Katalog

3EKİM1992CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA DIŞHABERLER Çek-Slovak birliği • PRAG(AA)- Çekoslovakya Parlamentosu, dün aldığı bir kararla, daha önce aynlma karan alan Çek ve Slovak cumhuriyetlerinin bir "Çek-Slovak Birliği" oluşeturmalannı önerdi. Parlamento. Federal Meclise Prezidyumu'ndan Çekoslovakya Federasyonu'nun "Çek-Slovak BirliğT'ne dönüştürülmesi hakkında yasa hazırlayacak bir İcomisyonun kurulmasını isledı. Ledsky görevi devretti • WASHINGTON(AA)- ABD Başkanı George Bush larafından KıbnsÖzel Koordinatörlüğü'ne atanan Bü> ükclçi John Maresca. Nclson Ledsky'den önceki gün görevi resmen dcvraldı. Büyükclçi Ledsky"nin bir sürcdaha gayri resmı olarak Maresca ilc bırlikte çahşması bckleniyor. ABD kavnaklan. Ledsky ve Maresca'nın önümüzdeki günlcrde birlikte Ankara ve Atına"vızi\areiedebıleceğını öncsürüvor. Buarada AA muhabınnın cdindiğı bılgiye görc Nelson Ledsky. Lefkoşa'ya yaplığı son ziyaret sırasında 26ekimde Ncw York'la başlaması beklenen üçüncü tur Kıbns görüşmelerinın crlclencbıleceğini söyledi. Sofya'dan Ankara'yatepki • SOFYA (AA)- Bulganstan hükümeti. Türkiye"nin bu ülkeden son aylarda büyük artış gösteren ekonomik amaçlı göçü önlemek amacıyla aldığı önlemlere tepki gösterdi. Türkiye'nin Sofya Büyükelçilği Müsteşan Kaşif Eryalçın Dışişlen Bakanlığına çağnlarak Bulgarislan hükümetinin konuyla ilgili rahatsızlığı kendisine iletildi. Bulgar basınında yer alan haberlerde, Er\alçın'a "Ankara'nınaldığı önlemlennikiülke arasındaki anlaşmalara ve işbirliği ruhuna aykın olduğunun bildirildiği" kavdedildı. Katar: Suudiler yine saldırdı • DLBAİ(AA)- Katar. Sııudi Arabistan'ı sınır karakoluna ikinci kez saldın düzenlemeklesuçladı. Katar tarafındanyapılan açıklamada. önceki gün TSİ 17.00'da Suudi askerlerinin Hofus karakolunu kuşatma altına aldıklan iddia edilerek "kan dökülmesini önlemek için karakol görevlileri çatışmaya girmemiştir" denildi. Suudilerin geçen çarşamba bu karakola yaplığı saldında ıki Katar askeri ölmüştü. Katar iki ülkearasında I965"te imzalanan sınır anlaşmasını askıya aldıgjnı acıklamış. Suudi Arabistan ıse "tek taraflı" olarak nıtelediğı bu karann "kabul edilemez" olduğunu bildirmişli. İsraife zeytin dalı • NEWYORK(AA)- Ürdün İsrairin, "banşiçinde yaşama hakkı'nı tanıdığını bildirdı BM genel kurulunda Ürdün Dışişlen Bakanı Kamil Ebu Cabir. "Bütün Ortadoğu ülkelerinin. tanınan sınırlar içinde banş ve güvenlik içinde yaşama hakkı vardır" dedi. Ancak İsrairin işgal topraklannda yeni yerleşim birimleri açma politikasını üzüntüyle karşıladıklarını belirtti. Ürdünlü Bakan. Filistin sorunu ile Arap-İsrail çatışmasının bir yıl önce toplanan Madrid Konferansrndan bu yana yaşanan gelışmelerden sonra. yeni bir döneme girdiğini kaydetti. Japon bakana roketli saldın •TOKYA(AA)- Japonya'nın başkenti Tokya'da Savunma Bakanın evine dün