Katalog

SAYFA CUMHURİYET 27 NİSAN1992 PAZARTESİ 8 DUNYADA GEÇEN HAFIA Cossiga istîfa etti • ROMA (AA) • ttalya Cumhurbaşkanı Fransesco Cossiga istifa etti. Cumhurbaşkanlığı, Cossiga'nın, olması gerekenden iki ay önce gelen çekilmesi ile birlikte Senato Baskanı Giovanni Spadolini'ye geçiyor. İstifa, yanndan itibaren geçerli olacak. Cossiga, istifasını açıkladığı televizyon konuşmasında, amaanın, ttalya'ıun içinde bulunduğu siyasal krize yönelik olarak alınması gereken sen kararlann yeni cumhurbaşkanı tarafından alınmasına olanak sağlamak olduğunu söyledi. Cossiga'nın 7 yıldır sürdürdüğü görevi 3 temmuzda sona eriyordu. Karabağ'da çatışmalar • MOSKOVA(AA)- Ermeniler. Azen güçlerle aralannda son iki günde meydana gelen çatışmalarda 17 kışının öldüğünü ileri sürdüler. TASS Ajansı'nın haberine göre Ermeni yetkililer. Azeri güçlenn iki ülke arasındaki sınır >akınındabulunanGonsve Kafan bölgelerindesaldınlar düzenlcdiklerini söylediler. Yetkıliler. Gons'tc öncekı gün bır kadının. Kafan bölgesinde ise son ıkı gündeki çatışmalarda 16 kişinin öldüğünü kaydetliler. Avustupya'da seçim yapıldı • VTVANA(AA)- Avusturya'dadün cumhurbaşkanlığı seçimı ya^ıldı. 5.6milyon kadar seç«jıcnino> kullandtğı cumhurbaşkanlığı seçimı sonucunda, Avusturya'nın, görev sürcsı sona eren eski Cumhurbaşkanı Kurt VValdheim'ın 2.Dünya Savaşı sırasında Nazı ordusunda subay olarak görev aldığı iddıalan nedenıylebaşlayan tartışmalmann vol açtığı sıkıntılardan kurtulması beklenıyor. 6 yıllık görev süresi dolan VV'aldheim. bu seçimlerde aday olmadı. Seçimden önce yapılan kamuoy u yoklamalanna göre. seçim yanşının sosyal demokrataday Rudolf Streicher ve muhafazakâr Halk Partisi adav ı Thomas Klestil arasında geçmesi bekleniyor. Ancak ılk turda hıçbır adayın seçilmek için gerekli salt çoğunluğu sağlayamayacağı ve4 hafta sonra ikinci tur seçımlerin yapılmasının beklendiği belirtiliyor. TöPkiye-Supiye • KAHİRE(AA)-Mısır Devlet Başkanı Hüsnü M übarek'in Türkiye ve Suriye arasındaki gerginliğin giderilmesi için gjrişımlerde bulunduğu ve bu amaçla yakında Şam'a gıtmesinin beklendiği bıldırildi. Mısır yönetimine yakın kaynaklann Londra ve Paris'te yayımlanan El Alem ve El Devliyye adlı dergilere verdiği bilgiye göre, Mübarek bu uay başında Ankayaya yaptığı ziyaret sırasında konuyu gündeme getirdi. İran'ın bölgedeki etkinliğini sınırlandırabilmek için Türkiye ve Suriye arasındaki anlaşmazlıklann çözülmesınden yana olduklannı belirten Mübarek. mevcut gerginliğin iki ülkenin de y aranna olmayacağını ve Türk-Arap ilışkilerini olumsuz yönde etkileyeceğini kaydetti. Liani, beyazperdede mf? • ATtlNA(AA)- Yunanistan'ın ana muhalefet partisi PASOK'un lideri Andreas Papandreu'nun (73) üçüncü eşi Dimitra Liani Papandreu'nun beyazperdeye transfer olacağı ıleri sürüldü. JVf uhalefet yanlısı Elefteros Tipos gazetesi, Liani'nin, yakın Yunan tarihi kahramanlanndan "Bubulina"nın ha>atıyla ilgili bir fılmde başrol* adaylan arasında bulunduğunu ıddia etti. Ingiliz anneler genelev istedi EDİP EMf L ÖYMEN ~ LONDRA- AnnelerBirliğı'. fahışelığın resmıleşmesını ve devlet denetiminde genelev açılmasını istiyor. İngiltere'de genelev resmen yok. Fahişelik serbest, ama fuhşun nerede yapıldığı ile devlet ilgili değil. Yeterkı belli biradreste olmasın. Bu yüzden de üçdört yılda birçok