Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
7AĞUSTOS 1990 EKONOMİ CUMHURİYETJ13
Denıire zam
• ANKARA (UBA) —
Ereğli Demir Çelik
Fabrikalan yassı hadde
mamullerinin fıyatlanna
yüzde 3.1 ile yüzde 5.8
arasında değişen oranlarda
zam yaptı. Ereğli Demir
Çelik Fabrikalan'ndan
yapılan yazılı açıklamada
7ammın maliyet
artışlanndan kaynaklandığı
belirtilirken zanilı tarifenin
dünden itibaren
uygulamaya girdiği
açıklandı. Yeni fiyat
ayarlamasıyla birlikte bazı
mamüllerin eski ve yeni
fîyatlan şöyle oldu:
M M Art*
(%)
025427X711
028430X711
060X1000
090X1200
1.00X1000
2.00X1000
100X1200
6.00X1500
2135
232S
1330
1190
1252
1030
905
910
4.1
33
ai
35
33
5.1
53
53
1100X1200 1115 4.7
15,00X1600 1172 4.4
18.00X1000 1112 4.7
Renault- 2Tin
fiyaü
• İSTANBUL (AA) —
Oyak-Renault otomobil
fabrikalannda üretime
başlayan Renault-21 tipi
otomobillerin fıyatı
belirlendi. 1 Eylül 1990
tarihinden geçerli olacak
Renault-21 otomobillerinin
KDV dahil peşin perakende
satış fiyatlan şöyle:
Otomobil tipi: R-21
43.600.000, R-21 Manager
47.950.000, R-21 Concorde
62.950.000.
Borea binası
• Ekooomi Servisi —
Bina sorununu çözmeye
çalışan Borsa'nın
bitişiğindeki Zihni
Holding'e ait hanın
katlannı kiraladığı ve bazı
aracı üyclerin bürolannı
buraya geçirmeyi planladığı
öğrenildi. Bu arada
İMKB'de dünkü seansta
fıyatlar yüzde 3.2 geriledi
ve Borsa Endeksi 5431
puana indi.
Boronkay
kapandı
• tş-Sendika Serria —
Kâğıthane'de kurulu 77
işçinin çalıştığı Boronkay
fabrikası kapatılarak 70
işçinin işine son verildi.
Boronkay işvereninin
çıkartmalara gerekçe olarak
ekonomik nedenleri ve
kullanmakta oldukları eski
teknolojiyle üretime devam
edemeyeceğini gösterdiği
bildirildi.
Esbank'tan
kredi
• Ekonomi Servisi —
Esbank, ihracatçı
müşterilerinin finansman
gereksinimlerini karşılamak
üzere Banker's Trust
Company önderliğinde 9
yabancı bankanın
oluşturduğu bir
konsorsiyumdan 1 yıl
vadeli, 25 milyon dolarhk
yeni bir sendikasyon kredisi
sağladı. Kredi anlasması, 3
ağustosta tstanbul Hilton
Otel'de yapılan toplantıda
imzalandı. 1990 yılı mayıs
ayında Esbank 30 milyon
dolarhk başka bir
sendikasyon kredisini de
ihracatçılann kullanımına
sunmuştu.
Sterlin 5 bin
lirayı aştı
• Ekonomi Servisi —
Merkez Bankası, bugün
uygulanacak kurlarda
sterlinin efektif alış değerini
5 bin 1 lira olarak
belirlerken, serbest piyasada
da lngiliz para birimi 5000
lira sınınna ulaştı. ö t e
yandan Kuveyt Dinan'nın
yeni kunı da 24.27 lira
düşürülerek 9 bin 246 lira
olarak belirlendi.
ŞİRKETLERDEN
HABERLER
YAPI KREDİ Bankası,
bireysel bankacılık
hizmetlerinin ikinci yılında,
dağıttığı Telecard sayısını 1
milyona çıkardı. Banka
Genel Müdürü Burhan
Karaçam, dün Erenköy
Şubesi'nde düzenlenen bir
törenJe, 1 milyonuncu
Telecard'ı sahibine verdi.
