Katalog

Cumhuriyet Tıırktik tesis, evlilik cüzdanı sormasın ANKARA (Cumhuriyet Börosu) Urla'da "Alman turiste bakireUk testi" yapılması, bakanlıklar arasında görüş aynlığına neden oldu. Içişleri Bakanlığı, "Alman turist nygunsuz vaayette yakalandı" diye savunma yaparken Turizm Bakanlığı, turistik belgeli tesislerde "evlilik cüzdanı sonılması uygulaması"na son verilmesini istedi. Turizm Bakanlığı, bu istekte yerliyabancı turist aynmı yapmadı. Turizm Bakanlığı'nın isteği olumlu karşılamrsa Türkler de turistik tesislerde evlilik cüzdanı göstermek zorunda kalmayacakiar. Turizm Bakanlığı'nın yazısında, son günlerde bazı yabancı konuklardan turistik tesislerde evlilik cüzdanı istenmesi ve meydana gelen olaylar için önlem alınması istendi. Bunun üzerine tçişleri Bakanlığı, tum idari ve miılki amirleri uyararak turistik tesislerde evülik belgesi istenmesi uygulamasının sona erdirilmesini istedi. Turistlerden evlilik belgesi istenmesi konusunda hiçbir yönetmelik ya da düzenleme bulunmadığını bildiren Turizm Bakanlığı Müsteşan Savas Köcc, şunları söyledi: Sahıbı Cumhunyet Matbaacılık ve Gazetecılllc H»r» Anoıum Şırketı adına Nadir Nadi 0 Gencl Yayın Mudünl Hasan Cemal, MüesKK Müdflrtl Emıne ijaVIlgil, Yazı Işlerı Mudunl Oka} GoMaan, 0 Habcr Merkezi Mudünl Yalçın Baycr. Sa>fa DUzcnı Yön«m<nu All Adr <> Temsılaler ANKARA Ahmcl Tan, IZMlR Hlkmet ÇtbBkaja, ADANA ÇftİD Vlttaojlu '« Potaıka. CMal »i|lı HJL. İManbol Haterkn 9aav (afcaa, Ekooomı. Manl laaMr. Dı» Habffltr Eoaa aaan. IrSontık». ŞBuaatatad. Kalltlr CaM Caır. E|mm GtaorŞnlaa. Yiııt H.berten NafetDofaa. Spor Duııjmanı AMalkadiı laetaaaa. Om Yjıolır Kcnm Çıattaa. \rasıınnı Şaala Alpaj. Dualtrat AMaliaa l o o 0 KoordnutOr Ak« braaaa 0 M»lı l}ler EnH Erkm 0 Muhuebc Batol «atr 0 Büı;tPlınkm» SCTI Oı»ıaai)iıı|la 0 Rtkkm Arj« Tmı 0 Ek YıymUr Halya Akyol 0 lıtar H.«r*ı Canr 0 IJICUK Oafcr Çdft 0 Bdfi l>k™ Nal laal 0 Pcnond Sotl BVMaaoolhı Yayv, Kımto Bvkuı NaOr Na« Okur AkM, Yalpa •anr.Haaa Cemml. Hiaacl ÇcUakaıa, Ofcaj Giaeaata. Ufar Mnca. hkn Sdç»k. Al S k a n AaaM 1la & B U I » K o m Cumhun^l Mubaaolıt >c Gauualik T.A^Ş. TOıt C t a * Cad. » / « CaiaİDİhı 34334 ln PK. 246 İKaniml Tel 512 05 « (20 h«t), Telc 222*6. Faı (I) 5 » 60 72 0 Bım>4jr Aakan: Zıy» GSkilp Blv takıiap S. No 19/4, W 133 II 4147. T t k ı 42344, F t i (4) 133 05 65 0 IsaaV: H Zıyı Blv. 1352 S. 2/3. TH. 13 12 30. l U o . 523». Fax. (51) 19 53 60 % AJaaa: taOna C>d 119 S. No I Kat I, Ttt 19 37 52 (4 hal), TMoc 6215! Fax (71) 19 25 71 TAKVİM: 31 TEMMUZ 1991 Imsak: 4.05 Güneş: 5.51 öğle: 13.15 tkindi: 17.10 Akşam: 20.29 Yatsı: 22.07 Turizm Bakanlığı: HepatitB, AIDS'ten beter Dünyada hepatitB nedeniyle yılda 1 milyon kişi ölüyor. Bu hastalığın bulaşma riski, AIDS'ten çok daha yüksek. Dünyada 300 milyon kişi hepatitB virüsünün taşıyıcısı durumunda. Mikrobik sanhk da denilen ve hepatitB'den kaynaklanan hastalık özellikle şu risk gruplannda görülüyor: Sağhk personeli, tedavi amacıyla kankullanan, yoğun cinsel aktivitesi olan eşcinseller. SERPİL GÜNDÜZ ~ Türkiye'de 5 milyon kişi "Hepatit B" virusü taşıyor. 