Katalog

27 OCAK 1991 HABERLER CUMHURİYET/5 •Î \ Aral: Radyasyonu duyanz • ANKARA (UBA) — Eski bakanlardan ANAP Elazığ Milletvekili Cahit Aral, Irak'ta bulunan nükleer santralların bombalanması durumunda büyük bir hata yapılmış olacağını söyledi. Aral bir nükleer felaket durumunda Türkiye'nin 42 yerde bulunan "erken uyarı sistemleri" sayesinde anında haberdar olacağını kaydederek "Reaktörlerin kalbi isabet alırsa büyük çapta radyasyon yayılır. Bu da dünya için bir felaket olur" dedi. Baronun paneli • tstanbul Haber Servisi — İstanbul Baro'sunca duzenlenen, "Ortadoğu, Savaş, Türkiye" konulu panelde konuşmacılar Türk hükümetinin Körfez krizi konusundaki politikasının onaylanamayacağını bildirdiler. tstanbul Gazeteciler Cemiyeti Burhan Felek Konferans Salonu'nda yapılan paneli Av. Yücel Sayman yönetti, konuşmacı olarak Prof. Aydın Aybay, Prof. Edip Çelik, Prof. Erdoğan Teziç ve emekli büyükelçi ve eski Barış Derneği Başkanı Mahmut Dikerdem katıldılar. ABD'de kunılan, "Ortadoğu'da Barış Girişimi" adlı hareketin 26 ocak tarihini "Barışa Çağrı günü" ilan ettiğini bildiren Mahmut Dikerdem, Körfez krizinin kökeninde gerçek, sürekli ve adil bir barışın kurulaınamış olmasının yattığını söyledi. İşçilere feribot • ANKARA (AA)— r Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı lmren Aykut, Körfez savaşı nedeniyle Suudi Arabistan'dan Türkiye"ye dönmek isteyen vatandaslanmız için bu ülkeye iki feribot gönderileceğini bildirdi. TRT Türkiye'nin Sesi Radyosu'ndan Suudi Arabistan'da bulunan Türklere hitabeden Aykut, feribotlann birkaç gıin içinde hazır olacağını, bunun dışında uçak gönderilmesi imkânlannın ara$tınldığını kaydetti. Emekli generaller ve öğretim üyeleri ÖzaVın Körfez politikasını eleştirdv Savaş bir çıkar yatırımıBİLTES'in düzenlediği "Körfez Bunalımı, Türkiye ve Güvenlik Politikaları" konulu seminerde konuşan eski Kara Kuvvetleri Komutaru Necdet Öztorun, "Akşam yatıp sabah karar veriyorsanız başarılı olamazsınız" derken Prof. Dr. Tolga Yarman, savaşın bir çeşit çıkar yatırımı olduğunu söyledi. Haber Merkezi — Emekli ge- neraller ve öğretim üyeleri Kör- fez krizinin başlamasından bu yana Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın izlediği politikanın ka- muoyu desteğinden yoksun ol- duğunu, Türkiye'nin güvenlik politikalanna ters düştüğünü sa- vundular. Eski Kara Kuvvetleri Komutanı emekli Orgeneral Necdet Öztorun, "Akşam yatıp sabah karar veriyorsanız, başa- nh olamayacaksınız demektir" dedi. Büim ve Teknoloji Stratejile- ri Araştırma Enstitüsü (BlLr TES) tarafından duzenlenen "Körfez Bunalımı, Türkiye ve -Giivenlik Politikalan" konulu seminer dün The Marmara Ote- li'nde yapıldı. Seminerin açılı- şında konuşan Enstitü Başkanı Tolga Yarman, Türkiye'deki üs- lerin ABD'ye kullandınlmasının hiçbir "mifli" yararı bulunma- dığını söyledi. Körfez'deki asıl sonınun Batılı ulkelerin çıkarla- n olduğunu, petrolü daha ucuz sağlama yollarının arandığını belirten Prof. Dr. Yarman, "Ba- tdılar için savaş bir çeşit yatınm- dır. Bir çıkar yatınmıdır. Ulus- iararası hukukun saglanmaşj yo- lundaki diişüncelerine katılmı- yorum. Batılı iilkeler böyte dü- şünüyor olsalar idi, başta Filis- ün sorunu olmak üzere benzer durumlarda da aynı tavrı takınırlardı" dedi. Seminerde bir konuşma ya- pan Necdet