Katalog

SAYFA CUMHURİYET 28NİSAN1992SAU 8 DIŞ HABERLER Iran-Ukrayna işbirliği • TAHRAN (AA)- tranile Ukrayna. iki iilke arasında siyasi, kültürel, ticaret, petrol ve bankacılık alanlannda işbirlığıne gıdilmesıni öngören 5 anlaşma imzaladı. Ukrayna Cumhurbaşkanı Leonid Kravçuk, İran'a yaptığı iki günlük ziyaretini tamamlayarak Tahran'dan aynldı. Tahran Mehrabad Havaalam'nda İran Cumhurbaşkanı Haşimi Rafsancani tarafından uğurlanan Kravçuk, yapüğı temaslann olumlu olduğunu söyledi. Ortadoğu Konferansı • \VASHINGTON (AA) - Ortadogu Banş Konferansı'nın beşinci tur görüşmeleri dün başladı. Ürdün-Filistin,Suriye ve Lübnan heyet başkanlannın hazırlanmak amacıyla önccki gün bireşgüdüm toplantısında bir araya geidikleri öğrenildi. Bu arada. Suriye heyeti başkanı MuvatTak Allaf, İsrail'i, banş sürecıni öldürmek istcmekle suçladı. Allaf, "Sadece İsraıllilenn banşarzusuna giivenseydik, burada olmazdık. Ama uluslararası topluluk ve başia ABD olmak üzere banş süreci önderlerinin, İsrail-Arap çatışmasının çözümü için kararlı olduklannı görüyoruz." dedı Arap Birliğj • KAHİRE(AA)-Arap Birliği örgütüne üye ülkelerin dışışleri bakanlan, Libya iie Batılı ülkelerarasındakı krizı görüşmek üzere yann Mısır'ın başkenti Kahire'de bır araya gelecekler. Arap ülkclerinin toplantı sonunda, bölgede gerginliğin daha fazla tırmandınlmaması için soruna banşçı bir çözüm çağrısını tekrarlaması bekleniyor. Arap Birliği örgütünün bu konu ile ilgili olarak oluşturduğu komife, Amerikan yolcu uçağının 1988 yılında düşürülmesi nedçniyle suçlanan Libyalı ajanlann Malta'ya teslim edilmesini önermiş, ancak ABD .e İngiltere bunu reddctmişti. Tarık Aziz'den çagrı•BAĞDAT<AA)-Irak Başbakan Yardımcısı Tank Aziz. Arap ülkelerineçağnda bulunarak I990ağustos ayından bu yana ulkesine uygulanan uluslararası ambargoyaartık uymamalannı istedi. Aziz, birçok sol kuruluşu bünyesinde toplayan Halk Güçleri Kongresi'nin loplantısı sırasında yaptığı konuşmada, Arap ülkelerınin. Irak'a uygulanan "haksız" ambargoyu sürdürmelerinin "doğru olmadığını" söyledi. Libya'dailaç sıkıntısı • LEFKOŞA (AA)- Libya, BM Güvenlik Konseyi karan ile ulkesine karşı uygulanmaya başlanan hava ambargosunun, sağlık hizmetlerine büyük bir darbe vurduğunu bildirdi. Resmi Haber Ajansı JANA'nın bildirdiğine göre sağlık hakanlığının biryetkilisi, acil gereksinim bulunan ilaç ve tıbbi malzemenin, yurt dışından yapılan ucak seferlennın durması sonucunda elde edilemediğini ve sağlık hizmetlerinin olumsuz yönde etkilendiğini söyledi. Önce Kıbrıs sonunu • ATİNA(AA)-Belçika Başbakanı Leo Tindemans, Kıbns'ın Avrupa Topluluğu üyesi olabilmesi için önce Kıbns sorununun çözümû gerektiğini söyledi. Tindemans, Katimerini gazetesine verdiği demeçte, Birleşmiş Milletler'in yardımı ile Kıbnskonusuna çözüm bulunması gerektiğini belirtti. Belçika Başbakanı, "Kıbns'ın Avrupa Topluluğu'na üyeliği ac çözüme karşılık bir ödül gibi olmalı" dedi. Yemen'de suikast girişimi • SANAA(AA)-Yemen Adalet Bakanı, silahlı kişilerin saldınsı sonucu yaralandı. Görgü tanıklan, Adalet Bakanı Abdül Vasi'a Salaam'ın, İçişleri Bakanlığı'ndan aynldığı sırada, silahlı kişilerin önce bakanın makam arabasının lastiklerine ateş açtıklannı, arabanın durmasından sonra ise bakana ateş ettiklerini söylediler. Tanıklar, Adalet Bakanı'nın durumunun ciddi olabileceğini de belirttiler. 