Katalog

Cumhuriyets Njhıbı <. unıhuriM-1 Mjıbauulık \c Cu/ı-tıMİık 1 ıırk Aııoıımı !>ırkcıı udıııa B»rı» NıMİi Isljnbul Habcrlcn $tna\ kalkan. Dı> Haberlcr trRun Bakı. Iş-Ekonomr !jukran kelenıi. Vurl Basan \e Yavan- Cumhurıyeı Maıbaacılık ve Gazetecıhk TA Ş Turkocağı Cad • tıoıK-l Vı\ın ^oncımcnı Oıiffn \ıar • Cıcnel Vı\ın Koorduıaıoru Hıkmrl (,elınka»a Hjberlcn Mehmrl Sanu;. kullur C'dal Usler. Makaleler Sami Karaoren. Spor AMulkadir 39/41 Cağaloğlu 34334 Isı PK 246 Isıanbul Tel- 512 05 05 (20 hat), Telex \uıelman. DII/CIIIIK- AMullah *a/Ki • Muessese Mudur V Erol trkul • koordmaıor \hmel korulsan • \!ııfıjs..h. Baknt \eatr • Buue-Planlama S«v|{i Osmanbe-^oglu • Idare HııscMn (.nrer • Isletme Ooder Çeiik • Bılgı-lşlem Nail Inal Bılgısavar Sısıem. Muruvel (ilcr • lVr«ıııcl «w*f(i Boslaıuiuglu • Relldm Reha I>ı(man • D15 llışkılef Hulya Ak>ol l>kn Mudurlcrı lu>uo O/bılgen (Sorumlu). Crlal Ba>lant>ı\ (Haber) 0 Wı lcn Mudur ^jrdımusı Salim Alpa^lan # Gorsd >onc(uıcıı Alı Ai'ar # Du/enleme Muvtafa Saglamrr 9 Ank.ırj Tı'mMİıtM ( o ı m ı \rca\urek. Hdber Mudurlerı Mıutafa Balba>. l«ık kanvıı. l/mır Tcmsıkı \ scrdar kı/ık. Adana ICIHMIVIM Çeiin >igrn»glu 22246, Fax (I) 526 60 72 • Bumiar Aakara: Z Gokalp Blv Inkılap S. No 19 4, Tel 433 II 41-47. Telex- 42344, Fax. (4) 433 05 65 • İzmir H. Zıya Blv 1352 S 2'3, Tel- 83 12 30, Telex 52359, Fax (51) 89 53 60 • Adana: tnönı Cd 119 S No I Kaı 1, Tel- 19 37 52 (4 hat), Telex- 62155, Fax: (71) 19 25 7S TAKVİM: 23 HAZİRAN 1992 İmsak: 3.25 Guneş. 5.25 öğle: 13 11 lkindi.17.il Akşam: 20.46 Yatsı-22 37 CopyClub söyleşilerl •Haber Merkezi - Reklam Yazarlan Demeğfnin her ayın son perşembe akşamı düzenlediği Copy Club Söyteşileri'nin bu akşamki konuğu, Reklamevi Young and Rubıcam'ın kreatif direktörû Serdar Erener. 25 haziran perşembe akşamı saat 19.00"da Istanbul Sanat Merkezi cafe - bannda yapılacak söyleşide, Serdar Erener,reklamlannneden bu kadar kötü olduğunu sorgulayacak. AZÛPIÜ çocuklar •ANKARA(AA)-Milli Eğitim Bakanlığı zıhinsel özürlü çocuklann eğitim uygulamalan yönetmeliği ile ilkokullarda "ozel sınıflar ve özel ana sınıflar", resmi ve özel anaokullannda da "özel eğitim gruplan" oluşturulması esası geürildi Milb Eğitim BakanbgVnın konuya ıbşkın yönetmeliği, bugünkü Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Milli Eğitim Bakanügına bağb zihinsel özürlü çocuklara ait okul, özel sınıf, kaynaştırma. bireysel eğitim ve diğer özel eğitim uygulamalannın kuruluş ve ışleyışlen ıle ılgib esaslan düzenleyen yönetmebk ıle öğretilebibr çocuklar okulu ve eğıtılebıbr çocuklar iş okulunun amacı, eğitim - öğretim, okula ahnacak öğrencilerde aranan koşullar ve işleyişle ılgib' öteki konular belirlendi. Sönnet çocukları • tZMtR (AA) - Uzmanlar, anne ve babalan, çocuklannı psikolojik bakımdan rahatlatarak sünnete hazıriamalan konusunda uyardılar. ÜrologOpr. Dr. Ünal Er, erkek çocuklann ruhsal ve bedensel gebşimlennı sağlayan sünnet öncesinde