Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
2 5 MAYIS1992 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Moğultay'a
destek
• İSTANBUL (AA) - SHP
îŞişli ilçesi Danışma
ICurutlayı'nda,
-' Demokratikleşme ve 2000'ü
3allara doğru Türkiye"
Jconusu tartışıldı.
JCurultav'da söz alan SHP
Istanbul İl Sekreteri Güven
.Aydoğmuş, partinin
gündeminde bugün, sosyal
ciemokratlann birleşmesi ve
ûlkenin demokratikleşmesi
konulanmn bulunduğunu
belirtti. Aydoğmuş. hükümet
programının koalisyon
protokolüne bağlı olarak
sürdürüldüğünü ifade ederek
**Partililer olarak. koalisyon
protokolüdışındaki talepleri
sürekli gündemegetirerek
hükümetı sıkınüya sokacak
birdavranışiçine
gjrmememiz gerekir" diye
konuştu. SHP İstanbul il ve
ilçe yöneıicileri, parti
delegeleri, baro ve bazı
sendika temsilcilerininde
katıldığı kurultayın ilk karar
tasansı, Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanı Mehmet
Moğultay'ın kamuoyunda
tartışmaya sundugu Iş
Güvenliği Yasa Tasansı'nın
desteklenmesi olarak
belirlendi.
Bektaşilerin
kongresi• ADANA (Cıımhuri.vet
Güney İlleri Bürosu)- Hacı
Bektaşi Veli Kültürünü
Araştırma veTanıtma
Dcrneği Başkanlığfna Celal
Akyol yeniden seçildi.
Derneğin olağan kongresine
dünıeklisteylegidildi. 100
dernek üyesinin oy
kullandığıkongrede
başkanlığa Celal Aksoy
yeniden getirilirken yönetim
kurulu üyeliklerineOzcan
Taciroğlu. Hasan Nacar.
Zeyncl Abıdin Akdağ, Şükrü
Kurudere. Fethi Demir ve
Hayri Kamalak seçildiler.
Kongrede açılış konuşmasını
yapan dernek
k urııculanndan Yusuf
Kahraman. Bektaşi
telsefesinde insana saygı ve
özverinin temel olduğunu
bcürterek yeni yöneticilerden
derneği geliştirmelerini istedi.
Sarıkart
uygulaması
• ANKARA (ANKA)-
Hükümetin sağlık
hizmetlerini kolaylaştırmak
amacıyla başlattığı kart
uygulaması hayvanlan da
kapsayacak. DYPEdirne
Milletvekili Evren Bulut,
hayvan hastalıklanndan
ölümlerin büyük arüş
gösterdiğini belirterek bunu
önleyecek tedbirlerin bir an
öncealınması gerektiğini
söyledi. Bulut, ölümlerin
önüne geçmek için seyyar
hayvan hastaneleri
kurulması ile birlikte
hayvanlara da kart verilmesi
için çalıştığmı kaydetti.
Tanm kredi birliklerinin
yurtdışından getirttiği
hayvan hastanelerinin
öncelikle Trakya bölgesinde
hizmet verceklerini bildiren
Bulut. bu arada tüm
hayvanlann boyunlanna
hizmeti kolaylaştırmak
amacıyla "san renkli
kartlar" takılacağını söyledi.
Sökmenoğlu
vefat etti
• ANKARA (AA) - Hatay
: Cumhurbaşkanı Tayfur
Sökmen"in oğiu Bahir
Sökmenoğlu dün Ankara'da
vefatetti. TBMM Başkanı
Hüsamettın Cindoruk'un
siyasi danışmanı eski
milletvekili Murat
Sökmenoğlu'nun da ağabeyi
olan Bahri Sökmenoğlu, kısa
süre önce prostat ameliyatı
geçirmişti. Sökmenoğlu'nun
cenazesi salı günü öğle
namazından sonra
Hatay-Kınkhan'da toprağa
verilecek.
