Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet
Sahibi: Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecıiık Turk Anonim Şırketı adına BCTİÜ N»di Isıanbul Haberlerı: Ştnaj kalkan. Dış Haberler: Ergua Balcı. tş-Ekonomi: Şuknın keıenci, Basım ve Yayım: Cumhuriyet Matbaacıhk ve Gazetecilik T.A.Ş. Türkocaği Cad.
• Genel Yayın ^onetmeni: Özgen Acar • Genel Yayın Koordınaıoru: Hikmel Çelinkaya Yun Haberlerı: Mehme) Saraç. Kultur Celal Lster. Makaleler Sami haraoren, Spor: Abdulkadir 39/41 Cağaloğlu 34334 İst PK: 246 Istanbul. Tel: 512 05 05 (20 hat), Telex:
• Yazı Işleri Mudurlerı: Fıisun Ozbilgen (Sorumlu), Celal Başlugıç (Haber) • Gorsel Yücelman. Duzeltme \bdullah Vazıcı • Muessese Mudur V.: Erol ErLul • Koordınator. F •
Yönelmen: Ali Acar • Duzenleme: Muslafa Saglamer • Ankara Temsilcısı: Cune>l Ahmel Konılsan • Viuhasebe Buknl Vener • İdare: Hase)in Gurer • Işletme. Önder
Arcayurek, Haber Mudurlen: Musıafa Balbav lşık Kansu. Izmır Temsılcı V • âerdar Çelik • Bılgı-lşlem Nail lul, Bılgısayar Sıstem: MunıvM Çiler • Personel Sevgi Bosttnaogiıı
Kızık. Adana Temsilcısı: Çctin Yiğenoglu • Reklam: Reha lşıtman
22246, Fax: (1) 526 60 72 • Bümlar: Ankara: Z. Gökalp Blv Inkılap S. No:
19/4, Tel: 433 11 41-47, Telex: 42344, Fax: (4) 433 05 65 • lzmin H. Ziya Blv.
1352 S. 2/3 Tel: 83 12 30, Telex: 52359, Fax: (51) 89 53 60 • Adana: inönü
Cd. 119 S. No: 1 Kat: 1, Tel: 59 37 52 (4 hat), Tetac: 62155, Fax: (71) 59 25 78
TAKVİM:3EKİM 1992 Guneş:5.55 Oğlell.58 İkindı: 15.14 Akşam: 17.5] Vatsı 19 10
AIDS kör ediyor
• MANNHEIMıAA)-
Alman Göz Doktorlan
Birliği.AIDShastalannda
ortaya çıkan görme
bozukluklannin tedavi
. edilmediği takdirde körlüğe
yol açtığını bildirdi.
Mannheim'de dûzenlenen
bir konerede konuşan Prof.
LutzHansen.AIDS
hastalıklan arasında ortaya
çıkan göz hastalıklanna
yeterinceönem
venlmediğini belirtü. Prof.
Hansen. AIDS hastalannın
yüzdc 80"inde gözdeki ağ ve
damar tabakasında
enfeksıyonlar başta olmak
üzere, ciddi bozukluklann
meydana geldiğmi bildirdi
İngiliz yargıcın
döşüncesi
• LONDRA(AA)-
İngiltere'de birvargıcın,
"Kadının hayattaki tek
işlevi, erkeğin hayatını
sürekli mahvetmektir"
şeklindeki sözleri kadın
kuruluşlannın tepkisincyol
açtı. Hereford kenli ağır
ceza mahkemesinın 65
yaşındaki yargıcı John Lee,
hırsızhk suçundan
yargılanan Robert VVard'un
duruşmasında. sanığın kız
arkadaşıyla problemleri
olduğunu öğrenince şunlan
söyledi: "Kızarkadaşınla
olan sorunlann. işlediğın
suça iyi bir mazerettir.