aılelenn bazı önlemlen abnalan gerektiğini bebrterek "özellikleçocuğa sünneün yararlan anlatılmalıdır" dedi. Er, sünnet öncesi abnması gereken önlemlerin başında, çocuktaki korkunun gidenlmesinin geldıgini kaydettı Türk polisiyle işbiriigi • tSTANBUL (AA) — Istanbul'da bulunan Kanada Atlı Polis Genel Müdürü Norman B. Inkster, Vali Hayri Kozakçıoğlu ile Emniyet Müdürü Necdet Menzir'i ziyaret etti. Türkiye'de yaptıkları temaslar sonucu, Türk polisiyle işbirliği yapmaya karar verdiklerini beîirterek, "Işbirliğini özellikle organize olan uluslararası suçlar üzerinde zorlayacağız. Çünkü terorizm kabul edilemez bir şey ve demokratik sistemleri yıkmayı hedefliyor" dedi. Inkster, suçun artık uluslararası bir nitelik haline geldiğini de vurgulayarak, ister Türk vatandaşı olsun, isterse Kanada vatandaşı, güven içinde yaşamalannı sağlamak istediklerini söyledi. Keratinli oje • ANKARA(AA)- Günümüzde tükeuçiler, kozmetık ürünlenni sadece güzel görünmek içın kullanmıyor, ürünlerde koruyuçuluk özelb'ği de anyor. Üretici firmalar, bu isteğecevap verebilmek amacıyla ürünlerine vitamin, keratin, su v^ bitki konsantrelen gıbı maddeler katıyorlar. Bu ıstekler doğrultusunda tırnağı güçlendiren keratin katkılı ojeler piyasaya sunuldu. Yaıiffma mahkûm yalılar• Geçen günlerde Boğaz'ın üç yalısı yanarak lcül oldu. Yangının çıkış nedeni henüz belirlenemedi ve olay kapandı. önce yaşanan benzer olaylar gibi yanan yalılann yerine bir süre sonra yenileri yapılacak. Eski mimari özelliğinden farklı be- ton yapılar yananlann yerini ala- cak. REMZİGÖKDAĞ "Bogaziçi'nin güzelliğini iri ve yüksek cüs- seleriyle ihlal etmekten çekinen yablar yay- van ve alçaktır. Arkalannı korulann güzelh- ğine vermiş, iri desteklerle sulann üstüne ku- rulmuştur. Shakespeare, Romeo-Juhet'teki balkon sahnesinı yazarken Boğazıçi'ndeki bir Türk bahçesıni hayal etmiş olmalıdır..." 19. yûzyılın binnci yansında İstanbuJ'a ge- len Ingilız gezgin Miss Pardoe, Boğaziçi yalı- Iannın bûyülü güzellığıru böyle dile getiriyor. Yaz sıcaklannda sennlemek amaayla Bo- ğaziçi kıyılannda inşa edilen yalılann sayısı hızla azalıyor. Yangınlann, yıkıcılann eÜn- den kurtulan birkaç yalı bugün Boğaziçi'nde betona karşı direniyor. Geçen yüzyıbn başın- da en görkemli devrini yaşayan Boğaz'ın ah- şap yaülanyla, çağdaş beton bınalar arasında yıllardır süren mücadelede bugûne dek hep yalılar yenildi. Baalan bir gece nedeni belir- lenemeyen yangınlara teslim oldu büyük bir bölümü de zamana karşı direnemeyerek çü- rüyüp çöktü. Geçen günlerde Boğaz'ın üç yalısı daha yanarak kül oldu. Boğaziçi kültürünün üç tanığı daha yok oldu. 16 Haziran akşamüstü Türkan Ak- soy'a ait 36 numaralı yalıdan yükselen alev- ler bir anda yanındaki iki yalıya sıçradı. Paşalar, Aksoy ve Seferoğlu yalılan rüz- gârın da etkisiyle 1 saat içinde tamamen yandı. Yangını, yalı sahipleri gözleri yaşlı iz- Trafiğin de sıkışıkhğı nedeniyle itfaiye olay yerine geldiğinde üç yalı tamamen