TBMM Başkanı Cindoruk, anayasada tümevanm yöntemiyle sonuç alınabileceğini söyledi
Taksit taksit demokratikleşme• DYP ve SHP arasında uzlaşmaya vanlan anayasa değişikliğine ilişkin
örferiler yann öteki partilerin görüşüne sunulacak. Anayasa değişikliği
konusunda koalisyon ortaklan arasında sorun olan 'din dersi' SHP'nin verdiği
ödünle şimdiiik gündemden çıkarıldı. TBMM Başkanı Cindoruk, anayasa
değişikliğinde 'tümevanm' yöntemiyle sonuç alınabileceğini belirtirken SHP'li
Soysal ise SHP ve DYP koalisyonunun ötesinde çok sağlam bir sağ koalisyon
olduğunu söyledi. Soysal "Bu koalisyon mevcut düzen ve anayasanın
korunmasını istiyor" dedi
HAKKI ERDEM
ANKARA - SHP koalisyon
protokoliinün omurgasmı
oluşturan demokratikleşme
taksitle gerçekleştirilecek. DYP
ve SHP arasında uzlaşmaya va-
nlan ilk taksit anayasa değişik-
liklerine ilişkin öneriler, yann
ötcki partilerin görüşüne sunu-
lacak. TBMM Başkanı Hüsa-
mettin Cindoruk da anayasa
değişikliğinde ••tümevanm"
yöntemiyle sonuç alınabileceği-
ni belirterek değişikliklerin par-
ça parça gerçekleştirilrnesini
savundu. Değişiklik önerilerini
hazırlayan komisyonda görev
yapan SHPli Mümtaz Soysal,
TBMMnin demokratikleşme
konusunda istekli olmadığını
söyledi. Soysal. Meclis'te DYP-
SHP koalisyonunun ötesinde,
çok sağlam bir sağ koalisyon
olduğunu belirterek "Bu sağ
koalisyon. mevcut düzeni ve
anayasayı korumak istiyor" de-
dı.
Anayasa değişiklikleri konu-
sunda, koalisyon ortağı DYP
ve SHP arasında sorun olan zo-
runlu din dersi, SHP'nin verdiği
ödünle şimdiiik gündemden çı-
kanldı. İlk aşamada gercekleş-
tirilecek anayasa değişiklikleri
arasında zorunlu din dersine
ilişkin hüküm aynen bırakıldı.
SHP'nin din derslerinin öğren-
cinin velisinin iznine bırakılma-
sı isteğine DYP, tabanından
gelen baskılarla karşı çıkınca
bu konuda şmidilik bir değişik-
liğe gidilmemesi benimsendi.
Ancak değişiklik önerilerini ha-
zırlayan komisyonda etkin gö-
rev yapan SHP Ankara Millet-
vekili Mümtaz Soysal, konuyu
tamamen gündemden çıkarma-
dıklannı bildirdi.
Soysal, Cumhuriyet'in soru-
lannı yanıtlarken " Zorunlu din
dersi konusu bir süre için aynen
kalıyor. Biz bu konudaki yakla-
şımımızı koruyoruz. Şimdi bu
konuda ısrarlı olsaydık öteki
partiler bunu bahane ederek
yapılabilecek ilk ana>asa deği-
şikliklerini engelleyebilirlerdi.
Gelecek yasama yılında bu ko-
nuda da değişiklik gerçekleştiri-
lebilir" diye konuştu.
Geniş kapsamlı anayasa de-
ğişikliklerini içeren öneriler
paketinin de önümüzdeki hafta
öteki partilerc sunulabilecek
duruma gelebileceğini belirten
Soysal, anayasada, Milli Gü-
venlik Kurulu'nun yapısına iliş-
kin bir düzenlemeye yer verme-
meyi düşündüklerini bildirdi.
Soysal, MGK'ya danışma or-
ganı niteliği verileceğini ve yapı-
sı ile çalışma biçiminin anayasa
yerine yasayla düzenlenmesi
yoluna gidileceğini söyledi.
