Katalog

5al Cumhuriyets Sahibi: Cumhımyet Maıbascılık \c Gazetecılılc Turtc Anonım Ştrkeıı adına B»ri« Nadi Isıanbul Haberkır Ş«n«> Kalkan. Dış Habetln Ergun Balcı, ivEkonomı Şuknuı Kelnıci. Basım ve Yayım. Curohurıyet Matbaacılvk ve Gazetecüik T.A.Ş. TOrkocağı Cad. • Gene! \ijın Voneımenı: Öıgen Acar • Genei Yayın Koordınaıöru: Hikmel Çrtinkay» Yun Haberterı: Mehmel Saıaç, Kultür Cdal Ü&ter, Makaleler. Sami K»r»oren, Spor. Abdulkfulir 39/41 Cağalo&lu 34334 tsı PK. 246 tsıanbul. Tel: 512 05 05 (20 hat), Telra: Yazı 15leri Mudurlen: Fusan Ozbilgtn (Sorumlut, Celal Baştangif (Haber) • Görsel Yuc*lma«, Düzeltme: Abdalteb Y»»cı • Muessese Mudur V. Erol Erkat • Koordmatör: 22246, Fax: (1) 526 60 72 • Bümlar: Ankara: Z Gökalp Blv. tnlulap S. No: Yönetnıen. AU Acw • Duzenleme. Musura S»fclamer • Ankara Temsılcısı Cunol Ahmel Konılsan • Muhasebe Bulent Yeııer • tdare: Hasoin Guret • Uleıme Ooder 19/4, Tel: 433 11 4M7, Telex: 42344, Fax: (4) 433 05 65 • tnnir. H Zıya Blv. Arayurek, Haber Mudurlerı: Mustaf» Balba), Işık Kansu. lzımt Temsılcı V Serdar Çdik • Bılgı-İşlem. Nail tıuU, Bilgısayar Sıstem: Miıruvrt Çiter • Penonel Sevp Bosunoofclu 1352 S. 2/3 Tel 83 12 30, Tetoc: 52359. Fax: (51) 89 53 60 • Adanı: lnönû Kızık, Adana T«m*ilcısı: Çrtin Yitenoftlu • Reklam; Rrfı» Işılman C d l l 9 S. No: 1 Kat: 1, Tel: 59 37 52 (4 hat), Telex: 62155, Fax: (71) 59 25 78 TAK.VİM 8EK.İM1992 tmsak:4.36 Güneş: 6.00 öğlell 57 İkindi. 15 08 Akşaml7 43 Yatsı: 19.02 Kronikbronşit •İSTANBUL(AA)- İstanbul Ünıversitesi CerrahpaşaTıp Fakültesi Göğüs Hastahklan Anabilim DaU öğreıim üyesi Prof. Dr. Müzeyyen Erk, havakirliliği ve sigaramn kronik bronşit ve nefes darlığı vakalannı anırdığıru söyledi. Prof. Dr. Erk, büyük kentlerde artan hava kiriiliğini, özellikle 40 yaşın üstündekikrde önemli solunum hastalıklanna yol açtığmı beürtü. Hava kiriiliğinin yanı sıra sigara kullananlardadahaçok kronikbronşitve nefes darlığı hastalıklanmn görüldüeünü Kalpltastası çocuktar • ANTALYA(AA). tstanbul Üniversitesi Kardiyolojı Enstitüsü Kalp Damar CerrahısiÖğreüm Üyesi Prof. Dr. Tayyar Sanoglu,Türkiye'de her yıl yaklaşık 8 bin çocuğun kalp hastası olarak doğduğunu söyledi. Prof. Dr. Sanoğlu, kalp-damar hasialıklannın, dünyada olduğu gibiTürkiye'dede en tehükelı hastahklann başında geldiğini beürterek şöylededi: "Türkiye'de her yıl doğan bebeklerden 7-8 bını doğumsal kalp hastası. Buçocuklanntedavi şanslan çokaz. " Rrfatûıbek'in MitenoOefflesi • LONDRA(AA)- Ingiltere'de bu yılyeniden yılın modacısı ödülüne aday gösıerikn Tiirk modacı Rıfat özbek, Milano'da düzenlcdığı defilede moda ckştirmenkrinden tam not aldı. ingilizgazetelerinin fotoğraflı olarak geniş yer ayırdığı ilkbahar-yaz dcfılesındc Özbek, Endonozva işleme ve süsleriyle bezenmiş batik baskı etekler ve ceketkrden oluşan yeni koleksiyonunu sundu. Taşkıran Okan Figen2 ödül birdenalüı •TV Servia - Litvanya'da yapılan 2. Vılnius Müzik Yanşmasında. Figen Çakmak'ın sözlerini yazdığı, Avusturyalı Chrislian Malula'nın bestelediğj