SCHMAL Mobüyalan,
Türkiye'de Uran Ahşap
Sanayii tarafından
pazarlaruyor. Kolay monte
edilen işlevsel özellikleriyle
tanınan Alman Schmal
mobilyalan Uran Ahşap
Sanayii'nin tstanbul'daki
yeni mağazasında satın
alınabiliyor.
GREENAIR her pazar günü
yapılan haftalık Londra
uçuşlanna başladı. Londra
seferlerinde Sovyet
Tupolev-154 M tipi uçaklar
kullanılıyor.
Spekülasyonda yeni yöntem
A n » çogaldığı borsanın bu döneminde de spekülasvon yeni kazanç yollan buldu.
DüNYA PİYASALARINDA SAVAŞFIKTINASI
Borsada arzın artması karşısında spekülasyon
"ara kısıtlı" ve endeks üzerinde ağırhğı büyük
hisselere yönelince fiyatlar süratle yükselmiş
oldu. Bu dönemde talebin çok cazip olmasına
karşıhk arz olanağı olan hisselerden kaçınıldığı
gözlendi.
olarak arzı sınırlı hisselerde yo-
ğunlaşmaya harekedi hisselere oy-
namaya yönelindi. Böylelikle hal-
ka açümalarla meydana gelen arz
artışı etkisiz kaldı. Endeks içinde
ağırhğı olan bu belli hisselerde yo-
ğunlaşma sonucunda, piyasanın
genel fiyat düzeyini yansıtması ge-
reken tMKB Fiyat Endeksi az sa-
ABDURRAHMAN
YILDIRIM
Borsada spekülasyon arzın art-
tığı yeni dönemde 'yolunu' bul-
du.. Borsada gecen yıl sonuna ka-
dar fiyat artışlanna ve spekülas-
yona en büyük dayanak oluşturan
arzın yetersizliği, bu yıl art arda
gerçekleşen halka açılmalarla or-
tadan kaldınlınca, yeni yöntem
yıda, piyasa değeri yüksek 7-8 şir-
ketin ortalama değerini yansıtır
hale geldi.
Şu andaki borsa endeksi, 50
hisse senedinin 1986 yılı başında-
ki fîyatlan 100 kabul edilerek bu
kâğıtlann toplam piyasa değerle-
rine göre fiyat değişimini ağırlık-
lı olarak gösteriyor. Böylece en-
deks, daha sonra borsaya giren ve
şimdiki piyasa değeri 30 trilyona
yaklaşan 45 şirketin fiyat gelişme-
lerini değerlendırmemiş oluyor.
Bunlar arasında toplam piyasa
değerinin yüzde I6.5'ini oluşturan
Akbank, yüzde 6.9'unu oluşturan
Petkim, yüzde 2.9'unu oluşturan
Garanti Bankası, yüzde 2.8'ini
oluşturan Vestel gibi piyasa değeri
yüksek hisse senetleri de bulunu-
yor.
Yeni gelişmekte olan hisse se-
nedi piyasasına yönelenlerin de
orta ve uzun vadeli, sağlam, ama
riski de azdan bir kazanç yerine,
yüksek oranlı spekülatif kazanç-
lara göz dikmesi piyasanın genel
yönünü 'hareketli kâgıtlara' cevi-
riyor. Uluslararası kabul gönnüş
yatırım kriteri olan fiyat kazanç
oranı, temettü verimi gibi yatınm
ölçütleri bir kenara bırakılarak,
fiyatı artan hareketli hisselere ko-
şuluyor. Piyasanın belli başlı ba-
zı hisselere yönelmesi, arz artışı-
nın etkisini de azaltıyor. Böylece
endekse yön veren hisselerin fiya-
tıyla, diğer hisseler arasında fiyat
uçurumu oluşuyor. Arçelik, Ec-
zaabaşı Yatınm, Koç Holding,
T.lş Bankası, T.Şise Cam ve Ya-
pı Kredi Bankası gibi hisselerin pi-
yasa değeri borsa şirketlerinin
toplam piyasa değerlerinin yüzde
30'unu bulurken, endeks üzerin-
deki ağırhklan y*izde 60'a çıkıyor.
