Katalog

CUMHURÎYET/10 EKONOMİ 31 EKtM 1991 DÖVİZ KURLARI Dovtan ûrtsı 1 ABDDdan 1 Alman Marto 1 AvustraVya Dobn 1 Avusturya Ş*nı 1 Bdçta Frangı 1 Darimarta Kronu 1 Rn Marttası 1 Fransız Franaı 1 Hobnda Ftormı 1ispanyol Pezetas 1 isveç Kronu 1 Isviçre Frangı 100 itriyan U e t i 1 JaponYjni 1 Kanada Doteı 1 Norvaç Kronu 1 Sfcrlin 1 S.Aratnstan Rryali Oâviz Alış 4924 13 2925.81 3862.49 416.17 142.24 755.12 120159 857 04 2598 35 46.55 80334 333885 391.35 37 60 438715 746 93 8538 45 1313 00 Dovız Satış 4934.00 2931.67 3870.23 417.00 142.52 756.63 1204 00 858 76 2603.56 46.64 604 95 3345.54 392.13 37 68 4395 94 748 43 8555 56 1315 63 Efektrt Alış 4919.21 2922.88 3804.55 415.75 140.82 747.57 1189.57 85618 2595.75 45.62 795.31 3335.51 387 44 37 04 4321 34 739 46 8529 91 1293 31 Efekuf Satış 4948 80 2940 47 3881.84 418.25 142.95 758 90 1207 61 861 34 2611 37 46 78 807 36 3355 58 393 31 37 79 4409 13 750 68 858123 1319 58 31 Ed. çnmunm 1911 S 1 6829 Alman Markı $ 1 2748 Avust Dotan J 11 8321 Avus Şılını $ 34 6189 Be $ 6 5210 Dan Frangı Kronu $ 4 0960 Rn Markjcası $ 5 7454 Frar $18950 Hol $ 105 79 Isp Frangı Flonnı Pezetası $ 6 1295 İsveç Kronu $ 1 4747 Isv $ 1258 25 Itai Frangı Lıretı $ 130 95 Japon Yeni $ 1 1223 Kanada Dol $ 6 5924 Norvsç Kr £ 1 7340 ABO Dolan $ 3 7502 Suudı Rıyalı SERBEST PİYASADA DÛN DÖVİZ-ALTM ABODokn Alman Markı Isviçre Frangı Hollanda Rorinı Ingib Sterlinı Fransız Frang 100 İ.Lıret BORSA | EapiMSi | M M Alış 4960 2940 3350 2600 8540 858 390 Satış 4970 2950 3360 2610 8649 865 395 S Arabtstan Rıyalı Avustuıya Şılını Cumhuriyet Resat 24 ayar kûlçe 22 ayar bıleak 900 ayar fttti Hacni: S3.572.UM75 şİM* Mktarc 15.2S2.5S3 * tWt*R 2790 57 «frrttt mtdmar» ttn: 2778 56 Adana Çm ,Aı M-iCta.fi Myonçiranıo A U TlfcsHPM) Itta* AHmnnto Hm Atarico HoMng Aftadohj Cam Afçelit AstSsn AsbnÇm Aygu •MT Bolu ÇimentD Mn Ç«sn» Mtnyuns Otkhılat Çimsa OnaiCn mrlmgl Hbs Oodsn Doguan Mktas OınnOfeM Edlptpt» Ege Endûstn EgeSûbrt I Î H I SgntalM) fafcı *•*<*• E » $ I D Ç Esbank Famş AKmmyuın Fransbm* Gtnt* Good-Yor •MkMlÜ NnM. H»fcUş İMatF Knfaım Imam 1 MotOf Psffln bmrOÇ tocam Kjransan K» lalaMk H t M j ı KoıtSKia Kepez EH«O* Kt( HlMM KnçYHmm Konya Ctmnto Konjma Tar «ffgl__ LüteKadft M U M TI*M MMtfn Çjmcnto Maret M M I S M. tW MmMI M.SanM(BU) MjHj NMbank NtrHnMng NetTurcm M|ril (llMBto Olaıi TefcsU rjmgksa Otosan P W M (tfl) PKProfto Prttam PnrStit Pnr EnBgre Eı PnıSıı PnrUn nm PMnlMM PolyteıMBÛ) Rafiafc Sabah Yayincıhk ' San&al Hottmg Svtafoa setai Sûnmez Ffefflenl taEtttat Tlm S«or1a TOıstank Tetetoank Triıtıt Tezsan T G v M b B T is 8ank(A) Tjj B. |D*2SDL1 T Î 8 (MUSCa TlsBanklC) T n Kutsan TKB Tttap n r k *tt- Toprak Ka$rt TSşTSm T«ir • f|§| TD Döküm Tunca Tekstıl xtfm mT TuDorj Tiilüntank Ûny* OnvntDfBÛl Işıfc SırMft Vakıl Yatmm Oıt Vestd «M F. •ka.lMl Yasas Y»ı Kredı Yunsa ÖnctMse- ans kapan TAHVİL ! X D X I i " 281S» 251»» 2SKK12T »0000 M H I 13500 1«M MM 3200 t i M 5200 1100 12000 240C 6000 26500 1450 2300 H M 4500 2950 4450 3900 950 17500 İ M 1S00 800 7100 6400 18250 imt 4150 SMM 1250 575 •23 I1H H M 3200 2750 8000 3050 1600 4950 um7M 1KS» 1250 1300 14250 2000 550 7300 2200 3300 rm4650 4200 1129* 18500 31000 M M 1350 11M nm4000 M l 8000 2500 1451 3MS 2550 400 H M 4 » 800 1100 6300 ımm1200 1500 6300 M t 2400 925 2700 575 900 1900 2000 4MS 1150 925 1100 1300 7SM 31M 4200 8500 İ t M 3000 1350 3250 I7M 3600 1300 jtm 135000 275 600 1400 1100 1200 1 ! M 7500 2000 1HI 6900 6900 3MI •M 1800 4450 4500 BS 1650 1950 24M 1450 1600 1150 Bugûnku «n düsuk 330000 SMM 13250 1MI I7M 3150 1S1M 5100 10S0 11500 2400 6000 26000 1400 MM 2250 21» m t 2000 4400 3800 950 M M 775 6800 18250 « S » SMM 1100 525 175 M M I M M 3200 2750 8000 3000 1500 4900 zm7M I M M 1200 1300 14000 2000 525 7100 2100 3000 21M 4100 1USİ 18250 29500 ns»1250 11M 71M M* 7600 2250 14M I7M 2550 400 29MG 4 S 800 1050 T 7 M 1050 1200 6100 M l 2250 900 525 900 1950 M M 925 1050 1250 75M O M 4050 8300 S4M 3000 1350 M M 3200 1300 7 M 1 275 575 1350 1200 1MM 1SM VTH 2000 11M 6600 H M tzs 4350 4400 125 1650 1800 Z1M 1400 1550 1100 Bugunky en yAsek 360000 MMI 13250 » M M M 320C 1 « M 5300 1100 11750 2500 6000 26500 1400 2300 22M M M 2050 4400 3950 950 ZM* 800 7100 18500 1t7M MMO 1250 575 175 U M I H M 3260 2750 8000 300C 1560 5000 2SM M i 1SSM 1250 1400 14500 2000 560 7300 2200 3100 22M 4150 117M 18250 31000 *m1300 1300 nm •75 8100 2400 1W0 1750 2550 425 znm4M 825 1100 7 7 M * 1050 1250 6300 KS 2350 925 575 925 1950 42M 950 1100 1300 M M JM* 4100 8300 S4St 3150 1350 M M 3200 1350 73M 300 600 1400 1200 11SM MSt 2050 1ZM 6700 31 S* «75 4350 4450 «75 1650 1900 25M 1450 1650 1150 $taa Maoi (Biı TL): iiztefM saya: 3 m h mJEM SB.5T Eı I * * K.M »364 »577 Bugûmü kapams 345000 IIMİ 13250 11M MM 3150 irrn 5200 1100 11750 2400 6000 26500 1400 2300 22M M M 2050 4400 3850 950 ZSM 800 6900 18250 I M M SMM 1250 575 •73 3SM 1tlM 3200 2750 8000 3000 1550 4900 2SM m1SM 1250 1300 14250 2000 525 7100 2150 3050 Z1M 4150 115M 18250 30000 12M 1300 125i 7M» m8000 2250 1CM >7M 2550 400 27Mt 4M 800 1050 77M« 1050 1200 6300 t » 2350 900 525 900 1950 41M 925 1100 1300 MM N M 4100 8300 S4M 3000 1350 MM 3200 1300 73M 275 600 1350 1200 115» 1(58 2000 12M 6600 M M (75 4350 4400 175 1650 1900 I 5 M 1450 1600 1100 gûmûş •M 2207 M 2195 52 Iştem mktan 40068 S191S 16200 1SMI 115M 24300 44u 47040 10*00 348020 52800 2000 14100 541860 1MS 199045 247M 47M 282740 600 900350 43va 6000 273SÎ4 23350 72749 93450 MtJIS 154M 11000 197X H M 22M7 45M 1380630 500 2500 7100 1800 17110 SM 1475M I M M 2500 11500 35200 1500 142600 217X 44683 38175 17SM 24818 145751 65082 17570 M M 7 * 128075 iMta 42M M t M 1114650 83100 41*M M M B 6200 195950 7 H M 4İ2T5 16000 23400 M5 800 5250 44600 H M * 61992 424450 118090 8000 3525 1274M* 375 65550 14000 163700 Mim İ t M 3500 1500 2280 4000 5300 •7MC 500 106789 420» 700520 108280 30480 4000 2247) I M M 34673 4S7M 34911 1K44M 4175» 5000 900 11700 M M * 3500 33290 37*5» 24581 406886 535O0 12.S43.953 Ml M ™M i ıso7196 YATIRIM FONLARI tsVgMnvi lşlrjSnrn-2 tşlfitnm-3 B Yjtnnıi Mrta-1 «rt»J İMrtov3 mrtaM ndnv5 lfeaitt-2 kAsat Afefcm Fon Sanrt Hatnm-2 6 r a Q YNnnv3 Gratf \Wınv4 Gmfi>Mnn>.5 Este* R» 1 Esiunk Fon 2 EstarmFw3 YKEttmF YKBSektVF YKBHsseF YKBKamıF YKBLUF YKBKamaF YKBMrcF YKBKanUF YKBAttlf vafcrt FOK-1 9549? 95747 a 26 «5363 «042 017 2S047 2S110 0.25 20355 27010 0.26 17537 17595 0.32 71456 71388 tt19 a a 6G.739 a-9 31361 31421 a<9 24546 21609 122 10S48 10663 0.-4 61421 61594 İ28 50241 SO3S2 128 23323 23390 128 24168 24236 C28 13120 ÜVC3 1 '8 75351 755» H2S 28M3 2BJ22 127 18.1U «.157 122 12Ü07 -2J)42 129 Î500 9İ26 127 7SK4 7&OC 128 25383 25*54 128 1752S 1758- 030 66323 66.48' 124 52863 53J23 126 59591 50600 002 »G30 52755 124 «044 «165 126 51 S ! 