Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
6 AĞUSTOS 1991 EKONOMİ CUMHURÎYET/U
SERBEST PİYASADA DÖVİZ
ABO Doları
Alman Marta
Isvıçre Frangı
Hollanda Florinı
Ingiliz Stedını
Frareız Frangı
100 i.üreti
S.A.fiıyali
Avus. Şilmi
Alış
4440
2550
2925
2255
7475
745
340
11S0
362
Satış
4450
2560
2940
2265
7525
755
345
1170
368
M.BANKASI PİYASALARI
TL
Piyasası
Piyasası
AJün
Pıyass
Ort.Faız (%)
Isl Hx. (Milyar Tl)
Dolar kapanış (TL)
Işl Hac.(Milycn $)
Kapanı; (ons/'J)
Isleırı Hacmı (kg|
65 79
2260.2
4449
90 9
356.75
1437
ALTIN GÜMÜŞ
Cumtıuriyet
Resat
24 ayar altın
22 ayar bılezik
900 ayar gûmûş
Altş
338 000
360 000
50 900
45 800
634
Satış
343.000
375.000
51 100
50.700
662
Kamerun
falıri
konsoloslugu
• Ekonomi Servisi —
Genç işadamı Erol User, 1
Ağustos 1991 tarihinden
itibaren Kamerun
Cumhuriyeti'nin Türkiye
Fahri Konsolosluğu'na
getirildi. tstanbul'da
yapılmakta olan 20. Islam
Ülkeleri Dışişleri Bakanlan
Konferansı başkan
yardımcıhğı görevine
oybirliği ile seçilmis
bulunan Kamerun
Cumhuriyeti Dışişleri
Bakanı Booh Booh Jaques
Roger, Erol User'in iki ülke
arasındaki ekonomik ve
kültürel ilişkileri
düzenlemede büyük rol
oynayacaklarına
inandıklarını ve bu
konularda her türlü
desteğin verileceğini belirtti.
Etihank faiz
oranları
• Ekonomi Servisi —
Etibank 6.8.1991 tarihinden
itibaren bir aylık vadeli
mevduatı 2 puan, 3 aylık
vadeli mevduatı 1 puan, 6
aylık ve 1 yıllık mevduatı
da 3 puan arttırdı. Buna
göre Etibank'ın yeni faiz
oranları, bir ay için Vo 55,
3 ay için % 67, 6 ay ve 1
yıl için de İ9 68 olarak
uygulanacak. Etibank
aynca, 50 milyonla 250
milyon arasında açüacak
vadeli hesaplar için her
vade diliminde 1 puan
fazla, 250 milyonun
üzerinde açılacak vadeli
hesaplar için her vade
diliminde 2 puan fazla faiz
uygulayacak.
Serbest
bölgeye
yabancı ilgisi
• ANTALYA (AA) —
Yabancı sermayeli
firmalann Antalya Serbest
Bölgesi'ne olan ilgisi
giderek artıyor. Italyan
Agrinor fırması, bölgede iş
yapabilmek için faaliyet
ruhsatnamesi verilmesini
beklerken Japonya'nın en
büyük firmalarından
Mitsui'nin yetkilileri de
serbest bölgede
incelemelerde bulunuyor.
Mitsui'nin bölgede iş
yapmak istediği takdirde
Nicon ve Sabancı Holding
ile bir konsorsiyum
oluşturacaklarını kaydeden
yetkililer, söz konusu
inceleme gezilerine
Nicon'un yanı sıra Sabancı
Holding'ten de yetkililerin
katıldığını açıkladılar.
SAP'a günde
3 milyar
• ANKARA (ANKA) —
Güneydoğu Anadolu
.Projesi kapsamında, Devlet
Su Işleri Genel Müdürlüğü
tarafından yürütülen 17
sulama, enerji ve içme suyu
projesi için günde ortalama
3 milyar lira harcandı.
DPT'nin verilerine göre
1991 yatınm programı ile
yatırım ödeneği aynlan 17
projeden 12'sinde yıhn ilk
üç ayında yatırıma devam
edildi.
Garanti'nin
kârı 130 milyar
• Ekonomi Servisi —
Garanti Bankası, 1991 yıh
ilk 6 ayının bilanço
rakamlannı açıkladı.
