Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
22 HAZİRAN1992 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA
DIŞ HABERLER
Ubya'da pattama:
9öNı143yarah
• ASSAVVANI(AA)-
Libya'run başkenti
Trablusgarp'ın dışında
önceki gün meydana gelen
patlamada 9 kişi öldü, 143
kişi yaralandı. Ölenlerden
birinin 2.5 yaşında bir kız
olduğu belirtildi. Patlama
nedeniyIe yakındaki evlerin
ve işyerlerinin metal
çatılannın uçtuğu, 22
kilometre uzaklüctaki
başkentin merkezinde
camlann sarsıldığı belirtildi.
Patlama yerinin üzerinde
büyûk birduman bulutunun
görüldüğü kaydedildi. Libya
resmi haber ajansı JANA,
patlamanın yol yapımında ve
taş ocaklannda kullanılan
patlayıcılann bulunduğu bir
depoda meydana geldiğini
belirtti. Daha önce
patlamanın bir silah
deposunda meydana geldiği
ileri sürûlmüştü.
Capriödülû
Cosaga'mn
•CAPRI(AA)-
Uluslararası Capri ödülü,
eski İtalya Cumhurbaşkanı
Francesco Cossiga ve ABD'li
siyasal bilimci Francis
Fukuyama'ya verildi.
Cossiga (63) ödülü, 7 yıllık
cumhurbaşkanlığı
döneminde politik reformlar
konusunda yazdığı
makaleler nedeniyle, Japon
asılh Amerikah Fukuyama
ise 'Tarihin Sonu ve Son
İnsan' adlı kitabıyla aldı.
Fukuyama kitabında Berlin
duvannın yıkılışından sonra
insanlığın geleceği üzerinde
fikiryürütüyorve
totalitarizmin sonunun
gelişinin aynı zamanda
tarihin sonunun gelmesi
olduğunu savunuyor.
Estonya-Rusya
• MOSKOVA (AA) - Eski
SSCB'nin
cumhuriyetlerinden, rubleyi
kullanımdan kaldırarak
kendi para birimini
kullanmaya başlayan ilk
devlet olan Estonya ile
Rusya arasında, bu yenilik
nedenıyle ortaya çıkacak
sorunlan gidermeyi
amaçlayan iki anlaşma
imzalandı. Estonya
Başbakanı Tiyt Vyahi ile
Rusya Başbakan Yardımcısı
Aleksandr Şohin tarafından
ımzalanan anlaşmalardan
ilki, Estonya'nın yeni para
birimi kullanımına başlaması
nedeniyle iki tarafa düşen
sorumluluklan belirlerken
ikinci anlaşma dış ticarette ve
ticare' dışı işlemlerde
uygulanacak düzenlemeleri
kapsıyor. Estonya'nın önceki
günden itibaren dolaşıma
soktuğu yeni para birimi
kronun değeri 1 Alman
Markı'nın sekizde biri olarak
belirlenmiş bulunuyor.
Chupchîll'in ırkçı
ptanı
• LONDRA(AA)-
İngiltere'nin eski
başbakanlanndan VVinston
Çhurchill'in daha üstün bir
'İngiliz ırkı' yaratabilmek
için 100 binden fazla insanın
hadım edilmesini ya da
çalışma kamplanna
kapatılmasıru istediği öne
sürüldü. Falkland savaşına
ait baa gizli belgeleri basına
1985 yıbnda sızdırmakla
suclanan sonra da aklanan
Savunma Bakanlığı'nın eski
görevlilerinden Clive
Poıting, The Guardian
gastesinde yayımlanan bir
makalesinde. ChurchiU'i
•ıriçıhkla' suçladı. Ponting,
mskalesinde, kısa bir süre
öncehükümetin
kanuoyunun bilgisi için
yanmladığ) gizli belgelerin,
19 Oyılındalçişleri
BacanhğVna atanan
CrurchiU'in ülkedeki 'ahlaki
çöıüntüden' şikâyet ederek,
kutzekâlı ınsanlann, iyi
öğenim görmüş kesimlerden
daıa çok çocuk sahibi
olnalanndan kaygı
dırduğunu gösterdiğini
beirtti.
