Katalog

CUMHURİYET 21 MART1992 CUMARTEÎ HABERLER ,depremzedeienn ölümü beklemek zor zanaat hay atıru sekteye ıığrattıHiıer tfekezi - Şiddetli yağ- m jlar.ie;rem felaketzedeleri- nedünak;anlaryaşatu Ozel- liks yen hr depremden kork- lulan çin evlerine giremeyen ve^adırdi bulamadıklan için kcrunalsu kalan Erzıncanblar ^ajmurtar etkilendiler. Vağış- arnedeıiye sağlık çalışmalan .•etçık ıa\ada \emek dagıtan <ı»Jay Asvi'nın çalışmalan »kadj. 3m deprerm bölgesine İ bn çaar 4aha ulaştı. I«epren x>lgesıne yurtiçi ve jurdışırdaı yardımlar gelme- je tevan ediyor. Yurt içinden 62e ve karru kuruluşlivn çeşitli cüzylerie yardırnlannı dep- IBII bölgsüe ulaştınrken, Suu- ax Arabsun Kralı Fahd'm gönJerdği 0 uçak dolusu mal- zjrrsnin ,lk diin geJdi. Bu ara- da Afet İşleri Genel Müdürii Oktay Ergünay, bır açıklama yaparak kampanyalarda topla- nan paralann vatandaşlara dağnılmayacağını, geçici ve daimi iskan yapımında kullanı- lacağmı söyledi. Ergünay, top- lanan paralann kampanya bıtı- minde, Emlak Bankası'nda açılan afetler fonu hesabma ak- tanlacağını belirtti. Şu ana ka- dar loplanan para miktan konusunda bilgi sahibi olma- diklannı da açıklayan Genel Müdür, depremden zarar gö- ren altyapı tesislerinin ve ko- nutlann onanmı için 1-1.5 tril- yon lira gerektiğini ve kamu daireien de buna eklendiği tak- dirde bu rakamın 2 trilyon lira- ya yaklaşacağjnı söyledi. Ergü- nay, yapılan ön tahminlere göre, iç ve dış yardım tutannın, toplam ihtiyacın yüzde lO'unu bile karşılamayacağını vurgula- dı. Bölgenin en önemli ihtiyacı- nın Kızılay çadırlanndan daha dayanıklı olan kutup tipı çadır- lar olduğunu bildiren Ergünay bunlann iç ısıtıcılanyla birlikte kullanılması halinde prefabnk konutlardan daha geçerli ola- cağını sözlerine ekledi. Incelemelerde bulunmak üzere dün Erzincan'a giden RP Genel Başkanı Necmettin Er- bakan, yaptığı basın toplantı- sında, Afet İşleri ve Sivil savun- ma ekiplerinin yalnızca kâğıt üzerinde var olduğunu, oysa bu gibi olaylara anında müdahale edebilecek ekipler gerektiğini vurguladı. Anadolu'nunjeolojik öyküsü Ha»er Merkezi - Franstz Le Moıde gastesinde, Erzincan depcmi izerine, dünyanın jeo- lojil olujunu ve depremJerin nedtnleriyleilgüi bir yaa yer al- d:. "Çok uzun bir jeolojik öyki" başlıgını taşıyan yazıda, 245 milyon yıl önce dünyada bütün kıttlann tek bir kütle ha- lindc olduğu ve bıuüann daha sonra nasıl birbirlerinden aynl- dıkkn arJaolıyor. Bt tek anakarayı çevreleyen bir ie okyanus bulunduguna isare: edilcn vazmın dcvamı şoy- le: "300 milyon yıl önce anaka- ra iki büyük kıtaya ayrilmaya başJadı. Buniardan biri Avrupa, Asya, Kuzev Amerika'yı; ikin- cisi iıe Afrika, Arabistan, Gü- ney Amerika. Hindistan, Mada- gaskar Adası, Avustralya ve Antarktika'yı kapsıyordu. Bu iki büyük kıta arasında da Tethys adı verilen okyanus ba- tıya dogru yayılıyordu. Bir sü- re sonra da kıtalar tek tek bu- günkû konumlanm alacak bi- çimde bölündüler." "Tıirkiye'nin jeolojik tarihin- de, Avrupa - Asya île Afrika - Arabistan'ı birbirine yaklaştıran sapmaJar çok önemlidir. 