Profilo Holding'e bağlı ve ha-
len hisseleri borsada işiem gören
Peg Profilo'nun yüzde 10 hissesi
halka açıhyor. Bu yıl başmda hal-
ka açüma denemesi yapan ve yuz-
de 3.5 dolayındaki hissesini satan
Peg Profılo'nun yüzde 10'luk his-
sesinin halka arzını Iktisat Ban-
kası'nın liderliğinde bir bankalar
konsorsiyumu gerçekleştirecek.
tlk kez under-writing (satış garan-
tisi) işleminin yapıldığı bu halka
arzda bir hissenin fiyatı 10.750T1.
• \
Borsa endeksıne
Hisse seeedi
Arçelik
Çukurova Elk.
^ ^ • T ] Eczacıbaşı Yat.
^ ^ ^ ^ ^ H Erdemır
^ ^ ^ ^ | Koc Holding
^ ^ ^ ^ | T İş Bankası
^ ^ ^ ^ ^ H T Şışe Cam
^ ^ L ^ ^ ^ ^ U Y a
P' Kredi Ban.
^ ^ ^ ^ P ^ l 8 şirket toplamı
Bersa taptanı
Ptyasa
defterl
(nilyar U )
2331
2 025
408
4.608
7.790
4.254
2 547
3150
27.113
73.124885
Piyasa
içtadeki
31
2.7
05
6.2
10.6
53
3.4
43
370
100J
yon verenler
fiyat eıHsı
m
215
80
14.11
7
722
220
320
244
153
Rjat/kazanç
OTIM
35.40
14.29
14639
9.98
79.44
25.25
12039
1771
2192
REKLAM DUNYASI
Batrtia Kuveyt sorunu
Petrolden elde ettiği dolarları verimli
yatırımlara aktarmakta uzman olan Kuveyt'in
mal varlıklannın dondurulması Batı'da iş
çevrelerinde paniğe yol açtı. Kuveyt'in
yatınmlannı yönetmekle görevli Kuwait
Investment Offıce'in dünyanın en büyük
şirketlerinde önemli miktarda hissesi bulunuyor.
Ekonomi Servisi — Irak'ın Ku-
veyt'i işgal etmesi yalmzca petrol
piyasaiarını allak bullak etmekle
kalmadı. Petrol zengini bir ülke
olan Kuveyt, elde ettiği petrodo-
larlan en verimli yatırırnlarla de-
ğerlendirmesini biten bir ülke ola-
rak da tanıruyordu. Kuveyt'in Av-
rupa ve ABD'deki yatınmlan, ül-
keyi, Batı dünyasımn da sayılı fi-
nans imparatorluklarından bin
haline getirmişti.
Yedi sanayileşmiş ülkenin oluş-
turduğu G-7'nin ve onlan izleyen
baa ülkelerin, Irak'ın Kuveyt'i iş-
galinin ardından, Kuveyt'in ken-
di ülkelerindeki mal varlıklannı ve
mali işlemlerini dondurması, Ba-
tı'daki finans çevrelerinde karga-
şaya yol açtı. Uzmanlar, dondu-
rulmuş mal varhklarırun, yülarca
dava konusu olabileceğini belirti-
yorlar.
Kuveyt, 1989 yılında yurtdışı
yatınmlanndan, petrol ihracatın-
dan daha çok kazanç sağlamıştı.
Geçen yıl petrol ihracatından 7.7
railyar dolar kazanan Kuveyt, dış
yatınmlanndan ise 8.8 milyar do-
lar sağlamıştı. Kuveyt'in yurtdışın-
daki yatınmlannı, Knwait Invest-
ment Offlce adındaki bir kuruluş
yönetiyor. Merkezi Londra'da bu-
lunan bu kuruluş, gizli kapaklı iş-
lemleriyle tanınıyor.
