Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
AYFA CUMHURİYET 24ARALIK1992 PERŞEMBE
HABERLER
Baltaş bugün
aneliyat oluyor
•İç Politika Servisi - PKK
operasyonu nedeniyle
gözaltına alınan ancak daha
sonra iki bacağında ve
kafasında kınkla Cerrahpaşa
Tıp Fakültesi Acil Servisi'ne
kakimlan Mehmet Baltaş
bugün ameliyat oluyor.
İnsan Haklan Derneği
Istanbul Şubesi Başkanı
Ercan Kanar, Başbakan ve
bakanlara çektiği telgrafla
"İşkence olayının
soruşturularak
sorumlulannın
cezalandırılmasını" istedi.
Birgazeteve
dergi toplatıldı
• Istanbul Haber Servisi -
Emeğin Bayrağı gazetesi ile
Newroz Ateşi dergisi
Istanbul DevletGüvenlik
Mahkemesi'nce toplatıldı.
Emeğin Bayrağı Yaa İşleri
Müdürü NazımTaban'ın
yaptığı yazılı açıklamada
gazetenin, 80. sayısında yer
alan"Ulusalmeclisve
komünistlerin politikası"
başlıklı yazıda bölücülük
yapıldığı; siyasi tutuklulann
basın açıklamalannln ise
"terör örgütlerinin bildirisi"
niteliğınde olduğu
gerekçeleriyle toplatıldığı
belimldi. Nevvroz Ateşi
dergısinden yapılan
açıklamada ise 8. sayının
İstanbul DGM tarafmdan
toplatıldığı bildirildi.
1992f
de56
gazeteci
öldürüldü
• PARİS(AA)-
Uluslararası basın haklannı
koruma örgütü RSF. (Sınır
Tanımayan Muhabirler)dün
yayımladıgı raporunda, 1992
yılında dünyada en az 56
gazetecinin öldürüldüğünü,
Türkiye'nin ilk sırada yer
aldığını bildirdi. Basın
dünyasında görevi sırasmda
ya da savunduğu düşünce
nedeniyle yaşamını
yitirenlerin geçen yıla oranla
düşük olduğu kaydedilen
raporda. Türkiye'de üç ay
içinde yalnızca Özgür
Gündem gazetesinden 4
kişinin öldürülmüş olduğuna
dikkat çekıldi.
Hürriyet'te
toplu iş
sözleşmesi
• Ekonomi Servisi - Türkiye
Gazeteciler Sendikası ile
Hürriyet HHA ve İdeal
Yayıncılık arasında
sürdürülen toplu iş
sözleşmesi görüşmeleri
anlaşmayla sonuçlandı.
Buna göre birinci yıl
ücretlerin ilk 2 milyon
lirasına yüzde 100, ikınci 2
milyon lirasına yüzde 90,
üçüncü 2 milyon lirasına
yüzde 80, dördüncü 2 milyon
lirası ve üstüne de yüzde 45
zam yapılacak. Birinci yılın
ikinci altı ayında da ücretler
seyyanen yüzde 15 oranında
arttınlacak. İkinci yılın
birinci altı ayında yüzde 55,
ikinci altı ayında da yüzde 20
oranında ücret zammı
yapılacak. Sözleşmeyle izin
yardımlan birinci yıl 2.5,
ikinci yıl da 3.5 milyon lira
olarak belirlendi.
İki gemi çarpıştı
•ÇANAKKALE
(Cumhuriyet) - Trablus'tan
aldığı 70 bin 500 ton
hampetrolü Bulgaristan,'a
götürmekte olan Osam adlı
gemi, Mısırbandralı Salem
Seven adlı kargo yüklü
şileple henüz belirlenemeyen
bir nedenle çarpıştı. Kazadan
sonra Mısırgemisi İntepe altı
mev kiınde demirledi.
Bulgaristan bandralı gemi de
Sansığlar mevkünde
alıkonuldu.
Siyasi parti
bepeketi
• ANKARA (ANKA)-
Sosyalist Devrim Partisi
(SDP), 27 aralık pazar günü
toplayacağı kongre ile
yeniden açılacak. SDP Genel
Başkanı Cenan Bıçakçı
delegelerin SDP'nin siyasi
yaşamına devam karan
vereceğini belirtirken.
kongrede Mehmet Ali
Aybar'ın "Sosyalizmin
Güncel Sorunlan" konulu
bir konuşma y apacağı
öğrenildi.
