15 Kasım 2024 Cuma English Abone Ol Giriş Yap

Katalog

Aylar
Günler
Sayfalar
Cumhuriyet tmtiyaz sahibi: Berin N«di • Genel Yayın Yönetmenı: Özgen Acsr • Genel Yayın Koordinatöru: Hikmet Çetinkaya • Yazı Işlerı Mudurıl: Cefaü Başlangıç • Görsel Yönetmen: Ali Acar • Düzenleme: Mustafa Sağlamer • Ankara Temsılcisi: Cuotyi Arcayurek Haber Müdurier IstanbuJ Haberleri: Şcnay KaJkan Dıj Haberler: Ergna BaJa Iş-Ekonomi: Şukran Ketenci Yurt Haberleri: Mehmet Saraç Kültur: Cetal Üstcr Makaleler: Sami Kanören Spor: Abdulkadir Yiicdman Duzeltme: Abdullah Yazıcı • Muessese Müdur V.: Erol Erkut Koordinatör Abrael Korulsao • Muhasebe: Bıiieat Vener • Idare: Hiiseyin Gürer Mnstafs Balbay, Işık Kaasu Izmir Temsilci V. Serdır Kızık Adana fşletme: Önder ÇeUk • Bilgi-tşlem: Nıil lnaJ • Bilgisayaı Sistem: Müriivel Çiler Temsilcısi: Çetin Yigeaoglu > Reklam: Reha Işıtman Basım: Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecilik T.A.Ş. • Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basrtl ve Yayıncıbk A.Ş. Türkocağı Cad. 39/41 CaJJoğlu 34334 Ist. PK: 246 tstanbul. Tel: 512 05 05 (20 hat), Telex: 22246, Fax: (1) 513 85 95 • Bürolar Aaku*: Z. Gökalp Blv. lnkılap S. No: 19/4, Tel: 433 II 41-47, Telex: 42344, Fax: (4) 433 05 65 • tzmir H. Ziya Blv. 1352 S. 2/3 Tel: 83 12 30, Telex. 52359, Fax: (51) 89 53 60 • Adaaa: Inönu Cad. 119 S. No: 1 Kat: 1, Tel: 59 37 52 (4 hat), Tetet: 62155, Fax: C71) 59 25 78 I \k\IM >K\SIM Imsak- 5.26 56 Öğ!e 11.56 İkındi: 14.23 Akşam: 16.45 Yatsı. 18.10 TVradyasyon yayıyor • ERZIRLM(AA)- Alatürk Üniversitesi Araştırma Hastancsi Rad> oloji Anabılim Daiı Başkanı Prof. Dr. Şefık Güney.tclevızyon tüplcrinden az miktarda radvasyon ya>ı!dığını bclirterek telcvizyondan yavılan (.\)ışınlannın kadın veerkek üremeorganlannda lahribai vaptıeını bildirdi. Prof.DrGüıiey.(X) ışınlannın. kadınlann hamilcliklcrinivebu aşamada çoğalan gcnç hücrcierin tamamını ctkilcdiğinisöylcdi. Gençler banş istfyop • ANKARA (AA)- ilkokul. ortaokul vcliseöğrencileri üzcrindegelecekle ılgilı lcpkilen ölçmck için vapılan vearaştırmada. ilkokul öğrencilerinin gelecekte temiz birçcvredc, ortaokul ve lise öğrencilerinin ise banş dolu birdünyada yaşamak istedikleri belirlendi. A.Ü. EğHim Bilimlcri Fakültesi araştınma görevlisı Mehmet Gültekin tarafından yapılan. "Eğitim Programlannda Geleceğe İlişkin Motiflerve Öğrencilerin Gelecekle İlgjli Tepkileri" konulu araşiıımadan ılgınç sonuçlar çıktı. Ankara'da Mamak. KurtuluşveÇankaya bölgelcrindcki okullarda yapılan araştırmada, "Gelecekte nasıl birdünyada yaşamak isterdiniz" şeklindeki kompozisyon sorusunda ilkokul öğrcncıleri "Temiz bir" dünya". ortaokul ve lise öğrencileri ise "Banş dolu bir dünya" yanıtını verdiler. Tüpgadı sobalara dikkat • ANKARA(AA)-Ha\a soğukluğunun artmasıyla, kalorifcr ve kömür sobasının yeterii olmadığı durumlarda, radyantipi(tüpgazlı) sobalann kullanımında çok dikkatli olunması ıstendi. Geçen günlerde ölümlere nedcn olan bu tip sobalann boru bağlantılannın çok iyı kontrol edilmesi önerildi. Çöcuğu kalıba sokmayın