Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
22 ŞUBAT 1991 CUMHURİYET/15
HAVA DURUMU TÜRKIYE'DE BUGÜN
Devlet MrtBorolo» işleri Gend Mü-
dûrlûOû'nden alınan Mgtye gAre yur-
dun bab tesmleri çok butuUu. Mar-
mara'mn göngyi, Ege ve Batı Akdenii
Mlgelen yaûmurtu, (Sfler yerier par-
çalı ve az buluflu geçecek. HAft Sl-
CAKLIĞI: ttfl* aian yerterde deftşme-
yecek, dıfler yerîenje artmaya devam
edecek. RCIZGAR Gûney ve dogu
yönlerden orta kuvvette. yurdun gO-
ney ve bat kesimtefinde kuvvrtfc»
esecek Denızterde Kuzey Ege ve Ka-
radenız gündojusu ve (yoyrsz. Mar-
mara yıMız ve popaz, Gûney Ege ve
AkdeWde gûndogusu ve tes*leme-
den 3-5, yer yer 6, nman aman Gû-
ney Ege ve Akâeniz açıMannda zaman
zaman 33 denızmilı hız-
la esecek. M g § yOkMMOi 05-15 yer yer 2-25, Gûney Ege ve
Akdeniz açıktannda 3-4 m doiayında olacah Van Gfttû'nde hava
az bukrikı, sabatı saaflerinde sısJ» geçecek. RüzBâr taoey ve do-
guyenlerdeflOrtı, yer yerlaıy*ell esecek QK mutedıl dalgatı.
görus uattflı 10 km, sis aranda 1 torfran alttnda olacak
Battasr
Bılecık
Bmgil
Bıtks
Bolu
Bursa
Çanaidote
Çorum
Dmzt
B 21» 5°»yarbalor
Y 11» O°Edırne
B 14» 2°Erzmcan
Y 9° (PErzurum
A y-I^Esloşefıır
S 10°-1° Gaaanosp
B 19° 7»&resun
Y 18° 8°Gümüşhan«A
A *>-?> HakJdn
y 18" vtsparb Y
Y 12»-1° teonbul Y
Y îl° -1° iznnr Y
A 2»-f> K»s A
A 3°-2° Kasamonu 6
B W>-2»Kays«i B
Y 11» Tknmm B
Y 11» 3°Kon*a B
B 9--2°KûB»*a Y
Y 14° G°Matetp B
10» fManısa
W fKMaraş
S°-4° Mersın
-1* -i5°Mu#a
W 0»Muş
12° 2°N«le
8° 2°CWu
8°-*° RBB
Sansun
io» rsitft
12° 4°Smo(i
13° 6°S«BS
2°-W«onla4
8°-*° Trataon
8°-4°Tunc«l
10° 0»Usak
W-2<>
vSn
11° 2*Vtauat
«° 0°Zon«ukM
Y 1S° 4»
B 13° 2°
B 20° 10»
Y 12° 4°
A 3°-s>
B 10° -2»
A 8»-2»
A 10° 2°
B 10» 3°
A 8° 0»
A 10°
B
B
A 10°
A 7°-2»
Y 17» 3»
A 8°-3°
B 5»-?"
B 10° 4»
4°-5°
9° 3°
3»
I İHIİUOU "ysflmufiü A-agk 8-Mu«u G-gunes» K-Urt S-ss* Y-yaûmurtu
Kopenhag
' > t "
Londra_-i
Moskova
$am
Katııre*
BULMACA
ve sınema
SOLDAN SAĞA: 1 2 3
1/ Japon kökenli bir
dovüş yöntemi. 2/
Askeri donanımın
metal bölümlerini te-
mizlemede kullanı-
lan üstübeç, aJkol ve
sabun kanşımı mad-
de... Kripfon elemen-
tinin simgesi. 3/ Es-
ki Mısır'da güneş
tannsı... Taşıtlarda
yükün yükseklik öl-
çüsü. 4/ Bir nota...