Kuwait Investment Office
(K1O), Kuveyt'in petrolden kazan-
dığı dolarları, Batı Avrupa ve
ABD'de verimli alanlara yatırmak
ve bu yatınmlan yönetmekle gö-
revli bir kuruluş. Bugüne dek KI-
O'nun yaptığı buyük yatırımlar
arasında, dünyanın en buyuk şir-
ket ve bankaiarından alman his-
seler de bulunuyor. Kuwait Invest-
ment Office, İngiltere'nin en bü-
yük bankası olan ve geçen günler-
de Türkiye'de de şube açmasına
izin verilen Midland Bank'ın yüz-
de 10.5 hissesine sahip. Almanya^
nın en büyük sanayi grubu olarak
bilinen Daimler-Benz'in yüzde
14'ü, Alman kimya endüstrisinin
devi Hoechst AG'nin yüzde 20'si,
ABD'deki mühendislik grubu
Santa Fe'nin bir bölümü, Fiat
Grubu'nu kontrol eden Agnelli
Ifil SPA'mn yüzde 9.9*u Kuwait
Investment Office'in elinde bulu-
nuyor.
Bu kuruluşun son yıllarda yap-
tığı en büyük yatınmlardan bin de
tngiltere'de bulunuyor. Birkaç yıl
önce Thatcher hükumetinin özel-
leştirme programı çerçevesinde,
İngiltere'nin büyük petrol şirketi
Britlsh Petroleum'un da devlete
ait hisseleri borsa yoluyla halka
arz edildiğinde, Kuwait Invest-
ment Office piyasadan hisse top-
lamaya basladı. Kuveytlilerin elin-
deki hisseler yüzde 10"u aşmca tn-
giltere'de bir panik başladı. Mu-
halefet çevreleri, Kuveytlilerin,
British Petroleum'un kontrolünu
ele geçirerek Kuzey Denizi petro-
lünü işleten şirketi batırmayı, böy-
lece Avrupa'yı Ortadoğu petrolü-
ne muhtaç hale getirmeyi amaç-
ladığını ileri sürdüler. Bunun üze-
rine lngiltere bankası, el altından
halka arz edilen hisseleri yeniden
toplamaya başladı. Sonunda tn-
giliz hukumeti, Kuvvait Investment
Offıce'le anlaşma sağladı ve Ku-
veytlilerin British Petroleum'daki
hisseleri yüzde 9.8'de kaldı.
Dünyada böylesine büyük yatı-
rımlara sahip olan Kuveyt'in mal
varlıklannın dondurulması, Batı-
daki iş çevrelerinde kargaşaya yol
açarken, Türkiye'deki 'faizsiz
bankacılık' kurumlanndan Ku-
veyt Türk Evkaf Kurumu A.Ş. ise
basına yaptığı yazılı açıklamada,
şirketin Türkiye'de kurulmuş ço-
kortaklı bir kuruluş olduğunu
açıkladı. Ortaklan arasında Ku-
veyt Finans Kurumu dışında Ku-
veytü bir başka yatırımcımn bu-
lunmadığuıı, sermayesinin geri ka-
lan bölümünün Türk olduğunu
açıklayan kurum, Kuveyt'te de
herhangi bir yatınraı olmadığını,
bu nedenle Kuveyt'in işgalinden
şirket olarak etkilenmeyeceğini
öne sürdü.
Eximbank:
Irak riskli
ülke
Eximbank Genel Müdürü
Turgay özkan, 400 tiıilyon
dolarhk Irak kredisine
ilişkin anlaşmanın, durum
belirginleştikten sonra
imzalanabileceğini söyledi.