yanmıştı. Yangının çıkış nedeni henüz belirlenemedi ve olaykapandı. Daha önce yaşanan benzer olaylar gibi ya- nan yalılann yerine bir süre sonra yenileri yapılacak. Eski mimari özelliğinden çok farklı beton yapılar, yanan yaulann yerini alacak. Mavi sulann üstüne eğilmiş eski yalılarla, yeşillikler arasına gömülmüş asırlık mescitle- rinbirkısmıbugunhâlâayakta.Yahsınıonanp restoreedebilen varhklı aileler asırlık Boğazi- çi kültürünü yaşatıyor. Yalısını onaramaya- cak durumda olan aileler ise hükümetten yardım bekliyor. Bu konuda hükümet ne yapıyor? Milyonlarca lira tutanndaki restorasyon parasını ödeyecek durumda olamayan ailele- re yeni bir formül öneriliyor. ANAP hükü- meti döneminde Maliye ve Gümrük Bakanı Adnan Kahveci, tarafından ortaya atılan Boğaz'da "yap-işlet-de>Tet" sisteminin uygulandığı AbduUah Ağa yalısı 1983 yüında KiUtür ve Turizm Bakanlığı'nca yıkdnJdı. Geçen 9 û& AbdulJah Ağa yalısı yeniden inşa edüdi. Yalı önümüzdeki günkrde turizmin hizmetine girecek. formülün adı "yalını yakma, sat" Yablann yıkılmasını ya da yakılmasını ön- lemek içın önerilen bu formüie göre, takas ve kamulaştırma yöntemiyle yalılar hazinenin mülkiyetine geçecek. 8 Şubat 1990 tarihli Resmi Gazete'de yayı- mlanan "SİT AJanlanndaki Taşınmaz Mal- lann Hazineye Ait Taşınmaz Mallarla De- ğiştirilmesi Hakkında Yönetmelik"e göre, maiikinin kamulaştınlmasıru kabul etmesi halinde. yalı sahibine kamulaştırma bedeü olarak 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'- nun 26.maddesi uyannca Hazine'ye ait taşı- nmaz mal verileceİc. SÎT alanındaki tarihi ev, yalı ve konaklar için aynı değerde hazineye ait bir taşmmazla '"değiştirme", SÎT alanı dışındakiler ıçin de "kamulaştırma" ya da sahibinin kabul etmesi durumunda kamu- laştırma bedeli yerine yine Hazine'ye ait bir taşmmazla değiştirilmesi mümkün olacak. Hazine mülküne geçecek olan yalılar Devlet îhale Yasası hükümleri çerçevesinde çıkan- lan "Tarihi Taşınmazlann Kiraya Verilmesi Yönetmeligi" ne göre restorasyon ve çevre düzenlemesi yapılmak ûzere "restoreetjşlet, devret" yöntemiyle kiralanabilecek. Kiralanacak yalılar restore edildıkten son- ra turistik amaçla hizmet edecek. Bu da yalı- lann tarihi özelliklerine uygun kullanıl- masını engelleyecek. Bu formülün uygulandığı tek yab Çengel- köy'deki AbduUah Ağa Yabsı. 1983 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı'na devredilen yah aynı yıl "restorasyon" adı altında tama- men yıktınldı. Bakanbğa göre onanlması imkânsızyabyı yıkmaktan başka çare yoktu. Boğaz'ın en gü- zel yablanndân biri olan Sadullah Paşa Yabsı'nın yanında bulunan AbduUah Ağa Yabsı'nın yıktınlmasmın ardından uzun süre hiçbirçabşma yapıbnadı. Aradan 10 yıl geçti. Bugüne dek yapılan çabşmalarda yeni bir yab ortaya çıktı. Bakanlık tarafından yapılan ihaleyi Sadi Şener Şirketi kazandı. "Yap işlet devret" sistemiyle yapılan yab önümüzdeki günlerde turizmin hizmetine girecek. 