erken saatlerde roketli saldın düzenledi. Savunma Bakaru Sohei Miyashita ve ailesinin saldından yara almadan kurtulduklan. ancak bir polis görev lisinin yaralandığı bildirildi. Polis, saldınyı Japonya'nın Kampuçya'ya asker göndermesini protesto eden radikalalterin gerçekleştirmiş olabileceğini belirtti. Niyashita "Biz birlikleri uluslararası banşa yardım amacıyla gönderdik, bunun şiddetle protesto edilmesi affedilmez" dedi. Savunma Bakanı Miyashita, Kampuçya'daki BM Banş operasyonuna katılmak üzere bir grup Japonya askerinin bölgeye .gönderilmesini onaylamıştı. Avam Kamarası Maastrichf i reddederse hükümetin istifa etmesi gerekecek Major'ınkoltuğutelılikede POLITIKADA • İngiltere'de iktidardaki Muhafazakâr Parti içinde Maastricht Anlaşması'na karşı çıkanlann sayısı ana muhalefet İşçi Partisi içindesi karşıtlanndan daha güçlü. Ancak siyasi yaşamının en büyük kumannı oynadığı belirtilen Başbakan Major. Maast- richnt Anlaşması*nın onaylanacağından emin görünüyor. EDİPEMtLÖYMEN LONDRA - Başbakan John Major. Maastricht Anlaşması'nı Avam Kama- rası'na önümüzdeki aylarda. ya da yeni yılın ilk aylannda sunacağını açıkladı. Başbakan. anlaşmanın onaylanacağına emin olduğunu söyledi. Major'un bu adımı. siyasal yaşamının en büyük ku- man olarak niteleniyor. Kendi partisi içinde Maastricht'e kar- şı olanlar, ana muhalefet İşçi Partisi'- nden karşı olanlardan daha güçlü. İkti- dar partısinden 70 kadar milletvekili, karşıtlıklannı. Avam Kamarası Baş- kanlığı'na sunduklan bir önerge ile açıkladılar İktidann, Avam Kamarası çoğunlu- ğu sadece 21 kişi. Anlaşma oylama so- nucu reddedilirse hükümet istifa eder ve bir erken seçime gidilir. Ancak Başba- kan Major'ın, geçen haftalann Birleşik Avrupa kavramına yaptığı tahribatı ta- mir etmek için her fırsatı kullanması ve karşıt görüşlü'eri de yumuşatması tek seçenek olarak görüiüyor. Major hükümeti. göreve geldiği ka- sım 1990'dan bu yana en zor günlerini yaşıyor. Hükümetin ekonomi şiyaseti. sterlinin "'adı konulmasa bile" fıili deva- lüasyonu ile iflas etti. Hükümetin enf- lasyonu aşağı çekmek için yüksek faiz uygulaması, ekonominiri yetersizliği ile birleşince derin bir ekonomik durgun- luk yarattı. İflaslar, haçizler. konkorda- tolar birbirini izliyor. İşsizlik 3 milyon sınınnadayandı. Buna paralel olarak, hükümetin dış şiyaseti de fıyasko. AT Dönem Başkan- lığj'nı. Danimarka'nın Maastricht'i red- dettiği aşamada devralan İngiltere, bu durumun yarattığı hukuki ve pratik so- runlara bile eğilemedi. Dönem başkan- lığı. AT konusunda daha da çamura saplanarak sürüyor. AT'nin en güçlü lokomotifi Almanya ılezarzorıyıleştıri- len ilişkiler. birkaç gün içinde ve birkaç paragraf demeçle yine eski kötü günle : rindönüverdi. Kamuoyu ve basın. hükümetin eko- nomi sıyasetinın iflasından. Maliye Bakanı Norman Lamont'u sorumlu tu- tuyor. Ancak Başbakan. "Hepimiz