Katalog

13 EKIM 1991+ HABERLERİN DEVAM1 CUMHURİYET/19 Demokrasi Güzel Şey... (Baftarafi I Sayfada) ha yakından gözledıler Özellıkle kararsız seç- menler açısından bu açıkoturum herhalde çok yarariı otdu Belkı de bu bakımdan seçımın yaz- gısının belırlenmesınde bu açıkoturumun an- lamlı bır payı olacaktır Kararsız seçmenlerın bır bölümü daha, lıderlerı ekranda ızledıkten sonra hangı partıye oy vereceklennı artık sap- tamış olabılırter Oturuma katılan partı lıderlerı ıçınde özellık- le ıktıdar ıddıasını sürdürenlenn bu gerçeğın farkında oldukları açıktı Bırbırlerını dınleme sabrını sonuna dek sergıledıler Ecevıt ve Pe- nnçek dışında lıderlenn hepsı güleryüzlü ve yu- muşak bır göruntu çızmeye özellıkle dıkkat et- tıler Hırçın ve kavgacı bır havada gözükmek- ten haklı olarak özenle kaçındılar Açıkoturum boyunca altı en çok çızılen söz- cüklerın başında demokrasi ve uzlaşma vardı Sayın Yılmaz, katılımcı demokrasıyle ınsan hak- larının günumuzdekı önemını belırtırken rejım konusunda tüm partıler arasında uzlaşma ge- reğının kaçınılmazlığını özellıkle vurguladı Sa- yın Inönü, yenı bır demokrasi ıçın yenı bır ana- yasanın yapılması gerektığını, böylece bıreyın devlete karşı korunduğu ve demokratık gele- neklerın oluşmaya başladığı bır düzenın kuru- lacağını anlatırken, buyük sorunların çözümun- de uzJaşmanın önemıne ışaret ettı Sayın Demırel, demokrasının sahıplennı ço- ğaltmak ıçın Batı'dakı gıbı örgütlü bır toplumun önemınden söz ederken, çok partı ve çok fıkır- den korkmamak gerektığını ve büyûk bır uzlaş- ma ıle katılımcı demokrasının yolunu açacak ye- nı bır anayasanın şart olduğunu söyiedı Sayın Ecevıt tse demokrasının karşrt görüşlere yer ve- ren bır uzlaşmalar rejımı olduğunun altını çız- dı Henüz ülkemızde bu lıderlerın tanımını yap- TRT ekranı (Baftarafi 1. Sayfada) caklar tlave konuşmalarda ANAP 12, SHP 10, DYP de 5 dakıka göruntulu propaganda yapacak Radyo ve TV'de propaganda konuşmalan bu akşam saat 20 35'te başlayacak Ilk gün sı- rasıyla ANAP, DY, SP, SHP, RP ve DSP'nın lffar dakıkalık propaganda konuşmalan ya- yımlanacak Her partının İco- nuşması arasında bırer dakıka ara olacak Konuşmalar 21 40"ta son bulacak Sıyası partderın radyo ve TVden 19 ekmdekı son gun ko- nuşmaları ıse 16 30'da başlaya- cak Son gün konuşmalarında sırasıyla DSP, ANAP, DYP, SP, SHP ve RP'nın propaganda ko- nuşmaları yayına gırecek Rad- yo ve TV'den son gün propagan- da konuşmalan 17 35'te tamam- lanacak Seçım günü yasaklan ıse saat 18 OO'de başlayacak Sı>ası partılerm radyo ve TVden ılk ve son gun konuşma- larında görüntü yer almayacak Kanun gereğı bunlara ılave olarak ANAP 30, SHP 20, DYP de 10 dakıka daha radyo ve TV'den propaganda yapacak YSK'dadaha önce belırlenen programa göre 14, 15, 16 ve 17 ekım gunlerı ANAP ve SHP'nın, 18 ekım gunu ıse ANAP, SHP ve DYP'nın dave propaganda konuşmalan radyo ve TV'den yayımlanacak tlave propaganda konuşmala- n 20 35'te başlayacak 