Katalog

Alkışlarla... ^ Dünya Fiyatrolar Günü lcutfu oisun! Cumhuriyet.Y L / SAYI 24213 /2SB0n(KDV dahil) KURUCUSU: YWUS MADİ (1924-1945) BAŞYAZAK:UDHR MÂDİ (İ945-1991) Turkiye'nin sivil Kürt halkına savaş açtığını öne süren Bonn, silah sevkıyatını durdurdu AlmanyaileKürtkavgası Işlem Tamam! Alman Dışişleri Bakanı Hans Dietrich Genscher, Güneydoğu ola>lan nedeniyle, AT'nin Tür- k iye'yi ortak bır açıklama ile kı- namasını ve konunun AGİK'e kadar götürülmesini istedi. DfLEK ZAPTÇFOCLU (Beriin) - Al- rrtan>a. Türkı>e"ye silah sevkıyatını dur- durdu. Bonn, geçici silah ambargosuna gerekçe olarak '"Eski Doğu Alman Or- duısu'ndan Türkiye'ye hibe edilen silahla- n n sivil Kürt halkına karşı kullanılması- nı"" gösterdi. Hükümet sözcüsü Dieter Vogel, "Türk askeri yetkililerin de bunu doğruladıklannı" öne sürdü. • Boan neden sertkşti? 19. Sayfada İ ki ülke arasındaki gerginlik doruk nok- tasına ulaşırken. Dışişleri Bakanı Hans Dictnch Genscher dün yaptığı açıklama- da. Türkiye'yi. "si\il Kürt halkına savaş açmakla"suçladı. Genscher. AT'nin Türkiye'yi ortak bir açıklamayla kınamasııu ve konunun AGİK'e kadar götürülmesini istedi. Ancak AT'den dün gece Bonn"a ulaşün- Demirel: Almanya yarüış anladı CUMHURtYET (Ankara) - Almanya Dışiş- leri Bakanı Hans Dietrich Genscher'in, Güney- doğu"daki gelişmeler nedeniyle Türkiye'ye vönclttiği suçlamalar ve Almanya'nın Türkiye'- >c karşı "silah ambargosu" karan ile Ankara- Bonn ilişkilerinde yaşanmakta olan "soğuk- luk" doruğa ulaşırken, Başbakan Demirerin bu gelişmeler karşısında "tansiyonu düşürmeyi amaçlayan" biryaklaşım benimsediğigözlendi. Başbakan Süleyman Demirel, Almanya Dı- şışlcn Bukanı Genscher'in açıklamasının ardın- dan. Türkiye'nin Bonn Büyükelçisi Onur mArkasıSa.l9,Sû.2'de ABD G. Doğu'da Türkiye'nin yanında LFLK GÜLDEMİR/SEMİH İDtZ (\V ashington/Ankara) - ABD yönetimi, Bekaa vadısındekı lerör faaliyetleri konusunda, Suri- >e hükümeli ile görüşüldüğünü açıkladı. ABD Dışışlcn Sözcüsü Margaret Tutvviller, dün ga- /otccılerın sorusu üzerine Türkiye'nin Irak'a vaptığı sınır ötesi operasyona Amerikan hükü- ınclınin desteğinin sürdüğünü söyledi. Sözcü, "Operasvonlar Güneydoğu Anadolu'da terör vıtdırılanna girişen PKK gerillalannı izlemek ıcın vapılmıştır. Türkiye aynca terörist eylemle- rionlcmekıçm PKK kamplannıhavadanbom- MArkasıSa. 19,Sü.2'de lan ccvabi mesajda. "Türkiye'yi protesto gırişimine AT'nin kaıılmayacağı ve olay- ları İ7İcme>c desam edeceği" bildirildi. Hükümet Sözcüsü Vogel dün yaptığı ilk dçıklamada, Türk hükümetini en kısa za- manda Almanya'dan aldığı silahlan ope- rasyonlarda kullanıp kullanmadığı soru- suna vanıt vermeye çağırdı. Vogel, "An- laşmalann maddelerine göre bu teçhizat, yalnız Türk Silahb Kuvvetlerin'ce NATO alanına silahh bir saldırı durumunda kul- lanılabilir" dedi. Vogel, "Türk güvenlik