Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURİYET/10 DIŞ HABERLER 4 EKÎM 1991
Thatcher'a
kontes unvanı
• Dıs Haberler Servisi —
Eskı fngiltere Başbakanı
Margaret Thatcher'a
'kontes' unvanı verildi.
Muhafazakâr Parti'nin uç
kez arka arkaya seçimleri
kazanması sonucu
Ingiltere'nin en uzun sure
başbakanlık yapan parti
lideri unvanını kazanan
Thatcher, 32 yıl boyunca
temsil ettiği Finchley
bölgesinin adıyla "Finchley
Kontesi" olarak da
anılacak. Thatcher, bu yıl
başında başbakanlıktan ve
parti liderliğinden istifa
etmişti.
Gorbaçov'un
önerisi
• WASHINGTON (AA)
— SSCB Başkanı Mihail
Gorbaçov'un, ABD'ye,
nükleer denemelerin
yasaklanmasıru önermesinin
beklendiği bildirildi.
Amerikan NBC
Televizyonu'na
Moskova'dan bir demeç
veren Gorbaçov'un sözcüsü
Andrey Graçev, ABD
Başkanı George Bush'un
nükleer silahlarda büyük
çaplı indirime gidilmesi
onerisine yanıt olarak 'çok
büyük bir olasılıkla'
nükleer denemelerin
yasaklanmasıru önereceğini
söyledi.
Genscher
ABD'de
• VVASHINGTON (AA)
— ABD ve Almanya,
NATO'nun SSCB ile resmi
bağ kuraıası için çağnda
bulundular. Bu çağrı, ABD-
Almanya dostluk törenleri
için VVashington'a gelen
Almanya Dışişleri Bakanı
Hans Dietrich Genscher'in,
ABD Dışişleri Bakanı
James Baker ile
göruşmesinden sonra
yayımlanan ortak büdiride
yer aldı. Almanya'nın
birleşmesinin birinci
yüdönümu olan dün
yayımlanan ortak bildiride,
NATO-SSCB ilişkilerinin
daha da geliştirilmesi
önerildi.
Orgeneral
Güreş'e koruma
• LEFKOŞA (Cumhuriyet)
— KKTC Cumhurbaşkanı
Rauf Denktaş'ın konuğu
olarak KKTC'de bulunan
Genelkurmay Başkanı
Orgeneral Doğan Gureş,
dün gerçekleştirdiği temas
ve incelemeleri sırasında
'Karaoğlan Şehitliği'ni
ziyaret etti. Kıbns Türk
Barış Gücü'ne bağlı 39.
Tümen'in Çamlıbel'deki
karargâhını da gezen
Orgeneral Gureş'in
guvenliği sağlanırken,
KKTC'nın ıssız bir
gorunüme bürunmesi
Kıbrıshlar tarafından hoş
karşılanmadı. Bu durumun
geziye yeterince ilgi
gösterilmesine engel olduğu
ileri suruldu. Genelkurmay
Başkanı saat 18.00'de
KKTC'den aynldı.
Moskova'dan
FKÖVe onay
• MOSKOVA (AA) —
SSCB Dışişleri Bakanbğı,
Filistin Ulusal Konseyi'nin
Cezayir'de yaptığı
toplantıda benimsediği
kararlann, Ortadoğu'da
banş sağlanması için
uluslararası konferans
toplanması yolunda
harcanan çabalara yardımcı
olacak bir nitelik taşıdığmı
bildirdi.
Lspanya vîze
başlattı
• Dış Haberier Servisi —
tspanya
BaskonsolosluğVnun dün
basın organlanna
gönderdiği bildiriye göre
Türk vatandaşlarına vize
uygulaması 1 Ekim 1991
tarihinden itibaren
başlatıldı. Yeni uygulamaya
göre 12 AT ulkesinden
birinde ikamet eden Türk
vatandaşları, 30 günü
aşmayacak seyahatlerinde
vizeden muaf tutulacaklar.
