Katalog

CUMHURtYET/10 DIŞ HABERLER 14 MAYIS 1991 Ankara, sığınmaalaru yardım progmmının Batı'da Kürt davası ile dayanışmaya dönüşmesinden tedirgin Dış politikada 'Kürt çelişkisf Dışişleri yetkilileri, Türkiye'nin gelişmeleri engelleyecek siyasi araçlardan yoksun olduğunu bildiriyorlar. Bir yetkili, "Türkiye dış politikada tam bir Kürt paradoksu ile karşı karşıya" dedi. YASEMİN ÇONGAR lüğünün korunmasının hedeflenmesi gerektiği" göruşu ağırlık kazanıyor. Türkmenlerin Türkiye'de "süreldi sığınmacı" olarak kalması yönündeki bazı duzenlemeler ise Dışişleri Bakanlığı'nda rahatsızlık yaratıyor. önceki gece Londra'daki Wembley Arena'da düzenlenen ve BBC tarafından 37 ülkeye naklen yayımlanan "Kürtlerle dayanışma amaçlı" Yalın Gerçek (Simple Truth) konseri, Dışişleri Bakanlığı yetkililerine göre "Batı'nın sığınmacı sorununu Kürt davasıyla özdeşleştirdiği gerçeğini yalın biçimde ortaya koydu". Bu siyasi değerlendirmeyi yapan Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, dış politikada tam bir "Kürt paradoksu" ile karşı karşıya kalındığmı da belirterek, Türkiye' letler'e (BM) devri isteniyor. Ancak öte yannin birbirleriyle çelişen çıkarlar nedeniyle •dan BM'nin bu konuda 688 sayılı Güvenlik Kürt politikasmdtt "seceneksiz" durumda Konseyi karanndan daha net bir karar almasmdan çekiniliyor. Net kararm Kürt bölgekaldığını söyledi. Dışişleri Bakanlığı'nda bu konuda yapılan sini tanımlaması ve bağımsızhğa gidecek yolu üst düzey değerlendirmelerin ana noktaları kolaylaştırması olasılıklarından çekiniliyor. 3. Taktik: Turkiye'nin "Kürt senarnı şöyle özetlemek mümkün: yoları" karşısında izlediği dış politika, 1. Tehlike: Türkiye açısından bölgede bağımsız bir Kürt devleti kurulması tehlikesi ge iki taktik araca dayanıyor. Birincisi, bir yetçerlidir. Bunun 510 yıl içinde gerçekleşme kilinin ifadesiyle "kunı sıkı beyanlar" yoluyla Kürt devletine izin verilmeyeceğinin sık sini önlemek olanaksız görülmektedir. sık dile getirilmesi. tkincisi ise Batılı devlet2. Paradoks: Sınırdaki sığınmacı yükü lerin "Amacımız Kürt devleti kurmak Türkiye'yi çelişkili durumda bırakıyor. Tür değüdir" şeklindeki beyanlara zorlanması. kiye bir yandan 400 bin sığınmacıdan 4. Hedef: Kürt devleti kurulmasına yöne"kurtulmak" istiyor. Bunu kolaylaştırmaya lik girişimleri engellemek mümkün görünyönelik girişimler ve 36. Paralel Operasyo mezken seçilen hedef "Türkiye'nin toprak nu ise aynı zamanda Kürt devletinin nüvesi bütünlttğünün konınması ve Kürdistan seni oluşturabilecek etkinlikler olarak görülü naryolanna Türkiye topraklannın hiçbir şeyor. Bir yandan operasyonun Birleşmiş Mil kilde dahil edilmemesi" diye özetleniyor. Bakanlık, bunu sağlamaya yönelik Kürt tezlerini önümüzdeki ay yapılacak AGİK toplantısına da götürecek. öte yandan Batı siyasi gündeminde "sığınmacı sorununun" sadece Kürt boyutuyla ele alınması ve Türkmenlerin haklarından hiç söz edilmemesi de Türkiye'yi rahatsız ediyor. Ancak bakanlık yetkilileri, Ankara'mn Türkmen haklarının savunuculuğunu "başanyla" götürmesinin mümkün olmadığım ifade ediyorlar. Türkmenlerin Türkiye'de "tam tedarikli" kamplara yerleştirilmesini ise onların "süreldi sığınmacı" olması yönünde bir hazıruk olarak değerlendiren Dışişleri Bakanlığı yetkilileri, tçişleri Bakanlığı'nın bu girişimini "iyi niyetli, ancak dış politika açısından Irak'ta kalması Türkiye için çok daha elverişli olacak Türkmen kitlesini kalmaya teşvik etmesi nedeniyle de hatalı bir uygulama" olarak değerlendiriyor. Hamaney'in durumu iyi • TAHRAN (AA) Iran'ın dini lideri Ayetullah Seyyid Ali Hamaney'in sağhk dunununun iyi olduğu açıklandı. Thhran Radyosu'nun haberine göre dün gece başanlı bir safra kesesi ameliyatı geçiren dini lider, birkaç gün sonra yatmakta olduğu hastaneden cıkacak. ANKARA Kuzey Iraklı sığınmacılar sorununun Batı'da "Kürt davasıyla dayanışma" boyutunda algılanmaya başlaması, Ankara'yı tam bir "paradoks"la karşı karşıya bıraktı. Dışişleri Bakanlığı yetkilileri, bağımsız Kürt devleti konusunun Batı siyasi gündemine yerleştiğini ve Türkiye'nin bunu önleyecek siyasi araçlardan yoksun olduğunu ifade ediyorlar. Bakanlığın Ust düzey değerlendirmelerinde "orta vadede bölgede yan bağımsız ve daha sonra bağımsız bir Kürt devleti kurulmasının önüne geçilemeyeceği, ancak Türkiye'nin toprak biitiin Ku&y Imk'ta ilk kez Ingüiz ve Iraklı askerler, Sirsenkyakırüannda birbirlerine aîeş açtı İNGİLTERE SAVUNMA BAKANI KING Yugoslavya'da referandum • BELGRAD (AA) Hırvatistan'ın Sırplar tarafından özerk ilan edilen bölgesi Krajina'da önceki gün düzenlenen referandumun kısmi sonuçları, bölgede yaşayan Sırpların yüzde doksanından fazlasının Sırbistan'a bağlanmak iscediğini ortaya çıkardı. Seçim komitesi başkanı Ljubica Vujanic"e göre, 12 bölgeden 7'sinde Slrpların yüzde 90'ından fazlası, "Krajina'nın Sırbistan'a bağlanarak Yugoslavya içinde kalmasını isiiyor musunuz?" sorusuna "evet" dedi. Zaho'ya BM bayrağı çekîldi ABD Dışişleri Bakanı James Baker, Sovyet meslektaşı Aleksander Besmertnih'ten Kuzey Irak'ta BM Polis Gücü için destek istedi. İlk BM yardımı Dahok'a dün geldi. Dış Haberler Servisi Kuzey Irak'taki Zaho mülteciler kampı, dün müttefikler tarafından BM Yüksek Komiserliği'ne devredildi ve BM temsilcisi Sadrettin Ağa Han ile MUttefik Kuvvetler Komutanı Korgeneral J. Shalikashvili'nin katıldığı törende, kampa BM bayrağı çekildi. Müttefık guçlenn Kuzey Irakta oluşturdukları güvenli bölgede Ingilizlerle Iraklı askerler arasında ilk silahlı çatışma dün meydana geldi. Kürt sığınmacıların geri dönmeyi kabul etmedikleri ve Iraklı askerlerin denetiminde olan Dahok'a' ilk BM yardımı da dun ulaştı. ABD Dışişleri Bakanı James Baker, Kahire'de görüştüğü Sovyet meslektaşı Aleksander Besmertnifc ten Kuzey Irak'a BM polis gücu yerleştirilmesi için destek istedi. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri'nin insani konulardaki icra temsilcisi Sadrettin Ağa Han'ın Zaho yakınlarındaki kampa BM bayrağı çekmesi üzerine, Kuzey Iraklılar Saddam Hüseyin aleyhine protesto yüruyüşü yaptılar. Kampta bulunan kadınlı erkekli yuzlerce kişi, "Saddam'a ölüm, lanet Saddam", "Ölüm Saddam için, iyilik Irak için", "Halepçe'yi unutmadık" yazıları bulunan bez pankartlar taşıyarak kamptan Zaho şehir merkezine doğru yurüyuşe geçtiler. Birçoğunun elinde sopalar bulunan Iraklı yurüyüşçüler, "hürriyet", "özgürlük", "demokrasi", "Saddam'a ölüm" gibi sloganlar atarak ilerlerken, yol boyunca bekleyen müttefik ülke askerlerinin hiçbir müdahalede bulunmayarak protestoyu izledikleri gözlendi. Göstericiler, Zaho dışında bulunan kamptan Zaho'ya 3 km. kadar yürüdüler. Göstericiler, yürüyüş sırasında, Saddam yanlısı olduğu sanılan bir kişiyi Iinç 'Iraklı Kürüere silah vermedik' Ankara'ya gelen tngiltere Savunma Bakanı, Türkiye'nin sırurlarından geçen silahları denetlenmesi ile ilgili kaygısını da anlayışla karşıladıklarını söyledi. ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) İngiltere Savunma Bakanı Tom King, ülkesinin Iraklı Kurtlere silah verdiğini "kesin ve kategorik" olarak yalanladı. Milli Savunma Bakanı Mehmet Yazar'ın resmi konuğu olarak dün Ankara'ya gelen King, İngiliz askerleri tarafından Türkiye'ye getirilen her silahın kayıtlı olduğunu, silahını kaybeden askerin "Diyanı Harp"e sevk edileceğihi söyledi. Milli Savunma Bakanı Mehmet Yazar ise cephane yıiklu bir İngiliz konvoyunun Habur sınır kapısından geri çevrilmediğini, ortada bir yanlış değerlendirme olduğunu bildirdi. Türkiye'nin bölgede sınırlarındaki giriş ve çıkışlara bazı burokratik tedbirler getirdiğini hatırlatan Yazar, söz konusu olayın İngiliz askerlerinin gerekli listeyi hazırlamamış olmalarından kaynaklandığını belirtti. Bu işlemin yerine getirilmesıyle geçişlerin normal olarak devam edeceğini kaydetti. • Ankara'ya vanşında Esenboğa Havaalanı'nda "mütekabiliyet" esasına göre NAKİLLER SÜRÜYOR Türkiye'deki sığınmacdann Zaho'da kurulan çadırkente nakilleri hızla sürüyor. (Fotoğraf: AFP) Milli Savunma Bakanlığı Müsetmek istediler, bu kışı Amerı çatışmada iki Iraklı askerin ya ile ılgili olarak gazetecilere, "In rildi. Sirsenk Havalimanı'nın, teşarı Korgeneral Doftan Çelikan askerlerince kurtarıldl. ralandığını bildirirken, tngiltere sani yardınıa duyulan ihtiyaç ile C130 tıpi nakliye uçaklarının kay tarafından karşılanan Tom Daha sonra Zaho polis mer Savunma Bakanhğı'nın açıkla ulkelerin egemenliği arasında inişkalkışına uygun olarak 2 kiKing, burada Şemdinli Kaymakezinin önünde toplanan göste masında yararh askerlerden söz çok ince bir çizgi vardır" dedi. lometrelik bir piste sahip hale kamı'nın İngiliz askerlerince riciler, kapılan kapalı olan bina edilmedi. Baker ise şöyle konuştu: getirildiği açıklandı. tartaklanması olayına ilişkin ya saldırdılar. ABD askerlerinin Irak ise ulkenin kuzeyinde tnbir soruyu cevaplandırdı. King, "Görüşmede, Kurtlere insani müdahalesine rağmen yatıştırı giliz deniz piyadeleriyle silahlı yardım konusundaki durum ve BM devrede Milli Savunma Bakanı Mehmet lamayan göstericiler, merkeze çatışmaya girildiğini yalanlandı. uluslararası