Katalog

CUMHURİYET/12 EKONOMÎ 30 EYLÜL1991 BORSA NOTLARI ABDURRAHMAN YILDIRIM Borsanın seçim kazancı ve partiler Pakdemirli geçen hafta ye- niden açtkladı. Borsaya müdahale yok. Başbakan'ın TÜSİAD'daki konuşmasında borsa ile ilgili sözlerini de aşa- ğıda okuyabtlirsiniz. Yılmaz, KOİ'nin piyasa düzenleyici olarak borsaya girmesine kar- şı. Sayın Gürtekin de seçim sonrasında Zorunlu Tasamıf Fonu'nu "özelleştirerek" 3.5 milyon insanı borsaya sokaca- ğını söylüyor. Mevcut iktidar "borsaya müdahale yok" derken aslında "bal gibi" ya- pıyor bunu. Nasıl mı? söyle: Borsada fiyattarı, "ekono- mik etkenler" ve "altomatH" piyasalar" yanında "pşikolo- jlk faktörter" belirler. İşte ka- mu kesiminin şu anda yap- makta olduğu da "psikolojfk etkl" yoluyla borsaya müda- haledir. Bir milyon oyun bilin- cinde olan ANAP iktidan, Baş- bakan'ı, Başbakan Yardımcısı ve Başbakanlık Başdanışma- nı'yla birlikte hisse senedi ya- tırımcılarına şu mesajı veriyor: "Seçimde oyunu bana ver, borsayı düzelteyim, sizi za- rardan kurtarayım." Böylece iktidar, zarar eden yatınmcıla- nn seçim öncesindeki "kurtu- luş beldentiterini" seçim sorv rasına taştyor. Bunu yaparken seçim öncesi olası bir "satış paniğinde borsa çöküsûne" karşı da direnç oluşturuyor. Yani bir taşla iki kuş vuruyor. Ama, borsayla seçimler ön- cesinde ilgilenen sadece ANAP değil, rakibi var. Sayın Çilter de geçen hafta borsayı ziyaret ederek ANAP'tan daha - çok "seçim boncuğu" dağıt- tı. DYP de Batı'da bir borsada olması gerekenlerin tümünü aynen Türkiye'ye taşıyacak. Üstüne aynca teşvik verecek. Zorunlu Tasarruf'u, DYP de borsaya sokacak. Hatta bunu kamuoyuna ilk açıklayan Çil- ler idi. Bu konuda Gültekin'in -sataşması bile olmuştu: "Bl- Madalyalı borsacılar racı kurumlar borsa dü- işüyle ve vatandaşın borsadan uzaklaşmasıyla birlikte bugünlerde zor gün- ler yaşıyorlar, ama iyi günle- ri o kadar eski değıl. Borsa aracı kurumlanntn para ka- zandığının göstergesı ise yüksek düzeyde vergi öde- yenler arasına gırmeleri, İs- tanbul Ticaret Odası, 1990 yılı kazançiarı üzerinden yük- sek düzeyde gelir ve kurum- lar vergisi ödeyenleri ödûl- lendirdi. Ödül aianlann üçü borsacı. Bunlardan Ûzhan Oral. 793.7 milyon liralık ge- lir vergisi ile "gümüş madalya" alanlar listesinde artıncı sırada ver aJıyor. Yine gelir vergisi listesinde Güner Angil 170 milyon liralık ver- gisi ile "takdimame" alan- lar arasında bulunuyor. Ku- rumlar vergisi listesinde ise Deha Menkul Kıymetler, 797.7 milyon lira ile "Bronz" madalya aldı. Bunlar, aracı kurumlann en çok kâr ettiği 1990 yılını kapsıyor. "Tatsız geçen" 1991 yılında aracı kurumlar- dan madalya beklenmıyor. "Dökülmeseler yeter" fikri benimseniyor. zlm geliştlrdtğimlz, ama uy- gulamaya koymadan terket- tiğimiz, bir modell kopye ettiler" diye. Ama nedense bugün aynı modeli DYP'nin yanında ANAP da savunuyor. Sol partiler, SHP ve DSP de borsaya sıcak bakıyor. TÜSİ- AD'da konuşan her iki partinin lideri, iktidara geldiklerinde borsayı yeniden düzenleyip gelişmesine katkıda buluna- caktannı söylediler. Yani se- çimden sonra iktidara "borsa düsmanı" bir partinin gelme olasıhğı yok. Buna