YUNANCA İLE
TANIŞAUM
BJUuTda
Vunanca I Yunanca II semınerlerı
7 Ekım 1991'den itibaren
Kayırlor baslamıstır!
U A», llk Boedtye Cad Küçûk
Tunel Han 5/5 Tunel-lstanbul
Tel 149 42 86
Başkan George Bush, Haiti'deki darbecilere karşı müdahale olasılığını dışlamıyor
ABD müdahaleye hazırlanıyorABD Donanması Haiti'ye doğru yola çıkarken
Amerika Devletleri Örgütü de darbeci
generallere karşı 11 maddelik bir plan benimsedi.
Dış Haberier Servisi — Haiti
Devlet Başkanı Jean - Bertrand
Aristide'nin geçen hafta ordu
tarafından devrümesine tepkiltr
surerken ABD donanması ada-
ya doğru yola çıktı. ABD Baş-
kanı George Bush, "Herhangi
bir müdahale nivetleri olmadı-
gını, ancak Haiti'deki Ameri-
kan vatandaslannın guvenliğini
sağlamak için ellerinden geleni
yapacaklarını" behrttı. Ameri-
ka Devletleri Orgütu'nün dün
Haiti'deki darbeci generallere
karşı kabul ettiği 11 maddelik
planda müdahale olasılığı dış-
lanmıyor.
AP'nın ABD Savunma Ba-
kanlığı (Pentagon) yetkililerin-
den edindigi bilgiye göre ABD,
KlBRIS SORUNU
500 askerini, Haiti'deki Ameri-
kalıları gereğinde kurtarmak
amacıyla Kuba'nın guneydoğu-
sundaki Guantanami deniz us-
süne yolladı. Haiti'nin 320 km.
uzağındakı bu üsse helikopter-
lerin de gönderildiği haber ve-
rildi. Haiti yakınlannda bir dü-
zineye yakın ABD donanması-
na bağlı savaş gemisi bulunu-
yor.
ABD gücünün Haiti'ye doğ-
ru yola çıktığı haberleri gelirken
Başkan George Bush, "Bu ül-
kedeki darbecilere karşı güç kul-
lanımına karşı olmadığını, an-
cak oncelikle Amerikan Devlet-
leri Örgutu'mın aldıgı kararla-
nn uygalanmasından yana
oldugunu" belirtiyordu.
Amerika Devletleri örgütü'-
nun dün Haiti'deki darbecilere
karşı benimsediği 11 maddelik
plana göre General Raoul Ced-
ras, yönetimi derhal devrik dev-
let başkanı Aristide'ye bıraka-
cak, demokrasiye tekrar işlerlik
kazandınlacak. Benimsenen di-
ğer bir madde, örgüt uyesi 34
ulkenin Haiti'de darbeciler yö-
netimde kaldığı sürece bu ülkey-
le olan ekonomik, askeri ve si-
yasi ilişkilerini askıya almalan-
m öngörüyor. örgütün kararla-
nndan bir tanesine göre de se-
kiz kişilik bir heyet, General
Cedras ile göruşmeye gidecek.
Görüşmelerden devrik devlet
başkanı Aristide'nin dönmesi
yolunda bir sonuç ahnamama-
sı dunımunda, örgüt tekrar top-
lanacak. Amerika Devletleri ör-
gütü, bölgede demokrasinin
yerleştirilmesine ve korunması-
na çalışıyor.
AFP'nin haberine göre Gene-
ral Cedras'la göruşmeye giden
heyette Arjantin Dışişleri Bakan
Yardımcısı Juan Carlos Olima,
Bolivya, Kanada, Kosta Rica,
Jamaika, Trinidad ve Tobago,
Venezuela dışişleri bakanlan
Carlos Iturralde, Barbara
McDougall, Bernd Nienaus,
David Coore, Sahadeo Basden,
Armando Duran ile ABD Dışiş-
leri Bakan Yardıması Lawren-
ce Eagleburger yer ahyor.