1990 yıbnda yürürlüğe giren "takas yön- temi"ne yab sahipleri şüphe ile bakıyorlar. Kendilerine dedeîerinden kahna bu mirası terketmek istemeyen yab sahipien hükümet- ten gerçekçi ve uygulanabiür öneri bekbyor. Yalılann özellikleriAraştırmaa Haluk Şehsuvaroğlu, "Boğaziçi'ne Dair" adlı kitabında yailarla ilgiU olarak şunlan yazıyor. "Rurneb' ve Anadolu kıyılartrun kendineözgü Boğaziçi köylerine demokratik bir seda hâkimdi. örneğin, Vezir Yalılanmn yanında bulunan babkçı evlerinde fakirler, Rumeb kıyısındakı Büyükdere, Tarabya ve Yeniköy'dp yabancılar otururdu. Bebek'tedevlet üst dûzey memurlan, Rumelihisan'nda . bilim adamlan, Kuruçeşme ve Ortaköy'dehanedan 4 mensuplanna ait sahilhaneler ve sahilsaraylar vardı. Beylerbeyi'nde yabancılar oturtulrhaz burada din adamlan ikamet ederdi.Hınstiyan yablar gri renge boyanır, aşı boya, beyaz, yeşil Türk yalılara ait olurdu."Boğaziçi yalılan 18. yûzyılın ortalanna doğru Rokoko özelbğinden etkilendı. 2. Mahmut döneminde Ampir tarzında yablann inşaasına başlandı.Bu dönemde tstanbul'a gelen en tanınmış mımar Italyan Fossati'ydi. Boğaziçi'nin yok olan yalılan 19.yüzyıbn ikinci yansında Boğaziçi'nin tanınmış yalılan Kabataş'tan başbyordu. Ortaköy ve Kuruçeşme'de Sultan Saraylan, Arnavutköy'de Çifte Saraylar, Bebek'te İmamzade Esat Efendi'nin Kemerb Yabsı geçen yüzyıbn en gözde yalılanydı. Anadolu kıyısında da Paşalimanı Sahilhanesi, Üsküdar Serasker Hüseyın Avni Paşa Yabsı, Beylerbeyı'nin Hasip Paşa Yabsı da döneminin görkemb yablanydı. Burılar gibi yüzlerce yalı yakın geçmişe kadar ayakta kabnayı başarabildi. Ancak Boğaz'ın bu en gûzel yablannın yerinde bugûn çağdaş beton yablar bulunuyor. Yokolan yablann hepsinin kaderi ortak. Ya bir gece ansızın çıkan yangında kül oluyorlar ya da bakımsızbktan çürüyüp yıkıbyorlar. İtfaiye kayıtlanna göre son 22 yıl içinde Boğaz'da yanarak yok olan yab sayısı 47. Toplam 350 yabdan geriye kalan 303 yabnın büyük bir bölümü restore edüip onanlmış durumda. Ancak restore ettirecek gücü obnayan bazı aileler 1. derece tarihi eserdurumundaki yahlannı kurtannanın yoUannı anyor. Yalı yangınlannın büyük bir bölümü Anadolu yakasmda meydana gebniş. Yanan 47 yabdan 34'ü Anadolu yakasmda bulunuyor. 1970 yıbndan bu yana yanan yablann semtleregöredağıbmı şöyle: Üsküdar 12, Beykoz Hasip Paşa yalısı, Boğaziçi'ni anlatan pekçok kitapta yer alır. 19801i yülarda Boğaz'ın en gü- 10, Yeniköy 6, Vaniköy 4, Beylerbeyi 3, Istinye 3, zd yahlanndan biri olarak kabul edilirdi. Bir gece, ansızın bir yangına kendini tesöm etti. Bugûn Tarabya 2, Sanyer 2, Kuzguncuk 2, Çengelköy I, yalmm yerinde boş bir arazi ve asniık ağaçbır bulunuyor. Paşabahçe 1, Anadoluhisan 1. Zayıflamak için aç kalmayın İZMİR (AA) - Türk mutfağmda ge- nelb'kle bol kalorili gıdalann yer abnası ve gıda sanayünin gelışmesi sonucu, kilo aldıncı yıyecekienn gıderek daha fazla tüketilmesi nedeniyle, zayıflama rejimleri, özeUikle hanımlann günde- mindeki yerini daima koruyor. Büyük kentlerde çabşan