Katalog

31 ARALIK1992 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA EKONOMI Şekere zam • ANKARA - Şekere yılbaşı zammı geldı. Şeker fiyatlanna yüzde 7 oranında zam yapıldı. Şeker fabrikalanndan yapılan son zamla daha önce 5 bin 110 liradan satılan kristal ş"ekerin kilosu5bin540,6bin700 liradan satılan küp şekenn kilosu da 7 bin 170 liraya yükseldi. Alûminyum zammı • KONYA(AA)- Konya'nın Seydişehir ilçesinde kuruîu Etibank alûminyum işletmelerinde üretilen çeşitli alûminyum Ürünlerineyüzde2.l ile 6.92 arasında değişen oranlarda zam yapîldı. Bunagöre külçe alümınyumun fiyatı 13 bin 369 liraya, alûminyum levha 19 bin liraya, profıl 20 bin 100 liraya, alüminy um folyo 34 bin 500 liraya. yuvarlak ingot 15 bin 600 liraya yükseltildi. Öncü göstergeler • ANKARA (ANKA)- TÜSİAD'ın öncü göstergeler endeksinin. ekim ayında da eylül ayındaki düzeyinde kajdığıbildirildi. TÜSIAD'ın öncü göstergeler endeksı temmuzayı içerisinde 1992 yılınınen yüksek düzeyine ulaşüktan sonra ağustosta düştü. Eylül ayında yeniden y ükselen endeks ekim ayında da eylül ayındaki düzeyde kaldı. Ekonomik dururn endeksi ise ekim ayında eylül ayına göre küçük birdüşüşkaydetti. Demir-çelikçiler teşvik istedi • ANKARA (ANKA)- Demir-Çelik üreticileri Derneği Genel Koordınatörü Hami Kartay demir-çelik sektöründe yassı veuzun ürün dengesinin sağlanabilmesı ve sektörün darboğaza girmemesi için 1993'teyatınm veihracat bazında teşvik edici önlemlerin ahnmasını istedi. KDV'de ödeme • ANKARA (ANK A) - Bu yılın ilk on bir ayında ücretlilere 6 trilyon 706 mıly ar hra vergi iadesi ödendi. Ocak-kasım döneminde ihracatta ödenen K DV tutan da iki trilyon 223 milyar liraya ulaştı. İhracatta ödenen KDV tutannda geçen yılın aynı dönemindeki bir trilyon 37 milyar liraya göre yüzde 114.4 oranında artış gerçekleşti. Toplam vergi iadesi tutan, yılın ilk on bir ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 69.2 oranında artarak 10 trilyon 280 milyar lira oldu. Pamuk alımları uzatıldı • ANTALYA (Cumhuriyet) - Antalya Pamuk Tanm Satış Kooperatifleri Birliğı ANTBİRLİK pamuk alım kampanyasmı 20 ocak tarihine kadar uzattı. Bugüne kadar 55 bin ton pamuk ^B lımı gerçekleştiren ttNTBİRLİK'in üreticiye borcu ise 50 milyar hra. Maden ihracatı • ANKARA (AA) - Etibank Genel Müdürlüğü"ne bağlı ürelim müesseseierinde bu yıl 260 mılyon dolar dolarlık ,ihracat yapıldı. Etibank yetkılılen. 1992yılıiçinde gerçekleştirilen maden ıhracatının büyük bölümünün. bir önceki yıllarda olduğu gibi Avrupa BlkeleriileABDve Japonya'ya yöneldiğini „ bildirdiler. Giyim sektörü ihracatı • AiNKARA(ANKA)- Türkıye"nin ihracat kompozisyonunda en önemli payı elinde bulunduran giyim sektörünün ağırlığı giderek daha da artıyor. Yılın ilk on ayında giyim eşyası ihracatı geçen y ılın aynı dönemine göre yüzde 28.2 artarak 3 milyar 18.1 milyon dolara ulaştı. TEK'ten yribaşızammı M Ekonomi Servisi- Türkiye Elektrik Kurumu, 1 Ocak 1993 tarihinden itibaren mesken ve işyerlerinde tüketilen elektriğin satış fıyatına yüzde 4 zam yaptı. Yeni fiyat düzenlemesiyle meskenlerde 150 kilovatsaate kadar tüketilen elektriğin kilov atsaati 680 liradan 706 liraya. 