toplumun, Kuzey Yazar ile geçen hafta yaptığı teMuhabirimiz Vedat Yenerer'in giremediler, ancak bina çevreIrak Enformasyon Bakanlı Irak'taki Kurtlere yardım konu Zaho ve Dahok'tan bildirdiğine lefon konuşmasında bu konusindeki bazı araçları tahrip etti ğı'ndan yapılan açıklamada, sundaki sorumluluğunu üstlenya da değindiklerini de söyleyeler. Göstericiler, merkez onun Iraklı askerlerle İngiliz devriye mesi gerektiği uzerinde durduk. göre, BM Dahok'ta devreye girrek, "Sayın bakana bu olayda de yaşanan bir saatlik kargaşa leri arasında bir silahlı çatışma Sovyet meslektaşıma, ABD'nin, di. İlk BM yardımı Dahok'a dun bir yanlış anlama meydana gelgeldi. sonunda dağıldılar. meydana gelmediği belirtilerek bu konudaki açıgı kapatmak mişse bundan uzuntu duyduğumu bildirdim" dedi. 117 ton buğday, un, bitkisel tngiltere Savunma ayrıca hiçbir Iraklı askerin yara amacıyla harekete geçtiğini çünkü hayatlarını kurtarmak için yağ, pirinç, ve bezelye taşıyan 8 Bakanlığı'ndan yapılan açıkla lanmadığı kaydedildi. Türkiye"den sınırdışı edilen başka hiçbir tarafın gerekeni ya kamyon dün Dahok'a ulaştı. Samaya göre, dün Sirsenk yakınIndependent muhabiri Robert pabilecek durumda olmadığını bahın erken saatlerjnde "insani larında Irakh askerlerin silahlı Baker destek istedi Fisk'in Türk askerlerinin Kuzey yardım" adı altında yola çıkan saldırısına maruz kalan İngiliz ABD Dışişleri Bakanı James izah etüm." Iraklılara gönderilen yardım kamyonlar büyük bir gazeteci deniz piyadeleri karşılık verdiler. Baker, dün Kahire'de yeniden bir malzemelerini yağmaladıklarıBu olay Kuzey Irak'ta 24 gün araya geldiği Sovyet meslektaşı Havaalanı tamamlandı kitlesi eşliğinde Dahok'un 2 km nı iddia eden haberi ile ilgili bir önce müttefik guçler tarafından ile Kuzey Irak'a BM polis gücü Bu arada Kuzey Iraklılara ya kuzeyindeki kontrol noktasına soruyu da yanıtlayan King, kurulan güvenli bölgede meyda yerleştirilmesi konusunu da ele pılacak yardımların ulaşımının vardı. Bu sırada basın mensupkendisinde bu iddiayı doğrulana gelen ilk silahlı çatışma oldu. aldı ve Sovyetler'in desteğini is kolaylaştırılması amacıyla, Sir larının da Dahok'a gitmek isteyacak herhangi bir delili bulunBBC, Irakh askerlerin Saddam tedi. AP'nin haberine göre, senk kasabasındaki havaalanı meleri kargaşaya yol açtı. Irak madığını bildirdi. Hüseyin'in yazlık sarayından SSCB Dışişleri Bakanı Aleksan nın pistinin kullanılır hale geti askerleri gazetecilerin geçmesiDaha sonra Milli Savunma ateş açtıklarım duyurdu. BBC der Besmertnih, Baker'in talebi rildiği ve ulaşıma açıldığı bildi ne izin vermedi. Bakanlığı'na hareket eden King, burada Mehmet Yazar tarafından askeri törenle karşılandı. Yazar, King ile yapacakları görüşmelerde Kuzey Iraklı sığınmacıların durumu, savunma sanayiinde işbirliği de dahil olmak Uzere iki ülke arasındaki çeşitli konuları, Avrupa ve çevre Ulkelerde meydana gelen gelişmeleri ve NATO'nun yeni stratejisini ele alacaklarım söyledi. NATO Savunma Bakanları Toplantısı öncesinde