51503 124 21353 21362 0 M 17053 17115 030 «473 16370 -063 53D65 53199 125 \MalFov2 1MM3 134968 a23 VUot RıvO M688 24 752 126 &O89 15.119 120 •M * E1S S3S 7702 \MgfOuiya VüafFav6 Alış 1300 416 381 000 400 000 57 450 51950 702 30EKİM Satış 1315 420 387.000 »20.000 57 650 57.000 730 1991 S«aK 313316 3120 75 En çokste yapöniiy 350000 *ZM* 13250 Z1M I7M 3150 1*1M 5200 1050 11750 2450 6000 26500 1400 UM 2300 » M M M 2050 4400 3850 Z M 950 ZSM 800 6900 18250 I M M SMM 1250 525 175 3SM K1M 3200 2750 8000 3000 1550 4950 ZMt 7M 15SM 1250 1350 14250 2000 525 7300 2150 3000 Z1M 4100 115M 18250 30500 U M 1300 1ZM 7M* •75 8000 2300 15M 97M 2550 400 H M * 800 1100 7 7 M 1050 1250 6300 M* 2300 900 550 900 1950 41M 925 1100 1300 7M* na4050 8300 S4M 3000 1350 M M 3200 1300 72M 275 600 1400 1200 11M* İ M §7M 2050 1ZM 6600 3O50 (75 4350 4400 •M 1650 1850 ZSM 1450 1600 VOO 30EKİM TM I IMT 7702 7in 651 pnltfı nstak Man Foı Dıstanklky9Z ftştank Peırt» TÜKnFoo-l MkaFdn-1 HBaFbn-2 Rnans Fon-i FtansFoı-: RunsFaM FfHKF»-! Ztafaı-1 Zn*R»2 Zjaat Bssat Fon HatFon-1 HatRgn-2 PamâFofi PamiHss EırtakFov EmUForh2 ImpaFon ImpoRr 2 Tötan.Fon SüimRn DtnzFon EgtFtm Katoumia Dnnr Fon Tms Fon OnafcFon 1 Tittanfon NRFon EtFon rj M M k K »TU 5000.900 9 MMO mogo A^Kiıklı ort fiy 346923 M7V7 13250 M7V m*3158 M İ M 5212 1073 11746 2447 6000 26400 1400 2291 Z1M H7S 2049 4400 3865 950 2SJ2 796 6946 18258 1*421 SSM7 1209 536 •75 34*7 1MM 3202 2750 8000 3000 1533 4955 ZSM 75* 15141 1230 1356 14227 2000 526 7246 2157 3012 2151 4107 1147* 18250 30433 na1292 1232 74S7 M* 7861 2341 1511 I 7 M 2550 402 2M4S 441 804 1097 7 7 M 1050 1225 6245 M7 2307 900 550 901 1950 4M( 936 1076 1292 77M m4066 8300 S4M 3043 1350 •713 3200 1300 7Z12 275 598 1379 1200 11113 1M7 2028 117* 6617 MS5 M7 4350 4415 «4* 1650 1840 2434 1444 1600 1101 1991 İ0B PIU 43C00O S132760 561S3 M) EKİM 1991 Hı lıpı 21 « 5 22055 1SS36 15571 «023 «125 64486 64554 «427 18.479 52510 51056 M790 um « 3 0 6 191826 22*6 2307 24136 » 2 2 0 24576 24747 15635 15&75 «302 16J49 27534 27569 20677 21720 22JW 22İM9 21187 21232 26*53 27.025 20682 21738 21181 28.257 «635 «672 24127 24204 « 4 » 18530 22.164 22 230 15424 15472 1932 t9.420 21782 20326 23Ü81 23.063 «603 18547 19387 19443 «722 18.722 19J27 19J86 «193 «234 1 5 » 15339 «163 16209 15533 15579 mm 173 122 122 126 128 128 1Z7 127 122 129 129 126 129 0.13 021 020 122 127 127 127 120 132 127 030 031 125 121 123 124 124 01» 031 125 125 128 130 Sıgır vebası yayıhyor Etürününe veba zammı Ekonomi Servisi — Sığır vebası salgını nedeniyle ortaya çıkan canlı hayvan sıkmtısı, et ve et ürünleri üreten büyük firmaları da harekete geçirdi. Salgının kendi kombinalanna yansımadığını ve Türkiye genelinde olay kontrol altına alınana kadar yetecek miktarda et stoklan olduğunu vurgulayan fırma yetkilileri, fiyat artışlannı da içeren çeşitli onlemleri almakta gecikmedDer. En büyük üreticilerden Pınar Et, ürünlerine geçen hafta sonundan itibaren yüzde 4-5 oranında zam yaparken Maret de her ay uyguladığı yüzde 3-4'lük fiyat artışlannı bu ay başında yuzde 6'ya yükseltme kararı aldı. Geçen cuma gününden itibaren ürünlerinde fiyat artışı uyguladıklannı belirten Pınar Et Genel Mudiirü Ayhan Bengutaş. salgın nedeniyle önümuzdeki günlerde yeni bir zam ' yapmayı planlamadıklarını söyledi. Et ihtiyaçlannın tamamını yine kendilerine ait olan Çamlı Besicilik'ten karşıladıklarını ve şu anda ellerinde 2 ay rahatlıkla yetecek miktarda canlı hayvan bulunduğunu belirten Bengutaş, "Ancak fiyat artışı konusunda kesin bir şey sövleyemem. Eğer piyasadaki girdiler artarsa tabii ki bizim de fiyatlanmu artacakür" dedi. Maret ürünlerinde