150 kilovatsaatin üzennde tüketilen elektriğin birim fiyatı ise 777 liradan 808 liraya yükseltildi. Toplu Konut, emekli ikramiyeleriyle ev sahibi yapacak, ama... Emeklilerin geleceği 'ipotek' SERTLĞ ÇİÇEK ANKARA - Toplu Konut İdaresi (TK.İ), emeklilerin ev sahibi olmasını kolaylaştıracak. Emeklilik ikramiyesi- nin bir bölümünü peşinat olarak yatıra- rak konut sahibi olacak emekliler, geri- ye kalan borçlanru da aylıklannın dört- te birini geçmeyecek taksitlerle ödeye- cekler. TKİ Başkanı Yiğit Gülöksuz'ün ver- diği bilgjlere göre emekli olduğu halde evi olmayan ve daha önce toplu konut kredisi kullanmamış olan kişilerin ya- rarlanabileceği proje çerçevesinde, başlıca 2 yöntem izlenecek. tpotekli kredi Birinci yönteme göre emekli ikramiye- sinin bir bölümünü peşinat olarak yatı- ran yurttaşlara. yapımı TKİ'ce finansc edilen tamamlanmış ya da yapımı bıt- mek üzere olan konutlar satılacak. Pe- şinat dışında kalan tutar. taksitle öde- necek. Taksitler, emeklinin aylığının dörtte birini geçmeyecek. İkinci yönteme göre emeklilik ikra- miyesini herhangi bir yerde yapımı bit- miş veya inşa halindekı bir evi satın al- mak için kullanmak isteyen emeklilere kredı açılacak. Mortgage (ipotek karşılığı uzun vadeli konut kredisi) sis- temi olarak da anılan bu yöntemde. ko- nut bedelinin yüzde 75-80'ıne kadar açı- labilecek kredi karşılığında satın alınan ev ipotek edilecek. Gülöksüz. ellerindeki kaynaklann sırurlı olması nedeniyle. bu haktan ya- rarlanabilecek emeklilerin başlangıçta sınırlandınlacağını bildirerek şunlan söv ledi: "Amacımız, emeklilik noktasına gel- dığı halde "henüz ev sahibi olamamış herkesı ev sahibi yapmaktır. Ancak ilk aşamada bazı sınırlar getireceğiz. Bir yerlerden başlayıp devam edeceğiz. Bu bir hesap meselesıdir. Aynntılar üzerin- de çabşıyoruz. 10-15 gün sonra bu ko- nuda açıklama yapacağız." Projeye büyük kaynak gerekli Toplu Konut Fonu'nun genel bütçe ıçıne alındığını anımsatan Gülöksüz. proje için Maliye Bakanlığryla görüş- melerc başladıklannı belirtti. Projenin oldukça geniş bir kesimi kapsadığını ve büyük kaynak gerektirdiğini belinen Gülöksüz. "Bu projcyi Emekli Sandığı. SSK ve Bağ-Kur'la da ilişkilendirmek istiyoruz. Çünkü bu kesimc bir ekstra sosyal destek vermek gerekir" diye ko- nuştu. • Çahşma hayatlan boyunca kazandıklanyla ev sahibi olamayanlar için emeklilik sonrası umudu doğdu. Ancak TKİ Başkanı Yiğit Gülöksuz'ün açıkladığı iki sistem de emeklileri ipotek borçlusu durumuna gelmekten kurtaramıyor. 5 aylık sert tartışmalar, greve eidilmeden tatlıya bağlandı MESS'le Türk-Metal anksb• 75 bin metal işçisini kapsayan toplusözleşmenin imzalanmasından sonra işçi ve işveren temsilcileri 'Hem işçi tatmin olacak hem de işletmeler yıpranmayacaktır' şeklinde konuştular. Ekonomi Servisi - MESS ve Türk Metal Scndikası arasında önceki gece sağlanan anlaş- mayla 75 bin metal işçisinin üc- retleri birinci yıl orıalama 66.5 oranında arttınlacak. MESS ve Türk Metal Sendi- kası yöneticileri dün MESS ge- nel merkezinde düzenledikleri ortak basın toplantısında, ta- ban saat ücretinin 7 bin 100 li- raya