Katalog

14 MAYIS 1991 KÜLTÜRSANAT CUMHUKlıcı,/ • İSTANBUL (AA) Şişü Belediyesi Başkanvekili Özkal Yici, Zeki AlasyaMetin Akpınar ikilisi tarafından işletilen Devekuşu Kabera Tiyatrosu'nun faaliyetten men ' edilmesi karannın, ileride doğabilecek bir faciaya engel olmak amacıyla alındığını belirterek "Fatma Girik'm olduğu yerde, sanata ve sanatçıya saygısızlık olmaz" dedi. 11 mayıs cumdrtesi günü tiyatroyu faaliyetten men eden Şişli Belediyesi Başkanvekili özkal Yici dün bir basm toplantısı düzenledi. Başkan Fatma Girik'in yurtdışında olması nedeniyle katılamadığı toplantıda, başkanvekili özkal Yici, can ve mal güvenliği açısından tehlike gösteren konunun, bazı çevrelerce sanata ve sanatçıya saygısızlık olarak gösterilmek istendiğini ileri sürerek "tleride doğacak bir facianın sorumlusu olmak istemiyoruz" dedi. Ozkal Yici, tiyatronun ayrıca, kaymakatnlıktan ahnması gereken ruhsat ve idari izin belgelerine de sahip olmadığını ifade ederek "Şişli Belediyesi olarak sanata ve sanatçıya her zaman saygüıyız. Belediyenin izni ve onayladığı bir proje olmadan tadilat yapmalan yasalara aykındır. Ne başlangıç aşamasında, ne tiyatro açıldıktan sonra ne de bugüne kadar bize bu konuda herhangı bir müracaatları olmadı. Tesadüfen çahşmaları tespit eden memurlarımızın zabıtları üzerine kendilerini yasal işlemlere başlamaları için uyardık. Tamam dediler, ama herhangi bir başvuru olmadı" dedi. TİYATRO Tiyatro tartişması Yirnîinci ytizyıl gezgini "Kim olduğumu bilmiyorum" diyen Alithınos, günümüz toplumlarıyla, özellikle de Batı toplumlarıyla iletişim kuramamaktan yakımyor. Yunanlı sanatçı, "Beni güneşin doğduğu poğu ilguendiriyor" dıyor. ASLI KAYABAL Geçmiş, şimdi ve gelecek sarmalında sessizliğe gizlenmiş yapıtlar. Her biri boşlukta gezinen bir "enerji kaynağı" ya da onları gömerek görünmez kılan Yunanlı sanatçı Dimitri Alithinos'un duşunde sessizlikte yol alan "bir uzay gemisi". Görunmez objenin yarattığı enerji izleyiciyi kuşatırken Alithinos o objeyi saran miti yaratmayı amaçhyor. Galeri BM'de açüan "Enstalasyon Sergisi" daha Önce 2. lstanbul Bıenali'ne katılan Aüthinos'un sessizliğe gömdüğü objeleri için bir diğer durak oldu. Dimitri Alithinos geleceğe ulaşmak için seyahat ettiğini düşünüyor. Bir 20. yüzyıl gezgini. "Kim olduğumu bilmiyorum" diye söze başlayan sanatçı, gunümüz toplumlarıyla iletişim kuramamaktan yakımyor. özellikle de Baü toplumlarıyla. "Beni guneşin doğduğu Doğu ilgilendiriyor" diye devam eden Alithinos, 1981 yıundan beri Yunanlı sanatçı Dimitri Alithinos'un sergisi Galeri BM'de Tlyatro fesüvali MÜZİK Mozart'ın kafatası • VtYANA (AA) Salzburg'daki 'Mozarteum' Vakfı tarafından Mozart'a ait olduğu samlarak 1901'den beri saklanan kafatasıtun, bestecinın kafatası olmadığı bildirildi. 