Katalog

CUMHURİYET/10 DIŞ HABERLER 21 MART 1991 Havel'in yeni planları • BRÜKSEL (AA) — Çekoslovakya Devlet Başkanı Vaclav Havel, Slovakya'da bağımsızlık yanlısı gösterilerin, Yugoslavya'da meydana gelen gergin ortama dönüşmeyeceğini söyledi. Havel, Brukset'de Belçika Başbakanı Wilfried Martens ile göruştükten sonra yaptığı açıklamada, Slovakya'daki gosteriler hakkında bilgi vermedi. Havel, Martens ile yaptığı görüşmede, Çekoslovakya'nın federalleşmesine ilişkin projelerin ele alındığını, ülkesinin 2 bin yılına kadar AT'ye girmesini istediğini belirtti. Jovic istifasını geri aldı • BELGRAD (AA) — Yugoslavya'da görevinden geçen cuma günü istifa eden Devlet Başkanı Borislav Jovic, dün istifasını geri aldığını açıkladı. Jovic, istifasını geri almasıyla ilgili olarak dün Sırbistan Parlamentosu'nda yapılan oylamada ezici bir çoğunluk sağlanması üzerine, kararını değiştirdiğini açıkladı. Borislav Jovic parlamentoda yaptığı konuşmada Başkanlık Konseyi'nin bazı üyelerini "ülkenin parçalanmasına destek verraekle" suçlayarak, konseyin "yasadışı ve anayasa karşıtı hareketlere destek verme eğilimine girmesi" nedeniyle istifa ettiğini söyledi. Konsey çoğunluğunun orduyu felç eden bir ttıtum içine girmesini de eleştiren Jovic, "Bu nedenle ordu, iç savaşı engellemek için gerekli barışçı ve demokratik koşulların korunması görevini yerine getirememiştir" dedi. Alptemoçin: Taviz yok • BRÜKSEL (AA) — Dışişleri Bakanı Ahmet Kurtcebe Alptemoçin, Türkiye'nin 27 yıldır süruncemede bulunan Kıbrıs sorununun çözümlenmesini istediğini söyledi. Ancak taviz söylentilerini yalanladı. Brüksei'de Türk gazetecilerinin sorularım cevaplandıran Alptemoçin, Kıbrıs meselesinin KKTC ile Kıbns Rum yönetimi arasında yürütülecek müzakerelerle çözüme kavuşturulacağına dikkati çekerek, taviz iddıaları ile ilgili olarak "Pazarhğı ve anlaşmayı yapacak taraf Türkiye değil. Dolayısıyla Türkiye'nin taviz vermesi söz konusu değil" dedi. KKTC'dentepki • LEFKOŞA (AA) — KKTC Cumhuriyet Meclisi, Avrupa Insan Hakları Komisyonu'nun 3 Rum tarafından yapılan başvuruyu kabul eden karanrun uygulanamayacağıru vurguladı. Cumhuriyet Meclisi'nin dunkü toplantısında, KKTC sınırlannı ihlal ettikleri için Kıbns Türk makamlannca tutuklanıp yargılanan ikisi papaz uç Rum'un başvurusunu kabul eden Avrupa İnsan Hakları Komisyonu'na iletilmek üzere, bir karar tasansı kabul edildi. Meclis karannda, söz konusu Rumların, Rum yönetiminin kışkırtması ile ülke sınırına tecavüzde bulunduklarına işaret edilerek bu kişilerin yaptıkları başvurunun kabul edilmesinin, üzuntüyle karşılandığı belirtildi. Türk ayınlık • SOFYA (AA) — Bulgaristan'daki Türk azınlığı, konut sorununu protesto amacıyla Ruse ve Isterih şehirlerinden sonra Şumnu'da da açlık grevine başladı. Şumnu Belediye binası önünde yinni kadar Türk, dün sabah, zorunlu göç kampanyası sırasında ellerınden alınan evlerinin geri verilmesi istemiyle süresiz açlık grevine başladılar. Kuveyt muhalefet UderiDr. Ahmet El-Hatib 'Cumhuriyet'e demeç verdv Kuveyt'te demokrasi kurulması şart "El Sabah ailesi anayasayı uygulamak istemiyor. İşgal sırasında Kuveyt halkı çok eziyet çekti. Şimdi demokrasi uğruna yeni kurbanlar vermeye hazırız. Üstelik halk şimdi silahlı. Emir eğer halkla anlaşmazsa durum tehlikeli olur!' Bölgede demokrasiye doğru adımlar atılmak