1990 verilerine göre dünyada 500 milyon kişi mikrobik sarılık da denilen hepatit B virüsü ile enfekte oluyor. Bulaşma yolları Peki hepatit B virüsü taşıyan anne çocuğunu emzirmeli mi? Dr. Perk, dünya yüzeyinde anne sütüyle bulaşan hepatit B hastalığına rastlanılmadığına dikkat çekerken bu durumun araştırma aşamasında olduğunu beürtiyor. 1,5 yıldan bu yana Cerrahpaşa'ya başvuran 2 bin 500 gebe kadında tarama yaptıklarım anlatan Dr. Yüdız Perk, taramalar sonucunda pozitif çıkan annelerin çocuklannı aşıya aldıklarını, hepatit B bulaşmış çocuklan da izlediklerini söylüyor. 2 bin 500 annenin de 96'sında hepatit B virüsü saptandığını anlatıyor. Doç. Dr. Selim Badur, hepatit B virüsü ile karşılaşıldığında olasılıkları şöyle AIDS'e benziyor. Oysa dunyadaki AIDS'li sayısı 370 bin... hepatit B'nin Türkiye koşullannda çok önemli olduğu vurgulamyor. örneğin; hepatit B virüsü taşıyan hastanın bir damla kanında 500 bin virüs var. AIDS'linin bir damla kanında Türkiye'de 5 milyon kişi mikrvbik sarılık (hepatitB) virüsü taşıyor ve çevresini tehdit ediyor Annelere sanlık aşısı sıralıyor: "Hepatit B virüsü diyelim ki 100 kişiye bulaşıyor. Bunlardan 10'u belirtili, 9O'ı belirtisiz oluyor. Erişkin kisilerde 90 tanesi iyileşiyor 10 tanesi taşıyıcı kalıyor. Virtts bulaşan 100 yenidoganda ise 1020 tanesi iyileşiyor, 8090'ı taşıyıcı kalıyor." Doç. Badur'un verdiği bir başka çarpıcı örnek ise şöyle: "Mikrobik sanlıklı hasta kanıyla kirienmiş enjektörii eline batıran 100 hemsirenin 8'ine bepatit B bulaşıyor. Bir AIDS'linin kanıyla kirienmiş enjektöriin 1000 hemşireye batması halinde sadece 12 hemşireye bulaşma olasılığı var." HEPATİTB VtRÜSÜ VE ÇOCUKLARIN EMZİRİLMESt Bu nedenle Fransa ve ABD'de sağhk personelinin komnması için öğrenciler 1. sınıfta aşılanmaya başlıyor. tstanbul Tıp Fakültesi'nde bu yıl yaklaşık 600 öğrencinin aşılandığı belirtiliyor. örnekler hepatit B'nin AIDS'ten daha fazla bulaşıa olduğunu ortaya çıkarıyor. Bir arada yaşayanlarda hepatit B virüsü çok görülüyor. Yetiştirme yurtlarında, bakımevlerinde, askerlikte, zihinsel özürlülerin banndığı yerlerde, öğrenci yurtlan ve hapishanelerde hepatit B'ye oldukça sık rastlanıhyor. Risk gruplan arasına berberler de giriyor. En büyük risk grubu ise diş hekimleri... Badur ve Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Yenidoğan Ünitesi'nden uzman Dr. Yıldız Perk, sanayileşmiş ülkelerle gelişmekte olan ulkeler arasında bulaşma yollarırun oldukça farklı olduğunu anlatıyorlar. Doç. Badur, Batı ülkelerinde erişkin hastalığı olan ise yaklaşık 45 vinıs saptanmış. Dünyada 500 milyon kişiyi enfekte eden hepatit B'nin, 300 milyon kişiyi de taşıyıcı dunıma getirmesi nedeniyle önemi büyük. Yani 300 milyon kişi çevresini sürekli enfekte ediyor. Yine dünyada bu hastalık nedeniyle yılda 1 milyon kişi ölüyor ve hastalığa yakalananlann yüzde 25'inde karaciğer kanseri görülüyor Risk gruplan 1Ü. Viroloji Ana Bilim Dalı öğretim üycsi Doç. Dr. Selim hepatit B'nin beliıii risk gruplarım tehdit altmda tuttuğunu belirtiyor. Bunlann başında sağlık personeli, tedavi