biri- miz için" ilkesine sıkı sıkı sanlarak bakanını hâlâ feda etmedı. İngiltere şimdi kamuoyunda gece- gündüz tartışılan Avrupa Döviz Siste- mi'ne (ERM) girdiğinde. John Major. maliye bakaruydı. Sistemin işleyişindeki aksaklığı o dönemde farkettmeyen İngiltere. şimdi acısını çekiyor. Bunda ıse şimdiki ve o dönemdeki Maliye Ba- kanlan Lamont ve Major'ın ortak so- rumluluklan var. BOSNA-HERSEK Onbinçocuk ölü ya da kayıpDış Haberier Servisi - Bos- na-Hersek'te uçuşa yasak bölge oluşturulması konusunda ABD yönetimi içındeki görüş aynhklan resmen kabul edilir- ken, yaklaşan kış koşullannın Boşnaklann en büyük katili ol- masından korkuluyor. Bosna- Hersek yönetimi, son altı aydır süren çatışmalarda lObinçocu- ğun yaşamını vitirdiğini ya da kayıp olduğunu açıkladı. ABD Dışişlen Bakaru Law- rence Eagleburger, önceki gün yaptığı basın toplantısında Bosna-Hersek'te Birleşmiş Mil- letler (BM) uçaklan dışındaki- lerin uçuşuna yasak bölge oluş- turulması konusunda ABD yö- netimi içinde görüş aynlıklan olduğunu kabul ettiğini söyledi. En kısa zamanda bir karara vanlması gerektiğini belirten Eagleburger. "Anladığim ka- danyla, bu konuda BM Gü- venlik Konseyı'ne bir karar ta- sansı sunulacaktır" dedi. Bosna-Hersek'te Sırplarla Müslüman ve Hırvat milisler arasındaki çatışmalar sürerken, yaklaşan kış koşullannın Boş- naklann en büyük katili olma- sından korkuluyor. BM yetkili- leri, önümüzdeki kış mevsimin- de yalnızca başkent Saraybos- na'da 50 bin kişinin soğuk. açbk ve hastalık nedeniyle ölüm tehlikesi içinde olacağını söylü- yorlar. Kış koşullanndan en çok et- kilenecek olanlann çocuklar ol- duğu belirtilirken. Bosna-Her- sek yönetimi altı aydır süren çatışmalar nedeniyle 10 bin ço- cuğun öldüğünü y a da kayıp ol- duğunu açıkladı. Bu arada. Sırplar. başkent Saraybosna'nın dokuz beledi- yesinde "Sırp Saraybosnası" kurduklannı ilan ettiler. Tanjug ajansında yayımla- nan açıklamaya göre. söz ko- nusu dokuz belediye Ilıca. Hadzici. Vogosca, Rajlovac, Ilıjas, Pale. Centar. Stari Grad ve Novo Saraybosna'yı içeri- yor. Bu bölgeler. Saraybosna'- nın üçte ikisini kapsıyor. Sırp- lar aynca. bu dokuz belediye- nin başkanlannı bir araya getirerek bir de "'belediye kon- seyi" kurdular. Bosna'da Sırplara karşı direnişte kadınlann özel bir yeri var. 16-45 yaş arasındaki kadınlardan oluşan özel Mavikuş kadın Birliği'nin ü>eleri cephenin en önünde savaşıyor. (RELJTER) Küçü ksitlerleIstediğiniz küçük Arçelik'leri seçin, küçük küçük taksitlerle kolayca ödeyin. Arçelik Yetkili Satıcınıza hemen uğrayın! Hemen Teslim |§8mtai$*ö«Gaa ^ â ü MS-ISTOttlADO AB-I6TOMUDOPIUS MS41İİUCTHONKKUS Ms-Mi suraiEtKnotac KUS •HHIPMtnBtt - MK-JOfZFltTÖZ «K-3CFIBJTÖI *JK-8/f$ÜHl(WJ UK-BMMUUftrO LKÇINEK KŞİNAT ÜÜ 208.00a- 229.000.