Bîsna-
Hsrsekte savaş
dırumu
• Dış Haberier Servisi -
Bena-Hersek'te savaş
dvumu ilan edildi. Başkent
Saaybosna'daki BM Barış
Cjcû'nün 48 saat içinde
1tan bir ateşkes
salanmazsa kentten
çeileceğini açıklamasına
lcîşm kentte çarpışmalar
d n de şiddetlenerek sürdü.
»sna-Hersek Kolektif
T>let Başkanhğı ülkede
sfaj durumu ilan etti.
;j3sııa-Hersek Basın Ajansı,
Icara gerekçe olarak
""\goslav Ordusu'nun ve Sırp
-p-arailiter kuvvetlerin
Bsna-Hersek'e yönelik
sdırgan tutumunun
gsterildiğini belirtti.
Yeltsin, Moldova'daki çatışmalar durmazsa Rusya'nın müdahale edebileceğini açıkladı
Moskova tehdit ediyor
• Moldova'da Dinyester Cumhuriyeti'nde Rus
aanlıkla güvenlik güçleri arasında üç gûndür süren
çatışmalarda en az 200 kişi öldü, 300 kişi de yara-
landı. Gürcistan'da Güney Ossetya'daki çatışmala-
nn büyümesi üzerine Rusya Başbakanı Igor Gay-
dan müdahale tehdidinde bulundu.
Dış Haberier Servisi
Rusya'nın Moldova ve Gürcis-
tan'a müdahale tehdidinde bu-
lunması üzerine Bağımsız Dev-
letler Topluluğu'nda gerginlik,
ansızın tehlikeü bir tırmanışa
geçti.
Gürcistan'da Güney
Osetya"daki aynlıkçılarla Gür-
cü kuvvetleri arasındaki çatış-
malar yoğunlaşırken Mol-
dova'da Trans Dinyester böl-
gesindeki aynlıkçı Rus azmlık-
la Mo!do\a birlikleri arasında-
ki çauşmalar son iki günde
kanlı boyutlara ulaştı.
Olaylann bir iç savaşa dö-
nüşme eğilimi göstermesi üzeri-
ne Rusya Başbakanı İgor
Gayda, cumartesi gecesi yaptığı
açıklamada, Rus birliklennın
Osetya'daki çatışmalan dur-
durmak için duruma müdahale
edebileceğini bildirdi. Güney
Osetya, Rusya'ya bağlı olan
Kuzey Osetya özerk cumhuri-
yeti ile birleşmek istiyor.
Çatışmalann hızla yayıldığı
Moldova'da ise dunımun kri-
tik bir noktaya gelmesi üzerine,
ABD gezisinden dönen Devlet
Başkanı Boris Yeltsin, Mol-
dova'daki kanlı çatışmalar dur-
madığı takdirde Rusya'nın
duruma müdahale edebileceği-
ni söyledi. AFP'nin haberine
göre Yeltsin şöyle konuştu:
"Biz Moldova'da banşçı çö-
züm istiyoruz. Ama sınırlanmı-
zın yanı başında çok sayıda
insanın öldüğü bir savaş karşı-
sında seyirci kalamayız. Duru-
ma müdahale edebiliriz. Mol-
dova Cumhurbaşkanı Mircea
Moldova'da aynlıkçı Rus azınlıkla güvenlik guçleri arasındaki çatışmalar hızla yayılıyor.