Aral'a Yöce Divan
istemi
• ANKARA (ANK A) -
Çernobil faciasından 8 yıl
sonra olayın Türkiye
boyutlanyla ilgili
açıklamalarda bulunan
zamanın Sanayi ve Ticaret
• Bakanı Cahit Aral ıçin
TBMM'degrubu bulunan
partilerhareketegeçti. SHP
ve CHP'nin Meclis araştırma
önergesinden sonra RPde,
Aral'ın Yüce Divan'da
varaılanma yolunu açacak
Aydın Menderes, TÜGİAD üyelerine Türkiye'nin sorunlanna ilişkin projelerini anlattı
Menderes,OzaPa ım yakın?İç Politika Servisi - Parti kur-
ma çalışmalannı sürdüren Ay-
dın Medreres dün İstanbul'da
Türkiye Genç İşadamlan Der-
neği tarafından düzenlenen
toplantıya katılarak projelerini
anlattı. Menderes"in Türkiye'-
nin sorunlara ilişkin çözüm
önerileri. toplantıya katılanlar
tarafından "Özal'a yakın görü-
nüyor" yorumuna yol açtı.
Menderes "Türkiye'de demok-
rasi isteniyorsa Kürt ve şeirat
partisi kurulabilmelı" dedi.
Aydın Menderes Türkiye'de
genç kuşaklann yönetim ve
başka işlerde söz sahibi olması-
nın zamanı geldiğini belirterek.
"Türkiye azınlık yönetiminde.
Bu azınlık yaşlılann azınlığı-
dır" dedi. Türkiye'nin yönetim
yapısında değişimler geçirmesi
gerektiğini savunan Menderes,
parlamentonun işlevini yapma-
dığını söyledi ve değjşımin par-
lamenter sistem içinde de baş-
kanlık sistemi içinde de gerçek-
leştirilebileceğini belırtti.
Menderes "Politika ve Genç
Kuşaklar" konulu toplantıda,
milli eğitimin özelleştirilmesi
gerektiğini de savundu. Milli
eğitimden artan kaynaklann da
gençlerin başka alanlarda de-
ğerlendirmesine sunulması ge-
rektiğini kaydeden Menderes,
bu kaynağın orta ve küçük iş-
letmeler kurulması için gençlere
kredi olarak verilebıleceğini ifa-
J
•Türkiye Genç İşadamlan
Derneği'nin toplantısında konuşan
Aydın Menderes, Türkiye'nin yönetim
yapısında değişimin şart olduğunu
belirterek bunun başkanhk sistemi ile
de gerçekJeştirilebileceğini kaydetti.
Menderes Milli Eğitim'in
özelleştirilmesi gerektiğini söyledi.
de etti. Gençlerin büyük bir
gençlik vakfı içinde bir araya ge-
tırilebileceğine değinen Mende-
res, üniversitelerin de siyasete
açılmasının zorunlu olduğunu
dile getirdi.
Siyasi yaşamın etik, estetik ve
hayal gücünden yoksun oldu-
ğunu ileri süren Menderes.
"Kendini tekrarlayan kısır bir
çekişme sürüp gidiyor. Bu aşıl-
malıdır. Bugün Türkiye'yi bir
azınlık iktidan yönetiyor. Ne-
dir bu azınlık? Yaşhlardır. Siya-
sete gençler girrnelidir. Tür-
kiye'nin yeni bir vizyona ihtiya-
cı vardır" dedi.
Parlamentonun yasama işle-
vi bulunduğunu ancak bunu
yerine getiremediği için başka
işlere kaydığını açıklayan Men-
deres, miUetvekillerinin bakan-
lara gönderdiği iş istemlerinin
ilgili dosyalara girdiğini, yasa
yazmayı bilmeyen milletvekille-
ri nedeniyle yasalann bürokrasi
tarafından yazıldığını bildire-
rek "Yasama ve idare birbirinin
görev alanına girmeye başladı"
dedi.