- 317000- 374000- 1C4000- 125000- 104.000, 73.000- UK-MMİMUlTIMBfttB AU-59B(TOASTCl AK-7]I)PM)IOKB$ A t t l l SX 5AÇ «IHfTM MUdNESİ ««•»SKSAÇKUİUTIttMMdKfJt AMt-17BF«TİK$Ûrtl6l «WMMOUİMMfnM AMHOOOMtotBBH İUÜtf-IMOIMOtHBN O-SSO SdMMI OCAK Ittl GÖZÜ ft8(I.) 0-786 GÖHMEOCAK (MOosfriJsnlocAK (W00S€TÜSTÛOCAKŞİIGOZÜEUKT.| aanıtaJi»8uröt«aflff*üi[0HyKT< MG-ÜOOUOYATÖI AIC-1310IADTATÖI «0410UOTATÖI MG-I50UDYATÖI UC-MOKONVBnöl AK410KONVEKTÖC 120000.- 60.000, 224.00a- 130000, 3iooa- 41JM0, 52000, 159.00a- 196a», 212000, 148000, 191.000.- 168.000, 168.000, 189.000, tea 187 XC. 245000, 237.000- 284.000, 132000, 181.000, 4TAKSİT auoo. 229JKMI 317000- 374000 12500a- ı04.ooa- 73.000, 37J3OO, 120.000, 60.000, 224.000, 130000, 32000,' 41.000, 52000, 159.000, 196.000, 212000, 148000, 191J0a- 168.000, 168000, 189.000, 24S000, 237.000- 284.00a mooa- i8iix».- TOPIAM* FfYAT umooo 1145.000, 1585000- 1870000- KŞİMAT "43000- 157.00tt- Î^OOO- 257.000, H. SEÇENEK 7TAKSİT 143400- 157500. 217000- 257.000- \TOPUM* ftYAT i •<-«m \usA.- 1254000, 1736,000- 2056.000, i 52G000- 625000, 520.000.- 365.000, 185.00a- 60O000- 300JBO- 1120.000- 650.000- 160.000 205.000, 260.030- 79İ000- 98Û000, 1.060.000 740.000- 95İ0OO. 840000- 840.000- 945000- 935.0» 1525ı000ı 1.185000, 1.420000- 66O00O, 905000 • 7iooa- 86.000, n^ıoa- 50.000, 25.000, 8200a- 41.000.- 154.00C, 89J»û.- 22.000, 28.000- 36.01»- 109JMÛ, mooa- 14İ00O, 102000, ai.000.- iiiooo, 115000- 130000- 128J»O- 168.000- 163.000- i94.ooa- 90500- nnooa.- 7İİ3OO, 86.000, TUKt- 50000, 2sooa- 8200O- 41.000, istooa- 8900Û- 22.000- 28000.- 360O0, 109.000, mooa- M5ÖK, 102000, 131.000, ii5.ooa- 115JM0, IM.O»- 128J0C 168.000- 161000- i94.ooa- 9O000- ntm- 568.000- 68&S0O.- 568JX», 400.000- 20C.00O- 656.000 328.000, 1232.000, 712000, 176.000- 224000, 288.000- 872.00a- ıa72ooa- 1160.000.- 316.000 1048.000, 920000, 92ÖOOa- 1040000, 1.1)24,000, 1344.000, 1.304.000, 1İ52.000, 720 O(XL- 1 99200a- * Fıyatiartmtza KDV dahttdır SORUNLAR ERGUN BALCI Iç Karartıcı Bir Gelişme Soğuk savaş sonrasının en büyük özelliği, kuşkusuz mil- liyetçi ve ayrılıkçı akımlarda gözlenen büyük patlamadır. Bu akımlar, Avrupa'dan Kafkasya, Asya'ya kadar çok ge- niş bir alanda hızla yayılıyor. Kimi Batılı yazarlar, yeryüzü- nü sarsan bu akımın, milliyetçiliğın ötesinde bir tür aşiret savaşlarına dönüşmekte olduğunu belirtiyor. Dünya bir bakıma komünizmin yıkılmasının, soğuk sa- vaşın sona ermesinin bedelini ödüyor. Yanlış anlaşılmasın, "komünizm milliyetçiliği ortadan kaldırmakta başarılı olmuştu, o yıkılınca milliyetçilik hort- ladı" demek istemiyoruz. Soğuk savaş dönemi dünyanın iki kutba aynldığı, ABD ile Sovyetler Birliği'nin kendi blokları içinde olayları kont- rol ettikleri bir dönemdi. iki kampın birbirine karşı duyduğu korku ve kuşku, sıkı bir blok içi disiplinin kurulmasına yol açmıştı iki süpergüç arasındaki dünyaçapındaki rekabet- te, ufak milliyetçi kavgalara yer yoktu. Bu eğilimler, geri