tstanbul Haber Senisi - Şişli Terraki Lisesi Rehberlik Vakfı'nın düzenlediğı ilk halka açık toplantı dün gerçekleşti. Toplantıda Doç. Dr. Doğan Cüceloğlu. avnı adlı kitabından yola çıkarak "içimizdeki Çocuk"u anlattı. Dünyada "geliştirici aile" ve "kalıplayıcı aile" olmak üzereikitüraıle bulunduğunu belirten Cüceloğlu. kalıplayıcı aile içinde doğan çocuğun içine kapanık, mutsuz ve sürekli suçluluk duygusu. utanç duygusu içinde olduğunu söyledi. Butürailenin sağhksız olduğunu v urgulay an Cüceloğlu, topluma kalıplayıcı aile tipinin damgasını vurduğunu veyaratıcılığın oluşamadığını belirtti. Cüceloğlu. bu sağlıksız aile tipinde içimizdeki çocuğun öjdüğünedikkat çekti ve "İçinızdeki öldürülmüş çocuğu. çocukluğu anlamaya çalışın Ondan sonra bunu geliştirebilir. kendi çocuklannızın içlerindekı çocuğu öldünnemcyı başarabilirsiniz" dedi. Copy Club söyleşileri İstanbul Haber Sen isı - Kcklanı Yi'AirLırı I icrncâf nin dü/enlediği C\>p> Club Sö\ lcşılcn'nin bu ı>. ki koıuıûu. Âjan>. Ada'dan I r»iıı Siilınan. Söyleşı. İSM e.ılc Kırında. bu akşdin saat l*l.3(l"da başlavjcak. Konu: Rcklamcılıkıa gece uçuşu Ağva'ya yeni çehre İstanbul Haber Servisi - Ycşil bitkıdokusu.eeniş kumsallan \edcnizi ileyeni bir uırizm mcrkczi olmaya hazırlanan Ağva. sahip olduğu doğal güzelliğını korumaya dev am ediv or. Henüz bozulmamış doğal güzelliklerinin gelecekte de bozulmaması için büyük çaba gösteren Ağvalılannen büyük desıeği Ağva Beİcdivesi. Çevregüzelliğinin korunabilmesinin tek çıkar yolunun kaçak yapılaşmayla mücadeleden geçtiğıni belirten Ağva Belediyc Başkanı " OrhanErtürk. •ilçedeki kaçak yapılan kcndi cllc'riyleyıkıyor. Bu hafta bisiklet için birşeyler yapın, bisikletinizle çocukluk dünyanızın smırlannı rüzgârlara çevirin Pedal çevirin., içinizdekî çocıık ııyaıısm ŞULEALPASLAN Her şeye inancınızı yitirdiyse- niz. kendinize beyaz bir bisiklet alın ve çocukiuğunuz sıze kal- sın. Pedalı ilk çevirişinizde. yo- kuş aşağı yola düşmenin heye- canını kolunuzda bir sıynkla at- latsanız da bisiklete binmenin ilk adımlan atılmış. bisiklet rü- yalannızdan çıkmış. sepetıne papatyalar konur hale gelmiş- tir. Artık sız de mahallenin bi- sikletlilen arasına katılırsınız. Günün ilk ışıklannda. mahalleli veni bisikletinizi küçük bir me- rasimle kendı çetelerine konuk eder ve böylece yeni maceralara hep birlikte kucak açılmış olur. Bisiklet, çocukluk dünyamı- zın sınırlannı rüzgârlara çevinr. Sonra okullu olur, sınıflan dol- durunjz. her küçük tatil aralığı bize veni yollan ve bısikletimızı çağnştınr. Onu arkadaşlan- mızla paylaşınz. Teken patlar, su dolu leğenler "annemizin banyosu'nu tamırcı dükkânına çevirir. Azar işitır. yeri göğü toplamaya çalışınz. Çünkü, bi- sikletimiz için bize verilen cvi dağıtma "hakkı"nı yitirmek. "yaşama hakkfnı >itirmek de- mektir. Katlanamayız. Bisiklet çocuk kalbimize açtığı ufuklar- dan sonra, yaşlanmız ilerlerken de - eğer onu gerceklen kulian- masını bilirsek - arkadaşlığına devam eder. Şimdı onu beyaza boyayın. size "beyaz bisiklet" teorisinden söz edeceğiz. Beyaz bisiklet