amacıyla kan kullananlar, yoğun cinsel aktivitesi olan eşcinseller, damar içi uyuşturucu kullananlar var. Batı'da toplumun yüzde l'inde görülürken sağlık personelinde bu oran giderek yükseliyor. Türkiye'de ise toplumun yüzde 45'inde hepatit B taşıyıcısı var. Diyarbakır'da ise bu oran yuzde 8'lere çıkıyor. Doç. Dr. Selim Badur'un açıklamalanna göre kan ürünleri hepatit B'nin ilk bulaşma yolu. Ancak 1970'li yıllarda kan ürünlerinin taranmasına başlanılması, plastik enjektör kullarumı, bu yolla bulaşmalan azaltmış. Bunlann dışmda cinsel ilişki ve soru işareti taşıyan bulaşma yöntemleri var. Orneğin Afrikalı annelerin katı yiyecekleri çiğ^ıeyerek çocuklanna yedirmeleri bulaşma yollarından birisi. Bu durum bizim toplumumuza da hiç yabana değil. Hastalığın dünyadaki dağılımı işe şöyle: Yunanistan, Italya ve Portekiz'de 100 bin kişinin 45'inde hastalık görülüyor. Hollanda, Almanya ve Isvkre'de 100 bin kişinin 515'inde, Iskandinav ülkelerinde ise oran giderek duşüyor. Kuğu pozisvoııu • TOKYO (Reuter) Tokyo'da yapılan Pas.ifik Senkronize Yuzme Şampiyonası'nda ABD'li Kristan Babb, tek bayanlarda şampiyon oldu. Olimpiyat havuzunda yapılan yanşmalarda, zorunlu hareketler ve serbest gösteride toplam 188.054 puan toplayan Babb, ilginç bir 'kuğu pozisyonu' yaparken görülüyor. Yöneticilerin işgüzarlıgı "Olay tamamen emniyet güçlerinin girişimleriyle ilgilidir. Üzücü olaylann önüne geçmek için tçisleri Bakanlığı'na başvurduk. Ne yazık ki bu ve buna benzer ikiüç olay, her yıl tekrarlanıyor. Olay, biraz da yöneticilerin işguzarlığına kalıyor. Ahlak konusundaki anlayış farkhbğrndan kaynaklamyor. Ancak büyütülecek bir olay da değil. Konuyu daha fazla büyütmemek için gerekli önlemlerin alınmasını istedik." öte yandan AA'nın haberine göre lzmir Valisi Kutlu Aktas, Urla ilçesinde "uygunsuz durumda" yakalandıkları iddiasıyla gözaJtına alınarak bekaret kontrolü için doktora sevkedilen biri Alman, 4 kadmla ilgili olarak 2 komiserin açığa aündığını bildirdi. Vali Aktaş gazetecilere yaptığı açıklamada, söz konusu emniyet görevlüerinin, muayeneye sevketmek için gerekli savaük belgesini almadıklanrun anlaşıldığım söyledi. Taşıyıcı bebekler Doğu ulkelerinde ise durum biraz değişik. Cerrahpaşa Tıp Fakultesi Yenidoğan Ünitesi'nden uzman Dr. Yıldız Perk, cinsel ilişki yoluyla anneden babaya, ya da babadan anneye geçen hepatit B'nin anne aracıhğıyla bebeğe bulaşüğım anlatıyor. Bebekte bağışıklık sistemi gelişmediğı için taşıyıcı kalma olasılığı çok fazla. Virüsle temas eden yenidoğanlann yuzde 9O'ı taşıyıcı kahyor. Bir erişkinin virüsle temas ettiğinde taşıyıcı kalma oranı yüzde 10. Dr. Perk'in açıklamalanna göre 100 bebekteiı 90*ı taşıyıa olunca, üstelik bu bebekkrin kız çocuğu olması durumunda, .kendi çocuklanna da hepatit B'yi aktarmalan halinde bu döngü gelişerek devam ediyor. Bu yüzden gebelik sırasmda kontrol çok önemli. Kanlannda hepatit B virüsü taşıyan annelerin izlenmesi gerekiyor. Dr. Yıldız Perk, yenidoğan sanhğı ile mikrobik sanhğı birbirinden ayırdetmek gerektiğine dikkat çekerken, "Gebelerin, mikrobik sanlık