Katalog

29KASIM1992PAZAR CUMHURİYET SAYFA KULTUR 11 Saflye Ayla yeniden sahnede I kiltür Sen isi- Ü nlü ^ruçı Safive Ayla. 51 yıl aracan sonra Alabanda Opeeti'nde veniden sahneye çskscak. I941\ılında Tepebaşı Yazlık Bahçesi"nde >»hıelenen opereıte rol alan Safıye Ayla. y ine o zamanki roliyle Ânkaralı sanıtseverlerin karşısına çskacak.ADOBve Alaîanda Tunzmin kattılanyla gerçckleştırilen Alabanda Operetı Anlara'da bugün ilk kcz sahnelenecek. lstanbul Belediyesi ŞehırTîvatrolan vöretmenlerinden Yıldtnm'ın Yamlmaz'ın sahıeve koy duğu oy un hakkında Alabanda Turizm yetkililen." Aynı isme sahip olma özelliğinden yola çıkirak şirkeılerin sanat yaşamınakatkıda buhnmalanna örnek olmaktadır" dediler. Tiyatrocutarın davası • ANKARA)AA)-Devlet TKatroları eskı gcnel mödürü Bozkurt Kuruç'un kendisini '"Othello" oy unundakı "Dürüst adam rolünü oy namaktan haz du\an kötü karakter( İago)" tipîemesıne benzeterck hakaret eltıği gerekçesiyle De\ let Tıy atrolan Genel MüdürYardımcısıTamer Le\ent hakkında açtığı 50 mılyon liralık tazminat da\asısonuçlandı EuropaÖdülü İspanyolyazara • Rültür Senisi- Bu yılki Europa Edebiyat Ödülü'nü İspanyol >azar Manuel Vazquez Montalban aldı. \T Kültür Bakanlan tarafından 1989yıhndanbu yana vcrılen 28 bin dolarlık ödüle Montalban "Gahndez" adlı romanıyla değcrgörüldü. Polisıye romana yenı bır soluk ve renk getirdiğı kabul edılen Monlalban. yapıllannda gcrçekle kurgusal olanı başanyla harmanlamasıyla tanınıvor. "Galindez"de. bir Bask militanıyla, ABD'de ölümünü araştıran bir Amerikalı üniversite öğrencisının başmda geçenlcr anlatılıyor. VasfiRızaZohu Parkı •İSTANBL L(AA)- Şanyer Belediyesi. bir parka, önceki gün ölcn, liyaıro sanatçısı Vasfi Rıza Zobu'nun adını verdi. San>er Belediyesrden yapılan açıklamada. parkın. Kazım Karabekir Mahallesi"nde bir süre önce hızmetc girdiğı belırtildı. bu hafta bilsak CtHANGtR SEVÖNERLERİ 4 TURKIYEDE SMLLEŞME VEDEMOKRASÎ SORUNU 3. Denttoas ve UhcçıiA 1 Aralık Salı : 19.00 Marksizmin Entemasyonalizminden Geç Ulusçuluğun Şovenizmine: Dağılan Doğu Bloku Doğu PERİNÇEK Ertuğrul KÜRKÇÜ Ali SİRMEN 3 Aralık Perşembe: 19.00 Yüzyıl Başladığı Gibi mi Biüyor? : Demokrasiye Yönelen Tehdit Aşırı Ulusçuluk Ahmet Zekı OKÇUOĞLU Ali BAYRAMOĞLU 4 Aralık Cuma: Haftanın Konusu: Tiirlciye'de Kadın Haklan Yücel SAYMAN ZaferTOPRAK Ayşe DURAKBAŞA 30 Kasım Pazartesi: 19.30 Tiyatro: "Sıcaklık" Yazan: Ewa PoKas Yön: Laurent Leyy Oynayan: Esen Özman Tai-Chi Chuan Harekeılı Medıtasyon Erol KESKİN yönetiminde Görsel Sanat Atölyeleri Mehmcı GÜLERYÜZ yöneiiminde Perşcmbe-Cuma Fotoğraf ve Sin«ma Atölyesi Selçuk TURANU Seramik Atölyesi KadnyeEzel AĞAOĞLU yönetı'minde Sah - Pcrşembe-Cumanesi Cafe-Foyer-Bar(Ginş) Rock Cafe-Bar(5.Kat) Çok farklı kültürlerin barındığı İstanburda bu yıl 'Kültürel Farklılıklar' başlığıyla gerçekleştirilen bienal yann sona eriyor Fark göremiyorum, ya siz?C j • ^j • s ^J BFRAL MADRA ^^TCtfu ve deneyimli kadro kurmayı