BAKÜ İZLENİMLERİ
Gündemde ekohomik kı izESAT PALA
BAKÜ - Tarihı Bakü meydanmdaki
Azerbaycan otelınin balkonundan dışa-
nya bakıldığında genellikle hep aynı şey-
ler görülüyor. Solda Hazar Denizi'nde
küçük motorlarla gezintiye çıkan insan-
lar. Kıyıdaki parkta ise el ele dolaşan sev-
gililer, futbol oynayan, koşan, barfiks
yapan gençler. Bakü, sanki Azerbaycan'-
ın aylardır bir savaşın içinde bulunduğu-
nu inkâr eden apayn bir dünya. Savaş
çoğunun umurunda değil gibi görünü-
yor. Azeriler arasında. Ermenilerin işgal
ettikleri topraklardan eninde sonunda
geri çekilecekleri veya Türk askerinin ge-
lip kendilerini kurtaracaklan görüşü
ağırlık taşıyor. Ebülfez Elçibey'in cum-
hurbaşkanı seçilmesiyle Azerbaycan'da
milli bilinç bir parça olsun kendini gös-
termeye başladı.
Ancak her şeye karşın son 2-3 gündür
Bakü'de benzının litresinin 2.5 manattan
8 manata çıkanlması, savaştan daha çok
konuşuluyor. Halk, ekonomik durumun
gidişinden hiç memnun değil. Hatta bazı-
lan Sovyetler Birliği dağılmadan önce
ülkede bolluk olduğunu. her şeyin bulu-
nabildiğini söylüyor. Sovyetler Birliği'-
nin dağılıp BDTnin kurulmasıyla Azer-
baycan'da ekonomik sıkıntının ciddi
boyutiara ulaştığını belirtiyorlar.
Azerbaycan'daki ekonomik sıkıntı
yokluktan değil, daha çok mevcut kay-
naklann iyi değerlendirilmemesinden
kaynaklanıyor. Azerbaycan zengin kay-
naklara sahip. Bol miktarda petrol,
üzüm, pamuk, tahıi ve altm var. Bakü dı-
şındaki yerleşim birimlerinin ağaçlık ve
yemyeşil olması da bir başka kaynak.
Azerbaycan halkı, Dağlık Karabağ soru-
nunun çözümlenmesiyle ekonominin de
kısa sürede düzeleceği inancında.
Azerbaycan'da 70 yıllık komünist reji-
min getirdiği "sen otur hiçbir şeye kanş-
ma" ideolojisi, özellikle erkekleri tembel-
lik içine sokmuş. İşsizliğin de etkisiyle
günün her saatinde boş dolaşan birçok
insana rastlayabilirsiniz. Evinize 3 met-
rekare halı döşetmek sizin günlerce vakti-
nızın boşa gıtmesıne yol açabilir. Çünkü
burada ustanın bir çiviyi çakabilmesi için
yanm saat düşünmesi gerekiyor. Bu gi-
dişle ekonomik düzelmenin kısa sürede
gerçekleşmeyeceği anlaşıhyor.
Komünist rejimin Azeriler üzerindeki
bir başka olumsuz etkisı, Rusça proble-
mi. Sovyetler BirliğTnin dağılmasıyla
hızh bir ekonomik degişim ve aynı za-
manda savaşın içine giren Azerilerin,
ulusal mücadele verdikleri şu günlerde
kendi öz dillerine yeterince sahip çıkma-
dıklan gözleniyor. Devlet dairelerinden
iki arkadaş arasındaki konuşmalara ka-
dar hep Rusça. Azerbaycan seçim komis-
yonu başkanı Cafer Cebrailoğlu'nun
seçim sonuçlannı sadece Rusça konuşa-
rak açıklaması buna ilginç bir örnek.
Türk sevgisi
Azerbaycan'da gözden kaçmayan aşın
bir Türk sevgisi var. Türkler her yerde
büyük ilgiyle karşılanıyor. Genç kızlar
bir Türkle evlenip Türkiye'ye yerleşebil-
mek için can atıyorlar. Tanımadığınız
birçok insan sizin Türk olduğunuzu an-
ladığında hemen, "Bize konuk gelir misi-
niz" diye soruveriyor. Azerbaycan'da bir
Türkü ağırlamak yüce bir hizmet ^ibi gö-
rülüyor. Her yerde Sezen Aksu, Ibrahim
Tatlıses. Coşkun Sabah. Yonca Evcimik,
Harun Kolçak gibi sanatçılann parçalan
calıyor. Çamlar, duvarlar bu sanatçılann
ve Türk yıldızlann resimleriyle süslü.