ANKARA (UBA) — Irak'ın,
borçlar ve ucuz petrol gerekçesiy-
le Kuveyt'e saldırması, Eximbank
yönetimini düşündürmeye başla-
dı. Eximbank Irak'a açılacak 400
milyon dolarhk kredi için orta
mın düzelmesini bekliyor.
öte yandan Irak'a yönelik ihra-
catın "risksiz vestatiisünde sigor-
ta edüdigini" vurgulayan Exim-
bank yetkilileri, yeni dönemde,
Irak'a yönelik ihracatın "riski
yüksek ülke statüsüyle ve yüksek
primle sigortalanmasını" düşü-
nüyorlar. Müteahhitlik kredileri
için de yüksek sigorta gündeme
gelirken Esimbank Genel Mü-
düru Turgay Özkan, "400 mil-
yon dolarhk Irak kredisine iliş-
kin anlaşmanın bugunku dunım
belirginleştikten sonra imzalana-
bileceğini" söyledi.
Işgalde
6
banka
9
partnağı
ABD Kongresi Bankacılık Komitesi Başkanı Henry
Gonzalez, Irak'ın Kuveyt'i işgalinin Italyan BNL
Bankası'nın Atlanta şubesi tarafından 'finanse
edildiğini' iddia etti. Banka hakkındaki rüşvet
suçlamaları ABD'de bir süredir soruşturuluyor.
Ekonomi Servisi — ABD
Kongresi Temsilciler Meclisi bün-
yesindeki Bankacılık Komitesi'nin
Başkanı Cumhuriyetçi Parti tem-
silcisi Henry Gonzâles, Irak'ın
Kuveyt'i işgalinin, ABD'deki bir
Italyan bankasının verdiği kredi-
lerle finanse edildiğini iddia etti.
Gonzales, Amerikan Associa-
ted Press Haber Ajansı'na verdi-
ği demecinde, ttalyan sermayeli
Banco Nazionale Del Lavoro'nun
(BNL) Atlanta'daki şubesinin,
Irak'a, tahıl ve makine alımı için
3 milyar dolar kredi verdiğini, bu
kredinin bir kısmırnn da ABD hü-
kümetince garanti edildiğini söy-
ledi.
ABD Temsilciler Meclisi Ban-
kacılık Komitesi Başkanı Gonza-
lez, Banco Nazionale Del Lavoro
Bankası'nın Atlanta'daki şubesi
tarafından Irak'a verilen 3 milyar
dolarhk bu kredinin büyük bir
kısmının, Irak'ın Kuveyt'i işgali
için silah alımı için kullanıldığını
ileri sürdü.
Banco Nazionale Del Lavoro
1
nun Atlanta Şubesi'nin karıştığı
yolsuzluk olayı ve Irak'a ABD'den
yapılan ihracat, uzun süreden be-
ri ABD Tanm ve Adalet Bakanlı-
ğı tarafından sonıştunıluyordu.
Soruşturmaya, Irak'a tahıl ihracatı
yapan ENKA'nın New York'taki
şirketi Entrade de ahnmıştı. ttal-
yan bankasımn Atlanta Şubesi,
yapılan muamelelerde rüşvet al-
makla, ihracatçı firmalar ise
Irak'a sattıklan mallar dışında
'hizmet' vermekle suçlanıyordu.
Irak'a yapılan ihracat, ABD Tanm
Bakanlığı'nın kredisiyle gerçekleş-
tiğinden, bu kredinin kullanüması
konusunda da yolsuzluk söylenti-
leri doğmuştu.
Irak rüzgârı Japonyada esiyorKuveyt'in işgali yeni bir
petrol krizi kaygısına yol
açarken olaydan en çok
etkilenen ülkelerin başmda
Japonyageliyor. Kullandığı
petrolün tamamım ithal eden
Japonya'da borsa, işgalin
başladığı andan itibaren
çalkalanıyor. Tokyo Borsası
endeksi nisandan bu yana en
düşük değerine indi.
