Katalog

16ŞUBAT 1991 DIŞ HABERLER CUMHURÎYET/U FKÖ'de hizipler çatışıyor • SAYDA (AFP) — Filistin halkının en büyük örgütü Filistin Kurtuluş örgütü'nün bünyesindeki rakip hiziplerin Güney Lübnan'da ağır süahlar kullanarak birbirleri ile çatıştıklan bildirildi. Çatışma FKÖ'nun askeri kanadı El-Fetih örgütü'nün Güney Lübnan'daki komutanı Albay Alaya yanhları ile bölgedeki en büyük Filistin tugayının komutanı Ebu Muhammed Zaaruten yanlılan arasında patlak verdi. Yıllardan beri El-Fetih bünyesinde meydana gelen bu en büyük çatışma Sayda dolaylannda ve kıyıdaki Filistin kampı ReşidiyeMe oldu. G.Kıbnsta en büytik parti • LEFKOŞA (AA) — Güney Kıbns'ta siyasi partilerin ve liderlerin gücü hakkında yapılan bir kamuoyu yoklaması, en büyük desteğe sahip liderin Yorgo Vasiliu, en buyük siyasi partinın ıse Glafkos Klerides'in Genel Başkanı bulunduğu Demokratik Birlik Partisi (DİSİ) olduğunu ortaya koydu. Araştırma sonuçlanna göre, DtSİ'nin oy potansiyeli yüzde 33 dolayında seyrediyor. Popov Atjna'da • ATİNA (AA) — Bulgarislan Başbakanı Dimitar Popov, iki günlük resmi ziyaret amacıyla Atina'ya geldi. Popov, Atina'da Yunanistan Başbakanı Konstantin Mitsotakis, Dışişleri Bakanı Andonis Samaras ve Savunma Bakanı Yanis Varviçious ile görüşecek. Bulgaristan Başbakanı'nın, Yunan hükümet yetkilileriyle yapacağı görüşmelerde, Atina-Sofya üişkiîerinin geliştirilmesi ile ekonomi ile savunma alanlarında ışbirliği olasüıklan uzerinde . durulacak. En yaşlı kişi 116'gındaöldti • FLORİDA (REUTER) — Dünyanın en yaşlı kişisi olduğu sanılan Carrie White 116 yaşında ABD'nin Florida eyaletinde bir huzurevinde öldü. Huzurevinin sözcüsü, White'ın uzun yıllardan beri huzurevinde yaşadığını bildirdi. Guiness Rekorlar Kitabı'na göre 18 Kasım 1874'te doğan Carrie White'ın dünyanın en yaşlı kişisi olduğu sarulıyor. Guiness'e göre dünyanın en uzun ömurlu kişisi ise 1986'da 120 yaşmda ölen bir Japon erkek olmuştu. Irak'taki Kürt gruplan savaşsonrasını değerlendiriyor: Kürdistan YurtseverBirliğiSözcüsü Tevfık: Kürtlerbağrmsızlık istemîyorSözcü, soranlaıın Irak devleti içinde çözülmesi için çalıştıklannı belirterek, "Bunu da özerk bir yönetim kurarak gerçekleştirebileceğimizi düşünüyoruz" dedi. Celal Talabani'nin Kürdistan Yurtsever Birliği'nin Kürt sorununa ılımlı yaklaştığı dikkat çekiyor. EDtP EMtL ÖYMEN LONDRA — Irak'ta özerk bir Kürt böl- gesi kurulması amacıyla "ild nnmarau müttefik" îngiltere'ye görüşlerini aktaran önde gelen Iraklı iki Kürt partisinin temsil- cileri "bağımsıziık degil özerklik istediklerini" söylediler. Temsilciler, Iraklı Kürtlerin gerçekleşme olanağı bulunmayan hayaller peşinde değil, 1970-74 arasında ger- çekkşen, ancak Bağdat yönetimi tarafmdan tek