ünlü politikacılar. yüksek mahkeme yargıçlan ve milletvekillennin gittiği birgizli genelev basıhr. Basılanlar açıklanmaz. ama sahibesi mahkemeye verilir. mahkûm olur. Hapisten çıkar, bir magazin gazetesine köşe yazan olur. saygı görür. İngiliz ikiyüzlülüğünündoğal bir sonucu olarak. ta kı bir süre sonra bir başkası çıkana dek. Ve bu böyle gider. İşte Anneler Birlıği, AIDS'in fuhuş yolu ile yayılmasını bir ölçüde önlemek amacıyla, devletin. fuhşu düzgün biçimde pazarlamasını istedi. Böylece hayat kadınlannın listesi tutulacak Daha ıyi şağlık koşullan sağlanabilecek. Hepsi, AIDS virüsüvarmıyokmudi\e muayeneedilecek. Anneler Birliği, bir hayır kurumu va da yüksek sosyetenin işsiz kadınlannın konken derneği değil. Tam aksine, dini bütün. pazarlan kiliseye gidcn. dua eden, toplumsal dcğerlere INGİLTERE saygılı \ e onlara sahıp çıkan. ailede kutsallık. evlilikte keramet arayan nurani bayanlardan oluşan bir kültür ve sosyal siyaset müzesi. Ülkenin en yaşlı ve muhafazakâr kuruluşlanndan biri. Ama onlardazamana uymak zorunda. "Toplıım yok, sadece bireyler vardır" di>erek sosyologlann kanını donduran Thatcheryıilannındonuk, ruhsuz, kurak vekıraç bencilliğinin temelden değiştirdiği İngiltere'de 19. yüzyıldan kalma Anneler Birliği de zamana ayak uydurmak zorunda. Boşanmış bayanlar da artık üye kabul edilir oldu. Evlenmeden birlikte yaşayanlar üye alınmazdı, şimdi alınıyor. Eşcinsellere şefkatle davranılmasını öneren 1983 bildirgeleri, liberal toplum klasıkleri arasında. Şimdi de fuhşa devlet desteği istiyorlar. Karşıçıkanlardavar. Bırlik'in eski başkanı ateş püskürdü: "Bütün inandığunız değerleri, bir ağacın v apraklarının sonbaharda düşmesi gibi döküp saçi)onız. Hazreti İsa pe\ gamber, çukurda çamurlar içinde birini görürseniz, elinizi uzatıp onu > ukarı çekin der. Yoksa, siz de y anına inin. çamurlara birlikte bulanuı değil... Temel görüşlerinden sapan hiçbir kuruluş, gelenek »e rengini koruy<<maz, gücünü kaybeder." Funşa dev let desteğını, kılise, ürkek biçimde de olsa onayladı. 8. Henry'nin. kanlanndan boşanabilmesi için Vatikan'a kafa lutmak amacıyla uvdurulan, Protestanlığın İngiliz pragmatiklıği ılesulandınldığı Anglikan Kılıscsi de son yıllarda eşcinsellere. lıberallere göz kırpıyor. çağın gerisıne düşerek toplumsal tabanını kaybetmekten çekiniyordu. Fuhuş konusu, Kilise'nin lıberalliğinı gösteımesi için ıyi bır fırsat oldu geçen hafta. Paskalya çöpe boğuldu YUNANİSTAN STELYO BERBERAKİS ATİNA - Yunanistan Ortodoks bir ülke olarak geçen hafta Paskalya yortusunu kutladı. Mezhep gereğı bir hafta süren dını yas çerçevesinde hınca hınç dolu kilıselerde ayinler düzenlendi; oruç tutuldu. Cumartesı gece yansı ise 32 yaşında çarmıha gerilen İsa peygamberin dirilişini ve göklere yükselişini simgeleyen Paskalya Yortusu, tarihinde 1960'ına kez yine aynı coşkuyla kutlandı. Bir hafta boyunca TV'lerden de naklen yayımlanmasına karşın bu yılkı kilise ayınlerine geçen yıllara oranla daha çok rağbet göstenlmesi dıkkatleri çekti. Yunanistanınözel kanallanndan bın ise İstanbul Fener Patrikhanesf ndekı ayinlen naklen yayımladı. Yunanlılar Paskalya Yortusu'nu bu yıl da kırsal bölgelere gıderek kutladılar. Kuzularçevirdiler, bolca şarap ıçtiler. 