'Salzburger Nachrichten' gazetesi, dünkü sayısında, Mozart'm Ölümünun 200. yıldönumü dolayısıyla Avusturyalı bilim adamları tarafından yapılan araştırmalarda bu sonuca varıldığıru belirtti. 'Mozarteum' Vakfı, bu kafatasını, Mozart'ın kafatasını inceleyen Avusturyalı anatomi uzmanı Josehp Hyrtl'ın (18101894) mirasçılarmdan almıştı. Viyana yakınlanndaki Perchtoldsdorf Şatosu'nda hafta sonunda yapılan bir sempozyumda konuşan bilim adamı Walther Braunejs, Mozart'ın kafatasının Hyrtl'ın hazırladığı ve şimdiye kadar bilinmeyen bir çizimini gösterdi. Bu çizimdeki kafatası, 'Mozeateum'daki kafatasma benzemiyor. Bilim çevreleri, bu açıklamanın, bilim adamlarının yıllardır yanlış bir kafatası uzerinde çalıştıklannı gösterdığını belirtiyorlar. Hyrtl'ın çizdiği kafatasının ıse nerede bilinmiyor. YAPITLAR İSTANBUL'A GÖMÜLECEK Dimitri Alittainos'un diskieri şimdilik Galeri BM'de duruyor. Ama Alithinos, disklerin bttyük olanını sergi sonunda tstanbul'da şimdilik 'sır' olarak tuttuğu bir yere gömecek. (Fotoğraf: tbrahim Günel) urettiği yapıtları Selanik, Çin, izler taşıyor. Zaman içinde "gizNepal, Endonezya, Patras ve li işler"de Alithinos plastik ve Lefkoşa'da yeraltına saklıyor. sanatın dilini kavramış. Bu cağm sanat yapıtları bir tür enerji Aüthinos'un gizlediği yapıtla kaynağı. Çağ ve bugünün sanatnnın ardında, bir "bellek" ya çısı yapıtını enerji ile bitiriyor. ratma düşüncesi var. Sanatçı, Alithinos'un "gizll işler"inde "Bir dönem dünya dinazorlann enerji Özgür bırakılıyor. Sanatkrstllığıydı. Eğer dinazorlar sa çıya göre izleyici, görünmeyen aat yapabilselerdi onlar uzerine yapıtın karşısında ondan yayıbilgimiz olması gerekirdi. Ama lan enerjıyi duyumsuyor. Gödinazorlar artık yok. tnsanın da rüntüyü düşlüyor. Enerjinin çevresi tehlikelerle dolu" diyor. formu artık yalnızca bir enerji Alithinos'un yer altına göm oluyor. düğü ilk yapıtlar, kendisinden, Alithinos gündelik yaşamda arkadaşlarından, ve kentlerden kullanılan her tür eşyanın bir galeri ya da müze çatısı altında "sanat yapıtına" dönüştüğüne dikkat çekiyor. "O halde bu objeyi orten bir mit var. Formdan çok mite önem veriyorum. Yapıtlarunı miti yaratmak için gizliyorum" diyor. Galeri BM'deki boş mekânda karşıhklı iki duvarda birbınne bakan diskler bir süre sonra "gizli objeler" olarak sessizliğin yolunu tutacak. büyük olan diski Alithinos tstanbul'da şimdilik "sır" olarak tuttuğu bir ye Camı ayna yapan sır gibi Şivan da Londra'daydı • LONDRA (Cumhuriyet) Geçen pazar gecesi Londra'nın Wembley Arena adlı kapah salonunda gerçekleştınlen Kuzey Iraklı Kürt sığmmacılara yardım konsenne, Avrupa'da yaşayan Kürt sanatçı Şivan Perver de son yarım saatte katıldı. Sahneye 