TOKYO (AA) — Irak'ın Kuveyt'i işga-
iinin ardından yoğunlaşan petrol krizi kay-
gılan, Tokyo Menkul Kıymetler Borsası'n-
da Nikkei Endeksi'ne dün 1.100 puandan
fazla kaybettirdi.
Kullandığı petrolün yüzde 99'unu ithal
eden Japonya'mn Kuveyt ve Irak'tan tüm
petrol ithalatını ve bu ülkelere ihracatı dur-
duracağını, ayrıca Irak'a ekonomik yardı-
mı askıya alacağını açıklamasımn ardından
Japon yatınmcılann "Ulkede petrol arzı-
nın daralacağı ve bunu da muhtemel bir
krize yol açabileceği" yolundaki kaygıla-
n, hisse senetlerine değer kaybettirdi.
Geüşmeler üzerine de borsa endeksi Nik-
kei, dün sabah bir ara 1.106.69 puan kay-
betti. Nikkei kapanışa doğru puan kayıp-
lannı biraz telafi etti ve günü 916.23 puan
kayıpla 28.599.53 puanda kapandı. Endeks
cuma günü de 729.42 puan kaybetmişti.
Gözlemciler, geçen nisan ayından bu ya-
na en duşük değerine inen endeksin puan
kaybının daha nereye kadar süreceği konu-
sunda kesin bir tahmin yapamıyorlar. As-
Kuveyl'in işgali diinya borsalan arasında eıı çok Tokyo'yn etldledi.
ya'daki diğer borsalarda da hisse senetle-
rinin önemli ölçüde puan kaybettiği bildi-
riliyor.
ABD Dolan ise Tokyo'da bugün bir ara
150 yen sınırını da aşmasına rağmen, ka-
panışa doğru küçük çapta geriledi ve
149.50 yenden kapandı. Dolar, yen karşı-
sında cuma gününe göre 0.15 yen değer ka-
zandı.
Öte yandan, uzmanlar, yaklaşık 4.5 ay-
lık petrol stoku bulunan Japonya'da ener-
ji krizi yaşanabıleceğini belirtiyorlar.
Tokyo'daki petrol sanayii gözlemcileri,
Japon hükumetinin, Irak ve Kuveyt'ten
petrol ithalatının kısılması yolundaki ka-
rarının birkaç ay daha yürürlükte kalması
halinde ülkede ciddi bir enerji krizi yaşa-
nabilcceğini ve ülkenin petrol faturasmın
artabileceğini ifade ediyorlar.
Japonya Uluslararası Ticaret ve Sanayi
Bakanı Kabun Muto da petrol fiyatlann-
daki artışın ulkede enfiasyonu körükleye-
bileceğini ve ekonomik büyümeyi engelle-
yebileceğini bildirdi.
Japon hükumetinin verilerine göre, top-
lam petrol ihtiyacının yüzde 99'unu ithal
eden Japonya'mn 142 günlük petrol stoku
bulunuyor. Japonya'daki petrol rafinerile-
rinin işlediği petrolün yüzde 70'i Ortado-
ğu bölgesinden geliyor.
Öte yandan, petrol krizi kaygıları, Asya
borsalannda petrol fiyatlanm yükseltti.
Petrol fîyatlan, Asya borsalannda bugün
varil başma 2-3 dolar daha yükseldi.
Kuzey Denizi türü ham petrolün ekim
ayı teslimatının varil fiyatı Uzakdoğu bor-
salarında bu sabah spot işlemlerde 24.50
dolara kadar yükseldi. Kuzey Denizi ham
petrolü aynı borsalarda cuma günü 22.40
dolardan işlem görmuştü.
Batı Teksas türu ham petrolün ekim ayı
teslimatının varil fiyatı ise, aynı borsalar-
da 27.45 dolara kadar ulaştı. Batı Teksas
cuma gunü New York Borsası'nda 24.38
dolardan kapanmıştı.
