Katalog

16AĞUSTOS 1990**** HABERLERİN DEVAMI CUMHURİYET/17 KÖRFK/ KKİ/l...KÖKFl / KKI7 İ... K<HU 17 Klt İ/İ. .KÖIU I / Klt İ71... KÖI Körfez'in Görüntüsü... (Baştarafı 1. Sayfada) göre Bağdat (1) ABD'nın Korfez'dekı aske- n gucunu dondurması koşuluyla, (2) Topla- nacak bır uluslararası konferansta Kuveyt'- ten çekılmeyı göruşebılecektı Irak'ın bu gırışımlennın temelınde hıç kuş- kusuz zaman kazanmak ve sorunu askerı plandan dıplomatık alana kaydırmak yatıyor Buna karşılık ABD, Irak kuvvetlerının bır an önce Kuveyt'ten kayıtsız şartsız çekılme- sınden yanadır, bu ışın uzamasının Saddam Huseyın'ın ışıne yarayacağını duşünuyor Nıtekım Başkan Bush dun yaptığı konuş- mada Irak bırlıklerının Kuveyt'ten "derhal ve koşulsuz" olarak çekılmesı konusunda ısrar ettıklerını vurgulamıştır Başkan Bush yönetımı, VVashmgton mu- habırımız Ufuk Guldemır'ın deyışıyle "Kör- fez'dekı en büyuk nskı, bugunkü statukonun kılıtlenmesı" olarak görmekte Ufuk'a gore Washıngton'da esen hava oyle kı, Amerıkan yönetımı bu ışı fazla uzatmak nıyetınde de- ğ'i Bunun anlamı ıse açık Kuveyt'ı kısa su- rede boşaltmayacak olursa, Irak'ı vurmak Pekı, Moskova ne duşunüyof? Sovyetler'ın Ankara Büyukelçısı Çemışev, "Körfez sorunu, Panama, Grenada ve Afga- nıstan'dakı yöntemlerle çozülemez" dıyor Ankara'dakı dıplomatık muhabınmız Yase- mın Çongar'ın sorularını yanıtlarken, Anka- ra'ya da şu mesajları verıyor Sovyet Büyu- kelçısı. • "Turkıye'ye yonelık doğrudan ve acıl bır tehdıt şu anda yok " • "Turkıye'dekı uslerın herhangı bır şekılde kullanılması ıhtıyacının, gerek şu an, gerek- se ılensı ıçın doğmayacağını umuyoruz " • "NATO'nun görev alanının, Turkıye'nın sı- nırlannda kaldığı ortadadır Sorun bolgesı, NATO gorev alanında değıldır " • "ABD, tamamen BM Guvenlık Konseyı'nın aldığı kararlar doğrultusunda hareket etme- hdır " Afganıstan'a ılışkın özeleştırısı dışında, Sovyet Buyukelçısının Ankara'yı ılgılendıren mesajları, Moskova'nın geleneksel bakış açı- sıyla bır yerde uyumludur Bu bakımdan, s o ğuk savaş oncesıyle sonrası arasında bır fark olduğu söylenemez Ama aynı zamanda Ankara'nın bugune dek ızlemış olduğu polrtıka, genel çızgılerıyle Moskova'nın da yaklaşımına ters duşmemış- tır Ne olacak? Şımdilık görunen o kı, sıcak bır çatışma olasılığı azalmıyor, gıtgıde artıyor Ankarada 'kriz'trafiği BAŞKENTTEN AHMET TAN (Baştarafı 1. Sayfada) hoşnut olacağı anlaşılı>or Sovyetler'ın Ankara Büyukelçı- sı Çernişev'ın demecı bu hava>ı yansıtıyor Çernışev, ıkı ülke arasında "bu gune dek en ust duzeyde raesaj mnbaddesı gerçekleşmış değıktar" derken de "Ankara ile Moskova arasında en ust duzeyde temasa geçme ımkfinı vardır" dıve ekler- ken de, böyle bır göruş alışverışı- nın yararlı olabıleceğını ıma edıyor Sovyet Buyukelçı'nın açıkça be- lırttığı konular da var Bunlar ara- sında, Ankara'nın özellıkle üzenn- de durmasıru gerektıren ıkı konu yer alıyor Bırıncısı "Saddam ıle Gorba- çov'un sureklı lemas halınde oldu- İ«" ıkıncısı ıse, "sorun bolgesinın, NATO'nun gorev alanının dışın- da kaldıgı." Ankara kuzey komşusunun yaklaşımlarına, gözlennı ve ku- laklannı tıkayarak hareket ede- mez, etraeraelı Çunku, Sovyetler'ın bu yakla şırnlan genel olarak Bırleşmış Mı- Ietler'de de benımsenmış durum- da Ayrıca bu görüşlerın benzen, Türkıye'de ıkı muhalefet partısı tarafından da savunulu>or BM Guvenlık Konseyı'nde "ve- to yetkisi" olan Sovyetler Bırlığı, ötekı bırçok Batı ulkesı gıbı, so- runun ekonomık yaptınmlar yo- luvla çözulnıesı ve "abluka"ya başvurulmaması görûşünde. Mittemnd'ın mesajı ıle Anka- ra'ya gelen Fransız temsılcı Mös- yö Lecaunel dün Özal ıle göruş- tu Mösyö Lecaunet'nın özal'a, ABD'nın Irak gemılenne uygula- dığı ablukanın "savaşa yol açabileceğini" söyledığı belır- tılıyor BM Guvenlık Konseyı'nın veto hakkı bulunan S üyesınden bırı olan Fransa'nın bu görüşünü An- kara dıkkate almak durumunda Çunku, Fransa AT üyesı ABD'nın Körfez'de başarılı ol- mak ıçın, ambargoyu tüm ulusla- rın katıldığı bır ablukaya dönüş- türmesı gerek Ama bu konuda BM'de zorluklarla karşılaşacak Çm'ın de karşı tavır takınması ıle BM Guvenhk Konseyı'nden bır "abluka" kararını geçırmek zor- laşacak Çünkü ABD