yanlı feshedilen özerkliklerini yeniden kurma peşinde olduklannı vurguladılar. Bir temsilci, "Turk politikacdar, acaba özerk- bk Ue bağımsıziık arasındaki farkı anlıyor mu?" diye sordu ve "Irak Kürtlerinin Irak hökömeti ile varacaklan bir nı»»*;— konu- sunda Türkiye'nin aıia söz taaklu buluna- maz. Eger Öial, Kuzey Irak'ta Kirt özerk- Hgine karsı çritarsa, ba geri teper, çinkö ba açık bir müdahale olur" dedi. Son iki haftadır, Ingiltere Dışişleri Bakan- kğı'nda bazı Kürt partilerinin temsilcileri ile Ortadoğu Dairesi yetkilıleri arasında göruş- meler yapüıyor. Görüşmelerde, Irak'm savaş sonrasında yeniden yapüanmasına ilışkin fi- kir ahşverişınde bulunulduğu belirtiliyor. Cumhuriyet'e bilgi veren Kürt partilerinin temsilcileri, savaştan sonra Ortadoğu'da dü- şünülen yeni düzen çerçevesinde Irak'ta bir IRAK KÜRTLERİ — Irak Kürtleri sonmiannın insan haklanna saygılı bir Irak devleti içinde çözülmesini istiyorlar. (Fotograf: Ergun Çagatay) Kürdistan DemokratikPartisisözcüsü Hoshayr Zebart Ozerkliği silahla da ahrızMesut Barzani önderliğindeki Kürdistan Demokratik Partisi, savaş sonrasında Irak'ta 'Saddam'ın devrilmesiyle' birlikte büyük bir smav verileceği görüşünde. Sözcü Zebari, Kürtlerin özerklik kazanamaması durumunda silahlı eylemi sürdüreceklerini söyledi. lerimizi, kültürel kimliğimizi korumak isti- yoruz. Ama bunu, Irak'ın bir parçası olarak yapmak istiyoruz. Irak'ta Kürt sonınunun çö- zümü, 1970*16 KDP lideri Barzani ile BAAS hukümeti arasında varüan anlaşma olmalı. Bu anlaşma sürmedi. özerkliğe kavuşursak, uzun zamandır süren baskılar, yıldırma, böl- gede yapılan nüfus kaydırmalan gibi haksız- lıklar bir ölçude gıderilmış olur. Bu nedenle biz bağunsızlık değil, özerklik istiyoruz. Ama Türk politikacüar acaba özerklik ile bağım- sıziık arasında fark olduğunu anlıyor mu? Irak Kürtlerinin Irak hukümeti ile varacak- lan bir anlaşma konusunda Türkiye'nin as- la söz hakkı bulunamaz. Eğer, özal Kuzey Irak'ta Kürt özerküğine karşı çıkarsa, bu geri teper. Çünkü bu, açık bir müdahale olur. Irak Kürtleri olarak gelecekteki hükumetimızin nasü olacağına biz karar vereceğiz. 1970-74 arasında da bölgede özerklik vardı. Bu böy- le diye Turkıye'nin guvenliğine bir tehdit oluş- turmadık. — Özerklik gerçekfeşirse 1970-74 arasın- daki suuriar mı gecerii olacak? ZEBARİ — Tarıhi, coğrafı, kültürel sos- yal nedenlerle öyle olacak. BAAS yönetimi, bölgeye Araplan getirerek yerleştirdi, nüfus LONDRA (Cnmhuriyet) — Daha çok, si- yasal bir çözümden yana görünen "Kürdis- tan Yurtsever Birlik"e karşın Mesut Barzani liderlığindeki "Kirdistan Demokratik Partisi" daha militan bir tutum benimsiyor. 