çıkarüldığını, üzerine bi- rinci altı ay yüzde 40 ikinci allı ay y üzde 38, üçüncü altı ay yüz- de ^25. dördüncü altı ay yüzde 20 artı enflasyon oranında zam yapılacağını açıkladılar. Birey- İülden geçerli olacak sözleş- meyle ortalama brüt 3. milyon Özbek ve Çetinoğhı dün mutlu sona imza attılar. (Fotoğraf: DENİZŞAHİN) 285 bin lira olan işçi ücretlerinin birinci allı ay sonunda brüt 4.5 milyon liraya çıkacağı belirtildı. MESS genel merkezinde dün ortak bir basın toplantısı dü- zenleyen MESS Başkanı Hulisi Çetinoğlu ve Türk Metal Sen- dikası Başkanı Mustafa Özbek hem işletmelerin devam ettiril- mesini hem de ışçilerin mem- nun kalmasını sağlayacak bir noktada anlaştıklannı belirtti- Mustafa Özbek, sendikalaş- mayi engelleyici uygulamalara engel olmak için taraflann or- tak tedbir almasının karar- laştınldığını söyledi. MESS Başkanı Hulusi Çeti- noğlu da imzalanan toplu söz- leşmede işletmelerin gücünün üzennde bir zorlama yaptıkla- nnı. ancak sözleşme nede- niyle işletmelerin geçen dönem olduğu gibi sıkıntıya düşmeye- ceklerini söyledi. Türk Metal Asil Nadir'in otelini satın aldı Türk Metal Sendikası Genel Başkanı Mustafa Özbek. Asil Nadir'in Girne'deki Vievv Ote- h'ni 20 milyar liraya satın aldık- lannı açıkladı. Özbek. oteli iş- çiler için eğitim merkezi olarak kullanacaklannı, aynca ulus- lararası eğitim merkezi yapıl- mak üzere KKTCde 26 dö- nümlük bir arazi satın alın- dığını söyledi. GIMA'da anlaşma Ekonom Servisi - GİMA iş- yerlerinde çalışan bin 558 işçi- nin 6 gün önce başlatüğı grev, Tezkoop-İş Sendikası ile Kamu-fş arasındaki toplu- sözleşme görüşmelerinde an- laşma sağlanması üzerine, dün sona erdi. İşçilere, yılhk ortalama yüzde 89.5 oranında zam verilirken, toplusözleş- menin başladığı tarihten ge- çerli olmak üzere 1 milypn lira iyileşürme ücreti de venlecek. Taraflar arasında. dün akşam saatlcrinde vanlan anlaşmaya göre birinci altı ay için yüzde 30, ikinci altı ay için yüzde 23 oranında zam yapıldı. Birinci yıl için 200 bin lira, ikinci yıl için 300 bin lira olmak üzere yiyecek, giyecek, yakacak ve sosyal yardım zammı verilme- si karara bağlandı. Türk-lş Genel Başkanı Bayram Meral ile Türk-İş Ge- nel Mali Sekreteri Enver To- çoğlu'nun verdikleri bilgiye göre Tez-Koop-lş Sendikası'- nın örgütlü olduğu işyerlerin- de, işçiler ortalama 1 milyon 723 bin lira çıplak ücret alı- yorlardı. Türk-İş'e hükümetin yüzde 60 zam önerisini götüren Devlet Bakanı Şerif Ercan: 6 Bu bütçeyle bu kadar zam olıır'• Toplamı 121 biniaşankamuişçilerinin geleceğini belirleyecek toplusözleşmelerin tıkanması üzerine bir açıklama yapan Devlet Bakanı Şerif Ercan yüzde 60 zammın hükümete4 trilyon 900 milyar lira yük getireceğini söyledi. ANKARA (Cumhuriyet Bu- rosu) - 121 bin 114 kamu işçisi- nin toplusözleşmesi. 4.3 tnlyon liralık kaynak olmaması nede- niyle tıkandı. Hükümet, ""KİT- lere aynlan kaynak oranımn sınırlı olması" nedeniyle yıllık ortalama yüzde 60'ın üzerindc zam yapamazken Türk-İş yüz- de 86 oranındaki zam ısteminde ısrar ediyor. Kamu kesimi top- lusözleşmelerin • koordinasyo- nundan sorumlu Devlet Bakanı Şerif Ercan. toplusözleşmelerde hükümetin yüzde 60 oranında zam önerdiğini, bu zammın hü- kümete 4 trilyon 900 milyar lira tutannda bir mali yük getirece- ğini söyledi. Ercan, Türk-İş"in istediğı yüzde 86 oranındaki zammın verilmesi durumunda. 