Katalog

13 TEMMUZ 1991 KEİB için anlaşma • MOSKOVA (AA) Türkiye, SSCB, Romanya ve Bulgaristan arasındaki Karadeniz Ekonomik tşbirliği projesine ilişkin görüşmelerin dördüncü turunda, işbirliği ilkelerini belirleyen çerçeve antlaşmanın metni üzerinde görüşbirliğine vanldı. Antlaşmanın, önerinin sahibi olan Türkiye*de, devlet ya da hükumet başkanlan düzeyinde yapılması öngörülen bir doruk toplantısında imzalanması konusunda mutabakat sağlandı. Yunanistan'ın da Karadeniz'e kıyısı olmadığı halde, KEİB projesine katılmak istediği açıklandı. Karadeniz havzası içinde yer alan Sovyet cumhuriyetleri olarak Rusya, Azerbaycan, Ukrayna, Ermenistan ve Gürcistan'ın da SSCB heyeti içinde temsil edildiği görüşmelerde, Yunanistan ve Yugoslavya da "gözlemci" statüsüyle katıldı. DIŞ HABERLER CUMHURİYET/9 Irak, yeniden namhımın ucıında The New York Times gazetesine göre ABD Başkanı Bush, Irak'ın nükleer tesislerini yok etmemesi durumunda vurulacak 20 hedefi onayladı. Gazete, hedeflerin askeri komuta ve kontrol merkezlerinden oluştuğunu yazdı. Dıs Haberler Servisi Irak yeniden namlunun ucunda. Bağdat yönetiminin, sahip olduğu nükleer tesisleri yok etmemesi durumunda ABD savaş ucaklarının Irak'a yönelik bir saldında bulunacakları yolundaki olasıhk güçleniyor. New York Times'ın haberine göre ABD Başkanı George Bush, önceki akşam, Saddam Hiiseyin'Ln, nükleer tesisleri yok etmeyi reddetmesi durumunda, ABD birliklerinin Irak'a saldıracağı hedeflere ilişkin listeyi onayladı. ABD Savunma Bakanlığı'ndan (Pentagon) bir yetkiliye dayanarak haber veren New York Times, Irak'ın komuta ve kontrol merkezlerini içeren listenin 20 hedeften oluştuğunu bildirdi. Gazete, listede askeri komuta ve kontrol merkezlerinin ağırlıkta bulunmasının nedeni olarak, ABD yönetiminin, Saddam Huseyin için bu merkezlerin nükleer tesislere yapılacak saldınlardan daha önemli olduğunu düşündüğünü gösterdi. Ajanslar, ABD'nin hâlâ Suudi Arabistan'da aralarında 20 adet F117 savaş uçağının da bulunduğu bir hava gücüne sahip olduğunu belirterek bu uçaklann Irak'a karşı girişilecek bir saldında kullanılacaklannı bildirdiler. Reuter'in haberine göre de Bush, onceki gün Fransa Devlet Başkanı Francois Mitterrand ve Ingiltere Başbakanı John Major ile birer telefon görüşmesi yaparak Irak'a nükleer tesislerini yok etmesi yolunda baskı yapılmasını istedi. Edip Emil Öymen'in Londra'dan bildirdiğine göre tngiltere Başbakanı Major, Irak'ın nükleer silah sahibi olmasının "Her ne pahasına olursa olsun önlenecegini" söyledi. Başbakan Major, önümüzdeki hafta başında Londra'da "En Varüklı 7 ülke" arasında yapılacak "G7 toplanüsı"nda da Irak'a her türlü silah ve askeri yedek parça satışırun ele ahnacağını kaydetti, 'Irak'taki gelişmeleri yakından izliyoruz. Irak gibi bir ülkenin kitie imha silahlannı her tüıiii denetimden uzak bir şekilde üretmesine seyirci kalamayu. Irak'ın bu amaçla kullanabilecegi her türlü iiriinün satışını denetlemek amacıyla gerekli ilke üzerinde anlaşacagu" dedi. Başbakan Major'ın, bu konuda Başkan Bush ile 15 dakika süren bir telefon konuşması yaptığı ve "Irak'ın elinde haien bulunan zengüüeştirUmis uranyumun, 10 yıl içinde 2040 adet nükleer bomba üretmeye yetecek miktarda olduğunu" söylediği bildirildi. niyetii, kötfl ve yalancı' olmakla suçladı. ABD ve Ingiltere, Saddam Hüseyin'in sahip olduğu tüm nükleer tesisleriyok