Satrançta bir taş. 5/
Kürkü değerli bir ya-
ban kedisi... "lsmel
•": Türk tiyatro
oyuncusu. 6/ Japon lirik dramı... Bir
poliçenin arkasına yazılı havale em-
ri. 7/ Bir nota... Sayım, sayma. 8/
Çatı örtüsü olarak kullanılan ince
tahta. 9/ Borsada kesin vadeli değer-
lerin kuru ile primli değerlerin kuru
arasındaki fark... Etkisiz, işe
yaramaz.
YUKARIDAN AŞAĞIYA:
1/ Meslek argosu... Helyumun sim-
gesi. 2/ Bir peygamber... Yeniçeri ocağının, padişahın muhafız-
bğını yapan asker sınıfı. 3/ Bir çalgı... Adın durum eklerinden
biri... Mesafe. 4/ Geçimini sağJamak için kendinden daha yaşlı
bir kadınJa yaşayan genç erkek... Türkiye'nin plaka işareti. 5/
\kpma, etrae... Futbolda topun kale ağzına gönderümesi. 6/ Bir
renk... Bir zekâ oyunu. 7/ ödenti. 8/ SSCB'yi oluşturan cum-
huriyetlerden biri. 9/ Mason sırlannın ögretildiği belli kuralla-
ra göre düzenlenen tören... Yolcu evi.
60 YIL ÖNCE Cumhuriyet
Yol kanunu
ODEON
ıwı>g»l nueaı
22 ŞUBAT 1931
Yeni kabul edilen (yol ve
vergiler) kanununun tatbikat
sahasında çok faydalar temin
ettiği anlaşılmaktadır.
Nafıa Vekâletinde şayani
kayit faaliyet vardır. Son bir
buçuk senelik mesai devresi
zarfında, yirmi beş büyük
köprU, bir kaç uzun $ose
inşasına başlanmıştır.
Bu köprülerden on kadan
ikmal edilmiş ve mutebakisi
bitmek üzere bulunmuşrur.
Kanunun tatbikından sonra Nafıa VekâletiTju kÜp'rfller
için 1.754.100 lira sarfetmişti.
tnşaatı başlamış olan yollardan 180 kilometrelik Balye-
Çanakkale yolunun 100 kilometresi bitmiştir.
35 kilometrelik Hopa-Boçka yolu ilkbaharda bitmi$
olacaktır.
Kayseri-Mara$ yolunun istikşaflan devam etmekte ve
ilkbaharda ihalesi mukarrer bulunmaktadır. Bu yol 260
kilometre tulündedir.
Bu yolların inşası için 2.934.400 lira tahsis ve kısmen
sarfolunmuştur.
Ankara ve civarı asfalt yollan, Trabzon - Beyazıt ve
Kızıldiz'e transit caddesi için Nafıa 3 milyon 934 bin
liranın sarfına müsaade etmektedir.
Bu sarfıyata mukabil Nafıa Vekâletinin yol parasından
almış olduğu paranın yüzde ellisi azami 7.000.000 lira
raddesindedir.
Umumî yol varidatı ise, bu müddet zarfında 16.000.000
lirayı geçmektedir.
30 YIL ÖNCE Cumhuriyet
Kongo ve RMîIfâfer_
22 ŞUBAT 1961
Güvenlik Konseyi, dun gece
başlayıp bu sabah sona eren
fasılasız ve şimdiye kadar yapılan
müzakerelerin en hararetlisiyle bazı
karar suretlerini oya arzettikten
sonra Kongo meselesi mevzuundaki
çalışmalanna son vermiştir.
Sovyet Başdelegesi Zorin'in yaptığı _ .
konuşmadan sonra V0
™11
*
Hammarskjoeld'un Birleşmiş Milletler Genel
Sekreterliğinde azlini "zaruri telâkki eden", Belçikaya
karşı müeyyideler tatbikini, Çombe ile Mobotu'nun
tevkifini ve beynelmilel polis kuvvetlerinin en geç 30 gün
zarfında Kongo'dan çekilmesini isteyen Moskova karar
tasarısı oya arzedilmiş bire karşı 2 çekimser ve 8 aleyhte
reyle reddedilmiştir.