3.5 milyon nüfuslu Atına üç gün süren Paskalya tatilınde bomboştu. Kara yollannda ilerlemek olanaksızdı Uçaklarda. vapur ve trenlerde yerbulmakolanaksızdı.Herkesbiryere gidıyordu. Kara yollanndaki trafık kazalannın önlenmesi amacıyla 5 bin trafık memuru görevlendırilırken buna bu yıl ordunun da katkısı oldu. Kara yollannın köşe başlannda bekleyen trafik otolanrun yanı sıra orduya ait araçlar da otolann daha dikkatli kullanılması gerektığini anımsatıyordu. Atinalıların çoğu Paskalya Yortusu'nu kutlamak için akın akın Atina dışına çıkarken geride kalanlar Paskalya'yı. temizlik ışçilerinin bir haftadan bu yana süren grevınden ötürü 30 bın tondan fazla toplanan çöp torbalan yığını \e keskın kokulanyla berabcr baş başa kutladılar. Haftanın ilk günü ATdönem başkanlığını sürdüren Portekiz'egıden Mıtsotakis, Yunanistan'ın Makedonya Cumhuriyeti'ni "Makedonya" adından vazgeçmedikçe tanımamaya kararlı olduğunu belkı de y üzüncü kez anımsattı. Aynı şekilde Ankara'dan sonra Atina'ya. geçen İngiliz Dışişleri Bakanı Douglas Hurt de Yunanistan'ın bu kaygılannı yakından öğrenmişoldu. Bölünen Yugoslavya'nın eski cumhuriyeılen arasında ve bunlann kendı ıçındekı parçalanmalarla kanlı çatışmalar sürerken Yunanistan'ın "Makedonya" adına "takılması" Batılı ulkeler tarafından doğal olarak garıpsenı>or. Bu konuda vabancı gazetelerde çıkan > orum \ e değerlendirmelerde Yunanistan'ın tutumu eleştiriliyor 'Dünyanın en muhteşem gösterisi' Seville'de Aylardır yapılan büyük kampanyalar nedeniyIe heyecanla bekJenen Expo'92 dünya fuan, geçen hafta İspanya'nın Sevilk kentinde olaylı bir biçimde açıldı. Açılış sırasında. Amerika kıtasındaki Kızılderililere yapılan zulmü protesto eden yüzlerce kişilik bir grubun gösteri yapmasının sonucunda çıkan olaylarda 6 kişi yaralandı ve 37 kışi tutuklandı. Ancak açılış öncesindeki boykot çağnlan veçaüşmalar. fuan heyecarria beklemiş olanlann hevesını kıramadı ve ılk üç gününde fuan toplam 450.000ziyaretçi gezdi. 1.5 milyar Ecu'ye(Avrupa para birimı) mal olan fuarda, toplam 110 ülkeden geten çeşit çeşit mallar sergileniyor. Yapımında yüzlerce kişının çalışüğı fuann hazırlıklan ancak beşyılda tamamlanabikii. Toplam 18 milyon kişinin ziyaret etmesi beklenen fuann açüışını yapan İspanya Krah Juan Carlos, fuan "dün\ arun gelmiş gecmiş en muhteşem gösterisi' olarak nıtelendirdi. Avrupa'ran dört bir köşesinden gelerek fuann açılışında bulunanlar ise. muhteşem renk \e ışık cümbüşünün sarhoşluğu içinde>diler.(Fotoğraf: The EL ROPEAN) Meğer KGB daha ölmemiş BELÇÎKA SABETAYVAROL BRÜKSELCIA'ya transfer olan eski bır KGB ajanının verdiği bilgiler. istihbarat çevrelerini sarsmaya geçen hafta ıçınde de devam etti. Rus Büyükelçisi Sekreteri Vladimir Komopliev'in itiraflan, eski Sovyet karşı casusluk ağının Belçika'daki koluna darbe indirdikten sonra. bu kez KGB'nin tüm Batı dünyası nezdindeki uzantılan budanmaya başlandı. Bu gelişmelerde ilginç olan şey, SSCB'nin dağılmasına ve Moskova'dakı köklü rejim değişıklığıne rağmen habcr alma faaîiyeterinın eskisi gibi devam ettiğinin Batılılarca ortaya çıkanlması idı. Belçika asıllı beş Sovyet casusu. Brüksel'de 10 nisandan ben sorgulanıyor. Bunlann verdiği bilgiler. temizlik operasyonunun daha da dennleştırilmcsıne katkıda bulunuyor. Son günlerde ortaya çıkanlan önemli bulgulardan bınsini deeski Sovyet-yenı Rus ajanlannın, Amenkan Savunma Bakanlığı (Pentagon) teknık