Snegur'un bunu bilmesi gere-
kir."
Moldova'da Trans Dinyester
Cumhuriyeti'ni ilan eden Rus
azınlık, Moldova"dan aynüp
Rusya ile birleşmek istiyor. Ay-
nlıkçı Rus azınlıkla, Moldova
birlikleri arasında aylardır sü-
ren çatışmalar son üç gündür
kanlı boyutlara ulaştı. Reuter'-
in haberine göre Moldova bir-
liklerinin Rus azınlığın elinde
bulunan Bendery kentini al-
mak için giriştikleri saldın püs-
kürtüldü. Yerel radyo, üç gün-
dür süren çatışmalarda en az
200 kişinin öldüğünü, 300 kişi-
nin de yaralandığını bildirdi.
AA'nın Moskova kaynaklı ha-
berinde ise Bendery sokaklan-
nın "cesetlerle dolu" olduğu
bildirildi.
TASS, Moldova Radyosu'-
nun, 14. Rus ordusuna bağlı
birliklerin Rus azınlığa yardım
etmek için operasyona giriştiği-
ni duyurduğunu bildirdi. Ordu
komutanbğı ise bu haberleri ya-
lanlamaya devam ediyor.
Moldova'da kanlı çatışmalar
sürerken Gürcistan'ın Güney
Osetya bölgesinde gerginlik
tehliİceli biçimde tırmanıyor.
Rusya Başbakanı İgor Gaydar,
çaüşmalar durdurulamadığı
takdirde duruma müdahale
edebileceklerini bildirdi.
Ajanslann haberlerine göre
Gürcü muhafızlar. önceki gün
Güney Osetya başkenti Tsin-
vali'ye girdiler.
TAŞS, arhh piyade araçlan
desteğindeki Gürcü kuvvetleri-
nin kente düzenlediği saldınya
Osset milislerinin karşılık ver-
meye çalıştığını belirtti.
Türk otobüsüne saldın
AA'nın haberine göre, Tiirkiye
ile Rusya Federasyonu arasında
taşımacılık yapan bir Türk tu-
rizm şirketine ait yolcu otobüsü,
Gürcistan Cumhuriyeti smırları
içinde otomatik silahlarla taran-
dı; otobüs şoförünün ayağından
yaralandığı bildirildi.
Saldınya uğrayan 61 DU 739
plakalı Karadeniz-Tur işletmesine
ait otobUsiin şoförü Ahmet Celal
Kamçı, Rusya Federasyonu'nun
Sochi kentinden turist grubu al-
maya giderken, Batum ile Soçhi
kenti arasında saldınya uğradık-
larını söyledi.
Ahmet Celal Kamçı, ağaçlann
tepesinden otomatik silahlarla
üzerlerine ateş açıldığını, bu sıra-
da ayağından vurulduğunu belir-
terek, şöyle dedi:
"Kurşun yağmuru altında bü-
tün gücümle gaza yüklendim. Ya-
kındaki kente ulaştığımızda, oto-
bıisün camları kırılmış, çeşitli
yerlerinde ise 35'e yakın kurşun
deliği meydana gelmişti. Yetkili
makamlara başvuruda bulur-
duk. Bizesaldırıyı, devrik Devlet
Başkanı Gamsahurdia taraftarla-
nnın yaptığını söylediler. Aynı şe-
kilde bizim arkamızdan gelen bir
Rus otomobiline de saldın yapıl-
mış, iki kişi ağır yaralanmış. Dün
meydana gelen saldırıdan sağ
kurtulmamız mucize"
Geleceğin Patron ve
Genel Müdürleri de
BAROMETRE
okuyor.
Bu hafta
BAROMETRE
21.970
seçkin okuruna ulaştı.
w
(*'BAROMETRE'nin tirajı Başaran Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Anonim Şirketi
a member of PrİCe Wdterhouse tarafından denetlenmektedir.
By Barometre Yayıncılık San. ve Tîc. A.Ş.