Ekonomik alanda devletin kü-
çülmesı. özelleştirmeden gelen
paranın genel bütçe içine sokul-
madan rehabilitasyona gereksi-
nim duyan KİT'lere harcanma-
sı gerektiğini belirten Mende-
res. devleıin kaynaklannın
libere edilerek daha iyi kullanı-
labileceğini belirtti. Türkiye'nin
1990'lara, 1980'lerden daha ivi
biçimde girdiğini, 2000'li yıllara
da 1990'lardan daha iyi gir-
mesinin. ekonomide ve yöneti-
de değişimler gercekleştirmesi-
ne bağlı olduğunu kaydeden
Menderes şunlan söyledi:
"Yönetime yeni bir sistem
kazandınlabilir. Bu sistem, par-
lamenter sistemin uzuvlannın
gerçek işlevlerini yerine getir-
mesinin sağlanması da olabilir,
Başkanhk sistemi de olabilir.
Devletin bilginin gücüne eriş-
mesi gerekiyor. Bilgıye kim sa-
hipse yönetim onda olmalıdır.
Türkiye 400 yıl önce demokrasi
trenini yakaladı. Şimdi 1990'-
larda kalkan trene binerken
yeni demokrasi yolculuğuna çık-
mahdır. Bunun aetireceei son-
suz yararlar vardır. Orta Asya
ülke'leri, Balkanlar, Ortadoğu"-
da önder bir ülke haline bu yol-
culuğa çıkmasıyla gelebilır.
Eğitim ve sağlık turizmı. Istan-
bul'un uluslararası bir kent ha-
line gelmesiyle bir yolculuğa çı-
kabiliriz.
Menderes. parti kurma ha-
zırlığı sürdürdüğünü. bu konu-
da TUGİAD üyelerinin katılı-
mına hazır olduğunu behrterek
"Ben sizinle birlikte olmaya ha-
zınm. Size talibim. siz de hazır-
sanız. bunu beraber yürütelim"
diye konuştu.
Menderes. toplantının son
bölümünde. "Kürt partisi. bö-
lücü parti kurulmalı mı?" soru-
sunu yanıtlarken şunlan söyle-
di:
"Eğer Türkiye'de gerçek bir
demokrasi kurulacaksa. kurul-
ması isteniyorsa. bölücü bir
partinin de rahatlıkla kurula-
bilmesi gerekir. Kürt partisi.
şeriat partisi kurulabılmelidir.
Eğer demokrasiye ulaşılacaksa.
buna izin vermeliyiz. Korkuya
ve endişeye gerek yok. Bu tür
partilerin önündeki engeller kal-
dınlmalıdır. Bu tür arayışlar
Türkiye'nin bütünlüğü ve bera-
berligini bugün cereyan eden
olaylardan daha fazla tehdit
edici değildir. Aynı şekilde
Kürtçe eğitim venlmesının
önündeki engeller de kaldınl-
malıdır."
Yap-tşlet-devretmodeliylevapılacak672mega\atgücündekiBirecik Barajıvehidroelektrik santralının anlaşması,Başbakan
SüİeymanDemirel ve Başbakan Yardımcısı Erdal İnönü'nün de katddığı bir törenle imzalandı. (Fotoğraf: AA)
FıratNehrınedördüncübaraj
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)-Yap-işlet-devret Yardımcısı Erdal İnönü tarafından imzalandı. Yapımını
moeliyle gerçekleştirilecek. 672 megavat gücünde, Fırat Türk ortak Gama ile Almanya, Belçika, Avusturya ve
Nehri üzerinde kurulan dördüncü büyük baraj niteliğinî Fransa'dandokuzfırmanınüstlendiği Birecik Barajıve
taşıyan Birecik Barajı ve hidroelektrik santralının yapım hidroelektiriksantralı yapım anlaşması imza törenine, çok
anlaşması, Başbakan Süleyman Demırel ve Başbakan sayıda bakan da katıldı.
Selvi yurda döndü
'Almanya'daki
halkımızın
sorunları çok
9
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - Almanya'ya y apüğı dört
günlük ziyareti tamamlayarak
yurda dönen SHP Genel S^ekre-
teri Cevdet Selvi. iki ülke hükü-
metinin Türklerin sorunlanna
çozüm bulmalan gerektiğini
jsöyledi.
Almanya gezisinin amacının
buralarda çalışan Türklerin so-
runlannı görmek olduğunu
vurgulayan Selvi şöyle konuş-
tu: "30 yıl önce Almanya'ya gi-
den ve bu ülke ekonomisine
katkıda bulunan vatandaşlan-
mızın sorunlannın çok geliştiği-
ni vedeğiştigmi gördük. İşçi ço-
cuklannın eğitim ve kültür so-
runlan var. Bunlann bir bö-
lümünüTürkive'deTürkhükü-
metinin. bir bölümünü de Al-
man hükümetinin. mutlak in-
san haklanna saygılı bir biçim-
de çözmesi gerekir. Bu sorunlar
karşısında iki hükümet yetkili-
leri bir araya gelmelidir. Türki-
ye'den gönderilen bu insanlar,
ciddi planlar yapılmaması ne-
deniyle kaderleriyle baş başa
bırakılmışür."