Güvenlik Konseyi rnüteakıben Birlesik Arap
Cumhuriyeti, Seylân ve Liberya tarafından hazırlanan ve
özellikle Kongo'da bir iç harb çıkmasını önlemek üzere
icabında beynelmilel polis kuvvetlerinin kuvveti
başvurmasmı derpiş eden karar suretini oya arzetmiştir.
Asağıda tam metninin bulacağınız karar sureti, 2
seçimsere karşı Türkiyenin de iştirak ettiği 8 oyla tasvip
olunmuştur:
1) Kongo liderlerinin kanuna aykırı olarak tevkif ve
idamlarını takbih etmek.
2) Kongo makamlarını bu gibi şidddet hareketlerine son
vermeye dâvet etmek.
3) Kongo'daki Birleşmiş Milletler kuvvetlerine bu gibi
hareketleri, gerekirse kuvvete başvurmak, önlemek üzere
yetki vermek..
4) Bu cinayetlerin faillerini aramak ve cezalandırmak.
Karar sureti aynca Belçika askerleriyle siyasi
müşavirlerin, aynca diğer milletlerden bütün siyasi
müşavirlerin Kongo'dan çıkanlmasını "ısrarla" talep
etmektir.
GEÇEN YDL BUGÜN Cumhuriyet
Pirinçlik kozu
22 ŞUBAT 1990
Ermeni karar tasansının Senato'da görüsülmeye
başlandığı şu günlerde, Ankara'da ABD'ye karşı
alınabilecek, ikinci paket askeri önlemler tartışılmaya
başlandı. Genelkurmay Başkanhğı ve Milli Savunma
BaJcanlığı'nuı konuyla ilgili çalışmalar yapüğı ve "geçici
bir süre için" alınan ilk paket önlemlerin "kalıcı
kılınmasının" planlandığı öğrenildi. Bu arada Ankara'nın
ABD'ye karsı bir koz olarak, ABD için "hayati önemi
haiz" olarak nitelendirilen Pirinçlik ve Sinop üslerinin
faaliyetlerine son verilmesi yolunda bir görüşün de askeri
çevrelerde lartışıldığı öğrenildi.
DÜNYA'DA BUGÜN
Amstentam Y 3°
Amman A 15°
Atn) Y 12°
Bijdal A 14°
Banaiona A 11°
Basai S 4»
Btlgrad B S»
Brt
Bom
Brtksel
B 5°
S -S»
K 3°
Budape$fe S 2°
Canevre S 3°
Ce2ayır B 15°
C«10e A 25°
Duba A 20°
Franirturt B 2°
Gim r ff°
9 3°
B 17"
K 4»
S 3»
Y 20°
Lsnıngrad
Londra
Madnd
Miüno
MontrsH
MOSkOMl
Ittntı
NnrYbık
0*ı
Pans
Prag
Kyad
Rona
Sotv»
Sam
tton
Uflnşa Zûnh
B 2°
Y 8°
S 13°
B 5°
K -4»
S 3»
K 4»
B 8*
S 2°
B 20°
B 13°
S 4°
A 15°
3°
7°
2°
S 2°
TABÜSMA
Kîtayasal Silaldar Üzerine Bazı Gerçekler
Hardai gazında ilk anda hiçbir şey hissedilmez. Belirtileri 4-6
saat veya birkaç gün içinde görülür. Önlem için derinin
kirlenen yerleri bol su ve sabunla yıkanır. Bazı yayınlarda
çıktığı üzere çamaşır suyu veya kostik soda ile cildi yıkamak
son derece tehlikelidir.
Kimyasal silahlara karşı önlemlerin ba-
şında, halkı doğnı, zamanında bilgilendir-
mek ve eğitmek gelir.