9 trilyon 200 milyar liralık 6ir maliyet gerektiğini de kaydede- rek -1993 yılı bütçesi' bağı- tlandı. Sınırı aşmamalı Bütçede öngörülen bir sımr dışına taşarsan, kaynak yeter- sizliğiyle karşılaşırsın. KİTMere verilen oranlan karşılayama- mak durumu olur. Var oîup da vermemezlik değil. Sıkıntı burada. KİT'lere bütçe ıçinde aynlan kaynak belli" dedi. Ercan. 1992 yılı kamu kesimi toplusözleşmelerine ilişkin ola- rak, dün bir basın toplantısı dü- zenledi. Toplantıda. 1992 yılının ilk 5 ayında 76 bin 742 iş- çiyi kapsayan toplusözleşmele- rin. yüzde 86 oranında verilen ücret zammıyla bağıtlandığını kaydeden Ercan. 1992 yılının son 7 aylık döneminde 121 bin 114 işçiyi kapsayan 27 toplu- sözleşmenin gündemde oldu- ğunu belirtti. Ercan, yılın birin- ci döneminde işçilerin ortalama çıplak 1 milyon 536 bin 644 lira ücret aldığını. ikinci 7 aylık dö- nemde ortalama çıplak ücretin 3 milyon 137 bin lira olduğunu belirterek bu nedenle Türk-İş"- •:n kendilerinden istediği yüzde 86 oranındaki ücret artışında yer alan yüzde 26'lık iyileştirme artışını bu dönem yapama- dıklannı söyledi. Bu iyileştir- menin yapılmasının düşük üc- ret alanlan mağdur etmek an- lamına geleceğini de ifade eden Ercan, 1992 yılının birinci dö- neminde toplusözleşmelerin hükümete bir yıl için 2 trilyon 391 milyar lira mali yük getirdi- ğini anımsatarak bu dönem hü- kümetin verdiği zam ile sendi- kalann istediği zam oranı arasın- daki farkın 4 trilyonh 300 mil- yar lira olduğunu söyledi. Er- can. şöyle konuştu: Kaynak yetersizliği "Bütçe imkanlan, ekonomik göstergeler, kaynak kullanımı göz önüne alınıyor. 1993 yılı bütçesi bağıtlandı. Bütçede ön- görülen bir svnır dışına taşarsan kaynak yetersizliğiyle karşı- laşırsın. KİT'lere verilen oran- lan karşılayamama'k durumu olur. Sıkıntı burada. Var olup da vermemezlik değil. KİT- lerin bütçesi için aynlan kaynak belli. Bu belirlemeyi, hükümet adına ben, işçi sendikalanna yansıtıyorum. Onlann istekleri ile bizim verdığimiz arasında 4 trilyon 300 milyar lira fark edi- yor. Karşılamak imkanı olsa, mukannen venriz. Biz, gerçek bir durum tespitine çahşıyoruz. )Olsa olsa' metptlanndan uzak- İaşma gayreti içindeyiz. Bütçe- deki KİTler için öngörülen artış oranını aynen yansıtıyo- ruz. Bunu yaparken de her tür- lü kriteri göz önünde bulun- duruyoruz. 1993 yılmda da 650 bin işçiyi bir potada, sektörel bazda eşit kılmaya çalışacağız." Ercan, daha önce "seyya- nen'" imzalanan toplusözleş- meler nedeniyle sektörel bazda farklı toplusözleşme yapılarak ücret dengesizliklerinin gideril- mesinin bu dönemde mümkün olmadığını da kaydederek "Yer- altında ve yerüstüride çalışan- lann farklı ücret almast. tabii ki gerekli. Bunlar, bugüne kadar yapılmamış. Biz, bunun gayreti içindeyiz." Muhasebeciler zammı az buldu Ekonomi Servisi - Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yemihli Mali Müşavirler Odalan Birliği'nden (TÜRMOB) yapılan