Devnk devlet başkam Aristi-
de de Amerika Devletleri örgü-
ABD, seçim
sonrası devrede
ABD'nin Ankara Büyükelçi adayı Richard
Clark Barkley, Senato Dış îlişkiler
Komitesi'nde, Washington'un seçim ertesinde
Türkiye'yi ikna etmeye çalışacağını söyledi.
WASHINGTON (Cumhuri-
yet) — ABD'nin yeni Ankara
Büyükelçisi adayı Richard Clark
Barkley, önceki gun Senato Dış
îlişkiler Komitesi'nde yaptığı
konuşmada ABD'nin Kıbns'Ia
ilgili olarak seçim ertesine dö-
nük beklentilerini dile getirdi.
ABD büyükelçilerinin tayin-
leri Senato tarafından onaylanı-
yor. Onaylama işleminden önce
de Senato Dış Îlişkiler Komite-
si'nde düzenlenen bir oturumda
aday büyükelçi gönişlerini açık-
lıyor ve senatorlerin sorularını
yanıtüyor.
Barkley önceki gün bu kap-
samda Dış Îlişkiler Komitesi
üyelerinin sorularını yanıtladı.
Yaptığı açış konuşmasında Do-
ğu Avrupa ve SSCB'de meyda-
na gelen son gelışmelerden son-
ra Turkiye"nin bolgedeki rolü-
nün arttığını vurgulayan Bark-
ley, Turkiye ile ABD arasındaki
ilişkileri daha da geliştirmeye ça-
lışacağını, insan hakları ve Kıb-
ns konusunda da daha ileri gi-
dilmesini cesaretlendireceğini
bildirdi.
Her ikisi de Rum lobisi için-
de yer alan senatörler Sarbanes
ve Biden'in tüm soruları Kıbns
ile ilgiliydi. Biden'in bir sorusu
uzerine Barkley, Türkiye'deki se-
çimlerin Kıbns zirvesi sürecini
aksattığını söyledi ve "Türkiye
1
de ve belki başka >erierde goruş
birliği o ki, arkasında biıyuk o>
destegi ile iktidara gelen yeni bir
hükümet bu konuyu daha iyi ele
alabüir. Umudumuz o ki secim-
lerden sonra tüm taraflar eşit bir
çozume daha fazla kendilerini
verecekler" dıye konuştu.
Bush'un mesajı
ABD Başkanı George Bush,
Kıbrıs konusunda yıl sonundan
önce yuksek duzeyde bir zirve
yapılacağına inandığını bildirdi.
Başkan Bush, Rumların 1
ekımde kutladıkları "Kıbns
Cumburiyeti'nin Koruloş
Yıldönümü" dolayısıyla Rum
yönetimi lideri Yorgo Vasiliu'ya
gönderdiği mesajda, Kıbns so-
nınunun çözumu için pek çok iş
yapıldığını ve birçok konunun
gönışme menzili içine getirilmiş
oldugunu savundu.
ARİSTİDE'Yİ İSTİYORUZ- Surgundeki Haiti Devlet Başkanı Jean-Bertrand Aristide Amerika Devletleri Örgutu toplantısında
konuşurken Haitili göstericiler.dışanda onun tehinde sioganlar atıyoriardı. (Fotoğraf: AP)
tstanbul'daki törene MitsotaKis ve Samaras da katılacak
Fener Patrigpne hiiviik tören
Geçirdiği kalp krizi
sonucu ölen, Rum
Ortodokslarının dini
lideri 1. Dimitrios'un 8
ekimdeki cenaze
töreninde, dünyanın
dört bir yanından pek
çokünlükişininyanı
sıra Papa 2. Paul'ün de
yer alması bekleniyor.
Patriğin ölümü,
Yunanistan'da büyük
üzüntü yarattı. Dün
sabahtan itibaren >
cenaze marşları çalan
radyo ve
televizyonların birinci
haberi patriğin
ölümüydü.
Haber Merkezi — Geçirdiği
kalp rahatsızlığından önceki ak-
şam ölen Rum Ortodokslarının
dini lideri Fener Rum Patriği 1.
