
Bingöl'de teröristler köy basmış, beş kişiyi öldürmüş,
dördünü kaçırmışlar. Yüksekova'nın Perihan karakoluna
baskın düzenlenmiş, 16 terörist öldürülmüş, alb güvenlik
görevlisi şehit edilmiş.
Başbakan grupta bu haberleri sıralarken, bir yentsi te-
lekslerden gazetelere akıyordu. Batman'ın Gercüş ilçesi-
ne bağlı Seki köyünü basmışlar, 10 kişiyi öldürmüşlerdl.
Gerekçe teröristte^
Bitlis'in Güroymak ilçesinde... Haberlerin ardı arkası
kesilmiyor. Tabii Demirel grubuna, iletişim organlan ara-
cılığıyla Meclis'e sesleniyor: "Terörden şikayetçi mtsi-
niz? Devletin meşru güçleri vasıtasıyla üzerlerine varma-
mız gerekiyor. Böylece, demokratik mücadele yaptyo-
ruz" diyordu.
Çıt çıkmıyordu DYP Grubu'nda. Akıl fukarası -ismet
Sezgin'in tanımladığı gibi- şaşkın terörist, böylece olağa-
nüstü halin uzatılmasında hükümete sağlam gerekçeler
sunuyor.
Teröristler anılan gerekçeleri vermeseler, acaba ola-
ğanüstü halin kalkması söz konusu olabilir mi? Elbetta
hayır!
Çünkü devlet "eşkıyayı toparlamaya, elindeki silahlan
almaya, vatandaşı devletin yanına çekmeye devama ka~
rarlıydı."
Irak sının -daha önce açıklanmıştı- neredeyse etten bir
duvar. Terörist buradan sızamıyor. O zaman İran üzerin-
den gelmeye çalışıyor.
Başbakan, iran Dışişleri Bakanı Velâyeti'ye, saldırgan
teröristlerin "şimdi" iranda kümelendiğini, daha sonra
İran'ın bugün göz yumduğu terorizmden "çokçekebilece-
ğini" söylediğinde, "Tahran'ın teröristleri himaye etme-
diği" yar»t\n\ almış.
Oysa Türk istihbarat kaynakları, tersine inanıyor.
Komşu ülkelerle aramızdaki belirgin tezat bu noktada
başlıyor ve kuşkusuz, sağırlar diyaloğuna dönüserek so-
nuç vermiyor.
Başbakan usta siyasetçi. Daha önceleri olağanüstü
halde aşama aşama yeni düzenlemelere gidileceğini sa-
vunmuş. Bugün ise bilinen haliylesüreceğini varsayanla-
rı yanıltıyor. Belki de SHP Grubu'na, belki de Güney-
doğu'da uygulanan yöntemlerin yumuşatılmasını iste-
yenlere seslenerek "SS kararnameleri keenlemyekün'
olacak" diyor.
Yaşları yetersiz olanlar sözcüğü işitince birbirine bakt-
yor. Her zaman yabancı sözcüklerin Türkçe karşınnı ve-
ren Demirel, nedense bu kez SS kararnamelerinin "ge-
çersiz sayılacağını" açıklamıyor.
Tabii, iyileştirmelerin arkası yeni bir dört ay sonra, de-
miyor.
Olağanüstü hale "keenlemyekün" demek isteyenleri,
bu aşamada, SS kararnameleriyle yetinmek zorunda bı-
rakıyor.
YAŞANANLARDAN ÎZLER - İZLENtMLER
Kâzun Yenice
10.000 lira (KDV içinde)
Çağdaş Yaymlan Tiirkocağı Cad. 39-41 Cağaloğlu-lstanbul
ÖdemcU göodcrilmez.
SATILIK
1990MGDEI SİYAH ŞAHİN 30.000 km'de
T«t81Z0SN/4»4tt