ise 4 kasımdan geçerli olacağı bildirilen fiyat artışlarıyla sucuğun kilosu 48 bin liraya, salamın kilosu 43 bin liraya, sosisin kilosu da 44 bin liraya ulaşacak. Maret Genel Miidttr Yardırocısı Ömer Bozer, şu an bir et sıkmtısı olmadığını ancak salgının 15-20 gün içerisinde kontrol altına alınamaması halinde kendilerinin de zor durumda kalacaklannı belirterek "Eğer bu salgın ortaya çıkmasaydı kasım ayı için düşündUğümuz zam oranı yüzde 3-4 dolaylannds kalacaklı. Aslmda biz piyasadaki ani hareketleri oldugu gibi urüne yansıtmak istemiyonız. tstanbul'da ortaya çıkacak olan açık, donuk etle kapatılmaya çalışılacaktır. Ancak Maret için böyle bir durum söz konusu olmadığı için yüzde 6 civarındaki bu zammı yapmak zorunda kaldık" dedi. Diğer et ureticisi Fırmalann da kasım ayına yeni zamlı fiyatlarla girecekleri belirtiliyor. Et urünleri üretiminin merkezi durumundaki Kayseri'de de pastırma ve sucuk fiyatlanna değişik oranlarda zamlar yapıldı. Yapılan zamlardan sonra daha önce perakende kilosu 48 bin liradan satılan pastırma 52 bin, 35 bin liradan satılan sucuk da 38 bin liraya yükseldi. Canh hayvana karântinaEkonomi Servisi — İran'dan Türkiye'ye sıçradığı belirlenen ve yayılmakta olan sığır vebası salgmının, üretim bölgelerinde yoğun karantina önlemleriyle önü alınmaya çalışılıyor. Güneydoğu'da 10 bin, Akdeniz, Ege ve İç Anadolu'da da bine yakın bıiyükbaş hay\anın itlaf edildiği ve Diyarbakır, Şanlıurfa, Konya, fzmir, Adana, Antalya, İçel, Hatay, Gaziantep gibi illerde toplam 900 bin civarında hayyanın aşılanmakta olduğu bildirildi. Üretim bölgelerinin büyük bölümünde, ikinci bir emre kadar hayvan giriş-çıkışı ile satışı ve kesimi yasaklandı, hayvan pazarlan kapatıldı. Diyarbakır Cumhuriyet Biirosu'nun haberine göre Güneydoğu Anadolu'nun 13 ilinde bugüne kadar 1 milyon 200 bini aşkın hayvan aşılanırken, veba hastalığı gorülen 10 bin hay\an itlaf edildi. Tarım il müdürlukleri kanalıyla yürütülen koruyucu aşı ve itlaf çalışmalarınm salgının yayılmasını önleyemediği bildirilirken, ozellikle Şanlıurfa ve Diyarbakır'daki hayvan tüccarlan ve kasaplar, satışların yasaklanması nedeniyle iflasın eşiğine geldiklerini söylediler. Antalya Cumhuriyet Biirosu'nun haberinde ise Antalya Valisi Saffet Ankan Bedük'ün açıklamasına yer verilerek Antalya ve çevresinde menşe belgesiz ve sağlık raporu olmayan hayvanlann nakliyle, tüm kombinalarda kesiminin yasaklandığı bildirildi. Vali Bedük, Gazipaşa ilçesinde vebaya rastlandığı ve aşılamaya başlandığmı bildirdi. Hastaüğın Güneydoğu illerinde yayıldığını söyleyen Konya Tarım tl Müdurü Yümaz Gündoğdu, 150 bin hayvanın aşılanıp 15 tanesinin itlaf edildiğini açıkladı. Adana Valisi Recep Birsin Özen uç ilçede 19 besi hayvanının telef olduğunu ve bugüne kadar 70 bin sığırın aşılandığını söyledi. İzmir'de de 35 bin hayvanın aşılanıp 200 bininin daha aşılanacağı kaydedilirken, Izmir Kasaplar Odası Başkanı Ayd'ın Mestanlı itlaf edilen 90 dolayındaki hayvanın sayısının artabileceğini bildirdi. Et ve Balık Kurumu Genel Müdüru Recep Mızrak ise veba salgınının kendilerini etkilemediğini ve satışların artarak devam ettiğini söyledi. Ank. Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dahiliye Bolumu Başkanı Prof. Dr. Hikmet Ünsuren, İran'dan ithal edilen sığırlardan geçen veba hastalığının, Türk ekonomisine büyük bir risk olduğunu söyledi. Prof. Ünsuren, "Bu hastalık gittiği yerde hayvan ırkını bırakmaz. Aşılama yapmak, hayvan hareketlerini durdurmak gereklidir" dedi. /Türkiye'nin tüm üretim bölgelerinde canlı hayvan giriş çıkışı ve satışı ikinci bir emre kadar yasaklanırken vebaya yakalanan binlerce hayvanın itlafı sürüyor. Pınar, Maret gibi büyük firmalar da yaşanan et sıkmtısı nedeniyle fiyatlanna yüzde 4 ile yüzde 6 arasında zam yaptılar. Seçim sonrasında Türk-ABD ilişkileri Ekonomik iliski masadaTürk-Amerikan İş Konseyi toplantısı için New York'a gelen Başbakan Yardımcısı Ekrem Pakdemirli, "Hükümet değişikliğinin genel politikaya bir değişiklik getirmeyeceğini anlatacağız" dedi. NEW YORK (Cumhnriyet) — Türk-Amerikan İş Konseyi Toplantısı, dün akşam verilen bir resepsiyonla New York'ta başladı. Türk-Amerikan İş Konseyi Toplantısı'na katılmak üzere, New York'a gelen Devlet Baka- nı ve Başbakan Yardımcısı Ek- rem Pakdemirli, yaptığı açıkla- mada, "Amerikalılara, hükü- met değisiktiğinin genelde poli- tikada bir değişiklik anlamına gebneyecegıni, belki Uslupta ba- zı farkldıklar olabfleceğini anla- tacağız. ABD firmalarının Türkiye'de yatınm yapması bi- zim için önemli" dedi. Türk-Amerikan İş Konseyi'- nin 3 gün sürecek yıllık toplan- tısında, iki ülkeden işadamları ve politikacüar, Turkiye'nin bü- yüyen dünya pazarındaki yeri- ni tartışacaklar. Toplantıda, dünyada ve ozel- likle Sovyetler Birliği'nde yer alan son gelişmelerden sonra ya- tınm hedefleri ve pazarlara çı- kış açısından Turkiye'nin taşı- dığı önem üzerinde durulacak. Toplantı için Türkiye'den, Başbakan Yardımcısı Ekrem Pakdemirli, Hazine Dış Ticaret Müsteşan Namık Kemal Kılıç, Etevlet Planlama Teşkilatı Müs- teşar Vekili Cengiz Aysun bas- ta olmak üzere çok sayıda bü- rokrat ve işadamı New York'a geldi. Bugün yapılacak tartışmalar- da, Turkiye'nin Washington BUyükelçisi Nüzhet Kandemir, Körfez savaşı sonrası Türk- Amerikan ilişkilerinin son duru- munu anlatarak soruları yanıt- layacak. Dışişleri Bakanlığı Müsteşan Özdem Sanberk de Türkiye ile ABD arasındaki stratejik ilişki- lerin durumu ve geleceği uzerin- de duran bir konuşma yapacak. ABD Savunma Bakan Yar- dımcılanndan Paul Walf owitz, Hazine Dış Ticaret Müsteşarı Namık Kemai Kılıç, işadamları tshak Alaton ve Feyyaz Berker de Türk-Amerikan ilişkilerinin çeşitli yönleri üzerinde görüş açıklayacak konuşmacüar ara- sında bulunuyorlar. Yann da sürecek toplantıda, eski ABD Savunma Bakan Yar- dımalanndan Ricbard Perle'nin yöneteceği "Turkiye'deki Siyasi Durum ve Son Seçimleria Analizi" konulu panelde de ABD'nin eski Türkiye Büyükel- çisi Morton Abramowitz, lstan- bul Üniversitesi'nden Prof. Ü- ter Turan ve gazeteci yazar Sa- mi Koben konuşacaklar. Egeli işadamlaru 'Oncelik terörle mticadelede olsun'İZMİR (Cumhnriyet)— Izmir Tkaret Odası, siyasi parti ve ye- ni hükümetten beklentilerini açıkladı. Beklentilerin sıralan- dığı metinde ekonomik istem- lerden önce terörle mücadele ve can güvenliğinin sağlanmasına yönelik önlemlerin süratle ve kararhlıkla alınması istendi. Aynca enflasyonun önce kont- rol altına alınması ve giderek düşürülmesi yönünde partiler arasında bir uzlaşma gerektiği vurgulandı. İTO Yönetim Kurulu Başkan Vekili Şahin Özbek tarafından yapılan yazılı açıklamada, "Er- ken genel seçimin ülkede gide- rek hissedilen siyasi, ekonomik ve tophımsal rahatsızlığın gide- rflmesi için yapıldığı dikkate ahnmah, tekrar siyasal ve top- lumsal kargaşa ve bunalımlara yol açabilecek davranışlardan IjHçınılmahrtır" denildl. Türk devletinin ülkesi ve milleti ile bölünmez butünlüğü konusun- da hiçbir tartışma