ve Ingıltere dışın- dakı uluslar, Mıtterrand'ın temsıl cısının dun özal'a ılettığı gıbı, ab lukanın savaşı başlatacağına ına nı>orlar Ankara'ya Washıngton ve Kör- fez bölgesınden gelen haberler "kririn şu anda duragan hale PKKsaldırdıHaber Merkezı — Şırnak Mer- kez'e bağlı Kemerlı köyune baskın duzenleyen PKK'b terönstlenn bır evı hedef alarak açtıkları ateş so- nucu 3'ü çocuk 4 kışı öldü, ıkı kışı de yaralandı PKK'nın 1984'te ger- çekleşürdığı ılk sılahlı eylemının yıldönümu olan dun, Ağrı'nın Doğubeyazıt ılçesınde "PKK tehdidı" uzerıne esnaf kepenkle- rını açamadı Valıhğın tum uyarı ve önlemlerıne karşın ışyerlennı açmayan esnaftan bazılarının göz- altına alındığı öğrenıldı Edınılen bılgıye göre öncekı ak şam saat 19 30 sıralannda Cudı Dağı yonunden gelen bır grup PKK'lı terönst, Kernerlı köyune gırmek ıstedı Korucuların karşı koyması üzenne çıkan çatışmadan sonuç alamayacaklannı anlayan terönstler, hedef seçtıklerı bır evı yaylım ateşıne tuttular Olayda Reıtuiye Bikr (10), Şukrn Bilir (10), Ramazan Bılir (15) \e Seve Erkan (53) adh yurttaşlar öldu Olay sırasında ıkı kışı de yaralan- dı \arahlar Dıyarbakır Tıp Fakul- tesı'nde tedavı altına almdılar PKK'nın tehdidi PKK'nın eylemlerıne başlama- sının vıldönumunde, dun Doğu- beyazıt'ta tum ışyerlen "PKK'dan gelen tehdıt" ıızenne açılamadı PKK tarafından dun ılçede bır bıl- dırı dağıtılarak "Dukkânlarını açınlann halk mahkemelerınde yargılanarak ıdara edilecegi" be- hrtıldı Bu bıldın üzenne Doğu- beyaat'ta genlımlı anlar vasarjna- ya başladı Sabah saatlennden ıtı- baren dükkânlarm yuzde 99"unun açılmadığı gozlendı Ola> üzenne harekete geçen gu- \enhk guçlerı, esnaf a ışyerlennı açma çağnsında bulundular Ağ- n Valısı Rasim Baş da Doğubeya- zıt'a gelerek esnafa kepenk açtınl- ması yonundekı çahşmaları hız- landırdı Valılıkten saat 16 30'da yapüan bır açıklamada, "Yanm saat ıçinde dukkânlannı açmayan- lar hakkında yasal ışlemler başla- nlacagı, sınır ücaret kartlanıun ip- tal edılecegı" kaydedıldı Butun bu uyarılara karşın Doğubeyazıt esnafırun kepenklennı açmadıkla- n gozlendı Işyerlerını açma gın- şımınde bulunanlann da kımhğı bılınrneyen kışılenn telefon uvan ları sonucu venıden kapattıklan öğrenıldı Olaylar uzerıne, valılık talımatına uymayan esnaftan ba- zılarının gözaltına alındığı behr- tıldı Dun butun gun boyunca ec- zanelerın ve otellenn dışında >al- nızca bırkaç fınn faalıyette bulu- nabıldı Gırış ve çıkışlarm yasak- landığı ılçede durum gergınlığını koruyor BURSA HİPODROMUNDAN 5. koşu sürprize müsait BULENT DUZYATAN 1. AYAK: Bursa pıstınde ıyı bır form tutan Zaferyıldızı, çarşam- ba sabahı yapmış olduğu 400/28 R kısa spnntınde ıyı görundu Ağır küosundan etkılenmezse ba- şarüı olacaktır Yıne hafta ıçınde- kı galobu ıyı olan Eray 1 de şans- lıdır Istıkrarh yanşlar çıkaran TAHMÎNLER 1. Koşu: F Eray 1 (2), PP To- runtay (5), P Zaferyıldızı (1), S Barış (4) 2. Koşu: F Şenay 4 (4), PP Ef- sane (6), P Dılay (8), S Adana- guzelı (9) 3. Koşu: F Leyla 456 (11), PP Çehkoğlu (2), P Arat (8), S Ömerağa (1) 4. Koşu: F Denızhan (3), PP Rodrıgo(l), P Goncagul (7), S Atom (5) 5. Koşu: F Avrupa (5), PP O Şah (17), PP Handan (1), P Orfın (2), S \caba (4) 6. Koşu: F Turhan(7), PP Star lıce (8), P Tehhke (9), S Fatıh (4) Toruntay usta bınıcısı ıle sürpnz vapabıhr 2. AYAK: Bulduğu formunu muhafaza eden Şenav 4 çarşam- ba sabahı yaptığı 600/40, 400/26 5, 200/13 R spnntınde formunda olduğunu kanıtladı Kazanacağını tahmın edıyoruz Yenı venı duzelmekte olan Efsa ne, venı sahıplennde daha ıyı ko şan Dılay rakıplen görünumunde Adanagüzelı sürpnz yapabılır 3. AYAK: Bu yanşı ıçın çok ıyı hazırlanan Leyla 456, sabahkı spnntınde de ıyı görundu Usta jokeyı ıle başta tutuyoruz Yıne son ıdman ve form durumlan ıyı olan Çehkoğlu ve Arat sert rakıp- lendır Yarışın sürpnz tayı öme- rağa'dır 4. AYAK: Kayıtlı bulunan ra- kıplennden kalıte \e klas olarak ustün olan Denızhan daha şans- Ldır Bızce kazanacaktır Ağır kı- losuna rağmen Rodngo ve musaıt kılosu ıle Goncagul sert rakıplen olacaktır 5. AYAK: Surprıze musaıt gö- runen bu tngılız yarışında son ıd- man ve form durumu ıyı olan Av- rupa bınncılığe daha yakın Mu- saıt