1970'te Bağdat yönetimi ile Kürtler arasında anlaşmaya, Molla Mustafa Barzani'nin giri- şimiyle vanldığından, KDP kendisini Irak Kürdistanı'nın geleceği konusunda, "daha söz sahibi" olarak görüyor. "özerkligi, nlusal özdikferimizi w kültürümüzü korumak için istiyoruz" diyen KDP Sözcüsü Hoshayr Ze- bari, "Buyük Kürdistan emeö ne otecak" şek- lindeki bir soruyu da, "Bütin Kirt halkı, kendi kaderiai saptama kakkım istiyor. An- cak, Büyük Kürdistan'a savasla ve zorla alaşdamaz" şeklinde cevapladı. KDP Sözcüsü Hoshayr Zebari, sorulanmı- xx şöyle yanıtladı: — Körtler bafunsu bir deriet knrmayı ar- ök bir seçenek olarak gönniyoriar diye bir göris nü var? ZEBARİ — KDP, Kürt özerkliğinin ana hatlannı çizen partidir. Irak sımrlanmn de- ğişmesi mümkun görünmüyor. Gerçekçi ve pratik çözüm, özerkliktir. Demokratik bir Irak içinde bölgesel özerklik. Ulusal özellik- yapısım değiştirdi. Ancak bunun durdurul- ması gerek. — Irak'ta yeni bir hukumette dımlı görüslü SaanUerin ağıriıkta olacagını varsayarak, böyie bir hukümet, özerkliğe nastl bakar? ZEBARİ — Irak'ın ıstikrarı, etnik farklı- lığına bağlı, Araplar ile Kürtler arasındaki ilişki, Sunniler ile Şiiler arasındaki ilişkiden daha önemliydi. Kürt-Arap ilişkdsi dengeli ol- madıkca Irak sürekli olarak istikrarsızhk ya- şayacaktır. Şii-Sunni denklemi, lran-Irak sa- vaşı nedeniyle kenara itildi. Şiiler, Saddam. Hüseyin'e karşı ayaklanmadı. Kürt sorunu ise lran-Irak savaşmdan önce de sonra da gün- demde kaldı. Şimdiki savaştan sonra vanla- cak bir çözümde de Kürtler önemli bir fak- tör olacak. Çünkü hangi tarafa ağırhk verir- sek, o taraf kazanacak. Diyelim ki ordu, bir darbe yaptı ve Sunm ağırhklı bir yönetim ku- ruldu. Kurtlerle işbirliği yapmazsa tum Irak'ı temsil ediyorum diyemez. — Özerk bir yönetim knrarsanız, PKK Ue ilişkiniz nasü olacak? 1970-74 doneminde Tarldye'nin güvenlitini etkikmedik dedtniz, ama o dönemde PKK yoktu. PKK'ya Suriye otdnfn kadar Irak'tan da çok çcsifli bicim- ierde destek verildiği biüniyor. ZEBARİ — PKK, Türkiye'nin uyguladığı siyasete tepki olarak ortaya çıkmışUr. Biz on- lara terörist demiyoruz. Ancak onlann yön- tem ve çoğu taktiklerini uygun buhnuyoruz. Ama Türkiye'ye karşı sürdürdükleri bir da- vaları var. Biz hepimiz aynı ulusun fertleri- yiz. lloride Türkiye'deki Kürtler ile aramız- da nasıl bir ilişki olur, kestiremem. Ancak, Türkiye'nin iç siyasetine kanşmamak için kendımizi dizginleyeceğiz. — Büyük Kürdistan beklentisi ne olacak? ZEBARİ — Bütün Kürt halkı, kendi ka- derini saptama hakkını istiyor. Büyük Kür- distan'a savaşla, zorla ulaşılamaz. Soruna ta- raf ulkelerinin hükumetlen ile diplomatik ve siyasal yöntemlerle ele alınabilir... özerklik düşüncesi, bu görüşun sonucudur. — Ya özerklik olmazsa? ZEBARİ — Mücadeleye devam... Halk