haberleşme ağı 'Rıta'nın hakkında sanılandan çok daha önemli bilgilere sahip olması oluşturdu. Bilindiği gibi Rıta'. Fransızelektronık sanayi kuruluşu Thomson tarafından Pentagon için ınşa edilmişti. Ruslann yakından ılgılendığı diğer bır konu ise "Türksat" uydusu da dahil olmak üzere. çok sayıda uyduyu uzay yörüngesine yerleştiren Avrupa füzesi 'Ariane' oldu. Geçmişte Fransız ağırhkh iki çağdaş teknolojik sanayi ürünüolan'Rita've 'Ariane'in, Rusajanlannca "delinmiş' olması. soruşturmacılan. Brüksel'den Paris'egötürdü. Nitekim, N ATO üyelerinin kendı aralannda uzay araştırmalan konusundaki olası "tekerrür"leri önleme amacıyla kurduğu ve N ATO kapsamında Paris'te çahşan bir kuruluş olan "AGA RD"a ait birçok bılginin de Rus ajanlanna venldiğı belirlendi. NATOkaynaklan Ruslann eline geçen bilgilerin oldukça hassas ıçerikli olduğunu, ancak gerçek anlamda sır teşkil etmediğini açıkladı. Aynı anda Fransız Karşı Casusluk Örgütü de (DST) Moskova'ya ulaşan bilgilenn o kadar önemli olmadığını duyurdu. Ancak başka bazı kaynaklara dayanan Belçika'nın "Le Soir" gazetesi, casusluk örgütlerinin. her seferinde neyin gcrçektcn öğrenilipneyin öğrenilmediğinin karşı tarafa gösterilmemesi için bu tür operasyonlan "önemsiz" olarak nitelediklerini hatırlattı. Kısacası temelleri 1967 yıhnda aülan ve esas itibanyla askeri amaçlı teknoloji casusluğu yapmaya yönelik olan söz konusu istihbarat ağırun, geçen süre içine Batı güvenlik sistemlerinde önemli gedıkler açtığı kesin biçimde saptandı. Kürtaj yasağı savaşlan ABD ŞEBNEMATÎYAS ~ NEW YORK - ABDde künaj hakkını yasallaştıran 1973 tanhJi Yüksek Mahkeme karannı dcğıştırcbilecek potansıyelc sahıp Pennsylvanıa yasası ile ılgilı duyurulann başlaması, kürtajı yenıden sağ ve sol siyasi, eğılımler arasında büyük bır savaş konusu haline getirdi. Duyurular. Yüksek Mahkeme'de carşamba günü gerçekleşti. Mahkeme, temmuz ayında e>aletlerin kürtaj hakkını kısıtlama kıstaslan ile ilgili karannı verecek. Bu karan takıben 1973'ün Roe-Wade'ekarşı olarak bilinen davasına yönelik yorumun tümüyle değişmesi olasılığı mevcut. Eğer süreç bu şekilde devam ederse, homoseksüel haklanndan pornografınin tanımına. kendini ifade etme özgürlüğüne dek A BD'nin temel insan özgürlüklerini belirleyen kavramlannda siyasi İtararlarla değişme süreci başlamış olacak. Bunun farkında olan siyasi taraflar, hafta boyunca çeşitli şehirlerde gösterilerini sürdürdüler. Özellikle Buffalo'da Amerikan polıtıkasmda sağ ve sol arasında en uzun savaş olar?k tanımlanan kürtaj savaşı büyük gösterilerle gerçekleşti. Polis barikatıyla birbirlerinden ayn durdurulabilen göstenciler, kendi sloganlannı duyurabilmek için uzun gösterilerde olabildiğince bağınpdurdular. Anayasa mahkemesının muhtemelen temmuz ayında karar vereceği Pennsylvania davası. kürtaj konusunda 1973 karannı bırazdahayontacak. Eyaletler. kürtaj hakkını kısıtlamak için daha fazla esnekliğe sahip olacaklar. Böyle bir beklentinin nedeni anayasa mahkemesınde 1973 karannda kritik rol oynayan iki liberalin yerini iki muhafazakânn almış olması. ABD Başkanı Bush'unatadığı iki muhafazakâr, Bush ve kürtaj karşıtı gruplann sesini anayasa mahkeme^sine taşıyacaklar. Mahkemenin karan ekim seçımlerinde önemli rol oynayacak. Mahkemenin beşyargıcı NVilliam Rehnquist, Byron White. Sandra