açıkla- mada, yeni tarifede, defter tutma, dannşmanlık, tastik gıbı maktu ücretlerde sadece yüzde 50-55 oranında artış yapılması eleştirilerek zammın yüzde 70-80 oranı- nda olması gerektiği ileri sü- rüldü. TESK'le yüzde 70 -81lik bir artış konusunda anlaşma- ya vardıklan halde. Maliye Bakanlığının bu öneriyi dik- kate almamasını eleştiren TURMOB Başkanı Mustafa Özyürek, "Bütün' meslek odalan ücretlerini serbestçe oluştururken muhasebeci ve serbest mali müşavir ücretle- rinin Maliye ve Gümrük Ba- kanlığınca belirlenmesi anti- demokratiktir. Bu uygulama- ya bir an önce son verilmesini istiyoruz" dedi. Özyürek. müşterilerin bakanlığın açı- kladığı larifelerin üzennde fı- yat vermesini istedi. Eşinize, Çocuğunuza, kendinize en iyi yılbaşı hediyesi... İSVİÇRE YAŞAM î? YaşamEjArtırtm Sigortası İsviçre Frankı'na endeksli yaşam sigortası İSVİÇRE YAŞAM SİCORTA SİSTEMİ BAŞVURU FORMU Sıgorta Yjplıracak Kişinın Adı Soyadı Dojjunı Yeri ve Tarihi E\ Adresi Prinı Tahsilatı tçin Ba^MjruIacak Adres Prım Ödeme Tüni fd. No.: Tel. No.: 3AyIık • 503,85 lsv.Fr. JSağlıklı 18-55 yaşındaki herkes, »iEn az 10 yıl süreli. üÇocuğunuz. torununuz için geçerli, JPrimler. ^ıllık peşin 1200- Fr.. 2 Taksitte 605.12 Fr.. 4 Taksıtte 303.85 Fr. J Bırden fazla polıçe olanağı İsviçre Sigorta A.Ş. İstiklal Cad. Zambak Sokak No: 4 1 Beyoğlu 80080 İSTANBUL Tel: (9-1) 310 49 50 (20 hat) 31Û 75 50 ( 12 hat) Yülık D 6 Aylık D UOO Isv Fr. . 605,12 Isv Fr ödeme Şekli Posu Çekı • Kredı Kjrtı D Kan Turü rjVISA • MASTERCARD/EUROCARD Karr No- Banka Adı: Vade Bjnka Tjlımat Mektubu D *SigonadjG lavdalanacak kişi. sıgortayı yaptırandan başkası ise Içocuk-torun), lutten j^ıkUvınız Yukarıda verdiğim bilgilerin doğru olduğunu ve başvurum sırasında tedavi akında olmavıp. »i^ortalanmava mani bir hastalığım bulunmadığını beyan ederim. IsviçTe Sigorta nın 558215 No *lu Posıa Çekı hesabma yatfrmış olduğum 500.000 - TL tutarındakı PTT makbuzu ektedır Kredı Kanı ile ödeme vapacak kışiler için: Ilerikı taksitlerımın odenmesinde Q \illik 12rt) kvFr D alıı avlık 605.12 İsv.Fr. CH üç avlık 303.85 lsv. Fr. Mcrkez BankjM Dovız Satış kuru uzerınden Türk Lirası olarak, vadelerinde iredi kanımın hesabma borç ka^tJedılmesini onavlanm BJŞ\ uru Sahibmin Imzası Tarih : IŞÇIMN EVRENINDEN ŞÜKRAN KETENCİ Radyasyonu Yeniden KeşfetUk Radyasyon olayt ile ılgili son gelişmeleri, kamuoyu- nun soruna duyarlılık göstermesi, sorumlularından he- sap sorulmasının düşünülebilmesi anlamında sevinçle izliyoruz. Bir yandan da Amerika'yı yeniden keşfetmek gibi bir konumda olduğumuzu da düşünmeden edemi- yoruz. Türkiye'ye radyasyon bulutunun geldiğini, başta siya- si iktidar, sorumlu, yetkili herkesin gerçeği bizden sakla- dıklarını, bile bile gerçeği saklama adına alınması gere- ken önlemlerin alınmadığını yeni öğrenmiş gibiyiz. Hepsinden en vahimi çok yüksek radyasyonluçay, olay kamuoyuna teşhir edildikten sonra da halka içirildi. So- rumlu Atom Enerjisi Kurumu, hükümet talimatı ile ger- çeği halktan sakladığı, bilim YÖK talimatı ile susturulup Türkiye'de bilimsel gerçeği açıklayacak kimse kalmadı- ğı için yurtdışında tahlil yaptırmak zorunda kalmıştık. 