Avrupa ülkelerinde çalışan
Türk işçilerinin Avrupa Birliği
çerçev'esinde özgürce ve ser-
bestçe dolaşması gerektiğini be-
lirten Selvi. sözlerini şöyle sür-
dürdü: "Alman ekonomisine
yıllarca katkıda bulunan işçıle-
rimizin Alman vatandaşlığına
ahnması ve çifte vatandaşlık
hakkı kazanması gerekir.'"
MHP'nin açılış kongresi 800 delegenin katılımıyla pazar günü gerçekleştirilecek
Türkeş, MÇP; Somımcuoğlıı, MHP diyor
• MHP'nin devamından yana olan son Genel Başkaı=
Yardımcısı Sadi Somuncuoğlu, amaçlarının, 1984 sonrası 6
parçaya aynlan MHP tabanını bir araya getirmek olduğunu
söyledi. Türkeşise delegeleregönderdiği yazılarda, MHP'nin
MÇP'ye katılması yönünde çaba harcanmasını istiyor.
KEMALYLRTERİ
ANKARA - Milhyetçi Hareket Par-
tisi'nin (MHP) 27 aralıkta yapılacak ye-
niden açılış kongresinde MÇP Genel
Başkanı Alpaslan Türkeş ile MHP'nin
Genel Başkan Yardımcısı Sadi Somun-
cuoğlu, karşı karşıya gelecekler. Türkeş,
MHP'nin MÇP'ye katılmasını ısterken.
Somuncuoğlu. MHP'nin devamında ıs-
rar ediyor.
MHP kongresi. 27 aralık pazar günü
saat 10.00'da Yükseliş Koleji salonunda
yaklaşık 800 delegenin katılımı ile topla-
nacak. MHP'nin devamından yana
olan Sadi Somuncuoğlu. amaçlannın.
1984 sonrası 6 parçaya aynlan MHP ta-
banını bir araya getirmek olduğunu söy-
ledi . Somuncuoğlu. Cumhuriyet'e yap-
tığı açıklamada, "Partinin yeniden açıl-
masından sonra, yeni programlar olus-
turacağız ve yeni hedefler belirleyeceğız.
MHP'nin inançlannı değiştirmeden.
günün koşullanna uygun programlar
belirleyeceğiz. Amacırmz. geniş tabanlı
bir kitle partisi oluşturmaktır" dedi.
MHP'nin mal varlığının, siyasi partile-
rin açılmasına olanak tanıyan yasaya
eklenen bir madde ile MÇP Genel Baş-
kanı Alpaslan Türkeş'e devredildiğini
belirten Somuncuoğlu. Türkeş'in,
MHP'nin açılması durumunda mal var-
lığını MHP'ye vermeye hazır olduğunu
söylediğini anımsatu. Somuncuoğlu,
şöyle konuştu:
"Diğer partilerde görev almış arka-
daşlanmızın yeniden MHP'ye dönece-
ğine inanıyoruz. Biz, MHP'yi açmak
suretiyle dağılan arkadaşlanmızı topla-
yacağımız kanaatindeyiz. Bir program
yaptık; dağılan gücümüzü MHP'de
toplayalım. sonradan cıkan Yazıaoğlu
ve grubu. MÇP de dahil, tekrar otura-
lım, MHPçatısı altında birleşelim. Son-
ra kendimizi toplayıp. mılletin karşısına
ıküdar istemiyle çıkalım. ANAP'ta ar-
Alpaslan Türkeş
kadaşlanmız var. Bunlarla da, geniş
çapta temaslanmız oldu. Birçok parti-
nin tabanında arkadaşlarrmız var.
MHP açıldığı zaman, belediye başkan-
lıklan çapında da katılımlar olmasını
bekliyoruz. Yurt çapında yaptığımız ge-
zilerde. delegelerden aldığımız mesaj.
MHP'nin yeniden açılması yönünde-
dir."