Soysal " hiç olmayacağına, bi-
raz olsun" düşüncesiyle üzerin-
de uzlaşmaya vanlabilecek
anayasa değişikliklerini bu yıl
gerçekleştirme yoluna gittikle-
rini de belirterek Meclis'in ola-
ya yaklaşımı konusundaki
düşüncelenru şöy le dile getirdi:
"Meclis'te çok sağlam bir sağ
koalisyon var. Bu. DYP-SHP
koalisyonunu da, partileri de
aşar. Bu sağ koalisyon. anayasa
değişmesin istiyor. Mevcut dü-
zeni ve anayasayı korumak isti-
yor. Bu durumda anayasa deği-
şikliğinin motoru SHP olmak
durumunda. Değişikliği ger-
çekten isteyen bir tek SHP var.
Demirel de bu modelin adamı.
Geçmişte hep böyle bir anaya-
sal düzen isteği vardı. Ama şim-
di bu düzenin ve anayasanın
değişmesi. demokratikleşme
konusunda angajmanlan, vaat-
leri var. Bu nedenle Demirel'in
etkisiyle sağ koalisyonun DYP
kanadı anayasa değışikliklerine
karşı koyamayabilir."
TBMM başkanı Hüsamettın
Cindoruk, Meclis'in konuya
yaklaşımı konusunda Cumhu-
riyet'in sorulannı yanıtlarken
"Yeni bir anayasa haârlamak
için en uygun yol, anayasanın
demokratik olmayan hükümle-
rini değjştirmek. Tümdengelim
yerine, tümevanm yöntemiyle
daha iyi sonuç alınabilir" dedi.
"Anayasanın 7-8 maddesinin
değişmesi büyük bir hadise."
diye konuşan Cindoruk, ilk
aşamadaki çalışmalar sırasın-
da, anayasanın başlangıç bölü-
mü ve geçici maddelerinin de
ele alınması gerektiğini belirtti.
Cindoruk, anayasada mutlaka
bir başlangıç maddesj olmasına
gerek bulunmadığı için bu ko-
nudaki düzenlemelerin kolayca
gerçekleştirilebileceğıni söyledi.
Cindoruk, anayasa değişik-
Iiklerinin TBMM'de iki kez
görüşülmesi gerektiği için ilk
değişiklik paketinin bu yıl Mec-
lis'ten geçirilip geçirilemeyeceği
konusunda, bu aşamada bir şey
diyemeyeceğini, ancak Meclis'-
in gündemine gelen konular
üzerinde gereğince çalıştığmı
bildirdi. Cindoruk. önümüzde-
ki hafta sonu 16 hazirana kadar
tatile girecek olan TBMM'de.
partiler arasında uzlaşmaya va-
nlması ile yapılacak sıkı bir ça-
lışma sonucu, yasama yılı sona
ermeden anayasa değişiklikleri-
nin gerçekleştirilebileceğini
vurguladı.
İlk aşamada gercekleştirile-
cek anayasa değişiklikleri için
DYP ve SHP grup yöneticileri
bugün son kez bir araya gele-
cek. Son bıçımı verilecek olan
değişiklik önerileri metni, yann
öteki partilerin grup yöneticile-
rine sunulacak. Öteki partiler-
den, önerilerle ilgili görüşlerini
16 hazirana kadar bildirmeleri
istenecek. Uzlaşmaya vanlan
maddeler için anayasa değişik-
liği önerisi. 16 hazirandan son-
ra imzaya açılacak. öneriler,
destek veren tüm partilerin mil-
letvekilleri tarafından imzala-
nacak. Haziran ayı sonuna
kadar çalışması düşünülen
TBMM'de. uzlaşmaya vanl-
ması durumunda anayasa deği-
şiklikleri özel gündemle ele alı-
nacak. Gerekirse meclis, hafla-
da 4 gün çalışacak ve anayasa
değişikliklerini gerçekleştirdik-
ten sonra tatile girecek.