2. Dünya Savaşı sonrasının en büyük grevleri ülkede yaşamı büyük ölçüde felçetti Almanya'da grev kasırgasıesiyor• Kamu hizmetlerinde 18 yıl sonra ilk kez greve gj- dildi. İnşaat sektöründe de 1.5 milyon işçinin önü- müzdeki günlerde greve başlaması bekleniyor. Batr Almanya'da kent içi ulaşım durdu , postaneler ve devlet daireleri kapandı, çöpler toplanmadı. r'frvFD vf'iDirtfi tv malan ve grev oylamalan, ha- t j U > L K y^KKALiK y a t p a h a l l l l 4 l > a r t a n vcrgiler. BERLİN- Birleşmenin daya- kısıtlanan sosyal yardımlarla nılmaz ağırlığını taşıvan kemerlerini her geçen gün biraz Almanya, savaş sonrasının en daha sıkmak zorunda kalan Al- büyük grev hareketini yaşıyor. man çalışanlannın sabnnın tü- Geçen hafta sonunda tamamla- kendiğini, birleşme için artık nan grev oylamalanndan son- daha fazla "açık çek verme- ra, kamu sektöründe çalışan mek fedakârhkta bulunmamak hizmetlilerdündenitibarenişle- litedığınıgösternor. nni bırakarak greve başladılar. Başkent Berlin'de ve Batı Al- Alman kamu hizmetlerinde 18 manya'da metro-otobüs gibi yıl sonra ilk kez bir greve gidili- kent içi ulaşım araçlan durdu, yor. Yapılan kamuoyu araştır- trafık aksadı, kimi postaneler, devlet daireleri kapandı, çöpler ke n t 'Ç> trafık. her gün olduğu zam talebine Aiaıan Içişlen •«.- toplanmadı ve yaşam büyük öl- gjt>i normal calışıyor. Ama Do- kanı Rudolf Sailers'in temsil et- .-j.r.ı t __j A i ı ğu Berlin'den metroya binip ' : x : : * — r - •-"•-A ~ -*'1 "••'çüde felce uğradı. Ancak basın- yayının daha önceden yaptığı uyanlar ve radyolann sürekli olarak verdiği anonslarla en azından Berlin'de büyük bir pa- nik ve kaos havası görülmedi. Tüm Batı Almanya'yı saran grev dalgasıyla birlikte oldukça ilginç bir durumla da karşılaşıl- dı: Grevler sadece Batı Alman- ya'da yapıldığı, eski Demokra- tik Almanya topraklannda. yani Doğu Almanya'da yapıl- madığı için, grevlerle birlikte şımdi tüm Almanya tekrar iki- ye bölünmüş, tekrar Doğu-Baü arasına sınırlar çekilmiş gibi oldu. Örneğin. Doğu Berlin'de Batı Berlin'deki bir durakia in- mek isteyen bir yolcu, eskiden olduğu gibi Doğu Berlin ile Batı Berlın'i ayıran sınırda ınmek ve yoluna yaya devam etmek zo- runda. Yani grevlerle birlikte Doğu ile Batı Almanya arasına yeniden duvarlar çekilmiş oldu. %5.4'lük zam talebi Şu günlerde grevlerin başını Alman Kamu Hizmetleri-Ulaş- tırma ve Taşımacıhk Sendikası ÖTV, Alman Hızmetliler Sen- dikası DAC ve Postacılar Sen- dikası DPO çekiyor. Bu sektör- de sendıkalann yüzde 5,4'lük tiği işveren tarafı yüzde 4'lük öneriyle karşı çıkıyor. Bu arada 220 bin iş kolunu temsil eden Alman Endüstri İşçileri Medya Sendikası'nın da(IC-Medien) bu hafta içinde greve gitmesı bekleniyor. Maaş ve ücretlere yüzde 11 oranmda zam talebindeki IC-Medien greve giderse, aynı oranda zam talebinde bulunan ve sayılan 120 bini bulan kâğıt endüstrisi iş alanlannın da işi bırakmasına kesin gözle bakılıyor. Böylece 1 Mayıs günü tüm Almanya'nın grev ve protesto yürüyüşleri ve mitinglerle çal- kalanması bekleniyor. Öte yan- dan inşaat sektöründeki toplu- ra bulûlîduğu sanıhyor. 