Kimin böyle sorunlan yok
kı? Benim de flörtlerim
oldu. Kanmla37yıldır
evliyim. Bu kadar zaman
sonra bile bana sorun
yaratabiliyor. Bir kadın seni
üzerse bu normaldir.
Kadının hayattaki tek
işlevi, erkeğin hayaünı
sürekli mahvetmektir" diye
konuştu.
033'te rahatiama
• ANKARA (AA)-033
çağn servisinin yükünü
hafifletmek ve servisin
meşgul süresini en aza
indirmek amacıyla.
PTTnin İstanbul'da
kurduğu ikinci 033 mesaj
yazdırma merkezi devreye
giriyor. Ekim ayının ilk
yansında hizmete girecek
merkez. İstanbul ve
çevresindeki abonelere
gönderilecek mesajlan
ulaştıracak. Ankara'daki
033 çağn yazdırma merkezi
de İstanbul dışındaki
abonelerin mesajlannı
alacak.
TVseyredenler
havuç yesin
• FRANKFIRT(AA)-
Uzun süre televizyon
izleyenlerin ha\ uç yemeleri
önerildi.Münih
Üniversitesi'nde görevli
araştırmacılar. televizyon
izlerken gözün A v itamini
ihtiyaanın normalin üç
katına çıktığını belirterek,
uzun süreekran karşısında
oturanlann havuç
yemelerini lavsiye
ediyorlar. Uzmanlar. ekran
karşısında geçihten hersaat
için bir adet taze havuç
yemenin vücuttaki A
vitaminidengesini
koruyacağını
kaydediyorlar.
Kontroteüz
doğum kontrolü
• ANKARA (ANK A)-
Türkiye'de aile planlaması
konusundaçeşitli
kuruluşlar tarafından
\ürütüleneğitim
çahşmalanna karşın
ailelerin. geleneksel ve
etkisizyöntemlerie
korunmalan nedeniyle
istenmeyen gebelıklerin
artarak devam ettıği
bıldinldı. Sağhk Bakanlığı
Ana Çocuk Sağlığı ve Aile
Planlaması Genel Müdürü
Ayşe Akın Dervişoğlu,
kadınlann hala "rahim içi
araç mideye kaçar"' gibi ön
yargılarla etkili konınma
yöntemlerini kullanmaktan
kaçındıklanna dikkat
çekerek, en etkisiz
yöntemlerden biri olan
"geri çekme" yönteminin
daha yaygın olarak
kullanıldığını ifadeetti.
Almanya ile
çevre anlaşması
• İSTANBLL(AA)-Çevre
Bakanlığı ile Almanya Çevre
Doğa\ı Korüma ve Nükleer
Gi'rvenlik Bakanlığı
arasında. ""Çevrc Işbirliği
Anlaşması" imzalanacak.
Çevre Bakanlığfndan dün
yapıUınacıklamada.
Almanv;ı Çe\ re Bakanı
KkuısTöpfcr. "Çevre
İşbirliği Anlaşması"
nedenlyle. 5 ekim pazartesi
günü İstanburagclecek ve
Boğa/içi Üni\crsıtcsi"nde
diizenlcııecck ım?
1
törenine
katılacak.
Formula 1 Dünya Şampiyonası'nda îngiliz sürücü Nigel Mansell, birinciliği daha şimdiden garantiledi
Cehennem pistinde ölümüne kapışanlar• Yaklaşık 309 km'lik
otodroma bakan tri-
bünlerin yakınına koca-
man çadırlar kurulmuş.
Her çadır Formula Ve
katkıda bulunan bir ku-
ruluşa aynlmış. Ekipler,
arabanın tasanmını
hazırlayan, ve takıma
destek veren dev şirketle-
rin adlannı taşıyor.
CELAL ÜSTER
ESTORİL/LİZBON- 27 ey-
lül pazarsabahj. Lizbon. Süitle-
rinden birinin bir dönemın efsa-
nevi dansçısı Isadora Duncan'-
ın adını taşıdığı Ritz Oteli'nden
çıkıp Estoril'e doğru yola koyu-
luyoruz. Pınl pınl bir hava.