öztorun, Irak'ın sa- vaşı kesinlikle kaybedeceğine Efe Özal'a söz kesildi Turgut Özal, oğlu Efe Özal ile ihracatçı Alpas- lan Beşikçioğlu'nun kızı Zeynep Beşikçioğlu arasında söz kes- mek amacıyla dun tzmir'e geldi. Eşi Semra Özal, kızı Ze>nep, oğullan Ahmet ve Efe ile saat 14.00'te özel uçakla Çiğli Askeri Ha>aalanı'na gelen Cumhurbaşkanı Turgut Özal, buradan Efes Oteli'ne geçti. Daha sonra Aliağa'daki Petkim, Tüpraş ve Fo- ça'daki Çukurova Demir Çelik tesislerinde inceleme yapan Özal, 17.30da \eniden Efes Oteli'ne döndii. Cumhurbaşkanı Özal'ın lzmir'e gelişi "sürpriz ziyaret" olarak nitelendirildi. Cumhur- başkanı Turgut Özal ve ailesi, saat 21.25'te işadamı Alpaslan Be- şikçioğlu'nun Karşıvaka Yalı Caddesi'ndeki evine geldiler. Özal ailesi, burada, Efe Özal için verilen soz yernegine katıldılar. 1986 yılında Türkiye vergi rekortmeni olan çekirdeksiz kuru üzüm ve incir ihracatçısı Alpaslan Beşikçioglu'nun 22 vaşındaki kızı Zey- nep Beşikçioğlu, geçen >ıl Bilkent Universitesi İngilizce Bplümii'- nden mezun oldu. Zeynep Beşikçioğlu'nun Efe Özal ile arkadaşlığının bir yıldır sürdüğü belirtildi. (Fotoğraf: AA) Türkiye'nin Washington Büyükelçisi Kandemir 'Saddaın deli değil, zekfCLEVELAND (AP) Türkiye'nin 1982-86 yılları ara- sındaki Irak Büyükelçisi Nüket Kandemir, Irak birliklerini Ku- veyt'ten çıkarmak için kara sa- vaşının gerekli olacağını söyle- di. Şu anda ABD Büyükelçiliği görevini yerine getirmekte olan Kandemir, "Saddam deli degil, zeki ve ikna kabiliyeti yüksek bir kişidir" dedi. Kandemir, önceki gece Cleve- land Şehir KulUbü'nde yaptığı konuşmada, "Müttefikler, Irak'ın sürprizlerle dolu ve ge- leneksel olmayan savaş taktik- lerine hazırlıklı olmalıdırlar" dedi. Konuşmasının sonunda soru- lan yanıtlarken de Saddam'ı "btttün gücünii 15. rauntta bir nakavt deneroesi için saklayan boksör"e benzeten Büyükelçi Kandemir, "Kaybettiği silahla- nnı yerine koyamayacağını iyi bilen Irak ordusu, mutteflklerin saidınlanna karşı iyi korunan sıgınaklannda mıimkun olduğn kadar az güç kaybederek kara savaşuun başlamasını bekliyor" dedi. Saddam'm kişiliği ile ilgili olarak sorulan bir soruya ise Irak'ta büyükelçilik yaptığı sı- rada Saddam'ı yakından taruma fırsatı bulduğunu söyleyen Kan- demir, "Bazılannın sandığı gi- bi deli olmak bir yana, Irak li- deri zeki ve ikna kabiliyeti yük- sek bir kişidir" dedi. Kandemir, aynca Türkiye'nin Bağdat karşıtı müttefikleri des- teklemek için buyük fedakârhk- larda bulunduğunu vurguladı ve "Türkiye, Irak'la ortak sınınn- da 100.000 askt. bulundurarak Irak'ın 8 tümenini bölgede tut- masma yol açıyor"dedi. Kandemir, bir başka soru uzerine de kendi ulusal prob- lemleri yüzünden Fransa ve Al- manya'nın koalisyonun zayıf halkalannı oluşturduğunu, an- cak her şeye karşuı koalisyonun sonuna kadar bir arada kalaca- ğına inandığını belirtti. inandığını belirterek "ABD ön- celikle Saddam'm gitmesini isti- yor. Onun için hava saldınları- nı sürdürerek Irak ordusunun ve milletinin savaşma azmini etki- liyor. ABD isteseydi çok daha kısa sürede savaşı bitirirdi. An- ,cak fazla kayıp verirdi" diye ko- nuştu. Üniversitelerin milli gü- venlikle ilgili teoriler üretmesi gerektiğini, milli amaç hissi do- ğurmadan savaşta başarılı olu- namayacağını anlatan Öztorun, "Akşam yatıp sabah karar