teorisi 1964 Amsterdamı'nda anar- şist ressam Robert Grotvelt ve ıki arkadaşı "Oluşum. bir şeyic- ri provoke etmelı" dünya görü- şünden hareketle "Provo"" adlı birdergiçıkarmaya vealternauf eylemlere başlarlar. Giderek 13 bin oyia şehir meclısinde söz sahibı olurlar. Evsizlik sorununu vurgulamak için bütün evleri. hükümet bına- lannı beyaza boyarlar. Ardın- dan insanlan asfalt terörü. gü- rültü ve trafığin karbon monok- Kentlerde araba terörüne bisikletlerimizle cevap verebiliriz. sit canavarlanndan bağımsızlaştıracak "beyaz bisiklet" eylem planı ortaya çı- kar. Toplum malı olan beyaz bisiklet kılitlenmeyen ilk serbest ulaşım aracıdır. Gereksınim duyduğunuzda onu kullanır ve ardından bir başkası için bırakırsınız. Bütün şehir insanlan özel mülkiyet ve otoriteye bir tepki ola- rak basitliğin ve temizliğin sembolü be- yaz bisiklet planını benimser ve yaşama geçirırler. Ancak şehir polısi bisikletle- rin çalınabilirlığini "kanıtlayarak" bu uygulamayı yasaklar ve eylem engel- lenmiş olur. Bir bisiklet panayjnnın da' sonudur bu. Bisiklet tarih sahnesinde yürümeden önce uzun süreemekledi. Üzerindeiler- lemek için yerden destek almanız ge- rekıvordu. 1791 yılında Fransa Krallık Sarayı'nın bahçesinde gövdesi tahta çubuklardan oluşan ve "selerifer" deni- len bir makinenin halka gösterimi Kont Sivrac tarafından gerçekleşü'rildi. 1839 yılında îskoçyalı demirci ustası Kirk Patric MacMillan bisikletin ba- bası sayılıyor. Ancak pedal sisteminin yaratıcısı ise Fransız Pierre Michaux. Bu yüzyıhn sonunda Avrupa'da kuUanınu oldukca yaygınlaşan bu iki pedallı. iki tekerli aletin adı Latince "Velosiped" -ayak hızı-olarak değişti. Ekde- lerimiz de ona velespit demezler miydi? ilk bisiklet reklamı. 1885 yı- lında Batı basınmda yer aldı. Tekerleklerinde lastik olmadı- ğjndan adı "'kemik titreten"di. Bisiklete lastiklerin takılacağı jantlar, fren ve vites sistemleri ise yıllar içinde eklenerek geliş- tirildi. Yeni modelleri üretildi. 1980 yılında Amerika'nın Kalifornia eyaletinde 68 kuşağını yaşamış bir grup insan, teknik yaratıcı- lıklannı kullanarak dağ bısık- letleri yaptılar ve geziler düzen- lemeye başladılar. Böylece doğa ve bisiklet tutkusu iç içe yaşanır oldu. Şımdi bizde de dağ bisikletleri revaçta. Belki de bu hava kirliliğinde bisiklete binmeye cesaret ede- meyenler dağlan bayırlan ter- cih eder oldu. Oysa, araba terörüne bisik- letle cevap vermek için kent içi ulaşımında yeşil maskelerimız- le beyaz bisikletlenmize binıp işlerimize, okullanmıza gide- mez miyiz? Türkiye'de yeni oluşturulmaya çalışılan bisiklet "ekolü"nün kilometre taşlann- dan birisi Kızıltoprak"ta yeni açılan Velespit Bıke Shop. Sami Çiput mimarlıktan, dağ sporlanndan ve mağa- racıLıktan sonra bisiklet danış- manlık-satı; ve tamir merke- zinde karar kılmış. Çevrede bisıkleünin sepetin- de bebekleriyle alışverişe çıkan ev kadınlannın sayılannda artış olduğunu belirten Çiput, bisiklet kullananlan doğada yeni yerler keşfetmek için pedal çevirmeye çağınyor. Camel Trophy'ye de katılmış san bir jeep ile h'a'fta