yapılmaksı- zın milli bir politika oluşturul- ması gerektiği belirtilen açıkla- mada hür parlamenter demok- ratik rejimin tüm kurallanyla çaîıştınlmasına özen gösteril- mesi istendi. "Anayasal ve hu- kuksal kurum ve knrulıışlann saygmlığına ve insan haklanna hürmet gösterOmeüdk" denilen açıklamada yeni kurulacak hü- kümetten şu istemler vur- gulandı: "Öncelikle ekonomik konu- lar ve sorunlara açıklık geriril- meli, toplumdan istenecek fe- dakârhklar açık secik halka an- latümalı ve bir istikrar progra- mı hazirlanarak uygulamaya konulmalıdır. Serbest piyasa ekonomisi tercihinden sapma göstermeden sistemin tüm ku- ramlar ve kurallanyla kunım- sallaştınlmasına çaba gösteril- melidir." ITO'nun hukumetten bekleııtilerineilişkin açıklamada şu noktalara dikkat cekildi: • Yatınm politikalannda önce- liklere önem ve ağırlık verilir- ken sermaye/hasıla oranı düşük yaürunlara yönelinerek kısa ve orta vadede ticarete ve özellik- le ibracata hazır mal ürettmine ivme kazandınlmalıdır. • Büyümerün başlangıçta yara- tacağı enflasyonist baskılan ön- lemek için kontrollü bir para politikası uygulanmalı, Merkez Bankası'nm özerkliği üzerinde önemle durulmalıdır. • tbracat artışı, iç talebi daralt- manın değil, üretim artışının bir fonksiyonu olarak algılan- mah, üretim •şunasıoda teşvik sistemi üzerinde yogunJaşılma- lıdır. Dısa acılmada, döviz ku- nı politiludan ile koruma oran- lannda gerçekçi davranümalıdır. • Rekabet sisteminin etkin bir hale getirilebümesi için küçük ve orta boyutlu işletmeler teş- vik edilmelidir. • Haksız rekabeti önleyen dü- zenlemeler ve antl-kartel ka- nunlan ve işportacüarla reka- bet etme gücü bulamayan oda üyelerinin hayatiyeüerini sürdü- rebilmeleri için tedbüier ivedi- likle çıkartılrnalıdır. ÜŞÇENIN EVRENINDEN ŞUKRAN KETENCİ Seyirci...Seçim döneminin halkı yere-göğe oturtamayan sıcak gün- leri geçti. Sandığın işlevinin bitmesi ile halkın etkinliği de bitti. Öyle olunca da, kitlelerin ne düşündükleri ilgi alanımızın dı- şında kaldı. Sandıktan koalısyon çıktı. "Nasıl bir koalisyon?" sorusu- na yanrt aranırken, kamuoyunun neleri tartıştığına hiç dik- kat ettiniz mi? Yorumlara bakarsanız iktidardan düşen ANAP ve Başba- kan Mesut Yılmaz'ı seçimlerin galibi sanırsınız. Çok eskileri unutun birkaç ay öncesine kadar ANAP iktidarını Ozal'la sim- geleştirmek söz konusu iken, şimdi Özal alternatifine rağ- men Mesut Yılmaz'ın büyük bir başarı ile ANAP'ın oylarını yükselttiğinden, geleceğin en önemli ve seçimlerden zafer- le çıkmış lideri olduğundan söz edilıyor. Bu yorumun nede- ninin açıklanması daha da ilgınç; Çok kötü durumda olan eko- nominin, bir başka deyimle ANAP iktidarlarınca kördüğüm edilmiş dev sorunlarının, yükü altında, DYP Genel Başka- nı'nın kuracağı koalisyon hükümeti kalacak. Bir sonraki se- çimden, Mesut Yılmaz'ın başkanlığında, güçlü bir ANAP çı- kacak. Yine seçim sonrasının ağırlık kazanan yorumlarına göre SHP daha doğrusu sosyal demokratlar iflah olmayacak bir durumda: Seçimde düşen oyların sorumluluğundan anlaşıl- maz bir biçimde, partinin bu durumda olmasından hep bir- likte sorumlu olan, bindikleri dalı kesmekte elbirliği yapan, partı kadroları ve de Baykal grubu sıyrılacak. Fatura Genel Başkan Erdal İnönü'ye çıkarılacak. "Nasıl bir koalisyon?" sorusuna yanıt aranırken önemli tar- tışma sorunlan arasında "Özal alternatifı, cumhurbaşkanlı- ğı sorunu nasıl çözülecek?", "Refah'lı mı, Refah'sız bir hü- kümet mi?", "HEP'li mi yoksa HEP'siz bir SHP ile koalisyon", "DYP-ANAP koalisyonu mu yoksa DYP-SHP koalisyonu mu?"