DENKTAŞ'IN OBJEKTİFİNpEN VEKİLLİĞİN SON DAKİKALARI- Önceki gün ABD'den döncn Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ı karşıla-
yanlar arasında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş da bulunuyordu. Yamndan Nikon marka fotoğraf makinesini hiç
ajırmayan Denktaş'ın, TBMM Başkanı Hüsamertin Cindoruk'un fotoğrafını çekmesi çe\redekilerce Cindoruk'un cumhurbaşkanlığı vekiiliğinin
son dakikalarınuı belgelenmesi olarak yorumlandı. (Fotoğraf: AA)
134 yıl hapisleri isteniyor
Kutlu-Sargın yîne
adliye yollarında
ANKARA (ANKA) - Ana>a-
sa Mahkemesi karanyla kapa-
tılan Türkişe Birleşik Komü-
nist Partis'i (TBKP) genel
başkanı Nihat Sargın ile genel
sekreteri Haydar Kutlu'ya ceza
tehdidı sürüyor. TCK'nın ge-
çcn yıl kaldınlan 140. 141. ve
142. maddelerinden beraal ka-
rarlan Yargıtay tarafından da
onaşlanan Kutlu \e Sargın bu
kez cumhurbaşkanına hakaret
suçunudüzenleyenTCK. 158ve
TBMM'ye. hükümele ve ordu-
ya hakaret suçuna ilişkin
TCK/nın 159. maddesi uyann-
ca defalarca cezalandırılma is-
temiyle açılan davada jargıla-
nacaklar. Sargın için bu suçlar-
dan toplam 70 yıl 6 ay. Haydar
Kutlu için de 64 yıl 6 aya kadar
ağır hapis cezası istenen dava-
nın duruşması önümüzdeki
hafta yapılacak.
TBKP avukatlanndan Ersen
Şansal'dan abnan bilgiye göre
TBKP adına bugüne kadar Av-
rupa İnsan Haklan Komis-
yonu'na dört başvuru yapıldı.
Şansal. komisyona ilk başvu-
nınun Haydar Kutlu ve Nihat
Sargın'ın Türkiye'ye dönüşle-
rinden sonra gözaltına alınma-
lan sırasında ağır işkence gör-
dükleri gerekçesiyie. ikinci
başvurunun tutukluluk nede-
niyle yapıldığı ve her iki başvu-
runun da "kabul edilebilir"
bulunduğunu anımsattı.
Demirel: Asker gönderirsek
dünyadan koparız
ANKARA (Cumhuriytt Büro-
su) - Başbakan Süle\man De-
mirel. dün Cumhurbaşkanı
Turgut Özal ile görüştükten
sonra. Nahcıvan ve Karabağ'a
asker gönderilmesi halindc
Türkiye "dünyadan kopar" de-
di. Demirel. Âvrupa Güvenlik
ve İşbirliği Konferansf nın yap-
lınm gücüne kavuşması gerek-
liğini söyledi. Demirel, eski
Sovyel cumhuriyetlerine yapı-
lacak \ardım konusunda, Liz-
bon'da alınan kararlarda.
Türkiye'nin •hissesi" olduğunu
bclirııi.
Cumhurbaşkanı Turgut Özal
. ve Başbukan Sülevrrun Demi-
rel. dün Çankaya Köşkü'nde
bir araya gelcrek. yaklaşık 40
dakika görüştüler. Görüşme
sonrası gazetecilere açıklama
yapan Demirel. görüşme talebi-
nin kendınden geldiğini söyledi.
Dcpnirel. açıklamalanna başla-
madan önce "Beşiktaş mı galip
geldi " dive sordu. Gazeiecilerin
onavlaması üzerine. "Beşiktaşlı
olanların gözleri parlıyor" dedi.