sonlan iki rehbereşliğinde lOkişilik turla- ra katılmanız mümkün. Hatta isterseniz dağ, deniz kenan ya da orman rotalannın seçimini birlikte yapabibrsıniz. Kendı ormanınızı kendiniz seçin ve bu hafta bisiklet için bir şeyler ya- pın.... Bisiklet Parkılrlan: Kadıköy Fenerbahçe-Bostana-Dragos sahil yolu. Sarayburnu-Yeşilyurt-Yeşıl- köy sahil yolu. Doğa Turlan:Taşdelen-Polonezköy (8 kilometre) , Polonezköy Mahmut Şevket (6 kilometre), Bozhane Güllü Karadeniz (11 kilometrel. Riva Bozha- ne (12 kilometre) ve Belgrad Ormanı'n- da kaybolasıya bisiklet rotalan. Sapan- ca dağkn'ndan Keltepe inişi bunlardan bazılan. AIlen-Farrow savaşı sürüyor. Woody, Mia'nın kendisini ölümle tehdit ettiğini söyledi w Eski ünüme kavuşacağum saıunıyorum 9 • Allen CBS televizyonunda yayımlanan "60 Daki- ka" programında, Farrow"un "İcafayı Yunan traje- dilerine taktığını ve tehdidini yerine getirmenin çok iyi bir intikam olacağına inandığını" söyledi. NEW YORK (AA)- "Allen- kendisini "öldürüp gözlerini Farrovv" savaşı. ünlüAmerika- oymakla tehdit ettiğini" söyle- lı oyuncu ve yönetmen Woody mesiyle trajık bir boyut kazan- AJJen'm eski eşi Mia Farrovv'un maya başladı. Allen önceki gün CBS tele- vizyonunda yayımlanan "60 Dakika" programında, Far- rou'un "kafayı Yunan trajedi- lerine taktığını ve tehdidini yeri- ne getirmenin çok iyı bir inti- kam olacağına inandığını" söy- ledi. Antık Yunanlı yazar Sop- hokles'in "Kral Oedipus" adlı trajedi türünün en iyi örnekle- rinden sayılan oyununda, Kral Oedipus tanımadığı annesi ile cınsel ilişkiye girer ve daha son- ra ilişkiye girdiği kadının annesi olduğunu öğrenince kendisini cezalandırmak için kendi elle- rivle gözlerini oyar. Süpermengeri dönecek mi?DışHaberlerServısi-İyiIerindostu. kötülerindüşmanı Knptonlu süperadam...Yani Süpeımen. Çizgi roman dizisinin geçen hafta piyasayaçıkan 75. sayısında. süperkötü adam Doomsday tarafından öldürüldü. 1938 yılından beri doğrunun, adaletin ve Amerikan rüyasınınyılmazsavunucusuolanSüpermen'ninölümü inanılmaz. ama gerçek. Çizgi roman dünyasındadoğa yasalan geçerlı değil doğal olarak. Süpeımen. DCçiz.ai roman dizisindençıkıyor. Buyaymevi- nin yonetmeni Mike Carlin: Bir Knptonlu nasıl ölür.sonu nasıl olur bizde bilmiyoruz. Süpermen. Sherlock Holmes. J.R Evvıng, Terminatorgibigeri dönecek şüphesiz. Fakat, onu nasıl geri getireceğiz? Problem bu. Yazarlar veçizerler bu meseleye şimdiden kafa yormaya başladı." Bu arada, çizgi roman yaratıcılan Süpermen nasıl döner sorusuna ilgınc yanıtlar verdi. Örümcek adamın yaratıcısı ve Marvel çizgi romanlannın yayıncısı Stan Leeşöylebirsenaryodüşünüyor: "Süpennen gercekten ölür. Bu arada ne okuy ucu ne de Süpermen. Lois Lane'nın (Süpeımenin aazeteci sevgilisi) hamıleolduğunu bilmiyordur. Ve Loisdoğumyapar, küçük Clark Kent'i dünyaya getirır. Süpermen'den Knptonlu ruhu. annesinden de insani özellikleri alan küçük Clark. kısa sürede babasının gücüneerişir. Bu arada gerçek Süpermen aslında ölmemiştir. Kendisini öldüren DC yayınlannadanlırve Marvel Yayınlan içinçalışmaya başlar." Ralph