üzere. Umman'da bu yıl seçim yapılacak Suudi Arabistan'da bir Meclis-i Şûra toplanması söz konusu. Binası çoktan tamamlandı, ama şûra toplanamadı. Kral Fahd tarafından atanacak üyelerden oluşacak şûra, Suudi Arabistan için ileri bir adım. KUVEYT EDtP EMİL ÖYMEN LONDRA — Kuveyt'te demokratik bir yonetim kurulması amacıyla çalısan, 1986'da feshedilen Kuveyt Parlamentosu'nun Başkan Yardımcısı, "Demokrasi Hareketi" lideri Dr. Ahmet El-Hatib, "Kuveyt'te demokra- si yönunde ilk adım, Emir'in fesbettiği par- lamentoyu yeniden göreve eağırmasıyla sag- lanacaktır. Anayasaya göre bu parlamento haien faal ve meşrudur" dedi ve Kuveyt'in siyasal yapısında artık demokrasiye yer ve- riîmesinin şart olduğunu söyledi. Dr. Hatib, halkın Irak ışgali sırasında çok ezıvet çekti- ğini hatıılatarak "Demokrasi uğruna daha da sıkıntıya girmeye ve kurban verme)e ha- zır olan halk şimdi ustelik silahlı. Emir, ana- yasayı ujgulamak istemiyor. Sonın burada. Emir eğer halkla bir anlaşmaya varamazsa durum tehlikeli olur" şeklinde konuştu. Dr. Hatib, Cumhuriyet'in sorulannı şöy- le yanıtladı: — Kuveyt'te nasıl bir demokratik düzen öngöriıyorsunuz? HATİB — Kuveyt'te demokrasi deneme- lerinin eski bir eeçmişi vardır. Uk seçim Hükümet istifa etti'Savaş sonrası sorunların çözümünde yetersiz kaldığı' yolundaki eleştirilere hedef olan hükümet, Başbakan Şeyh Şaad El-Abdullah El-Sabah'ın isteğiyle çekildi. Dış Haberler Servisi — Ku- lanmasını istemeyen bir bakanın AP'ye verdiği bilgiye göre yeni veyt hukümeti, ülkede savaş sonrası sorunları çözmekte ye- tersiz kaldığı yolundaki eleştiri- lerin üzerine istifa etti. Yeni hü- kumeti yine Başbakan Veliahd Prens Şeyh Saad El-Abdullah El-Sabah'ın kuracağı ve muha- lefetten bazı ısimlerin yeni kabi- neye alınabileceği bildiriliyor. Muhalefet, hükumetin çekilme- sinin askeri bir yönetim kurula- cağının işareti olabileceğıni sa- vunuyor. İstifa eden hükumetin Plan- lama Bakanı Siiieyman El Mu- tava dün sabah yaptığı açıkla- mada başbakanlık görevini yü- ruten Veliahd Prens El-Sabah'ın isteğiyle hükumetin istifasının gerçekleştiğini söyledi. Bakanın açıİdamasına göre kabinenin önceki geceki toplantısı sırasın- da, 'ülkeye hizmette yetersiz kalındıgı' yolunda halktan gelen eleştirileri gündeme getiren Ve- liahd Prens El-Sabah'ın kabine- sınin istifa etmesi gerektiğini ile- ri surdü. Planlama Bakanı El Mutava, kabınedeki 22 bakanın dun sabah Emir Şeyh Cabir El- Ahmed El Sabah'a istifalarını sunduklannı ve istıfaların kabul edildiğini açıkladı. Bakan El-Mutava, yeni kabi- neyi kurma gorevinin yeniden Veliahd Prens Şeyh Saad El- Abdullah El-Sabah'a verilmesi olasılığının yuksek olduğunu ve Veliahd Prensin yeni kabineye muhalefetten de bazı kişileri ala- bileceğini söyledi. Adının açık- hukümetin kurulmasının iki hafta zaman alması bekleniyor. Muhalefet liderleri ise hüku- metin çekilmesinin, askeri bir yönetim kurulması yolunda ilk adım olduğu şeklindeki kaygıla- nnı dile getiriyorlar. Hükume- tin bu yönde bir adım atmasının 'yanlış ve aptalca' olacağını sa- vunan muhalifler, bunun ülke- de kanşıklığa yol açacağını ile- ri sürüyorlar. Halkın ve muhalefetin Kuveyt yonetımine yönelttikleri eleştiri- lenn temelini, savaş boyunca çok buyuk tahribata uğrayan ül- ke halkının en temel gereksinim- lerinin bile hâlâ karşılanamamış olması