özellikle halkın paniğe kapümaması için
açıklanmayan bilgiler ve gerçekler sonuçta
kötü neticeler doğuracaktır. Olay arunda
panik, heyecan ve kulaktan dolma bilgiler
yerine, daha önce bilgilendirilmiş, hazırhklı
davranışlar daima olumlu sonuçlar verecek-
tir...
Değilse, evinin odasını naylonla kapla-
yıp ölen aile facialannı daha çok yaşarız...
Genelde her türlü tehlikeye, özelde kim-
yasal tehlikeye karşı alarm sisteminin tam
ve eksiksiz çaüşması en önemli unsurdur.
İkinci olarak da maskeler ve sığınaklar ge-
lir.
Yaşanan sığınak ve maske eksikliği sü-
ratle giderümelidir. Kısa vadede ise evlerin
penceresi en az odası sığınak olarak kulla-
rulabüir.
Herfaugi bir kimyasal tehlikenin cinsi
anında halka bUdirilmeBdir. Kimyasal si-
lahlann cinsine göre korunma tedbirleri ve
tehlike riski değişiktir.
Kimyasal silahlardan gaz haliıtde olan-
lan fosgen gazlan ve kan zehirleyici gazlar-
ZilAHLARI
&VSVERİKPÇETESİ2
dır (hidrojen siyonid, siyonojen ve arsin).
Irai'ın elinde hidrojen siyonid olduğu sa-
nılmaktadır. Yalmz bu tür gazların sivil
halk üzerine kullanılma olasılığı azdır. Az
dozda zehir etkileri yoktur.
Kimyasal silahlardan katı halde olanla-
nn gözyasartıa ve kusturucu özellikleri var-
dır. Bunlann da sivil hedeflere karşı kulla-
nılma olasıhgj azdır. Sıvı baidekl IdmyasaJ
Mhirier, hardal, levisit ve sinir gazlandır.
Irak bunlan fazla miktarda bulundurmak-
tadır. Bunlar uçaklaria püskörtukcegı gi-
bi ber ceşit menni ve bombaya doJdurul-
muş olarak da kullanıiabilirier.
Kimyasal silah saldırısında tıbbi tedavi
hemen baslatılmalıdır. öncelikie hangi kim-
yasal sıvı zehirin kuUanıldığı tespit edilme-
lidir. Sinir gsudanniB öMörücü etUd birfcaç
dakika içinde başJamakUdır. KonııUMk
için hemen ampul atropia Utbik edflmeli-
dir.
Hardal gazında ilk anda hiçbir şey his-
sedilmez. Belirtileri 4-6 saat veya birkaç gün
içinde görülür. önlem için derinin kirlenen
yerleri boi su ve sabunla yıkanır. Bazı ya-
yınlarda çıktığı üzere çamaşır suyu veya
kostik soda ile cildi yıkamak son derece teh-
likelidir.
Hardal, levisit ve sinir gazlan kalıcıdır-
lar. Ancak etkisiz hale gelebilmeleri için bir-
kaç hafta gecmesi gerekir. Bu nedenle kim-
yasal tehlike sırasında sığınak olarak kul-
lanılan odanın hava alacak yerleri içinde az
soda veya çamaşır suyu konulmuş su ile ıs-
latılmış bezle kaplamr.
Son söz olarak kimyasal silahlar insan-
ları öldürilr, ama onlar hakkında bilgisiz-
lik katliam yapar.
Nflkleer Savaşın Önlenmesi İçin
Hekimler Dernegi Istanbul Temsilcisi
Op.Dr. ŞÜKRÜ GÜNER
BÜYÜK KAYIP
Merhum Yusuf Güner ve merhume Muradiye Güner'in oğlu, Kemal Güner, Servet Fırat'ın ağabeyi,
merhume Cemile Güner'in sevgili eşi, Fuat Güner ve Nazan Ulutekin'in sevgili babası, Ahmet Ulutekin
ve Hadiye Güner'in kayınpederi, Kaan ve Arzu'nun sevgili dedesi, Bilge Kandemir Güner'in sevgili eşi,
Coşkun ve Malike'nin dayısı, Merve ve Müfit'in amcası,
Ülkemizin değerli fotoğraf ustası, büyük insan,
SAMİ GÜINERBolu'da açacağı sergisine giderken geçirdiği elim bir trafik kazası sonucu aramızdan ebediyen
'" ? ' -' aynlmıştır. " * • <. •
Cenazesi, bugün saat 11.00'de, Taksim Atatürk Kİltür Merkezi'nde yapılacak Devlet Sanatçısı
töreninden sonra Dolmabahçe Camii'nde kılınacak öğle namazını müteakip Karacaahmet'teki aile
mezarhğında toprağa verilecektir.