Bakshi("Cool World"ve"FritztheCat"fiImlerinin yapımcısı): "Süpeımenin öldüğünü yazan öyküler yazılabilır. Fakat. onun gercekten öleceğini zannetmiyorum. Süpermen. onuçizmek isteyen çizerler olduğu sürece yaşayacaktır." Dave Barrv (Yazar):"Bence. Süpermen Larry King'in şov programa ç:kıpeğer Amerika"nın 50eyaleti de beni isterse döneceğım diyecek." Leonard Katzman( Dallas"ın yapımcısı):"Lois Lane.duşa gidip. orada sabunlanan Clark'a kötü bir rüya gördüğünü, bu rüyada onun sözde süper kötü birisi tarafından öldürüldüğünü gördüğünü anlatacak. Clark. Lois'in anlattıklannagüleceksadece. İkisisonsuzakadarmutluluk içinde yaşamlannı sürdürecek." Allen. Farrow"un kendisine "Sen benim kızımı elimden aldın. ben de senin kızını elin- den alacağım " dediğini de id- dia etti. Allen Farrovv'la birlikte evlat edindikleri kızlan Soon-Yi (21) ile aşk ilişkisi içinde olduğunu kabul etmiş. ancak 7 yaşlann- daki evlatlık kızlan Dylan"ı cin- sel açıdan rahatsız ettiği iddia- lannı reddetmişti. Farrovv ve Allen'ın avukatla- n I arahkta Allen'ın "geçen Ekim ayında Dv lan ve Moses"ı evlatlık edinmesi konusunda açılan dava ıçın mahkemeye gi- decekler. Dvlan ve Moses'ı da- ha önceden evlat edinen Far- rovv. Allen'ın evlatlık edınme iş- leminin iptal edilmesini istıyor. Dedikodulara aldırmıyor Allen. programda yaptığı ko- nuşmada, bu tartışmalar ve ev- latlığını cinsel olarak rahatsız ettiği iddialannın kendisini ilgi- lendirmediğini belirterek "Yol- da yürürken birisınin bana bakıp da 'Hey bu evlatlığını ra- hatsız etmekle suçlanan adam değil mi?" demesi beni ilgilen- dirmiyor" dedi. "Bunun beni rahatsız etmediğini biliyorsu- nuz. En son kaygılandığım şey bu. Eğer bana çocuklanmı gö- rebileceğimi ve onlarla birlikte olabileceğimi söylerseniz. işte hepsi bu, beni ilgilendiren her- şey bu" dedi. Allen. "tümüyle olmayan olaylar üzerinde dev bir sanayi kuruldu. Yani, demek istiyo- rum ki. gittim ve her zaman yaptığım şeyleri yaptım. çocuk- İarla oynadım, onlara hikaye okudum. Ve bundan a\ ukatlar. psikologlar. bölge savcılan. özel dedektifler doğdu" dedi. Program yapımcısı Mia Far- rovv'a da Allen'ın iddialanyla ilgili olarak gelecek hafta prog- ranıa çıkıp konuşmasını öner- diklerini. ancak Farrovv'un kendilerine programa çıkacağı- nı söyiemediğini açıkladı. Farrovv'un bir sözcüsü ise. ünlü yıldızın bu konuda yorum yapmayacağını söyledi. Hamburg'da bisikletle geçen iki yıl Çevred luueketinen rinemti silak • Bisikletlilerin yoluna araba park etmek çok büyük ceza görüyor. Aynca kaldınmlarda, dük- kân önlerinde, tren istasyonlannda bisikletleri bağlayabilecek yerler yapılmış. Sokaklarda yüz- lerce sürücü, şehrin trafiğine ayn bir renk katı- yorlar. Hafta sonlannda yoğun otomobil trafiği- ne karşı alternatif bisiklet gezileri düzenleniyor. ORAL ÇALIŞLAR Hamburg'daki bisikletimi hâlâ getiremedim. Oradaki arkadaşlar. bir yolunu bulup yollayacaklardı. Aradan üç ay- dan fazla bir zaman geçti haber yoİc. Başka zaman olsa telaş- lanınm. Şimdi pek de aldırmıyorum. Gelse de ne işime yarar sanki. Hamburg'da bir