etmesini istiyor Irak'a tehdit BM Güvenlk Konseyi'nin 5 daimi üyesi, Irak'ın BM Temsilcisi'nden, Bağdat yönetiminin nükleer faaliyetleri ile ilgili tüm bilgileri vermesini istediler. Ingiltere Büyükelçisi David Hannay yaptığı açıklamada, Irak temsilcisi El Anbari'ye ültimatom vermediklerini, ancak bazı taleplerde bulunduklarını söyledi. Reuter'in bir haberine göre ise adlannın gizli kalmasım isteyen diplomatlar, bu isteğin yerine getirümemesi halinde "Irak'ın ciddi sonuçlarla karşı karşıya kalacagının" Büyükelçi Abdül Amir El Anbari'ye bildirildiğini kaydettiler. Bu kaynaklar, "ciddi sonuçlann", hedeflere askeri saldırı olabileceğine dikkat çektiler. Irak'm tepkisi Anbari ise yaptığı açıklamada, nükIrak, 'barış amaçlı nükleer leer soruna ilişkin bazı sorunları Bağprogramına' karşı bir kampanya yürü dat'a iletmesinin istendiğini söylemekle ten ABD Başkam George Bush'u, "art yetindi. Yeni karar gerekiyor Ülkesindeki nükleer tesisleri yok etmeyen ve bu tesisleri BM gözlemcilerine denetletmeyen Irak'a karşı herhangi bir yaptınm uygulanabilmesi için BM Güvenlik Konseyi'nin yeni bir karar alması gerekiyor. Frankfurter AHgemeine Zdtung'da çıkan ve Irak'taki nükleer tesisleT sorununa hukuksal açıklama getiren bir yazıda BM Güvenlik Konseyi'nin 687 sayıb karannın, BM anlaşmasımn 7. bölumüne dayanılarak alındığını ve bu nedenle karann bağlayıcı özellik taşıdığını belirtiyor. Irak'ın nükleer silaha sahip JrunffurterAllgemeine olamayacağıru, bu silahlan üretemeyeceğini, nükleer silah üretiminde ve araştırmasına kullanılan tesisleri işletemeyeceğini belirleyen 687 sayüı Güvenlik Konseyi karannın bağlayıcılığı Bağdat tarafından da kabul edilmişti. 687 sayıh Güvenlik Konseyi karan, Bağdat'ın bu karara uymaması durumunda, kararnamenin uygulanmasını sağlamak, Ortadoğu'da barışı ve güvenliği garanti altına almak amacıyla gerekli adımlann atılmasını öngörüyor. El Faysal geliyor • ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Suudi El Faysal, Dışişleri Bakanı Safa Giray'ın resmi konuğu olarak bugün Türkiye'ye geliyor. Başbakan Mesut Yılmaz'la da görüşecek olan Faysal, yarın Marmaris'e geçerek Cumhurbaşkanı Turgut özal tarafından kabul edilecek. Dışişleri Bakanlığı'ndan konu ile ilgili olarak yapılan açıklamada konuk dışişleri bakanı ile yapılacak görüşmelerde iki ulke arasındaki ilişkilerin daha da geliştirilmesi imkânları üzerinde dunılacağı ayrıca Uluslararası ve bölgesel sorunlar hakkında görüş alışverişinde bulunulacağı bildirildi. Bu çerçevede Körfez krizi sırasında bölgede ortaya çıkan gelişmelerın de gözden geçirileceği kaydedildi. Dışişleri Bakanlığı yetkilileri dün basında yer alan haberlere rağmen Suudi El Faysal'ın Türkiye'ye Körfez Ulkelerınce yapılacak bir milyar dolarlık yardıma ilişkin "taze bilgi" ile geleceği konusundan haberdar olmadıklarını belirttiler. Nfıtsotakis'ten öneri Sııiırı silahtan armdıralım Yugoslav liderler, banşın sağlanması için dün masaya oturdular Gergin bekleyiş Devlet Başkanı Yardımcısı Kostiç, toplantı öncesinde Slovenya'nın bağımsızlığının tanınmasını ve ordunun bu cumhuriyetten çekilmesini önerdi. Drnovsek görüşmelerde yer almadı. Slovenya Enformasyon Bakanı Jelko Kaçin önceki akşam düzenlediği basın toplantısında sözlü olarak varılan Brioni anlaşmasımn en kısa zamanda tüm taraflarca imzalanmasını istediklerini belirtti. Anlaşma, hukumetle