Dimitrios (77) önümuzdeki salı
gunü duzenlenecek görkemli bir
cenaze töreniyle Balıklı Meryem
Ana Kilisesi'nde toprağa verile-
cek. Patrik Dimitrios'un cena-
ze torenine Yunanistan Cum-
hurbaşkanı Konstantin Kara-
manlis'i temsilen Başbakan
Konstantin Mitsotakis ve Dışiş-
leri Bakanı Andonis Samaras'-
ın katılacaklan açıklandı. Cena-
ze torenine dunyanm dört bir
yanından pek çok ünlü kişinin
yanı sıra Papa Ikinci Jean Pa-
ul'un de katılması bekleniyor.
Patrik Dimitrios, Imroz Met-
ropolitiyken kendisinden once-
ki Patrik Athenagoras'ın ölumü
uzerine 1972 yılının temmuz
ayında, patrikhanenin Sen Si-
nod Meclisi tarafından bu göre-
ve seçilmişti.
77 yaşında ölen Dimitrios, salı gunü Balıklı Meryem Ana Kilisesi'nde toprağa verilecek.
retçilere açık olacak ve her sa-
bah ayin duzenlenecek.
Atina'da yas
Stelyo Berberakis'in Atina'-
dan bildirdiğine göre Patrik Di-
mitrios'un ölumu Yunanistan'-
da derin üzüntu yarattı. Dimit-
rios'un ölumü haberini gazete-
ler manşetten verdiler. Dün sa-
bahtan itibaren radyo ve televiz-
yon haberlerının ilk sırasında
verilen patriğin ölümu, başkent
Atına'da bir yas havası estirdi.
Yunan radyo ve TV'Ierinde su-
rekli cenaze marşları çalındı.
Dimitrios'un ölumunden son-
ra yerine gelecek patriğin salı
günkü cenaze töreninin ardın-
dan toplanacak Sen Sinod Mec-
300 milyon Ortodoks'un dini lideri
Patrik Dimitrios, hafta basın-
da, patnkhanedekı çalışma oda-
sında bir kalp krizi geçırerek
Amiral Bıistol Hastanesi'ne : ;—~r :
kaldırüm,Ş
ve yoğun bak.ma PORTRE / PATRİK 1. DİMİTRİOS
alınmıştı.
Patrik Dimitrios'un ilaçlanan
cenazesi dün sabah Amiral Bris-
tol Hastanesı'nden alınarak Fe-
ner Rum Patrikhanesi'ne getiril-
di. Kilisenin çanlan çahnırken
katafalka konulan tabutun uze-
rine patrikhaneye ait birer taç,
onoforya (sırma işlı atkı) ve pe-
teriça (liderliği temsil eden asa)
ile Meryem Ana resmi yerleşti-
rildi. Daha sonra 15 metropo-
litten oluşan Sen Sinod M?clisi
'Trisagio' adı verilen cenaze du-
asını okudu.
Cenaze töreninin yapılacağı
salı gunüne kadar 1. Dimitrios'-
un cenazesi patnkhanede ziya-
lisi tarafından belirlenmesi bek-
leniyor. Cenaze torenine yeni
patriğin seçimine kadar patrik
gorevini Sen Sinod'u oluşturan
üyelerin en yaşlısmın ustlenme-
si ongorülüyor. Bu durumda
Kadıköy Metropoliti Vartholo-
meos'un geçici olarak paıriklik
gorevini yürütmesi_ gerekiyor.
Cenaze töreninden sonra Sen Si-
nod Meclisi toplanacak ve yeni
patrik için Sen Sinod üyeleri
arasından adaylan belirleyecek.