kılosu ve ustun suratıyle O Şah ve Handan rakıplen göru- nümunde Yenı venı duzelen Aca- ba ve Orfin'ı surpnzde önerırız 6. AYAK: Bu yanşı ıçın çok ıyı hazırlanan Turhan 2'yı başta tu- tuyoruz Formda Sterhce ve geçen vanşın olumlu olan Tehlıke de söz sahıbıdır İstıkrarlı yanşlar çıka- ran Fatıh 7 surprız vapabıiır geldiğuu" göstenyor Bu durağan- lığı "fırtınadan onceki scssiziik" olarak yorumlayan kımı dıploma- tık çevreler var Ancak bunlar çok azınhkta Devletm üst duzeyındekı yetkı- lıler de, Batılı kaynaklar da kısa bır zaman dılımınde surprız bır asken harekât olabıleceğıne ınan- mıyorlar örneğın Mıllı Savunma Baka- m Safa Gıray, öncekı akşam üze- n Genelkurmav. Başkanlığı'nda, dün de Başbakanhk Konutu'nda yapılan toplantıları "normal toplantılar" dıye nıteledı Bu "normal toplanülar"a Ge- nelkurmay Başkanı, Kuvvet Ko- mutanlan, asken uzmanlar ıle Dı- şışlen ve Savunma Bakanlıklan yetkılılerı katüıyorlar Toplantılarda "dersimizi çalışıyoruz" dıyen Bakan Gıray'a "hangi dersi " dıye sormuyoruz Çunku çalışılan dersın "askerlik" olduğu anlaşıhyor Ders konularının başında da "u&ler" var Ankara, özellıkle Incırlık'ın gündemdekı yenru arttırarak ko- ruyacağına ınanıyor Hesaplanm da buna göre yapı- yor Genelkurmay Başkanlığı, dün sürpnz bır bıçımde, Incırlık'e ge- nış bır gazetea grubunu davet et- tığını açıkladı Yarın gerçekleşecek olan Incır- lık gezısımn amacı açık Incırlık ıle ılgılı kamuoyu ve muhalefet partüenndekı kuşkulan sümek Incırhk bır NATO üssü değıl Bu usten, ıkılı anlaşmalara gö- re NATO amaçlanna uygun ola- rak ABD yararlanabılıyor Üssün komutası tumu ıle Turk Genel- kunnayı'nda Ama, Amenkalılar tüm resmı ve özel yayınlannda In- cırlık'ı "Amerikan Asken Ussn" savıyorlar Bu anlamda, TIME Dergısı'nın son savısı ıle Washıngton'dakı Kongre yayınlan arasında hıç fark yok 1989 tarıhlı ABD hükümetı ya- yınlannda Incırtık ussü'nün de yer aldığı hantanın tepesınde "Turk- iye'deki ABD askeri usleri" baş lığı var Tıpkı TIME'ın son sayısındakı gıbı Amenkalılar bu usleri ken dılenmn kabul edıyorlar Genelkurmay ıse yerlı-yabancı vayın organldrına şu mesajı ver- mek ıstıyor "L'ssun komutası turnuvle biz- dedir. Ustekı ABD asken vaıiığı, ancak Turkıye'nın ıznıyle hareket eder. Şu sıralarda da bu uste her- hangi bir hareket yok." Zarar için (Baftarafı 1. Sayfada) ızledığı polıtıkanın yarattığı tak- dırın dıle getınldığını behnırken şövle konuştu "Turkiye'den şimdiye dek aldı- ğı yaptınmlar ve ızledığı tutum dı- şında bır şey ıstemedık. Uluslara- rası işbırliğının \e ekonornik am- bargonun devam eltınlmesıni is- tedik. Bunun dışında talebimiz ol- madı." Basın toplantısında, Irak'ın Ku- veyt'ı ışgalırun nedenı ne olursa ol- sun kabul edılemeyeceğım ıfade eden El Sabah, Kuveyt halkımn bu ışgale destek verdığı yolunda- kı ıddıalan da yalanladı El Sabah söyle konuştu "Irak, son bildirisinde, tsraiU in Arap topraklanndan çekilme- sini istemektedır. Amaç, vakıt ka- zanmak, ışgal kuvvetlerinın Ku- veyt'ten çekılmesım gecıkürmek ve alınan karann uygulama suresini uzatmaktır. Bız bunu reddedıyo- nız." Kuveyt Başbakanı El Sabah ıle öncekı gun Ankara'da yapılan gö- ruşmelerde, Turkıye'nın Irak'a karşı ekonomık ambargodan do- ğan kayıplanmn karşılanması ko- nusu da ele almdı Dışışlerı Ba- kanhğı'nın ust duzey bır yetkılısı, Cumhunvet'e bu konuda şunları söyledı "Maddı destek konusu de alın- mışür. Rakam telaffuz edılme- mekle bırlıkte, Kuveyt yetkililen Turkı>e'nın zarannın butunuvle karşılanabılecegi yolunda sozler sarf etmişlerdir. Bu zarar, büindiğı gibı 2,5-3 mılyar dolar olarak he- saplanmaktadır. Odeme durumu, koşullan, zamanı kesınlık kazan- mamıştır. Ancak Kuveyi Enuri'nin dunya bankalannda j-aklaşık 20 mılyar dolarlık hesabı bulunduğu biIınmeUedır." ANKARA (Cumhunyet Buro- su) — Irak'ın Kuveyt'ı ışgalının on dorduncu günunde de Körfez krızıne ılışkın dıplomatık trafık Ankara'da voğun bıçımde surdu Fransa Cumhurbaşkanı Françoıs Mitterrand'ın özel temsılcısı Jean Lecanuet başkenttekı temasların- da, Pans'ın, ABD'nın uyguladı- ğı fiılı ablukaya karşı görüşlennı anlattı Öte yandan, Irak Devlet Başka- nı Saddam Huseyın'ın Cezayır Anlaşması'nı tanıyacaklarını