Hırvatistan, Slovenya ve BosnaHersek parlamentolannda kabul edildi. Başkanhk Konseyi, anlaşmanın onaylanmasını görüşmelerin ertesine bıraktığım duyurdu. Yugoslavya Devlet Başkanı Yardımcısı Branko Kosic, tum tarafların iç savaşın barışçı görüşmelerle çözüme kavuşturulması konusunda anlaşacaklanFederal Başkanhk Konseyi nı umduğunu belirtirken "Slodun Stipe Mesiç başkanlığında venya'nın kaderinin YugoslavBrioni anlaşmasımn uygulama «ya'dan ayn yazılmış olduğunu" şartlannı ordunun Slovenya'dan söyledi. çekilmesini ve iç savaşın çığnnSırbistan'a bağlı özerk bölge dan çıkmasının önlenmesini gö Voyvodina Enformasyon Bakaruşmek üzere Belgrad'da toplan nı MUan Luçiç önceki gece yapdı. Toplantıya Başbakan Ante tığı açıklamada Hırvatistan'nın Markoviç ile savunma, dışişleri doğu bölgesinden Sırpların kave içişleri bakanlan katılırken ELLER TETtKTE Yugoslav Uderler ordonnn kışlasına dönmesi konusunu görüşürken, Hır konseyin 8 üyesinden biri olan çışının mayıs ayında başladığını, iç savaşla birlikte Yugoslavvat milisler ateşe hanr bekliyorlar. (Fotograf: AFP) Slovenya Devlet Başkanı Janez ya'nın tüm bölgelerinden SırbisDış Haberler Servisi Yu goslavya'daki iç savaşın Brioni anlaşmasına göre çözulmesinı sağlamak amaayla dün Belgrad'da bir araya gelen Federal Başkanhk Konseyi toplantısında Devlet Başkanı Yardımcısı Branko Kostiç, "Slovenya'nın birlikten ayrılmasına izin verilmesini" ve "ordunun bu cumhuriyetten çekilmesini" önerdi. Yugoslavya'nın diğer cumhuriyetlerinde yaşayan Sırp azınlığın Sırbistan'a kaçtığı bildirilirken BosnaHersek Cumhurbaşkanı tzzetbegoviç'in SırpHırvat etkin çatışmasının faturasının kendilerine çıkanlmaması için AT ülkelerine çağnda bulunduğu kaydedildi. tan'a doğru göç edildiğini açıkladı. Bosna Hersek Cumhurbaşkanı tzzetbegoviç, "Hırvatistan'ın Yugoslavya federasyonundan aynlması durumunda kendi cumhuriyetleri için birlikte kalmanın anlamsızlaşacağuu" söyledi. önceki gun bir basın toplantısı duzenleyen ve HırvatSırp gerginliğini yerinde izlemek üzere bir AT heyetini bölgeye davet eden Izzetbegoviç, bu etnik çatışmalann cumhuriyetin bölünmesine yol açabileceği konusunda uyanda bulunuldu. BushKaifu görüşmesi • KENNEBUNKPORT (AA) ABD'ye resmi bir ziyarette bulunan Japonya Başbakanı Toşiki Kaifu, ABD Başkanı George Bush'la Maine eyaletindeki tatil evinde görüştü. Kennebunkport'da önceki gün göruşme sonrasında düzenlenen ortak basın toplantısında söz alan George Bush ilkin, "Aldığı kesin davet uzerine" kasım ayında Japonya'yı ziyaret edeceğini söyledi. Bu ziyaretin, Asya ekonomisinin güç motom Japonya'nın koşullannı anlamak bakımından yararlı olacağını kaydeden ABD Başkanı, Körfez savaşının mali yükünün paylaşımında Japonya ile aralarındaki ayrımların değerlendirildiğini belirtti. ATtNA (AA) Yunanistan Başbakanı Konstantin Mitsotakis, Turkiye Yunanistan Bulgaristan sımrındaki bölgenin saldırı amaçlı silahlardan arındırılmasını önerdi. Mitsotakis, dün akşam Bulgaristan'ın Atina Büyükelçisi ve Turk Büyükelçiliği Müsteşarı Deniz Bölükbaşı ile görüşerek, Atina'nın önerisini içeren bir mektup verdi. Daha sonra gazetecilerin sorulanm cevaplandıran Mitsotakis, önerinin, Batı Trakya ve Türkiye'nin Avrupa'daki topraklarını da kapsadığını söyledi. Mitsotakis, bir soru uzerine, Yunanistan'ın Ege adalarının öneri kapsamında olmadığını söyledi. Mitsotakis, "Bunlar