110 milton yü önce başlayan ve Ce- belitank'tan Iran'a kadar uza- nan AJp kıvnlmalan da bunda önemli bir unsurdur. Aynı dö- nemde Tethys iyice incelmiş, yok olmarun eşiğine gelmişti. Bugün ondan arta kalan sade- ce Karadeniz, Hazar Denizi'nin- güneyi ve Doğu Akdenlz'in bir bölümüdür." Yazjda daha sonra Türkiye'- nin jeolojik oluşumuyla ilgili şu bilgiler yer alıyor: "Turkiye'nin jeolojik tarihi, tam olarak izah edilemeyen ba- zı olujumlar nedeniyle karma- şüdaşmıştır. Anadolu'nun kuze- yi ve güneyinde, oluşumlan ok- yanus kabuğunda yatan bazj kaya kusakJan saptanmıştır. Bu kayalıklar her zaman iki kıta parçasının çarpışmasının belir- tisidir. Bu nedenle, uzmanlar bu kaya kuşağına rastladıklannda, her zaman bir "bitişme"den söz ederler. Bu kayalıklann ortaya çıkışının 11 müyon yıl önce ol- duğu hesaplanmaktadır. dolu'nun, Afrika'nın bir parçası olduğudur. Bitlis çevresindeki güney kayalıklann, Arabistan'- m Avrupa ve Asya'yla birleşme- sinin işareti olduğu söyleniyor. Paris'teki Dünya Fizik Enstitü- sü'nden Rolando Armijo'ya gö- re Türkiye, Kafkaslar, Ermenis- tan ve Iran'ın bulunduğu bölge, bir fındıkkıranın iki kolu arası- na yerleştüilmiş bir fmdığa ben- ziyor. Bu bölge kayıyor, kınü- yor ve her parçasının yeniden harekete geçmesini sağlıyor. 10 ile 5 milyon yü önce de Ku- zey Anadolu ve Doğu Anadolu faylannın ortaya çıktığı, bütün Anadolu'nun boylu boyunca batıya kavdığı beUrtiliyor. "Anadolu'nun ne hızla batı- ya kaydığı saptanamadı. Uz- manlar, Kuzey Anadolu faymın yılda bir ila iki santimetre arası batıya kaydığını söylüyorlar. Çin'in de doğuya kaydığı belir- tiliyor. Anadolu'nun İyon Denizi'- ne kayışı, Çüı'in de Pasifık Ok- yanusu'na kayışı o kadar kolay Anadolu'nun nereden orta- olmuyor. Bu kaymalar olurken de bu ölümcül depremler mey- dana geliyor." ya çıküğ: ise tam olarak bilin- miyor. En son varsayım, Ana- REFİK DLRBAŞ (tstanbui) - Televız\onun karşısına otur- muş •"Susam Sokağı"nı sevre- diyor. Koltuğun ıçinde bir "a\uç" kalmiş. Bembejaz saç- lannı özenle taramış. Kemikleri görünen parmaklannın ucunda bır sigara. Yanmadan öylece duruyor. Paketi odasında bı- rakmış, çok içmesin dıye. Kül tablasının vanında iki sigara daha. İpek mendilini kalorife- rin üzennesermış... Pürşan Haksun. huzurevinın salonunda oturujor. Yüzünün aydınlığı bütün salonu aydınla- tıyor. Salona açılan iki oda da boş. Masanın üzerinde bir demet gül. Pürşan Hanım'ın Eyüp'teki evlerinin bahçesinden dcrlediği güller... "Zor bır ha>at" diye başlıyor söze. •"Ölümü bckle- mek zor bir hayat. Gençlıkte beklemek başka. Ölüm. ihtıyar- lıkta her an aklında. ama genç- likte düşünmüyorsun." On yıl kadar öncesini düşü- nüyorum aynı huzurevinde. Aynı odada şair İlhamı Bekir Tez de kalmıştı. O İlhami Bekir ki yaşamının 25 yılını otel oda- lannda geçirmiş. Son günleri bu huzurevindeydi. Bir gün şöyle demişti: "Bir otelden bir başka otele gitme umudun var. Ama huzur- evinde hiçbir umudun yok. Buradan ancak ölüme gidebi- lirsin." Ve o huzurevinden çıktı son yojculuğuna. Şimdiyse "şair"- lerinyaşında... Pürşan Haksun iki yaşında babasını kaybetmiş. Evin tek kıa. 16 yaşında Kuleli'den bir •"zabit"Ie evlenmiş. Bir süre Bursa'ya gitmişler. Sonra tek- rar İstanbul. Kocasında gizli kalp varmış. Anlayamamışlar. 