kuvvetlerinin söz konusu silahlan Güneydoğu'da kul- landığına ilişkin çok ciddiye aldığımız gös- tergeler vardır" diyerek, "Bu göstergeler doğruysa Türkiye anlaşmalan kesinlikle çiğnemiş sayılacakür" diye konuştu. Hükümet Sözcüsü Vogel dün akşam Alman televizyonu ZDF'de canh olarak yayımlanan bir programda yaptığı açıkla- mada da, "Bizzat Türkiye'den, Türk aske- ri yetkililerden eski Doğu Alman Ordusu'- na(NVA) ait arhü araçlann Güneydoğu operasyonlannda kullanıldığını öğrendik. Bu konuda elimizde kesin bilgiler var" di- ye konuştu. Vogel kaynak açıklamaktan kaçındı. Ikı ülke arasındaki anlaşmalar uyannca Almanşa. Türkıye'ye geçen vıldan beri Doğu Âlman mühımmatından silah yar- dımı yapıyor. Anlaşmada Türkiye. Al- maına'dan aldığı silahlan "sadece dışan- dan gelen saldırılara karşı. yurt sav unması amacıvla" kullanmayı taahhütetmişti. Dışişleri Bakanı Hans Dietrich Genscher de Türkiye'yi dün çok ağır bir dille suçla- dı ve hükümetin "sivil Kürt halkına savaş açtığını" iddia etti. Genscher. silahlann halka karşı kullanıl- dığının saptanması durumunda tutumla- nnın sorulması üzerine. "Herhalükârda ck bır askeri yardım verilmez ve Türkiye ile asken işbirliği de özünü yitirir" dedi. Genscher, Almanya'nın protestosunu tüm AT'ye mal etmek, hatta AGİK me- mArkasıSa.l9,Sü.6'da Ozre veNıısaybindidik didik• Güneydoğu'da bazı yerleşim birimlerinde roketatar dahil çok sayıda silah ele geçirildi IHaber Merkezi - Güneydoğu'da 21 MarU taki Nevruz kutlamalannda kanlı olayla- nn ilk patlak verdiği Şırnak'ın Cizre ilçe- sinde güvenlik güçleri dün büyük çapta bir arama gerçekleştirdi. Aramalarda roketa- tar dahil önemli mikıarda silahın ele geçi- rildiği, şüpheli görülen çok sayıda kışinin gözaltına alındığı bildirildi. Cizre'de bulu- nan yerli ve yabancı basın mensuplanrun operasyonu izlemeleri ve fotoğraflamala- n, yaalı bir emirle yasaklandı. 21 Mart akşamından bu yana sokağa çıkmanın yasakiarup büyük bir asker ve polis gücünün ablukası altına alınan Cizre'de silah ve PKK'lı aranmasına gü- nûn ışımasıyla birlikte saat 05.30'da baş- landı. İlcedeki evlere tek tek girilerek yapı- lan aramalarda 220 tüfek, 153 tabanca, bu silahlara ait çok sayıda mermi ile üç roke- latar mermisi ele geçirildi. Aramalarda ayrıca altısı PKK mensubu 71 kişinin gö- • PKK yas ilan etti. 4. Sayfada zaltına alındığı bildirildi. îlçede aynca içinde silahlara ait mermi, mühimmat. fünye, bomba ve patlayıcı yapımında kul- lanılan maddelerin bulunduğu iki sığınak ortaya çıkanldığı açıklandı. AA'nın haberine göre Cizre ilçe merke- zine 10 kilometre uzakhktaki Katran mev- kıınden itibaren 6 ayn yerde kimlik kont- rolü yapıldıktan sonra gidiliyor. Tüm cadde ve sokaklar da zırhh araçlarla kont- rol altında tutuluyor. Olağanüstü önlemler alünda dün ger- çedeştirüen arama operasyonunun basın ve yayın organlannca