1986 baharında radyosyonlu hava, yenen bütün gıdalar- dan alınan zararı önlemek olanağı yoktu. Hiç değilse çok yüksek radyasyonlu çaylann içiritmesini önlemek istedik. Ne yazık ki bilimsel, tahlillere dayalı yayınları- mız aylarla sürdüğü halde, siyasi iktidar bildiğini okudu. Bilim sustu. Halkımız radyasyonlu çayın sağlığa iyi gel- diğine, cinsel gücü arttırdığına inanmış olacak, radyas- yonlu çayı afiyetle içmeye devam etti. Hiç unutamıyorum, Berlin'de yaptırdığım tahlil sonuç- larının ilk yayımlanacağı gün, gazetenin bütün ön sayfa- sında haber üzerinde çahşırken dizgideki bir arkadaş öfkeli geldi." iyi iş yaptın. Fındığa radyasyonlu dedin, sattırmadın, elemizde kaldı. Biz de köyden gelen fındığı çolukçocuksana inatsabah akşam yiyoruz" diye çıkıştı. Cumhuriyet'te yazı diziminde çalışan bir insanın duyar- sızlığına ben daha kızgın. "Hepsini ye de senin gibiler- den bir an önce kurtulalım. Ama ne olur çocuklarma yedirme, onlann bir günahı yok"sözleri ile yanıt verdiği- mi anımsıyorum. Yine acı bir anı, sizin için yazarlığı doktorluğundan önde Erdal Atabek, sağlığımızdan so- rumlu biri olarak çay ocağında çay pişirilmesi ve servisi- ni yasaklamıştı. Çalışanlar bir-iki ay dayanabildiler. Önce civardan çay getirtilmeye başlandı. Derken gazete içinde Atabek ve benim önümde "çay içme özgürlüğü- müzü istiyoruz" yazılı dövizlerle dolaşılmaya başlandı. En önde çok saygı duyduğunuz bazı yazar ve çizerler de olmak üzere. Ulkemizde siyasetçinin halkın sağlığı ve canı ile pervasız oyanayabilmesi, bilimin utanç verici' suskunluğu, olayın vahametını kendı çahşma arkadaş- larımıza bile anlatabilmemizi engellemişti. Türkiye'deki radyasyon kirlenmesini, çay olayını ka-" nıtlama ve ilk teşhir etme, kavgasını verme, yayınları sürdürebilmede sürekli bana destek olan tek bilim ada-, mı, Berlin'den arkadaşım Dr. Ali NadirSavaşer radyas- yon almaya bağlı kanser olaylarında büyük artış olaca- ğını vurgularken hiç değilse, bile bile ek radyasyon alımını derhal durdurmak gereğinin altını çiziyordu. Radyasyonlu çayın ve Türkiye'de yapılacak araştırma- larla saptanacak bütün diğer gıda maddelerinin tüketi- minin derhal durdurulması gerektiğini vurguluyordu. sessiz kalan bilim adamlarının ses vermesı gereğıne ışa- ret ediyordu. Ne yazık ki sonradan diğer bütün gazetele- rin de katıldığı yayın kampanyası da bir sonuç vermedi. He'rkes bildiğini okudu.• Şimdi radyasyon faciasından 6 yıl 7 ay sonra, sorunla- rın kamuoyunda her boyutu ile tartışılmasından 6 yıl' sonra yeniden radyasyonu keşfediyoruz. İlk kez, sorum-' lular hakkında suç duyuruları yapılıyor, soruşturma dos- yaları açılıyor. 