Haziran ayı itibariyle 6
aylık net kân 130 milyar
lira olan bankanın mevduat
toplamı 4.9 trilyon, nakit
krediler 3.5 trilyon, menkul
kıymet işlem hacmi 20.7
tr:
lyon, dış işlem hacmi ise
2 . milyar dolar olarak
gerçekleşti. Geçen yılın aynı
dönemindeki kârın 80
milyar lira olduğunu
hatırlatan Garanti Bankası
Genel Müdürü Y.Akın
Öngör, takipteki alacaklara
yüzde yuz karşıhk ayrılarak
bakiyenin sıfırda
sürdürüldüğünü belirtti.
Doğu Bloku otomobülerirtin ikinci elden erken görücüye çıkma sanası
Ucuzu da alan yokEkonomi Servisi — Geçen
yılki ithalat furyasında ucuz ve
ekonomik oluşu nedeniyle ade-
ta tüketicinin hücumuna uğra-
yan Doğu Bloku otomobilleri,
ikinci el piyasanın henüz tam
olarak oluşmaması nedeniyle
arabasını erken satmak zorun-
da kalanlara zarar ettiriyor.
1990 yıhnda 17 bin 495 adet-
lik ithalatla, toplam otomobil
ithalatının yaklaşık dörtte biri-
ni kaplayan Doğu Bloku oto-
mobiÜerinin, şu günlerde özel-
likle nakit sıkıntısına düşen sa-
hipleri tarafından ikinci el piya-
sada zamansız görücüye çıkanl-
dıklan dikkati çekiyor. Geçen
hafta sonu îstanbul'daki Altu-
nizade açık oto fuannda oto-
mobillerini satmaya çalışan ara-
ba sahipleri, son 1-2 yıl içinde
bayisinden 0 kilometre satın al-
dıklan otomobilleri ucuz fiyatı
ve yerli otomobülerin yansı ka-
dar olan ekonomik yakıt gideri
yüzünden tercih ettiklerini vur-
gulayıp "Alırken kısa süre son-
ra satmak zorunda kalacağımı-
zı hesaba katmamıştık" diyor-
lar.
Fiyat kırarak arabalanm el-
den çıkarmaya çalışan oto sa-
hipleri, özellikle bu yıl acente-
den aldıklan arabalarda büyük
zarara uğruyorlar. 2 ay önce
36.5 milyon liraya alınan çalış-
tığı gıda Fırmasına ait 1991 mo-
del Skoda Favorit marka oto-
mobili 29.5 milyona satmaya
çalışan Erkan Oruç, "Firmanın
nakit sıkıntısı olmasa bu kadar
zaranna satışa çıkarmazdık.
Geçen hafta 31 milyona satama-
yınca fiyat kırdık" derken yap-
Doğu bloku otomobil ikinci el fiyatları
Alış tariM Alış fiyatı
İkinci elde
satış fiyatı
1986 Skoda 120 L 8 ay önce (elden) 15 milyon 14.5 milyon
1986 Skoda 120 L 4 yıl önce (elden) 4 milyon 16.5 milyon
1990 Skoda Favorit Geçen yıl (0 km) 29 milyon 27 milyon
1991 Skoda Favorit 2 ay önce (0 km) 36.5 milyon 29.5 milyon
1990 Lada Samara Geçen yıl (0 km) 25.5 milyon 28 milyon
NOT: Yukandaki flyatlar geçen hafta sonu Altunlzade
Açık Ota Fuan'ndan alınan 2'ncl plyasa flyatlandır.
tığı inşaatı tamamlamak için
1990 model Lada Samara'sını
28 milyona satışa çıkaran Ah-
met Fedaioğlu, "Geçen yıl bu
arabayı almak için bozdurdu-
ğum 28 milyon liralık doları
saklasaydım, bugünkii değeri 39
milyon olacakü" diye yakındı.
îkinci el piyasada Doğu Blo-
ku otomobillerinin değerinden
müşteri bulmakta zorlanması
öncelikle Türkiye'ye gelişinin
yeni olmasınden kay-
naklandığı öne sürülürken "Fir-
malar 0 kilometre otomobilleri
uzun vade ve uygun taksitlerle
satmayı sürdürdükleri için alıcı-
lar ikinci el piyasaya peşin para
ödemek istemiyorlar" görüşü
de savunuluyor.