Çünkü Sen Sinod üyesi ohna-
yanlar patrikliğe aday gösterile-
miyor. Bu aday listesi daha son-
ra Vilayet'e gönderilecek. Vila-
yet, onaylamadığı adayların
üzerini çizecek ve Sen Sinod'a
geri gönderecek. Listede akla-
nan adaylar için Sen Sinod üye-
leri arasında gizli oylama yapı-
lacak ve en çok oyu alan aday,
patrik seçilecek. Yunan gazete-
lerinde çıkan haberlere göre pat-
riğin cenaze torenine Kuzey ve
Güney Amerika Ortodoks Kili-
seleri Başpiskoposu Yakovos da
katılmak istiyor. Ancak Yako-
vos'un lstanbul'a gelişi kesinlik
kazanmadı. Bu arada Yako-
vos 'un patrikliğe adaylığım ko-
yacağı haberleri de çıktı. Ancak
bu haberler de Yakovos'un Sen
Sinod üyesi olmadığına dikkat
çekilerek yalanlandı. Yakovos
'60'lı yıllann sonuna kadar tm-
roz Metropoliti idi. Ancak Türk
makamlarıyla arasında sürtüş-
me çıkınca vatandaşlıktan çıka-
nlan Yakovos Amerika'ya git-
miş, yıllar sonra da Cumhurbaş-
kanı Tnrgut Özal'la başbakan-
lığı döneminde yakın dost ol-
muştu. Yakovos Turk vatan-
daşlığma yeniden alınmıştı.
Ankara'da Dışişleri Bakanlı-
ğı, Patrik Dimitrios'un ölümü-
nün uzüntüyle karşılandığını
bildirdi. Dışişleri Bakanlığı'-
ndan yapılan yazılı açıklamada
şöyle denildı:
"Fener Rum Ortodoks Patri-
ği Dimitrios'un geçirdiği bir
kalp krizi nedeniyle >ogun ba-
kım altında tutulduğu bastane-
de 2 Ekim 1991 Çarşamba ge-
cesi tstanbul'da vefat ettiği
uzüntüyle oğrenilmiştir. Dimit-
rios, 1972 >ılında. bu hususta
belirlenmiş yonteme uygun ola-
rak Fener Patrikhanesi'ne bağ-
lı metropolitler tarafından Pat-
rik seçilmişti."
Asıl adı Dimitrios Papadopulos olan
Patrik Dimitrios 1972'den bu yana Fener
Rum Ortodoks Patriği gorevini
yürütüyordu. 1914'te Istanbul'da doğan
Dimitrios, 1942 yılında papaz olduktan
sonra Tahran'da dört yıl süreyle görev
yaptı ve eskı Yunan tarıhı okuttu. Bu
görevınden sonra Imroz Kilisesi'nin
metropolitliği görevini üstlendi. 1972'de
olen Patrik Athenagoras'tan sonra
Kutsal Sinod'un aday adayları listesinde
yer alan Dimitrios'un adaylığı Türk
makamlarınca onaylandı. Böylece
Dimitrios patrik seçildi. O dönemde
adaylar arasında en guçlusu olarak
gösterilen Sen Sinod'un bugünkü genel
sekreteri Metropolit Meliton ise patriklik
görevi için uygun görulmemişti.
Meliton'un, Dimitrios'un ölumunden
sonra hazırlanacak adaylar listesinde yer
alması olasılığı da fazla.
Tüm dunya Ortodoks kiliselerinin ruhani
lideri olarak kabul edilen Fener Rum
Patriği aynı zamanda 300 milyon
Ortodoksun da dini lideri. Gençliğinde
spora çok meraklı olan Patrik Dimitrios
bir ara Peraspor futbol takımında
kalecilik yapmıştı.
Dunya Ortodoks kiliselerinde olduğu
kadar Katolik, Anglikan ve Protestan
kiliselerinin başkanları tarafından da
"alçakgonulluluğü" ile tanınan Patrik,
1987 yılında Ortodoks kiliselerini ziyaret
etmek ve kiliseler arasında birliği
sağlamak amacıyla dunya turuna
çıkmıştı. Patriğin bu dunya tum 400
yıldan bu yana ilk kez yapıhyordu.
Dimitrios, patriklik görevi sırasında
Patrikhane'nin 1940 yılında yanan ana
binasının onarılması çalışmalarını
yürütmüş ve onanlan bina iki yıl önce
görkemli bir törenle açılmıştı.
~ABD
tü toplantısma katılmak üzere
Washington'da bulunuyor.