10.000 sözleşme görüşmeleri ve mi- üyesi bulunan ÖTV'nin bir tinglerle çalkalanması bekleni- günlük grev için harcayacağı yor pararun ise bir milyon markı Ote yandan inşaat sektörün- bulacağı hesaplaruyor. deki toplusözleşme görüşmeleri de geçen gün anlaşmazhkla so- nuçlandı. Bu durumda 1,5 mil- yon inşaat işcisinin de önümüz- deki günlerde grevlere başla- ması söz konusu. Türkler şenlendirecek Grevlerin sendikalann kasa- lan boşahncaya dek sürdürece- ği bildıriliyor. Mali güçlerini ele vermemeİc için sendikalar grev kasalannın hacmini acıklarru- yorlar, ama sadece OTV'nin kasasında 600 milyon mark pa- Grevli günleri işyerlermin önlerinde yine Türkler şenlen- direcek. Türklerin Alman Sen- dika tarihinde grevlere büyûk bir renk ve canlıhk kattıklan daha önceki deneyünlerden bi- liniyor.Grev yapılan işyerleri- nin önlerine davul-zurna, bay- raklarla, bir bayram havası içinde giden Türkler hora tepi- yorlar, marşlar söylüyorlar, Al- manlan da yanlanna katarak grevlerin soğuk havasıru Akde- nız ikliminin sıcak ve samimi havasına dönüştüriiyorlar. DIŞBASIN THE INDEPENDENT Demirel, destek peşinde Türkler, Orta Asya'daki akrabalannı, Berlin Duvan'nın "Doğu'ya uyarlanmış biçimi" olarak görüyor. Türkiye'yi pan-Türkizm ile suçlayanlar da var. Başbakan Demirel, Türki cumhuriyetlere, yanında Türklerin birleşmesine yakınlık duyan partinin lideri Türkeş'i de götürüyor. Doğu'da yeni fetihler yapmak yerine, Demirel, bunu sağ desteği toparlama fırsatı olarak görüyor. Türkleri birleştirmek için giderken dondurucu kışta bir ordu kaybeden Enver Paşa anılan hâlâçokacı. Başbakan Demirel iki askeri nakliye uçağını daktilolardan tclevizyonlara kadar doldurarak Orta Asya'ya gidiyor. Orada. "uzun süredir kendisinden haber alınamayan yakın akraba' olarak karşılanacak. Kendisinden acilen yardım ve yatınm istenecek. Ancak Demirel, Türkiye'nin çok cömert davranamayacağını biliyor. Türkiye'nin sermayesi az, bu nedenle seçenekleri de az. Yine de Orta Asya cumhuriyetlerinde 60 milyon kişinin üçte ikisı Türkçe konuştuğu için Demirel sahayi başkalanna bırakarnaz. Türk yetkililer açıkca söylemek îstemiyorsa da Çin, Iran, Suudi Arabistan ve Pakistan, hepsi birden bölgesel rakipler. Türkiler askeri işbırlığınden bile söz edebilırler. ancak eski stratejik haritalarçoktan dürülüpkaldınldı. Şımdi daha önemlisi, TRTnin duvarlanndaki uydu haritalan. 'Avrasya' kanab 100 milyondan fazla insanı bir araya geürecek. (27 nisan) Almanya'yı saran grevler ülkenin batısında \ aşamı büyük ölçüde etkilerkcn, özellikle kent içi ulaşunı felç oldu. Otobüs, tren, metro ve tramvaylar bomboş bekler- kenhaİk işioe girmekte büyük güçlük çekti. fşçfler, greve gittıkleri işyerierinu>önünde toplanülar düzenleyerek konuşmalar yapülar.