Îkinci el
bayi desteği
Doğu Bloku otomobilleri-
nin ikinci eldeki sıkıntısımn
otomobil piyasasındaki genel
durgunluktan kaynaklandığı-
nı öne süren en büyük ithalat-
çılardan Skoda'nın distribütö-
rü Yüce Pamar ve Lada'nın
distribütörü Çelik Motor'un
yetkilileri, ikinci el piyasayı
kendi otomobillerini bayileri
aracıüğıyla takas yaparak can-
landırmayı hedeflediklerini
bildirdiler.
Piyasanın içinde bulunduğu
durgunluk yüzünden yerli oto-
mobillerin bile anahtar teslim
fiyatının altında fiyatlarla
müşteri beklediğini söyleyen
Yücel Pamar Genel Müdür
Yardımcısı Hasan Öztermiye-
ci,"Bayilerimizin sürdürdügü
takas uygulamasında sattıgı-
mız Skoda Favorit'lerin 1989
modelini 28-29 milyon, 1990
modeüni 31 milyon, 1991 mo-
delini ise 33 milyona kadar fi-
yatla geri alıyor ya da model
yeniliyoruz" dedi.
Çelik Motor Genel Müdürü
Metin Ecevit ise "Ikinci piya-
sanın geleeek yılın başında
canlanraasını bekliyonız. Bu
dönemde biz de bayilerimiz
aracılıgıyla bugünkii satış fi-
yatlanmızın muhtemelen yüz-
de 30'u altında fiyatla araba-
lan geri alacağız" şeklinde ko-
nuştu.
Asil Nadir'in alacaklıları 'hapis istemiyle' dava açtılar
Impexbank satısına dava
"Daha önce alınmış mahkeme kararlarına
saygısız davrandığım" öne süren alacakhlar,
dün Yüksek Mahkeme'ye başvurdular. Nadir,
alacaklılanmn kendisini hapisle korkutmaya
çalıştıklarını söyledi. Dava ekim ayına
ertelendi.
EDtP EMtL ÖYMEN
LONDRA — Asil Nadir'in,
80 milyon sterline vardığı söy-
lenen kişisel borcunu ödeme ko-
nusunda, "daha önce alınmtş
mahkeme kararlanna saygısız
davrandığım" öne süren alacak-
lıları, "hapis istemiyle" dün
Yüksek Mahkeme'de dava açtı-
lar. Asil Nadir, borcuna karşı-
hk olarak başkasına satmama-
sı gerektiği halde, Impexbank'-
taki 16 milyon sterlin değerin-
deki hissesini satmak, hakkında
açılmış olan iflas davasmı böy-
lece düşürmek, sonra da aynı
para ile hisseleri geri almakla
suçlanıyor. Bu işlem sırasında
alacaklılara ödeme yapılmadığı
belirtiliyor.
Aralarında Asil Nadir aley-
hinde daha önce kişisel iflas da-
vası açan, ancak Nadir'in, bor-
cunu ödeyeceğine ilişkin güven-
cesi üzerine davadan vazgeçen
borsa simsarlık firmalarının da
bulunduğu alacakhlar, adli ta-
tile rağmen Yüksek Mahkeme'-
nin ivedilikle toplanması için
başvurdular. Hakkında daha
önce açılan iflas dava duruşma-
larına katılmayan Asil Nadir,
dünkü duruşmada bulundu.
Alacakhlann, iddialarını ortaya
koymalarından sonra yargıç,
duruşmayı ekim ayına erteledi.
Daha sonra göriişlerini açıkla-
yan Asil Nadir, alacaklılarını
"kendisini hapisle korkutmaya
çalısmakla" suçladı.
Asil Nadir aleyhinde geçen
ekim ayında iflas davası açan ilk
dört fırmamn, Yüksek Mahke-
me'deki oturumlar sırasında
Asil Nadir'den, borcuna karşı-
hk, hiçbir mal ve para varlığını
elinden çıkartmaması vaadi al-
dığı, bunun mahkeme kararı
olarak belirlendiği anlaşıhyor.
Alacakhlar adına avukat Gab-
riel Moss'un iddialan özetle
şöyle: "Asil Nadir, bu yöndeki
vaadinden dört hafta sonra
Impexbank'taki hisselerini el-
den cıkarttı. Bunu fark eden
alacakhlan, 'mahkeme karanna
hakaret' suçlamasıyla hapsi ile
sonuçlanabilecek bir girişün
başlatmadan, Asü Nadir, 'bor-
cuna karşıhk olarak bu satışı
yaptığmı' söyledi. Böylece, aley-
hindeki iflas davasının diişme-
sini sağladı. Ancak kısa bir sii-
re sonra Asil Nadir, parayı geri
vererek hisselere tekrar sahip ol-
du. Böylece Impexbank'ın satı-
şından elde ettiği söylenen 27
milyon dolardan, alacaklılara
hiç ödeme yapmadı. Bu ise açık
mahkeme karannı hiçe saymak
ve hakaret anlamı taşıyordu."