21 yaşında da kocası sizlere ömür. Ve böylece Pürşan Ha- rnm'ın yalnızlığı başlamış. İki evleri varmış, biri BaJaf- ta, biri Eyüp'te. Annesi de ölün- ce bir süre dayısıyla birlikte oturmuş. Bakmış olmuyor. altı >ıl önce bu huzurevine yerleş- mış... Kalkıp televizyonu kapatı- yordaha rahat konuşalım diye. Boş sandığım odadan bir kadın Pürşan Haksun, 21 vaşındayken kocasının ölmesiyle başlayan >alnızlığıvla birlikte Başcılar Huzurevfnin salonunda oturuyor,lakin bakışları oradadeğil. (Fotoğraf: UGÜR GÜNYÜZ) çıkıyor. Belı ıkı büklüm. Bir hemşire elinden tutarak tuvale- le götürüyor. "Oda arkadaşım" diyor, "gözleri görmüyor. Burası çok ıyı. Çok temiz. Kendi cvim gibi. Ama oda arkadaşın ıvi olacak. İşte bu kadın, bazı gecclergelip üzerime oturuyor. Hayat. gelip geçıvorişte..." Gününün nasıl geçtiğini so- ruyorum. "Küçüklüğümdcn beri yal- nızlığı se\crdim. ınzıvayı. Bura- sı da öyle. Çocuklıığumda Emirgân'a gıderdım sık sık Son >ıllarda iki kezgittim bura- dan. Trafik çok bcrbat. Çok yoruldum. Burada knap oku- yorum. televizyon scyrcdıyo- Y a ş a m ı m ı z ı n ü ç t e m e l ö g e s i o l a n suyu, havayı, toprağı... Kısacası d o ğ a y ı süratle v e bilinç- sizce kirletip yok ediyoruz. Eger , şimdiden önlemini almazsak, gün gelecek, en degerli varlıgımız olan çocuklarımız, saglıklı bir soluk alma imkânından mahrıım kalacaklar. G«lecek Nesillere En Değerli Armağan: Kirlenmemiş Bir Cevrc! Ö z e t 1 e . . . DEMİRDÖKÜM DOĞALGAZ Doğayı ve çevreyi koruma adına bugün başlatılmış olan en olumlu yalclaşım hiç kuşkusuz doğalgaz- dır. Doğalgaz, ülkemiz için yep- yeni bir enerji, gelecek nesillere sağlıklı ve ter- temiz bir soluk demek- tir. Bugün, Türkiye'de yüzbinlerce evde şofbeni, fırını, radya- törü, termosifonu ve sobasıyla milyonlarca ailenin hayatında yer etmiş olan Demirdöküm işte bu gerçegin bi- linciyle şimdi tüm olanaklarını doğalgaz için seferber etmiş bulunmaktadır. Ülkemizin köklü v^e öncü kuruluşu geliştirdiği doğalgazlı ürünleri ve Doğalgazla Isıtma Teknolojisi ile bu konudaki liderli- ğini sürdürmektedir. Saglıklı, ucuz, kolay ve güvenilir bir enerji kay- nağı doğalgaza gelin siz de Demirdöküm'Ie merhaba deyin. Demirdöküm, doğalgaz kullanımı ve tesisatı için gerekli her tür bilgiyi ve desteği size sağlamaya hazırdır. (D Demirdöküm Doğalgaz rum. Günler geçiyor. Ve beklı- yorum..." Ara\a girip sözünü kesıyo- rum. şimdi "ölüm"di>ecck bili- vorum. Huzurevinden pek çıkmıyor. Lç aydan üç aya bir kcz. o da babasından cmekli maaşını al- mak için... "Kimse arayıp sorrr uyor mu seni?"' "Burada olduğumu bilmıyor ki kımse. Da>ım Edirne"de. O çağırdı birkaç kez. gitmedim. Burada kcndi başıma huzur ıçınde\ım." Bu sırada huzurevinin müdü- rü Saım Gündoğan girıvor sa- lona. Bağcılar Huzurc\ı'nin müdüru. "Zaien ben dc bırakmak istc- nıı\orum Pürşan Hanım'f dı- vc söze eirivor "Buranın sım- gcsi oldu. Çok alışiık bırbirımı- zc." Hu/ure\inde jPürsan Ha- nım'la bırlıkıe 35 kışı kalıvor Bunlann dokıızu crkek. gcrısi kadın. Kadınlar daha uvumlu. daha kcndi kendilenne \ctı\or. Kuşuçuşuadımlanyla koltıı- ğundan kalkıp odasma geçiyor Pürşan Hanım Odası da vuzü gıbı a\dınlık. pınl pırıl. V atağı- nm baj ucu çıçeklerle donalıl- nıı^. Yaiağın ucuna oturuvor. Içındc bulunduğumu/ hafta "'•Vaşlılar Haltasi." [>evlet ola- rak. lopium olarak bu ınsanla- ra ne verdıeimizı düşünüvo- Yaşlılann tek sorunu yalnızlık İstanbul HaberServia-1982 yı- lından ben 19-25 mart tarihleri ırasında ülkemızde kutlanan Yaşlılar Haftası" nedeniyle Yaşlılan Koruma DerneğTnde bir konuşrna yapan Milü Eğiüm Bakanı Köksal Toptan "Uygar- lığın yaşlıbk kavramını ortadan kaldınp yerine olgunluk kavra- mıru getirdieini" söyledi. Öte yandan, ülkemizde baJa- ma muhtaç durumda olan yaşlı- lara hizmet ulaşürmada yetersiz kahndığı belirtilerek, Sosyal Hiz- metler veÇocuk Esirgeme Kuru- mu verilerine göre, gecen yıl sa- dece 8 bin 372 yaşjıya bakıldığı. 