izlenrnesine izin veril- rredi. Îlçede bulunan yerli ve yabancı ba- sın mensuplannın, kaldıklan otelden dışa- nçıkmalan ve buradan fotoğraf çekmeleri de yasaklandı. Operasyonun başladığı da- kikalarda kaymakam Cavit Erdoğan, ga- zıttecilere otelden dışan çıkmamalan konusunda yazıh bir uyanda bulundu. mArkasıSa.l9,Sü.3'te Güvenlik güçleri ile PKK militanlan arasında kanb çattşmalann çıktığı Cizre'de dün evler didik didik arandı. (Fotoğral: A A) 3(Fundan gün alanlara li askeriik imkânı CIMHURİYET (Ankara) - TBMM Milli Savunma Komisyo- n u Askeriik Yasaa'nda değjşiklik önerisini görüşürken, bedelH askrlikten yararlanacaklann kapsamım da genişletti. îuna göre, 30 yaşmdan gün alaı yoklama kaçağı, bakaya ka- laıur veya herhangi bir nedenle asfcrüğini yapamamış olanlar da yaırlanacak. ^BMM Milli Savunma Ko- mivonu'nda Askerlik Yasası'n- daieğişiklik öngören yasa tasa- nsrörüşüldü. DYP Kars Millet- veli Sabri Güner, yasa önerisi göTşülürken bir önerge vererek, yoıama kaçağı veya bakaya du- rurunda bulunan 30 yaşından güalmış yükümlülerin bir defa- ya mahsus olmak üzere Bedelli AskerEk Yasası'ndan yararlandı- nlmalannı istedi. Önergeyi Ko- misyon Başkanı Baki Tuğ ile ANAP Ankara Milletvekili Yü- cel Seçkiner de destekkdüer. Milli Savunma Bakanlığı yetki- üleri, kısa bir süre sonra Askeriik Yasası'nda daha kapsamh bir de- ğişüdik yasa tasansırun TBMM'- ye geleceğini, bedelli askerlik kapsamının genişletilmesi istemi- MArkasıSa.l8,Sü.l'de Bütçede açık ihtimali Memurun tenımuz zanıiîiı tehlikedeANKA (Ankara) - 1992 \ıh bütçesi. yasalaşüğı gün anlamını yıtirdi. Bütçede memurlara yılın ikinci yansı için zam şapacak kaynak kalmadığı anlaşıldı. Memu- ra vcrilecek her yüzde 10'luk zammın bütçeye 4-5 tril- \on liralık > ük getireceği. toplam personel harcaması- nın da öngörülen 80 trilyonu aşarak 100 trilyona >aklaşacağı ortaya çıktı. Böyle bir gelişme, 32 trilyon iıra olarak hedeflenen bütçe açığının 50 trilyona da- \anmasına \ol açacak \c Başbakan Süleyman Demi- rel ile Malive %e Gümrük Bakanı Sümer Oral'ın "32 trilsonluk açık artarsa enflasyon düşürülemez" sözü dahu da anlam kazanacak. Maliyeve Gümrük Bakan- lığı \erilerine dayanarak yapılan tüm hesaplamalar, 1992 vılının tümünde personel harcamasının 95-100 triKon lira arasında gerçekleşeceğini gösterivor. MArkasıSa.l8,Sü.lde büyük destek İmar Bankasf mn Cumhuriyet'in yayınını engelleme girişimi, okurlanmız tarafından tepkiyle karşılandı. Gazetemizde dün bu konuda yer alan haber üzerine, okurlanmızdan telefon yağdı. Birçok okurumuz da çektikleri fakslar ve ulaştırdıklan mesajlarla aynı noktayı vurguladılar: "Gerekirse Cumhuriyet'e maddi destek sağlayalım. Gazetemizin yayınını sürdürebilmesi için her türlü yardıma hazırız." Şimdiye kadar okurlannın desteği ile yayın hayatını sürdüren ve basında; farklı, cesur ve ciddi