vakfın davetiyle bulunduğum iki yıl bo- yunca kent içinde hemen hiç motorlu taşıta binmedim desem yeri. Ham- burg Al- manya'- nın ikin- ci büyük kenti. Bu koca kentte hiç sıkmtı çekme- den bi- sikletle dolaşa- biliyor- dum. Kentin içinde kilomet- relerce uzun- luğunda Hamburg'da kilometrelerce bisiklet yolu var. bisiklet yolu var. Bisikletlilerin yoluna araba park etmek çok büyük ceza görü- yor. Aynca kaldınmlarda, dükkân önlennde. tren istasyon- lannda bisikletleri bağlayabilecek yerler yapılmış. Sokaklarda yüzlerce sürücü. şehrin trafiğine ayn bir renk katıyorlar. Hafta sonlannda yoğun otomobil trafiğine karşı alternatif bisiklet gezileri düzenleniyor. Çevreci hareketin önemli silahlanndan birisi bisiklet. Bisiklet süriicüleri yaygın bir örgütlerune içindeler ve yeteri kadar yollan olmadığından şikâyet ederek yürüyüşler yapıyorlar. Hemen herkesin birbi- sikleti var. Türkiye'ye döndükten sonra, en büyük şokumu, sokaklarda yayalara yürüyecek yer kalmadığını gördüğüm- de yaşadım. Artık bisikletli günlenm geride kalmıştı. Fakat buna rağrnen. bu öldürücü. yıkıa trafiğe rağmen, sokakta bisiklete binen insanlan gönnek beni sevindiriyordu. Belki ben de bunca acayipliğe rağrnen bir gün bisiklete bincbilirim umudunu taşıyorum. Gençkadınaltına dahameraklı• Türkiye'de altın tüketim eğilimlerini belirleme- ye yönelik yapılan araştırmada. altın satın alma oranınm mücevherat bıçiminde >üzde 30 dola- yında olduğu ortaya kondu. İZMİR (ANKA) - Altın iş- letmede dünya beşıncisi olan Türkiye'de her yıl yaklaşık 4.5 mılyar dolarlık altın tüketildi- ği ve çalışan kadının altına daha meraklı olduğu bildirili- yor. Türkiye'de altın tüketim eğilimlerini belirlemeye yöne- lik yapılan araştırmada. altın satın alma oranının mücevhe- rat biçiminde vüzde 30 dola- yında olduğu ortaya kondu. Kentlerde yaşayan Iöyaşın üstündeki kadınlann yüzde 35'inin kırsal kesimde ise yüz- de 24'ünün altın sahibi oldu- ğu, Türkiye genelinde toplu- mun yüzde 70'inin altın bulun- durduğu göriişüne yer verilen araştırmada. mücevher olarak altın cdinme oranı bakı- mından çlışan kadının vüzde 84 ile ilk sırada yer aldığına dikkat çekildi. Kadının altını yatınm araa olarak görmedıği bildirilen araştırmada en çok satılan altının ise yüzde 60 ile 14 ayar olduğu, bunu yüzde 22 ile 22 ayar yüzde 18 ile de 1$. ayar altının izlediği ifade edildi. Türk insanının işçiliği az olan altma rağbet ettiği vurgulanan araştırmada. 35 yaşın altında- ki kentli kadının hem 14 ayar altın hem de bujiteri ürünü taklit takılara ilgi duyduğu sa- vunuldu. Türk kadınının altını mo- dası geçmeyen. değeri kay- bolmayan. prestij sağlayan, kendilen için ulaşılmaz olma- yan ancak güvence sağlayan, mutluluk ve güzellik duygu- lannı körükleyen bir araç ola- rak gördüğü de belirtildi.
Abone Ol Giriş Yap
Anasayfa Abonelik Paketleri Yayınlar Yardım İletişim English
x
Aşağıdaki yayınlardan bul
Tümünü seç
|
Tümünü temizle
Aşağıdaki tarih aralığında yayınlanmış makaleleri bul
Aşağıdaki yöntemler yoluyla kelimeleri içeren makaleleri bul
ve ve
ve ve
Temizle