199l"de 65 yaşını doldurmuş, kimsesiz.yaşb,sakat ve güçsüz aylığı alanlann sayısının da 611 bin 802 olduğu açıklandı. 1985 yılı nüfus sayımına göre, 50 milyon 664 bin 458 kişi olan Türkiye'de yaşh dağılımı şöykr 60-64 yaş:630 bin 686,65-69 yaş- 677 bin 388. 70-74 : 667 bin 9 75-79:394 bin 52Z 80-84:238 bin 10, 85 ve yukarısı: 148 bin 979 Dünya Sağlık Örgütü'nün 1992'yi "Yaşlı Sağhğj Yılı"olarak ilan etmesiyle ayn bir önem ka- zanan yaşlı insan sorunlan bu yıl lartışılacak konular arasında ye- rini alacak. rum. İlhamı Bekir Tcz'i düşü- nuvorum. Resimleri hâlâ huzurevinin gınşındekı panoda duran İlhami Bekir'ı... Daha sonra solgun resımlen aynı pa- noda yer alacak Pürşan Ha- nımlan... \'aşını sormuyorum Pürşan Hanımın. Sorsam, "İkinci ba- hanmın vaşındayım" divecek. bılıvorum. Bu hafta hıçbırşey yapmasa- nız da çevrenızde "ıkıncı ba- har" şaşındakılerin yaşamını çıçeklerle donatın sız de... Bır demet çıçekle karşılayın ıkıncı baharlannı... O bahar sızin de yaşamınızın ıklımınde çiçek açacak bir gün çünkü... Balîna Ruslaraiadeediüyor CEIVIİL CİĞERİM/CENGtZ DEMİREL (Samsun- Sinop) - Uzun süredir Gerze açıklannda dolaşan ve yörenin sembolü hali- ne gelen bevaz balina "Aydın"ı almak için Ruslann özel bir gemi gönderecelderi bildirildi. Çevre Bakanı Doğancan Akyürek. balı- nanın Ruslara iade edileceğini söyledi. Akyürek Ankara'da yapuğı açıklamada balinaran Ukrayna'- da Sivastopol'deki bir araşürma laboratuvanndan kaçtığını belir- terelc Ukrayna'dan balinayı al- malannı istediklerini haürlatü. Akyürek Rus Büyükelçiliğinin önceki gece kendisini aradığını ve özel bir gemi ile balinayı alacakla- nnı bildirdiklerini sövtedi. Akyürek balina için bir milyar lıra h'arcandığı iddiaiannm da doğru olmadığmı vurgulayarak. •"1 müvon 157 bin 726 lira harca- dık. onu da vakıftan karşıladık" dedi. Balina için Türk, İngiliz ve Amerikalılardan oluşan bir ekıp dün Sinop'a geldi. Beyaz balinayla ilgili olarak bu sabahtan itibaren Gerze'de son çabsmalannı yapacak olan ekip dün saat 14.00 sulannda özel bir ucakla Samsun'a geJerek karayo- lu ile Sinop'a geçti. Uluslararası deniz kurallanna göre Sivastopordaki bir üsten ka- çan ve halen Türk karasulannda bulunan beyaz baüna için Gerze- liler 'Türk karasulannda olması nedeniyle Türkiye Cumhuriyeti'- ne ait olmas gerekir. Balina, Si- vastopordaki bir askeri deniz üssünden firar ederek Gerze'ye kadar gelebümişsefcazde Gerzeli- ler olarak 'iltica istemini' kabul ettik ve bağnmıza basnlc, onu biz- den kimse koparamaz" diyerek tepküerini dile geürdiler. 2 1 M A R T CUMARTESİ Okur yazarıyla bulusuyor Y L E Ş I V E İ M Z A G ü N ü Sevilay Nihan Pınar Nevzat Erkmen ATAKÖY Atnum Mıgros.Tel 56061 37 Saat: 16.00-19.00 A R I N 2 2 M A R T P A Z A R Belkıs Çorakçı Dîşbudak ATAKÖY Atrium Migros, Tel: 5606137