Rainbow lnTheDarkness'ı scslendıren Melıem Taşkıran. üçüncülük ödülü aldı. \ anşrnaya 24ülke katıldı. Avusturyave Türkive birkşerek yanştı. Türki\e\i temsilenkatılan Cihan Okan da özel ödül aldı vc 1993 İrlanda ve Sopot fcstivallcnnedavetedildi. Aynca 500dolar(3.6milyon TL) ödül kazanan Cihan Okan. bunu Lıtvanya Konservatuvan'na burs bağışı olarak verdi. Cihan Okan'ın söylediği şarkılann bestelerı Aslıgül Ayas Kıncı ve Melih Kibar'a. sözlerüse yine FigenÇakmak'a ait. Aynca 14-18 ekim arasında yapvlacak Avusturya Brcgcnz FestivaU'neTürkiye ilk defa katılıyor. Tuba ve Hakan çok genç bir ikili. İstanbul Konservatuvan Romo Bölümü birinci sınıf öğrencisıolanTuba. 18 vaşında. Eskişehir Anadolu tjniversitesi Radyo-TV Bölümü"nde okuyan 20 yaşındaki Hakan Tunçkıran, gcçen >ıl TRTnin açtığı amatör scsler yanşmasinda pop müzıği dalmdabirinci oldu. Kadınlann kaçamakları •LONDRA(AA)- tngiltere'de yapılan araşunmalar, kadınlann yansmın evlilikleri sırasında kaçamak aşk maceralan yaşamak istediklerini ortaya çıkardı. İngiUere'nin en çok satankadın dergılennden "New Woman"' tarafmdan yapılan bir ankete göre kadınlann yüzde 45'i evlenmeyi arzuluyor. Ancak kocalanna sadık kalmak konusunda isteksiz davranıyorlar. 25 yaşın altındaki kadınlann yüzde 46'sı yapacaklan evlili|j hayatlanndaki tek "romanük" olay olarak görmediklerinı belirtirken 30 yaşın üzerindekikadınlann sadece yüzde 26'sı bu fıkre katıhyor. Prof. Dr. EkremAJkurgal, yazlıkkonutlannFoça'nındoğalgüzelliklerini bozmadığınainanıyor Foçaörnekbîr kentolmakistiyor Akurgal- Foça'va müze gereldi. •Prof. Ekrem Akurgal, "Bugün Foça'da hâlâ gü- zeleskievler ayaktadır. Foçalılardan bazılan baba yadigân evlerini onarmışlar ve on- lara gelir sağlayan işlevler kazandırmışlar, böylece kentlerinin eşsiz güzellikteki kimliğini korumuşlar" diyor. İZMİR (Cumhuriyet Büro- su> Prof. Dr. Ekrem A.kurgal. Foça'da sonyıllarda ınşa edilen "'ikinci konutlar" ve çok katlı türedi evlere ilişkin Cumhuri- yet"vn sorulannı yatutladı. Prof. Akurgal, "ikinci konutlar"ın Foça'nın dogal güzelhklennı ve kültür varhklannı bozmadığını belirtirken. "Ancak ikinci ko- nutlar zengınlik getiriyor diye aşın yapılaşmaya gidilmesi Fo- ça'nın sonunu geürir" diyor. Prof. Akurgal, Foça'da 19.yy'- da yapılmış evlerin kurtanlmış olmasmdan memnunluk duy- duğunu belirtirken, Foça'nın güzel bir müze binasına kavuş- masıyla da Avrupa'daki prestij ve ününün artacağına inanıyor. Prof. Akurgal'm sorulanmıza verdiği yanıtlar şöyle: -İkinci konut evleri Foça'nın doğa ve kültür varhklanna za- rar vermekte midir? -Ağustosta Foça Belediye Başkanı Nihat Dirim'in düzen- lediği festivak katılmak ve bir açıkoturumu yönetmek üzere davet edildiğim Foça'da son yıl- larda inşa edilen ikinci konut 30 bin Cingene ailesi Zurnacılara zorunlu göç •Düğünlerde davul zur- na çalarak geçinenÇinge- neler 'kentin görünümü- nü' bozuyorlar diye polis ve zabıta baskısjyla karşı karşıyalar. MURATBAYAR ~ tSKENDERUN - İskende- run'da sanayi kesiminde kurulan çadırlarda