Somuncuoğlu'nun çalışmalanna kar-
şın, MÇP Genel Başkanı Alpaslan Tür-
keş. MÇP'nin MHP'nin devamı oldu-
ğunu savunarak, MHP'nin yeniden açıl-
masmı istemiyor. Türkeş, MHP delege-
lerine yazılar göndererek, MHP'nin açıl-
masına gerek olmadığını bildirdi. Tür-
keş'in, 12 eylül sonrası getırilen kısıtla-
malar nedeniyle yeni kurduğu partiye
MHP adını veremediğini. ancak parti-
nin adındaki "hareket" sözcüğü yerine.
"çahşma" sözcüğünü getirerek, MHP'-
yi sürdürme amaanda olduklannı sa-
vunduğu belirtiliyor. Türkeş'in MHP'-
nin kapatılması sırasmda vesonrasında.
özellikle eski MHP'lilerin yargılandığı
dönemlerde. şımdi MHP'nin açılmasını
savunanlann sessiz kaldıklannı ve
yanlızca kendilerinin mücadeleyi sür-
dürdüğünü ifade ettiğj kaydediliyor.
Edinilen bilgive göre; Türkeş, delege-
lere gönderdiği yazılarda, MHP'nin
MÇP'ye katılması vönünde çaba har-
canmasını istedi. Türkeşyazısında. "Bır-
lik ve beraberliğimızi bozmayalım. Ku-
rultayda, MHP'nın MÇP'ye katılması
yönünde karar vermelisiniz. Biz, parti-
mizin amblemıne üç hilal koyarak. par-
timizin adını MHP'yeçevireceğiz"dedi.
Türkeş, aynca. toplantının vapılacağı
27 aralık tarihinden bir gün önce. dele-
gelere yemek verecek.
ANAP Diyarbakır, Kars, Malatya, Hakkâri il örgütleriyle bazı ilçeler görevden alındı
Kongre sonrasıörgütlereyeni düzenANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu)- ANAP, olağanüstü kong-
renin ardından ayrılarak
Yeni Oluşum gurubuna katılan
10 MKYK üyesi yerine yenile-
rini seçerken, istıfayla boşalan
dört il ile bazı ilçeler fesh edildi.
ANAP'ın dünkü MKYK
toplantısında partidcki son ge-
lişmelerin ve örgütteki düzenle-
melerin yanı sıra 1993 yılı parti
bütçesı göriişüldü. Bütçe. 57
milyarabağlandı.
Merkez Karar Yönetim Ku-
rulu istifayla boşalan örgütler-
de yeniden düzenleme yapma
yetkisini Başkanhk Divanı'na
verdi.
Buna göre Diyarbakır. Kars,
Malatya, Hakkâri merkez ilçe
örgütleri ile Mardin'in Kızılte-
pe. Aydm'ın Nazilli, Bilecik'in
Orhaneli ve İstanbul'un Fatih.
Güngören. Eminönü ve Gazi-
osmanpaşa Uçe örgütleri fesh
edilerek yeniden düzenlenecek.
Toplantıda aynca partinin
1993 bütçesiele alındı.
Bir milyan üye kayıtlan, beş
milyan partinin mal varlığı. ,1
milyan bağışlar. 35 milyan ise
hazine yardımı olmak üzere
partinin yeni yıl bütçesi 57 mil-
yar olarak belirlendi. Toplantı-
da personel ücretleri tartışılır-
ken kimi üyeler, çahşanlann
ucretlennin en az enflasyon
oranında artınlması gerektiği-
ni, şikâyetlerin başladığım dile
getirdiler.
ANAP Genel Başkanı Mesut
Yılmaz da şikâyetlere hak vere-
rek ilk Başkanhk Divanı top-
lantısında konunun ele alınaca-
ğını söyledi.
Merkez Karar Yönetim Ku-
rulu'da kongreden sonra istifa
eden 10 üyenin yerine de yedek
listeden Yaşar Albayrak. Sa-
detlin Ağacık. Avni Âkan. Ha-
san Destici, Erkan Kemaloğlu,
Göksel Kalaycıoğlu. Seydı
Eyüboğlu. Ahmet Avcı. Birsel
Sönmez ve Rahmı Sevinç
katıldılar.
PERŞEMBE
ORHAN BURSALI
Bilim ve Din
Hiç bitmeyen, belki de bitmeyecek bir tartışma konusu-
dur bilim-din ilişkisi.