14 ekım- den önce ANAP'ın, daha son- ra da SHP'nın propagandası ya- yımlanacak 15, 16 ve 17 ekım günlen konuşmalara dönüşum- lu olarak yer venlecek ANAP ve SHP'nın bu tanhlerdekı pro- paganda konuşmalannın son ıkışer dakıkalan göruntulu ola- cak 18 ekımdekı propaganda konuşmalarında DYP'mn ko- nuşması bınncı sırada yer ala- cak Bunu ANAP ve SHP'nın konuşmalan ızleyecek 18 ekım- dekı konuşmalannda DYP'nın 5, ANAP'ın 4 ve SHP'nın de 2 dakıka surelı göruntu propagan daları yer alacak Yasaklar yumuşatılıyor TKT Haber Daıresı Başkanve- küı Savaş Kıratlı, "bugunden iti- baren, TRT'nin haber bultenle- rinde siyası partıkno haberlen- ne uygulanan yasağın hafifleti- leceğını ve habertenn çerçevesı- nin genısletilecegıni" söyledı Kıratlı, "Propaganda yasak- lan nedeniyle sıyası partilerin haberlen satır başlıklan halin- de veriliyordu. Bu uygalama bi- ze de tubaf geldı. Bugunden iti- baren siyası partilerin mitingle- riodeo goruntuleri ve konoşma- lannı haber bultenlerinde ver- meye başlayacağız" dedı tıkları türden demokratık bır rejımın kurulabıl- mış olduğu herhalde ıddıa edılemez Ancak ışın olumlu yanı, ıktıdar ya da muhalefette olsun- lar önde gelen tum partılerm artık demokrası- yı tüm kural ve kurumlarıyla tanımlamaya baş- lamış olmalarıdır Şımdılık kâğıt ustünde de olsa seçım sonra- sına dönuk olarak lyımserlık verıcı bır gelışme sayılabılır bu durum Bu arada ekran başında seçtme katılacak partılerm lıderiermı ızleyen yurttaşlardan kımı- len kımı görüşlere ılışkın olumsuz duygu ve dü- şüncelere kapılmış, hatta öfke duymuş olabı- lırler Bu da olağandır Ancak burada bır noktaya dıkkat etmekte ya- rar var Eğer bır rejımın adı demokrasi olacak- sa, orada en aykın fıkırlere de o fıkırlenn sıya- sal örgütlenmesıne de (tabıı şıddetı dışlamala- rı koşuluyla) yaşama hakkı tanınacaktır Baş- ka türlü demokrasi olmaz Yasaklar yerıne, hal- kın sağduyusuna guvenmek en doğru yoldur Demokrasılerın gucu de zaten kendılerıne duy- dukları bu güvenden kaynaklanır O yüzden televızyondakı açıkoturum yararlı olmuştur Keşke bu tür programlara yıllar ön- ce başlanabılseydı Ama Özal-ANAP ıktıdan bılınen nedenlerle buna yanaşmadı, muhalefetten gelen önerıle- rı reddederek, bunun ıçın gereklı yasadeğışık- lıklennı yapmadı Radyo-televızyon alanında devlet tekelını elının altında tutarken, ozel ke- sımde de Stan 'le bır başka tekel yarattı kendı ıktıdarını sürdurebılmek ıçın Dılerız, 20 Ekım sonrasında bu dönem gerı- de kalır TRT, gerçek anlamda özerkleştırılır- ken, radyo ve televızyon da rekabete açılır Demokrasıye gıden yolların açıldığını baka- lım görebılecek mıyız? Genelkurmay: Harekât başardı Haber Merkezi — Turk Sı- lahlı Kuvvetlen'nın Kuzey Irak'takı PKK kamplanna yö- nelık hava harekâtı sürerken, dun de Irak sımnndan 5 kılo- metre ıçenye gıren bır bırhğın, kara harekâtı gerçekleştırdığı açıklandı Sovyetler BırhğYnde- kı temaslannı tamamlayarak dun Ankara'ya dönen Genel- kurmay