AİLESİ
Nol: Çelenk gönderrnek isteyenlerin TEVna bağışta bulunması rica olunur.
Fotoğrafımızın büyük ustası,
derneğimiz onur üyesi
SAMİ GÜNER'i
kaybettik. Arusı bizimle birlikte yaşayacaktır.
İPSAK YÖNETtM KURULU
Fotoğrafımızm kıdemlisi, kocaman yüreklisi,
derneğimizin kurucusu ve ilk başkanı,
ışütısı ülkelere ulaş^n sevgili ağabeyimiz
SAM GÜTMEK'ikaybettik.
Hepimizin başı sağolsun.
FOTOGEN
Fotoğraf Sanatı Derneği
VEFAT VE BAŞSAĞUĞI
Cumhurbaşkanlı|ı Takdirnamesi ve Kültür
Bakanhğı Büyük Ödülü sahibi, Türk Fotoğraf
Sanatı Ustalarından, Uluslararası Fotoğrafçı,
Profesyonel Tanıtım Fotoğrafçıları Derneği Onur
Üyesi
SAMGÜ1NER
Onurlu yaşamını, yine mesleği ile ilgili çalışmalan
sırasında kaybetmiştir. Bundan böyle eserleri ile
yaşayacak olan değerli ustamıza Tann'dan rahmet,
kederli ailesine ve üyelerimize başsağlığı dileriz.
PROFESYONEL TANITIM
FOTOĞRAFÇILARI DERNEĞİ
Kardeşimiz
MEHMET DEMİR'i
kaybettik.
68'Ü ARKADAŞLARI
Türk fotoğrafı
babası, ağabeyi, yüreği en genç üyesi
SAM GÜ1NER
ustasını
kaybetti.
Acırnız sonsuzdur.
Ailesine ve fotoğraf dünyamıza başsağlığı diliyoruz.
AFAD - AFSAD - ANFAD - BUFSAD -
FOTOFORUM - FOTOGEN - GAFSAD - İFAD -
İFOD - İFSAK - KASK dernekleri.
^ ^ ^ ^ ^ SANA SESLENtVORUZ
^ ^ B l k ^ . ^*^m Dostluk ve s«vecenlikle dopdotu yütcjin susmuş oba
^^K^*M R B B ^
b
"'
k
'
s c n l
^
k n K
' ' yıUcÛcnmizde herkese yardım
^ B a S^-sT •V'»fiıpınanhalinle,Cemiyet'temitzikdınlcrkenveya
Ş^Mt.^^^^LJt Kûpruaitı'nda içerken gulen mavi gözlerinle, havaı do-
^HJpjjj^Hk|^ lu "falaan-niaan'iannla sonsuza dek canlı tutacagız.
^^^^^^^^V Bir gün bulu^mak uzere:
• ^ ^ P B ^ ZEY^EP, SELÇMC, HM.ER, HAKAN, ALİ.
VEFATLAR
İÇİN
Yurtıçı, yurtdışı cenaze nakle-
dilır, cenaze ılaçlama, malzeme,
tabut. butün işJemler hassasi-
yetle, suratle yapılır işletmede
aynca 18 ambülans mevcuttur
Cenaze ilanlannda hizmet be-
deli alınmaz.
İSLAM CENAZE İŞLERİ
14720 06-14068 86
MesulMüdûr
HafcVELİERDEMİR
VEFAT
D grubu re»8anıianndan
A.HAKKIAMJ
vefat etmiştir.