çöpler ve fosseptik kokulan içinde ya- şama kavgası veren 30 bin Çingene ailesi, polis ve beledi- ye baskıası yüzünden ilçeden aynlmaya başladı. Her geçen gün yerleşim alanlan biraz daha daralan, zaman zaman konaklayacak yer bulamayan Çingenekr. bu kış da dertli. Düğünlerde da- vul zuma çalarak geçimlerini sağlayan bu insanlar, "kentin görünümünü" bozuyorlar diye polis ve zabıta baskısıyla karşı karşıya kahyorlar. Baa- lan polis ve belediyecilerle kapışmaktansa "nasıl olsa ko- naklayacak bir yer bulurum" diyerek yeniden göç baş- latmış. Geriye kalanlar ya kendilerine bir yer gösteril- mesini ya da rahat bvrakıl- malannı istiyorlar. Çadır halkının çoğu kadın, çocuk ve yaşlılardan oluşu- yor. Çocuklar okul nedir bil- miyorlar. Onlar da dedelen- nin. babalannm yolunda. Bu yaşta zurna çalacak soluklan yok ama kaval çalmayı öğre- nerek başlamışlar bile. sorununu özellikle inceledim. Kıvançla söyleyebilirim ki bu- güne değin ınşa edilen ikinci ko- nutlar genelükle Foça'nın ne doğa güzelliklerini bozmuş, ne de kültür varlıklannı yoketmiş- tır. Tersine Foça'ya zenginlik getirmiş, ona güzellikkatmıştır. Eski evVer onanhyor Birçok eski evin, yani 19. yüzyıl Osmanh döneminde yapılmış olan evlerin, onanla- rak kurtanlmış olmasını gör- mek insanı mutlu ediyor. Bu tu- tum. varlıkh Türk aydınlannın yüksek kültür düzeyine ulaştık- lannın somut kanıüdır. Ancak ikinci konutlar zen- ginlik getiriyor diye aşın yapı- laşmaya gitmek, Foça'nın sonu olur. Nitekim kent girişindeki çok katlı 'türedi evler' Foça'nın güzelliğine zarar getirmişlerdir. Her işte olduğu gıbi bu girişim- de de ölçülü olmabyız. - Foça'da korunması kesin- likle gerekli alanlar hangileri- dır? - Sıraya koyalım: Foça'da ayakta duranevler, sokaklar ve meydancıklar Avrupalı turistkrinçok beğeneceği bir özgüıüüğe sahip. (ÜMİT OT AN) 1) Üzerinde lise binasının yer aldıgı yanrnada, bınnci derece- de arkeolojik SİT alanı olarak tescil edilmiştir ve öyk kal- mahdır, 2) tnşa edilmekte olan hükû- met konağı ık Maltepe arasın- da uzanan ana yolun doğusun- da kalan kesimin içinde bulu- nan 4 tepe, yani Çifte Kayalar Tepesi, Değırmen Tepe, Altın Mağara Tepesi ve Maltepe za- ten birinci derecede arkeolojik alanlar olarak tescil edilmiştir. Bu tepelerde gerçekten çok önemli arkeoloji eserlerinin bu- lunduğu Ömer Özyiğit'in son üç yılda yapuğı çalışmalarla daha da kesinlik kazanmıştır. Gerçekten Değjrmen Tepe'de ömer özyiğit'in ortaya çı- kardığı anük çağın en eski ti- yatrolanndan bin. Maltepe'de ise yine onun keşfettigı Anado- lu'nun en eski sur duvarlann- dan birinin eşsiz güzellikteki kalınulan yer almaktadır. Tu- ristler, Foça'ya daha girmeden araçlanndan inerek bu ahmlı ve görkemli eserknn fotoğraf- lannı çekecekkrdır. Bu nedenk yalnız söz konusu Dört Tepe'- nin değıl, onlarla anayolun do- ğusunda kalan kesimin bütü- nünde bir numaralı arkeolojik SİT olarak tescil edilmesi Tür- kiye için bir uygarlık görevidır. 3) Büyük denizin kıyı kuşagı kentsel SİT alanı olarak tescil edilmiştir, böyk kalmahdır. 