Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
10MART1992SALI. CUMHURİYET SAYFA
DIŞ HABERLER 11
Hitier'in giyotini
• AA (Hambufg) - Hamburg'da
poüs, Hiüer'e ellinci ya$ gününde
hediye edilen, üç yıl evvelki bir
mOzayede öncesinde çalman giyotini
ele geçinii. Üç yıl önceki bir açık-
arttırmadan az önce Hamburg
lirnanındaki bir depodan çalınan
giyotin ve yine Hitler'e doğum günü
hediyesi olarak sunulan bir kuyruklu
piyanonun, alıcı durumundaki bir
gazetecinin ihbarı üzerine ele geçtiği,
satjcı taraftan biri kadın üç kisinin
tutukîandığı kaydedildi. Giyotine 1
milyar 100 milyon lira değer biçildigi
ifade edildi.
Kuzey Irak'ta seçim
AA(Kahire)-Irak Kürdistan
Demokratik Partisi Lideri Mesud
Barzani, bir Kürt Ulusal Konseyi
oluşturmak için gelecek ay yapılmaa
planlanan seçimlerin "bağımsızlığa
yönclik biradım olmayacağını" söyledi.
Mesud Barzani. Londra veçeşitli Arap
başkentlerînde yayımlanan "El Vasat"
adlı dergiye verdiği demeçte, bu secımin
tamamen "Kuzey Irak'ta Kürtler
arasındaki bir iç mesele" olduğunu
kaydetü.
Şevardnadze'den çağn
• AA (Tiflis) -
Dağılan SSCB'nin
eski Dışişleri
Bakanı Eduard
Şevardnadze,
yeniden siyasete
atılmak için
döndüğü ülkesi
Gürcistan'ın
ekonomik
durumunun kötülüğüne dikkati
çekcrek Batılı ülkelere yardım
çağnsında bulundu. Ulkesine
döndükten 36 saat sonra, Gürcü
yöneticilerle görüşmelerinin ardından
bir basın toplantısı düzenleyen
Şevardnadze, ekonomik durumun
beklediğinden daha da kötü olduğunu
kaydederek "dünyadaki gerçek
demokratJann" yardımları olmaksızın
ülkesinin sorunlanyla başetmesinin
çok zor olduğunu ifade etti.
Gürcistan'da çatişma
AA (Moskova) - Gürcistan'ın. devnk
Devlet Başkanı Zviad Gamsahurdia
yanlısı gruplann giiçlü olduğu Zugdidi
kentinde emniyet müdürlüğü binasına
düzenlenen bombalı saldında 3 polisin
öldüğü, polisle Gamsahurdia yanlılan
arasında başka çatışmalar da meydana
geldiği bildirildi. TASS, Gamsahurdia
yanhlannın, Gamsahurdia'yı deviren
asken konseye bağlı ulusal muhafızlarla
polisegiriştiği saldınlann, haberin
hazırlandığı sırada da devam etmekte
olduğunu duvurdu.
'TüPkiye iyileşti'
AA (Paris) - Fransa'nın yüksek tirajlı
-gazetelerinden Le Figaro, dün
yayımladığı bir yorumda, "Türkiye artık
Avrupa'nın hasta adamı değil" diyerek
2000'li yıllaıda bu ülkenın "Osmanlı
İmparatorluğu gibi" söz ve yer sahibi
, olacağmı yazdı. "Fondation du Futur"
Derneği Başkanı Jacques Baumel'in
, imzasıru taşıyan "Osmanlı
İmparatorluğu'na Doğru" başhklı
yorumda, Kafkasya ve Orta Asya
cumhuriyetlerinin Türkiye ve İran
arasında rekabetdoğurduğu kaydedilen
yorumda, "Türkiye, artık Avrupa'mn
hasta adamı değil. Bugün hasta olan ve
iflas eden eski SSCB'dir." denıldı.
SJyahlar çatıştı: 18 ölü
• AA (Johannesburg) - Güney Afrika
Cumhuriyeti'nde, hafta sonunda karşıt
partileri destekleyen siyahlar arasında
meydana gelen çatışmalarda 18 kişinin
hayatını kaybettiği bildirildi.
Johannesburg polisinden alınan bilgiye
göre hafta sonundaki çatışmalar,
Johannesburg kenti ve doğudaki Natal
bölgesinin mahalle ve kasabalannda
meydana geldi. Çatışmalara taraf olan
gruplann, Afrika Ulusal Kongresi ile
"Muhafazakâr" înkatha özgürlük
Partisi'nin destekçileri olduğu
beiirtUdi.