... gibi sonuçları herkesi, herkesin yaşam biçimini çok yakından ilgilendiren, etkileyecek önemli sorular da var. Çalışanlar, emeğı ile geçınenler. işçiler bu konularda ne düşünüyorlar? Düşüncelerinı, iradelerıni nasıl yansıtacaklar? Onların bu önemli konulardaki düşünceleri, sorulara yanıt- ları nasıl değerlendirilecek? Bu ülkenin bireyleri, oy kullanan vatandaşlan olarak se- çim sandığında oyunuzu kullanmaktan başka bir yolla sos- yal, siyasal yaşam üzerinde bir etkinliğiniz, katılımınız oldu mu? Yukarıda sıralanan ve sizi çok yakından ilgilendiren, önemli bulduğunuz tartışmalarda elbette kendi görüşleriniz var. Bu görüşlerinizi bir biçimde ifade etme, yansıtma ola- nağınız var mı? Belki farkında, ayrımında değiliz, ancak, toplum olarak biz bütün bu tartışmalarda sadece ve sadece seyirciyiz. Nede- ni ise ülkemızde var olduğu söylenen demokrasinin, gerçek, katılımcı demokrasiden çok uzak bir sandık demokrasisi ile sınırlı kalması... Bizden beklenen sadece sandık başına gi- dip oy kullanarak sandık demokrasısine katılımda bulunma- mız. Gerisine bizim adımıza başkaları karar veriyor, karar ver- meye devam edecek. "Milyonlar hep birlikte yöneten ve yönetilen olamayacağı- na göre bizim adımıza siyasi partilerin, lider kadrolarının, par- lamentonun karar vermesi doğal ve doğru değil mi?" diye- ceksiniz. Gerçek ve katılımcı demokrasi ışlediğinde işlerin böyle olup gitmesi çok doğru ve doğal da, işleyen sandık de- mokrasisi olduğunda ortaya bizdeki çarpık tablo çıkıyor. Ge- nellikle de biz ikisinin ayrımına varamadan, bizim dışımızda oynanan demokrasi oyununa seyirci kalıyoruz. Öncelikle üzerimizde 12 Eylül hukuk düzeninin ağır bas- kısı var; 12 Eylül'jn demokrasiyi yok eden yasakçı anayasal düzeni, yasaları, antıdemokratık seçim yasası, siyasi parti- ler ve sendikalar ile demokratik orgütlenmeler üzerindeki ya- saklar çok boyutlu olumsuz sonuçlarını doğuruyor. Bir de yüz- yılların baskıcı kültürü üzerine 12 Eylül'ün ektiği korkunun esir aldığımız kafalanmızdakı yasakçı, seyirci olmayı kabul ettiren koşullanmayı ekieyin. Elbette oylar sandığa girdiği an- dan sonrasında halkın, çalışanlarm, işçilerin kendilerini ilgi- lendiren yaşamsal konularda alınacak kararlarda bir ağırlığı etkinliği olmaz. "Nasıl bir koalisyon?" gibi çok önemli, yaşamsal bir soru- ya yanıt aranırken, bizim düşüncelerimiz, beklentilerimiz, çı- karlanmız ciddiye alınmaz biz seyirci konumunda oluruz. Yine dikkatinizden kaçmış olabiljr. "Nasıl bir koalisyon?" tartışması yapılırken, işverenlerin, TÜSIAD'ın, hatta Amerika'nın nasıl bir koalisyon ıstedikleri, isteyebıleceklerı pek âlâ gündemde, ölçü oluyor. Ölçü olmayan, gündeme giremeyen çalışanlarm, işçilerin, sendikalann, demokratik örgütlenmelerin ne düşündükleri, ne istedikleri, ağırlıkları. Gerçek demokrasiler ile sandık de- mokrasileri arasındaki ipincecik ve de çok önemli temel ay- rım işte bu noktada. Gerçek katılımcı demokrasiierde, çoğun- luk, kitleler, emeğı ile geçınenler, işçiler, siyasal partiler üze- rindeki ağırlıkları, sendikaları ve demokratik örgütlenmeleri aracılığı ile katılımcı olarak sürekli demokrasinin içinde her aşamada varlar. Öyle olunca da sadece seçime giderken de- ğil, seçımden sonraki her kararda ne düşündükleri, ne iste- dikleri, çıkarları önemli ve gündemde oluyor. Gerçek demokrasinin geçerli olduğu ülkeler ve düzenler- de "Nasıl bir koalisyon?" tartışması yapılırken, seçim