plana atılır ya da baskı altında tutulurdu. Komünizmin yıkılıp soğuk savaşın sona ermesi ile blok içi disiplin de ortadan kalktı ve frensiz, kontrolsüz milliyetçilik akımları, selfdeterminasyon sloganı ile giderek yozlaşarak mantar gibi bitmeye başladı. Şimdi en az bunun kadar tehlikeli başka bir eğilimin ya- vaş yavaş yayılmaya başladığı gözleniyor. Bu; milliyetçili- ğin dinle karışması, özünde milliyetçilikten kaynaklanan çarpışmaların din savaşı niteliğine bürünmesidir. Eğilimi, ilk olarak Bosna-Hersek'te Sırplar başlattı. Ulus- lararası sahnede tecrit edilmiş duruma düşen Sırplar, Batı'nın tepkilerini yumuşatabilmek için, Müslümanların Bosna-Hersek'te köktencı bir islam devleti kurmayı amaç- ladıkları propagandasını yoğun biçimde yapmaya baş- ladılar. Sırplar bir zamanlar Kosova'da Müslüman Os- manlılara karşı, Hırıstiyanlığı savunmaya çalıştıklan gibi, şimdi de Bosna-Hersek'te "yeni bir islam tehlikesine karşı" Hıristiyan Avrupa'yı savunuyordular. Sırpların, Müslümanlara karşı gerçekleştirdikleri katli- amlar bir süre sonra antitezin doğmasına yol açtı ve Müs- lüman ülkelerden gönüllüler, Bosna-Herseke akmaya başladı. Newskweek dergisi son sayısında Bosna Her- sek te Iran, Türkiye, Suudi Arabistan, Pakistan ve Afganis- tan'dan gelen çok sayıda gonüllünün Müslümanların satın- da çarpıştıkları bildiriyor. Gönüllüler, Bosna-Hersek'e "kutsal savaş" için geldiklerini, Müslümanların Hıristiyan Sırplar tarafından boğazlanmasına seyirci kalamayacak- larını söylüyorlar. Bu arada, Batı Avrupa'nın Bosna-Her- sek'e müdahaleden kaçınmasında, burunlan dibinde bir Müslüman devletinin kurulmasını istemeyişlerinin de rol oynadığı söylentisi giderek yayılıyor. Din etkeninin Kafkasya'daki çarpışmalarda da ağır bas- maya başladığı gözleniyor. AFP muhabiri, geçen hafta Dağlık Karabağ dan gönderdiği haberde düzınelerle Rus gonüllünün Ermenilerin yanında çarpıştıklarını bildiriyor- du. AFP'ye göre, Rus gönüllüler, Ermenistan'ı "islamın saldırısına" karşı, Hıristiyanlığın "son kalesi" olarak görü- yorlar. "Islamı Kerabağ'dadurduramazsak. sıra Rusya'ya gelir" diyorlar. Müslümanlara karşı "yeni bir Haçlı savaşı" verdiklerini söylüyorlar. Gürcistan'da Abhazların yardımına koşan, Çeçen ve Dağıstanlı gönüllüler, Hıristiyan Gürcülere karşı İslam da- yanışması ıçindeler. Milliyetçi çatışmaların Müslüman-Hıristiyan kavgasına dönüşrne eğilimi, soğuk savaş sonrasının belki de en iç karartıcı gelişmelerinden biridir. KAFKASYA ~ Gürcü uçaklan Abhazya'yı vurdu Dış Haberier Servisi - Gür- cistan'a bağlı Abhazya Özerk Cumhuriyeti'nin bağımsızlığı için mücadele eden milislerin önceki gün başlattığı büyük saldın üzerine Gürcü savaş uçaklan. çatışmalann yoğun- laştığı Gagra bölgesini bomba- ladı. Gagra büyük ölçüde Abhazlann eline geçmiş du- rumda. Gürcistan radyosu tarafın- dan du>urulan hava taarruzu ile