Lıckerbie davası
• VA (Kahire) - Malta'nın. Lockerbie
faaasından sorumlu tutulan iki
Libyalımn yargılanmasına ev sahipliği
yapmayı önermeyeceği açıklandı. Malta
Dijişleri Bakanı Guido De Marco'nun
geçcn perşembe günü "taraflann
ankşması halinde" iki Libyalımn
rnahkemesinin Malta'da yapılabileceğini
açıdamasının ardından bugün
yanmlanan hükümet bildinsinde,
Mılta'nın pozisyonunun bu tür bir
öreriyi getirmeye uygun olmadığı
vrtgulanarak hükümetin böyle biristeği
dejlmadığı kaydedildi.
Hükümet, Karabağ konusunda provokasyonlara kapılmadan uluslararası alanda çabalannı sürdürmekte kararlı
Karabağ'asoğııkkanlı yaklaşımsürecekCUMHURİYET (Ankara) - Hocalı katliamından sonra ciddi bir tırmanı-
şa geçen Karabağ'daki gelişmeler karşısında Türk kamuoyunda ar-
tan "infıale" ve son günlerde olduğu gibi "sokaklara dökülmelere"
karşın hükümetin "soğukkanlı" bir tutum benimseyerek meseleyi et-
kin ülkelerin nezdinde ve uluslararası platformlara getirme yolundan
aynlmayacağı bildiriliyor.
Cst düzeyli yetkılı kaynaklar, hüküme-
tin, muhalefetin bu konudaki "tehlikeli
provokasyonlanna" kutılmamakta kararlı
olduğunu ifade ediyorlar. Karabağ soru-
nu. dün Dışişleri Bakanı Çetin'in Cumhur-
başkanı Özal ile yaptığı bir görüşmede de
elcalındı.
Kuzey Atlantik İşbirliği Konseyi (KA-
İK) toplantısına katılmak üzeredün Brük-
scl'e giden Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin.
bu çerçevedeki ılk ginşimlerini önceki gün
ABD Dışişleri Bakanı James Baker ve
Fransa Dışişleri Bakanj Roland Dumas ile
gerçekleştirdi. Çetin'in kuvvetli Ermeni lo-
bilerinin etkisınde olan ABD ve Fransa'nın
dışişleri bakanlan ije yaptığı bu görüşme-
lerden sonra yann yapılacak KAİK top-
lantiM sırasında kendileriyle Bürüksel'de
tekrar bir araya gelecek.
Dün Cumhurbaşkanı Özal ile de bu ko-
nuyu görüşmek üzereyanm saatlik birge-
lişme gerçekleştıren Çetin, Bağımsız Dev-
letler Topluluğu'na yaptığı ziyareti geçen
cuma tamamladıktan hemen sonra başlat-
tığı bu ıclefon dıplomasisi çerçevesinde
İngiltere Dışişleri Bakanı Douglas Hurd ve
Almanya Dışişleri Bakanı Hans Dietric
Genscher ile de görüştüğünü açıkladı.
Ankara'yı dün ziyaret eden Türkmenis-
tan Dışişlep Bakanı Avdi Kuliev ile görüş-
mesmden önce gazetecilere bu konuda
bılgi veren Çetin. FransızTV'sinde, Fransa
ile Türkiye'nin Karabağ'da ateşkes için or-
tak girişimleri olduğu, iki dışişleri bakanı-
nın sorunun çözümünde aynı fikirleri pay-
laştığı yolunda haberyayımlandığını söyle-
di. Çetin, kendisıyle görüşmesinde
Dumas'nın da Karabağ'da bir an önce bir
ateşkes ilan edilmesi gerektiğini söyledığini
bildirdi.
Öte yandan OECD Bilim ve Teknoloji
Konferansı'na katılmak üzere dün Paris'e
giden Başbakan Yardımcısı Erdal İnönü'-
nün de orada bulunduğu süre içinde Cum-
hurbaşkanı François Mitterrand, Dışişleri
Bakanı Roland Dumas, Meclis Başkanı
Laurent Fabius vc diğer yetkililerle yapa-
cağı görüşmelerde Karabağ sorununa de-
ğıneceği bildiriliyor.
