Katalog

CUMHURÎYET/12 EKONOMİ 7 EKİM 1991 BORSA NOTLARI Seçime on kala borsanın durumu ABDURRAHMAN YILDIRIM Bu sıralarda seçim kulısle- rinde anlatılan bir fıkra var: Uıuslararası alanda 10 bin metre paraşütle atlama yarış- ması varmış. Yere en yakın pa- raşütünü açan yarışmayı ka- zanacakmış. Amerikalı atla- mış, paraşütünü 5 bin metre- de açmış. İngiliz 4 binde, Fransız 3 binde paraşütünü açıvermiş. Türkiye'den katılan bizim Karadenizli Temel'e sıra gelmiş. Atlamış, 5 bin, 4 bin, 3 bin, 2 bin metreleri paraşü- tünü açmadan geride bırak- mış. Yarışı düzenleyenler uyar- mış: Son bin metre, haydi ar- tık açsana? Bizim Karadeniz- liden yanıt gelmiş: Nasul olsa gelduk da. Bundan sonra ge- rek var midur? Borsaya desteğin gelıp gel- meyeceği ışte buna benzıyor. Seçime 10 seans kala acaba desteğın bır anlamı var mı? Bır destek gelse bile küçük yatı- rımcıların işine mi yarar, yok- sa borsadaki aracıların ve bü- yük portföy sahiplerinin port- föy boşattmasına mı hizmet eder? Bunun yanıtı için seçim sonrasındakı varsayımlar üze- rinde durmak gerekıyor. Seçimden sonra borsayı da- ha da güç günler bekliyor. Ye- ni hükümetin kurulması, eko- nomi poiitikasının belirlenmesi ve hepsinden önemlisi hangı parti gelirse gelsin "istikrar paketlnin" yürürlüğe konula- cak olması borsayı olumsuz etkileyecek. Buna bir de iktı- dara yakın sağ eğilimli iki par- tinin ANAP ve DYP'nın seçim sonrasında uygulayacakları "hızlı özelleştirme" program- larını eklemek gerekiyor. Blok satış veya bedavaya satışla da KİT'leri bitiremeyeceklerine göre, mutlaka halka arz yoluy- la hisse senedı satacaklar. Bu- radaki temel politikalan da his- seleri olabildiğince ucuz sat- mak. Yoksa başka türlü satış - şansları yok. Böyle bir politika izleneceğinin işareti ANAP Genel Başkanı Mesut Yıl- maz'ın TÜSİAD'da yaptığı ko- nuşmada mevcut: "Devlet, ilk defa ihraç ettiği hisse senet- lerinln raylç bedelini betirter- ken yatınmcı lehine biraz da- ha bonkör davaranacaktır. Bundan önceki hisse sene- di değerlemelerinin borsa- nın gelişmesini zorlaştırıcı yönden yüksek tutulduğunu düsünüyorum". Bu, borsa için arzın artması ve berabe- rinde fiyatların gerilemesini getirecek. Hisse senedıne ya- tırımda temettü verimini ön piana çıkartacak. Bu yanında borsa için şu crfumlu faktörler de bulunuyor. Borsada arzı arttıracağını söy- leyenler kurumsal yatırımcıla- n da borsaya sokacaklannı be- lirtiyorlar. Yani artan arz, yara- tılan yeni taleple karşılanabi- Gözler bilançolarda Oirketlerin 9 aylık bilanço- Olarını açıklama dönemıne girdik. Bunun ılk adımı da ge- çen cuma günü Koç Yatırım ile gerçekleştı. Gerıye kalan 132 şırketin de bu ay sonuna kadar bılançolarını borsaya göndermeleri gerekıyor Bırbi- ri ardına açıklanacak bılanço- larönümüzdekı günlerde"pa- raya dönüşmeye" aday. '- 0 ü u o ,* V , * v , vO lir. Seçim sonrasında yabancı yatırımcılar piyasaya girebilir. Bunun için devalüasyonu bek- ledıkten sonra piyasaya gir- melerı daha kuvvetlı bir olası- lık. Bir başka olumlu faktör de yılın ilk üç ayındaki geleneksel canlılık döneminin geliyor ol- ması. Borsada seçime kadar olan dönemde ayılaria boğaların dansı ayılar lehine sonuçlana- cak gibi gözüküyor. Ama en- dekste seçim nedeniyle önemli bir düşüş de beklen- memelı. Çünkü çoğu hisse se- nedi cazıp fıyat düzeylerinde ve fiyatların anı düşmesı halin- de spekülatörlenn devreye gır- mesi ve bu fırsatı değerlendir- meleri yüksek olasılık. Evet, seçime iki hafta kaldı. Borsa için topu topu 10 seans var. Fiyat düşüşleri hız kese- j. rek devam ediyor. Fiyat/ka- zanç oranı 10.82'ye gelmiş. Te- mettü verimi yüzde 5.80'e yük- selmiş. Aracı üye sayısı 159'a ulaşmış. Aylık toplam masraf- ları 20 milyar lira. Komisyon gelirlerı ise 5 milyar. 