Cenazesi 22 Şubat 1991 Cuma günü (bugün) Erenköy,
Bağdat Caddesi, Galip Paşa •Camii'nde kılınacak öğle
namazmı müteakip, Zincirlikuyu Mezarlığı'na
defnedilecektir.
Evlatlan
MUSTAFA-YILDIZ AIVLI
Nol: Çelenk göndermek iste>enlerin Türk Eğitim Vakfı'na
bağişta bulunmalan rica olunur.
ANKARA...ANKA
MUŞERREF HEKtVtOĞLU
Unutulmayanlar
Genç arkadaşlanmla birtikte Kuvvet Başanr'ın doğumunu*
kutiadık 18 şubatta. Önce şaşırdılar, sonra duygulandılar. Ama
okurlarım da biliyor artık, benim için sevdiklerim ölmez. On-
larla yaşarım. Sevdikleri bir şarkıyı soyleyerek, bir dost sof-
rasında kadeh tokuşturarak, hoşlandıkları bir şeyi yaparak,
kimi zaman da doğum günlerini kutlayarak. Belleğimdeki gü-
zel anılarla, birlikte yaşadığımız güzel olaylar, teşekkürlerle.
Yaşamımızda teşekkürle anacağımız kişilerin de olması mut-
luluk eibet. Bir kalp çarpıntısını, bir coşkuyu, bir tırmanışı,
bir direnişi birlikte yaşamak güzel olay. Anısı bile soluk verir
insana!.. Kuvvet Başarır'ı anarken bizim yokuştan öyküler an-
lattım genç arkadaşlarıma. Bir ağabeyin yaşamından bölüm-
ler. Ellili yıllar, altmışlar, yetmişler seksenler ve doksanlara
geldik. Basınımızın nerden nereye geldiğini tartıştık sonra!
Bugüne ulaşamayan dostlarımız daha mutlu belki de, olurrv
suz gelışmeleri yaşamadılar, umudun solduğunu hissetme-
diler.
• • •
Çukurova'dan bir okurum telefon etti, Tıp Fakültesi'nden
bir doçent. Birkaç yıl önce yitirdiğimiz değerli beyin cerrahı
Prof. Nurhan Avman'ın öğrencisi.
— Hocamızın ölüm yıldönümünde bir tören düzenleyemi-
yoruz, arkadaşlaıia düşündük, siz birkaç satır yazar mısınız?
Nurhan Avman'ın hayaline gülümseyerek yüklendim bu go-
revi. Kaç doktorun, kaç beyin cerrahının belleğinde unutul-
mayan bir hoca kimbilir! Benim de unutulmaz anılarım var.
Kliniğinde izlediğim bir ameliyat. İzlerken bilimin ışığını sev-
rettim btçağının ucunda. Çok okur, tüm kongrelere gider Prof.
Avman. Dönüşte masal türü dinlerim onu. Mavi gözlerinde
panKılar, insan sağlığına yeni katkılar yapan araştırmalan an-
latır gülümşeyerek. Savaş günlerinde kara kara düşünüyo-,
rum şimdi. İnsan sağlığı için onca uğraş, araştırma, yeni bu-'
luşlar, yaşama sevıncı yeşeriyor birden. Oysa berı yanda öl-
dürücü silahlar üretenler var. Her şey nasıl çarpılıyor bir an-
da! Saddam'ın Kuveyt'ten çekiime kararı radyoda açıklandt-
ğı zaman Bağdat sokaklarında sılahlarını boşaitanların yü-
zünü gördünüz mü? Gözleri nasıl parlıyor, ne rahat bir soluk
alıyoriardı! Kesilmeyen bomba yağmurunda o sevinç nasıl sof-
du kimbilir! Bir bebeğin kalp atışını düzenlemek için göste-
rilen çabaları izledim geçen akşam. Doktorların uğraşı insa-
na verilen değerden, insan sevgisinden kaynaklanıyor elbet.