Türkiye'nin bu bağlamda ABD ve
Fransa'dan esas beklentisi Ermeni halkı
ü/crinde bellı bir etkisi bulunan bu ülkele-
rin Karabağ'da bir ateşkes ilan edilmesi
için etkilerini kullanmalan konusunda
odaklaşıyor. Ankara, ateşkesin sağlanma-
sından sonra da VVashington ve Paris'in
ihtilaflı taraflann masaya oturtulmasında
etkin olmalannı da talep ediyor.
Birleşmiş Milletler nezdindeki ginşimle-
rini de artıracağı bildirilen Ankara'nın
buna rağmen Güvenlik Konseyi'ni Kara-
bağ ile ilgili olarak olağanüstü bir toplantı-
ya çağırma konusuna "soğuk" baktığı
bildiriliyor Burada üzeri.ndedurulanbaşlı-
ca konunun Güvenlik Konseyi'ne böyle
bir çağn yapılması durumunda çok büyük
bir Ermeni lobisinin etkisinde bulunan
ABD'nin tutumunun ne olabileceği konu-
sundakı belirsizlik olduğu kaydediliyor.
ABD'nin şu anda başkanlık seçimlerinin
heyecanını yaşamakta olduğuna işaret
eden yetkililer, "Ermeni asıllı Amerikan
vatandaşlannın oylan, bu çerçevede çok
önemli. Durum böyle olunca Beyaz Sa-
ray'daki kişi veya oraya göz diken kişi,
Karabağ'daki insani trajediyi fazla hesaba
katacak durumda değil" diye konuşuyor-
lar.
Ankara'nın bu durumda Avrupa Gü-
venlik ve fşbirliği sürecine ağırlık vermesi
olasılığı ön plana çıkıyor. Bu sürecin he-
nüz, "herhangi bir ülke veya ülkeler grubu-
nun etkisinde olmadığmı" belirten yjtkili-
lçr, şu görüşlere yer veriyorlar:
"AGİK'in çok önemli olan bazı ilkeleri
var. Bunlann başında sırurlara saygı, ege-
menliğe saygı ve en önemlisi insan haklan-
na saygı. Hocalı katliamından sonra da
hiçbir ülke burada bir insan haklan sorunu
olduğunu inkâr edemez. Biz de onlara di-
yoruz ki işte, AGİK'i deneyecek olan ciddi
bir konu. Gelin görün ve karannıza vann.
Azerbaycan'ın bu konuda saklayacak bir
şeyi yok.
Başbakan Yardımcısı İnönü bugün Mitterrand ve Dumas ile Karabağ'ı görüşecek
Fransa, Ermenileri4
üzmek' istemiyorSABETAY VAROL (Brûksel) - Fransa ve Türkiye'nin, pazar
akşamı Karabağ çatışması konusunda ortaklaşa bir ateş-
kesçağnsında bulunması, Paris'in sözkonusuanlaşmazbk-
lailgili izlediği 'ihtiyatlı' politikayı gündemegetirdi.
Bugün Başbakan Yardımcısı ve kesin gözüyle bakıhyor.
Fransız vatandaşı olan 300 bin Er-
meni ve yaklaşan 'bölgesel meclis'
seçimlerine rağmen, bu aşamada
FransLz hükümetinın Kafkasya'da
önemli bir angajmana gırmesi bek-
lenmıvor. Yuposlavya ve Karn-
puçya'da yerleşeh BM Banş Gücü'-
ne askeri güç veıme gibi iki kapsamlı
Birleşmiş Milletler operasyonuna
SHP Genel Başkanı Erdal İnönü'-
nün. Fransa Cumhurbaşkanı Fran-
çois Mitterrand ve Dışişleri Bakanı
Roland Dumas ile yapacağı görüş-
melerde, Karabağ meselesinın en
önemli konuyu oluşturacağı tahmin
ediliyor.
Öte yandan gene bugün Brüksel'-
de yapılacak olan Kuzey Atlantik
İşbirliği Konseyi (KAİK) Dışişleri önayak olan Fransa'nın, seçim önce-
Bakanlan toplantısında, Dışişleri
Bakanı Hikmet Çetin'in, Fransız
meslektaşı Roland Dumas ile konu-
yu ele alması bekleniyor NATO
sı Kafkasya "da köklüdiplomatik ini-
siyatif alması zayıf bir olasılık.
Uluslararası diplomasi planında,
Karabağ meselesinin, bu aşamada
öncelikle 'AGİK' bünyesinde çözü-
me ulaşması için çabalar sürüyor.