veri- yorsanız, başarılı olamazsınız. Karann milli olması gerekir. Tek kişinin uygulaması degil" dedi. Eski Kuzey Deniz Saha Ko- mutanı emekli Amiral Sabahat- tin Ergin de seminerdeki konuş- masında milh' güvenliğin, milli değerlerin, milli kültürün geliş- tirilmesiyle sağlanabileceğini, müziğın ve sanatın bunun teme- lini oluşturacağını savundu. Seminerin konuşmacıların- dan emekli Büyükelçi Coşkun Kırca ile eski Genelkurmay Baş- kanı emekli Orgeneral Necdet Ürnğ, mazeretleri dolayısıyla ge- lemediler. Onlann yerine semi- nere katılan Boğaziçi Universi- tesi öğretim üyelerinden Vural Altıa, hükümetin Batı'yla girdi- ği ittifakı ve izlenen politikaları eleştirdi. Altın, "Özal Batı'yla öyle bir ittifak kurdu ki hiıkiı- tnet düze>inde kaldı. Bunun ar- kasında millet >oktur, kamuo- yu yoktnr" dedi. Türkiye'nin Irak'la ortak bir azınlıklar soru- nu olduğuna işaret eden Altın, şunları söyledi: "Türkiye önce- likle Batı'nın Ortadogu'ya yöne- lik çarpık bakışını düzeltmek için çaba gostermelidir. Türkiye barış masasında Irak'ın toprâk butunluğunu savunmalıdır. Ker- kük, Musul gibi haritacılığa he- ves etmeyelim." Oturumu yöneten Prof. Dr. Haluk Ülman, Türkiye'nin Su- riye, Irak ve Iran ile ilişkilerini değerlendirdiği konuşmasında Türkiye'nin izlemesi gereken po- litikayı şöyle özetledi: "Irak'ın Kuvevt'ten çıkması saglanmalı, Irak'ın toprak bütunluğu konın- malı, askeri gücü kınlmalı. an- cak Suriye ve tran karşısında dengenin bozulmasına izin veril- memeli." Seminerin öğleden sonraki oturumunda konuşan Prof. Dr. Asaf Savaş Akat, Ortadoğu'da- ki istikrarsızhğın bölgedeki ul- kelerin demokrasiyle yonetilme- melerinden kaynaklandığun be- lirterek "Körfez krizi, BM'nin güçlendirilmesi ile aşılırsa. sava- şın arkasından bölgeye demok- rasi tohumları atılacaktır" dedi. Prof. Dr. Bilsay Kuruç ise sa- vaş sonrası bölgeye demokrasi geleceğine inanmadığını belirte- rek "Bölgenin tek demokrasiy- le yönetilen ulkesi İsraü deniyor. Oysa tsrail içe demokrat, dışa teröristtir" şeklinde konuştu. Emekli Amiral Yılmaz Lslu- er de konuşmasında, Türkiye'- nin Kerkük ve Musul'a sahip çıkması isteğinden söz edildiği- ni hatırlatarak buna ABD'nin de, Arap ülkelerinin de Iran'ın da izin vermeyeceğini ifade etti. CÜNEYT ARCAYÜREK YAZIYOR Dünya Uluslarının Türkiyrtleki Yüksek Hamisi Kim? ANKARA — Kürtçe konuşma yasağını kaldıran yasa öner- diklerinden Erdai İnönü ile arkadaşlarını neredeyse vatana ihanetle suçlayacak kadar ileri gidenler, önceki gece Çan- kaya'da toplanan Bakanlar Kurulu'nda bir araya gelerek ay- nı amaca yönelen tasanya imza attılar. TO'nün bildirdiği "şimdilik zamanı değil" gerekçesiyie kısa süre önce Meclis komisyonlarında reddedilen SHP öneri- sinden sonra hükümet Kürtçe dahil bilinen bilinmeyen tüm azınlık dillerinın, konuşulmasından yazılıp yaygınlaştınlma- sına kadar bütün gerekleriyle serbest bırakılmasını ınsan haklannın vazgeçilmez öğeleri olarak kabul etti. Türkiye eninde sonunda Paris Şartı'ndaki azınlık dilleri- nin özgürce kullanılması kuralına uymak zorundaydı. İkti- darla ana muhalefet arasında bu konuda görüş ayniığı za- ten yoktu. Bugünden başlayan tartışma, TO liderlığindeki bu ıktidaria içtenli bir iç siyaset sürdürmenin gıderek ola- naksıziaştığının bir kez daha saptanmasından kaynaklanıyor. TÖ'nün dün de "her türlü kısır çekişmeleri bir kenara bırakarak" bütün siyasal partileri - tabii kendi çevresinde - "birlik-beraberlik içinde hareket etmeye davet etmesi"nde- ki değersizliği, Bakanlar Kurulu'nun son toplantısıyla ilgili bılgiler kanıtlıyor. Hükümet işlerıne karışmamakla yükümlü TÛ, azınlık dil- lerini serbest bırakan tasanyı yazmış, bakanların önüne met- ni koyuyor. Boş kararnameler örneği, bakanların metne "usulen" şöyle bir göz atıp imzayı basmalarını. tasarının Meclıs'ten bir hamlede geçmesinı istiyor. Ne var ki Anayasa Mahkemesi'nden dönen örnekler bi- lindiğinden, tasarı bu kez "hemen" onaylanmıyor. Üstelik bakanlar haklı; metnin _ ı ^ . ^ _ _ ^ _ _ ^ _ _ _ ^ _ i ^ _ Hükümet işlerine aykırı hükümler taşıdı- kariSmamakla K r yükümlü TÖ, azınhk Lozan Antiaş- dillerini serbest ması'na uygun olma- , . sı gereğine değinıyor- Dirakan tasanyi &2r&<ESSS: y azm '?' bakanlann antlaşmaya aykırı hü- ÖPUne metni KOyUyOr. S'yîn.SrtTçS Boş kararnameler tartışma ÜÇ saat süm- ömeğin bakanların yor. Bu yüzden görev, mofno "nvıılon" cnı//o Adaiet Bakanı'na ven- rneıne usuıen şoyıe liyor. SHP'nin aynı içe- £//• göz atlD rikte önerısı reddedil- . , . mış, savaş davuiian uasmaiannı, tasarınınş TO ıie hükü- Meclis'ten bir hamlede metaynıkapıyıçalıyor. . . . . . Neden? Hükümet top- geçmeSIM İStiyOr. lantısındaki konuşmalanndan (1)- TO'nün dünyadaki kimi ulusların Tür- kiye'de yaşayan soydaşlarının 'hamisi' olma heves ve ama- cına oynadığı anlaşıhyor. (2)-12 milyon hesapladığı Türk va- tandaşı Kürtü yanına çekmek isteyen TÖ, savaştan sonra bir Kürt devleti olastlığına dayanarak "Türkiye dışındaki bölge Kürtlerinin de hamisi olmak" gibi bir hesaba yatıyor. Gerekçe öyle ki; TÖ, kısa süre sonra yurtiçinde ve dışın- daki Azerilerin, Tatarların, Taciklerin, Avşarların, Çerkezle- rin, Abazanın, Ermeniyle Yahudinin "yüksek hamisi" sıfatı- na "hak kazanacak!" GörOşmeler sirasında Kâmran İnan'ın "Bugüne dekKÖft- lerın insancıl açıdan bekledıklerini bulamadığını" irdeleyen konuşmasına; Cemil Çiçek, anlamsız çıkışla inanılması güç tatsız bir karşılık veriyor. Bu ve benzeri tartışmalar arasında TÖ'nün metni aynen geçmiyor ama ana ilke benimseniyor. Ya grevlerin ertelenmesi? Kimi bakan, işçinin grevle yo- rulduğundan, kımileri Başbakan'ın yumuşak tutumla grev- leri çözümlemeye yöneljşinden kimi odakların rahatsız ol- duğundan söz ediyor. TÖ, dün gece hükümetten erteleme- yi geçirirken üç saat önce 80 bın kışiyı ilgılendiren, TÖ'nün eski başkanı olduğu MESS grevı birdenbıre olumlu sonuç- lanmış. Ama maden işçileriyle ilgili görüşmeler sonuçsuz! Kuşkusuz TO inişini kolaylaştırmak için Köşk'e yürümeye hazırlanırken, "Çankaya'nın şişmanı / Işçi düşmanı" sloga- nını haykıran Denizer ile 40 bin işçiden hıncını alıyor. " Madene inerlerse eski ücretle açlığa talim etmeleri pa- hasına... Yurtdışında okumak isteyenlere! Avrupa ve Amerika'daki üniversitelerde okumak istcyenler için şimdi tam başvuru zamanı... En iyi üniversitelerin listesi, başvuru koşulları, ücretleri... Yurtdışı öğrenim rehberi Panorama'da • Her ülke, yabana öğrenci adaylarından farklı şeyler bekliyor. Başvururken bunları bilmek lazım. • Türkiye'den alınan diplomalar, yurtdışı başvurulannda ne kadar geçerli? Ülkeden ülkeye farklı değerlendirmeler, farklı uygulamalar... • Ve