açısından taranması gerekiyor. Annesi virus taşıyan bebege de ilk 12 saat içinde aşı ve bağışıklık senımunun yapılması zonmlu. Zincirin kınlması için bu aşı mutlaka gerekir" diyor. hepatit B aşısının fiyatı 80 bin, koruyucu serumun fiyatı ise 1 milyon lira. KKTC'ye pasaport yok • ANKARA (ANKA) Türkiye ile KKTC, üc aya kadar sürecek yolculuklarda karşılıkh olarak pasa)X>rt zorunluluğunu kaldırdılar. Türkiye ile KKTC arasında en fazla üç ay süre için yapılacak yolculuklarda pasaport yerine kimlik belgesinin kullanılma&ına ilişkin anlaşma Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. 12 Haziran 1991'de Lefkoşa'da imzalanan bir yıllık anlaşma, gecerlilik süresinin bitiminden üç ay önce taraflardan biri tarafından yazılı olarak feshi ihbar edihnedikçe kendiliğinden aynı sure ile uzatılmış olacak. Pelin bulundu • MERStN (AA) Mersin'de yaklaşık 10 gün önce özel oto ile kendisine polis süsü veren sabıkah Niyazi Soygün tarafından kaçınldığı bildirilen, Emckli Albay Atilla Inal'ın kızı Pelin tnal Ankara'da bulundu. Kızılay semtinde bir bankadan para çekmek isteyen Pelin tnal, banka memurlanmn tamyıp polise ihbar etmesi üzerine polis tarafından gözaltına alındı. Bu arada, bankamn yakınında Pelin Inal'm para çekmesini bekleyen Niyazi Soygün, özel otosuyla kaçtı. Niyazi Soygün, Bolu yakınlannda yakalandı. Üniversitelerarası Kurul dün toplandı 'Atatürk ilkeleri ve inkılap tarihi'ne etkinlik ANKARA (AA) YÖK Başkanı Prof. Dr. Ihsan Doğrantacı, üniversitelerde okutulan "Atatürk ilkeleri ve iakılap tarihi" dersinin daha verimli ve yeterli verilmesi için bir konsey kurulduğunu bildirdi. Ankara Üniversitesi bünyesinde "çevre hukuku " bolümü kunıldu. Üniversitelerarası Kurul, dun GATA'da toplandı. Prof. Dr. Doğramacı toplantıda, Yüksek Oğretim Kurulu'nda boş bulunan Üniversitelerarası Kurul kontenjanına, TÜBİTAK Baskam Prof. Dr. Kental Görüz'un oybirliğiyle scçildiğini bildirdi. Üniversitelerarası Kurul, Atatürk ilkeleri ve inkılap tarihi, Turkçe ve yabancı dil derslerinin en az 60 saat, öğ•«im süresi boyunca, tercihen »a 2. yıllarda verilmesini, güdersleıtiaı ve beden eğitimi nı kararla*? seçmeli olmasıGATA'da dü^ versitelerarası KuriıJan Ünisının sonunda açıklamaVantılunan Kurul Başkaru Boğaz. çi Üniversitesi Rektöril Prof. Dr. Ergün Togrol, lisansüstü öğretime başlayacak öğrencilerin hepsinin merkezi bir yabana dil sınavından geçirilmesinin de kararlaştırıldığını bildirdi. Prof. Dr. Toğrol, "Ancak ban öniversitderiıııizüı yerteşmiş yabancı dü yeteriik sınavfavı var. Bunlar komnacak. Bu sınavlarda değişiklik vapılmayacak. Snavı olmayan üniverdteier İÇİM merkezi bir yabana dfl sınan yapılacak" dedi. Toplantıda, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde bir çevre hukuku bölümünün, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitusü'nde de halk eğitimi bölümünün açümasının kararlaştınldığım bildiren Prof. Toğrol, sağük bilimleri, mühendislik bilimleri, eğitim konseyleri gibi Atatürk ilkeleri ve inkılap tarihi eğitim konseyinin kurulmasının kararlaştırıldığını belinti. Azeri ögrendler, Üsködar