karşın ke- sin olan şu: Bu seçim, orta va- de için hisse senedi fiyatları- nı olumsuz etkilese dahi, "ik- tidar adayı partileri borsa dostu yaptı". Seçim, borsanın sorunlarını ilk kez bütün siya- si partilerin en üst düzeyde bik melerini ve sahıplenmelerini sağladı. Haydi hayırlısı. Sonuç: "Gecenin en ka- ranlık vakti sabaha yakın olan zamandır." Yılmaz'ın 'mesut borsa' düşüA LHIA DftHftl Başkanı ve Baş- bakan Mesut Yılmaz, geçen hafta TÜSİAD'da konuşurken Borsa konusundaki görüşlerini ilk de- fa açıkladı. Bu görüşleri, 3 saatlik ko- nuşması arasında ancak bir iki cümle ile yer alabildi. Yılmaz'ın borsa sorun- larını "yakından bildiğini" gösteren konuşması şöyleydi: "Türkiye'de sermaye piyasasını ilk defa biz gerçekleştirdik. Bunda da bir yandan hukuki yapının gerçekleştiril- mesi, ote yandan özelleştırmenın yü- rürlüğe konulması etkilı oldu. Ama sa- nıyorum bütün dünya sermaye piyasa- lannda yaşanan bir okju Türkiye'de ka- çınılmaz bir şekilde tekrarlanmıştır. Borsa bazı küçük yatırımcılar içın bir nevi spekülatif faalıyet alanı olarak al- gılanmıştır. Herhalde en başta bu an- layışın değismesi ve kurumsal yatı- nmcıların, yatınm şirketlerinin, sl- gorta şirketlerinin, büyükfonlan yö- neten şirketlerin borsaya gelişinin sağlanması gerekiyor. Borsanın istik- rar kazanması, spekülatif faaliyet ala- nı olmaktan çıkmasına ve bu kurum- sal yatınmcıların borsaya girmesine baölıdır. İkinci olarak, Kamu OrtaMı- ğı idaresi'nin kesinlikle borsa faaliye- tine girmemesi gerekiyor. Yani devle- tin borsada düzenleyici faaliyette bu- lunmasının gerekiiligine inanmryorum. Bunun dışında borsayı kendi tabii sürecinde fazla zorlamadan, gelişme- sine yardımcı olacak bazı akılcı politi- kalarla, maddi teşvik anlamında de- mryorum, ama bazı akılcı polrrikalar- la desteklemenin önemine inanıyo- rum. Bugün borsanın durumunun aslın- da hep bu yerde kalmaması gereken, geçıci bir durum olduğuna inanıyo- rum. Türkiye'de borsanın gelecegt- ne çok ryimser bakıyorum. Bu konu- da borsayı geltstirecek, özeilikle kü- çük tasarruf sahiplerinin, küçük ya- tınmcılann borsada zarara uğrama- sına engel olacak tedbirleri önü- müzdeki donemde almaya karartı ol- duğumuzu ifade ediyorum. Bunun bir diğer yolu da devletın ilk defa ih- raç ettiği hisse senetlerinin rayiç be- delini belirlerken yatınmcı lehine biraz daha bonkör davranmaadır. Bundan önceki hisse senedi değerlemelerinin borsanın gelişmesıni zorlaştırıcı yön- de "yüksek" tutulduğunu düşünüyo- rum." Bu sözlerın sahibi ANAP Genel Baş- kanı Mesut Yılmaz. Tek başına veya koalisyon ortağı olarak yeniden iktida- ra gelirse, "o zaman hatırlatınz" di- ye aktardım. M üfe11 i ş Yardımcıları Anadolu Sigorta Teftiş Kurulu'nda görevlendi- rilmek üıere, İngilizce dil sınavı, genel yete- nek sınavı ve görüşme yöntemiyle... Sınova katılacak adayların; • TC votandaşı olmosı, • Boijaziçi, ODTÜ ve diçjer öniversitelerin Iktisadi ve idari Bilimler Fakülteleri, Mimarlık ve Mühendislik Fakültelerinin Endöstri Möhendisligi Bölömü, Istanbul Teknik Öniversitesi Işleme Fakültesi'nin işletme Möhendisligi Bölömü, Fen ve Edebiyot Fakültelerinin