Mehmet Yazar ile ittifakın ileriye dönük stratejisini ele alma fırsaünı bulacaklarını söyleyen King ise Körfez savaşı sonrasındaki durumu da görüşeceklerini belirtti. King, kuzey Irakh mültecilere yardım amacıyla gelen İngiliz askerlerine gösterdiği yardınıdan dolayı Türkiye*ye teşekkur etmek istediğini de sözİerine ekleyerek, "İyi bir dost ve müttefik olan Türkiye ile beraber çalışmaktan memnuniyet duyuyorum" dedi. Habur sınır kapısından geri çevrildiği bildirilen cephane yüklü İngiliz askeri konvoyuna ilişkin bir soruyu yanıtlayan Yazar, bir geri çevirmenin olmadığını, ortada bir yanlış değerlendirme bulunduğunu bildirdi. Türkiye'nin bölgede sınırlarındaki giriş ve çıkışlara bazı bürokratik tedbirler getirdiğini hatırlatan Yazar, askeri malzemeyi içeren Iistelerin Genelkurmay Başkanhğı tarafından görevlendirilen bir subay tarafından kontrol edildiğini söyledi. Söz konusu olayın ise uygulamanın yeni olması nedeniyle İngiliz askerlerinin gerekli listeyi hazırlamamış olmalanndan kaynaklandığını belirtti. Bu konuya değinen konuk bakan ise Türkiye'nin sınırlarından geçen silahların denetimine ilişkin kaygısını anlayışla karşıladıklarını söyledi. Habur olayının ise bir bürokratik anlaşmazhktan başka bir şey olmadığını vurguladı. Bir diğer soru üzerine, Ingiltere'nin Irakh Kurtlere silah verdiği yolundaki iddialan, "kesin ve kategorik" olarak yalanlayan King şunları söyledi: "İngiliz güçleri tarafından getirilen her silah kayıtlıdır. Silahını kaybeden asker ise Divanı Harp'e sevk edilir. Askerlerimiz beraberlerinde ek silah da getirmiyorlar. Ben aynca mülteciler için kurulan güvenlik bölgelerine Kurt mültecilerin silah sokmalarını da yasakladım." Wuınie Mandela suçlandı • JOHANNESBURG (AA) Afrika Ulusal Kongresı Başkan Yardımcısı Nelson Mandela'nın eşi Winnie Mandela, Johannesburg Yüksek Mahkemesi'nce, Soveto'da, 29 Arahk 1988 tarihinde, 4 zenci gencin kaçırılmasına karışmakla suçlandı. Bayan Mandela, bu gençlere dayak atılmasına karışmakla da itham edildi. Johannesburg Yüksek Mahkemesi'nin savcısı Michael Stegmann, Winnie Mandela'nın, 4 siyahın kaçırılması yolunda tahmat verdığını ve aynı gün, Brandfort kentine gittiğini kaydederek "Bayan Mandela'nın kaçırma sırasında olay yerinde olmadı&ını hilivoruz" dedi. Alman Tfeşüleri böltindti • FRANKFURT (AA) Avrupa'daki çevreci hareketlerin en kuvvetlisi olarak bilinen Alman Yeşiller Partisi bölündü. Frankfurt'ta bir araya gelen partinin sol kanat mensupları, parti yönetiminin giderek sağa kaydığını gerekçe göstererek yeni parti kurma kararı aldılar. DOGRU BILDIGIMIZI SOYLEMEGE HERSEYE RAGMEN DEVAM EDIYORUZ! DEVEKUŞU KABARE TİYATROSU ZEKIALASYA METINAKPINAR ABD/KÖRFEZ müzlkli |iMiri Kandemir KONDUK BİLET SATIŞ YERLERİ: 19 Mayıs'a kadar Elmadağ'daki salonumuzda (Tel: 148 82 83) 20 Mayıs'tan itibaren YENİKAPI HÜRRİYET GÖSTERİ MERKEZİ'nde (Tel: 516 20 75) Aynca, Vakkorama Taksim (Tel: 15115 71) Vakkorama Suadiye (Tel: 360 90 90) Mfofc: Selim ATAKAN Osman ŞENGEZER Biletler 40.000 TL ve 30.000 