1991 yı- lında piyasaya yenı gıren 50'ye yakın aracı kurumun getırdığı yeni sermayeden geçinmışler. Bundan sonra yeni sermave arttırımları veya aracı kurum birleşmelerı, el değiştirmeleri gündeme gelecek. Seçime 10 seans kala borsanın durumu işte böyle. Sonuç: Binin yansı beş yuz, o da bizde yok. Seçimde borsanın tercihi ne? • Iktidar partisı ANAP, borsacıları "ma- nevi" olarak desteklıyor ve seçim son- rası için "kurtuluş" vaat ediyor. Kamu- oyu yoklamalarının birincı parti olarak gösterdiği DYP ise borsacılara mavi bon- cuk dağıttı. SHP'nin ekonomik kurmayı Onur Kumbaracıbaşı'nın önümüzdeki günlerde borsacılaria bır toplantı yapma- sı beklenıyor. Yani o da borsaya bir şey- ler vaat edecek. Bu üç partinin sıcak yaklaşımından sonra acaba borsacıların seçimde tercihi hangi parti olur dersiniz? DYP mi, ANAP mı, yoksa SHP mi? Yok- sa "taşınabilir değerier" deyimini lite- ratürümuze getıren Bulerrt Ecevit'ın par- tisi DSP mi? Hayır, bilemediniz, hiçbirı- si değil. Geçen hafta uğradığımız borsada bu tercihi sorarken büyük çoğunluktan Re- fah Partisi cevabını alıyoruz. Evet bor- sa üzerıne hıçbir sözü olmayan Refah Partisi borsacıların umudu. Neden mı? Refah Partisi borsacıların belini büken faizi kaldıracak. Bankaları da. Kazanç- tan da vergi almayacak. Faiz ödemeyen şirketler bol bol kâr edecekler ve bu kâr- larının vergilerini ödemeyecekler. Yani şirketler çok ıvi temettü dagıtabilecek du- ruma gelecekler. Tabıı bunlar borsacıla- rın arayıp da bulamadığı şeyler. Anlaşılan borsacıların kalbi Refah'a doğru .atıypr ama bır de Erbakan Hoca : ya inanabilseler, keyıflerine değme git- sin o zaman. 'Benetton Günü'tsunbul Haber Servisi — "Gttlen ve nplayan genç insan- lar, birbirierine kanşao renk ve ırklar, Jeanne D'arc, Marilyn Monroe, Leouardo da Vinci, Se- zar, Adem ile Havva'nın yan ya- na geidigi tarih ve kultür kan- şımı moda akımı, birbirierine kenetlenmiş siyah ve beyaz iki adam. beyaz bir bebefi emziren siyah bir kadın... Göbek bagı heriiiz kesilmemiş bir bebek, bir- biıieriyle öpuşen rahip ve rahi- be_" Bütün bunlar "United Co- lors of Benetton' sloganıyla dünya giyiminde Imparatorluk' haline gelen Benetton'un 'oiay yaratan' reklamlanndan bazıla- n... önceki gün Türkiye'ye gelen Lnciano Benetton ile Altınyüdız Holding AŞ'nin ortakhk anlaş- masıru kutlamak amacıyla dün Maçka'daki Piazza' da 'Benet- ton Günü' yaşandı. Luciana Be- netton, Cem Boyner, Osman Boyner ile sosyete ve basın dün- yasının katıldığı 'brunch' tam bir şenlik havasındaydı 'United Brunches of Benetton - Brunch'lann Birleşik Renkleri' adıyla dûzenlenen yemekli top- lantıda Italyan Komedi Tiyatro- su'ndan esinlenen giysilerle ko- nuklan karşılayan palyaçolann değişik gösterileri ilgi çekti. Pal- yaçoların mim şovlarının yani sıra 16 dansçı ve mankenin sun- duğu Benetton 1991-92 kış mo- delleri, palyaçolara eşlik eden kuçuk çocukların 'renkü' dün- yalarmı sevimhleştiren oyunlar, Italyan yemekleri ve birbirine kanşan canlı renkler 'Beoetton Günü'nün ince ayrıntılanydı. Gençlerin, buyüklerin ve ço- cuklann 'kendilerince' bır eğlen- ce buldukları 'ttaiyan mahalle- si'ndeki 'Benetton Günü'nde en çok ilgiyi ise, kimi zaman ma- saJara oturup, garsonlara 'fırça atan', kimi zaman konuklann dudaklarından öpmeye kalkı- şan, kimi zaman genç bayanla- ra su sıkan, kimi zaman da pis- te çıkarak dans eden Italyan Ko- medi Tiyatrosu'na özgü rengâ- renk giysileriyle palyaçolar çekti. 