açıklaması üzenne, Körfez knzm- de öne çıkan Iran-Irak boyutu da Ankara'da ele alındı îran Cum- hurbaşkanı Haşımi Rafsancam'- nın bölgedekı durum konusunda Ankara-Tahran dıyaloğunun sur- mesını ısteyen bır mesajı Cumhur- başkanı Özal'a ıletıldı Fransız uçak gemısı Clemencau Basra Körfezı'ne doğru vol alır- ken Fransa Cumhurbaşkanı Fran- çoıs Mıtterrand'ın on ıkı temsıl- cısı dün Buenos Aıres'ten Bang- kok'a kadar dunyarun bırçok baş- kentınde dıplomatık temaslarda bulundular Fransız Senatosu Dış tlışkıler Komısyonu Başkanı Je an Lecanuet de Ankara'da yaptı- ğı görüşmelerde, Pans'ın Körfez' dekı son duruma ılışkın görüşle rını aktardı Lecanuet, Fransız hukumetının ABD'nın Irak gemılenne karşı uvguladığı fulı ablukanın "savaş ilanı" anlamına geleceğı >olunda- kı duşuncesını dıle getırırken, Türk yetkılılenn Amerıkan ablu- kasına karşı "net" bır tavır alma- dıklan öSrenıldı Fransa Cumhurbaşkanı Fran- çoıs Mıtterrand'ın toplam 24 baş- kente gıtmekle görevlendırdığı on ıkı özel temsılcıden bın olan Je- an Lecanuet öncekı akşam geldı- ğı Ankara'da Dısışlen Bakanı AB Bozer, Başbakan Yıldınm Akbu- lut ve Cumhurbaşkanı Turgut Ozal'la görüştu Lecanuet, Başba- kan Akbulut tarafından kabulü öncesınde Ankara'dakı göruşme- lerınm Turkıye ıle Fransa arasın- dakı polıtıka benzerhğıru arttıra- cağını söyledı Lecanuet'nın dunku temasla- rında Turk yetkılılere ılettığı gö- ruşler özetle şoyle "Fransa, Kuveyt'ın Irak tara- fından işgal ve ilhakını baksız bul- makta ve bu durumun ancak uluslararası yapünmlann odun- suz uygulanmasıyla ortadan kal- kacağına ınanmaktadır. BM Gu- venlik Konseyi'nın veto bakkına sahip beş uyesinden biri olarak Fransa'nın da alınmasını destek- lediği 660, 661 ve 662 no lu karar- lann Ankara tarafından kararlı- lıkla uygulanması memnunijet vencıdır. Turkıve'nın bu karaıia- ra uvmakla aldığı ekonomık yuk ve sıyası nski anlıvoruz. NATO'- nun Turkive'ye guvence teyıdi de bu anlayış çerçevesindedir. Fran- sa, ABD, Çın Halk Cumburiye- ti, SSCB ve Buvuk Bntanja ile birlikte Guvenlık Konse>ı karar- lannı veto edebilmesının yanı sı- ra, bu gibı bunalımlarda buyuk rol ustlenebilecek konumdakı As- ken Karargâh Komıtesı'nın (Mı- litar> Staff Commıltee) etkınlik- lerini de deneüemektedir Gerek Ordu deâerlendirmede ANKARA (Cumhunyet Buro- su) — Körfez knzının değerlendır- me toplantılan dun de surdu Baş- bakan Yıldınm Akbulut, Genel- kurmay Başkanı Orgeneral Necip Tonımtay, Dışışlerı Bakanı Ali Bozer ve Mılh Savunma Bakanı Safa Giray Başbakanhk Konutu'- nda 2 saat suren bır toplantı >ap- ular Toplantıda son gelışmelenn ve ıstıhbarat bügılerının değerlen- dırıldığı öğrenıldı Körfez gergınlığı nedenıyle An- kara'da üst düzey toplantüar bır- bınnı ızlıyor öncekı akşam Ge- nelkurmay Karargâhı'nda Akbu- lut, Bozer, Gıray, Torumtay, kuv- vet komutanlan, MtT Müsteşan, Mıllı Savunma Bakanhğı Muste- şan Korgeneral Doğan Çelikay ve Hava Kuvvetlen Komutanlığı'n- dan üst düzey generallerın katıl- dığı 3 saatlık toplantıda, Korfez'- dekı son gelışmeler ele alındı. Top- lantıda ayrıca, TSK'nın genel du- rumu bırlık düzeyıne kadar ınıle- rek Başbakan Akbulut'a aktanl- dı Seferberhk halınde de Türk Sı- lahlı Kuvvetlen'run kadro ve ye- dek mevcudu da bu toplantıda de- ğerlendınldı Edınılen bılgılere gö- re, özellıkle Guneydoğu Anadolu Bölgesı'ndekı bırhklenn tum ek- sıkhklennın bır an önce gıderüme- sı kararlaştırıldı Bu çerçevede tank ve mekanıze tugaylanmn ek- sık bulunan kadrosu, tank ve top süah sıstemlennın bır an önce kadrolara görev mevcut bulunma- sı gereken duruma getınlmesıne karar venldı Başbakan Akbulut, dün öğle saatlerınde de Genelkurmay Baş- kanı Orgeneral Torumtay, Dışışlen Bakanı Alı Bozer ve Mılh Savun- ma Bakanı Safa Gıray ıle bu kez Başbakanhk Konutu'nda toplan- dı Toplantıda Irak'ın tran'a olan yaklaşımı sonrasındakı olası gelış- meler ıle Urdün Kralı Huseyin'ın ABD Başkanı Bush'a Irak Devlet Başkanı Saddam ıle yaptığı göruş.