Asil Nadir'in, borçlanna kar-
şıhk hiçbir mal ve para varhğı-
nı başkalanna satmamayı, aley-
hinde açılan iflas davasının ilk
duruşma günü olan 13 Kasım
199O'da taahhüt ettiği açıklan-
dı. Basına kapalı gerçekleştiri-
len ve içeriğinin açıklanması
"mahkemeye hakaret" sayılan
iflas davasma ilişkin olarak dün
ortaya çıkan bilgiler, Asil Na-
dir'in aralık ayındaki duruşma-
da da mal ve para varlığmı el-
den çıkartmama konusundaki
vaadine sadık kaldığım gösteri-
yor. Tüm borçlarını bu yılın ha-
ziran ayına kadar ödeyeceğini
belirten Asil Nadir'in Impex-
bank'taki hisselerini satmaya
"alacaklıları haberdar
etmeden" kalkıştığı, satışın du-
yulması üzerine bunu 28 aralık
tarihinde kabul ettiği, ancak his-
selerin yüzde 53.66 oranhk bö-
lümünü geri alma opsiyonunu
gizlediği anlaşıhyor. Alacaklıla-
ra, hisse satışından elde ettiği
parayı aktaracağını söyleyen
Asil Nadir'in, böylece hakkın-
daki iflas davasının düşmesini
sağladığı, sonra da parayı ala-
caklılara vermek yerine hissele-
rini geri almakta kullandığı be-
lirtiliyor.
Egeli ihmcatçüar üretim aşamasında destek istiyor
Dıracat desteklensinİzmir Ticaret Odası, Pakdemirli'ye verdiği raporda ihracatın
üretim aşamasında desteklenmesini istedi. Raporda, temel
girdiler ile nakliye ve PTT hizmetlerinin ucuzlatılması, dış
ülkelerde kurulacak ofislerin finanse edilmesi'önerileri yer aldı.
tZMİR (Cumhuriyet Ege Biirosu) —
tTO tarafından Ekrem Pakdemirli'ye ve-
rilen raporda, ihracatın üretim aşamasın-
da desteklenmesi istendi. Ege Konfeksiyon
İhracatçılan Birligi Başkanı Hüdai Kurt ise
verilecek ihracat teşviklerinde küçük ve orta
ölçekli fırmalarla büyük fırmalar arasında
ayrım yapılmaması gerektiğini açıkladı.
Kurt, "Ufuk pek aydınlık göriinmiiyor.
Türkiye'nin itaracatını geliştirmek için el
biriigı içinde çalnsmak zoniDdayız" diye ko-
nuştu.
Ihracat ürünleri üretiminde kullanılan te-
mel girdilerin rekabet edilebilir fiyatlarla
verilmesi, nakliye, PTT hizmetlerinin tari-
felerinde indirim sağlanması ve dış ülkeler-
de kurulacak ofis ve pazarlama faaliyetle-
rinin finanse edilmesi gerektiği vurgulanan
tTO raporunda, navlun priminden yarar-
lanabilecek bölgelerin genisletilmesi konu-
sunun da dikkate alınması istendi. Rapor-
da Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu öde-
melerindeki gecikmelere de değinilerek şöy-
le denildi:
"Son birkaç yıldır ihracat teşvikleri be-
lirli ölçiilerde azaltılarak teşviklerin kapsa-
mı, Eximbank kredileri, DFİF ödemeleri,
Vergi Resim ve Harç Istisnası, Gümriik
Muafiyetli Döviz Tahsisi, Kurumlar Ver-
gisi tstisnası ile sınırlı tutulmuştur. Bu teş-
vikler içerisinde en önemlilerinden birisini
oluşturan DFİF odemelerinde meydana ge-
len gecikmeler. bu teşvikten ihracatçının ye-
terince yararlanmasını engellemektedir. Fi-
nansman sıkıntısı içerisinde bulunan ihra-
catçıya bir ölçttde de olsa destek sağlayan
söz konusu prim ödemelerinin geciktirilme-
den zamanında vapılması gerekmektedir."