üyesı ülkelerle eski Varşova Paktı
üyesi ülkelerin dışişleri bakanlannı .... T _,___ T
aynı.masa etrafinda buluşturan bu Azeri-Ermeniuyuşmazlığı.AGİK'in
•KAİK' toplantısında, 35 ülkenin dı- uyuşmazlıklan banşçı yoldan gider-
şişlen bakanı bir araya gelecek. Ka- m e mekanizmalan açısından. Paris
rabağ uyuşmazlığınm. Azerbaycan
ve Ermenistan dışişleri bakanlannın
da hazır bulunacağı bu toplantmın
şartının imzalanmasından beri ilk
ciddi smavı oluşturacak.
AGİK Dönem Başkanı ve Çekos-
da ağırlık merkezini teşkıl edeceğine lovak Dışişleri Bakanı Jiri Diensbier.
Karabağ'a insani yardım ulaştırmak
için kurulan yardım koridorunu aç-
mak üzere özellikle Fransa'dan ta-
lepte bulunmuştu. Fransız Dışişleri
Bakanı Roland Dumas, bu iş için,
hükümetinın İnsani Yardım Bakanı
Bernard Kouchner'i görevlendirmiş-
ti.
Yaptığı açıklamalar çoğu kez hü-
kümetin resmi görüşmelenni bağla-
mayan Bakan Bernard Kouchner,
geçen günlerde, Karabağ konusun-
da, "lnsanların ölmesini beklemek-
tense sınır değişikliklerini öngörmek
tercih edilir' şeklinde bir demeç ver-
mışti. Bılindiğı gibi 'sınır değişikliği'
Karabağ uyuşmazhğında Azerilerin
şiddetle karşı olduğu bir yaklaşım.
Kouchner. insani yardım ulaştınl-
ması hususunda geçmişte gerçekleş-
tirdiği benzer girişimleriyle, tanını-
yor. Büyük olasılıkla sadece bu
yüzden Karabağ'a insani yardım ko-
ridorunu kurmakla görevlendirilen
Fransız İnsani İşler Bakanı Bernard
Kouchner, bilindiği gibi. "ülkelerin
içişlerine insani amaçh müdahalegö-
reyi' tezinin de mucidi.
İki yıl önce Paris'te açılan ve 5 mil-
letvekihnin SHP'den ihraayla so-
nuçlanan ünlü 'Kürt konferansı'nın
yöneticiliğini yapan Kouchner'in söz
konusu tezi, o tarihte kuzey Irak'ta
Kürtler için kurulan 'güvenlik böl-
gesi'ne teorik zemin oluştuımuştu
Ne var ki Kouchner'in sadece ken-
disini bağlayan son açıklaması dışın-
da, Fransız hükümeti şimdiye kadar
Karabağ konusunda herhangi bir
resmi açıklama yapmaktan itinayla
kaçındı. Paris, bu konuda ihtiyatlı
bir yaklaşım benimsedi. Ancak Hik-
met Çetin'le Roland Dumas arasın-
da pazar akşamı yapılan telefon
görüşmesinden sonra iki dışişleri ba-
kamnın birlikte 'ateşkes çağrısf yap-
ması, Fransa'mn dengeli tutumunu
sürdürme yanlısı olduğunu ortaya
koydu. Çatışmanın Ermenilerin
aleyhine dönmesi halinde kamuoyu
baskısıyla Paris'in tutumunu Erme-
niler lehine değiştirmesi olasılıgından
da söz ediliyor.
Öte yandan Avrupa Konseyi Par-
lamenterler Meclisi(APKM), Bakü
ve Erivan'ı, Karbağ'da bir an önce
ateşkes yapmaya ve ateşkesin korun-
ması için garanti vermeye çağırdı.
Azerinin
§özyaşı
inmeai
Ermenilenn
Karabağ'da yaptığı
katliamın acısı
henüzdinmedi.
Katliamda
hayatlannı yitiren
Azeriler birer birer
toprağa veriliyor.
Cenaze
törenlerinde bir kez
daha gözyaşı
dökülüyor, birkez
daha yakılan
ağıtlar mezar
taşlannda
yankılanıyor.
Yalnızca
yakınlannı
yıtirenler değil, tüm
Azerilerin aası
henüzdinmedi.
Cenaze törenleriyle
birlikte acılan
yeniden
tazeleniyor.