- meden sonra ıleteceğı olası mesaj uzerınde fıkır alışvenşınde bulu- nulduğu öğrenıldı Edınılen bılgı- lere göre, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Torumtay da Türk Sı- lahlı Kuvvetlen'nın son hazırhk durumu konusunda bılgı verdı Sılahlı Kuvvetler'e yakın kay- naklardan edınılen bılgılere göre, orduda Hava Kuvvetlen'nın bazı bınmlen dışında "teyakkuz" ha- hnde bulunan bırlık bulunmuyor. Hava Kuvvetlerı'nde de teyakkuz halınde 2 Taktık Hava Kuvvet Komutanhğı'run olduğu behrlen- dı Aynca Guneydoğu Anadolu- da bulunan bazı kara bırlıklerın- de de "teyıkknz" halı sürüyor Orduya yakın kaynaklar, özel- lıkle son dönemde askerlık şube- len aracılığıyla bazı kımselere göndenlen sefer görev emırlennın Körfez gergınhğı ıle ılgısının bu- lunmadığını behrttıler Mıllı Savunma Bakanı Safa Gı- ray, öncekı gün Genelkurmay Ka- rargâhı'nda, dün de Başbakanhk Konutu'nda yapılan toplantılar konusunda, "Durum degeriendir- mesı yapıyoruz. Bır yandan ken- di huknkı ve idari ışlenmizi goz- den geçin>onız. Yani kendı işle- rımizi gozden geçınvonız. Yanı kendı ışlenmizi ezberiiyoruz. Ola- ğanın dışında bır şey >ok" dedı Bakan Gırav, "Toplantılarda se- ferberiik durumu ile dgüi çahşraa- lar gozden geçıriliyor mu" şeklın- dekı soruya ıse '*Seferberlık duşu- necek durumda degiliz. Oyle bır şev de yok" yanıtını verdı Gıray, "Sıvil bedeflerin olası bır savasta nasıl konınacagı yolunda çabşma- lar var mı" şeklındekı soruya da "Herkes kendı sahasını gozden ge- çınyor. Bov le bır sey olursa dıye. Sıvıl Savunma Teskilatı var tçiş- len Bakanlığı'na bağh. O tum dev- let kuruluşlanndaki eskiden gon- denlmış olan, eskiden dikkat edıl- memış olan vonetmelıkleri gozden geçıriyor" karşılığını verdı bu nedenlerle gerekse bolgevle olan yakın tanhsel-kulturel bağ- lan sonucu Fransa, Körfez soru- nuyla yakından ügılıdır. Bız, su- runun çozumunde BM kararlan çerçevesınde hareket edılmesıne. bunlann dışına çıkılmamasına onem venyoruz. Ekonomık am- bargoya ragmen, Irak Kuveyt'ten çekilmezse, Guvenlık Konseyı anayasanın 42'nci ve 43'uncu maddelenni işleterek Irak'a kar- şı asken onlemler alınmasına ka- rar verebilir. Ancak bu karar ol- maksızın, Irak gemılenne ABD ve tngiltere tarafından fulı abluka uygulanmasına karşıyız. Bu ne- denle halen Körfez'de bulundur- duğumuz uç gemi ile yoldakı, 1800 denız pıvadesı taşıyan Cle- mencau uçak gemımiz ablukaya kaülmayacakbr." Lecanuet'nın aktardığı bu go- rüşler karşısında Türkıye'nın de Körfez bunalımıran çözumünde ekonomık ve sıyası gınşımlere ağırlık veren tutumunu dıle getır- dığı öğrenıldı Yetkıbler, asken gı- rışımlenn BM kapsamında yapıl- ması konusunda Pans ıle göriış- bırhğınde olduklannı dıle getırdı- ler Ancak, ABD'nın uyguladığı fulı ablukaya karşı "net" bır tu- tum almaktan kaçındüar Dışışlerı Bakanhğı kaynaklan, Turkı>e'mn bu çekıngen tavrının nedenı konusunda Cumhurıyet'e bılgı venrken, "Ablukanın bir ge- reklilık olduğu reddedılemez. Bu- nun karannın BM'den çıkması konusunda ABD'nın tavn da za- ten olumludur Bız de fulı u>gu- lamava karşı bır açıklama vapma- yı şu an ıçın >ararlı gorrnuyoruz" demekle yetındıler öte yandan, Turkıye-lran Kar- ma Ulaştırma Komısyonu toplan- tısı nedenı>le Ankara'da bulunan tran Ulaştırma Bakanı Saedi Kı- ya, Iran Cumhurbaşkanı Haşımi Rafsancanı'nın şıfahı mesajını Cumhurbaşkanı özal'a ılettı Cumhurbaşkanlığı Sözcusu Buyu- kelçı Kaya Topcri'nın açıklama- sına göre, mesajında Turkıye ıle îran'ın aynı yaklaşım ıçinde ol- duklarını vurgulayan Rafsancam, karşıhkh temas ve göruş teatısıne devam edılmesının yararını vur- guladı Bu arada Ankara, Iran Ağır Sanayı Bakanı ıle Japonya Dışış- len Bakanı'nı da önümüzdekı hafta ağırlayacak lranlı bakanın zıyaretınde, Tahran'dan yem bır mesaj geurmesı olasılığı bulunur- ken, Japon bakanın Ankara'ya "Irak'a karşı vapünmlardan do- gan zarann karşılanması" yolun- da bazı önenler getıreceğı öğrenıl- dı GOZLEM UGURMUMCU (Baştarafı 1. Sayfada) kararı "ablukaya" dönuştuğü gunlerde hem Sovyetler Bırlı- ğı hem Fransa yan çızmeye başlıyorlar Abluka kararı asken nıtelıkte bır onlemdır Bu askerı on- lem Irak ıle ABD Sılahlı Kuvvetlen arasında her an bır ça- tışmaya yol açabılır Batılı devletler abluka ıçin Guvenlık Konseyı'nın toplan- ması ve karar alması gerektığını ılerı süruyorlar Ambargo kararı alan Guvenlık Konseyı uyelerı arasında bu aşamada bır göruş aynlığı