Eximbank kredilerinden tanm ürünleri-
nin de yararlandırılması gerektiği belirtilen
raporda, "Katma değeri yüksek sanayi
iirün ihracaünın arttınlması prensip olarak
kabul edilmekte ise de finansman dârboğaz-
lannın bir ölçüde hafifletilmesini temin
amacıyla tanm ürünleri ihracaünın da kredi
kapsamına aluunasında yarar var" denildi.
Ege Hazır Giyim ve Konfeksiyon thra-
catçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı
Hüdai Kurt ise ihracat teşviklerinde küçük
ve orta ölçekli firmalarla büyük firmalar
arasında aynm yapılmaması gerektiğini
söyledi:
"Ufuk pek aydınlık görünmüyor...
Türkiye'nin ihracatını geliştirmek için ih-
racatçılarla hükümel el biriiği içinde çalış-
malıdırlar. Biz bu konuda elimizden gelen
yardımı yapacağız. İhracattaki aksamalar,
ihracat rakamlannın arttınlması için sek-
tör bazında yapılması gerekenler konusun-
da görüşleriraizi iletiyoruz. En çok üzerin-
de durduğurauz nokta da istikrardır. thra-
catçı artık yann ne olıır diye düşünmek zo-
runda kalmamalı. kendi işine bakabilme-
lidir. Ekonomide istikrara gereksinim var."
DüNYADANKISA
• Ar|antin'de enf•
lasyon hız kesti Bu-
güne kadar aylık enflasyon ra-
kamları iki haneli olarak ger-
çekleşen Arjantin'de geçen tem-
muz ayı enflasyonu "%2.6 ola-
rak açıklandı. Bu oran Arjan-
tin Ulusal İstatistik Enstitüsü'-
nün belirttiğine göre son 5 yılın
en düşük ayhk enflasyon oranı.
Bu düşüş Carlos hükümetinin
enflasyonuıı kontrolünde başan
kazanmaya başladığı şeklinde
yorumlandi.
• ABD'de işsizlik
dÜŞtÜ ABD'de geçen haziran
ayında %7 ile son 5 yılın en
yüksek düzeyine ulaşan işsizlik
oranı, temmuz ayında %0.2 pu-
an gerileyerek %6.8'e düştü.
Ancak uzmanlar, bu beklenme-
dik gelişmenin ekonomideki iyi-
leşmeden çok işten aynlıp da şu
anda iş arayanlann hesaba ka-
tılmamış olmamasından kay-
naklandığını söylüyorlar.
• Borsa skandalı
y y Japonya'daki
borsa skandahna eski başbakan
yardımcılarından ve iktidarda-
ki Liberal Demokratik Parti'nin
önde gelen kişilerinden Shin Ka-
nemanı'nun oğlu ve karısmın
da adı kanştı. Tokyo Borsası'n-
da orta büyüklükte bir aracı ku-
rum olan Okasen Securities, es-
ki başbakan yardımcılarından
Kanemaru'nun oğlu Shingo Ka-
nemanı'nun sahibi bulunduğu
Oruto firmasının, hisse senedi
yatırımlarından kaynaklanan
zararlannın, yasalara aykın ola-
rak telafı edilip söz konusu fir-
maya 153 bin dolar ödendiğini
açıkladı.
Honda'nın kuru>
ÖldÖ Honda motor-
lannın kurucusu Soichiro Hon-
da, geçen pazartesi günü Tok-
yo'da 84 yaşında öldü. Soichi-
ro Honda, Honda Motors
Co.'yu 1946'da kurmuş ve şir-
keti çok kısa bir süre içerisinde
dünyamn sayılı otomobil üreti-
cilerinden biri haline getirmişti.
Honda şu anda Japonya'nın 3.,
1982'de üretime başladığı
ABD'de de 4'üncü büyük fırma
durumunda.
• Japonya'da şimdi
de banka skandata
Japonya'da boyutları günden
güne büyüyen Borsa skandah-
na, son olarak hükümet çevre-
lerinin de adının kanştığı ban-
ka skandalı eklendi. Japonya'-
da geleceğin başbakanı olarak
gösterilen Maliye Bakanı Has-
himoto'nun yardımcılarının,
Japonya'nın en büyük bankala-
nndan usulsüz kredi alınmasın-
da araa rolü oynadığı doğnılan-
dı. Maliye Bakanı olaydan ötü-
rü kamuoyundan özür diledi.