Bugün Moskova'ya gıdeceğını
hatırlatan Demirel, Cumhur-
başkanı Özal'ın ülkeye yeni
döndüğünü. geçen bir ay içinde
Tiirkive'de ve dünyada çok
önemli olavlar olduğunu kay-
dederek. liükümetin olaylan
"çok ıvi" lakip ettığini belirtti.
Bosna-Hcrsek. Karabağ ve
Nahcıvan'da kan dökülmesi
önlencmemekle bırlikte, Tür-
kiye'nin banşı koruyarak, tüm
dünya ile birlikte yaptığı giri-
şimlerin olumlu sonuçlara ulaş-
tığını kaydeden Demirel,
"Mazlumlann yanına tüm
dünyayı koymayı başarmışız-
dır" dedi.
Önceki gün ve dün Ponekizin
başkentı Lizbon'da eski Sovyet
cumhuriyetlerine yardım konu-
sundu önemli kararlar alındığı-
rıa işarct eden Demirel, bu
kararlarda Türkiye'nin payı ol-
duğunu belirterek. "Biz, şubat
avı içerisindedünyayabunuan-
laımava çalıştık. Sovyetler Bir-
liği dağıldıktan sonra, bu ülke-
lerde mevdana gclebilccek islik-
raibizlık. bu dün>ayı birinci
dcrecedealakadareder. Herkes
bunu anlamıştır" dedi.
Dünvanın. oluşmakta olan ye-
ni düzcndeki bazı eksiklikleri
gıdermcsi gerektiğini söyleyen
Demirel. AGİK'e "Evet. bu ka-
rarlan aldınız. Karabağ top-
raklan Azerbaycan'ındır, sınır-
ları dcğişme/ dediniz, ama öbür
larafta adam şakır şukur La-
çın'i. Şuşa'yı aldı. Hiç olmazsa,
ııluslararası kuruluşlarda sözü-
nü dinletecek bir mekanizma
\aratılmalıdır" denildiğini ak-
uırdı.
Bir ga/elecinin. Özal'la hükü-
met arasında asker gönderilme-
si konusunda farklı görüşler
olduğunu hatırlatması üzerine.
Demirel. "hangisi doğru. han-
gisı yanlış" diye bir tartışmanın
/ırvedeclcalınmadığını söyledi.
Kitaba 900 mîlyon ceza
Moskova ile güven arayışı
Baştarafi 1. Sayfada
\a\ıncı Özıürk'ün adının ya-
ııında. İsmail Beşikçi ima edile-
rek. •"arkadaşınız" sözcüğünün
kullanıidığı dikkat çekti.
Yurt Kitap Yayın sahibi Ün-
sal Öztürk. DGM'nin kestiği
para cezalanna ilişkin olarak.
Cumhuriyet'e şunlan söyledi:
"Bu olayı protesto ediyorum.
Kitap. dergi toplaimalarını asla
kabul etmiyorum. İstemivo-
rum bu olajlann yaşanmasını.
Polisin. kitapçılara gidip, suç
aleti toplar gibi kitap toplama-
sını istemiyorum. Düşüncenin
parayla cezalandınlmasını.
kitaplara suçlu muamelesi ya-
pılmasını istemiyorum Biz de-
ğerli bilim adamı İsmail Be-
şikçi'nin kitaplannı basmayı
sürdüreceğiz. En kutsal görev-
lerden birisi olan. düşünceyi
yayma ve düşünme özgürlüğü-
nü kullandığı için insanlann
cezalandınlması. iki binli yılla-
nn eşiğindeki dünyada nasıl
karşılanacak. bunu yapanlar
düşünmelidir." Besikçi'nin,
Kürtlerin Mecburi İskânı.