Meşrutiyet Cad. 164/3 80050 Şişhane / îstanbul
Tel: 252 72 00 (4 hat) Faks. 252 64 20
Boipatong'daki siyah göstericüer, gecen hafta meydana gekn
olaylardan De Klerk'i sorumlu tutuyor. (Fotoğraf: REUTER)
Göstericüer De Klerk'in arabasına saldırdı
G. Aiiika kaynıyor
•Geçen hafta Johannesburg'un güneyinde meydana
gelen olaylarda 39 kişinin öbnesinin ardmdan bölgede
gösteriler ve şiddet olaylan gittikçe yayıhyor.
Dış Haberier Senisi - Güney
Afrıku"da Dcvlel Başkanı Fre-
dcrik de Klerk'in geçen hafta 39
kişinin ölümüne sahne olan Jo-
hannesburg'un günevindeki
Boıpalong'a >aptığı ziyarettc
\ınc kan döküldü.
Dc Klerk. Boipatong'a baş-
sağlığı dilemek amacı\la araba-
sıyla yaptığı ziyaret sırasında
halkın şıddct gösterilcn ile kar-
şılaşınca bölge>i tcrk etmek zo-
runda kaldı. Polisin. de Klerk'-
in arabasına saldıran gösterici-
lere ateş açması sonucu üç
kişinin öldüğü \e birçok kişinin
yaralandığı bildiriliyor.
Olaylar. siyahlann >aşadığı
Boipatong'da. ellerindc çekiç-
ler bulunan yü7İcrce öfkcli gen-
cın. içinde de Klerk'in bulundu-
ğu arabaya saldırmalan sonucu
başladı.
Geçen hafta Boipatong'da.
ANC ve karşıt grup INKATA
taraftarlan arasında çıkan ça-
tışmalarda 39 kişi ölmüştü.
Güney Afrika'da son birkaç
günde meydana gelen ve 42 ki-
şinin ölümüvle sonuçlanan
olaylardan sonra. ANC lideri
Nelson Mandela dün olağanüb-
tü bir toplantı düzcnledi. Man-
dela toplantıda. geçen yılın
kasım ayında Johanncsburg"-
daki beyaz azınlık yönclimiylc
bablatılan Dcmokratık Güney
Afrika Konvansivonu görüş-
melerini geçici olarak askıya
aldıklannı açıkladı.
POLITIKADA
SORUNLAR
ERGUNBALCI
Demokpasi ve Refab
Doğu Avrupa ülkelerinde komünist rejimlerin yıkılma-
sından sonra demokrasi ile ekonomik kalkınma ya da re-
fah arasındaki ilişki dikkatlerin odak noktasını oluşturdu.
Demokrasi olmadan refah olmuyordu. Doğu Avrupa ülke-
lerinin hantal sanayileri, rekabet gücünden yoksun malla-
rı, eski teknolojileri gözler önüne sergilendiğinde bu gö-
rüş daha da pekişti. önce demokrasi kurulacak sonra
kalkınma, refah gelecekti. Oysa, bu her zaman doğru olan
bir kural değildi.
Doğu Avrupa'da komünist rejimlerin yıkılmasına kadar
kitleler demokrasi için sokaklara dökülüp gösteriler dü-
zenliyorlardı Günümüzde ise gösteriler işsizliğe, hayat
pahalılığına karşı düzenleniyor. Çekoslovakya'nın bölün-
mesinin belki de en önemli nedeni daha liberal ekonomik
politikalar isteyen zengin Çeklerle, daha iyi yaşam koşul-
larının özlemini duyan yoksul Slovaklar arasındaki sürtüş-
medir. Slovakya'da işsizlik oranı Çek bölgesine oranla
dört katfazladır. Prag hükümetinin izlemekte direndiği hız-
lı piyasaya geçış programının ilk kurbanları ise Slovakya'-
da yoğunlaşan hantal, rekabet gücünden yoksun fabrika-
lar olacaktır.