'Kürdistan'ı bırakın yaşasm' yazüı bir gömlekle çıkan Şivan, hareketh şarkılarını söylerken izleyicüer arasında halay çekenler, Kürdistan bayrakları sallayanlar görüldü. Konserin sonunda, Kürdistan Demokraük Partisı liden Mesut Barzani'nin bir mesajı da okundu. Barzani, mesajında 'Kürdistan'ın vadilerine barış geri geldiğinde, dünyanın en büyük barış konserini yapacağız' dedi. Konserden, gişe geliri ve Ingiltere'de yapjlan bağışlarla toplam 14 milyar lira elde edildi. Konser ertesinde devam edecek bağışlarla bu miktarın 10 katına kadar yükselmesi beklenıyor. Ingiltere hükümetinin verdiği 10 milyon sterlinle bırlikte toplam gelirinin 20 milyon sterlini (140 milyar lira) bulacağı samhyor. ASTın kurucusu Asaf Çiğütepe'nin eşi Pirkko, Finlandiya'da öldü • Kültür Servisi 19 mayıs pazar günü başlayacak olan 3. Uluslararası Tiyatro Festivali için bilet satışları re gömecek. Bugünün objesi Atatürk Kültür Merkezi toprağm katmamannda eskiye gişelerinde sürüyor. 18 karışacak. "Gizli yapıtlar" bir mayısa dek AKM süreç izliyor. Alithinos'a göre gişelerinden edinilebilecek urettiği obje bir tohum gibi ye biletler, 19 mayıs tarihinden şerecek. Belki de yüzyıl sessiz itibaren ilgili tiyatro liğin içinde kalacak. Saf gümüş gişelerinde satışa sunulacak. le kaplı daha küçük boyutlu di Gösterilerde öğrencilere ğer disk ise Galeri BM'nin du % 50 indirim uygulanıyor. vanrun içinde sessiz boşluğa kanşacak. Alithinos, "Benim işlerimde malzeme, tarih ve zaman arasında bir tur diyalog var" diyor. Sanatçmın geçmişgelecek boyutunda boşlukta gezinen ya • CHICAGO (AA) pıtları bu çağdan bir iz olarak Ünlü Hollandalı ressam Van Gogh'un intihar kalacak. nedeniyle ilgili yeni bir Pek çok geçmiş, bellek ve ge iddia ortaya atıldı: lecek arayışındaki Alithinos, ya "Sanatçı, aşırı derecede pıtlarında topraktan gelen bir düşkün ve bağımlı olduğu madde olan madeni kullanıyor. kardeşinin ilerlemiş frengi Onun "gizli yuvalar"ından hastahğı nedeniyle enerji yayan objelerini saklama depresyon geçirdü' Van ya başlamasında olası bir atom Gogh'la ilgili kitap savaşımn patlak vermesi tehlike hazırlamakta olan si etkılı olmuş. PittsbuTgh Üniversitesi "Formlarla çevrfli bir dünya sanat tarihçisi Aaron nın içindeyiz. Her taraf dizayn. Sheon, kardeşinin Dizayn dizayner için iyi, ama ölümünun kaçınılmaz bir sanatçı için degil. Sanatçı, olduğunu bümenin yaşam, aşk ve öliim uzerinde ça sanatçıyı şiddetli lışıyor. Degişen hayatla birlik depresyona ittiğiniönesürdü. te aşk ve ölüm de degişiyor. Elbette sanatçılar da. Form bu üç ögeyi anlamakta. Buttçögeden yoksun yapıt, bir dizayndır" diyor Alithinos. • Kültür Servisi Bilar Dimitri Alithinos'un Galeri BM'deki sergisinde gizlenmeyi AŞ lstanbul