Katliam
hafızalannda denn
bir iz bırakıyor.
Gözyaşlan elbet
dinecek. Ağıtlar
susacak. Yaralar
sanlacak. Ancak
başlan ezilerek
katledilen
Azerilerin
hafızalarda
bıraktığı izin
sılinmesi güç.
(Fotoğraf: AP)
Sağlık ekibi ve tıbbi malzemeden oluşan yardım dün Bakü'ye ulaştı .
Azerbaycan'a doktorve ilaçyardımıDış Haberler Senisi - Türkiye'nin, Ermenilerin Dağlık Kara-
bağ'da Azerilere karşı giriştikleri saldınlarda yaralananlann
tedavilerine yardımcı olmak amacıyla oluşturduğu sağlık
ekibi ile ilaç ve tıbbi maizemeden oluşan Kızılay yardımı,
dün hava yoluyla İstanbul'dan Bakü'ye gönderildi.
Ankara Doktor Muhittin Ülker
Acil Yardım ve Travmatoloji Hasta-
nesi personelinden oluşan 15 kişilik
sağlık ekibinde, bir genel cerrah, bir
beyin cerrahı. bir ortopedist, bir
anestezi uzmanı ve bir dahiliyeci ol-
mak üzere beş doktor. beş ameliyat
hemşiresi ve beş anestezi teknisyeni
bulunuyor. Gönüllülerden oluşturu-
lan bu sağlık ekibi daha sonra oluş-
turulacak bir başka ekipledeğiştinle-
cek.
Türkiye Kızılay Derneği'nce ha-
zırlanan ilk yardım paketleri de sağ-
lık ekibiyle birlikte aynı uçakla Ba-
kü'ye gönderildi. İlk yardım paketle-
ri arasında yeralan kuru plazma. se-
rum ve ılaçlann yanısıra Sağlık Ba-
kanlığı tarafından Kızılay'a teslim
edilen 8.5 ton ilaç da bulunuyor.
Azerbaycan'a yapılan insani yardı-
mın önümüzdeki günlerde dc sürece-
ğini belirten Kızılay yetkililcri, Orta
Asya cumhuriyetlerine yapılan yar-
dımın da devam ettiğini kaydettiler.
Bu arada, Ermenilerin Karabağ'-
da gıriştığı katliam ve saldınlar, siya-
si partiler ve çeşitli kuruluşlann gün-
demindeki yerini koruyor.
Refah Partisi Genel Başkan Yar-
dıması Şevket Kazan dünr konuyla
ilgili olarak yaptığı yazılı açıklama-
da, Süle\man Demırel başkanlığın-
daki hükümetin içte ve dışta uygula-
dığı siyaseti ibret ve hayretle izledik-
lerinı vurgulayarak şunlan söyledi:
"Türk işçısi Ermenistan'a gidecek
malzemeyi yüklememe şahsiyetini
gösterirken Ermenistan Meclis Baş-
kanı Türkiye'ye 23 nisan merasimle-
rine davet ediliyor. Dışişleri Bakanı
Hikmet Çetin, Amerikan seçimlerin-
de Bush Ermenilerin oyunu kaybeî-
mesm diye, Baker'a adeta yalvan-
yor.
Çok açık görülüvor ki. Demirel
hem içeride hem dışanda ipin ucunu
kaçırmaya başlamıştır. Demirel lafla
vakit geciriyor. Ülkenin ne iç ne dış
politikasına hakim olamıyor.
Durum cıddidir. Demirel içte ve
dışta şahsiyetli olmanın yolunu artık
bulmalıdır. Batı'nın ve Amerika'nın
ağzını bırakmalı, bütünleşen dünya
hikayelerini terk etmelidır."
Perinçek'in açıklaması
Sosyalist Partı Genel Başkanı Do-
ğu Perinçek. Batı emperyalizmın
Kafkasya'da Ermenilere destek ver-
diğini söyledi. Karabağ'daki olayla-
ra mazlum milletler açısından bak-
tıklannı belirten Perinçek şunlan
söyledi:
"Sovyet imparatorluğu'nun pay-
laşılmasının banşçı yoldan olmadığı
ve olmayacağı ortada. Türkiye ise
hem Batı ile sıkı işbirliği içinde hem
de Azeriler için ah vah ediyor. Ame-
rika Türkiye'yı Orta Asya'ya deneti-
mini yaymada bir köprü olarak kul-
lanıyor. Aynı zamanda kendı deneti-
mi dışında az çok ayakta duran bir
ezilenler bırliği oluşmasını da istemi-
yor.