4) Küçük Deniz'le anayol arasında kalan kesimin büvük bir bölümü ilgüi kurullarca kentsel SİT alanı. yani 2. derece SİT alanı olarak tescil edilmiş- tir. Bu kesimin alunda anük çağın. üstünde ıse 19. yüzyıl Os- manlı döneminin mımarlık eserleri bulunmaktadır. Bizim ıçin her iki devrin mırası birbi- rinden değerlidir. Bu nedenk antik eseri bulmak için 19. yüzyıl Osmanh dönem evlerini feda edemeyiz. Kaldı kı bu alanda şimdi ayakta duran ev- ler. sokaklar ve meydancıhklar Avrupalı tunstkrin çok beğe- neceği bir stil özgünlüğüne sa- hıptir. Bugün bu kesımde hâlâ güzel eski evler ayaktadır. Foçalılar- dan bazılan baba yadigân evle- nni onarmışlar ve onlara gelır sağlayan işlevler kazandırmış- lar ve böylece kentlennin eşsiz güzellikteki kimliğini korumuş- lardır. - Eski eser konusunda devlet yardımda bulunamaz mı? Devlet yardımı - İyi ki sordunuz. size iki gü- zel haberim olacak. Yanmada- da ortaya çıkanlan Athena Tapınağı üzenne lise bması ve jimnastik salonu inşa etmek, yine aynı yanmadanındoğuke- nanna Ziraat Bankası ve loj- manlan, tanm kooperatifi gibi çirkin yapılar dikmek ve Fo- çaiılann sıründan para kazan- mayı hedefleyen zorlu bır müte- ahhidın İÖ 6. yüzyıl duvarlannı yıkarak apartman daireleri ve çarşı yapmasına izin vermek gafjeünde bulunan devlet, şim- di ilk defa olmak üzere yardım elini uzatıyor. Foça Festivali sı- rasında 14 ağustos günü Beş- kapılarda Hidayet Karakuş ve Kemal Anadol'dan sonra söz alan Kültür Bakanı Fikri Sağ- lar, iki güzel müjdede. bulundu ve Foça'ya müze yapılmasını, aynca geçen ılkbaharda yanan Ağalar Konağı'nın restore edil- mesinin planlandığını bildirdi, mutlu olduk. Çünkü her iki ha- ber de Foça için büyük önem taşır. Fatih Camii ve Ağalar Konağı Zarif bir yapı olan Fatih Ca- mii ile Ağalar Konağı, Foça'- nın kimligi bakımından birinci sırada yer alırlar. Müze ıse Foça yönünden olduğu ölçüde Türkiye bakımından da bir prestij sorunudur. Foça'nın örnek bir kent ol- ması için çahşan müteahhit Mazhar Zorlu gibi zorlu bir müteahhidin Küçük Deniz'- deki 6 katlı apartmanıru 3 kata, 5 katlı askeri lojman isteklerini 3 kata indiren, gerçek demok- rat Belediye Başkanı Nihat Di- rim, şimdi müze binası olarak kullanılmak üzere 19. yüzyılda Osmanlı döneminde yapılmış uygun bir yapı bulmak üzere- dir. Foça, güzel bir müze bi- nasına kavuşursa Avrupa'daki prestiji ve ünü bir kat daha artacaktır. Yaptığım incelemelerdc Küçük Deniz bölgesinde kent- sel SİT alanı hudutlan içerisin- de sayılan çok azalan 19. yüzyü yapılanndan bir tanesinin yıkıma terk edilmiş olduğunu gördüm. Yerine yapüacak bina, en fazla 3 katı geçmeyecektir. Ge- üreceği geür ise eski eser olarak satılacağı miktar ile şüphesiz eşdeğerdedir. Nitekim ona yakın konumdaki bir ev 800 milyon TL'ye satılmaktadır. KADROVE ÜCRETLERFAZLABULUNDU Tkiliöğretimtasarısı Meclis'e gelmeden değişikliğe uğradı • Maliye Bakanhğı ve DPT'nin ikili öğretimle ilgili maliyetleri çok yüksek bulması ve ek ders ücretle- riyle ikiii öğretim için tahsis edilecek