Formula 1 Dünya Şampiyo-
nası'nın Portekiz Grand Prix'si
1984'ten bu yana Estoril Otod-
romu'nda yapılıyor.
Saat 10.00'da Estoril'deyiz.
Yaklaşık 309 kilometrelik
otodroma bakan tribünlerin
yakınına koca koca çadırlar ku-
rulmuş. Her çadır. Formula l'e
katkıda bulunan bir kuruluşa
aynlmış. Yanşa katılan ekipler.
arabanın tasanmını hazırlayan,
motorunu yapan ve takıma
destek veren dev şirketlerin ad-
lannı taşıyor. Biz, konuğu ol-
duğumuz Marlboro'nun çadı-
nndayız. Sabah kahvesinin
ardından şampanyalar patlatı-
lıyor. Hafifbiröğleyemeğinden
sonra "padok'a yollanıyoruz.
Arabalann son bakımlan yapı-
kyor.
Sanki bir büyük fırmalar ser-
gisi. Ekiplere destek verenler
arasmda Canon, Marlboro.
Camel, Benetton var. Honda,
Renault, Ferrari, Ford, Lam-
borghini yan yana tezgah aç-
mışlar. Zaten, sürücülerin 71
tur boyunca ölümle yüz yüze
geldikleri Formula 1 Dünya
Şampiyonası. sponsorlan, oto-
mobil şirketleri, tasanm firma-
lan, petrol kuruluşlan, teknis-
yenleri. canlandırdığı turizmi
Formula 1 Dünya Şampiyonası, sponsorlan, otomobil şirketleri, tasarım firmaları, teknisyenleri, canlandırdıûı ttıri/mi ile dallanıp budakianan bir sanayi aslında.
ile dallanıp budaklanan bir sa-
nayi aslında.
Saat 14.00"te tribündcki yeri-
mizi alıyoruz. İki tribün var.
Büyük olanında Portekizlı se-
yircilerin yanı sıra dünyanın
dört bir yanından gelmiş yanş-
severler var. Yanş ekıpleri şir-
ketlerin adını taşıyor, ama tri-
bünlerde yıne de Irlanda. İngi-
liz. Alman, Finlandiya bayrak-
lan açılmış. Küçük tribün ise
basına, Formula 1 muhabirleri-
ne ve konuklara aynlmış.
Portekizliler "tur'a 'volta' di-
yorlar. Arabalar yedek süriicü-
leriyle "ısınma voltalan"nı attık-
tan sonra starttaki yerlerini alı-
yor ve ünlü sürücüler alkışlar
arasında direksiyona geçiyor.
Bu otodromda kimler yanşma-
nJŞ bugüne kadar: Alain Prost.
Niki Lauda. Nelson Piquet...
Bugünkü yanşın yıldızlan ise
İngiliz Nigel Mansell, Brezilyalı
Ayrton Senna. Alman Gerhard
Berger, îtalyan Riccardo Patre-
se...
Canon'Wilhams Renault
ekibinden Nigel Mansell he-
men başa geçiyor. Pistin tümü-
nü görmek mümkün olmadı-
ğından. bir yandan da dev ekra-
na bakmak zorundayız. İki he-
likopterdeki kameramanlar
yanşın tümünü 'naklen' sunu-
yorlar. Motorlann gürültüsü
kulaklan sağır ediyor. Birçok
kişi, kulaklannda özel pamuk-
larla izliyoryanşı.
43. turda ekranda arabalar-
dan biri ansızın havalanıyor.