Türk Tarih Tezi Güneş Dil"
Teorisi ve Kürt Sorunu. Bilim
Resmi İdeoloji-Devlet-Demok-
rasi ve Kürt Sorunu ile Devlet-
lerarası Sömürge Kürdistan
kitaplan için, daha önce,
TCK'nın kaldınlan 142. mad-
desinden dava açılmıştı. Bu
maddenin kaldınlması üzerine,
yeniden basılan kitaplaraleyhi-
ne Terörle Mücadele Yasası
gerekçe gösterilerek. bir kez da-
ha dava acıldı ve kitaplar topla-
tıldı. Bu kitaplardan Kürtlerin
Mecburi İskânı ile Türk Tarih
Tezi Güneş Dil Teorisi ve Kürt
Sorunu adlı yapıtlan nedeniyle
kaldınlan TCK'nın 142. mad-
desinden hüküm giyen Besikçi'-
nin hapis yattığı da biliniyor.
Son dönemde, Beşikçi'nin
toplam 14 kitabından 13'ü için
dava açıldı. Bunlardan 9'u için
toplatma karan ve para cezası
verilirken, Devletlerarası Sö-
mürge Kürdistan, Türk Tarih
Tezi Güneş Dil Teorisi, Kürt
Sorunu, Doğu Anadolu'nun
Düzeni I adlı kitaplan için de
toplatma karan verilmeden da-
valar açıldı. Beşikçi'nin şu anda
yargılanmadığı tek yapıtı, hak-
kında açılan davalann toplan-
dığı "İsmail Beşikçi Davası III-
Gerekçeli Karar" adlı kitabı ol-
du.
I Baştarafi 1. Sayfada
Nahcıvan ve Karabağ'daki
saldınlan yapan Ermenistan'la,
Bosna-Hersek'te "Büyük Sır-
bistan" hayalindeki Sırbistan
üzerinde Rusya Federasyonu'-
nun önemli gücü olduğuna dik-
kat çeken dışişleri çevreleri, her
iki ülke ile iyi ilişkileri olan
Moskova'nın, bir yandan so-
runlann görüşmelerle ve banşçı
yollardan çözülmesini savunur-
ken. diğer yandan her iki ülkeye
"siyasi destek" sağlamakta ol-
duğuna dikkat çekiyorlar.
ABD'nin Avrupa Güvenh'k ve
İşbirliği Konferansı (AGİK)
bünyesinde Sırbistan'ın üyeliği-
nin askıya alınması yönündeki
çağnsına tek vetonun Rusya'-
dan geldiğıne ve yine Ermenis-
tan'ın uluslararası sahada dış-
lanması karşısında Bağımsız
Devletler Topluluğu ile bu ülke
arasındaki askeri anlaşmayı
göstererek arka çıkmaya çalış-
rnası, siyasi desteğin somut gös-
tergeleri olarak değerlendirili-
yor. Rusya, vetosunu daha
sonra geri çekmek zorunda kal-
mış, aynca Ermenistan'ı da ge-
çen hafta kınayan bir bildiri
yayımlamıştı.
Rusya Dışişleri Bakanhğı'-
nın, Ermenistan'ı kınayan açık-
laması, Mareşal Şapoşnikov'un
"üçüncü ülkeler müdahale
ederse üçüncü dünya savaşı çı-
kar" şeklindeki demecinin Baş-
bakan Demirel'in gezisi önce-
sinde Ankara'da ortaya çıkan
tqjkinin "silinmesine" yönelik
olduğu belirtiliyor. Türkiye, bu
çabayı olumlu karşılamakla
birlikte, "yeterli" görmüyor.
Rusya'nın bu ülkeler üzerinde-
ki etkinliğini AGİK ilkeleri çer-
çevesinde kullanmasını istiyor.
Türkiye'nin bir isteği de Erme-
nistan'ın Nahavan ve Kara-
bağ'daki saldınlannı kesmediği
sürece AGİK'te oy hakkının
askıya alınması yolunda An-
kara'nın yapıığı başvuruya des-
tek sağlanması. Ankara. Tür-
kiye'nin Ortaasya'daki etkmli-
ğinin artmasından rahatsızhk
duyan Rusya'ya, bu cumhuri-
yetlerle olan ilişkinin bir "işbir-
liği" ve yeni oluşan dünya de-
ğerleri çerçevesinde olduğunu
vurgulayarak. duyulan "tedir-
ginliğin" yersiz olduğunu anla-
tacak.