kesimin, tek yönlü bir beslenme olmasına rağrnen,. Fast - Food tipi yiyeceklere yönebnesi, ev hanımlannın ise bir araya geldikleri günlerde pasta - börek - çörekleri eksik eönemeleri, şişmanhğı toplumun her kesimini etkileyen bir sorun habne geti- riyor. Uzmanlar, her yıl milyonlarca kişinin diyet uyguladığını, ancak buniann yansından faz- lasının verdik- leri kilolan, di- yetten sonra fazlasıyla geri aldıklannı be- b'rtiyorlar. Her şeye ragmen, hayat boyu vücut formunu ko- rumanm mümkün ola- bileceğine dik- kati çeken uz- manlara göre, zayıflama reji- muıde ba- şannın sırlan şunlan: "En düzgün kilo verenler, diyet uygu- layaniar değil, yeme ve beslenme abş- kanbklannı değiştırenlerdir. Yap ve tatb yemeyi kesenler, başanya ulaşıyor- lar. Çabuk kilo veremeyeceğinizi kabul edin. Ideal zayıflama, uzun vadeb bir program uygulayarak, haftada ortala- ma yanm kilo verilerek olur. Çabuk verilen kilolar hem fiziksel, hem psikolojik açıdan zararbdır. Diyet- ten sonra kilolan geri almak, kişinin kendisini yenibniş hissetmesine neden olur. Bu kilolann ikinci kez verilmesi daha da zordur." Kilo vermek isteyen kişinin kendisini açbğa mahkûm etmesinin de çok yanbş bir yol olduğunu bebrten uzmanlar, kabcı bir zayıflama için doğru yöntemi şöyte tanf ediyorlar "Kendınize günlük 800 -1000 kalori- lik bir diyet uygulamakla açbğa mah- kûm olursunuz. Bünyeniz buna 3 aşamada cevap ve- rir. Vücutta su kaybolur. Metabohz- manın çabşması yavaşlar ve jıormal beslenmeye dönûldüğünde tekrar kilo abnır. Aç kabnak yerine, yağb, tatb, unlu gı- dalan azaltmak gereiar. Zayıflamak ıs- tiyorsanız kızartmalan unutun, daha fazla b'fli gıda abn. Yemekten başka zevktere yönebn, morabniz bozuksa, te- selliyi yemekte aramayın." Danimarkada erotikmüze FERRUH Y1LMAZ KOPENHAG - Danimarkablar ve Danimarka'yı ziyaret eden turistler bundan böyle antık çağlardan günü- müze erotizmin tarihini izleyebilecek- ler. Kopenhag, 26 hazirandan ıübaren, Danimarka'nın ilk erotik müzesine ka- vuşuyor. Erotik müze, Kopenhag'ın Vestebro semtinde, bundan 100 yıl önce rande- vuevi işlevi görmüş bir bınada açıbyor. Erotik müzenin açıbnasına, yazar, fotoğrafçı ve koleksiyoncu Ole Ege önayak oldu. Ole Ege, Erotik Rüyalar kitabını yazdığı sırada edindiği bu fikri ilk ola- rak Kopenhag'da geçen ekim aymda açılan seks fuannda uygulamaya koy- du ve koleksiyonundaki parçalardan bir bsmını sergiledi. Dört katlı bir binada açılacak erotik müzeyi ziyaret edenler, erotizmin antik çağdaki Venedik kanallannda, dinle eş tutulan zamandan günümüze kadar ge- çirdiği evrimi izleyebilecekJer. Erotizmin tarihinin sadece Danimar- kablann bilgi dağarcığında kalmaması için de hazırlanacak broşür aynı za- manda İngılızce olarak da basılacak. Müzeyi izleyen yabanalar, pornog- rafınin neden ilk defa Danimarka'da serbest bırakıldığtnı da öğrenecekler. Kıbns'ta planlı kentleşme çabalan ALO 900 900 555 OKTAY EKİNCİ Eski kentlerdekı tarihsel do- kulann hızla yok