ManselPın İtalyan takım arka-
daşı Riccardo Patrese. Honda
Marlboro McLaren ekibinden
Gerhard Berger'in arabasının
sol arka tekerleğıne çarpıp ha-
vada takla atıyor. Herkes ayak-
ta. Bereket, Patrese arabadan
yardım görmeden yarasız bere-
siz çıkıyor. Ama arabası yanş
sonuna kadar kaza yerinde ka-
lacak. Patrese'nin yanştan son-
ra yapacağı açıklama da. bu ce-
hennem pistinde ölümüne kapı-
şan sürücüler arasındaki ilginç
dostluğun bir kanıtı olacak:
"Berger'le kapışmıştını. O sı-
rada frene basarak arabasını
bakıma çekmek istedi. Ama
hiçbir işaret vermedi. Onun ha-
tasıydı ya da benim hatamdı
demeyeceğim. Olur böyle şey-
ler. Gerhard'ın yaralandığını
sanmıştım. Sonradan yara al-
madığını öğrenince çok sevin-
dim!"
71 tur tamamlandığında Ni-
gel Mansell daha ilk turdaki
gibi başta. Aslında F992 For-
mula 1 Dünya Şampiyonasf-
nda birinciliği çoktan garantile-
miş olan Mansell. Portekiz
Grand Prix'sinde de birinciliği
baştan sona kimseye kaptırmı-
yor. Mansell. ikincılıği yakala-
yan Avusturyah Gerhard Ber-
ger dışında bütün sürücülere
tur bindiriyor. 39 yaşındaki
Mansell. 1988. 1990 ve 1991in
dünya şampiyonu. Marlboro,'
McLaren Honda ekibinden
ünlü Brezilyalı sürücü Ayrton
Senna'nın rekorunu da kınyor.
Mansell bu yılın Formula 1'-
inde 9. zaferini elde ederken,
1988'de 8 birincilık alan Sen-
na'nın rekorunu tarihe gö-
müyor.
Yanşı Mansell'ın 37 saniye
ardında ikinci bitiren Berger"i.
Formula l"in bir başka efsane
ismi. Ayrton Senna izliyor. 32
yaşındaki Senna, yanşın büyük
bir bölümünü ikinci götürdük-
ten sonra 4 kez bakıma gırip 3
kez de lastik değiştirmesi sonu-
cu geride kalmasına karşın, Ca-
mel/ Benetton'Ford ekibinden
İngiliz sürücü Martin Brundle'ı
son turda geçiyor ve üçüncülü-
ğüyakalıyor.
Yanş boyunca rakipleriyle
olduğu kadar arabasının lastik-
leriyle de boğuşan Senna, yanş-
tan sonra, "Son turda Brundle'ı
gecerken bile lastiklerimde so-
run vardı" diyor. "Yanşı bitir-
dığimde lastiklerimden biri
ınikti!"
Portekiz Grand Prix'sinin so-
nunda Mansell sürücülük yaşa-
mının 30. zafenni elde ederken,
bugüne kadar 44 birinciliği bu-
lunan ünlü Fransız yanşcı Ala-
i n Prost'un ve 33 birinciliği olan
Senna'nın ardına yerleşiyor.
1992 Formula linde şampi-
vonluğu şimdiden garantileyen
Mansell. Japonya ve Avustral-
ya'daki son 2 ayağa da katı-
lacak. ama 1993ten başlayarak
ABD'deki Indycaryanşlannda
Amerikalı oyuncu Paul New-
man'ın sahibi olduğu Lola/
Ford ekibinde yer alacak.
Uzmanlar. Indycar yanşlan-
nın Formula l'den daha tehli-
keli olduğunu belirtiyorlar.
Formula l'in önde gelen yanş-
çılan son yıllarda her mevsim
15 milyon dolar (yaklaşık 112
milyar 500 milyon TL) kazanı-
\orlar. Buna karşılık ABD'de
Indycar'a katılan bir yanşçının
eline her mevsim yaklaşık 25-30
milyar TL geciyor. Ama yanş
kazanan Indycar sürücüleri
olağanüstü paralar kazanabili-
yor. Bu arada. transfer ücretleri
de dev rakamlara ulaşıyor.