Day OConnor. Antonin Scalia devletin doğmamış insan hayatını da korumakla yükümlü olduğunu savunuyor. Almanya'da grev dalgası • Ülkenin batı kesimindeki 2 milyondan fazla ka- mu hizmetlisi bugün işi bırakıyor. Bugünden itiba- ren trenler çahşmayacak, çöpler toplanmayacak ve telefonlar arapsaçına dönecek. Dtş Haberler Servisi - Alman- ya. İkinci Dünya Savaşı sonra- sındakı en büyük grev dalgasıy- la karşı karşıya. Kamu sektö- ründe çahşan 2 milyondan fazla işçi, ücret artışı isteğiyle bugün greve gidıyor. Greve bugün katılacak olan- larla birlikte, tüm Batı Al- manya'da işi bırakan kamu hizmetlilerinın sayısı, iki mil\o- nu aşacak. Bazı iş kollannın hafta sonunda ışı bırakmalany- la birlikte yaşamları olumsuz yönde etkilenen Almanlar, ula- şım, telefon ve temizlik sektör- lerinde çahşan işçilerin de bu- günden itibaren greve başlama- larının ardından. kendilerini tam bir kaosun ortasında bula- caklar. Ajanslann haberlerine göre posta dağıtıcılannın hafta so- nunda çahşmamalan nedenıy- le, şimdiden milyonlarca mek- tup birikmiş durumda. Devlet tiyatrolan da cumartesi günün- den başlayarak perdelerini ka- pattılar. Ülkenin batı kesimindeki ka- mu seklorü çabşanlan, ücrelle- rine yüzde 9.5 oranında zam vapılmasını istivorlar. Buna karşıhk hükümetin işçılere tek- lif ettiği zam oranı yüzde 4.7. Metal ve mühendislık seklö- ründe çahşan işçilerin de hafta içinde greve katılması bekleni- yor. Hükümetin yüzde 3.3'lük zam önerısinı kabul etmeyen IG Metal Sendikası'na bağlı 4 milyon ışçınin de işi bırakma- sıyla, hükümetin ıvice güç du- ruma düşeceğı bıldırilıyor. Sendika ile hükümet arasında toplusözleşme görüşmelennin sürdüğü inşaat sektöründe de görüşmelerin anlaşmazlıkla so- nuçlanması durumunda. 1 mil- yon işçi gre\e gitmeye hazır durumda. İkinci Dünya Savaşf ndan bu yana hiç büyük bir grev dalga- sıyla karşılaşmamış olan Al- manya hükümeti, olabilecek en kötü zamanda bu dalga> a ya- kalandı. İki Almanya'nın bir- leşmesi nedeniyle ekonomik güçlükler içinde bulunan hükü- metin. grevlere ne kadar karşı koyabileceği merak konusu. Almanya'da kamu sektöründe çalışan 2 milyoadao fazla işçi bu gün greve başlarken Hamburg'ta 1600 posta işçisi cuma gii- nünden bu yana grevdeler. (Fotoğraf: REUTER) Yunan basını: Türkiye, Üsküp'e silah gönderîyor ATİNA (AA) - Türkiye'nin Bulgaristan üzennden Make- donya Cumhuriyeti'ne silah gönderdiği iddia edildi. Yunan basınında yer alan haberlerde. Yunan Savunma Bakanlığının elinde, Türkiye'- nin yeni kurulmakta olan Ma- kedonya Cumhuriyeti ordusu- na Bulgaristan üzerinden silah gönderdiğine ve Türk subayla- • nn bu orduyu eğittiklerine dair kanıtlar bulunduğu öne sürül- dü. Aynı haberlerde. Türkiye'nin Makedonya Cumhuriyeti'ne önce hafif silah gönderdiği, an- cak son zamanlarda top ve tanksavar nakli de yaptığı iddia edildi. Bu konuda Bulgaristan Dı- , şişleri BakanlığTndan yapılan açıklamada ise Yunan iddialan "^spekülasyon" olarak nitelendi- rildi ve Makedonya Cumhuri- yeti'ne Bulgaristan üzerinden kesinlikle hiçbir silah naklı ya- pılmadığı kaydedildi. Avrupa Topluluğu ve A BD'- nin Makedonya Cumhuriyeti'- ni resmen tanımalannın artık "gün mesclesi" olduğunun ka- bullenmeye başlanıldığı Yuna- nistan'da, böyle bir g?lişmenin • ülke güvenliğine etkilen de eni- ne boyuna tartışılıyor.