gazeteciliğin simgesi olan Cumhuriyet, yine okurlanndan aldığı güçle yoluna devam edecektir. Okurlanmıza bu konuda yapacağımızçağn önümüzdeki günlerde gazetemizde yer alacaktır. Bu zor zamanda Cumhuriyet'in yanında olan bütün okurlanmıza teşekkür ediyoruz. Cumhuriyet Cumhuriyet'ten itiraz Cunıhurı>etgazetesi avukatlan, İmar Bankası'nm 12.3 milyar liralık alacağına karşılık aldığı haciz karanna konu scnetlerden binne itirazettıler. İtirazla ilgılı duruşma bugün görülecek. Gazetemiz avukatı Gülçin Çaylıgil Cumhun\et'in ödenmeyen iki senedi bulunduğunu ve bunlan ödemediği için haciz karannın vadesı gelmemiş öteki ->cnctleri de kapsadığını belirttı. Avukat Çaylıgil "Banka, haciz karan ıçın geçen hatta cuma günü başvurdu. Bu normal bır hukuki olavdı ve biz itirazda bulunmadık. Ancak dün (önceki gün) haciz karanyla gelip. gazetenın kâğıt bobınlerini götürmeye kalkıştılar. Bunlar gazetenin can damarlandır, onlar olmayınca gazete basılamaz. Biz buna iıirazettik"dedi. Kıbns'ta hareketli günler BM Genel Sekreteri Butros Gali, Güvenh'k Konseyi'ne vereceği ilk Kıbns raporu öncesinde, Kıbns'taki iki toplumun lideriyle görüşüyor. Rum kesimi lideri Yeorgios Vasiliu dün Gali ile bir araya geldi. KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaşise pazartesi günü Gali ile görüşecek. • 10. Sayfada Tiyatrocunun günü Bugün, 31 yıldan bu yana. dünya tiyatroculan için en anlamlı gün sayılan 27 Mart Dünya Tiyatrolar Günü. Turan Oflazoğlu'nun hazırladığı bildiri bu akşam sahnelenen oyunlardan önce okunacak. Tiyatroseverler bazı gösterileri ücretsiz izleyebilecekler. • Arka Sayfada KULİS 30 yi önce, 30yrisonra YıL 1966. Ağustos'un 19'u. Saat 14.22. Güneşin yakıp kavurduğu Anadolu bozkın titremeye başhyor. Sonra? Sonra, sıcaktan bunalrnış insanlar ne olduğunu bile anlamadan, tozun dumanın arasında kaybolup gittiler. Sözünü ettiğimiz olay, Varto depremi. Binkrce insanın ölümüyle sonuçlanan bu depremden, durup dururken neden söz ettiğimizi merak etmiş olabilirsiniz. Çünkü, "Olayın yenisi varken, 30 yıl öncekinin esamesi mi okunur?" diyebilirsiniz. Ancak, Cumhuriyet Senatosu'nun Kasım 1966 tarihli tutanaklannı gözden geçirirken, karşılaştığımız birolay, bizi mArkasıSa.l9,Sü.7'de OLAYLARIN ^RDENDAKI ^ERÇEK JJmanya'nın Jtağı ilmanya'ntn Güneydoğu *Di;ları ve sivil Kürt halkına Jtcu takınüan tutum konu- _ssij Ankara'yı sert biçimde silah sevkıyatını , kafasını kuma isteyenler için önemli bir uyarıdır. "Bu bi- zim iç sonummuzdur, dxş ba- sında yazılanlar bizi etkile- mez" tutumunun altını çizen- ler, şimdi bir kez daha düşünmek zonmdadırlar. Dış basında yer alan yazı- lar Ankara yı etkilemese bile. yayımlandıkları ülkelerdeki kamuoyunu ve hükümetleri derinden etkilemektedir. Al- manya örneğinde bu açıkça görülmüstür. Dış basına kar- şı kısıtlayıcı ve yasaklayıcı davranan hükümetler, savun- dukları