oluşturuyor. Petrol zen- ginlıği sayesinde şimdiye dek hıç sıkıntı çekmemiş olan Kuveyt halkı, şimdi temel gıda madde- lerini satın alabilmek için bile kuyruklarda beklemek zorunda kalıyor. Savaş sırasında zarar goren elektrik ve su tesisatı he- nuz onarılamamış durumda. ABD memnun ABD, Kuveyt hükumetinin is- tıfasında hıçbir rolünun bulun- madığını, ancak hükümet deği- şikliğinin ulkenin en hızh şekil- de yeniden imarı açısından olumlu olabileceğini açıkladı. Beyaz Saray Sözcusu Marlin Fitzwater, dun yaptığı açıklama- da, ABD'nin istifa olayını, ger- çekleşmesınden sonra haber al- dığını ve bu konuda hiçbir ro- lunün olmadığını bildirdi. Yaşlı bir Kuveytli, Kuveyt'teki açık hava borsasından aldıgı dolarlan büyıik bir dikkatle sayıyor. (Fotoğraf: AP) ITALYA Cossiga gafları ile şaşırüyorGladio üyelerine 'Şeref madalyası' takılmasını isteyen cumhurbaşkanı, 1980 Bologna istasyonu katliamı için de faşistlerden özür diledi. Cossiga, Cumhurbaşkanüğı Sarayı'nda kendisi ile görüşmeyi reddeden parlamanterleri 'vatan hainleri' olarak niteledi. NİLGÜN CERRAHOĞLU ROMA — Italya Cumhurbaşkanj Francesco Cossiga, şaşırtıcı jestleri ve yaptığı garip açıkla- mâlan ile yine kamu- oyunu altüst etti. Ge- çen kasım ayında Gladio skandalını ortaya çıkaran Venedikli genç hâkim Felke Casson'un onune "şahit" sıfatıyla çıkmayı reddeden Cossiga, nihayet Cumhurbaşkanhğı Sarayı'nda konuyu araş- tıran parlamento komitesini kabul etti. Gla- dio skandalı ile gizli servisleri araştıran ve parlamentoda bulunan tum siyasi partilerin temsilcilerinden oluşan komisyon uyeleri. Cumhurbaşkanı ile yaptıklan bu "buluşma" sırasında beklenmedik çeşitli çıkışlarla kar- şılaştılar. Italya Cumhurbaşkanı, bu buluşmayı ko- misyonun kendisine yalnız yazılı olarak su- nacağı sorulara cevap vermek şartıyla kabul etti. Ayrıca Cossiga, sorulan yamtlarken so- zunün kesilmemesini ve kendisine yeni soru yöneltilmemesini şart koştu. Bu şartlar kar- şısuıda Demokratik Sol Parti (DSP), eski Ko- münist Parti'nin.iki temsilcisi, Cumhurbaş- kanı'nın monoloğunu dınlemekte hiçbir fay- da gormedıklerini ileri surerek Cossiga'nın yanına çıkmadılar. Cossiga, Cumhurbaşkan- hğı Sarayı'na gitmeyi reddeden bu parlamen- terleri "vatan haini" olarak rutelendirdi. Hu- zuruna çıkanların karşısında ise uç saat bo- yunca hiç durmaksızın konuştu. Konuşması boyunca ltalya'yı komunistlerden korumak için kurulan gızlı NATO orgütu Gladio'yu ö\en ve "saygın vatanseverier" olarak adlan- dırdığı orgut üyelerine "şeref madalyası" ta- kılmasını isteyen Italya Cumhurbaşkanı, Baş- bakan Giulio Andreotti'ye gonderdiğı bir mektupta kamuoyuna açıklanan gladyatör- ler listesındekı 622 kişiye madalya takılma- sını talep ettiğini açıkladı. Ayrıca bu tarihi randevuya gitmeyen iki DSP uyesi, Aldo Tortorella ile Ferdinando Imposimato adma Cossiga, Berlin Duvarı'- nın bırer parçasını hediye etti. Parlamento Komisyonu Başkan Yardımcısı Tortorella ve Imposimato'nun mavi kâğıt ye kırmızı kur- deleye sanünış hediyelerini orada bulunan fa- şist parti "İtalyan Sosyal Hareket Partisi" temsilcilerine ileten Cumhurbaşkanı, Willy Brandt'ın.sözlerinı hatırlatarak "Beyinlerdeki duvarlar, çimento duvarlardan daha zor yıkılır" dedi. Kendisini tenkit eden eski ko- münistlere karşı hmç içinde olan Cossiga, bu- tün bunlann ustüne faşistlerin