TL'dir. OYUN GÜNLERİ: PAZARTESİ HARIÇ HER GECE SAAT 21.30'DA CUMARTESİ PAZAR MATİNE SAAT: 17.00'DE (Cumartesi Matine %50 İndirimli) BİLETLERİ OLANLAR DİKKATL ERTELENEN OYUN GÜNLERİMİZ... I I Mayıs Cumartesi 14 Mayıs Salı 15 Mayıs Çarsamba 17.00 ve 21.30 Biletleri 26 Mayıs Pazar 17.00 ve 21.30'a 21.30 Biletleri 4 Haziran Salı 21.30'a 21.30 Bitetteri 5 Haziran Çarsamba 21.30'a 16 Mayıs Perşembe 17 Mayıs Cuma 18 Mayıs Cumartesi 21.30 Biletleri 6 Haziran Perşembe 21.30'a 21.30 Biletlerı 7 Haziran Cuma 21.30'a 17.00 ve 21.30 Biletleri I Haziran Cumartesi 17.00 ve 21.30'a Aynı yer numaraları ile geçerlidir... SAYIN SEYIRCILERIMIZIN MLETLERINI VE YER FIŞLERINI MUHAFA2A ETMELERINI ÖNEMLE RICA EOERIZ 21 Mayıs Saiı'dan itibaren yalnız 20 gün için YENİKAPI HÜRRİYET GÖSTERİ MERKEZİ'NDE Cheney'in başarısız olduğu temel noktayı Körfez liderleriWASHINGTON ABD ni, somut bir güvenlik rejimi Savunma Bakanı Richard Che çevresinde birleştirememesi ney'in Ortadoğu'da gerçekleş oluşturuyor. Bu Ulkeler güventirdiği dört günlük gezinin ar liklerini temel olarak ABD'ye dından yapılan tahliller bölge dayandırmak istiyorlar. Ancak de "yeni dünya düzeni" kapsa bunu da eskiden olduğu gibi • mında bir güvenlik sistemi kur fazla görünür bir şekilde yapmak için daha çok mesafe alın mak istemiyorlar. Bu durum ması gerektiğine işaret ediyor. "gevşek güvenlik düzenlemeHiçbir Körfez ülkesi kriz ön sini" ön plana çıkanyor. Her ne cesi savunma dengelerinin dı kadar Suudi Arabistan liderlişında yeni bir düzenlemeye gir ğindeki 6 Körfez ülkesini bir cameye yanaşmıyor. Hatta Ku tı altında toplayan Körfez İşbirveyt'in yardımına koşan Suriye liği Konseyi, Suriye ve Mısır'ın ve Mısır birliklerinin dahi böl Körfez'deki askeri varhğını gede "kalıcı" olması istenmi onaylıyorsa da bu iki ülke, yor. Güvenliğin eskiden olduğu "ürkek" Körfez rejimlerindeki gibi yine gizli ABD garantileri varlıklanmn ekonomik ve siyasi ne dayandırılması arzulanıyor. karşılığının tam olarak alınamayacağım düşünüyor. Bu yüzBu durum Ankara açısından den Körfez'in güvenliğinin ilginç bir konum ortaya çıkarı uzun vadede Arap askeri gücüyor, çünkü Türkiye'nin Körfez ne dayandırılması özlemi gidein cekirdeğini çevreleyen güven rek zayıflıyor. Buna karşıhk da lik halkasının önemli bir parça Amerika'nın rolü artıyor. Kusı olma özelliğinin daha fazla veyt ve Bahreyn, Cheney'e topgörünür olmasını sağlıyor. Kör raklannda "görünür" bir Amefez'de kalacak Amerikan asker rikan askeri varlığına koşullu lerinin varlığının zaman içinde olarak razı olabileceklerüıi bilgiderek daha fazla göze batar dirdiler. Koşul Suudi Arabisbir siyasi sorun haline dönüşe tan'ın da Amerikan askeri albileceği, dolayısıyla da Körfez'e ması. Oysa "Suudi Krallığı dadönük sabit bir uçak gemisi iş ha şimdiden Tahran ve Bağdat levi gören Turkiye'nin önemi tarafından bölgede yeni Amenin yeni bir ivme ile gündeme rikan emperyalizmine davet çıgelebileceği kaydedıhyor. karmış olmakla suçlanıyor. Güvenlik sistemi şimdilik uzakta UFUK GÜLDEMİR