• CIA-BCCI bag-
l a n t l S l ABD Merkezi Habe-
ralma Teşkilatı CIA, önemli
fonları transfer etmek için ka-
nunsuz işlere kaynak sağlamak-
la suçlanan BCCI'yı kullandığı-
nı doğruladı. CIA'nın üst düzey
yetkililerinden biri, lise öğrenci-
leri için düzenlenen bir konfe-
ransta konuşurken, "Biz CIA
olarak bankayı her normal va-
tandaşın kullandığı şekilde kul-
landık, yasadışı şekilde değil"
dedi.
T U K E T I C I G O Z U Y L E
MERAL TAMER
Kasada ödeme yaparken dikkat!
Süpermarketlerden toptan alışveriş yaparken meyen pek çok kişinin "aldatılması" söz ko-
çoğu zaman kasa önüne geldiğimde "Acaba nusu değil rniydi? METRO'nun bağlı olduğu
hesabı doğru mu yapıyorlar. Hangi mal için Almanya başta olmak üzere pek çok ileri ül-
ne fiyat yazıyorlar" diye düşündüğüm olmuş- kede böyle bir etiketleme "aldatmaca" sayı-
tur. Hele aylık toplu alışverışler söz konusu ol- lacağından mağazanm zaranna da olsa du-
duğunda "Tuvalet kâğıdını 3 yerine 4 tane rum ortaya çıktığında mal üzerindeki etiket fi-
mi yazdılar", "Kutu sütlerini 8 tane mi 10 yatından verilir.
tane mi aldım" gibisinden tereddütlere ka- Bizler bir rastlantı eseri bu maldaki etiket-
pılmışımdır. Zaman zaman kasiyerin gerçek- kasa farkını görebildik. Bu uyarımız üzerine
ten yanlış yazdığına datanık olmuşumdur. Ge- METRO yetkililerinin yaklaşımı ve tavırların-
rekli uyarıyı yaptığım da olmuştur. dan ise orada satıian pek çok diğer malın da
istanbullu okurumuz psikolog Nilgün Pe- raftaki fiyatla olmayıp kasadan daha fazla fi-
ker'in 2 ay kadar önce bize yazdığı mektup- yatla geçmesi olasılığına karşı hiçbir önlem
taki şikâyeti ise METRO Grosmarket'le ilgi- alınmadığı anlaşıldı. Kendilerine bunun "ya-
lıydi. Okurumuzun mektubunu ve bu mektu- lan reklam" yada "tüketiciyi akJatma" ola-
bu izleyen gelişmeleri biriikte okuyalım. Bu ör- rak değeriendirilebileceğini sÖylediysek de bir
nekten sonra bir de ürünlerin bulundukları raf- sonuç alamadık.
lardaki fiyatları aklımızda tutmamız gereke- Kendileri "rafta gördüğünüz fiyat, kasa-
cek. İşimiz epey zor, ama bilinçli, hakkını ara- da ödediğiniz fiyat olmayabilir" diye ilan et-
yan tüketici olmanın "kolay" olduğunu kim mediklerine göre köşenize yazıp METRO
söyledi ki... müşterilerini uyaracağımızı söylediğimizde ise
ğimizde ise depart-Şimdi hep biriikte
Nilgün Peker'in mek-
tubunu ızleyelim:
"işletmemiz için
toptan alışveriş yap-
mak üzere 8.6.1991
günü METRO Gros-
market'e gittik. Bura-
da seçtiğimiz bir kırta-
siye malzemesinin
üzerindeki etikette
"Bakınız raf" yazıyor-
du. Rafta ise bu ma-
mulün fiyatının 5390
lira olduğu yazılmıştı.
Biz de bu fiyatı uygun
bularak bu malzeme-
den 22 adet aldık.
man şefi olan kişi, bi-
ze adını vermeyi red-
dedip METRO kartı-
mızı iptal etmekle teh-
dit erti.
Özet olarak MET-
RO'da raflarda yazılı
olan fiyattan çok daha
fazla fiyat ödüyor ol-
manız çok olası. Eğer
bu olay çok seyrek
oluyor olsaydı, MET-
RO hatasını kabul
eder, bu hatasını
"tdafi" yolunu arardı.