istotistik Bölümö, Hukuk, İktisat, İşletme ve Siyascl Bilgiler Fakülteleri ile bunların Törkiye ve yaboncı ülkelerdeki dengi okullardan birini bitirmiş olması, • Sınav gönö 30 yaşını doldurmamış olması, • Askerlik görevini tamamlamış olması, • Herhongi bir daire yo da kuruluşa karşı iş sözleşmesi yo do yökömlölük oltında bulunmaması, • Sajjlık durumunun Törkiye'nin her yerinde görev yapmaya elverişli olması, • Daha önce, gerek Müfettiş Yardımcılığı sınavında, gerekse diger birimlerimizin oçttjı özel sınovlarda başansız sonuç almamış olmosı gerekmektedir. Adaylor, 19 Ekim 1991 Cumartesi gönö, Şirket Genel Müdörlük Binası'ndo İngilizce dil ve genel yetenek yazılı sınavına alınocaktır. Bu sınavı kazanon odoylor doho sonro ingilizce sözlö sınovına çagırılacak, başarılı olonlar oyrıca göıöşmeye alınocaktır. Başvurulonn, en geç 4 Ekim 1991 Cuma gününe kodar iki adet vesikalık foîofjraflo istanbul'da şahsen; istonbul dışındon ise, odoyın özgeçmişıni içeren bir mektupla aşoğıdaki adrese yopılması gerekmektedif. Teftiş Kurulu öyelerinin merkezi görev yeri ISTANBUL'dur. ANADOLU SİGORTA Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi Teftiş Kurulu Başkanlığı Rıhtım Caddesı 57, Karoköy, 80030 Istanbul Tel: 151 65 40 (24 Hat) Anadolu Sigorta bır TİİKKİYE I » M N K A S I kuruiuşudur. Seçîme para yetîşmiyor ANKARA (ANKA) — Hazi- ne seçim ekonomisine para ye- tiştiremiyor. Hiıkumetin erken seçim kaygısıyla yaptığı seçim yatınmlannın finansmanını sağ- lamak zorunda kalan Hazine, Merkez Bankası kaynakianna ytiklendikçe yûkleniyor. Hazi- ne'nin, Merkez Bankası'ndan kullandığı kısa vadeli avans 9 trilyon lirayı aşarken TMO ile birlikte Hazine'nin Merkez Ban- kası üzerindeki kredi baskısı 14 trilyon liraya yaklaştı. Ttansfer ve personel harcamalannın etki- siyle aylık ortalama butçe har- caması 11 trilyon lirayı aşarken S trilyon liradan fazla ödeme ya- pılan tanm kesimi şimdi de ürün fîyatlaıına yapılan ek zamlann ödenmesini bekliyor. Hazine'nin gerçekleştirilen kamu kesimi ücret ödemelerinin finansmanı içdn başvurduğu kı- sa vadeli avans 20 eylülde 9.1 trilyon liraya çıktı. Hükumetin, erken seçim kaygısıyla kamu ke- siminde ücretleri, yıl başındaki hedeflerin üzerinde arttırması, personel harcamalanru önemli ölçüde yükseltti. önceki aylar- da 2.9 ile 3.2 trilyon lira arasın- da seyreden konsolide bütçe per- sonel harcamaları, temmuz ayında 4.3 trilyon liraya ağustos ayında ise 4.6 trilyon liraya çıktı. Hazine'nin daha çok iç ve dış borç faiz ödemeleri ile KtTlere yapılan aktarmalar, tanm ürü- nü destekJeme alımları ve bazı sübvansiyonların finansmanı için kullandığı transfer harca- maları da erken seçimin günde- me geldiği temmuz ayından iti- baren önceki aylara oranla önemli ölçüde arttı. Ocak- haziran dönemi arasındaki ay- larda 2.7 ile 3.8 trilyon lira ara- sında seyreden aylık ortalama konsolide bütçe transfer harca- malan temmuz ayında 5.4 tril- yona ağustos ayında ise 4.3 tril- yona çıktı. Bütçe hedeflerini aşacak şe- kilde bol keseden verilen seçim yatınmlannın direkt etkisiyle aylık ortalama konsolide bütçe harcamaları da önceki aylara