Bir bakmışsınız fiziğin konuşulduğu güncel bir toplan-
tıda, evrenın ayrıntılardaki mükemmelliği anlatılırken din-
leyicilerden bir kısmı "yaratıa" düşüncesini tartışmaya sür-
müş.
Veya hayat bilimlerini günümüzde hallaç pamuğu gibi
,atan moleküler biyologların, canlıların metrenin milyon-
da biri büyüklüğündeki en küçük anlamlı parçasının
(nükleotid) davranışlarını izleyerek insan denen mü-
kemmel aygıtın yaratılmasını adım adım ortaya çıkar-
ması, bakmışsınız yine "yarat'a" düşüncesini gündeme
getirmiş.
Gazetede karşınıza birdenbire bir yazı dizisi çıkıyor.
Bir bilim adamımız bilimle dini birleştirmiş, ikisinin birbi-
rini tamamladığını, birbirine hiç aykırı olmadıklarını, bili-
min dini verilerı dogruladığını yazıyor.
Evrenin ve hayatın derinliğine indikçe bilimin karşımı-
za çıkarttığı mikro ve makro dünyanın büyüleyici güzel-
liklerinin insanı etkilememesi söz konusu değil. Bu etki-
nin, her insanı farklı bir yönünden yakalaması da çok do-
ğal.
•••
Peki din ile bilimi birlikte düşünmek olanaklı mı? İkisi
de varlıklarını bir arada sürdüremezler mi veya birbirle-
riyle sürekli çatışmak zorunda mı?
• • •
Bilimin ve uygarlığın gelişmesinin tarıhine baktığımız-
da şunu görürüz: Bilim, tanrının veya dinin varlığını/yok-
luğunu tartışmadı. Bilimin böyle bir sorunu olmadı. Bi-
lim, evrenin, dünyanın, hayatın yasalarını inceleyerek,
deneyler ve gözlemler sonucu elde ettiği vehleri açıkla-
dı.
Ama din için bunu söylemek olası değil. iktidardakı
din, bilimi hep sorun olarak gördü. Bilimin verilerinden
korktu, bilimin sesini baskıyla, zorla kısmaya kalkıştı.
Dünya dönüyor, dediği için Galile'nin başına gelenleri her-
kes biliyor.
1575'te padişah fermanıyla kurulan İstanbul Rasatha-
nesi, şeyhülislamın "gökleri incelemenin devlete uğursuz?
luk getireceği" fetvasıyla bir süre sonra yıktırılmış, çok
değerli bir astronomi bilgini olan Takiyeddiriin eli kolu
bağlanmıştı. ingiltere'deki Greenvvich ise bu olaydan
100 yıl sonra kurulacak ve bugün dünyanın en önemli
gözlemevlerinden biri olacaktı.
Bilim, din yetkililerinin ortaçağda insanlara sunduğu
kapalı, sınırlı, yasaklarla dolu dünya ve evren tablosu-
nun doğru olmadığını gösteren verilerle ortaya çıktıkça,
dogmalar sarsıldı ve yıkıldı.
• • •
Bilim ve dini, birbiriyle ilişkiye sokulmayacak, arala-
rında ilişki kurulması da hiç gerekmeyen iki ayrı olgu
olarak ele almak gerek. Her ikisi de apayrı "işleyiş me-
kanizmalarına" sahiptir.
Bilim. doğanın yasalarını deney ve gözleme dayana-
rak inceler. Nesnelliği araştırır, kanıtlar bulur. Kendine
özgü bir yöntemi varrfır.
Yaratıcıya inanmanın, dini anlayışın ise bilime, bilim-
sel yönteme gereksinimi yoktur. Bu bir inanç sorunudur.
Bu nedenle bilim de, din de, insan düşüncesinin apay-
rı i&ietkinlikalanıdır.
Ama bir insan hem tanrıya inanabilir hem de bilim ya-
pabilir. Bunun örneklerı boldur.
Evrensel çekim yasalarını keşfeden Newton aynı za-
mada bir teologdu. Kalıtımın yasalarını keşfeden Men-
del de bir papazdı. Tıpkı, evrimin yasalarını ortaya ko-
yan Darvvin gibi. İslam dünyasında da bilimle uğraşan
ve önemli veriler elde eden değerli İslam bilim adamiarı
vardır.