Hatanın"olaWle.
cegini" söyleyip
Ne var ki kasada etiketler otomatik olarak "anlayış" beklemeleri İse rafta kasa arası fi-
okunup faturaya geçip, fatura ödenip elimize yat farkı yönteminin, bilinçli olabiieceği kuş-
geçtikten sonra bu kırtasiye malzemesinin kusunu doğurmaktadır. Tüketici farklı yakala-
adedine 8990 lira ödemiş olduğumuzu gör- dığı zaman malı geri almayı önermek ise, her
dük. Yanılmış olduğumuzu düşünerek yuka- tüketici her maldaki farkı yakalayamayacağı-
rı çıkıp fiyatları tekrar kontrol ettik. Rafta ger- na göre yetersiz bir çözümdür.
çekten de 5390 lira yazmaktaydı. METRO'dan alışverişlerinizde ucuz alışve-
Görevliye bu hatayı gösterdıkten yarım sa- riş yaptığınızı zannederken çok daha fazla pa-
at kadar sonra departman şefi olduğunu söy- ra ödüyor olabilirsiniz. Bizim önerimiz, tüke-
leyen bir şahıs karşımıza çıkarak "fiyatlann ticinin rafta gördüğü fiyatı bir yere kaydetme-
çok sık değiştiğini, bu nedenle raflardaki si, daha sonra da faturaya geçen fiyatla kar-
etiketlerin değiştirilmesine eleman yetişti- şılaştırması. Bunun ne kadar "kolay" bir alış-
remediklerini, bu yüzden raflardaki bazı fi- veriş oiduğunun değeriendirmesini ise size bt-
yatlann değiştirilemediğini" belirtterek "an- rakıyorum."
layışgöstermemizi" istedi. Biz de bir malın Konuyla ilgili olarak temasa geçtiğimiz
fiyatını bilmeden "almamızı" beklemenin METRO Genel Müdürü Tahsin Pamir, oku-
"aşın bir anlayış beklentisi" olduğunu be- rumuzu METRO'ya davet ederek kendisiyle
lirttik. görüştü. Departman şefinin "toyluğu" nede-
METRO departman şefi "Arzu ederseniz niyle böyle nahoş bir durumun meydana gel-
paranızı iade edelim" dedi. Ancak mesele diğini belirttikten sonra kendisine gerekli uya-
tabii ki bizim paramızın iade edilmesi değil- nnın yapıldığını söyledi. Umarız bu uyanlar ye-
di. Biz bu konuyu fark etmiştik, ama fark et- rini bulmuştur.
T U K E T I C I N I N S E S I
Ucuz malı değiştirmiyor
Nişantaşı Prenses Bebe'-
den, anneannesi kızıma bay-
ram hediyesi olarak triko bir
elbise satın aldı. Elbiseyi alır-
ken boyunu tahmin ettiğini,
uymazsa değiştirebileceğini
belirtmişti. Elbise bebeğe uy-
mayınca, Prenses mağazası-
na gittik. Durumu anlatıp elbi-
seyi daha büyük bir elbiseyle
değiştirmek veya başka bir
ürün seçmek istediğimizi söy-
ledik. Mağaza yetkilisi hamın
elimizdeki fişe bakıp, "Aaa!
sadece 59 bin lira, biz hiçbir
zaman değiştirme yapmayız"
dedi. Kendisine gerekli açık-
lamalar yapıldı, bu sefer
"Yazlık elbiseleri
değiştirmiyoruz" dedi. Sonuç-
ta hiçbir şekilde bu elbisenin
değiştirilmeyeceğini, kendisi-
ni nereye ısterseK şiKayet
edebileceğimizi söyledi. Ûzel-
likle 59 bin liralık alışverişin
beğenilmemesi ve anneme
gerekirse değiştirme yapılaca-
ğı söylendiği halde böyle bir
tutum içinde olmaları, çok an-
lamsız geldi. Kişiler sadece
pahalı alışverişlerinde mi de-
ğiştirme hakkına sahip olabi-
liyorlar acaba? Alev Ozkan -
İstanbul
rrenses Bebe mağazasının sahibi Rahime
Suna ile biz de görüştük. Rahime Suna bize de
"£vet değiştirmedik... Hem mecbur muyuz
değiştirmeye..." dedi. Mağazalarda Satıian
mal geri almmaz" şeklinde levhalar
bulunduğunu da hatırlatan Rahime Suna,
özellikle indirim dönemlerinde kesinlikle
değiştirme yapmadıklarını vurguladı. Bu durumda
özellikle sattığı malı değiştirmekte çekimser
davranan mağazalardan alışveriş edecek olan
okurtarımızın, beğendikleri giysinin boyu-eni
uyuyor mu, satın alacakları kişi kullanabilir mi
diye dikkatle malı incelemeleri gerekiyor.