1989da demokrasi için omuz omuza mücadele eden iki
halk, günümüzde, özünde ekonomik nedenlerden ötürü
yollannı ayırıyorlar. Rusya'da ise ekonomik bunalımı pro-
testo gösterileri birbirini izliyor.
Üç yıl önce demokrasi için sokaklara dökülen Doğu Av-
rupa halkları, bugün daha iyi yaşam koşulları için gösteri-
ler düzenliyorlar.
Asya'da ise bu tablodan tümüyle değişik bir görüntüye
tanık oluyoruz. Son zamanlara kadar dünyanın en hızh ge-
lişen ekonomilerinden birine sahip olan Güney Kore'de
kitleler aylarca demokrasi için gösteriler düzenledi, gen-
cecik insanlar otoriter rejimi protesto etmek amacıyla ken-
dilerini yaktı. Ekonomik gelişme hızları yüksek ama de-
mokrasi karneleri zayıf olan Tayland, Endonezya gibi
ülkeler siyasal çalkantı içindeler. Dünyanın en güçlü eko-
nomilerinden birine sahip olan Tayvan'da, siyasal deği-
şim ve demokrasi için kitlelerden gelen baskılar giderek
artıyor. Asya'da kapitalizmin başarısının örnekleri olarak
gösterilen Hong Kong ve Singapur'daki yönetimler sürekli
biçimde siyasal açıdan daha liberal politikalar izlemeye
zorlanıyorlar.
Doğu Avrupa'da demokrasi var, refah yok. Doğu Asya'-
da refah var, demokrasi yok. Doğu Avrupa halkları "refah"
diye bağırıyor. Asya'nın doğusunda kitleler "demokrasi"
sloganları atıyorlar.
Ideal olanı kuşkusuz, ikisine de sahip olmak. Otoriter
yönetim altındaki azgelişmiş bir ülke hem ekonomik kal-
kınma hem de demokrasiyi gerçekleştirmeye çalışmalı.
Ama realitede, ideali gerçekleştirip iki savaşı aynı za-
manda kazanmak güç. Çoğu zaman ya birine, ya diğerine
öncelik tanımak zorunlu oluyor.
Doğu Avrupa, demokrasinin tüm sorunlan çözmeye, kı-
sa sürede ekonomik refah getirmeye yeterli olmadığının,
örneği. Doğu Asya ise "Demokrasi olmadan kalkınma, re-
fah olmaz, serbest piyasa işlemez" görüşünün herdurum-
da geçerli olmadığının kanıtı. Güney Kore, Tayvan, Singa-
pur gibi ülkeler, otoriter rejimler altında dünyanın en
yuksek ekonomik büyüme oranını yakaladılar. Cezaevleri-
nin siyasi mahkûmlarla dolu olduğu, diktatör Pinochet'nin
Şilisi Latin Amerika'nın en hızlı büyüyen ekonomilerinden
birine sahipti.
Böylece az gelişmiş ülkeler için ortaya ilginç bir sorun'
çıkıyor: önce demokrasi mi, yoksa ekonomik canlılık ve
refah mı?
Savaştan sonra sosyalist etiketi ile Üçüncü Dünya ülke-
lerinde iktidara gelen rejimler önce ekonomik kalkınma,
sonra demokrasi modelini benimsediler. Sonuç hüsran ol-
du. Bu ülkelerin çoğu şimdi iyi kötü demokrasiye, piyasa-
ya geçtiler ya da geçmeye çalışıyorlar. Ekonomileri yine
. perişan durumda.
İnsanlar ekmek ve demokrasi olmadan yasayamıyor.
Ancak demokrasi için beklemek mümkün olduğu halde,
ekmek için beklenemiyor.
Demokrasi, kitlelereekonomik refah sağlayamadığı tak-
dirde, toplumlarda Rusya'da olduğu şekilde Vladimir Jir-
novski gibi "daha az demokrasi, daha fazla ekonomi"
diyen despotların çıkması kaçınılmaz oluyor.
Demokrasi olmadan ekonomik refah (Doğu Asya örnek-
leri) olabiliyor.