Belediyesi'nin konngn olarak Türkiye'ye geldiler. "Bakü Parkı"nm yapımıada calıştılar. (Fotograf: ERDOĞAN KÖSEOĞLU) Bakülü gençler, Üsküdar'da ülkelerinin adını verdikleriparkı düzenliyorlar Türk kızı yahşi, aıııa sigara içiyor FİGEN AIALAY Azerbaycanh üniversite öğrencileri, Türkiye'nin ülkelerini yakından tanımasını istiyorlar. "Bizler, ilkokulda Osmanlı İmparatorlugu'nu, Türk tarihini öğreniyoruz. Türkiye hakkmda bilgi sahibiyiz. Sizler ise bizim hakkımızda çok az şey biliyorsunuz" diye yakınan Azeri gençler, Dağlık Karabağ Bölgesi sorunu konusunda da Türkiye'nin desteğini bekhyorlar. Azerbaycan'm başkenti Bakü'de çeşitli üniversitelerde öğrenim gören Amil Kazımov, Selim Bagırov, Azer Paşaev, Cafer Nasırov, Vahit tsmailov, Ruşen Aliyev, Murad Ahmedov, Namıg Ogaycv, Vugar Aliyev ve Ibad Caferov, Üsküdar Belediyesi'nin konuğu olarak bir süre önce Türkiye'ye geldiler ve Üskudar'da bir parkın yapımında calıştılar. "Bakü Parkı"ndaki çahşmalanndan arta kalan zamanlannda Istanbul'u gezen Azeri öğrencilere "Türkiye izlenimleri"ni sorduk. Amil Kazımov'a göre "Türkiye çok yahşi" ama "insanlar iyi ysşamryor." Kazımov, "iyi yaşamama"ya örnek olarak "çocuklann ayakkabı temizlemesi"ni gösteriyor. Kazımov, "Bizde çocnklar çalışmaz. Bir çocuk çalışsa, polis onnn babasını cagınr, ceza verir. 'Bakamıyorsan hükümet baksın' der" diyor. Vahit Ismailov'a göre de "Burada genç nüfuslann terbiyesiyle hiç Idmse meraklanmryor." 10'u da erkek olan Azeri üniversite öğrencilerinin Türkiye ile ilgili olarak görüş birliğine vardıkları en önemli nokta, "Türk kızlannın yahşiligi." Azeri gençlere göre Türk kızlanmn en önemli kusuru sigara içcih ederler. Bizler hemen hemen bütün Türk ses sanatçılannı tanınz ve severek dinleriz. tstanbul'un sokaklannda hep erkekler var, kızlar çok az. Azerbaycan'da ise kızlar daha çoktur. Burada çarşaf giyen kadınlar da gördük. Bizde çarşaf 50 yıl önce gryilirdi. Şimdi Azeri kadınlan ya kendi öz milli kıyafetlerini ya da Fransız gjyimlerini giyerler." Azeri gençler, Gorbaçov"un politikasım da beğeniyorlar. Amil Kazımov, "Gorbaçov'un politikasının iyi olan tarafı insanlan serbest bıraktı, demokrasi geldi. lyi olmayan tarafı ise halklar arasında düşmanuk artü" derken, Cafer Nasırov, bu konudakı goruşlerını,"Gor10'u da erkek olan Azeri üniversite baçov'un üstün cibeti, her şey açık, demokratik. Her öğrencileri, "Bizde çarşaf 50 yıl önce adam öz hakkmı talep edebilir. Birçok ülkeyle de alakalar yapıyoruz" diye dile getiriyor. giyilirdi. Şimdi Azeri kadınları ya Azerbaycanlı üniversite öğrencilerinin en hassas olkendi öz milh" kıyafetlerini ya da duklan konu ise Dağlık Karabağ Bölgesi sorunu. TürFransız modasım giyer" diyorlar. kiye'nin bu sorunu yeterince bilmediğini öne süren Azeri gençler, "Tdevizyon, matboat, bizim gerceklerimizi "Bizde okumak parasız. Kentten (taşradan) gelen anlatsın, bizi tanıyın" çağrısında bulunuyorlar. Ruşen lere ev verilir, para verilir. Yaz tatilinde çalışnuya gi Aliyev'in bu konudaki görüş ve önerileri şöyle: "Bu toprak tarihen Azerbaycan'ındır. tnkılaptan sonderiz. Her