Türkiye solıında marjinal olmak-
tan gelen bir kompleks var. Ezilen
Türk halklanyla ilgilenmekten kor-
kuyorlar. Azeriler ve Orta Asya
halklan eski Sovyet imparatorluğu-
nun en yoksul ve en ezilen kesimiydi.
Onlarla dayanışmamız Türkçülük'-
ten değil. emperyalizme karşı ezilen-
leri savunmaktan geliyor.
Kaldı ki, aramızda tarihin derin-
liklerinden gelen dil ve kültür bağlan
da var. Ancak burada Türk şoveniz-
minin Ermeni düşmanlığı kışkırtma-
lanna dikkat etmek gerekir. Ermeni-
ler de mazlumlar dünyasında. Okun
ucunu emperyalizme yöneltiyoruz.
MÇP atakta
Millıyetçi Çalışma Partisi'nin
Azerbaycan'da muhalefeti oluşturan
Halk Cephesi ile sıkı ilişki içinde ol-
duğu. MÇP'nin iki örgüt arasında
kurulan köprü ile Azerbaycan'a ilaç
ve gıda göndermek üzere İcampanya
başlattığı bildinldi.
Azerbaycan Halk Cephesi yetkili-
lenyle sürekli irtibat halinde oldukla-
nnı açıklayan bir MÇP yetkilisi, her
ltürlü ısteği yerine getirmeye çalıştık-
lannı söyledi.
Çetin'in BDT gezisinin ardından: Ukrayna
Kiev'den Ankara'ya
sıcak yaklaşım
SEMİH İDİZ (Ankara) -Dı-
şışlen Bakanı Çetın'ın Bağım-
sız Devletler Topluluğu'na
geçen hafta yaptığı gezisinin
son durağı Ukrayna aynı za-
manda bu gezinin en önemli
ayaklanndan birini oluştur-
du. Çetin'in bu "Slav" ve "Or-
todoks Hıristiyan" cumhuri-
yette daha önce "Türki" ve
"Müslüman" cumhuriyetler-
de olduğu kadar "sıcaİc" bir
biçimde karşılanması Türk
heyeti açısından güzel bir
sürpriz oldu.
Ukrayna Devlet Başkanı
Leonid Kravçuk, Dışişleri Ba-
kanı Çeün'i karşılarken bu
sıcaklığın nedeninı, "Sovyet
döneminde birçok büyük ül-
kenin aksine siz bizimle bir
dizi resmi belge imzalamak-
tan çekınmediniz" diye açık-
ladı. Üst düzeyli bir Ukrayna-
lı diplomat ise Çetin'e refakat
eden bazı Türk diplomatlan
için de "yeni" okn bir bilgi
verdı ve Türkiye'nin Sovyet
devnminden sonra Ukrayna'-
yı ayn ve egemen bircumhuri-
yet olarak tanıyan ilk ülke
olduğunu hatırlattı.
Çetin'in Kiev'de Devlet
Başkanı Kravçuk ve Dışişleri
Bakanı Anatoli Zilenko ile
yaptığı görüşmelerden çıkan
önemli sonuçlardan ilki, iki
ülke arasında Karabağ konu-
sunda tam bir görüş birliğinin
bulunmasıydı. Böylece AGİK
Bakanlar Kurulu'nun 28 şu-
batta Prag'da yaptığı toplan-
tıda ortaya çıkan ve Kara-
bağ'ın Azerbaycan toprağı
olduğunu kabul eden karannı
destekleyen Ukrayna, Tür-
kiye'nin "derhal bir ateşkes"
yapılması, ardından da taraf-
lann müzakereler için masaya
oturmalan yönündeki çağnsı-
na da tam destek verdi. Uk-
rayna, Ankara'nın "etkin
devletlerin bu ihtilafta etkile-
rini kullanmalan" yönündeki
tezıni de desteklediğini açıkla-
dı.
Kiev'den çıkan ikinci
önemli sonuç ise Çetin ile dü-
zenledikleri ortak basın top-
lanıısında Dışişleri Bakanı
Zilenko'nun "Karadeniz'in
sılahsı/landınlması" yönünde
yaptığı ve Türk tarafında
"olumlu" karşılanan öneriy-
di. Zilenko'nun bu çerçevede
Karadeniz'deki savaş gemile-
rinden ve taktik nükleer silah-
lardan söz etmesi de Türk
tarafınca "ustaca bir diplo-
matik manevra" olarak nite-
lendirildi.