oranla önemli artışlar gösterdi. Ocak, şubat ve mart aylannda sırasıyla 6.7 trilyon, 6.5 trilyon ve 7.3 trilyon, nisan, mayıs ve haziran aylannda da yine sıra- sıyla 8.4 trilyon, 9.1 trilyon ve 8.2 trilyon lirada seyreden ay- hk konsolide bütçe harcaması temmuz ayında 11.7 trilyon ağustosta ise 11.1 trilyon lira oldu. Hazine, bütçe harcamalann- daki bu artışın fınansmanı için Merkez Bankası'na yüklendi. Yılbaşında 3.1 trilyon lira düze- yinde bulunan Hazine'nin kısa vadeli avansı, 20 eylül günlü ve- rilere göre yüzde 197 oranında artış göstermiş oldu. B E K L A M D U N Y A S I Seguela'run büyük başana Yunan hükümetinin PASOK partisi eski Kültür Bakanı, Me- lina Mercouri, sonuç olarak OrigİB adlı bir iş bulma kuru- munun reklam stan oldu. Inter- nâtional Herald IKbune gazete- sinde yayımlanan bu tam sayfa- lık üanda Bayan Mercouri'nin sı- kılı yumruğu ve gülümseyen çeh- resinin altında "Bu hanım bizün çalıyanıml? oltkbUİr mi" SOrUSU gündeme getiriliyor ve metinde olumlu ccvap veriHyor. Seguela- nın Mercouri için düzenlediği seçim kampanyasınm başansız- bkla sonuçlanmasına rağmen Bayan Mercouri medyalann yü- dızı olmaya devam ediyor. Rek- lam dünyası, bu Mercouri rek- lamından sonra Seguela'nın ANAP kampanyasında da başa- nsız olması halinde Mesut Yıl- maz'ın "Camsız göztük çerçeve- si", "Jüet" ya da Zafer Ataylan^ in deyimiyle "Bir gazinoda ikin- ci sınıf şarkıcı" olarak reklam- larda görev almaya devam etme- sinin olası olduğunu tahmin edi- yor. COULD SHE B£ 0UR EMPLOYEE? — Mercouri, şimdi bir iş bulma kurumunun reklam stan Dentsu, Marketing Week'teLondra'da yayımlanan haftalık pazarlama iletişimi dergisi "Marketing Week"in 6 eylül tarihli sayısında 10 sayfalık bir "Dentsu" özel dosyası yayımlandı. Japon reklam sektörünün bu dev ajansının tanıtıldığı sayıda Japon reklamcıhğının dısa açılmasuun çeşitli yönleri ele alınıyor. Dentsu'nun ortaİdarı arasında Alice. Paris ve CDP. London'un yani sıra Rpm/Radar. tstanbul da bulunuyor. ç Italyan Aris- ton bulaşık ve çamaşır makine- lerini Türkiye pazanna süren AUER'in fınn, bulasık ve çama- şır makinelerinin reklam ve ta- nıtım faaliyetlerini Atmosfer reklam grubu üstlendi. AUER fınn için hazırlanan film eylü- lün son haftasından itibaren ya- yına girecek. Fihnde ev işlerin- den bunalıp canavarlaşan bir kadının (oyuncu Seda Ergin) AUER tarafmdan nasıl sakinleş- tirildiğı anlatılıyor. Mülkiyeliler Birliği Istanbul şu- besi "Cumartesi Buluşmalan" dizisinde 28 eylül cumartesi gü- nü "Seçimler ve Kamuovu Araştırmalan" konulu açıkotu- rumdan sonra 5 ekim cumarte- si günü de "Siyasal Tknıtım ve Reklam" konulu bir oturvım dü- zenliyor. Toplantı cumartesi günü saat 15.00*16. Scçta AfMeri (1*4«VM^ ScrgU Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı ile Rek- lamcılar Derneği'nin birlikte dü- zenlediği "Türkiye'de Seçim AfişJeri" (1946-1980) Sergısi ya- rm saat 18.00'de Istiklal Caddesi 437 numaradaki (Tünel) Beyoğ- lu Belediyesi Sanat Galerisi'nde açılacak. 