ortaya çıkmış bulunuyor Bır kısım Arap ulkesı de Saddam yönetımınden yana ta- vır alıyor Irak ıle sekız yıl savaşan Iran bıle Irak ıle ılışkılerı- nı yumuşatmaya çalışıyor ABD, bunalım patlak verdığı gunden bu yana NATO kuv- vetlerını Irak'a askerı mudahaleye zorluyor Bugune kadar- kı gelışmeler gösterıyor kı NATO'nun Avrupalı uyelerı boy- le bır mudahaleye pek yanaşmıyortar Bu durumda da Turkı- ye NATO'nun Avrupalı uyelerıyle degıl yalnızca ABD ıle bu- tunleşıyor. Yanlışlık da ışte buradan kaynaklanıyor Ortadogu bolgesı çok duyarlı etnık dengelere de daya- nıyor Bu etnık dengelerden bınnı, hıç kuşkusuz Kurtler oluş- turuyor ABD, Saddam'ı asken yenılgıye uğratıp devtnrse böl- gede Talabanı lıderlığınde bır Kurt devletı kurulabılır Tala- banı, bugunlerde VVashıngton'da Pentagon yetkılılenyle bu konuda pazariıklar yapıyor ABD bu konuda oldukça deney sahıbıdır Daha önce de Pentagon Molla Mustafa Barzanı'yı Irak'takı Baas rejımıne karşı desteklemış ve kullanmış degıl mıydı? Molla Mustafa Barzam'nın Amenka'da olduğunu de unutmamak gerekır Ortadoğu'nun karmaşık ılışkılerı nıce surprızlerie doludur Ortadoğu'da taşlardan bırı yerınden oynarsa bundan son- ra neler olabıleceğını kestırmek çok guçtur Bakarsınız, Sad- dam'ı devıren ABD bökjede kendısıne bağlı bır "Kürt devletı" de kurdurur Ortadoğu'dakı sınırlar çol uzerınde Batılı devletler tara- fından pergelle çızılmıştır Bırıncı Dünya Savaşı'ndakı Ingı- lız ordularının bolgede oynadığı rolu Ikıncı Dunya Savaşı'n- dan sonra ABD ustlenmıştır Hıç kuşkunuz olmasın, Saddam'ı devırmek ıçın Başkan Bush'tan emır alan CIA, Talabanı lıderlığındekı Kurtlerı de bugunlerde nasıl kullanacağını hesaplıyordur Turkıye, ızledığı bu "kraldan da kralcı" sıyasetı yuzunden bolgede bır Kurt devletının doğumuna da ebelık edebılır Bugünlerde bolgemızı ve dunyayı bekleyen ıkı buyuk teh- lıke daha var Tehlıkenın buyuğu gıttıkçe koşeye sıkıştınlan Saddam 1 ın elındekı kımyasal sılahları ve fuzelen kullanmasıdır Ba- tılı sılahtekellerının, Batılı hukumetlerın bılgı ve denetımle- rı altında Irak'a sattıkları kımyasal sılahlar Saddam tarafın- dan kımlere karşı kullanılacaktır'' ABD, herhalde butun elektronık aygıtlarını kullanarak bu kımyasal sılahları ve füzelerı yok etmeye çalışıyordur Artık şu açıkça bellı oldu ABD, Irak'a saldıracak Artık sorun bu saldırının ne za- man yapılacağıdır Saldırıdan sonra çıkan çatışma bolgeye ve dunyaya ne gıbı sorunlar getırecektır'' Bugunlerde bolgemızı ılgılendıren ıkıncı tehlıke Saddam 1 ın ve Arap orgutlerının ABD ve Batılı ülke başkentlerınde bıreysel teror yöntemierıne başvurma olasılığıdır Uçak ka- çırma eylemlen, suıkastlar ve kıtle kıyımları, sabotajlar ak- la gelen eylem bıçımlerıdır Fılıstın örgutunun Israıl'e karşı yönelttığı bıreysel terör yöntemlerı yenıden gundeme ge- lebilır Turkıye bu kanlı kargaşadan kendısını nasıl uzak tuta- caktır'? CONEYT ARCAYOAEK yaanr ABD'nin hedefi (Baştarafı 1 Sayfada) Arabıstan'a >ığdığı muazzam as- kerı gucun Irak lıderı Saddam I'useyin'ı bır an once bır adım at maya zorlayacağını hesaplıyor Irak'ın, Iran ıle 8 yıl suren savaşı sırasında ışgal ettığı toprakları ıa de gınşımı, bu çerçevede atılmış bır adım olarak algılanıyor ABD, ıdeal olarak, gun geçtık çe bu>u>en asken varhğının Hu seyın'ı pazarlık masasına oturta- cağını duşünuyor Bu gerçekleş- mezse, yıne aynı buyuk gucun, ko- şeje sıkışan Saddam'ı bır hata yapmava ıtebdeceğını, bunu da ıçerıden Saddam'a karşı askerı bır hukumet darbesının ızle>ebılece- ğını goz onunde bulunduruyor Bu da Korfez'e göndenlen muaz zam asken gucun, Suudı Arabıs- tan'ı bır Irak saldırısından koru maya çalışmak dışında mısyonla- rı bulunduğunu göstenyor Amerıka'nın şu anda KorfezL de karşısındakı en buyuk nskı sta- tukonun bugunku hahyle kılıtlen- mesı Bu durumun ancak Sad- dam'ı kazançh çıkaracağını hesap- la>an ABD, uzun surecek bır ab- lukanın gerek Arap dunvasında gerekse Amerıkan kamuoyunda >aratacağı gedıklerı goz onune alarak, uzun sure hareketsız kal- mak ıstemıyor Amaç sadece Irak'ı Kuveyt'ten çekılmeye zorla- mak değıl, aynı zamanda, bır da ha dönemeyecek şekılde etkısız hale getırmek Adı açıklanmayan