(Fotoğraflar:AP REUTER) Müslümanlar, Büyükelçi Ersun başkanlığındaki Türk heyetinin girişimlerindenmemnun Türkiye'den Sırplara 'dışlanma 9 uyarısı • Büyükelçi Ömer Ersun başkanlığındaki Türk heyeti, Yugoslavya'ya yapüğı inceleme gezisi sırasında görii^- tükJeri Sırp yetkılilere AGİK'in federal ordunun Sırbis- tan'a çekilmesi için 29 nisana kadar tanıdığı süreye uyulmaması durumunda uluslararası kuruluşlann Sır- bistan'ı dışlayacağını hatırlatü. ANkARA(Cumhurijet Bü- mesinden sonra. Türkiye son rosu) - Türkiye'den Bosna- durumu yeniden değerlendirme Hersek'e giden heyetin, Sırp çalışmalanna başladı yetkilileri "gerçekleri görmeye" çağırdığı bildıriliyor. Büyükelçi Ömer Ersun"un bölgeden dön- Yugoslav yetkılilere. AGİK'- in 29 nisan larihine kadar Yu- goslav ordusunun Sırbistan'a çekilmesi için süre verdiğini be- lirten Türk heyeti. öngörülen karara uyulmaması durumun- da uluslararası kuruluşlannSır- bistan'ı dışlayacağı anlatıldı. Sırbıstan'ın dışlanması duru- munda yayılabilecek çatışmala- nn Kosova'ya sıçrayarak bü- yük bir göç başlatmasından en- dişe duyulduğunu açıklayan yetkililer, böyle bir duruma izin verilmemesi için bölgede görüş- meler yapan tüm ülke ve kuru- luşlar nezdinde yoğun girişim- lerini sürdürüyorlar. Bosna Hersek'te bulunan Müslüman şeıkılılerin. Tür- kıye'nın bölgede yürüttüklen temaslardan ve Sırp yetkilileri "gerçekçi" tutuma davet etme- sinden "memnun" olduğu bildi- riliyor. Yetkililer, müslümanla- nn Türkiye'nin "sürekli devre- de" olmasını talep ettiklerini bildiriyorlar. Bu isteklere karşı- hk, Türk heyetinin de çatışma- lann Hırvatistan'da başladık- tan itibaren Türkiye'nin giri- şimlerinin başladığını anlattığı ve "Türkiye'nin sorunun ulusla- rarası toplumun istekleri doğrul- tusunda çözüunesi için her za- man devrede kalacağı" güven- cesini verdıler. Türk heyeti. sorunun çözü- münde teme! faktörün Mileso- viç ve Yugoslav yöneticilerde olduğunu Belgrad'a ve diğer yetkılilere anlatarak, "çatışnıa- lann sürmesinin hiç bir tarafa yarar getirmediğini'" anlatükla- n bildiriliyor. AfgaııistanVla banş zor Afganistan'da banşa kavuşmak, savaş kazanmaktan daha zor olacağa benziyor. Bu alanda en kaygı verici hususlardan biri, Afgan bunalımımn yeni bir savaşa dönüşme tehlikesi arz ettiği bir sırada, BM'nin tamamen çaresiz kalmasıdır. BM temsilcisi Bemon Sevan, geçen perşembeyi cumaya bağlayan gece, "Ben artık hiçbir şey anlamıyorum" diyordu. Sevan bu sözleri, sonsuz müzakereler sonunda, mücahit liderler arasında vanlan karmaşık ve belirsiz anlaşmanın imzalanmasının ardından söylüyordu. Afganistan'da. 19. yüzyılda İngiltere. 20. yüzyılda Rusya olmak üzere iki imparatorluk, askeri planda büyük kayıplar vermişti. Bu yüzden iç savaş yaygınlaşüğı takdirde. buraya mavi berelileri göndermeden önce bir yerine iki kez düşünmekte büyük yarar vardır. Afganistan'ın parçalanması, İran, Pakistan, Tacikistan ve Özbekistan gjbi komşu ülkelerde isukrarsızhğa neden olacaktır. Bu dağılmarun, sonuçlanndan birdiğerini de Afgan krizinin daha iyi anlaşılmasında anahtar bir konu olan eroinin daha da yaygmbk kazanması oluşturacaktır. Sovyet