Ortadoğu'nun, Dubai petrolünün varili
ise bugün 22.25 dolar dolayında işlem gör-
dü. Borsacılar, Dubai'nin bu hafta içinde
25 dolara ulaşabileceğini belirtiyorlar.
Uluslararası petrol piyasalanndaki göz-
lemciler, kriz öncesinde Kuveyt'le Irak'ın
birlikte OPEC'in üretiminin yüzde 20'sini
sağladıklanna dikkat -çekerek, bu ülkele-
rin petrol arzmdaki muhtemel kısıntının fi-
yatlar üzerinde enflasyonist baskı yapaca-
ğmı belirtiyorlar. Gözlemciler, bu baskımn
önlenmesi için OPEC'in diğer üyelerinin
üretimi arttırabileceklerine işaret ediyorlar.
öte yandan, petrol dünyasına ilişkin ha-
berleriyle tanınan Middle East Economic
Survey (MEES) dergisi de piyasalarda,
S.Arabistan'm, dünya petrol talebindeki
fazlayı sağlayıp sağlamayacağı konusunun
merakla beklendiğini yazdı.
MEES, Kuveyt'teki petrol tesislerinin ka-
panması ve Irak'a uygulanan ambargo ne-
deniyle piyasalarda günde yaklaşık 4 mil-
yon varil dolayında bir petrol arzı açığı
oluştuğunu kaydetti.
Temiz Çevre Ödülü'nü
PisHarrykazandı
Amerikan 'Time1
dergisinin Avrupalı reklam ajanslarına
yönelik olarak açtığı Temiz Çevre' ödülünü tsvecli
'Adaptus' Ajansı'nın hazırladığı 'Dirty Harry' (Pis Harry)
başlıklı ilan kazandı.
tngiliz 'Independent' gazetesinde yer alan habere göre çevre
korumacılığını teşvik etraek amacıyla açılan bu reklam
yarışrnasına Avrupa'nm çeşitli ülkelerindeki reklam ajanslan
325 yapıtla katıldı.
Stockholm'deki Adaptus Ajansı tarafından gerçekleştirilen
ve birincilik ödülünü kazanan basın ilanında, bebek
Harry'nin kumsalda çekilmiş bir fotoğrafı ve bu resmin
altında da çevre kirliliğine karşı alınması gereken önlemleri
anlatan bir metin yer alıyor.
Y a r a t ı n o n vaşında — Yaratım/FCB Ajansı
kuruluşunun 10. yılında hem mekân hem de personel
sayısında büyürae kaydetti. Son olarak gerçekleştirdiği
'Bence BMC kampanyası sayesinde meslek çevrelerinde
olumlu yankılar yaratan ajans, Epengle ve Nissan
markalannı da müşteri portföyüne kattı. Bu arada Henkel-
Turyağ'dan Dr. Nükhet Vardar Planlama ve Araştırma
Yonetmeni, Penajans'tan Özden Dilek de Müşteri tlişkileri
Yönetmeni olarak Yaratıra/FCB'ye geçtiler. Senarist Ümit
Ünal, yazar-reklamcı Ahmet Tulgar ve yazar Başak Sokullu
da ajansın yaratıcı gnıbunda çalışmaya başladılar. Ajansın
Şişli'deki merkezi, doğal olarak bu kadar yeni müşteri ve
personeli ağırlayamaz olunca aynı binada 350 metrekarelik
bir kat daha Yaratım/FCB kapı plakasına kavuştu.
Dlkilitaşa prezervatif —
Paris'te vüksekokul düzeyinde
reklamcıiık ve halkla ilişkiler
konusunda uzman yetiştiren ESLSCA
okulu son sınıf öğrencileri, mezuniyet
tezi olarak hem kendilerine hem de
bir prezervatif üreticisi olan#
reklamverenlerine dev bir hizmet
sundu. Concorde Meydam'ndaki
bizim Sultanahmet'teki Mısır'dan
ithal dikilitaşlann ikiz kardeşlerinden
birine 20 metre boyunda bir
prezervatif taktılar. Ve şipşak bir afiş fotoğrafı çektiler. Afiş
yakında Fransa'da duvara çıkacak. Öğrencilerin uzüldükleri
tek nokta, aslında Eyfel Kulesi'ne prezervatif takmak
fikrinin gerçekleşmemesi. Çünku kulenin tepesindeki
televizyon verici anteni nedeniyle Fransız televizyon idaresi
bu dev prezervatifın kuleyi kuşatmasma izin vermedi.