Diplomatik gözlemcıler,
Karadeniz'de esas askeri var-
lığın eski Sovyetler Birliği'nin
"mirasına konan" Rusya'ya
ait olduğuna işaret ediyorlar.
Kiev'in "kendı savunmasına
yönelik taleplerine cevaben"
Rusya'nın konvansiyonel ge-
milerden bir bölümünü Uk-
rayna'ya devretmeyi kabul
ettiğini hatırlatan gözlemcıler
şu görüşlere yer veriyorlar.
"Moskova, Kiev'e 'Siz nük-
leer gemileri ne yapacaksmız'
diyerek Karadeniz'deki Sov-
yet gemilerinin büyük bölü-
müne böylece el koymuş oldu.
Ülkeyi nükleer sılahlardan
anndırma taahhüdünde bulu-
nan Kıev'deki yönetım de bu
taahhütle çelişir diye nükleer
gemi isteyemedi. Kravçuk
şimdı, "Gemilen önce taktik
nükleer silahlardan anndıra-
lım, sonra ya paylaşalım ya da
buradan kaldıralım' diyor. Bu
aslında Karadeniz'de önemli
bir askeri varlıklan bulunma-
yan Rusya dışındaki tüm sa-
hildar ülkeler açısından cazip
bir teklif olarak Moskova'yı
köşeye sıkıştınyor?"
Kınm Türklerinin durumu-
nun Türkiye ve Ukrayna ara-
sında potansiyel bir sorun
konusu olduğu yönündeki
savlar Dışişleri Bakanlığı yet-
kililerince kabul edilmiyor.
Çetin, AGİK ve bunun
kapsamında ön plana çıkan
insan haklanndan sözettikten
sonra Türkiye'nin. Stalin ta-
rafından sürülen bu Türklerin
kendı topraklanna dönmele-
rini istediğini belirtti. Çetin,
Türkiye'nin bunun ötesinde
Kınm Türkleri için sadece
AGİK'in öngördüğü insan
haklanndan ve demokrasinin
nimetlerinden yararlanmala-
nnı istediğini söyledi.
BİTTİ
AT
Tanıma
bürosu
Frankfurter Allgemeine'den
FINANCIAL1TMES
Türkiye taktik değlştirdi
Türkiye Avrupa Topluluğu'na (AT) ginş konusunda bugüne
dek izlediği taktiği değiştirerek üyelik konusunda artık Orta
Asya kartını oynayacak. Türkiye AT konusunda benimsediği
yeni taktiğe göre sürekli Brüksel'in kapısını çalarak kısa süre
içinde AT'ye girme taleplerinin terk edilerek bunun yerine
"Türkiye'yı Orta Asya'dan yeni bir bölgesel güç ve
Avrupa'mn değerli ortağj" gösterecek uzun vadeli bir
kampanya izleyecek.Paradoks gibi görünse de, Brüksel'in
kapısını daha azçalmak vedaha çok bölgesel bağlan
güçlendirmek, sonuçta Türkiye'nin AT kulübüne giriş şansını
daha da arttırabilir. Zamanla Topluluk, Kafkas ve Orta Asya
cumhuriyetleri tarafından başanb birdemokratik kapitalizm
konusunda örnek alınan Türkiye'yi hor görmekten
vazgeçebilir.ATye son başvuru dalgasında, Türkiye'nin en
önce davranmasına rağmen başvurusunun sürekli olarak
sıranın sonuna atıldı. Bazı Türk politikacılann bundan
hoşlanmıyor. Cumhurbaşkanı Turgut Özal AT'nin
Türkiye'yi reddetmesinin gerçek nedeninin Türkiye'nin
Müslüman oluşu olduğuna inanıyor, ancak Başbakan
Süleyman Demirel AT konusunda daha rahat davranıyor ve
Özal'ın görüşünü kabul etmiyor. Ankara"da bakanlıklarda ve
İstanbul'da şirket yönetim kurullannda sürekli BDT içindeki
Türk kuzenlere yönelik hükümet yardımı, özel girişimler ve
üni versite burslan konulannda planlar konuşuluyor ve
Türkiye bu daha geniş Doğu stratejisi Karabağ'daki
çatışmalarla tehlikeye düşüyor.