Şubesi'nin bekleyen iki yapıtının yanında, düzenlediği 'Sanatta Kadın' sanatçmın "tannşeytan" ara başlıklı seminerler dizisi sında geçtiğini söylediğî, çağın kapsammda 16 mayıs bılimi ve mitolojiyle beslenen 10 perşembe günü saat kadar "büyüsel" resmi de yer 18.00'de yazaryönetmen alıyor. "Sanatçı bir şef degil, Füruzan 'Edebiyatta Kadın yalnızca bir sanatçıdır" diyen Kişilikleri Erkekler mi Alithinos, guneşin doğduğu Do Kadmlar mı Daha İyi ğu'daki yolculuklarıru sürdüre Yaklaşıyor' başhkh bir cek. Bundan sonraki durağı, bir konuşma yapacak. diğer yapıtını geçmişin sessizli Füruzan, söyleşisinde edebiyat örneklerinden yola ğine katacağı Mısır olacak. çıkarak karşüaştırmalar yapacak, erkek ve kadın edebiyatçıları değerlendirecek. Van Gogh'un intiharı Edebiyatta kadın Azeri besteleri • Kultur Servisi tÜ Guzel Sanatlar Bölümü ve 1Ü Devlet Opera ve Balesi'nin işbirliği ile düzenlenen "Azeri Bestecilerle Bir Akşam" başhkh programda tenor Lütfiyar tmanov, soprano Ruhsar Öcal ve piyanist Nurten Kolçak, bugün saat 18.00'de Kuyucu Murat Paşa Medresesi'nde Azeri bestecilerin yapıtlannı seslendirecekler. Her başarının ardında görünmeyen biri vardır denir. Bana sorarsanız, AST'ın o en görkemli günlerinin ardında da Pirkko vardı. Hayata karşı hem çok yürekli hem çok utangaç Pirkko. ADALET AĞAOĞLU KÜLTÜR Azerbaycan ile kültür anlaşması • Kültür Servisi Azerbaycan ıle Türkıye arasında kültür ahşverişıni geliştirecek bir anlaşma yapıldı. Azerbaycan Yazarlar Birliği ile Türkiye Yaymcılar Birliğı arasında 19911995 yıUarım kapsayacak protokole, Azerbaycan Yazarlar Birliği Genel Sekreteri Vahit Aziz'le Türkiye Yaymcılar Birliği Başkanı Aygören Dirim imza attılar. Protokole göre ilk olarak ortak bir dergı çıkanlacak. Dergi, yılda iki kez Azerbaycan ve Türk dillerinde, Bakü ve lstanbul'da yayımlanacak. Protokol gereği, ayrıca Türkiye ve Azerbaycan yazar ve sanatçıları karşıhklı davet edilecek, kitap, gazete, dergi, plak, kaset, resim, el sanatları sergilenecek ve satışlarının yapılması sağlanacak. Evden uzak bir yerde, gece, isteksiz isteksiz gündüz bakamadığım gazeteleri kanştmyorum. Cumhuriyet'te ansızın büyük puntolarla Pirkko Çiğiltepe adı. İstanbul'da, yurduna, Finlandiya'ya dönmeden önce çahştığı şırketm ilanı. tş arkadaşlarr. "Huzur içinde uyu sevgili Pirkko" dıyorlar. Sevgili Pirkko. Asaf Çiğiltepe'nin Pirkko'su. Kim bilır bazılan için de her zaman ilk AST'lıların can Pirkksosu. tlki sevgilisi, eşi Asaf olmak üzere, Atlan'dan başka o kadar çok çocuğu vardı ki onun. Hayata karşı hem çok yurekli hem çok utangaç Pirkko. Onu da kaybettik. Bir bir çekıhp gittiler: Asaf, Güner, Erkan, Tezer, Muammer, Pirkko. Şimdi yeniden anılar, arular. tlk AST (Ankara Sanat