Sözgelimi. söylenenler doğ-
ruysa, Nigel Mansell'ın For-
mula 1den Indycar'a gecerken
aldığı ücret 3 milyon sterlin
(yaklaşık 39 milyar TL).
Williams Renault ekibi
Mansell'ı kaybetti. ama 37 ya-
şındaki efsanevi Fransızı. Alain
Prost'u kazandı. Bugüne kadar
44 Grand Prix yanşının yanı sı-
ra üç de Formula 1 şampiyon-
luğu kazanan. ama 1992'de hiç
yanşmayan Prost. VVilliam/
Renault ile 2 yıllık bır sözleşme
imzaladı. Şimdi herkes. iki ezeli
rakibin, Prost ı.e Sennanın
1993 Formula l'indekı kapış-
masını bekliyor.
Kazı mevsimi sona erdi, ödenekler arttınldı• Geçen yıl kazılara toplam 1 milyar 747 milyon lira
ödenek aynhrken, bu miktar 1992 yılında 4 milyar 565
milyon liraya çıkartıldı. Türk ve yabancı bilim adamlan
ortak 29 kazı gerçekleştirdiler.
ASUMAN ABAOOĞLU
İZMİR - Bu yıl Türk bilim adamlan
43 yerde. yabancı bilim adamlan 28
yerde kazı yaptılar. Türk ve yabancı
bilim adamlannın ortak olarak
gerçekleştirdikleri kazılann sayısı ise
29. Bu yıl Türk kazılanna toplam 4
milyar 565 milyon lira ödenek verildi.
Geçen yıl Türk kazılan için aynlan
ödenek miktan. 1 milyar 747 mil>on
liraydı. Bu arada baa arkeologlar.
kazılara aynlan ödeneklerdeki
farklılığı eleştirdiler.
Türk ve yabancı bilim adamlan. bu
yılda toplam 100 yerde
gerçekleştirilen kazı çahşmalan
sonucunda tarihe ışık tutacak
bulgular ortaya çıkardılar. Çeşitli
nedenlerle 1991 yıbnda bazı kazılar
son kez yapılırken bu yıl yeni kazı
çahşmalanna başlandığı gözlendi.
K ültür Bakanlığı Anıtlar ve M üzeler
Genel Müdürlüğü'nden verilen
bilgiyegöre Prof. Dr. Hayat
Erkanal'ın Nusaybin Girnavaz'da,
Prof. Dr. Altan Çilingiroğlu'nun Van
Dilkava'da ve Prof. Dr. Uğur
Silistreü'nın Köşk Höyük'te
yürüttüğü kazılar, 1991 yılında son
kez yapıldı.
Bu yıl gerçekleştirilmeyen kazılar
arasında Prof. Dr. Haluk
Karamağaralı'nın Bitlis'te Ahlat
mezarlan üzerinde. Prof. Dr. Engin
Özgen'in Kilis Oylum Höyük'te.
Prof. Dr. Güven Arsebük'ün
İstanbul Yanm Burgaz, Prof. Dr.
TanerTarhan'ın Eskı Van şehri ve
kalesinde. Fransız Arkeolog Angela
Minzoni Deroche'nin Samandağ
Üçağızirda. İsveç'ten Pontus
Helström'ün Milas Labranda'da
yürüttüğü çalışmalar bulunuyor.
BakanlarKurulukaranvla 1992
yılında başlayan kazılan Antalya
Kale'de Aziz Nikolas Kilisesi'nde
Prof. Dr. YıldızÖtüken. Aydın
Şultanhisar Nysa'da Prof. Dr. Vedat
İdil. Çorum Ortaköy'de Doç. Dr.
Aygül Şüel. Izmir Foça'da Doç. Dr.
ÖmerÖzyiğit, Urla Limantepe'de
Prof. Dr. Hayat Erkanal, İzmir
Torbah Metropolis'te Prof. Dr.