ihmal et-, aörrnuş ve vaveınlaşmıştır. En son örnek küresel ve BERAL MADRA "Postmodern. modernde tasvır edilenin içindeki 'tasvir edilcmcyen" ile ovnar: güzel biçımlerin avuntusunu ve gerçekleşemeye- cek olana birlikte özlem duymayı. gerçekle- şemeyecek olanı birlikıe paylaşmanın ya- raitığı uzlaşmayı yadsır: ycni lasvirlcrin arayışına girerken. zevk uğruna kendini yı- vipbıtirmeden. •tasviredilcmeyerTi kabul eı- mek için duyarlığı keskinleştmr. Postmo- dern. bir sanatçı ya da yazar felsefeci ile aynı durumdadır. Yazdığı metin ve yarattığı yapıt. önccdcn kesinleşmiş kurallarla yön- îendirilemez ve belirleyici bir yargının ölçüt- lerine göre yargılananıaz. Bir metne ya da yapıta yalnız bilinen sınıflandırmalar uygu- İanamaz. Tam lersine, bu kurallar ve sını- flandırmalar. metnin vc yapıtın aradığı şey- lerdir. Sanatçılar ve yazarlar kuralsız çahşı- rlar: gelecekte vapılacak olanın kurallannı kumıaya çahşırlar. Bu nedenle de yapıl ve metin "olay" karakteri laşır. Yinc bu nedenle de yapıt >a da metin. yaratıcısı için ya gecikir ya da calışma çok erken başlamıştır. Demek ki postmoderni gelecek-öncesinın çelişkisi (post-modo) olarak düşünmeliyiz." Jean-Françoıs Lyotard'ın 1982de yazdığı "Post-Modern Nedir? Sorusunun Yamtı" başlıkh yazıdan alınan bu düşünceler. 3. Uluslararası İstanbul Bicnali'nın izleyicileri için bır anahtar olabilir. İstanbul'daki top- lumsal. kültürel. çevresel çelışkilerin kilit alanlanndan birisi olan Haliç kıyısında, er- ken-sanayi özelliklerini taşıyan bir fabnka olan Feshane. İstanbul için "gelecek-öncesi" bir sürecin kültür ve sanat fabrikasına dö- nüşmektedir. Bienal bu yapı ıçindc gcrçekleştirilerek iki taşla birkuşvurulmayaçalışıldı: uluslararası sanat orıamından gelenler hem bienali izlc- diler hem de İstanbul'un ilk "sanat müzesi" için bir ön-gözlcm yapma olanağı buldular. Bu "sanat müzesi" teriminin. müzenin kav ramı. içeriği ve uluslararası sanat sistemınin parametreîeri açısından bır belirsizlik çağnştırdığını gözlcmledik. 1986 yazından bu yana bienalleri oluştu- ran İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı'nın. çe- şitli nedenlerle bilimsel ve teknik altyapı. sü- miş olması. bu bienalde de ciddi bir aluapı boşluğu olduğunu ortaya kovdu. Sanatçu küratör. müze müdürü konuklanmızdan duyduğumuz eleştirileri açıklamakia yarar görüj oruz: Basın toplantısında ve açılış ko- nuşmalannda müzenin miman Gae Aulen- ti"den. müzenin kavramından. Türkiye'dekı çağdaş sanat durumundan hiç söz edilmc- mesı: aelen konuklan İslanbul sanat ortamı- görmüş ve yaygınlaşmıştır. En son örnek Dokumenta Kasserdır. Türkiye. "farklı" konumuna karşın uluslararası sergi olayına "farklı" bir bakış açısı getirememiştir. Bienalin başansı, "kültürel farklılıklar" başlığı ıle gelen yapıtlar arasındaki ilişkide saptanmalıdır. Gencl bır değerlendırme ya- parsak. yapıtlan ıkiye ayırabiliriz: İçerdikle- ri düşünce ve ka\ramı (siyasal. ekonomik, toplumsal. kültürel, çevresel) doğrudan doğ- uyum ıçınde bir sanat dilinin varlığı açıkça belirgindir. Farklılık, çağın ilerleyen düşüncesine ve bu düşünceyle bir- likte birbiri üstüne binen çağdaş sanat aşa- malanna katılma özelliklen ve oranlannda. Bu oranlann yüksek olmasını. sanatçının ıçinde bulunduğu çevre ve ortamın bütün olanaklannı kullanabilmesi sağlıyor. Sa- natçılann kültür kökenlerindeki farklıhk- lanndan çok. çağın siyasal ve ekonomik ide- • BuyüI6 ekim-30kasım tarihleri arasmda Büyükşehir Belediyesi Nejat Eczacıbaşı Sanat Müzesi'nde gerçekleştirilen 3.Uîuslararası İstanbul Bienali'ne 15ülkeden75 sanatçıkaüldı. na tanıştırmak için özel bir program yapı- lmamış olması: küratörlerin \erdigi konfe- ranslann boş olması; geleceğeyönelik işbirli- ği için bir "muhatap" bulunmaması gıbi... 3. İstanbul Bienali'nin son yıllarda Av- rupa"da gerçekleştirilen ve giderek anlam- sızlaştığı belirtilen etkinliklerden bir farkı yoktur. Birkaç ünlü sanatçı yanında. farklı kültür kökenleri olan. uzak ülkelerin adı az duyulmuş sanatçılannı çağırmak 1989'da Paris'teki "Yeryüzü Büyücülen" sergisi ile başlamış. dünya sanat çevrelerinde ona\ ruya ve kolay anlaşılabilir çözümler ve bi- çımlerle ifade edenler; içerdikleri düşünce ve kavramı. şifrelenmış ve ıç içe geçmiş meta- forlarla ifade edenler. Bu bağlamda. özellik le siyasal-ekonomik eleşıiri ve yorum içeren yapıtlarda. bıçim, estetik ve sanatsal dönü- şümün yenilgiye uğraması olasılığının yük- seldiğini izliyoruz. Bu sergi. dünvada kültü- rel farklılıklar vardır ve bunlar sanat yapı- tlannda gözlemlenebilir sav ını ileri sürüyor- sa. bu farklılık ne içerikte. ne düşüncede. ne teknikte. ne de malzemcde eörünmektedir: olojilerinm yarattığı kültürel farkhhklarla. Doğu-Batı. ilerlemiş-geri kalmış. azınlık- çoğunluk, liberal-totaliter. demokrasi- komünizm gibi karşıthklarta karşılaşıyoruz. Sanat düzeyindc bıle. üstünde çok konuşu- lan -belki gereğinden çok konuşulup uygu- lanmayan- "küresel cşitlik ve dıyalog" deni- len durumun yerleşmediği çok açıktır. Siya- sal ve ekonomik ortamlan bunalımlı. sorun- lu ülkelerin sanatçılan "sorun" üretirken, en azından ekonomik açıdan rahat ülkelerin sanatçılan "•felsefe" yapabılivor Bu sergi çokzamanyok. hazırlık şimdıdenbaşlamalı 1 kültürel farklılık değil, "olanak" farklılığı göstenniştir. Bu sergıde. Feshane"nin mekan özellikleri yok edilerck. ülkeleri ayırmak üzere panolar kullanılmıştır. Oysa. kültür farklılığı, ancak \ apulara göre yapılar. bir düzenlemede orta- \a konulabilirdi. Sanalçılar arasında bir hi- yerarşi olmaması. özcliikle Christian Bol- tanski gibi, 6O'lı yıllann ortasından bu yana sürekli zirvede olan bir sanatçının, daha adı yeni duyulan sanatçılarla birlikte olması ya- pay bireşitlik olarak duruyordu. Bienalin kalıcı belgesi olan katalog. ya- bancı küratörlerin seçtikleri sanatçılann ve yapıtlann kavramlannı açıklayan meıinlerle doludur. Söz konusu "gelecek-öncesi" süre- sıne