Peki, savaştaki bebekJer? Bombalardan ölenler, gözlerıni aç-
madan kapayanlar, memesinden süt akmayan, bebesıni em-
ziremeyen kadınlar. Barışta yeşeren umut, savaşta soluyor
bir anda. Savaş acımasız!
Prof. Nurhan Avman'a soruyorum hayalimde. Bunca acı-
masız silahı üretenlerin beynı hasta mı acaba? Bilimin ışığı-
nı aydınlık, sıcak duygularla hissetmeyi özlüyor insan, savaş
döneminde iliklerimıze kadar üşütüyor, karartıyor doğrusu.
Barış olunca ortalık nasıl güneşlenecek kimbilir.
Hastayım, mezarına gidemedim, ama Prof. Avman'ın Çu-
kurovalı öğrencisi ile konuştuktan sonra masamdaki vazoya
bir demet mor menekşe koydum. Öldüğü akşam çalan bir
telefonu anımsayarak. Telefon İstanbul'dan, Nurhan'ı çok se-
ven bir kadından. Cenazesine gelemiyor, mezarına bir de-
met menekşe atmamı istiyor benden. Onu hiç tanımıyorum,
o da beni yazılarımdan tanıyor. Ben de ağır bir grip geçiriyo-
rum, ama böyle bir görevi yerine getirmekien geri kalabilir
mryim? Maltepe Camii avlusunda uğuıiadım Nurhan Avman'ı,
bir demet mor menekşeyi de genç asistanına verdim. De-
ğerli bilim adamı göğsünde o menekşelerle uyuyor meza-
nnda.
Menekşeteri babam da çok severdi. Öldüğü zaman Kuv-
vet ile çiçekçiye gittik. Çiçekler ısmariadık. Ben menekşe
arandım dükkânda. Buz gibi, kaıiı bir gün, menekşe bulun-
muyor. Ama ertesi günü menekşe demetleri de geldi töre-
ne. Annem, kardeşlerim, yeğenlerimle menekşelerden bir
yorgan yaptık babama. Sonra da çiçekçiye gidip borcumu-
zu ödemek istedik. Para almadı. "Çokiçteo ıstedirtiz, m » ,
nekşeleri bulup sizi sevindtrmek geldi içimden" dedi. "On-
lar da benim armağanım."
Gözlerim hâlâ yaşarır, bir demet menekşe de yaşamımızi
gûzelleştifen bir anı kimi zaman.
Yetişebilseydim Feriha öğretmeni de birkaç gül goncasıy-
la uğurlardım Sahra-t Cedit'deki mezarına. Eğitim Vakh'ndan
bir çelenkle yetinmezdim. Sevgili öğretmenimi güller içinde
düşunürüm her zaman. Gâztepe Taşokulu'nun bahçesinde,
Merdivenköy'deki evin merdivenlerinde, güller içinde bir öğ-
retmen. Evimizin çatı katındaki balkona tırmanan yediveren
dalından en güzel goncayı ona götürürdüm her sabah. Tüm
öğrencileri güllerle selamlardı onu. Feriha öğretmeni siz de
tanıyorsunuz. Bu köşede yazdım, Öğretmenler Günü'nde
sevgiyle selamladım. Kimi öğretmenleri unutamayız değil mi?