iıniversitenin tabiatın koynunda istirahat ocaklan vardır. Talebder oralara parasu gönderilir. Ta ra Ermenistan'a verilmiş ama bir yıl sonra geri alınmış. lebelerin çok yahşisi yurtdışına tatile yollanır. Türki Bu mnnakaşa yıllardır var. Zengin, imkânlı Ermeniye'nin gençleri, bize nispeten daha serbest. Biz, iki ül ler, oradald problemi istedikleri gibi anlatıyorlar. Franke gençliğmin buluşmasını isteriz. Azerbaycan'da genç sızlar, Almanlar, Efmenilerin tarafmda, cünkü oralarda ler, okuldan çıkınca ya spora ya da discoya giderter. matbuat Ermenilerin tarafmda. Ermeniler birbirine Madonna, Sabrina, Michael Jackson çok sevüir. Genç yardım yapar, destek olur, sflah, para verir. Bizde arka ler daha çok disco mözigi, yaşhlar ise klasik müziği ter çıkan yok." meleri. "Milletlerin saglamlıgı, kadınlarm sigara içmemekrine baghdır. Kadınlar bizi yaradanlardır, içmemeleri lazımdır" diyen Vahit tsmailov, "Azeri kadınlar sigara içmez mi" sorusuna, "Bizde kadınların sigara içmeleri yasakör. Resmen degil, âdetle. Sigara içene ceza verilmez, ama ayıplanır" yanıtını veriyor. Azerbaycanh öğrenciler, "Azerbaycan'da üniversite yaşamı nasıl", "Azeri gençleri neler yapar, nasıl eglenir", "Türk gençlerinin yaşam biçimi hakkındaki düşnnceleri neler" gibi sonîlar üzerine şunlan anlattüar: Viral hepatitle savaşım derne^i Enfeksiyon hastahklan arasında sayılan viral hepatitlerin özel ilgi gerektiren bir "sağlık sorunu" gibi nitelendirilmesi gerektiği belirtiliyor. Bu nedenle "Prof. Dr. Kaya Kdıçturgay'ın başkanhğındaki kurulan "Viral Hepatitle Savaşım Dernegi", hastalığın toplumdaki yaygınlık ve önemini belirleyecek olan tam, savaşım ve korunma yöntemleri ile bu alandaki inceleme ve araştırmaları yapıyor. Prof. Dr. Kaya Kıbçturgay, deraeğin kısa ve uzun vadede ulaşmak istediği hedefleri şöyle sıralıyor: • Problemi bütün boyutlan ile duyurmak ve anlatmak. • Hepatit B virüsü için Türk toplumundaki etkin bulaşma yolları ve risk gruplannı saptamak. • Viral hepatitle ilgili bilirrnd çahşmalan teşvik etmek, desteklemek. • 1992 yılında viral hepatit sempozyumu düzenlemek. • Yerli ve yabancı araştırma merkezleri ile bilimsel işbirliği yapmak. 2. faciaya ramak kaldı • MARMARİS (Comhnriyet) Dalaman Havaalanı'ndan 40 tsrailli turisti Marmaris'e getirmek için yola çıkan yolcu otobüsünde yangın çıktı. Can kaybımn oknadığı yangında otobüsün büyük ölçüde hasar gördüğü öğrenildi. Edinilen bügilere göre; Dalaman Havaalanı'ndan aldığı 40 turistle birlikte yola çıkan Orhan Candar yönetimindeki 34 KRP 10 plakah otobüsün motor bölümünde yangın çıktı. Kısa sürede otobüsü saran yangında paniğe kapılan turistler aracı terk ettiler. Ozon Qc. ü •' ızı Bunun sonucu olarak kişi başjna gelir güneyde azahyor. Türkiye'de ise sabit kahyor. 4 Temiz su kaynaklannın azalması: Nüfus artışı, kirlenme ve israf buna neden oluyor. Sonucu; susuzluk... Nüfus artışının önlenmesi, su kullanımında ta5 Erozyon: Nüfus artışı, tanmda geleneklerin terk edilmesi, meyilli arazide tanmsal faaliyet neden oluyor. Sonucu: Topraklann denize akıp gitmesi. Bar! I 9 atın ve göllerin dolması. Alınması gereken önlemler: Nüfus artışını önlemek, meyilü arazide tanm yapmamak, teraslama ve ağaçlanchnnamera ıslahı. 