ey- lemi, silahlı eylem, siyasal eylem. Hepsini de- neyeceğiz. — Şimdi Saddam'a karsı konüan cephe- ye herkes daUI gibi? Bu kadar farklı görüş- ler, sadece Saddam'a mubalefetk bir arada dnrmnyor mu? Saddam'dan sonrald bir ye- ni yönetimde durum ne olur? ZEBARİ — Cephe esas sınavını Saddam- dan sonra verecek. Halk, Saddam'ın ne ol- duğunu gördü. Halk, orta yolcu ve ılımlı bir yönetim isteyecektir. Farklı göruşleri çok par- tili demokratik bir programla, seçimle bir araya getirmek büyuk başan olacaktır. Ge- cen yıl bana sorsaydınız, böyle bir şey müm- kün rnüdür diye, olamaz derdim. Ama her tabaka halk çok sonımlu davrandı. Şiiler bik çoğulculuktan yana çıktı... Saddam devrildik- ten sonra, ulkeye çekiduzen vermesi için ulus- lararası bir denetim istiyoruz. Kürt özerk bölgesi kurulması gereğini Ame- rikan yönetimine aktarması amacıyla Ingil- tere'nin aracüığma başvurduklannı kaydet- tiler. Kuzey Irak'ta özerk bir bölge kuruldu- ğu takdirde, bunun Türkiye'nin güvenliğini etkilemeyeceğini vurgulayan bir temsilci, "1970-74 araanda da özerklik vardı. Türki- ye'ye bir tehdit olusturmadık" dedi. Türkiye'nin, muttefıklere destek amacıy- la, Kuzey Irak'a, aynen 1984 ve sonraki yıl- lardaki gibi smırlı bir askeri harekât yapma- sının mümkün olduğu, ancak Musul'a yöne- lik kapsamlı bir hareketin gündemde olma- dığı da kaydedilmekte. Celal Talabani'nin liderliğindeki "Kirdis- tan Ynrtserer Birlik" sözcüsü, Politbüro üyesi Mnhammet Tevfık, sorulanmızı şöyle yanıtladı: — Irak Kürtierinin bagnnsu bir devlet karmak gibi bir dösüncderi olmadıgı, özerk- Hde yetinecekleri şeklinde göraşter var. Par- tiniz de bn görüşlcre kabhyor mu? TEVFİK — Biz gcrçekçiyiz. Elbette Kûr- distan'ın birçok bölgesi başka devletler ta- rafmdan ilhak edilmiş durumda. Kendimiz için bir bağımsız devlet kurmak düşüncesi, bizi çok aşan bir durum. Neredeyse olanak- sız. Bu nedenle Irak'taki Kürtler olarak, so- runlanmızj demokratik, insan haklanna say- gılı bir Irak devleti içinde çözmek zorunda- yız. Bunu da özerk bir yönetim kurarak ya- pabileceğimizi düşünüyoruz. — 1970-74 arasında bir Kürt özerk bölge- si knralması için çahştınız. Bngnnün kosıl- lannda bunu yeniden canbmdınnamn müm- kün oldngu görüşünde misiniz? TEVFÜC — 1970'te Kürt hareketi ile Bağ- dat'takı Baas yönetimi arasında anlaşma ol- du. Ancak 1974'ten sonra Kürt ozerkliği ko- nusunda hükümetle görüş aynlığına düştük. Irak yönetimi, anlaşmamızı tek yanlı olarak geç:rsiz saydı. O dönemde öne sürdüğümüz görüşler bugün de gecerii. — özerk oimasuı istediginiz bölge nasıl saptanmıştı? TEVFİK — Irak Kürdistam'nm yerini sap- tamak için 1957 nüfus sayımı esas almacak- tı. Ancak 1968'de Irak yönetimi, Irak Kür- distanı'na