olmasına yol açan çok katlı "modern" yapı- laşma, Kıbns'ın özgün yerleş- melerinden Girne'yi de kıskacı- naaldı. Kentin çekırdeğını oluşturan tanhi Girne Kalesı, antik lıman ve eski Türk mahallesi dışında- ki hemen tüm semtlerinde adanın otantik mimarisiyle çeli- şen ve tarihsel dokuyu ortadan kaldıran uyumsuz yapılaşma hızla yaygınlaşıyor. Kale ve limanı çevreleyen bölgede de korumaya yönelik imar kararlan, bugüne dek bu- lunmadığından, Ooğu Akde- niz'in bu özgün köşesi de gıde- rek bozuluyor.. Bu olumsuz süreç içensınde Gırne Beiediyesı, Eski Eserler ve Müzeler Dairesı ve Şehir Planlama Dairesı tarafından hazırlanan "Gime Koruma Çevre Planı", kentin kültürel kımlığının kurtanlması yönün- de yeni bir umut ışığı oldu. Geçen mart ayında KKTC Resmi Gazetesi'nde yayımla- nan bir "Emırname" ile, koru- ma pianı uygulanmaya başla- nıncaya kadar, bölgedeki imar ve inşaat kurallan içın bir dizı "gecici dönem koşullan" geti- rildi. Emırname'ye göre, "Girne Koruma Alanı" olarak belırle- nen Kale, Liman ve Türk ma- hallesinde, eski binalann ba- kımı, onanmı ve yenilenmeleri konusunda, "bölgenın tarihsel kimlığinı korumak üzere" kısıt- layıa hükümler belirleniyor. Aynca, yme bu bölgede, "tehli- kelı olduklan" Orman Daire- si'nce belgelenenler dışında, ağaç kesimi yasak. Girne'deki özgün Akdeniz mimarisini yaşatabilmek için koruma planımn olumlu bir adım olduğunu bebrten KKTC Mimarlar Odası, kentin geri kalan bölgelerindekı imar ku- rallannın da "tarihsel dokuyu ve peyzajı korumaya yönebk" bir anlayışla planlanması ge- rektiğini vurguluyor. Odanın bu konuya ilişkin hazırladığı değerlendirme raporunda, "Girne imar planı hazırlanma- dan, koruma bölgesının planı- nın yapılması bilimsel bir yön- tem değildir" denilerek, şu gö- rüşlere yer veriliyor "KKTC'de, planb bir kent- leşmeye geciş sürecini ilk kez yaşıyoruz. Ancak, Girne İmar Planı hazırlanıncaya kadar, ko- ruma bölgesi dışındaki alanlar- da da bozubna ve yozlaşmaya karşı ivedi önlemler alınmalı- dır." Kıbnsb mimarlara göre, eğer Girne bir bütün olarak planlan- maz ise çarpık yapılaşma koru- ma bölgesini "kuşatacak" ve zaman içinde, "koruma planı- na ragmen" yok edebilecek. Bu nedenle, Kıbns'ta yeni başla- yan planb kentleşme çabalann- da "Türkiye'nin örnek abnma- ması", örneğin Marmaris, Ku- şadası, Alanya gibi yerleşmeler- deki yanlışlann tekrarlan- maması, yani koruma anlayışı- nın "daralülmış" SİTler ve bölgelerle smırlı tutubnaması gerekiyor. Gırneli mimar ve plancılar, koruma planı çalışmalannın Türkiyeli uzmanlarca, "bu de- neylerin de dikkate alınarak" inceienmesini bekliyorlar... HATIRALAR Hepsi yaşanmış... Hepsi ayrı bir yaşam dersi veriyor. Bazen düşündürerek, bazen gülümseterek. Arayın, gerçek yaşamdan sayfalarla tanışın. Unutmayın, bu sayfalar her pazartesi ve perşembe yenileniyor. Tüpkjye"nm her yertnden servtslenmizin 1 dakikası 5833 TL dr. Otalama senns surea 3-4 dakıkadır. AJo Biigı P.K. 1 6 Tarabya/lst. ALO BiLGi