istilasından sonra ülkenin doğusundaki Pastun bölgelerinde afyon üretimi 250tondan600tona çıkmıştır. Söylentiye inanacak olursak Afgan direnme hareketi, bu arada Hikmetyar'm köktendinci örgütü, kendine, afyon sayesinde, büyük bir savaş defınesi oluşturdu. Pakistan servislennin de bu kaçakçıhğa onay verdiği belirtiliyor. (27 Nisan) Ülkenin içkesimlerindeki Vitez ve Busovaca kentlerinedüzenlenen hava saldınlannda dinamit fabrikası ile askeri kışlavuruldu Federal ordu uçakları, Bosna-Hersek'i bombaladı Sırplann yönetimindeki federal ordu. Müslümanlara yönelik saldınlannı sürdü- rüyor. Orduya bağlı uçaklar önceki gece ülkenin iç kesimlerindeki iki kenti bomba- lladılar. Bu arada Bosna-Hersek yönetimi, rYugoslavya dağılmadan önce topraklan- [na yerleştirilmiş olan federal ordu birlikle- •inin bır an önce geri çekilmesini sağlama- nın yollannı anyor. AFP'nin haberine göre Saraybosna tele- vizyonu. federal hava kuvvetlerinin önceki gece ülkenin orta kesimindeki Vitez ve Bu- sovaca kentlenni bombaladıklannı bildir- di. Vitez polisınin açıklamasına göre fede- ral ordu uçaklan, kenttelti dinamit fabri- kasını iki kez bpmbardımana tuttu. Bom- _ _ , T T _ _ bardıman sırasında ölü \e yaralı ol- Federal ordu>a bağlı Sırp askerler, Müslümanlara karşı saldırtlarını sürdürüyorlar.(RELTERj madığını bildıren polis. maddi hasar konu- • Bosna-Hersek Cumhurbaşkanı Izzetbegoviç, cumhuriyet toprak- lannda bulunan federal ordu birliklerinin ya tamamen çekileceğini ya da bazı değişikliklerle cumhuriyet ordusu haline getirileceğini söyledi. Dış Habeıier Servisi - Bosna-Hersek'te sunda bilgi vermedi. Saraybosna televizyonu ise federal ordu Busovaca kentinde ordununuçaklannın iki saat önce terk ettiği bir kışlayı bombala- dığını kaydetti. Bu arada. Bosna-Hersek'in başkenti Sa- raybosna'da Demokratik Sosyalist Parti'- nin iki yetkilisinin öldürüldüğü bildirildi. Öldürülen yetkililerin yakmlan, iki yetkili- nin araba ile 12. Askeri Bölge Komutan- lığının önünden geçerken üzerlerine ateş edildiğini belırtirken, Saraybosna radyosu- na açıklama yapan bir üst düzey subay, bu iki kişinin komutanlığa ateş açtıklannı öne sürdü. İran Dışişleri Bakanı Ali Ekber Velayeti, İslam Konferansı Örgütü'ne (İKÖ), Bos- na-Hersek Müslümanlan üzerindeki Sırp baskısının kaldınlması için gerekli adımlan atma çağnsında bulundu. İran haber ajansı İRNA'nın haberine göre Velayeti, İKÖ Genel Sekreteri Hamid El Gabid'e bir mesaj göndererek, Bosna- Hersek'in çeşitli kentlerindeki savunmasız ve silahsLZ insanlann, Yugoslav federal or- dusu ve Sırp kuvvetlerinin kara ve hava saldınlanna maruz kaldıklannı kaydetti. Velayeti, İslam ülkelerini, Bosna-Hersek'- in Müslüman halkına yardım etmek için polıtik anlamda hareket için çağırdı. Bosna-Hersek Cumhurbaşkanı Alia İz- zetbegoviç, federal ordunun Bosna-Her- sek'ten ya tamamen çekileceğini ya da bazı bünyesel değişikliklere uğrayarak curnhu- riyetin ordusu haline geleceğini söyledi. Sırp-Karadağ Federasyonu öte yandan Sırbistan ile Karadağ'ın aynı çatı altında birleserek tek bir federasyon kurdukları açıklandı.