Araplan yerleştirmeye başladı. Kerkük, Musul ve Hanakin bölgelerinde nü- fus yapısını değıştırmeye çalıştüar. Buralar petrol bakımmdan zengin yerler, Irak yöne- timi ile aramızda anlaşmazlık bu noktadan kaynaklandı. Kerkük, özerk bölge içinde mi kalacaktı, dışında mı sayılacaku? Kürtler, dahil olmasını istedi, Iraklılar karşı çıktı. Irak yönetimi o tarihten bu yana Kurtleri yerlerinden atmayı, yerlerine Araplan yerleş- tirmeyi sürdürdü. Ama bunca yildan sonra dahi bölge Kürt kimlifcni koruyor. — Sizin öagördügünBz özerk bölgeye ne- reJeri dahikli? Kürt ve Tnrkmen nüfus ne ka- dardır? TEVFİK — Irak yönetimi ile vanlan 1970 antlaşmasında Süleymaniye, Erbil ve Dahok illeri özerk bölgeye dahildir. Irak yönetimi Kerkük, Hanakin ve Sincar bölgelerini kat- mak istemedi. NUfus için bir şey söylemek zor. Çünkü Irak yönetimi, nüfus sayımını is- tediği gibi yapıyor. Son sayım 1987'deydi. BLzim öngördüğümüz bölgede Kürt nüfusu 5 milyondur; 250 bin Arap, 700 bin Türk- men olduğunu samyorum. Türkmenler da- ha çok Kerkük, Hanakin, Erbil, Musul ci- vannda yaşar. — Özerk bölge Ue Turkiye Kurtleri ara- sındaki ilişki nasü olacak? TEVFİK — Bunu merkezi hükumet dü- zenleyecektir. Elbette her yerdeki Kürtlerin sorunlanna yakınük duyanz. Ancak diğer yerlerdeki Kürtler ile hükumetlen arasında- ki ilişkilere kanşacak değiliz. Her yerdeki Kürtlerin sorunlan, gönlşmelere dayalı ba- rışçı yollarla, uygar bıçimde çözülmeli. Tür- kiye'deki Kürtler de kendi kaderlerini sap- tamalı. — Eger görüşıinüz bnysa, Türldye'de fa- aüyet gostenn PKK'ya, Irak'taki Kürtler ar- tık hiç maddi-manevi destek venneyecek nü? TEVFİK — PKK, kendisini değişen koşul- lara göre uyarlamak zorunda. Yeni strateji saptamak zorundadır. YmmnBiiyiiklfflnin Yororııto,00$ Adana Çimento Sanayii Türk A.S. Hisse Senetleri Satişa Sunuluyor. Çimentonun sürekli yükselen verimine ortak olun. Adana Çimento Sanayii Türk A.Ş. Hisse Senetleri, 18 - 20 Şubat 1991 tarihleri arasında satışa sunuluyor. Elektronik işlem yapan bütün şubeleriyle hızmetinıze hazır olan bankalar: ' Tmiüy U Bmmkmm A.Ş. (Yurtdışı şube ve temsılcılıklenyle birlikte) bkmmk Ukifhtr Imtkmm TJt.Ş. TJİ.Ş ÎSr* A.Ş. A.Ş. A.Ş. Adana Çimento Sanayii Türk A.Ş.; 1.000.- TL. nominal değerdeki A Grubu beher hisse satış fiyatı: 270.000.- TL. 1.000- TL. nominal değerdeki C Grubu beher hisse satış fiyatı: 30.000.- TL. Satın alınabılecek azami tutar: 60.000.000.- TL. 1 Bu halka arz kapsamında yapılacak satışlarda, A Grubu ve C Grubu hisselerının bihıkte ve aynı nomınal tutarda talep edılmelerı zorunludur. Munferit olarak bir hisse grubuna yapılan talepler karşılanmayacaktır. • Satışa ılıskın broşur, yukanda belirtılen bankaların şubelennden temın edılebılır.