Garanti belgesine dikkat
6.8.1990 tarihinde Bakırköy tarihini dikkate alacaklarını
Vitrin Ticaret'ten BEKO mar- belirttiler. Garanti belgesi sü-
ka bir buzdolabı aldım. Bu resince servis hizmetlerinden
yaz, dolabın ait kısmının so- ücretsiz yararlanabilmek için
ğutmadığım farkederek fabri- fatura gerektiğini bilmediğim-
kaya başvurdum. Eve gelen den saklamamıştım. Vitrin Ti-
servis görevlisi, garanti kartı caret'ten fotokopisini istedi-
üzerindeki MK rumuzunun ğimde ise fazla ilgilenmediler.
dolabın temmuz 1989'daüre- Tüm çabalanma rağmen bir
tildiğini gösterdiğini ve üç ay sonuç elde edemedim ve ta-
içerisinde üretilen malların sa- rnir ücreti olarak talep edilen
tılmış olacağı düşüncesi ile 93 bin lirayı ödemek zorunda
fabrikanın bu durumda öde- kaldım. Sizden ricam, Vitrin
me yapamayacağını, ancak Ticaret'ten alışveriş yapacak-
istersem ücret karşılığı tamir lan ve Koç grubu ürünlerini
edebileceklerini söyledi. Fab- satın almak isteyenleri uyar-
rikayı aradığımda ise eğer fa- manız.
tura ibraz edebilirsem, fatura Duran Uğur - İstanbul
r\rkadaşımız Emine Çağan Arçelik Bölge
Müdürü Turhan Yaşmut ile görüştü. Turhan Bey,
ürünlerinin 18 ay süreyle garantili olduğunu ve bu
süre içerisinde ücretsiz bakım yapıldığını, ancak
tüketicinin garanti belgesi veya faturayı ibraz
etmesi gerektiğini belirtti. Turhan Yaşmut, daha
sonra tekrar arayarak tüketicinin parasının iade
edildiğini, ama burada hatanın kesinlikle parayı
alan servisin değil tüketicinin kendisinde
olduğunu ifade ederek "tüketicilerimiz faturalan
saklamalı ve garanti belgesini Imzalatıp,
damgalatmayı unutmamalıdır" dedi. Biz de bu
vesileyle bir ürün alırken size verilen garanti
beigesinin, o ürüne ait olup olmadığını mutlaka
kontrol etmenizi (seri numarasına bakarak) ve
boş bir belgenin hiçbir anlam ifade etmediğini
hatırdan çıkartmayarak mutlaka garanti belgenizi
ımzalatıp tarih attırmanızı salık veriyoruz.
URETICIYE
TEŞEKKÜR
DURUKAN'a
teşekkür
Temmuz başlarında
oturduğumuz sosyal tesis-
lerin tüketim kooperatifin-
den paketlenmiş bulgur al-
dım. Pişirdikten sonra kor-
kunç bir tadı olduğunu gör-
düm. Temiz görünmesine
rağmen paketi kokladığım-
da küf kokusundan gözle-
rim yaşardı. Hemen koope-
ratifi aradım. Mehmet Çag-
lar adlı yetkili konuyla ilgi-
lenerek aynı gün üretici fir-
maya gitmiş. Ertesi gün
üretici firma olan Durukan
Gıda Sanayii'nden Uğur
Durukan beni arayarak ko-
nuyla ilgili geniş çapta bir
arastırma başlattıklannı ve
böyle duyarlılık gösteren
tüketicilere şükran duyduk-
lannı söyledi. İnsan sağlığı-
na verdikleri önemden ötü-
rü her iki yetkiliye de teşek-
kür ederim. Gökçen Özen
• Ankara
/ •
ARTEMA
üzmedj
Evimde bulunan Artema
marka banyo bataryası bir
süre önce arızalanmıştı.
Anzayt yetkili firmaya mek-
tupla bildirdim. Satış son-
rası hizmetler şefi Tekin
Yıldırım hemen bir cevabi
mektup yazarak özür dile-
di ve eskisini yetkili bayiye
teslim ettiğimizde hemen
bir yenisiyle değiştirileceği-
ni bildirdi. Ben de yeni ba-
taryayı bayisinden teslim
aldım. Müşterisine sahip
çıkan Artema'ya teşekkür-
ler. Ali Ancı - Zonguldak