Başkanı Orgeneral Do- gan Gureş, sınır ötesı operas- yondan başından berı haberdar olduğunu belırterek "Harekât, hokumet karan. Hukumet ka- rar verirse devam eder" dedı Başbakan Mesut Yümaz tara- fından öncekı gun açıklanan sı- nır ötesı harekât, dün de surdu Van'dan Turan Yılmaz ve Fa- ruk Büdıncı'run bıldırdığıne gö- re Turk Süahlı Kuvvetlerı'nden bır üst düzey yetküı, Çukurca'- da 11 en şehıt eden terönstlenn bulunduklan yere ılışkın alınan ıstıhbarat uzenne başlayan ope- rasyon konusunda acıklamalar- da bulundu Asken yetkılı, Ha- va Kuvvetlen'ne bağlı jetlerın öncekı gun 8, dün de 16 olmak uzere, belırlenen hedeflere 24 sortı yaptıklannı söyledı Sınır ötesı operasyona dun sabah da Kara Kuvvetlen'ne bağlı bır bır- lığın katıldığını kaydeden aynı asken yetkılı, Irak sımnndan ıçen gırerek 5 kılometre derle- yen bırlığm belırlenen bölgeler- de operasyonlanm tamamlaya- rak öğleden sonra gen döndük- lenm kaydettı Asken yetkılı, bır soru uzenne operasyonlarda PKK'mn elınde bulunan 7 erın durumuna ılışkın bır sonuç alı- namadığını ıfade ettı Sovyetler Bırlığı gezısını ta- mamlayarak dün Ankara'ya dönen Genelkurmay Başkanı Orgeneral Dogan Gureş, Gu- neydoğu'dakı operasyon konu- sunda, "Her şeyden haberda- nm, biliyoram" dedı Güreş, gazetecılerın, "Sınır otesi harekâttan haberiniz var mıydı" şeklınde sorulannı ya- mtlarken, "Hbette. Başbakan'- ın karannı gerektırecek bo>le buyuk operasyonlarda planla- ma ust duzeyde vapılır. Planla- nz, emrinı vennz. Giderken de arkadaşlara soyledim zaten, 'Son keşfinı bır daha yapın, be- nı beklemeyın, hukumetm kara- nnı alm, bu operasyonu yapın' dedim" şeklınde konuştu Öla- ğanüstü Hal Bölgesı'nde süreklı operasyon yapıldığına da dıkkat çeken Güreş, "Bazen takip ha- rekâtı da yapabılırier Ben bun- lan bılmıyorura. Benım bildi- ğim o takip harekâtında çok da zayiat verdirdiler" dedı Genel- kurmay Başkanı, "Harekât de- vam edecek mi" sorusunu da "Hukumet karan dedim. Hö- kumet karar verirse eder" dıye yamtladı Genelkurmay BaşkanhğY- ndan bır yetkılı, Cumhuriyet'e yaptığı açıklamada, Kuzey Irak'takı Kışhan mevkıındekı PKK kampımn bombalanma- sında başanh olunduğunu bıldı- rerek "Amaamız, o kampu imhasıydı. Bu da yerine getirilmiştir" dedı. Irak Kürdıstan Demokrat Partısı radyosu, hava saldınsın- da Zaho'ya bağlı 3 Kurt köyû- nün ısabet aldığını söyledı. Irak'ın kuzeyınde yayımlanan IKDP'nın korsan radyosu, Turk Hava Kuvvetlen'mn önce- kı gun Kuzey Irak'a yapılan ha- va saldınsında Zaho'ya bağlı Be>ar, Dıyar ve Begova köyle- rının ısabet aldığını belırttı. Bu saldırılarda 30 cıvannda Kürt yurttaşımn yaralandjğı, Begova köyünde ıse 3 peşmergenın ha- yaam kaybettiğı büdınldı Kürdıstan Demokrat Partısı lıden Mesut Barzani, sınır öte- sı operasyon konusunda Türkı- ye'yı kınadı Barzani, Londra'- da dağıtılan bır bıldınsmde, "Irak Knrdıstanı'nda halkımı- za karşı 2 ay ıçensinde ikindsi olan bu son Turk hava saldın- suu kınıyoraz" dedı