işin parasal yönü: Hangi ülkede okumak kaça patlar? • İşletme, ekonomi, tıp, hukuk, siyasal bilimler, mimarhk, sosyal bilimler, temel bilimler konularında en saygın üniversitelerin dökümü... Türkiye borçsuz ülke olabilir Dünya Bankası raporuna göre. Türkiye'nin dış borç kabusundan kurtulma umudu var. 30 varsayımlı "ekonometrik model", Türkiye'nin 1999'a kadar borçlannı sıfırlayabileceğinı söylüyor Sermaye piyasasına "müjde tasarısı"... Sermaye Pi\asası Kanunu Değişiklik Tasarısı, Medis'te görüşülme aşamasına geldi. Tasarı, yaurımcılar için birçok "mujde" içeriyor: Daha şeffaf bir borsa. ^ksek temettülü ozel hısse senetleri... Eski hisse senedi-yeni hisse senedı ayrırru ortadan kalkıyor. MPM, Zonguldak'taki madenleri inceliyor Milli Prodüktivite Merkezi, Zonguldak'taki madenlerin verimliliğinı inceliyor. Türkiye lşveren Sendıkalan Konfederasyonu ile ortak ça- lışmalar yürüten MPM'nin Genel Sekreten Prof. Yener "Ocaklarcla sadece ıhtiyaç kadar işçı çalıştınlmah, geri kalanlara yeni iş imkanla- n sağlanmalı" Turizmciler 1991'den hâlâ umııtlu Savaş yuzunden turizrn sektorune bomba duşen tek ulke Türkiye değil. Butun tunzm ulkeleri aynı durumda Turizmcilere göre, savaş birtiğınde Türkiye en çekıcı ulkelerden biri olacak, hatta 1991 yaz sezonunu kurtarmak bile mümkun. Yeter kı savaş uzamasın. . PANORAMAf •MTMIUUM T«H ZAIUUH AVRUPA VE AHERIKADA NASIL OKUMUR? "İthal müzik" iyi kazandınyor Mehter müziği diğer müzikleri bastırana kadar, yani müzik piyasası savaş darbesi yiyene kadar, kasetçilerin işleri çok iyiydi. Artık pop, caz ve klasik müzik kasetleri de firmalara büyük kâr getiriyor. Ama piyasanın kralı hâlâ arabesk. Mesela Kenan Temiz'in "Seni Mahkemeye Versem Asarlar" kasedi... Evlerimızi işgal eden bir haber imparatorluğunun tüm oyküsü. CNN'in haber skandallan ve arkasmda Beyaz Saray olduğuna dair iddialar. CNN ne kadar tarafsız, iletişim uzmanlan yanıtlıyor. Tempo CNN'nirl Atlanta'daki Genel Müdürü'yle görüştü. "Kürtlere hamilik" planı Özal bir taşla üç kuş vurmak istiyor: • Smırlanmız dışındaki Kürt nüfusu "vatandaşlanmızın soydaşlan" olarak etki ve kontrol altında tutmak. • AT'ye girişte Kurt sorununu aşmak. • Kurt oylannı yedeğine almak. Korkut Ozal konuştuKorkut Ozafsuskunluğunu Tempo için bozdu. Işte bazı görüşleri: "Saddam bir Arap Irkçısı ve Baasçıdır", "Israil bu savaşa girraez, Saddam'm füzeleri Israil'in işine yaradı", "Bolgede Israil meselesinin çozumüyle biılikte bir Filistin devleti kurulacak". "Savaş Şubat'ta biter" "Milli Savunma eski bakanı ve Riyad eski büyükelçisi Ercan Vuralhan savaşın en fazla Şubat'ın ikinci haftasma kadar sureceğini iddia ediyor. Kontrgerilla sözii Ozal, bağımsız milletvekili Ilhami Binici'ye Kontrgerilla dosyasının açüacağına dair soz verdi. Nasrullatı Ayan'ı nasıl bilirsiniz?Altın kaçakçıhğından hayali ihracata Nasrullah Ayan. Şu anda Borsa'da ne durumda, neler yapıyor, neler düşünuyor? Tempo sordu, Ayan yarutladı. Çizgilerle seks Çizgilerle seks giderek yaygınlaşıyor. Yabana ve yerli dergilerde erotik ve pomo karikaturler ve çizerleri. Gramsci Ünlü Italyan komünisti ve duşünurü Gramsci doğumunun 100. yılında anılıyor. Sting'den. "Sutçunun Entelektuel Oğlu", tekrar rock arenasma kondu! Stıng, yem albümü "The Soul Cages"la, fırtına gibi... HAFTAUK HABER DERGİSI