sorumlu tu- tulduğu 1980 Bologna istasyonu katliamı için de "faşistlerden ozür" diledi. Faşistler Cum- hurbaşkanı'mn bu jestı ile kendılerinı 80 ki- şınin yaşamına mal olan bir katliamdan "aklanmış" sayarken; konuyu hâlâ soruştur- makta olan yargıçlar, Cossiga'yı sert sozler- le eleştirdiler. Soz konusu yargıçlardan libero Marcuso, Cossiga'nın hayret uyandıncı "özu- rünu", "Cumhurbaşkanı'nın kesin yargılar ileri sürerken oeye dayandığını biz bilmiyonız" diyerek kınadı ve "Zamanında Cossiga'>-a katliamm faşistler tarafından ya- pıldığını kim sövlemiştir? Şimdi ise Bolog- na istasyonunun sorumlulannın faşistler ol- madığını birdenbire kimden haber almıştır? Bu soruların cevabını bilmek hakkımızdır" dedi. Gladio orgutunun kuruculanndan biri ol- duğunu itiraf eden ve bununla "iftihar ettiğini" soyleyen Hıristiyan demokrat köken- li Cossiga, Bologna istasyonu faciası sırasın- da başbakandı. Bir başbakan olarak facia- nın hemen ardından, "Bu kaüiam faşistlerin damgasını taşımaktadır" demekten çekinme- yen Cossiga, şimdi olayın arkasında aslında "demokratik olduklannı iddia eden siyaset ve finans lobileri" olduğunu söyluyor. S A Y I N D O K T O R v e E C Z A C I L A R I N D İ K K A T İ N E Mide Ülseri, Duedonal Ülser, Reflü Özofajit ve Zollinger-Ellison Sendromu Tedavisinde 20 mg Omeprazo! Proton Pompası Inhibitörü enterik kaplı pelletler halinde üretilerek, 14 kapsüllük ambalajlarda kullanımınıza sunulmuştur. İLTAŞ 1938'de yapıldı. Ancak parlamentoyu, Emir ve Ingilizler elbirliği ile feshettiler. Şimdiki anayasamız 1962'de hazırlandı. O tarihte 300 bin kadar nüfus ve 40 bin seçmen vardı. Ge- nel seçim ardından parlamento 1963'te top- landı. 1967'de Arap-Israil savaşı ardından, "Arap Milli Hareketi" adlı partimiz dağıl- dı. Nasırcı olanlar ile olmayanlar arasında göruş aynlıklan çıktı. Aynı yıl bir seçim da- ha yapıldı. Ancak Emir El-Sabah, seçim so- nucundan kaygılandı. Oylar sayılırken gü- venlik kuvvetleri gelerek oy sandıklannı alıp götürduler. Hem de TV kameralannın önün- de. Böylece 1967 parlamentosu secilmedi, El- Sabah ailesi tarafından atandı. Ardından 1971 ve 75'te iki serbest seçim yapıldı. An- cak Emir, parlamento tatildeyken 1976'da feshetti. Anayasayı da askıya aldı. — Emir, neden böyle davrandığmı halka hiç açıkladı mı? HAIİB — Parlamento sorgulayıcı ve güç- lüydu. Suudi Arabistan, durumdan memnun değildi. Bu konuda Emir'e baskı yapıyordu. Parlamento, Emir'in gücunu kıncı bazı ka- rarlar da aldı. Kapatılan parlamento 4 yıl sü- reyle toplanmadı. Seçim tekrar 1981 ve 85'te yapıldı. Ancak parlamento 1986'da yeniden feshedildi. Nedeni, Kuveyt Borsası'ndakiçö- küş ardından başlattığımız soruşturmaydı. Emir ailesi, başbakandan aşağıya doğru, bu çöküşte bir numaralı sorumluydu. Merkez Bankası'nda soruşturma yaptırdık. Bütün bunlar Emir'in hoşuna gitmedi. 