yeni başlayan Türkiye'deki izkyicinin, sanal anlavışırıı değıştirmek için özel bir ilgi- ye ve yardıma gereksinimi olduğu, uluslara- rası sanat oriamının da Türkiyc'dcki çağdaş sanatı yakından tanıma isteği olduğu düşü- nülürse. ne bienal danışmant Jale Erzen'in, ciddi sorunlara üstü kapalı yorumlarla deği- nen katalog önsözü ne de bienal küratörü Vasıf Kortun"un "deneme" özelliği taşıyan katalog yazısı. bu gereksinimlere yanıt ver- memıştir. Türkiye sergisindckı yapjtlara gclince... Karamustafa. Tenger*ve Onur'un yapıt- lan. geleneksel külıürünü kente taşımaya çalışırken. tüketım ekonomisinc yenık dü- şerek kimliğini yıtiren Anadolu kitlelerinin İsıanbul'u işgal edişlerini. çözümlemesı ko- lay. izleyiciye "keşir" zcvki vermeyen allego- rilcr ve simgelerle yansıttı: bu, Kortun'un İstanbul'un oldukça karmaşık bir metropol megalopol olarak tasvir ctmeye çalışan mct- niyle örtüşmedi. Genel küllür sprunlanna vc staıükocu bakış açılannın eleştirilerine gön- derme yaptıklan için. Birsel ve Tolon'un vapıtlanyla küratörün "Mekan Ruhu Ola- rak İstanbul" yazısı arasında da inandıncı bir bağlantı kuramadık. Uluslararası İstan- bul bienalleri. Türkiye'nin çağdaş sanat kimliğini uluslararası sanat ortamında karu- ılama girişimidir. Dünyayı etkileyecek. İstanbul'u kültür başkenti olarak gündcme getirecek bir uluslararası sergi düzenlemenin bır iş olmadığım görüyoruz! 4. bienale Kainat Barkari Pajonk'un resim sergisi İş Bankası Sanat Galerisi'nde Tuvalime çığhklaryansıyof ALPAY KARTEKtN Kainat Barkan Pajonk'un 26. kişisel sergisi Türkiye İş Bankası, Beyoğlu Par- makkapı Sanat Galerisi'nde yann açıh-' yor. 30 kasım- 25 aralık tarihleri ara- sında devam edecek sergide, sanatçının 28 yağlıboya tablosu yer alacak. "Her sergim yeni bir sınavdır. Daha iyi olmah düşüncem, başlıca kaygım ve sorunum oluyor. Resim yaparak mutlu oluyorum. yaşamı seviyorum. Tüm ser- gılenm bir birikimin çoşkuyla boşalımı oluyor." Kainat Pajonk'un resimlerinde duy- gu ile mantığın dengesi izleyenle sıcak bir bağlantı kuruyor. Tuvale giriyor, sa- natçıy-îa buluşup, bırakılan geniş boş- luklarda dolaşıyor, söyleşiyor, kendi- nizden eklentiler yapıyor, bütünleşiyor- sunuz. Doğayı çok dikkatli gözlemle- yen, algjlayan Kainat Usta, güzellikle- rin arkasındaki gizleri. gerçekleri bazen özdeşlerek. bazen de çeHşerek aüçlü an- • Kainat Pa- jonk'un resim- lerinde duygu ile mantığın dengesi izleyen- le sıcak bir bağ- lanU kuruyor. latımıyla tuvaline aktanyor. Kendine özgü yahn, dengeli, biçimşel anlaüm tarsıyla insan doğa ilişkilerini resimle- rinde yargılıyor. Doğayı taklit etmeden yorumluyor. peyzajlanndaki yorgun renklerin dramatizmi, natörmortlan- nda a\ıl renklerle canlanıyor, yaşam buluyor. Boyanm deneyimli kullanılışı. ışığın uçanhğı. bilinçli sürpnzler, natür- mortlanna yeni bir anlayış getiriyor. So- mut- soyut öğeleri ölçülü. problemsiz kullanımı. özgün güçlü anlatımı resmin dinamizmini