Ama sağlıklı ekonomik temellere oturmayan demokra-
siler, uzun ömürlü olamıyor.
Demokrasi, refahın vazgeçilmez koşulu değil. Fakat re-
fah demokrasinin vazgeçilmez güvencesi.
Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeleri çağımızda bekle-
yen en çetin savaş, "önce refah" ya da "önce demokrasi"
modellerini bağdaştırarak, demokrasi ile ekonomik kal-
kınmayı birlikte yürütebilmektir.
AZERBAYCAN
Hçibey, Karadeniz
toplantısında yok
• Azerbaycan Cumhurbaşkanı ülkesindeki duru-
mun ağır olması nedeniyle İstanbul'da yapılacak
KEİB toplantısma katılamayacağını söyledi.
BAKÜ(AA)-Azerbaycan Cum- sağlamaya yönelik çalışmalar-
la geçirdiğini bildiren Elçibey,
ülkedeki durum çok ağır oldu-
ğu için gelecek hafta İstanbul'-
da yapılacak olan KEİB doru-
ğuna muhtemelen katılamaya-
cağını söyledi.
Türk halkınm ve Türk hükü-
metiyle muhalefetteki partilerin
hurbaşkanı Ebulfez Elçibey, ül-
kesinin hiçbir devletin nüfuzu
altına girmeyeceğini bildirdi.
Azerbaycan'da 74 yıllık bir
aradan sonra 7 haziranda yapı-
lan ilk demokratik seçimde hal-
kın yüzde 60'ının oyunu alarak
cumhurbaşkanı seçilen Elçibey,
yemin ederek göreve başladık-
tan sonra ilk basın acıklaması-
nı AA'ya yaptı.
Elçibey, önceki gün Iran'ın
Bakü elçisiyle yaptığı görüşme-
de "İran iyi bilmelidir ki Azer-
baycan hiçbir ulkenin nüfuzu
altında olmayacaktır" dediğini
söyledi.
Bağımsız bir ülke olan Azer-
baycan'a karşı "Ne İran'ın ne
Türkiye'nin ne Rusya'nın, ne
ABD'nin ne de başka bir ülke-
nin tepeden bakamayacağım"
belirten Elçibey, büyük devlet-
lerden karşılıksız yardım iste-
mediklerini vurgularken "biz
dilenmiyoruz" şeklinde konuş-
tu. Azerbaycan Cumhurbaşka-
nı yabancı ülkelerle işbirliği
yapmak istediklerini ve dışarı-
dan aldıkları her ?eyin karşılı-
ğını fazlasıyla ödeyeceklerini
kaydetti.
Goreve başladıktan sonrakı
ilk beş gününu ulkesinin dış po-
litikasını oluşturma, ekonomik
bunalımı çozme ve cephedeki
kuvvetlerin koordinasyonunu
aralanndaki görüş farkhlıklan-
nı bir yana koyarak ülkesini
desteklediklerini görmekten
duyduğu memnuniyeti ifade
eden Elçibey, "Türkiye'deki bü-
tün kuvvetlere sevgiyle yaklaşı-
yoruz. Bize desteklerini sevinçle
karşılıyoruz. Bu, bizim için çok
büyük bir manevi kuvvettir. Bir
taraftan da Türkiye bizim sesi-
mizi dünyaya duyurmakta çok
büyük işler görüyor" şeklinde
konuştu.
Elçibe>', Türkiye'nin ülkesine
yardım etmesi konusunda da
"Bizim birçok şeyi istememize
zaten gerek yok, onlar kendileri
yapıyorlar" dedi.
Azerbaycan ordusunun ku-
rulması için Türkiye'den uz-
manlar çağıracaklarını açıkla-
yan Ebulfez Elçibey, "Gerekir-
se ABD'den de çağıracağız. Bu
bizim hakkımızdır, ordumuzu
kurmalıyız, Rusya ve Ukrayna
bile büyük ordulara sahip ol-
malanna rağmen silahlı kuvvet-
lerini modernleştirmek için Ba-
tı'dan uzmanlar çağırıyorlar"
dedi.