1965 yılında Benetton ailesi tarafından ttalya'nın Venedik yakınındaki Ponzano şehrinde kurulan fırma bugün dört kıu- da 6.400 mağazaya ulaşmış du- rumda. 1986'da hisselerin yüz- de ll'ük bölümünü Avrupa'da halka açan Benetton; erkek, ka- dın ve çocuk giysilerinde çarpı- cı renkleri ve Italyan çizgilerini önplanda tutuyor. IHko ve spor giyimin dışında iç giyim; ayak- kabı, parfüm, kozmetik, saat, gözlük gibi aksesuarlarla tüke- T E Y E N İ B I R Ortaklık anlaşmasını kutlamaya Benetton adına Ludana Benetton, Altınyıldu adına Cem Boy- ner kaüldı. (Folofcraf: MUHARREM AYDIN) ticiye ulaşıyor. Benetton, 6 tanesi ttalya'da olmak uzere Ispanya, Fransa, ABD, Brezilya, Arjantin ve Is- kocya'da 14 fabrikaya sahip. 2 bine yakın modelden oluşan ko- leksiyonlanyla Benetton giysile- rinde yıin ve koton ağırlık kaza- nıyor. 15-25 yaş uluslararası gençliğini hedef alan Benetton modellerinde modern teknoloji ürünü sistemler kullanıyor. Kar- maşık desenler önneye prog- ramlanmış manyetik şeritli örgü makineleri, bilgisayarlı kumaş kesün sistemi, kaliteyi arttııun unsur olarak gösteriliyor. B E K L A M D U N Y A S I Reklam/siyaset ve siyaset/reklaın Reklamcılar Derneği'nin uyansına rağ- men siyasal reklam kampanyalarında meslek ilkelerine ne denli uyulduğu tar- tışması yoğurüaştı. Bu arada siyasi kam- panyalar sayesinde kasasına 200 milyar (40 milyon Amerikan Dolan) girdiği ile- ri sürülen Magic Box/Starl'de yayımla- nari ANAP ve DYP kampanyalarının hem mesleki hem de estetik değerleri çe- şitli tepkilere yol açtı. ANAP'ın Seguela tarafından gerçekleştirildiği öne sürülen, ancak bazı unlü Türk reklama ve yönet- Spike Lee "Hızlı olun!" diyor Amerikan sinemasının yeni yıldızı yönet- men-oyuncu Spike Lee, Ispanya'da çevrilen Son Levi's blucin reklamlannda rol alıyor. Spike, soyadının tüm uygunluğa rağmen Lee marka blucinler yerine Levi's için çalışırken boğalardan korunmak amacıyla da "Hızlı olun!" diyor. Yapım, FCB San Francisco. menlerinin büyük katkılan olduğu fılm- lerden sonuncusunda, koalisyon dönemi yerilirken "rakip ürün ya da hizmeti kı- nayarak kendi üriin ya da hizmetini övmek" ilkesine ters dusüldügü hatırla- tılıyor. AX Ajansı yapımı DYP reklam filmlerinde ise, ajansın klasik stilinin ağırlığı gözle görüiür bir sekiide ortaya cıkarken reklamı yapüan parti ile sıradan bir tüketün maddesi (mesela çiklet) ara- sındaki fark anlaşüamıyor. S^gn^U'uB yeal hmşa- rısı: ANAP Rize milletvekili adayı Mesut Yılmaz'ın reklam damşmam Fransız RSCG ajan- smın lletişim Sorumlusu Jacqu- es Seguela'mn yeni bir basansmı Batı basını birinci sayfaiardan duyurdu. Kısa zamanda parla- yarak yükselen ajans dünya çapında bir dev iletişim- reklam grubu haline gelmesine ramak kalmışken ezeli rakibi Havas tarafından satın alındı. Bu mali islem Seguela tarafın- dan evlilik olarak tanıtıürken Seguela'mn en çok önem verdiği bajımsızlık da böylece sona