sonuç- ları, kimin kazançlı, kimin kayıpta, kimin haklı, haksız oldu- ğu değerlendirilirken birilerı kitleler adına karar veremiyor. Kitlelerin, çoğunluğun ne düşündüğü ne istediği, çıkarları önemli oluyor. Çoğunluk, çalışanlar, işçiler, sendikalar, bizde- ki gibi seyirci değil, kararlarda belırteyici rol üstienebiiir. Ve-Ge Baııt grev kırıcılıgı mı? İki ayı aşkın bir süredir grevde bulunan Ve-Ge Bant Sanayii'nde de işverenin grevi kırmaya çalıştığı iddia edildi. Grevdeki 85 işçi fabrika önünde beklemeye başladı. tş-Sendika Servisi — Sefa- köy'de kurulu Ve-Ge Bant Sana- yii fabrikasmda 63 gündür grev sürdüren 85 işçi, işverenin grev- lerini kırmaya çalıştığım öne sü- rerek dünden itibaren fabrika önünde bekleme eylemine baş- ladılar. Greyci işçiler, mahkeme- den ihtiyati tedbir karan alma- lanna karşın işverenin stok mal- lan fabrika dışına çıkarttığım, grevci işçüerin işlerini başka iş- çilere yaptırdığını savundular. Selüloz-lş Sendikası'na üye işçi- ler, halen fabrikada 25 işçinin çalıştığım, işverenin grev önce- sinde hak kazandıklan bir ikra- miyelerini de ödemediğini belir- terek "Grevimizi kırmalanna izin vermeyecegiz" diye konuş- tular. öte yandan Cam-tf Ambalaj fabrikasmda 75 işçinin işten çı- kartılması uzerine 320 işçinin başlattığı direniş 22. gününü doldurdu. Selüloz-tş Sendikası- na üye işçiler üretimi düşürerek fabrikayı terk etmeme ve dönü- şumlü açhk grevi eylemleri ya- pıyorlar. tstanbul Üniversitesi Veteriner Fakultesi'nde çalışan Tez-Koop- Iş Sendikası'na üye 70 işçi 1 ocaktan geçerli olmak üzere im- zalanan toplu iş sözleşmelerin- i\ Ve-Ge Bant Sanayii'ndeki grev 63 gündür sürüyor. (Fotograf: DENJZ TOPALOCLU) den kaynaklanan farkların ödenmemesini protesto etmek amacıyla dün toplu viziteye pk- tılar. Küçükçekmece Belediyesi'nde ekim ayı maaşlannı alamadık- lan gerekçesiyle iki gün önce di- renişe geçen belediye işçileri, dün alacaklannın ödenmesi üze- rine eylemlerine son verdiler. Küçükçekmece Belediye Baş- kanı Ertuğrul Tığlay, dün dü- zenlediği basın toplantısında belediye işçilerine bir hafta için- de ücret ve ikramiye olarak top- lam 4 milyar lira ödeneceğiııi belirterek işçilerin önkoşulsuz işbaşı yaptıklarını söyledi. Tığ- lay, "Bu tür direıüşlerin kimse- ye yarar sağlayamayacağı orUdadır. Bdedryeler hizmet kunüuşlandır. Sendikalar bun- lan dikkate almahdıriar" dedi. öte yandan Zonguldak Bele- diyesi'nde çalışan işçilerin iş bı- rakma eylemi 13. gününü dol- durdu. Toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan 2.5 aylık maaş far- kı, 5 aybk maaş tutarı, 84 yev- miye tutannda ikramiye, elbise ve kömür parası alacaklannın ödenmemesi nedeniyle belediye işçilerinin başlattığı iş bırakma eylemi sürüyor. Zonguldak Belediye Başkan- hğı'mn iş mahkemesi kararıyla işçilerin iş bırakma eylemini ya- sadışı grev sayarak aldırttığı 'ih- tiyati tedbir karan'na rağmen işçiler işbaşı yapmayarak eyle- me devam karan aldılar. Vali- liğin 'eylemci işçiler hakkında yasal işlemler yapılsın' uyansı- nın ardmdan işverenin iş mah- kemesi kanahyla işçilerin iş bı- rakma eyleminin kamu düzeni- ni bozduğu ve sosyal amaçlar gerekçe göstererek eylemin ihti- yati tedbir yoiu ile durdurulması karanna işçi temsilcisi olarak Belediye-lş Sendikası itiraz etti. Temsilciler toplantısında ala- caklan ödeninceye kadar eyle- me devam karan alan belediye işçileri işverenin aldırttığı kara- n protesto ederek, "Ytptıgımız eylem yasadışı gösterilmeye çalışüıyor" dediler.