kadroda kısıt- lama yapılmasını istemesi üzerine, öngörülen per- sonel sayısı ve maliyeüer düşürüldü. Yeraltıkentine hoşgeldinizKapınınüstünde'City'yazısı;alundaftyattarifesi:"Tam lObin. öğTenci 5bin. Lütfenparaödeyin." Girişlekolonya veşeker ikramı. "Çay meşrubat terasta." İJstelik rehberlik Fıyatın içinde. Kapı içinde büyükçe bir çerçeve; içinde yeraltı kentinin fotoğraflan ve gazetelerdeçıkmışröportajlar... Gelen 'meşhur" kişilerle çekihniş anı fotoğraflan.. Acıgöl yeraltı kentinin sahibi İbrahim Aytekin... Bir elinde koltuk değneği. diğer elinde baston."Bu kent nereden intikal etmiş kendisine?" Piyango, lotarya değil... Ağahk, aşiretreisliğifalan o da degil. Evinin alünı, dedelerizamanında ahır, odunluk. samanlık olarak kullanmışlar. Toprağa oyulmuş kısım kemerkrk örülmüş. Buraya girip çıkarken altta boşluk olduğunu hissetmiş îbrahim Aytekin. "İçime doğdu, bizim ahınn alundabir boşluk olduğunuanladım, vurduğunuzda tınhyordu. Sakathalimle kazmaya başladım. İş anlaşıldı. Ortaya çıkan yeraltı kentiydi. Bizim buralardaçok var bu kentlerden..." Acıgöl, Nevşehır'e 22 km uzakhkta. Aksaray yolu üzerinde bir ilçe. Hınstiyanhğm ilkdönemlerinde inşa edilmiş bu yeraltı kentlerinden Kapadokya'da birçokyerde (Derinkuyu. Kaymaklı. Güzelyurt) benzerkri bulunmakta.Yeraltı kenıinin ortayaçıkmasıyla Actgöl de ünlenmış; \öreye turistakını artmış. "Sayemde" diyor "yeraltı kentı" sahibi İbrahim Aytekin."Mahmı mülkümü sattım buyeraltı kentıni ortaya çıkarmak için: çıkardım da..." (Fotoğraf: ERDAL YAZICl) ANKARA (Cumhuriyet Bu- rosu) - Yükseköğretım kurum- lannda ikili öğretim >apılması- nı öngören vasa tasansı TBMM\e gelmeden değişikli- ğe uğradı. Tasan, Bakanlar Kuruîu'nda ele abnırken mali- >etlerin yüksekliği nedenıyle uygulamadan vazgeçılmesı yö- nünde görüşkrin de gündeme geldıği öğrenildı. Devlet Planla- ma Teşkılatı'nın da tasan üzeri- ne yoğun eleşüride bulunduğu ve üniversitelerin büyük bölü- münün ikili öğreümi kaldıra- cak kapasueye sahip olmadığı yolunda görüş bildirdiği belir- tildi. Özüne dokunulmadı Maliye Bakanhğı ve Devlel Planlama Teşkilatı'nm ikili öğ- relimk ilgjli maliyetleri çok yüksek bulduğu ve ek ders üc- retleri ve ikili öğretim için tahsis edilecek kadroda kısıtlama ya- pılmasını istedigi kaydedildi. Bunun üzenne tasanda, ikili öğretimle ilgili öngörülen per- sonel sayısı ve mali\etler düşü- rüldü. Millı Eğitim Bakanı Köksal Toptan. tasanda küçük değişiklikkr yapıldıgını belirte- rek "lasanmn özüne dokunul- madı" dedi. ! Tasannın ders ücretkrini dü- zenkyen bölümünde, Öğretim üvelerine normal örgün eğitim- de aldıklan ders ücreUerinin en fazla 3 katı oranında ders ücreti ödenmesi öngörülüyordu. Ay- nca, ikili öğretim yapılan yük- seköğretim kurumlannda gö- rev alacak öğretim üyçkri ik idari pçrsonek de yapjnklan fazla mesai için normal mzla ça- hşma ücretinin 3 katma kadar fazla çahşma ücreti verileceği belirtilivordu. Aynca ikinci öğ- retim yapan kurumlarda görev- lendinlmek üzere toplam 5 bin 220 kışılik idaripersonelin