er- miş oldu. M t e r y f ü a f Tfeşvikiye taraflanndaki bir ajansın yetki- ülerimn bu aralar yoğun olarak noterde işlem yaptıkları görül- dü. Reklam ajansının ticari ni- teliği değişirken bina, ajansta- ki bazı değerli eşya ve araclar hatta bu arada bir otomobilin bile resmi evraklara göre sahip değiştirdiği söyleniyor. T E K N O L O J İ V I T B I N I Spor arabaya bagaj AÜantic Design özellik- le spor arabalar için uygun olan bır bagaj uretti. Bu yeni bagaj doğrudan doğ- ruya arabanın arka tarafı- na monte edüiyor ve her- hangi bir zarar vermiyor. Su geçirmez olan bagajın standart boyu 160 dolar- dan, bir büyük boyu ise 180 dolardan satıhyor. Tfenilazer kaynağı CorneU Üniversitesi'nde bir grup araş- tırmacı lazer üretmek için yeni bir sistem geliştirdi. Araştırmacüar «ilikon ve mag- nezyum içeren bir çeşit plastiği 900 de- rece santigrada kadar ısıtarak organik materyalleri temizlediler. Bu işlemden sonra forsterite denilen bir çeşit seramik elde ettiler. Forsterite bir miktar krom kapsadığı zaman yakın kızıîötesi erimin- de lazer gibi hareket ediyor. Arastırma- el kaldıraa Kimi zaman üçüncü bir ele gereksinim duyabilirsiniz. 84 inçlik çelik bir milin içine geçiriJmiş T şeklindeki bu yeni kriko yaklaşık 200 kiloyu kaldırabiliyor. Aletin üst kısmı yennden kolaylıkla hareket ettirüebilecek şekilde yapılmış. Fiyan ise 90 dolar. cüar bu yeni seramiği fiber-optic'lerin uzak mesafe gönderimlerini geliştırmekte kullanmayı duşünuyorlar. Şu anda kul- lanılan yan-iletken lazerlerin aksine bu seramik, ışığı optik ipliklerin daha temiz ve daha hızlı sinyaller youayabileceği bir dalga boyunda yayıyor. Ancak bilim adamlan pek çok avantaj sağlayan bu tekniğin mükemmelleştirilmesinin ydlar alacagını belirtiyorlar. Bankacı Olarak Yetiştırilmek ve Görev Venlrnek Üzere Sınavla İNGİLİZCE BİLEN MÜFETTİŞ YARDIMCILARI ALINACAKTIR. Sınava katılabilmek için gereklı koşullar: • TC vatandaşı olmak • 30 yaşından büyük olmamak • En az (4) yıl sürelı öğretım yapan ve ıktısat, işletme, ış ıdaresi, maliye ve hukuk konulanyia ılgilı yüksek öğrenım diploması veren fakülte, akademi ve yüksek okullar ile bunlara denkliği Bakanlıkça onaylanmış Türkiye ve yabancı ûlkelerdekı benzeri eğıtım kurumlanndan birinı bitirmiş olmak „ • Sağlığı yennde olmak ve herhangı bir özûrü bulunmamak • Erkek adaylarda askerlik görevım yapmış olmak Sınavlar, İstanbul'da yazılı ve sözlü olarak iki aşamada gerçekleştınlecektir. Yazıh sınav 7.12.1991 Cumartesi günü, saat: 9.00da YABANCI DİLDEN VE MESLEKİ KONULARDAN yapılacaktır. Yabancı dılı ve mesleki bılgısı yeterii görûlenler daha sonra bıldınlecek bir tarihte, sozlü sınava alınacaklardır İlgilenenler, sınavla ılgili broşüru, "Teftiş Kurulu Başkanlığı, Bûyükdere Caddesi, No- 122, Özsezen İş Merkezi, Esentepe-İstanbul" adresinden ya da Merkez, Karaköy, Istanbul, Merter, Maçka, Kadıköy, Beyoğlu, Ankara, İzmır, Adana, Bursa, Kayseri Şubelenmizden sağlayabılırler. DEMIRBANK "lyı gunler diler " ARMAĞA DEM TFIFFKRIK İVent yaşamına yeni kültür, eğlence ve spor alanları kazandıracak olan DEMOKRASİ PARKI çalışmalarının başlatılması ve ilk kent TELEFERİĞİ'nin temelinin atılması dolayısıyla dûzenlenen törende sizi de aramızda görmek istiyoruz. Prof. Dr. Nurettin SÖZEN İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı 8 Ekim 1991 Salı Saat: 10.30 Demokrasi Parkı / Maçka