bır "ust duzej j'etkfli" dun, bu ko- Pay Çıkarma ANKARA — Ortadoğu'dakı olaylar başkentın asker-sıvıl he- men her kesımınde büyük dık- katte ızlenırken ıç polıtıkada özel- lıkle ANAP ıçırtde son TBMM ka- ran yenı bünyesel çatışmalara, pay çıkarma gınşımlenne yol açı- yor Ankara büromuzdan Yasemın Çongar'ın Sovyet Büyukelçısı Çernışev'le yaptığı özel söyleşı, basınm hemen hemen hıçbır ke- sımının üzenne gıtmedığı, görüş- lennı saptamaya gereksınım duymadığı "dünyanın önemlı bır bölgesıne" gözlenn çevrılmesı- ne olanak sağlıyor Çernışev ın soyledıklerı, TBMM karannın ne kadar ısabet- lı olduğunu bır kez daha anınv satıyor TBMM'ye dayanmaksı- zın savaş halı ılanı yetkısını elı- ne almak ısteyen TO, Bakanlar Kurulu'na gereken karar alma olanağını sağlayabılseydı, gözü kapalı denılecek ölçude Batı, da- ha doğrusu ABD yorüngesıne alınmak ıstenılen dış polıtıkanın "kuzeyden hangı sert rüzgârlar- kıye'de bırdenbıre yaratılan sa- yuyla daha Bakanlar Kurulu'n- vaş olasılığına karşı "savaş psı- dakı görüşmelerden gızlı oturu- kolojtsı altında 'doğru olmayan karartar' alınatnlır" derken Büyû- kelçı acaba "bırıne veya kımılerıne" aceleye gelmemeyı salık mı verıyor' Hele sorunun NATO alanında olmadığını söy- lemesı, olayların tçıne bır kulak ötede hızla gırmenın yararsızlı- ğını anımsatması tepelennde ka- vak yellen esenlere küçük bır ders anlamına gelmıyor mu? Hemen her gün Körfez'de ye- nı bır gelışme olur, ABD Başka- lar" sür'üp gıdecek Öldûr, ama nı uzerınde kendı kamuoyunda yığıdın hakkını ver dıye bır deyım hafıften "Ya başarır ya da Çar- ter'ın Iran çıkarmasındakı başa- rısızlığa uğrayarak sılınır" türün- den tartışmalar gözlenırken ıçı- mtzdekı akl-ı evvel'lerden de gü- lunesı, ama ağızlarda acı tat bı- rakan kımı ırdelemelerle olaylar ızlenıyor Örneğın TÖ'nün bıraderlerın- den Özal Bozkurt Yusuf'un bu- ma kadar Akbulut'u çevırmeye çalışanların çabaları yadsınıyor Başta Dınçerler, Bozer, Sungur- lu, hatta Gıray'ın uyarıları, baş- tan sona Akbulut'u gün gelır dö- nülmesı olanaksız yoldan alıkoy- mak ıçın harcadıkları çabalar sı- fırta eşlenıyor Efendım, TÖ'ye göre ılk bıçımıyle tezkere bır gün sonra gelseymış, Akbulut soru- nu gruba ıyı anlatabılseymış, so- nuç böyle olmazmış Bu "mış- yurduğuna göre başta Demırel kımı sıyaset adamlan 'ABD Baş- kanı'yla oyle telefon konuşmala- n yapmak şerefıne naıl olamaz- vardır Akbulut'undurumunabır de sövle bakalım TO, bır geceyarısı Konut'ta Başbakan'a ovguler yağdırır Çevresını alan bakanlarla mıllet- vekıllerıne "yetkıyı çıkann" buy- ruğunu duyurur Sonra Akbulut'- un elıne ıstedığı gıbı esnek dav- ranmasını sağlayacak tezkere verılır ve Meclıs e gönderır As- lında TÖ, basına sızdırılan don- durmalı toplantıdan sonra tezke- re nasıl yazıldıysa geçeceğınden kuşku duymamakta Fakat gızlı nuda Washington Post'un dıplo- Ia" karşılaşacağı bu söyleşıyte larmış'" Çunkü TÖ'nün Bush'la oturum gerçeklerı sergıler, göz- Rıza ZELYUT öz Kaynaklanna Gore ALEVİLİK * Kıtapseuerler1 Bu değışık kıtap elmızın altnda olmalı ' Alevılıkle ılgılı konukır en aynntlı en doğru bıçımıyle * Uç ayda, uç baskı * Yenı baskı dağıtcılarda. Anadolu Kulturu Şebekemı kaybettım, hukumsuzdur HATİCE AKAR matık muhabırlerınden Davıd Hoffman'a şunlan soylu>or "Saddam, Kuveyi'ten gen çekıl- se bıle bırlıklen Suudı \rabıslan- dan sadece ıkı saat uzaklıkta ola- cak. Bız, Saddam bölgedekı guç dengesıne tebdit oluşturmaya de- vam ederken, gonul rahatlıgı ıçin- de evimıze rni gideceğiz?" Bundan da anlaşıtıvor kı, ABD Irak'ın sadece Kuveyt'ten çekılme- sım değıl Aynı zamanda Irak'ta Saddam rejımının yıkılmasını he deflı>or Abluka voluvla da "destabilizasvon" amacı gudulu- yor ABD'nın şu ana kadar sade ce ekonomık ambargo kartına bajvurmuş olması, başka karta başvurulmavacağı anlamına gel mıvor ABD Başkanı Bush, once- kı gunku basın toplantısında am- bargonun Irak'ı "ısıracağım" sov- ledı Ancak bunun etkısını ne ka- dar sure ıçinde gostereceğını kımse bılmıvor Etkılerın Irak'tan once Kuveyt'te hıssedıleceğıne dikkat çekılıvor Amerıkan Tarım Bakan lığı nın tahmınlerıne gore, Irak ın ıkı avlık buğdav, dort aylık pı nnç ve 10 gunluk mısır stoku var Irak'ın