Rusya Devlet Başkanı Boris
Yeltsin'in davetlisi olarak bu-
gün Moskova'ya gidecek he-
yette, Başbakan Demirel ve
Dışişleri Bakanı HikmetÇetin'-
in yanı sıra Devlet Bakanı Çavit
Cağlar ile Bayındırlık ve İskan
Bakanı Onur Kumbaracıbaşı
da yer alıyor. Bazı kamu kuru-
luşlannın üst düzey yetkilileriy-
le iş adamlan da Moskova'ya
gidiyor. Moskova'da Boris
Yeltsin, Başbakan Birinci Yar-
dıması Yagor Gaydar, Cum-
hurbaşkanı Yardımcısı Alek-
sander Rustskoy ve Yüksek
Sovyet Başkanı Ruslan Has-
bullatov ile görüşecck olan
Demirel'in iki günlük resmi zi-
yareti sırasında bölgesel sorun-
İar ve ticaret ilişkileri de ele alı-
nacak. Daha önce Sovyetler
Birliği ile Türkiye arasında im-
zalanmış olan Dostluk ve İşbir-
liği Anlaşması bu kez Rusya ile
Türkiye arasında imzalanacak.
Bölgese! sorunlar arasında
Kafkaslar ve Karadeniz'deki
askeri güçlere ilişkin sorunlarla
Avrupa'da konvansiyonel si-
lahlann kısıtlanması anlaşması
(AKKA) tutuyor. Dışişleri
kaynaklan, Türkiye'nin, Kara-
deniz Filosu'nun paylaşımı
konusunda Ukravna ile
Rusya'nın arasına girmeyi iste-
mediğini, bu konuda Mos-
kova'ya "'soğukkanlf' olunma-
sı mesajmın iletileceğini bildiri-
yorlar. Türkiye, Kiev ile
Moskova'yı mart ayında sıcak
savaşın eşiğine getiren bu konu-
da araya girmemekle birlikte.
nükleer başlıkh denizaltıların
da bulunduğu Karadeniz Fi-
losu'nun Ukrayna ile Rusya
arasında "parçalanmasının"
kendi yaranna olduğuna inanı-
yor. Bu konuda, Karadeniz'de
kıyısı bulunan Gürcistan'ın da
hakkı olduğuna inanan Anka-
ra, Demirel'in ziyarctı sırasında
"Karadeniz'e kıyısı olan eski
cumhuri\etlerin Karadeniz Fi-
losu üzerinde söz hakkı bulun-
duğunu" Rus yetkililere aktar-
ması bekleniyor. Ankara. zirve
sırasında, oldukça yavaş ilerle-
yen AKKA'nın da hızlandınl-
masından yana olduğunu akta-
racak.
Ziyaretin ticari ilişkilere olan
boyutunda ağrlıgı doğalgaz ve
Karadeniz işbirliği Projesi
oluşturacak. Ortaasya doğal-
gazının Türkiye üzerinden Av-
rupa'ya taşınmasına yönelik
işbirliği fırsatlan ele alınacak.
Türkiye, doğalgaz anlaşması-
nın süresinin uzatılması ve alı-
nan miktann artması talebini
Rus tarafına aktaracak. Avn-
ca. doğalgaz karşılığı Türkiye'-
nin yaptığı mal ve hizmet dışsa-
tımı konusunda, mal listesinin
genişletilmesi, Eximbank kredi-
lerinin işletilmesi. Türki>e"nin
yaptığı ödemelerin yolları üze-
rinde Rus tarafının isıediği de-
ğişiklikler de ele alınacak.