Tiyatrosu). Her başarının ardında görünmeyen biri vardır denir. Bana sorarsanız, AST'm o en görkemli günlerinin ardında da Pirkko vardı. Asaf'm dayanılmaz ağrıları olurdu. Pirkko, o ağrıları dindirir, tiyatronun bulunduğu apartımanın üst katın da oturduklan daıreden tiyatroya ınebılmeMiu, oıada çaU&abılmesini sağlardı O çok becenkli 'hastabakıcı' ellen en buyuk tiyatro adamlarımızdan birinin tek şifasıydı dıyebılirim. Pirkko, Asaf'a süreklı sağlık kazandırırken Anadolu turnelerinin güç koşulları Asaf'ı bir trafik kazasıyla tiyatromuzun elinden aldı. AST'ın o eski güzel günleri üstüne ilk kara bulutun çöküşü bu. Tiyatro kurulurken oğullan Atlan bir yaşında ya vardı ya yoktu. Sevgili kuçuk Atlanımız bizim. Senı Helsinki'nin uzağmda, konuk olduğum evinizdeki o üç gün içinde görememiştim. Annen bana delikanlılık fotoğrafını gösterdi Burada ve orada yılları birlikte taşıdığınız annen Pirkko. Şundi yetişklndin, çahşıyordun. Böyle oldu: Pirkko'yu Helsinki'nın 80 kilometreuzağındakı bir hastanede görmeye gittim. Artık orada oturuyordu. Hastanede çalışıyordu. Kanserdi ve kanseri yendığini söyledi bana. Oraya bir akşam otobusuyle vantuştım. Pirkko ise bisikletiyle beni aramaya çıkmıştı. Kocaman bir ağacın altında karşılaştığımız akşam saatini hatırlıyorum. Çimlerm kokusunu, Pirk Hayatını kazanmak için Finlandiya'dan çıkıp Almanyalann, Hollandaların yolunu tutan, Asaf'la oralarda tanışan, Paris'te buluşan ve Türkiye'ye kadar da Asaf'ı izleyerek bir sevgili, dost, eş. ve doktoru olarak onu ayakta tutan, AST'ın o en guzel gunlerinm perde arkasındaki en önemli kahramanlarından olan Pirkko, Helsinki'den uzaktakı o küçük köyde, o küçük hastane lojmamnda ve bir gece larnbasının ışığı altında bana diyor ki: OGLU ATLAN'LA ESKİ GÜNLERDE Çağdaş Türk Öyatrosunun kuruculanndan Asaf Çiğiltepe'nin eşi Pirkko ÇigUtepeeski günlerde oğlu Atlan'la birlikte. ko'nun lojmanlann arkasmdaki minicık sebze bahçesmi gezişimizi. Sonra, uç gece bana Asaf'la nasıl tanıştığınv, onunla hangı şartlarda evlenebıldiğini anlattı. Bir sanat adamıyla birhkte olmuş olmanın sevinciy' le. Onume bir yığın mektup, fotoğraf sermişti. Öyle ya, Pirkko orada, hastane lojmamndaki akşamlarımızda bana bir şey söylemek ıstedı, ama ne? Hepsinde olduğu gibi oleceğine hiç inanmıyordum ki! Arada bir karşıhkh susar, birden art arda mektuplaşmaya başlardık. Ankara'dan ayrıhp lstanbul'a yerleştiginde de sonra kalkıp gen Finlandiya'ya dönduğünde de. Bazı yazlar gelirdi, buluşurduk. Son kez değerli ressamımız Rasinlerde buluştuk. Bu son yıl ise hiç haberini alamadım. Ona yazdığım son kart yanıtsız kaldı. O zaman bile ölüm aklıma gelmedi. "Paris'te birbirimizden aynbşımızdan sonra Asaf'la Tıirkiye'de yeniden