YENİBİR TÜRKİYE GEÇEN 10 YIL HEBA OLDU... GELECEK10 YILI KURTARALHV1! Kararlı kararsız herkes DYP'ye! DY GÖZLEM UĞUR MUMCU (Baftarafi 1. Sayfada) Ozal ekonomısı Türkıye'ye serbest pıyasa ekonomısı mı getırdı? Hayır Getırebılır mıydı9 Yıne hayır Turkıye'de pı- yasa serbest değıldı de Ozal ıle bırlıkte mı serbestleştı? Ha- yır, yıne hayır Bu konuda hep saplar ve samanlar bırbırıne karıştırılıyor Pıyasa ekonomısı karma ekonomılere özgu bır sıstem- dır Kolektıvıst sıstemler dışındakı butun ekonomıler de kar- ma nıtelıktedır Bu sıstemlerde ozel sektor de vardır, kamu ıktısadı kuruluşları da Her ekonomı belırlı olculerde "mu- da/?a/ec/"dır Onemlı olan bu mudahalenın alanı demok- ratık nıtelığı ve olculerıdır Turkıye'de Ozal ıle getırılen model, "ekonomılerın mılıta- rızasyonu"dur Bu modelde, IMF reçetelerı, asker elıyle uy- gulanır Bu model, tam anlamıyia "emir-kumanda ekono- mısı"dır Bu ozellıklerı ıle Ozal modelı bır "cunta modelı" dır Bu cunta modelı 1983 seçımlerınden sonra devlet mu- dahalecılığının en yoz bıçımı ıle surdurulmus, ekonomıde "merkezıyetçılık azalacağına coğalmıs, kara para" devlet desteğı ıle aklanmış "hayalı ıhracat yoluyla sahtecılık ve kacakcılık devlet koruması altında yapılmıstır ANAP hukumetlerı zamanında çıkarılan yasalar ve karar-, nameler ıle altın dövız gumruk ve sıgara kacakcılarına af- lar getırılmıstır Bunun neresı lıberal ekonomıdır? Ve nerede kurulmuş- tur 'serbest pıyasa^" Devlet elıyle saptanan banka faızlerınde mı7 Hukumet kararnamelerı ıle belırlenen urun taban fıyatlarında mı? Baş- bakanların olurlarıyla ımzalanabılen toplusözlesmelerde mı? Papatya eşlerıne verılen devtet ıhalelerınde mı? Dış tıcare- tın teslım edıldığı ayrıcalıklı şırketlerde mı? Nerede? "Serbest pıyasa' dunyanın hıçbır yerınde yoktur Tersı- ne, ornek aldığımız Batı ülkelerınde "rekabet" sınırlanır Serbest pıyasa ve rekabetı sınırlayan ılk yasa kapıtalız- mın anayurdu ABD de 1980 yılında çıkarılmıştır 'Sherman fict' adlı yasadan sonra Amerıka'da 1914 ve 1975 yılların- da "antı-trusf yasaları çıkarılmıştır Ingılterede de rekabetı ve serbest pıyasayı sınırlayan ya- salar vardır Bu yasaların ılkı 2 DunyaSavaşı'ndan hemen sonra çıkarılmıştır 1965 ve 1973 yıllarında da aynı amaçla ıkı yasa daha çıkarılmıştır Aynı tur yasalar Almanyada vardır Almanyada pıyasa- nın tekeller tarafından ele geçırılmesını onlemek amacıyla "Kartel Mahkemelen" kurulmuştur Kartellerın pıyasayı ele geçırmelerını onlemek ıçın 1948 ve 1965 yıllarında yasalar çıkarılmıştır Isvıçre'de de benzer yasalar yururluktedır Avrupa Topluluğu ulkelerı, pazara egemen kartellere karşı onlem alabılmek ıcın Roma Sozlesmesı nı ımzalamıslar, konseyler kurmuşlar ve kartel hukuku olusturmuslardır Butun bu ornekler, Batı kapıtalızmınde pıyasaya muda- hale edıldığını hıçbır pıyasanın oyle sanıldığı gıbı "serbest" olmadığını gosterıyor Orneğın Turkıyede dışsatım serbest mıdır? Hayır dışsa- tım "devlet