iki ayn konu. Türkiye ile diyalogun gündeminde saldırmazlık anlaşması maddesi de var. Ancak önerimiz 3 ulkenin birkştigi bölge ile ilgili" diye konuştu. Yunanistan Başbakanı Mitsotakis, Cumhurbaşkanı Turgut özal ve Başbakan Mesut Yılmaz'ın diyalog isteklerinde samimi olduklanna inandıklarını da belirterek, "Son zamanlarda Türkiye'nin tahrik edici bir tutnm içinde olduguna inannuyorum" dedı. Mitsotakis ayrıca, "Önerimiz NATO ve AGİK'e uygun" şeklinde konuştu. ABD uyardı ABD, Yugoslavya Federal Ordusu'na, Hırvatistan'a müdahalede bulunmaması yolunda, alışılmışın dışında bir sertlikte "uyanda" bulundu. ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından dün yapılan uyanda, "Federal orduya ait alarm durumunda önemli miktarda askerin, Hırvatistan'm do^nsu ve güneydogusuna dogru ilerlemesinden olaganüstii endişe duyuldugu" bildirildi. Dışişleri Bakanlığı, "tum Uraflara ve özeUikle orduya, sonuçian Yugoslavya için trajik nitelikte olabilecek şiddet eylemlerinden kaçınılmasının önerildiğini" kaydetti. DEN TEŞEKKÜR TEKEL 2000 SİGARAMIZIN 'Birlik için erken' Dış Haberler Servisi Yugoslavya'nın parçalanmamn eşiğine gelmesi, AT'de birlik tartışmalannın yapıldığı bir zamana rastladı. Economist dergisi, bu haftaki kapağını AT içindeki federasyon tartışmalanna ayırdı. Economist'te çıkan yazının geniş bir özetini aşağıda sunuyoruz: Dünyaya bir bakın. Kanada'da, Çekoslovakya'da, Hindistan'da, Yugoslavya'da ve Sovyetler Birliği'nde federasyonlar büyük bir kargaşa yaşıyor. Avrupa Topluluğu'nun liderleri, ülkelerini federal bir geleceğe bağlamak zamamnın geldiğine inanıyorlar. Başarüı bir federasyon için gerekli olan unsurlar, birleştirici bir ahlak düşüncesi ve federasyonun tüm bireylerinin paylaştığı ortak bir değerler bütünüdür. ABD için bu "Amerikancılık"tır. Bağımsızlık deklarasyonunda kabul edilen "Amerikan rüyası" ile idealize edilmiş milyonlarca insan bir arada yaşamaktadır. öte yandan zayıflamak yerine gittikçe güçlenen Almanya federasyonunda durum daha değişiktir. Burada insanlan ABD'deki gibi bir unsur bir arada tutmuyor. Burada önemli olan dil ve tarih birliğidir. Dil ve tarih Arjantin, Avustralya ve Brezilya federasyonlanm da bir arada tutuyor. îsviçre ise dil, din ve kültür farkulıklanna karşın sadece tarih nedeniyle federasyonu sürdurebUmeyi beceren kayda değer bir örnek. Tarih aynı zamanda Ingiltere tarafından yaratılrnış başansız federasyonlarla da dolu. Orta Afrika ve Batı Hindistan'da insanlann istemediği bir politik sistem kurulmuştu ve bunun sancıları bugün de kendisini gösteriyor. Nijerya'da hafızalarda acı bir iç savaşın kalıntılan var. Kanada, uzlaşmacı ve sakin görünümünun ardında anayasal bir kargaşayı yaşıyor. Quebec eyaletinde meclis, bölgenin bağımsızhğı için referandum karan aldı. Bu eyalet belki uçurumdan dönebilecek. Ancak Slovakya, Hırvatistan ve Slovenya belki de uçurumdan geriye dönemeyecekler. Bunlann yam sıra Baltık cumhuriyetleri, Hindistan'da Keşmir, hatta Pencap'ta aynhk rüzgârlan giderek güçleniyor. Parçalanmamn eşiğine gelen tüm bu federasyonlarda ortak olan birleştirici bir ulusal ahlaktı. Bazılannda bu ahlaki değeri yerleştirmek için büyük çabalar harcandı. SSCB'de komünizm, Yugoslavya'da Titoizm, Hindistan'da laiklik, Kanada'da çokkülturlulük bu ahlaki yaratmayı amaçladı, ancak bunlann hiçbirisi bölünmeye alternatif