Recep Meriç. Van Av anis Kalesi'nde
Prof. Dr. Altan Çilingiroğlu. Van
Urartu Kaleleri'nde Prof. Dr. Oktay
Belli yürüttü.
Yerli ve yabancı bilim adamlannın
ortaklaşa yürüttükleri kazılardan bu
yıl ilk kez yapılanlarise şöyle:
"Dr. Barthel Hrouda başkanlığında
Ceyhan Sirkeli Höyük, Y. Doç. Dr.
Turan Efe başkanlığında Eskişehir
Orman Fidanlığı. Dr. M. Henriette
Gates başkanlığında
Hatay-İskenderun'da Kinet Höyük,
Prof. Dr. Douglas Esse'nin
katılımıyla Hatay- Reyhanlı
Çatalhöyük. Dr. Gil Stein'in
katılımıyla Şanlıurfa Hacınebi
Tepesi. Dr. Patricıa Wattenmaker'ın
katılımıyla Şanlıurfa Kazane Höyük.
Doç. Dr. Abdüsselım LJluçam'ın
katılımıyla Van Eski Erciş Kalesı ve
Selçuklu Mezarbğı."
Buyıl Almanva'dan Klaus Reidt
tarafından Kütahya- Çavdarhisar'da
Aizonai'de ilk kez kazı çalışmalanna
başlandı.
Kültür Bakanlığı'ndan alınan bilgiye
göre 1991 \nlmda Türk kazılanna
toplam I milyar 747 milyon lira
ödenek aynhrken bu miktar 1992
yılında 4 milyar 565 milyon liraya
çıkanldı. Katılımlı kurtarma
kazılanna ise 1991 yılında 449milyon
lira. 1992 yılında ise 721 milyon lira
ödenek aynldı. Ödenek aynlması
sırasında hangi ölçülerin dikkate
alındığının "belirsiz" olduğunu
savunan arkeologlar. "Bazı kazılara
60 milyon. bazılanna 120 milyon,
bazılanna ise 240 milyon lira ödenek
aynlmaktadır. Oysa 60 milyon lira
aynlan bir kazıyla 240 milyon lira
aynlan kazı arasında önem farkı
>oktur. İki kazıda da sonuçta elde
edilen buluntular aynlan ödeneklerin
farklılığı oranmda az ya da çok daha
önemli ya da daha önemsiz değildir"
şekhnde konuştular.
Time dergisinde elmas piyasasında fıyatlann hızla düştüğü öne sürülüyor
'Ebnasiar sonsuza dek kahcı değildfr'
• Haftalık Time dergi-
sinde yer alan habere
göre Güney Afrikah De
Beers grubunun tekelin-
deki elmas piyasasına
Angola ve Rusya'dan
ciddi sız-malar oldu. De
Beers'in Güney Afrika
Menkul Kıymetler Bor-
sasf ndaki hisse senetleri
hızla düştü.
Haber Merkezi - Elmaslann
pınltısı sönüyor. Nasıl mı? El-
mas piyasasına kaçak yollar-
dan bol miktarda taş akıtılması
ve fıyatlann hızla düşmeye baş-
laması yüzünden.
Haftalık Time dergisinde çı-
kan habere göre Güney Afrika-
lı De Beers grubunun tekeli
elinde tuttuğu elmas piyasasına
Angola ve Rusya'dan ciddi sız-
malar oldu. De Beers'in Güney
Afrika Menkul Kıymetler Bor-
sası'nda hisse senedi değerteri
birden hızla düşmeye başlayın-
ca da yıllardır kendini emekliye
ayırmış olan De Beers impara-
torluğunun kurucusu Harry
Oppenheimer beklenmedik bir
biçimde geçen hafta Rusya'ya
bir ziyaret yaptı ve yetkililerle
ciddi görüşmelere girdi.