subvansıyonları ıle desteklenmıs dış tıcaret 50 mılyon dolar dışsatım yapan şırketlerın tekellerıne bıra- kılmıştır Neresı serbesttır boyle tıcaretın? Ozal ekonomısı hıç de sıkı olmayan para polıtıkaları ıle enflasyonu tırmandırmış ıç ve dış borçları arttırmıs sermaye gelırlerını yukseltmış, emek gelırlerını azaltmış, Turkıye'yı gelır dağılımı en bozuk ulkeler arasına sokmuştur Ekonomı 'serbest" değıldı, pekı ya sıyaset ozgur muy- du? Serbest mıydı? Ekrana çıkan altı lıderden dordu -Demırel, Ecevıt, Erba- kan, Perınçek-12 Eylul donemınde hapıs yatmışlardı 12 Ey- lul cuntası Inonu yu de 1983 seçımlerıne sokmamıştı ANAP, 80 oncesı sıyasetçılere getırılen yasaklan 1987 halkoylama- sına kadar canla-başla savunmustu Neresı serbest seçım"dı 1983 seçımlerının? Ve sıyaset yasaklarını savunan bır partı nasıl demokrat ve ozgurlükcu sayılabılırdı? Serbestlık adına oluşturulan ayrıcalıklı şırketler demok- rasi adına cezaevlerıne kapatılan lıderler ve devlet elıyle kc- runan ve kollanan Ozallar ve Ozalgıller Partı genel mer- kezlerının atadıkları adaylar ıle yapılan secımler Seçmen onune konulan barajlarla oyları cop tenekelerıne gönderen Seçım Yasası Ne ekonomı serbest ne sıyaset Kımse kımseyı aldatma- sın' SİİRT Eski belediye başkanı Çalapkıılu'nun evine saldırı SttRT (Cumhunyet) — Surt- ın ANAP'ü eskı Beledıye Başka- nı Mahmut Çalapkulu'nun evı- ne öncekı gece kımhklcrı belır- sız bın kadır ıkı kışı tarafından sılahlı baskın duzenlendı Olay- da Mahmut Çalapkulu ağır ya- ralandı, oğlu Ozkan Çalapkulu (19)daoldu Saldınnın PKK ta- rafından gerçekleştırıldığı sanı- lıyor Olay öncekı gece sıyası partı lıderlenmn TV'dekı açıkoturum programının yayımlandığı sıra- da meydana geldı Mahmut Ça- lapkulu'nun Şeyh Halef mahal- lesındekı evme gelen kımlıklen belırsız bın kadın ıkı kışı, eskı belediye başkanıyla göruşmek ıstedıklenm soyledıler Çalapku- lu'nun evde olmadığını, ancak yakında geleceğını oğrenen sal- dırganlar oturma odasına abna- rak konuk gıbı beklemeve baş- ladılar Bır sure sonra eve gelen Çalapkulu, oturma odasına gı- rer gırmez saldırganlann açtığı yaylım ateşıne tutuldu Bu sıra- da saldırganlann uzenne atlayan Çalapkulu'nun oğlu Özkan açı- lan ateşte olay yerınde öldü. Ağır yaralı olarak Dıyarbakır Dıcle Ünıversıtesı Tip Fakultesı Hastanesı'ne kaldınlarak ame- lıvata alınan Mahmut Çalapku- lu'nun sağlık durumunun cıddı olduğu büdırildı Polıs yetkılıle- rı, olaydan sonra kaçan saldır- ganlann eşkâlının belırlendı- ğını ve şuphelı olduklan belırtı- len 4 kışının gözaltına alındığı- nı soyledıler Babasını korumak ıçın saldır- ganlara karşı koymak ısterken öldurulen Özkan Çalapkulu, dun sabah 08 OO'de duzenlenen, Vab Vekıh Umroet Kandoğan- la bırlıkte buyuk bır kalabahğm katıldığı törenın ardından top- rağa verıldı Törenden sonra Mahmut Çalapkulu'nun mute- ahhıtlık burosunu zıyaret eden bınlerce kışı kendısıne ve yalon- larına başsağlığı dıledı TEK BASINA İKTİDAR