Kendisine ABD'de geçici mülte-
ci statüsu tanınan Aristide,
General Cedras'ı "iktidar
çügınlığına" düşmekle suçladı.
Darbeci General Raoul Ced-
ras ise önceki gece başkent Port-
au-prince'de yaptığı açıklama-
da Aristide'yi devirme karan
alamn kendisi olmadığını, aksi-
ne kendisinin onu linç etmek is-
teyen askerlerin elinden kurtar-
dığını ileri sürdü. General Ced-
ras'a göre Aristide'yi "gücünü
kötiiye kullandıgı" gerekçesiy-
le askerler devirdiler.
Genel grev çağnsı
"7 Ocak Nöbetçileri
Komitesi" isimli muhalif bir ör-
güt, dün devrik devlet başkanı
Jean-Bertrand Arıstide'in dönü-
şune kadar sınırsız grev çağnsın-
da bulundu. Bu arada ordu yet-
kıhleri halka "işlerine dönme"
çağnsı yapıyor. Haiti'de halkın
yavaş yavaş sokağa çıkmaya baş-
ladığı ve pek çok alışveriş mer-
kezinin kapalı olduğu bildirili-
yor.
The New York
Times'ın yorumu
The New York Times gazete-
sinin önceki günkü sayısında,
Haiti'deki darbeye tum Ameri-
ka kıtası yönetiminin karşı çık-
tığı hatırlatıldı. Haberde "Baa
Haitili askeri yetkililer farkında
olmayabilir, ancak, Amerika la-
tasında diktatöriük günleri ar-
dk kesinlikk sona ermiştir" gö-
ruşune yer veriliyor.
SSCB kınadı
Sovyetler Birliği Dışişleri Ba-
kanlığı'ndan dün yapılan açık-
lamada, Haiti'deki darbe ola-
yından "büyük endişe" duyul-
duğu ve "anayasal düzene en kı-
sa zamanda dönfilmesi" isteği
dile getirildi. Darbenin "Yasadı-
şı ve insani olmayan hareketle-
re karşı uluslararası alanda karşı
çıkılmasının" onemine işaret et-
tiği belirtilen açıklamada, "Ha-
iti'deki yasadışı hareketi Haiti-
lilerin çogunlugu tarafından
desteklenen demokratikleşme
gnrednio ihlalini kınıyornı"
dendi.
Gates'in adaylığı
OA'yı karıştırdı
ABD Başkanı George Bush'un, CIA başkan adayı
Robert Gates ile ilgili Senato Istihbarat Komitesi'nde
yapılan oturumlar, bazı CIA belgelerinin gizliliğini
ortadan kaldırmaya başladı.
UFUK GÜLDEMİR
WASHINGTO> — ABD
Başkanı George Bush'un CIA
Başkanlığı'na aday gösterdiği
Robert Gates'in Senato Istihba-
rat Komıtesi'nin onay oturum-
lanndaki tartışmalar nedeniy-
le CIA, bazı belgelerin gizliü-
ğini kaldırmaya başladı.
ABD'de üst düzey tayinlerin
Senato'nun ilgili komitesince
onaylanması gerekiyor. Bu iş-
lem sırasında da senatörler,
adayları saatlerce sıkıştırabili-
yor, aleyhte tanık varsa komi-
teye davet edip dinliyor. Gates
de bu süreçten geçerken "Ülke
istibbarat değeriendinnelerini
siyasi goruşleri doğrultusnnda
çarpıtmakla suçlandı." Gates
suçsuzluğunu, iddia sahipleri
de suçlu oldugunu kanıtlamak
için Senato'ya belge yağdırma-
ya başladı. Aralannda Ortado-
ğu ile ilgili CIA değerlendirme-
leri de olan bu belgelerin bir
bölümünü önceki gün resmen
kamuoyuna açıkladı.
Bu belgelerin içinde en
önemlisini CIA eski Ortadoğu
Baş Uzmam Graham Fuller'in,
Tahran'ın gözü korksun diye
Libya ve Suriye"ye \
f
urulmasmı
önerdiği bir değerlendirme
oluşturuyor. Belge 17 mayıs
1985 tarihini taşıyor.