sağlıyor. "Babamın görevi icabı, 2-3 yılda yenı bir il veya ilçeye göçerdik. Alıştığımız evimiz. dostlanmız, okulum, öğretmen- lerim, eşyalanmızın bir kısmından ayn- lmak zor olurdu. Oysa denklerin üzerin- de sıçramalanm, garlardaki telaşlı kala- balık, tren penceresinden hızla geçip. yavaş yavaş kaybolan rengarenk. bit- mez tükenmez ovalar, dağlar. vadiler. sonsuzmuşcasına uzanan mavi denizler. benı çok etkiler, avundururdu. Bugün fırçayı elime alınca, geride ka- lanlar bilinç alumın sislerden annıp. tu- valime renkler, genış espaslar, suskun- luklar. çığhklar olarak yansıdığını du- yumsuyorum." 1954te Güzel sanatlar Akademisi Resim Bölümü, 1955deZekı Faik İzer atölyesi. bu arada konservatuarda ko- nuk öğrenci olarak tiyatro eğitimi ve akademıde Goldoni uygulaması. 1960'- da mezuniyet. Sonraki yıllar. resim. re- sim. resim...Yurtiçi, yurtdışı (Frank- furt. Oflenbach, Moskova) karma ve kişisel sergiler. başanlar... Ceyhun Atuf Kansu Şiir Ödülü Çağdaş bir dünya görüşü ve dil bilinciANK.\RA (Cumhuriyet Bürosu) - Ceyhun Atuf Kansu Şür* Ödülü'ne katılma koşullan açıklandı. Her yıl düzenlenen Cey- *ıun Atuf Kansu Şiir Ödülü'ne katılma koşullan şöyle: "Ödüle aday olan yapıtlarda, Ceyhun Atuf Kansu'nun şiir anlayışı göz' önüne alınarak, çağdaş bir dünya görüşü ve dil bilinci lemel ölçüt olacaktır. 15 Ocak 1992-15 Ocak 1993 tarihleri arasında yayımlanan bü- tün şiir kitaplan ödüle katılabilir. Aynca, Ödül Vazmanlığı. bu kitaplar arasından. çeşitli nedenlerle katılmayan kimi yapıtlan da ödüle aday gösterebilir". Çeşitli nedenlerle kitap halinde basılmamış. ancak kitap bü- lünlüğü taşıyan şiirlerle de ödüle aday olunabilir. -Seçici Kurul; Gülten Akın. Talip Apaydın, Refık Durbaş. Ahmet Erhan. Ba- har Gökler (ailesi adına)_._ İsmail Karaahmedoğlu, Emin Öz- demir'den oluşmaktadır. Ödülü kazanan yapıt. her yıl Ceyhun Aluf Kansu'nun ölüm yıldönümü olan 17 mart günü acıklana- caktır. Ödüle son kaüima ve aday gösterilme tarihi 15 Ocak 1993"tür. Ödül, tek bir şiir yapıüna (kitap ya da kitap bütünlüğü taşıyan şiirlere) verilecektir. -1993 yılı için ödülün parasal tutan 1 mily on 500 bin Türk Lirası'dır. Ödüle aday olacak yapıtlar. şairin adı. açık adresi ve kısa ya-. şamövküsüyle birlikte 7 adet kitap ya da 7 kopya dosyayla' lşık Kansû, İnküap Sokak,No:19 4, Kızılay ANKARA' âdfesineel- den ya da postayla göndcnleccktir. Ödüle katılan yapıtlar. sahip- lerine geri verilmeyecektir"' Haftalık çizgi roman derginiz ÇEKİN! Bakan Bey ile ünlü Gazeteci Hanım'ın çarpık ilişkisi... Hasan Kaçan yazdı, Ergün Gündüz çizdi. GÖNÜLE YASAK OLMAZ" Joker'de! bikak, sırasclviler cad., soğancı sok. 7 cihangir 243 28 79-99 HASAN/ERGÜN GÖHULt YA5AK OiMâi... NECDET ŞEN/MCMET ME MKMO GAUP MtMN KAÇMİ • UkTW DCMİBd ATİUA ATA1AT • İÛMN H M YAfAÜOttll • N W DUBAK TUCM A I M M • UkMta I H LİRAI Z I N C I R I JOKER HER PAZARTESİ BAYINIZDE /İSTANBUL /ANKARA /BüfiSA YAYINKUSAGI ÇEVRENIZDEN BÖLGENİZDEN YAYINLARLA