mınımum yuzde 70 ora- nında dışa gıda bağımlılığı oldu- ğu bılını>or Ne kadar davanabı leceğı konusunda kımse tahmın vurutmu>or Ancak Amerıka'nın sadece ekonomık ambargonun et- kısını gostermesı ıçın beklemekle yetınmeyeceğı anlaşılıyor, çunku bır sure sonra muttefıkler arasın- da goruş avrılıkları başgosterece ğınden urkuluyor Bu çerçevede goz onunde bulundurulan bır baş- ka olgu da Amerıka'nın bır super guç olarak prestıjını korumasıııa donuk ıçgudusu ortaya çıkıyor yaptığı görüşmeler Başkanın ler açılır Muhalefetın yanı sıra Dunyanın dort bır yanına telefonla ulaşan, ılışkı kuran TO, nedense buyuk komşunun goruşlennı almayı duşunemedı Türkıye'de bırdenbıre yaratılan savaş olasılığına karşı "savaş psıkolojısı altında 'doğru olmayan kararlar' alınabılır" derken Buyukelçı acaba "bırıne veya kımılerıne" "aceleye gelmemeyı" sahk mı venyor? Kuşkusuz Buyukelçı Çernı- şev, dıploması sanatının ıncelık- lerını kullanarak Turkıye'ye çok cıddı kımı anımsatmalar yapıyor Söyleşının can damarlarından bırı, Çernışev'ın TBMM kararın- dan önce Turkıye'dekı üslerı ABD kullanımına açmaya yöne- lık "kımı hazıriıklara" verdığı ya- nıtta gözlenıyor Buyukelçı 'Turkıye dekı uslerın herhangı bır şekılde kullanılması gereksı- nımının, gerek şu an ıçın gerek ılerıde doğmayacağını umuyo- ruz" dıyor Bu sözler, Gorbaçov'dan on- cekı yönetımlerın Turkıye'dekı uslenn kullanımından duyduklan kaygıların bugün de Sovyetler e egemen olduğunun açık belırtı sı Bakanlar Kurulu, savaş açma yetkısını alabılseydı, gunun hızlı gelışmelen arasında TÖ, - Amerıkan kaynaklan söyluyor- üslerı ABD kullanımına açacak- tı Artık Meclıs kararı gereklı bu tehlıke ortadan kalkmış görunu- yor Ote yandan Sovyetler ın Körfez bunalımı ortasında ' davranışlarımızı" özenle ızledı- ğı hatta duyurumlarda bulundu- ğu Çernışev'le kanıtlanıyor Dünyanın dört bır yanına tele- fonla ulaşan, ılışkı kuran TO ne- dense buyuk komşunun gorüş- lerını almayı duşunemedı Tur- "tenezzül" etmesıne bağlıymış1 Ayna onunde ovunmek, bakınız ınsanları neler söylemeye ıtıyor Bush'la bır ıkı telefon konuşma- sı' şerefine naıl' olmaya, Bush'- un ABD yararları ıcın TO yu ara- ması, otekı sıyasetçılerımıze te- nezzul etmeyeceğı" anlamına kadar uzanıyor Kuşkusuz kendı söyler kendı övunür türundekı palavraları bır sure daha dınleyeceğız Ne var kı TBMM'nın gızlı oturumda yet- kıyı ızne çevıren kararı kımın çı- kardığı ya da onayak olarak "Türkıye'yı badırelerden kurtar- dığı" tartışması gıderek genışlı- yor Ne çare kışısellığe. kışısel polıtıka arayışlarına yönelıyor Demeçlerıne bakılırsa Mesut Yılmaz Bey olmasaymış ANAP grubu gozlerı kapalı savaş ılanı- na kadar uzanacak yetkılerı hu- kumete venyormuş lldaşı Rıze Mılletvekılı Şaban Bey, hukümet tezkeresını grupta dağıtmış, goz- lerın bır anda açılmasına neden oluvermış Mesut Bey de bır bas- tırmış kı ANAP grubu yenı bır lı- der bulmuş gıbı Akbulut a yük- lenmış vazıyet değışmış HCG de bır hafta ıçinde söyledıklerın- dekı ınış çıkışları bır yana atarak, sonuçtan oldukca onemlı pay çı karıyor kendıne Bu arada gerçekten sağdu- ANAP'takı sağduyu sahıplerının hareketını kamçılar Muhalefet konuştukça grupta dalgalanma başlar Sonuçta yetkıyı ızne, sı- lahlı kuvvet kullanımını saldınya bağlayan değışıklık gerçekleşır Akbulut tam oylama sırası dı- rense tezkere o halıyle gruptan destek almayacak, reddedıle- cek Sırat koprusü Ya dırene- cek, hukumet ANAP grubu oyla- rıyla reddedılecek ya da o andakı durağan mantıkla davranmak zorunluğu gerçekleşıp yenı bır manevrayla ustüne üstlük bır de hükümet bunalımı önlenecek Akbulut ıkınct yolu sectyor Şımdı eleştırılere hedef1 Daha başta Akbulut'un tepkı yaratacak bır tezkereyı Meclıs'e getırmemesı gereğını düşunmeyen, kendıle- nne güvenı mantıkla aşamayan- lar -TÖ dahıl- şımdı Akbulut'un sennkanlı bır manevrayı kabul ederek yenı önerge hazırlaması- na karşı çıkıyor Partıyı, hükümetı, devletı' ba- dıreden kurtanma' onurunu bu- yük kongre öncesı üstlenmek ıs- teyenlerın demeçlerı, davranış- larıyla sergıledıklerı manzara, buyük olaylar ıçınden küçük oyunlar çıkarmada ıktıdar hızıp- lerının ne denlı ustalaştığını gös- tenyor Barı bır ışe yarasa1