Yordan'dan mayola palmiye — CTM inşaatın
Bayramoğlu'nda gerçekleştirdiği 'Palmiye sosyal tesisleri
geçen hafta sonunda havuz-bar-diskosuyla basın
mensuplanna tanıtıldı. Yordam Ajans'ın müşterileri arasında
bulunan Palmiye'nin davetiyesınde şu not yer alıyordu:
"Kıyafet zorunluluğu vardır. Lütfen mayo, şort ve tenis
raketlerinizle geliniz."
TEKNOLOJİ VİTRİNİ
PCPyerine Tımbercote
Yeni kesilmiş kereste, bugüne kadar poliklorofenol (PCP) ile
mantarlardan anndırılıyordu. Ancak bu kimyasal maddenin
çevre için zararlı olduğu belirlendi.
Bir Kanada fırması, hastanelerde ameliyat malzemelerinin
sterilizasyonunda, havuzlann temizlenmesinde ve
şampuanlarda bulunan bir kimyasal maddenin PCP'lerin
yerine kullanılmasım öneriyor. Timbercote adlı bu bileşim,
yeni kesilmiş keresteleri mantarlardan anndınyor. Biyolojik
çözünmeyle etkili olan Timbercote, aynca, zamanla
mantarlanmış kerestelerin üstündeki çok çeşitli mantar
çeşitlerini de temizleyebiliyor. Napier International fırmasmın
gelıştirdiği Timbercote'un kereste üzerindeki koruyucu
özelliği bir yıl sürüyor.
ATM'lerde uçak bileti
Bir Amerikan
firması olan
A.CTnin ATM
(Automated Teller
Machine)
makineleriyle günün
24 saatinde uçak
biletinizi satın
alabiliyorsunuz.
Seyahat acentesinden
yaptırdığınız
rezervasyon telefon
bağlantısıyla ATM'ye
bildiriliyor. Kredi
kartınızı takıp
gerekli bilgileri
yazdığınız zaman
makine bilet ücretini
hesabınızdan düşerek
biletinizi size
sunuyor. A.C.T.
fırması, 1992 yılına
kadar otel lobilerine,
marketlere bu
makinelerden 5000
adet yerleştirmeyi
planlıyor.
Kıtalararası iletişimBell Laboratories firmasının geliştirdiği optik lif teknolojisi,
kıtalararası telefon kablolannın kapasitesini yirmi kat
arttirıyor. Bu yeni optik lif aktarım sistemi, halen araştırma
düzeyinde, fakat 90'İı yıllarda kullaruma girebilecek.
Sistemde, tek bir transatlantik kablonun saniyede 5000
megabit aktarma kapasitesi olacak. Böylece, aynı anda
700.000 telefon konuşması yapılabilecek. Ulaşılacak olan bu
kapasite, bugün kullanımda olan TAT-8 transatlantik
kablosunun kapasitesinin 20 katı.
Optik lif aktarım sisteminin temelinde, erbium içeren bir tür
cam lifın ve soliton adlı çok dar ışık itkileri yayan bir lazerin
geliştirilmesi j^atıyor. Bugün optik kablolar için her 80
kilometrede bir "tekrarlama" gerekiyor; bu şekilde, lifler
üstünde ilerledikçe azalan sinyaller yenileniyor. Bell
Laboratuvarlan'nda yapılan denemelerde, solitonlann
binlerce kilometre boyunca böyle bir yenilenmeye gerek
olmadan ilerleyebildikleri belirlendi.