Ama bu bilimciler, inançlannı hep ayrı tuttular. İnanç-
lannı bilimle bağdaştırmak gibi imkânsızı denemeye,
dini görüşlerin kılavuzluğunda bilim yapmaya hiç kal-
kışmadılar. Bilim üretirken, dini görüşlerinin propagan-
dasını da yapmadılar; bir din adamı gibi davranmadılar.
Bugün yaratıcıya inanmayan çok önemli bilim adam-
larının yanı sıra, yaratıcı kavramını benimseyen yine
çok önemli bilim adamiarı da var. Ortak paydalarını
inanç değil, bilimin verileri oluşturuyor
Hiç biri, din kitaplarında geçen ve bugün bilimin orta-
ya çıkardığı gerçeklerin bir kısmıyla çakışabilecek cüm-
leleri çıkartarak, dinle bilimin birleştiğini savunmaz.
Çok önceleri yaşamış Eflatun ve başka felsefecilerin ki-
taplarında da, bugunkü bilimin verilerini destekleyebile-
cek görüşler vardır.
• • •
Ortaçağda bilimi, aydınları kasıp kavuran •Hıristiyan
dini bugün bilimin verileri karşısında evren yorumunu
durmadan yeniliyor.
islam entelektüellerinin de günümüzde bilimi, kendi
yasalarıyla, işleyişiyle başbaşa bıraktığını, önemli bir
tutum değişikliği yaşadıklarını görüyoruz.
İnanç, bilimin berraklığından, ortalığı aydınlatmasın-
dan korkmamalı.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığı bütçesi
Eski bakanla yeni bakan
arasında sert tartışma
ANKARA (Cumhuriyet Bü- Özal'ın ILO sözleşmesini veto
rosu) - TBMM Genel Ku- etmesini eleştirerek "Hâlâ
rulu'nda Çalışma ve Sosyal MESS Başkanı gibi davranı-
Güvenlik Bakanlığı bütçesi yO
r" dedi. ANAP grubu adı-
görüşülürken, eski bakan Im- na konuşan eski bakan îmren
ren Aykut ile yeni bakan Aykut. Moğultay'm "işçi
Mehmet Moğultay arasında könfederasyonu kongrelerin-
tartışmaçıktı. Aykut. Moğul- de de işveren toplantılannda
tay'ın "işçiler tarafından da da protesto edilen yegâne ça-
işveren tarafından da yuhlan- Jışma bakanı olduğunu" söy-
dığını" belirterek "Size işçinin ledi
sırtmdan politika yapt.r- D Y
p grubu adraa konuşan
mam dedı_ Moğultay ise K m k k a
fe M i l l e r v e k
jij A b d
^ r
.
Aykut a, bakanlığı donemın- rahman ü n
, ü d e M o g u l t a
.,
den bazı uygulamalan anım- _!__.:__•• ,->.-• rr>/ -./?• __J__
satarak ""Dokunulmazlığı-
mın kaldınlmasını talep
edivorum' demenizi beklıyor- .-k f ft h k
„ , k
dum. Varg.daaklanrnal.yim t e l e n d i r e r e k
. . ^ ^ l e n ?
demelıydınız karşılıgını ver- ^^^ gitmeli "dedi
uı.
Çahşma ve Sosyal Güven- Çahşma Bakanı Moğultay
lık Bakanlığı bütçesi göriişü- eleştirileri yanıtlarket.,
lürken CHP adına konuşan ANAP dönemini eleştirdi.
Istanbul Milletvekili Mehmet Moâultay, SSK'yı devraldı-
Sevingen ile RP adına konu- ğ,n
da niaaş ödeyemeyecek
şan Tokat Milletvekili Fevzi halde olduğu, bu ay kuyruk-
İnceöz. iş güvencesi yasa tasa- larda sıkınt. olmadığını belir-
nsının bir an önce genel kuru- terek, İmren Aykut'a, "Be-
la geürilmesini istediler. İnce- nim dokunulmazlığımın
öz, bu tasannın alt komisyo- kaldınlmasını talep ediyo-
na gönderilerek "bir nevi rum' demenizi beklerdim,
morga kaldınldığmı" söyledi. 'Yargıda aklanmalıyım' de-
SHP grubu adına konuşan meliydiniz. Ben çok yerde
Hatay Milletvekili Ali Uyar, eleştiriler alıyorsam, tabulan
Cumhurbaşkanı Turgut yıktığım içindir" diye çattı.