buluşabilmem bana o kadar uzun gelmişti ki. Ama biliyorutn, buluşacaktık, er geç bir yerimiz olacaktı, onun bir tiyatrosu, benim ikinci çocuğum. Çunku biliyorsun, Asaf benim sevgilim olduğu kadar, ilk cocuğumdu da. Nitekim ona kavuşabildim. AST günlerine çok şey borçluyum. Ne guzel günlerdi..." Asıl AST sana neler borçlu, bunu hiç düşündün mü sevgili Pirkko? Ama sen hep camı ayna yapan sır gibi arkada, geride duranlardandın. Kendin görunmezdin, başkalanm gösterirdin. On gün önceydi, Güner'in ölümü ardından on dört yıl geçeli... Hepıniz gittiniz. Bana her seferinde gereğınden fazla yaşadı•ğ\m duygusunu bırakarak. BüGÜN ~ • Gençllk Günleri Harbiye Muhsin Ertuğrul'da 12.00'de Garry Marshall'ın 'Kumsaldaki Şarkı' adlı filmi, 15.00'te Salâh Birsel'in söyleşisi, 19.00'da MÜ îktısadi Bilimler Fakültesi Tiyatro Kulübü'nün sergileyeceği Durrenmantt'm 'Büyük Romulus' adlı oyunu izlenebilir. • Okuma günü Füsun Erbulak'ın konuk olacağı okuma gunü, Atatürk Kitaphğı'nda saat 16.00'da başhyor. • Sanatın Anatomisi Yüksel Yazıcı'nın Sanatın Anatomisi adlı konferansı saat 16.00'da Uran Kültür ve Sanat Merkezi'nde. • Ud dlnletisi Nilgün Demirağ'ın ud dmletisi, saat 21.0Q'den itibaren Yeşil Bizans Sanatevi'nde. I MAHMVRE Soz Turgut OZAKMAN Muzıfc Soner OLGUN Duzenleme Turhan YUKSELER 2 YARAIIM Soz Eda OZVLKV Muzık Soner OLGUN Duzenleme Turhan YVKSELER "aç gözünü adamım" 1 AÇ GÖZÜNÜ AOAMIM Şıır Suat TAŞER Müzık Soner OLGUN Düzenlemc Turhan YUKSELER 2 KALP AĞRISI Soz Cezmı ERSOZ M\oık Metın OZULKU Duzenleme Tanju DURU 3 SIRADAN NAĞMELER Soz Eda OZULKU Müzık Metın OZULKU Duzenleme Turhan OZULKU 3 DELtKAN Söz, Mtizık: Soner OLGUN Duzenleme: Turhan YUKSELER 4 BİR ADIM YETER Soz ÇemAKCAN Muzık Mehh KIBAR Duzenleme Melıh KIBAR 5 SEVMJEK ZOR Soz Soner OLGUS Muzık NukhetDVRV Duztokme Tan/u DURU 4 BENİ UNUTMA Şıır Umıt Yaşar OĞUZCAN Muzık Soner OLGUN Duzenleme Tan|u DURU 5 SENI İSTİYORUM Soz Nukhet DURU Muzık Turhan YUKSELER Duzenleme Turhan YUKSELER 6 MEMLEKETİM Şıir X~zım HIKMET Muzık Soner OLGUN Duzenleme Turhan YUKSEIER Prodüktör: NEZİHİ KIUÇKINI Editör : SONER OLGUN Değerli eczacı meslekdaşlarımızm "14 Mayıs Eczacılık Günü"nü içtenlikle kutlar, 152 yıldan beri ülkemizde halk sağlığına olan katkılarının başarıyla devammı dileriz. İLAÇ ENDÜSTRİSİ İŞVERENLER SENDİKASI ABBOTT/ABDİ İBRAHİM/ABFAR/ADEKA/BAYER TÜRK/BİLİM/CARLO ERBA/CIBA GEIGY DOĞU/DR. F. FRlK/DRtFEN/ECZAClBAŞI İLAÇ/ECZACIBAŞI HASTANE ÜRÜNLERİ/FAKO GLAXO/GRl^tN/İ.E. KİMYA EVİ/İLSAN/İLTAŞ/JOHNSON AND JOHNSON/KANSliK/KNOLL ALMAN LİBA/M1LEN/MUSTAFA NEVZ.AT/ORGANON/ORGANON TEKNİKA/PFIZER/RHONE POULENC/ROCHE SANDOZ/SANOVEL/SCHERINGALMAN/SERVIER/StFAR/SQUIBB/TEK/TÜRKHOECHSTAVYETH "aç gözünü adamım", bir NEPA yapımıdır.