30 milletve- kıli 'Demokrasi Hareketi'ni kurarak anaya- sanın uygulanması için faaliyete geçtik. Hap- se girdik çıktık. Kuveyt'in işgaline kadar fa- aldik. Anayasayı uygulamak istemiyor — Irak işgalinin sona ermesiyle Kuveyt'- te parlamentonun yeniden faaliyete geçme şansı nedir? HATtB — Feshedilen 1985 parlamentosu halen meşrudur. Anayasaya göre Emir, par- lamentoyu feshederse, iki ay içinde seçime gitme zorunluluğu vardır. Eğer seçim yapıl- mazsa, feshedilen parlamento yeniderrmeş- ru olur. Işte bu yüzden şimdi Kuveyt'te par- lamento vardır. Emir'in toplantıya çağırması gerek. — Bunun >aptınm gucu nedir? Emir, is- teğini >apmakta kendini özgur sayanuu mı? HATİB — Yasalara ters düşer. Zaten El- Sabah ailesi ile sorunumuz burada. Anaya- sayı uygulamak istemiyorlar. Kuveyt halkı ne istediğini biliyor. Hükümet, Irak işgalinin ilk saatlerınde ülkeyı terk etti. Orduya, savun- ma emrı vermeden, halka hiçbir açıklama yapmadan düpeduz kaçtılar. Halk katında hiçbir saygınhkları kalmamıştı. Nitekim hü- kümet istifadan başka çare bulamadı. — Kuveyt halkı, yasal dahi olsa, haklan- na mevcut koşuüarda nasıl sahip çıkacak? HATİB — Zorla ve bir halk hareketi ile. Işgalden önce de faaldik. Gosteriler, toplan- tüar yapıyorduk. İşgal sırasında Kuveyt halkı çok eziyet çekti. Şimdi demokrasi uğruna da- ha da sıkıntıya girmeye ve kurban vermeye hazınz. Ustelik şimdi halk silahlı. Emir, eğer halkla bir anlaşmaya varmazsa durum teh- likeli olur. — Giivenlik Konseyi'nin 678 sayılı son ka- rannda Kuveyfteki meşru yönetimin yeni- den iş başına donmesi ongoruluyordu. Öyle olmadı mı? HATİB — Meşru yönetimle, anayasal yö- netim anlaşılmalı; Sadece El-Sabah ailesi değil — Irak halen diktatöıiuk, Suudi Arabis- tan şimdilik istikrarlı bir mutlakiyet. Bu iki ülke arasında demokratik bir Kuveyt nasıl mümkün? HATİB — Amerikan yöneîimi demokra- siyi karşısına alamaz. Bölgede demoicrasiye doğru adımlar atılmak uzere. Umman'da bu yıl seçim yapılacak. Suudi Arabistan'da bir Meclis-i Şûra toplanması söz konusu. Bina- si çoktan tamamlandı, ama şûra toplanama- dı. Kral Fahd tarafından atanacak Üyelerden oluşacak. Ama Suudi Arabistan için ileri bir adım. — Basra Körfezi'ndeki diğer Ulkelerde de- mokrasiye yönelis olasüıgı ne olabilir? HATİB — Birleşik Arap Emirlikleri, Bah- reyn gibi yerlerde yerli nufus az, yabancı nü- fus çoktur. Öyle ki bazan yerli nüfus, tüm nüfusun sadece yüzde 15'idir. Bu nedenle si- yasal bir hareketin etkin olabilmesi güçtür. Ancak bu kuçük ülkeler de Suudi Arabistan, Umman gibi buyukleri izler. — Irak için de demokrasi beklenebilir mi? HATİB — Saddam Hiiseyin'in iş başın- da kalması suçtur. Sadece Kuveyt'e ne yap- tığı değil, Irak'a da ne yaptığma bir bakın. Kuveyt ona 7 ay tahammul etti. Irak, 23 yıl- dır 'dayanmaya çalışıyor. BÂB Ayrıntılı bilgi için P.K 33 Levent - İstanbul Tel: 175 07 00 (8 Hat) İLTAŞ A.Ş. ELGİNKAN TOPLULUĞU SAĞLIK GRUBU KURULUŞUDUR Brüksel sözleşmesi değiştiriliyor BRÜKSEL (AA) — AT üye- si 9 ülkedcn oluşan BAB'ye (Ba- tı Avrupa Birliği), topluluğun güvenlık organı niteliği kazan- dırmak amaayla, birliğin ana- yasası nitelığindeki Brüksel söz- İeşmesinin değiştirümesi için ça- lışmalar yapüdığı öğrenildi. BAB Asamblesi eski Başkanı Lüksemburglu parlamenter Charies Goerens'in, geçen cuma gunü konuyu AT Komisyonu Başkanı Jacques Delors ile Brüksei'de göruştüğü bildirüdi. Goerens tarafından hazırla- nan ve Bruksel sozleşmesini de- ğıştiren yeni tasarı, BAB Asamblesi Siyasi Komisyonu'- nun 26 martta Sıcilya'nın Paler- mo kentinde yapacağı toplantı- da oya sunulacak. Öte yandan BAB Genel Sek- reteri Hollandalı Willem Van Eekelen, Berlin'de yaptığı ko- nuşmada, "Daha uyumlu hale getirilecek bir Avrupa Toplulu- ğu, banşın sağlanması konusun- da eskisinden daha sağlam bir çekirdek oluşturacaktır" dedi.