görüşleri dünyaya aktarmakta her zaman zor- lanmışlar, genellikle yalnızh- ğa itilmişlerdir. Günümüzün değişen dün- yasında, çeşitli ülkelerde pat- lak veren iç sorunlarvn kolay- ca uluslararası platformlara taşındığım hep birlikte izliyo- ruz. Türkiye, Karabağ konu- sundaki çözüm önerilerini AGİK masasına getirirken, şimdi Almanya aynı masaya Türkiye'deki Kürt sorununu koymaya hazırlanmaktadır. Almanya'nın AT'yi de Tür- kiye'ye karşı ortak tutum almaya zorlaması, önümüz- deki günlerde yalnızca hükü- metin ve Dışişleri'nin başmı •¥•*••*• mArkasıSa.l9,Sü.l'de Beyaz balina arkadaşlar birbirini arıyor ADNAN BAŞTOPÇU - CEMİL Cl- ĞERİM (Bursa f Samsun) - Gemlik açıklannda görülen beyaz balinanın Gerze'de halkın sevgjlisi haline gelen ve "Aydın" ismi takılan beyaz balinanın eşi olduğu sarulıyor. Moskova'daki ens- titü, Gemlik'te görülen balinanın, Ger- ze açıklanndaki balinanın erkek arka- daşı olabileceğini belirtti. Dün önce balıkçılar tarafından Gemlik ve Kara- caali köyü açıklannda görünen, ancak daha sonra tüm arama tarama çalışma- lanna karşın bir daha görünmeyen be- yaz balinanın varlığırun tek kanıtı, Gemlikli balıkçılann ifadeleri ve bu ba- Ukçılardan birinin oğlu olan ortaokul öğrencisi Ali Yıldız'ın balıkçılarla oy- narken çektiği fotoğraflar. Gemlikli ba- lıkçılar beyaz balinanın tam da av yasa- ğmın başladığı günlerde ortaya çıkarak kendilerine bir gelir kapısı açtığını belir- tiyorlar. Şimdilik arama çalışması ya- pan gazetecilere tekne kiralayan balıkçı- lar beyaz balinanın daha sık görünmeye başlaması ile birlikte meraklılanna tur- lar düzenleyeceklerirü, böylece av yasa- ğı dönemini kârlı kapatabileceklerini kaydediyorlar. Gemlik Balıkçılar Derneği Başkanı Hüseyin Dinç, beyaz balinayı görmedi- ğini, ancak gören balıkçılardan aldığı bilgilcre göre balığn 5-6 metre boyunda olduğunu ve gövdesinin çeşitli yerlerin- de yaralar olduğunu bildirdi. Hüseyin Dinç, beyaz balinanın körfez kirliliği- den etkiİenebileceğini belirterek "Bu' balinayı korumak lazım. Körfezin kirli sulan bu sevimli canhyı hasta edebilir" dedi. Bursa Tanm tl Müdürlüğü'ne bağlı Su ürünleri Şubesi'nin 4 kişilik bir ekibi beyaz balinayı aramaya başladı. Arala- nnda bir de veterinerin bulunduğu eki- bin büyük bir olasılıkla köpek baîıklan- nın saldınsına uğramış olan beyaz balinanın yaralannı ıyıieştırme amacıy- la arama çalışmasına başladığı kayde- dildi. Uzman ekibin beyaz balinanın fotoğraflanna bakarak balığın. Orka Orkinus (katil balina) diye bilinen tür- den sonra eğitilebilir en akıllı balina tü- rü olduğ\ınu söylediği öğrenildi. Dün Irlanda Televizyonu'na (ITN) ait bir ekibin de Bursa'ya gelerek beyaz balina ile ilgili çekim yaptığı, balinayı gördüğünü söyleyen balıkçılarla röpor- tajlar yaptığı bildirildi. Gemlik'in tanıtımına, dolayısıyla tu- MArkasıSa.l8,Sü.2'de