Feriha ögretmen unutulmayanlardan. Işığını söndürmeyen bir
öğretmen. İnsan sevgisini, doğa sevgisini, iyiyi, doğruyu, gü-
zeli bana ilk öğreten kişi. Elli şu kadar yıl geçti aradan. Bel-
leğimdeki yeri hiç değişmedi. Öğrencilerine sevgiyle bakar
her zaman, hoşgörüyle. Şiirler, şarkılar söyleriz. Zil çalınca
oyun oynanz bahçede. Göztepe köşkierinde oturan paşala-
nn torunları, koşklerin bir katını kıralayan dargelirlilerin ço-
cukları, o köşklerde çalışan işçilerin, bahçıvanların çocukla-
n hep birlikte, yan yana, can cana. Ayncalığa ödün vermez,
şımanklığı affetmez Feriha öğretmen Fakir öğrencilerine da-
ha büyük özen göstererek. çocuk yaşta uyarır bizi. Bir ya-
zım nedeniyle yıllar sonra telefonla konuştuk bir akşam. Za-
hir Güvemli okumuş, haber vermiş, eski öğrencileri toplan-
mtşlar Merdivenköy'deki eve, bana sesleniyorlar. Yeğeni Os-
man Görmez ile konuştuk sonra. Gözleri iyi görmüyor, ama
yazılanmı ilgiyle izliyormuş her zaman. Sevgili edebiyat öğ-
retmeni Nahit Hanım'ı da anımsadım birden. Yıllar sonra kar-
şılaşınca sordum. Beni tanıyor mu acaba? *
— Unutmadım ki, her zaman izliyorum, dedi.
Ben de onlar nedeniyle yazıyorum belki de. Sevgili öğret-
menlerimden kaynaklanan duygular ve düşüncelerle. Yaşa-
mımda kaç öğretmen var, ama belleğimde iz bırakanlar çok
değil doğrusu. Unutulanlar var, unutulmayanlar. Işığını tüket-
meyenler, yediveren gülü türü belleğimde durmadan açan-
lar.
Yeğeni Osman Görmez ölümünü bildirince, telefonda du-
raladım birden. Feriha öğretmenler ölmez, diye düşündüm.
Güzel bir sergi görmeye gittim. Galeri Nev'de Koray Ariş'in
heykellerini seyrettim. Ali Artun ile konuştum uzun uzun.
Koray Ariş, heykel sanatının güzel ustalarından biri. Anla-
tım gücüne saygı ve hayranlık duyuyor insan. Galeri Nev de
çok saygılı biçimde sunuyor sanatçıyı. Yine çok güzel bir ki-
tap yayımlamışlar. Semra Eren, Serpil Bağcı, Ali Artun, Er-
dal Aksoy, Mehmet Mutaf, Atilla Cangır'ın ortak ürünü. Ön-
sözünü de Roma'daki hocası Antonio Del Guercio yazıyor.
Bir sanatçı çok güzel bir düzeye de varsa, hocasının övgüle-
riyle mutlu olur değil mi? Hele o ünlü bir eleştiriciyse. Sergi-
yi gezenler, kitabı okuyanlar da mutlu oluyor doğrusu. Böyle
Övülen sanatçılarımız var diye.
"Koray Ariş heykelin özel bir sanat olduğu düşüncesinden
vazgeçmeyen sayılı heykeltıraşlardan" aiyor Guercio, ."Hey-
kel sanatı sadece üç boyutlu biçimler yaratmak değil. Üç bo-
yutlu olup da heykel olmayan çeşitli anlatım biçimleri var."
Sergiyi gezerken heykel sanatının boyutlarını da görüyor
insan. Ağaçlar nasıl konuşuyor, deri nasıl bir araç olabiliyor.
Galeri Nev'den ayrılırken 19 haberlerini dinliyorum arabada.
Gorbaçov'un barış planı, Bush'dan olumsuz yanıt. Yağmur
yağıyor sicim gibi. Ama ben yağmurdan sonraki aydınlığı his-
sediyorum. Böyle güzel sanatçılanmız var diyorum, güzel ga-
lerilerimiz, Koray Ariş'in heykellerini savaşa bir direniş, Nev
Galerisi'ni barışa çağrı yapan bir sanat kuruluşu diye yorum-
luyorum. Öldüren ellere karşın üreten eller de var diye sevi-
niyorum. Feriha öğretmene gülümsüyorum.
KUKURAÇA
Ünlü yazar Nodar DumbadarTtln bu öyküsü
Türkolog GOIIzar Ibrahhnova Ç«mz* tarafından
dilimize çevrilerek Mchcura Karaöran taraftndan da
redaksryonu yapıldı.
YA2IT YAYINLARI
Bayındır Sokak 12/3 KIZILAY-ANKARA