Fuller, değerlendirmesine
ABD ve SSCB'nin îran ılzerin-
de etkili olmak konusunda dö-
nüm noktasına geldiğini vurgu-
layarak giriyor. Humeyni'nin
ölmek uzere oldugunu, yakın-
da tran'da koltuk kavgasımn
başlayacağıru, ABD'nin bu sü-
reci etkileyebilecek hiçbir ma-
nivelası olmadığını, buna kar-
şılık SSCB'nin elinde birçok
kart bulunduğunu ifade ediyor.
ABD'nin îran'a dönuk iki temel
politikası oldugunu beürtiyor:
1) Eğer Iran, ABD menfaat-
lerine terorizmle darbe vunır-
sa buna askeri güçle mukabele
edilecek.
2) îran'a her türlü silah satı-
şmm engellenmesine çalışıla-
cak.
Fuller, bu iki maddenin altı-
m çizdikten sonra bunların yan-
hş politikalar oldugunu tartışı-
yor ve "Eğer ABD, Îran'a vu-
rursa Tahran'daki radikal giiç-
ler bundan hosnut bile
kalabilir" diyor. Fuller, Îran'a
açılmak için yaratıa politikalar
gereğine işaret ettikten sonra
bazı öneriîerde bulunuyor:
1) Tahran'a diz çöktürmek
için Irak ile işbirliği arttırılabi-
lir. ÖTneğin Harg adasına ve ki-
lit tran ekonomik tesislerine et-
kili bir sekilde vurması teşvik
edilebilir.
2) Iran'da böyle kritik bir dö-
nemde, Batı etkisi yaşamsal
önem taşıyacaktır. Bu yüzden
Avrupab müttefiklerimize, Isra-
il, Türkiye, Pakistan, Çin, Ja-
ponya, Brezilya ve Arjantin'e
Iran uzerindeki etkilerini arttır-
malarıru söyleyebiliriz. Iran'ın
silah dahil tüm ihtiyaçlan uze-
rindeki kısıtlamalan kaldırabi-
liriz. Batıhlar ve dostlanmız
Îran'a en iyi silah kapısından gi-
rer.
3) Îran'a doğrudan bir ABD
saldınsı onu Sovyetler'in kuca-
ğına iter. Ancak eğer Suriye ve
Libya gibi muttefiklerine vu-
rursak bu, Iran uzerinde uyancı
etki yapar ve bu ülkelerin îran'a
desteği zayıflar.
4) franlı ılımlılara ve oportü-
nistlere şu mesajı göndermeli-
yiz: Amerika, Iran Islam reji-
mini yıkmak peşinde değildir.
Iran'ın çökmesini de arzulama-
maktadır.
Darbe girişimi
76Iraldı
idam
edildiDış Haberler Servisi —
Irak'ta, Saddam Hiiseyin yöne-
timini devirmeye çalışan 76 mu-
halifîn idam edildiği ileri sürül-
dü. Iran haber ajansı ÎRNA
1
mn, muhalif "Devrimci Irak"
radyosuna dayandırdığı habere
göre idam edilenler arasında
Irak eski Başbakanı Sadun
Hammadi de bulunuyor.
İRNA'nın haberinde, "Dar-
be glrişiminin başansızlıkla so-
nuçlanmasından sonra orduda
korku ve isyanın bikim
olduğu" belirtildi. CNN'de ya-
yımlanan haberde de idamlar-
İa ilgili bilginin Irak askeri kay-
naklanndan elde edildiği, an-
cak herhangi bir tarihten söz
edilmediği kaydedildi.
BM Güvenlik Konseyi, geçen
ağusfos ayında Irak'a karşı alı-
nan ambargo karannın gıda ve
ilaç maddeleri dışında sürdü-
rülmesini kararlaştırdı. Önceki
gün alınan bu kararda, ambar-
gonun Saddam Hiiseyin ikti-
darda kaldığı surece uygulana-
cağı da belirtildi.