olamadı. Federasyon tartışmalarını irdeledi SATIŞI 1990 İLK ALTl AY'da 1.332 TON 1991 İLK ALTI AY 'da 3.481 TON OLDU. ARTIŞ % 161 KAPASITE 1989 OCAK 1990 OCAK 1991 OCAK 1991MART 1.000 Saddam Talabani görüşmesi • BAGDAT (AA) Irak Kürtlerinin lideri Celal Talabani, Saddam Hüseyin ile önceki akşam yaptıkları görüşmeyi "çok iyi" olarak değerlendirdi ve otonomi anlaşması konusunda bazı engellerin daha kalktığını söyledi. Talabani, Reuters'e yaptığı açıklamada, görüşmenin bazı engelleri ortadan kaldınp kaldırmadığı yolundaki bir soruyu 'umanm öyle" diye yanıtladı. Daha önce Mesut Barzani de anlaşmaya çok yakın olduklarını söylemişti. Barzani, hükümetle yeni anayasa konusunda prensipte anlaştıklannı da kaydetmişti. VE 1991 AĞUSTOS 1991EKİM 7.000 9.000 2.000 4.000 TON/YILla BASLADIK. =s: TON/YIL TON/YIL TON/YILa ULAŞTIK. TON/YIL TON/YILa ÇIKIYORUZ 12.000 IKI YILDA 7 KAT ÜDETİM AOHŞINA RAĞMEN TÜKETlClLERlMİZlN YOĞUN İLGlSİNE TAM OLARAK CEVAP VEDEMİYORUZ. &ÎGADA (SANAYÎINDE İLK KEZ 3 VARDIYA DÜZENlNE GEÇEDEK ÖNCE 9 . 0 0 0 TON A, HEMEN ARKA6INDAN EK YATIRIMIN TAMAMLANMAcSIYLA 1 2 . 0 0 0 TON A ÇIK1YORUZ. 'TEKEL 2OOO'5ULMAKTA ÇEKTIĞINİZ &IKINTIYI KISA ZAMANDA ÇÖZECEĞIZ. TÜRK SİGARA İÇICI6INİN <SATIcŞLAQI % 161 GIDI OLAĞANÜSTÜ ADTIDAN ILGI6INE, 'TEKEL'OLARAK 'TEKEL 2 0 0 0 " ADINA Kanada öraeğinin gösterdiği gibi dil ve kültür farkhhklanm aşmak için bazı birleştirici güçlere gereksinim var. ÖzeUikle bir federasyon bir halkın diğerini fethetmesi ya da "böl ve yönet" yöntemi ile oluşturulmuşsa buradaki zorluk kendiliğinden ortaya çıkıyor. AT üyesi ülkelerde yapılan kamuoyu yoklamalan, federal bir Avrupa için geniş bir destek olduğunu gösteriyor. Buna sadece Ingilizler ve küçük bir azınhk karşı çıkıyor. Birleşme düşüncesi gittikçe büyüyen bir istek haline geliyor, insanlar bir arada yaşama eğilimlerini güçlendiriyorlar. Bu eğilim yalnızca ekonomik unsurlann değil, birçok başka unsurun sınırlan aşıp genişlemesinden kaynaklamyor. örneğin, çevre kirlihğine, terorizme, uyuşturucu kaçakçıhğma karşı ortak çahşma yürütülmesi, daha etkili bir yöntem olarak sivrüiyor. Ancak bir arada yaşama isteği Avrupa'da bu öraeklerin de dışına taşıyor. Yasalar kabul etmek, bunlan ortaya koyacak kunımlan güçlendinnek, hatta ortak bir para birimi yaratmak için yaygın bir hazırhk görülüyor. Avrupa ülkelerini içine alan bir federasyon ABD kadar güçlü ve zengin olabüir, ancak varlığmı bir bütün olarak sürdürebilir mi? Bu soruya verilecek yamtın "hayır" olacağı kuvvetli bir olasıhk. AT korku uzerine kurulmuştu. Bu korku, Fransa ile Almanya'nın bir savaşa tutuşabilecekleri • düşüncesinden kaynaklamyordu. Bu korku aynı zamanda tüm Avrupa'yı sarabilecek ulusal bir ahlak sistemine dönüşmedi. AT'nin şu anki istekleri, bölücü olmaktan öteye bütünleştirici öğeler taşıyor. Avrupa'daki arayışlar AT ülkelerini zamanla tam gelişmiş bir federasyona götürebüir. Ancak şu an için böyle bir oluşum henüz erken. Moekova'dan tatbikata davet • TOKYO (AA) SSCB'nin gelecek ay Vladivostok'da yapacağı bir askeri tatbikata ABD, Japonya ve Çin'i davet ettigi bildirildi. Tokyo'daki SSCB Büyükelçiliği kaynakları, 1416 ağustos tarihleri arasında yapılacak askeri tatbikata Kuzey ve Güney Kore, Avustralya, Yeni Zelanda, Filipinler, Tayland, Bnınei, Endonezya, Singapur, Malezya ve Kanada'nın da davet edildiğini duyurdular. TCŞEKKÜD EDEDIZ.