Yetkililerden alınan bilgiye
göre Türkiye, 1984'te 25 yılîığı-
na yapılan anlaşmanın dört yıl
süreyle uzatılmasını, halen yıl-
da yaklaşık 6 milyar metreküp
olan miktann 8-10 milyar met-
reküpeçıkartılmasını isteyecek.
Yetkililer, Rusya Federasyonu
Dış Ekonomik İlişkiler Bakanı
Pyotr Aven'in mayıs ayında
Ankara'ya yaptığı ziyaret sıra-
sında bu isteklerin aktanldığını.
ancak asıl karann Demirel'in
Moskova ziyaretine bırakıldı-
ğını bildirdiler.
Doğalgaz anlaşması, Türki-
ye ile eski Sovyetler Birliği ara-
sında 1984 yılında, 25 yıllık bir
süre için imzalanmıştı. Anlaş-
ma vükümlülüklerini ma>ıs
ayında Rusya Federasyonu
üstlenmiştı. Doğalgaz akışının
gerçektc 1987 yılında başladığı-
na dikkat çeken yetkililer, Tür-
kiye'de doğalgazın 1991'den
sonra yaygınlaşmaya başladığı-
nı belırterek. geçiş sürecini içc-
ren döri yılın 25 vıl üzerine ek-
ienmesini islivorlar. ,
PORTRE / İSMAİL BEŞİKÇİ
Cezaevinde geçen yaşam
Dt>ğu Anadolu ve Kürt
sonınuv la ilgili çalışmalanv la
unınan sosyolog ve jazar ismail
Beşikçi. l%2
-
de"Ankara
Lniversitesi Siyasal Bilgjlcr
Fakültesi'ndcii mezun oldu.
Askcrliğıni Bitlis ve Hakkâri'de
vaptı. 1%5'te Er7iırum Atatürk
l nıvci'siıesi Fcn-Edebivat
Fakültesi'ne asİNtan olarak girdi.
(jöçebe -Mikanaşiretini konıı
jl.mdokıoraıc/j 1969'da
[X>ğuda Değİ!;im ve Yapısal
Sorunlar adıv la > av ımlandı.
p
Temmu/ 1970'ic rekıörlük
karanv la görevden alıııdı.
14" I de SBF'de NOSVolojı asisıanı
1 i >
konıüni/ııı vc bölüdilük
pı ojMşjandaM gcrokı.'Csiv lc
İ>naıhakııSıkı>önclim
MahkcmcMnce tutuklandı. 14
AğıısUv, 1472de 13>ılağsrlwpis
cVAiMnaçarpiınldı l'J7
4lcar
v.ıı.ııtıııarak uıhlivv
I977"den sonra hakkındaçeşitli
diivalaraçıldı.İstanbul Toplu
BasınAsliveCcza
Mahkemcsi'ncc 2 \ıl ağır hapis
vc 12 a\ hapiscczasına
çiirpıınldı. Evlül 1979"da Topmşı
CJAICVİ'IICgirdi. Nis.ın 1981 "dc
lahliveolduktan sonra.
CCAICV indc bulunduğu sırada
Kvcv^a/iirlar Birliği
ScndıkaMiıın mcktubuna
\ erdiği cvv aptan doluv ı
"IX'\ letin dış itibannı zcdeleme"
gerekçcM\ lo vcniden lutuklandı.
\.ırgıl:ınıa sonucu TCK 140.
nıaddcsinın cn üsi sının olan 10
Mİ.ığır hapis ccAisınaçarpunldı.
Hıı Kı^ka kitabı vc mahkcmede
vapııûı -»ıv uıınıa nedenivlc
\v.'iılv.-n hükümlcrlcccAibi 14>ıla
S'lktl.
19t
Sd"da Amerikan ^'azarlar
liırlıüi'nin vılın pcn-friend'i
.»l.ü.ik xvı'iği.Beykçi. l9S7"dcde
V-lvl H.ınş(klülü ncad;ıv