istih- dam edileceği de hükme bağla- nıyordu. Tasanda yapılan deği- şiklikle bu oranlann aşağıya ce- kildiği öğrenildi. İkili öğtetim yasa tasansının bu hafta içinde Bakanlar Kurulu imzaandan çıkarak TBMM'ye *-sevk edileceği öğrenildi. Ödül, oteller içinfc çam',yat limanlanna da4 yunus' sembolü olarak belirlendi Turistikişletmelere6 çeyreyıldızı9 KEMAL YURTERt ANKARA - Yatak sayılan, verdikleri hizmeün kalitesi ve işlelme büyüklüklerine göre 5 yıldıza kadar derecelendirilen turistik işletmekr, çevre koru- masına katkılan ve çevre dü- zenlemedeki başanlanna göre de "çevre yıldızı" alacaklar. Tunzm Bakanhğı'nın hazır- ladığı ve yakında uygulamaya konulacak tasanmla. turistik işletmekr ve yat hmanlan, çev- re düzenkme konusundaki başanlanna göre de ödülkndi- riliyor. Ödül, oteller için çam. yat limanlanna da yunus sem- bolü olarak belirlendi. Turizm Bakanlığı yetkilik- • Turistik tesislere işletme ölçütlerine göre yıldız verilmesinin yanı sıra çevre düzenlemeleri de göz önünde bulundurularak çevre ödülü verile- cek. Otellere belirli kriterler göz önüne alınarak birden üçe kadar çam, yat limanlanna ise birden üçe kadar yunus ödülleri verilecek. rinden edınikn bilgıye göre son şekli verilen ve Turizm Bakanı Abdülkadir Ateş tarafından onaylanan tasanmla, ba- kanlıkça belgeli tesiskr, çevre- nin korunması. onanlması ve geliştinlmesı doğrultusunda özendirilmek isteniyor. Tasanmda. turistik işletme- ler ve marinalar için ayn ayn kriterkr belirlendi. Otel ve ben- zeri işktmekrde, mevcut ağaç- lann belirtildiği durum planı, kanahzasyon, fosseptik, antma tesısi, içikbilir su ve çöp imha yerkrinin ne ölçüde doğayla uyumlu olduğu, olması gere- ken ana nitelikler olarak arana- cak. Ana nitelikleri taşıyan işlet- melere, doğal çevre özelliğjnin tahrip edilip edilmediği, tesis arazisinin temizliği, çevredeki yeşil alanlann büyüklüğü ve çevre arazisinin sahip olduğu ağaç sayısııun arttınhp artu- nlmadığına bakılarak bir çam, bu nitelıklere ek olarak, elekt- rik ve lekfon kablolanm top- rak altından geçiren, çevre dü- zenkmesi yapmış ve yeşillen- dirmenın tesis kapasitesiyk doğru olarak arttınldığı işlet- melere iki çam. bu nitelıklere ek olarak yeşıl alanda çocuk bah- çeleri, iç mekânlarda da yeşil alanlara sahip, çöp toplama yerlerinde soğuk hava do- nanımı bulunan işletmelere de üç çam ödülü verilecek. Yat limanlannda da deniz florasının ne ölçüde korundu- ğu, linıana kanalizasyon akıp akmadığı ve liman içi kirlenme- nın gıdenlıp gıderilmediği, ge- nel nitehklcr olarak aranacak. Bu nıtelikkre sahip hmanlar- da. biyolojik antma tesisi olan- lara, denizin doğal oşinografık şeklini koruyanlara, yeterlı alt- yapısı olanlara ve çöp toplama ünitesı olanlara tek yunus, bun- lara ek olarak bünyesinde ant- ma tesisi olanlara, soğuk çöp odalan bulunanlara ve çevre düzenlemesi yapmış hmanlara iki yunus, yine bunlara sahip olup Hman çevresinde oyun bahçekn kurmuş,, çöp imha servisi olan ve üstün antma te- sisi bulunanlara da üç yunus ödülü verilecek.