6 Asit yagmuru: Kükürtdioksit parçacıklarının bacalardan serbestçe atmosfere verilmesi neden oluyor. Sonucunda sulfürik asit oluşarak yağışlarla birlikte ağaç ve bitkilerin üzerine yağıyor. 7 Çernobil sonrası nükleer enerji kavramının yeniden gözden geçirilmesi: Bu olay nükleer enerji tesislerinin kazalara ve sabotajlara ne kadar açık olduğunu gösterdi. Halen dünyada toplam 500 nükleer enerji santrah çalışıyor ve bunlann oluşturduğu risk çok büyük. Bu santrallann oluşturduğu riski yeniden gözden geçirmek gerekiyor. 8 Zehirli kimyevi maddeJerin taşınması ve abklamun yok edilmesi: Bu maddeler hayati risk taşıyorlar. Insanlann sakat kalmalanna ve ölümüne, özellikle denizde her turlü canhnın yok olmasına yol açıyorlar. Bu sonuçtan yola çıkarak zehirli ve patlayıcı maddelerin üretümesinde, kullanılmasında ve özellikle taşınmasında gerekli yasal önlemlerin alınması, ulke içinde canhlann sağhğuıa zarar vermeyecek şekilde yok edümesi gerekiyor. 9 Balıklann azalması: Aşın avlanma neden oluyor. Kişi başma bahk üretimi, yani ucuz protein azahyor. Dunya'da 1950 yıhnda, kişi başma yılda 8.4 kg. bahk avlanmış ve tuketihnişken, 1970 yüında bu rakam 17.8 kg'a yükseldi. 1990 yıhnda ise kişi başma bahk eti tüketimi 15 kg'a düştü. 10 Ekolojik gerileme: Nufus artışı, yiyecek ve yakacak gereksinimini doğanm karşılayamayacağı ölçüde artıyor. Bunun üzerine ormanlar tanma açılıyor. Kısa bir sure sonra erozyon hızlanıyor. Kişi başına tanmsal üretim azahyor. Kentlere göç başlıyor, issizlik artıyor. Sosyal dengesizhkler ve politik sorunlar başgösteriyor. GartiMüjde Can Barslan M«tin Û«tünda4 CtMnUCahH "ekolojikdedgesizlikolayıteh"r^"" ^'™'" dit ediyor. Dengesizliklerin ba nın yasaklanmasî" v , şında ozon tabakasının deünme araştırmalar geliyor. bilimsel si gehyor. Merkezi Londra'da 2 Dünyanın ısınma.<^ I s ı n . bulunan Friedds of the Environ maya, atmosferdeki yakh« ı a c ment'ın (Çevre Dostları) çahş 700 milyar ton karbondioksitin malarını Türkiye'de yansıtan artması neden oluyor. AlınmaNectar Beauty Shop'un açıkla sı gereken önlemler arasında, dığı dengesizhkler şöyle sıra dunya çapında ağaçlandırma, lanıyor: tropik ormanların yok olması1 Ozon delinmesi: Cloro Flo nın önlenmesi, fosil yakıt tükero karbon (CFC) ve halon gaz timinin azakılması geliyor. lannm atmosfere verilmesi nede3 Dengesiz nüfus artışı: Kuniyle delinen ozon tabakası, yay zeydeki ülkelerde yüzde 0.8, gügın cilt kanserleri ve göz hasta neyde yüzde 2.4, Türkiye'de yuzhklanna yol açıyor. Ozon taba de 2.4 oranında nufus artıyor. kaynaklanS^'» 'sınma, dengesiz nüfus artışı, denız su 1 111 1 Çernobü sonrasf ! ^ ' erozyon, asit yağmuru, 1 er e n e r i gözden geçirilmesi '& J kavTamının yenıden kim taşmması, balıklann a İ â l y e v i maddelerin dünyayı olumsuz etkiliyor. *' v e e k o l ° J l k gerüeme tstanbul Haber Servisi 21. kasınıı. . ,. ı n ı n e s m l o n l e m e k yüzyıla yaklaşırken dünyayı 10 için a h n n î a l