34 yıldan bu yana çe- şitli mecralarda sergilenmiş olan siyasi parti afış, flama, poster ve yazılı basm malzemesinin tanı- tılacağı bu sergi Cumhuriyet, Hüniyet, MiUiyet, Sabah ve Türkiye gazetelerinin katkılany- la gerçekleşiyor. Her gün saat 09.00-18.00 saatleri arasında ge- zilebUecek sergi 11 ekim günü sona erecek. T E K N O L O J I V 1 T R I N I Üçdefa tekrar edin... Olivetti, bügisayar sistemlerine izinsiz uygulamalannda ve çeklerie ilgili suiis- girişi engellemek için kullanıcının sesinin timalleri engellemekte kullanılması bek- tanınmasına dayanan bir teknoloji geliş- leniyor. tirdi. Kredi kartı büyüklüğündeki plas- tik bir kart üzerinde bulunan küçük bir çentik yardımıyla ses etkileşimlerini kay- dediyor ve bunu daha sonra bilgisayan kullanmak isteyen kişinin sesinin belir- lenmesinde kullamyor. Kartı kullanmak için bir seri sözcüğün üç kere tekrar edil- mesi gerekiyor. Tekrarlanan bu sözcük- ler kartm üzerindeki çentiğe özel bir alet yardımıyla kaydediliyor. Bilgisayarı kul- lanacak kişi kartı okuyucuya verdikten sonra karta kaydedilen sözcükleri tekrar ediyor. Ses titreşimleri birbirini mtuyorsa kullamcımn sisteme ginnesine izin veri- liyor. Yeni geliştirilen bu yöntemin pass- word gibi diğer giriş kontrollerinin bir- leştirilmesinde, elektronik data değişimi Canorfdan hafif fotoğraf makinesi Canon, son çıkan elektronik flaşh Rebel S'nin bulabileceğiniz en hafif 35 mm'lik SLR fotoğraf makinesi olduğunu iddiaedi- yor. 16onstan daha hafif olan Rebel S'nin EF 35-105 mmf/4.5-5.6zummerceğive bir de saati var. Fiyatı ise 700dolar (yaklaşık 3 milyon 300 bin lira). Geceleri emniyettesiniz Gece dolaşmayı sevenler artık emnı- yette. Giysilerinize, bisikletinize ve he- men her yere iliştırilebilen VL-300C adh aydınlatıanın yamp sönen ışığı 1500 metreye kadar ulaşıyor. Çift pille 300-500 saat boyunca çahştırilabiliyor. Fiyatı yaklaşık 80 bin lira. i bilgisayar yongaları Tbshiba, elektrik kesilmelerinde belle- ğindeki verileri silmeyen 4megabit kapasi- tede eeprom bilgisayar yongası geliştirüdi. Yeni yongalann bilgiyi belleklerinde tuta- bilme özellıklennden dolayı gelecekte bil- gisayarlarda floppy-disketlere ve hard disk- lere gerek kalmayacağı öne sürülüyor. îtfaiyeciler için elbise Îtfaiyeciler ve tehlikeli düzeyde yük- sek ısılı işlerde calışanlar için koruyu- cu üretildi. Elbisenin her yerini saran 54 metre uzunluğunda ince plastik bir bo- ruyla 2 saat boyunca soğuk su dolaşı- mı devam ediyor. Elbiseyi satın alanla- ra, yanında bir pompa, şarj edilebilir bir pil ve gövdeye kayışla tutturulan bir de su deposu veriliyor. Fiyatı yaklaşık 8 milyon lira. İNGİLİZCEYİ 8AYDA KONUŞUN Sizi Amerikalı dostlarımızla tanıştıralım 3495938 905 nolu Lıse diplomamı kaybettım Hukümsuzdur FATMA StBEL BAŞAK ISTANBUL GÜMRÜKLER! < BAŞMÜDÜRLÜGÜ Ist. Çocuk Mahkemesı'nın Esas: 1988/1629 Karar: 1990/545 sa- yılı, 10.07.1991 gunlu kararı uyannca idareraıze 1.817.851 TL para cezası ödemeye yukumlu Erhan Nan kararda belırtilen adresinde bu- lunamadığından, tnezkur para cezası tahsıl edılememektedir. Tebtıgdia esas olacak bajkaca bır adresi bılınemedığınden, 7201 sayılı Teblıgat Kanunu'nun 28. ve 29. maddelenne göre ılanen tebli- ğine karar verıldı. Teblıgal yerine kaın olmak uzere teblığ olunur. Basm. 36760