Dergi de Beers'in sloganı
olan, "Elmaslar sonsuza kadar
kalıcıdır" sözcüklerini değiştı-
rerek "Elmaslar sonsuza kadar
kahcı değildir" biçiminde attığı
başlığın altındakı haberinde
şunlan yazıyor:
"Angola'nın Lunde Norte
bölgesine bir elmasa hücum
başladı. Ellerinde kazma kürek
ve bazen silahlar 50 bin kadar
Angolalı, Zaireli, Güney Afri-
kah, Belçikah, hatta bir avuç
Amerikalı toprağı kazıp duru-
yor. Amaçlan kısa yoldan zen-
Eski Galata Köprüsü, kültür-îurizm merkezi olacak
Yeni yerinde yeniden birlikteyiz
REMZtGÖKDAĞ
Dünya elmas piyasası tekelini elinde bulunduran De Beers, dünyada işleıunemiş elmas piya-
sasının yüzde 80'ini konrrol ediyor.
gin olmak. Bu ilkel madencilik
yöntemi yasadışı. Ama bu in-
sanlann tehlikeleri gözardı et-
mekte haklan var. Çünkü böl-
ge dünyada hiçbir yerde görül-
mediği kadar çakıl taşı gibi el-
mas kaymyor. De Beers'in yet-
kililerinden Peter Gallegos bu
konuda diyor ki: 'Küçük çakıl-
lan toplayıp bır eleğe koyuyor-
lar. Sonra nehir boyuna gidip
bunlan suda iyice yıkıyorlar.
Ortaya çıkan elmaslan da cebe
indiriyorlar. Bu, tam anlamıyla
denetimsiz bir elmasa hücum-
dur."
Bu insanlar için elmasa hü-
cum düşlerinin beklenmedik
bir biçimde gerçekleşmesi anla-
mına gelebilir, ama De Beers
için tam anlamıyla bir karaba-
san durumunda. Dünya elmas
piyasası tekelini elinde bulun-
duran De Beers, dünyada işlen-
memiş elmas piyasasının yüzde
80'ini kontrol ediyor. Ama son
16 ayda Angola ve Rusya'dan
piyasaya sızan kaçak elmaslar.
fıyatlann düşme tehlikesini ya-
rattı. Bunun üzerine De Beers
de bu elmaslan piyasadan çeke-
bilmek için 200 milyon dolar
harcamak zorunda kaldı.
Angola'daki bu elmasa hü-
cum çok kötü bir döneme rast-
ladı. Çünkü Avrupa, Kuzey
Amerika ve Japonya'daki de-
ğerli taş piyasalannı etkileyen
resesyon, satışlann ve fıyatlann
düşmesine yol açtı.
Angola'daki bu elmasa hü-
cumun bir nedeni ülkeyi etkile-
yen kuraklık nedeniyle alüvyon
elmaslannın çok daha kolay
bulunur olması. İkinci neden de
iç savaş sonrasında işsiz kalan
askerlerin kolay para kazanma
vollannı aramalan.
Eski Sovyetler Birüği'nde de
komünist rejim çöküp ülkepar-
çalanınca yasa ve düzen de bu-
na koşut olarak kalmadı. Rus-
ya'dan ne kadar kaçak elmasın
piyasaya sokulduğu bilinmi-
yor.
De Beers yetkihleri, Angola
sorununun halledileceğine ina-
nıyorlar. Çünkü haftaya secim-
ler var ve hangi hükümet işbaşı-
na gelirse gelsin bu kaçak elmas
ticaretine son vermenm ne ka-
dar mantıkh olduğunu algıla-
yacak. Ancak gittikçe büyüyen
sorun Rusya'nın muazzam el-
mas üretimi. 199! rakamlanna
göre Rusya geçen yıl içinde 13
milyon kırat elmas üretmiş.
De Beers imparatorluğunu
kuran Harry Oppenheimer. ge-
çen hafta Rusya'ya gitti. Bu da
De Beers'in işleri şansa bırak-
madığını göstenyor."