1986 sonu, 1987 yıllarınhdan bıraz daha farklı bir yerde- yiz galiba. Elbette 12 Eylül'den uzaklaşıldıkça, 12 Eylüt'- ün insan ve bilim üzerindeki baskısı, yarattığı terör ve korkunun etkisi bir ölçüde azalıyor. Hak arama duygusu bir ölçüde güçlenip demokrasi bilinci sınırlı da olsa yeni- den filizlenmeye başlıyor. Bir de siyasi iktidar değişmiş. Radyasyonu halktan saklayan iktidarın yerine, doğru- dan sorumlu olmayan bir başka İktidar gelmiş. Gerçi hükumetten de henüz duyarlı, güçlü bir ses, tepki duya- mıyoruz. Oysa sorumlulardan hesap sormada birinci dereceden bugünkü hükümetin de sorumluluğu olmalı. Bilimin sesinin cılız çıkması da doğal. YÖK'ün köleleştir- diği yapı yerli yerinde. Üstelik bir de zamanında susmuş olmanın utancı ve ayıbı var. Tabip Odalan biraz daha di- namik, bazı demokratik örgütlenmeler bir ölçüde daha atılgan. Yine de olayın ciddıyeti ve vahametinin anlaşıl- dığı söylenemez. Aslında Türkiyenin, insanımızın ger- çek demokrasiyi öğrenme ve kullanmasında daha çok uzun bir yol var. Ne yazık ki bütün insan hakfarı, sendikal haklar için de geçerli olduğu üzere Çernobil, radyasyon faciasındaki durumumuz için de tek geçerli ölçü bu. Tğr- kiye'nin gerçek demokrasiye geçebilmesi için, sadece radyasyonun da değil, 12 Eylül başta, insan hakları gas- pına yönelik pek çok şeyin daha hesabım sormayı öğ- renmemiz gerekecek.. Sert buğday ithalatı başlıyor Makarnaalara gündoğdu i VLS/IA/ d;n:üvcnce>ıhın;);ilın. ANKARA (AA) - Kuraklık ve yeni kurulan Türk cum- hunyetlerine yapılan buğday satışlan nedeniyle Türkiye'de ortaya çıkan kaliteli ekmeklik ve makarnalık buğday açığının ithalat yolu ile ka- patılmasına başlandı. İthalat izninin çıktığı 23 kasım tarihinden itibaren şim- diye kadar 55 fırmaya 1.2 mil- yon ton ekmeklik. 437 bin ton da makarnalık buğday ithal izni verildi. Yapılan belirlemeye göre ekmeklik buğday ıthalinin bü- yük bir bölümü Bulgaristan ve Suudi Arabistan'dan yapı- lacak. Firmalar, Macaristan. Kanada, Fransa. Arjantin ve AT'den de buğday ithal et- mek için ön izin aldılar. Bul- garistandan ithal edilecek ek- meklik buğdaylann fiyatı cif olarak 100 dolar ile 15Ö dolar. Suudi Arabistan'dan ithal edilecek buğdaylann fiyatı 150 dolar ile 162 dolar arasında değişıyor. Buğdaylann fob fiyatı ise 80 dolara kadar düşüyor. Makarnalık buğdaylann ise ABD. Kanada. AT. Fransa ve İtalya'dan ithal edıleceği belirlendi. Makarnalık buğ- daylann ithal fiyatlannın cif olarak 151 dolar ile 183 dolar arasında değiştiğı belirlendi. Yetkililerin verdiği bilgiye göre firmalar öncelikle Tanm ve Köyişleri Bakanlığf na baş- vurarak ithalat için kontrol belgesi. daha sonra da Hazine \e Dış Ticaret Müsteşarb- ğı'ndan ithal izni alıyor. Yetkililer, ithal edilecek buğdayın niteliklerinin belir- lendiğini ve düşük kaliteli buğday ithaline izin verilme- yeceğini kaydettiler. Buna göre protein oranı yüzde -11. 5'in altında olan ekmeklik, yüzde 12.5'in altında olan ma- karnalık buğday ithalaûna izin venlmeyecek. İthal edile- cek buğdaylarda, yabancı madde oranı yüzde 2'nin üze- rinde olamayacak. İthalat aşamasında yapılan kontrol- lerde. istenilen nitelikleri taşı- madığı belirlenen buğdayın yurda sokulmasma izin veril- meyecek. Yetkililer. şimdiye kadar Bulgaristan menşeli yaklaşık 30 bin ton buğdayın yurda girdiğinı belirttiler. İthal izni verilen buğday- lann bir kısmı teşvik belgesi kapsamında ithal ediliyor. Fon ödenmeden ithal edilen bu buğdaylann tamamımn. ihraç amaçlı üretilecek ürün- lerde kullanılması öngörülu- yor. İç tüketim için buğday it- halatında ise tonda 30 dolar fon ödeniyor. !