Gürcü uçaklan çatışmala- nn başladığı ağustos ayından bu >ana ilk kez kullanılmış ol- du. Interfaks ajansı da bölge- deki ka>naklara dayanarak verdiği haberde. Abhazya'nın kuzeyindeki Gagra kentinin büyük bir bölümünün önceki gün başlatılan saldınyla Ab- hazlann eline geçtiğıni duyur- du. Abhazlar önceki gün Karadeniz kı> ısındaki strate- jik Kolkhida kasabasını da ele geçirdı. Gürcü yetkililerce dün sa- bah yapılan açıklamada. Ab- hazlann tank ve zırhlı araçlar- la başlattığı saldın sonucu 7 Gürcü askerinin öldüğü. 74 as- kerin de yaralandığı bildirildi. Abhazlann kaybı hakkında ise bilgi alınamıyor. AVRUPA SAVUNMASI NATO'danBAB'a rekabet uyai'isı LONDRA (AA) - NATO'- nun Alman Genel Sekreteri Manfred Wörner, Avrupa Topluluğu'nun gelecekteki as- keri gücü olarak gelişen Batı Avrupa Birliği'nin (BAB), bağımsız ve NATO'ya rakip bir güç olmasına itiraz edecek- lerini söyledi. Wörner. Londra'da Krali- yel Uluslararası İlişkiler Ens- titüsü'nde önceki gece >aptığı konuşmada, "Bağımsız bir Batı Avrupa kuvvetinin yara- tılmasına itiraz ederiz. İşte NATO var. Her türlü siyasi, askeri danışma mekanizmasını sunuyor. NATO'nun eyleme isteksiz olduğu bir bölgede BAB eyleme geçmek isterse NATO birliklerini onun emri- ne tahsis ederiz" dedi. BAB'ın Hollandalı Genel Sekreteri NVillhem Van Eeke- len'in de en ön sırada oturarak dinlediği konuşmasında Wör- ner. BAB'ın NATO'nun Av- rupa sütunu olarak gelişmesı- ne yardımcı olacaklannı, an- cak iki örgütün "birbirlerini tamamlama. birbirine uyum- luluk ve şeffaflık" ilkelerine saygı göstermeleri gerektiğini. karşılıklı rekabet duygulann- dan kaçınılmasının zarun ol- duğunu söyledi. VVörner, •Rekabet duygu- lan, iki örgütün de sadece ba- şansız olmasını sağlamakla kalmaz, iki örgütü de yıkar ve kriz durumlannda Batı askeri operasyonlannı ciddi biçimde engeller" diye konuştu. NATO'nun Kuzey Amerika ülkeleri ABD ve Kanada'yı Avnapa'ya bağlayan tek örgüt olduğuna ve Atlantik ötesi bağlantının eskisinden daha fazla önem kazandığına dikkat çeken Wörner, Avrupa'nın is- tikrar için hâlâ ABD'ye ihtiyaç duyduğunu, Avrupa'nın bu kı- tadaki Amerikan askeri varlığını önemsiz görmesinin "en büyük hata" olacağını sa- vundu. Manfred Wöraer, daha uyumJu bir Avrupa Toplulu- ğu'nun bile ABD ve Kanada'- nın yardımı olmadan Avnıpa'- da istikrar sağlayamayacağım ileri sürdü. ABD'nin de Avrupa'ya ih- tiyacının sürdüğünü kaydeden NVörner. "ABD^ibi bir süper güç bile yeni dünyanın ortaya çıkardığı sorunlan halletmekte tek başına yola çıkamaz" dedi. Yugoslavya konusunda NATO'nun pasif kaldıgı suç- lamalannı da reddeden NVör- ner, örgütün Birleşmiş Millet- ler tarafından verilecek her türlü görevi almaya hazır ol- duğunu, ancak BM veya AGİK tarafındân görev veril- meden ve 16 NATO üyesi arasında görüş birliği sağlan- nıadan bir operasyon yapa- mayacağına dikkat çekti.