Nice anılara ve olaylara tanıklık eden tarihi
Galata Köprüsü yangından sonra Haliç'in bir
köşesine çekildi.
80 yıl İstanbul'a hizmet veren bu köprü 5 ay-
dır Haliç'te kaderine terk edildi. Yetkililerin 5
ay içinde onanmın başlayacağını belirtmesine
karşın köprüde bugüne dek hiçbir çalışma ya-
pıfmadı. Restorasyon çalışması beklenirken
köprünün bir bölümü ilgisizlıkten battı.
Martılann ve akşamcı-
lann uğrak yeri olan köp-
rü. yanından geçenlenn
içini sızlatıyor. Her gün
eski köprünün önünden
geçen yüzlerce İstanbullu
soruyor...
Kısa sürede unutulan
köprü emekliye aynl-
dıktan sonra herkesin
gözleri önünde çürümeye
mi terk edildi? Yoksa
kendisine kazandınlacak
işlevlerden sonra köprü.
tarihi geçmışiyle Haliç'in bir başka köşesinde
yeniden yaşatılacak mı?
Yangından sonra herhangi bir çahşmanın
yapılmadığı_ tarihi köprü bugünlerde tekrar
gündemde. İstanbul Büyükşehir Belediyesı de-
netiminde İTÜ öğretim üyelerince restorasyon
projesi hazırlanmakta olan köprünün onanm
çalışmalannm başlayabılmesi için önümüzdeki
günlerde asfaltı sökülecek. 1. grup eski eser ko-
numuhdaki köprünün asfaltı yeniden dökül-
dükten sonra dubalan yenilenecek. Haliç'teki
su sirkilasyonunu sağlamak amacıyla dubalara
delikler açılacak. Köprünün demir ve korku-
luklannın Anıtlar Kurulu'nun da onaylayacağı
projeye göre yenilenmesinden sonra köprü, Ay-
vansaray-Hasköy arasına çekilecek ve kültür-
turizm merkezi olarak hizmete girecek.
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Nu-
rettin Sözen. tanhı Galata Köprüsü'nün talih-
siz yangından sonra geçici bir süre için uğur-
landığını, ancak hiçbir zaman unutulmadığını
belirterek, "Onunla çok yakında yeni yerinde
yeniden birlikte olacağız"
• Yangından sonra herhangi istanbul Büyükşehir
birçalişmaninyapilmadlğltari- Belediyesı Genel Sekreter
hi köprü bugünlerde tekrar Yardımcısı Prof.Dr.Mete
hâobul Büyükşe- JjJJ
d d ITU
JjJJ« yş JjJJ ra
^u
hır Belediyesı denetımınde ITU jçin JTÜ iie bir protokol
öğretim üyelerince restorasyon imzaladıkianm, restoras-
projesi hazırlanıyor. Köprü >'on
çahşmalan sonrası
anrİacfaltl^nnrnl/cnnraHnhfl k
°prunun yeniden Istan-
once asmitianacak sonra üuoa- b u l -a k a z a n dı n iacağını
lan yenilenecek. söyledi. Tapan, -'Burayı
kültür merkezi hah'ne ge-
tirmeyi istiyoruz. Köprünün Ayvansaray-Has-
köy arasına çekilmesinden sonra Feshane Kül-
tür Merkezi ve Sütlüce Eğitim Merkezi ile bir
bütünlük oluşturacak ve istanbul'un yeni bir
kültür sanat merkezi hah'ne gelecek" dedi.
Bu arada Mimarlar Odası İstanbul Şubesi'-
nden yapılan acıklamada tarihi Galata Köp-
rüsü'nün eskisi gibi restorasyonunun yapılabil-
mesi için, enkazın sökülmeden rölöve ve resti-
tüsyon projelerine esas olarak ölçümlerinin
yapılması gerektiği belirtildi.