Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
14 TEMMUZ 1990 EKONOMİ CUMHURİYET/13
Damping
sorugtıırması
• ANKARA (UBA) —
Romanya, Macaristan ve
Tayvan menşeli alürninyum
telden kalın halatlar ve
fermuarlar için damping
soruşturması açıldı. '
Başbakanlık, Hazine ve Dış
Ticaret Müstesarhğı
Ithaiatta Haksız Rekabeti
Değerlendinne Kurulu,
Romanya, Macaristan ve
."ayvan'dan ithal edilen bu
üç ürünün, Türkiye'ye
darapingli fîyatlarla ithal
edildiği ve yerli üretimde
zarara yol açtığına ilişkin
şikâyet Ozerine, alüminyum
tel kablolar ve örme
halatlarla fermuarlar için
damping soruşturması açtı.
Çitosan'da
atamalar
• ANKARA (UBA) —
Altı çimento fabrikasının
genel müdürleri değişti.
Ergani Çimento Fabrikası
Genel Müdürlüğü'ne Elaağ
Çimento Fabrikası Genel
Müdürü Dündar Gürdağ;
Elazığ Çimento Fabrikası
Genel Müdürlüğü'ne Ergani
Çimento Fabrikası Genel
Müdürü tsa Çalışkan;
Kurtalan Çimento Fabrikası
Genel Müdürlüğü'ne
Şanlıurfa Çimento
Fabrikası Genel Müdürü
Ismet Karakaş; Şanlıurfa
Çimento Fabnkâsı Genel
Müdürlüğü'ne Filyos Tuğla
Sanayiı Genel Müdürü
Burhanettin özdemir,
Filyos Tuğla Sanayii Genel
Müdürlüğü'ne Çitosan
Genel Müdür Teknik
Yardımcısı Basri Sezer,
Çitosan Genel Müdür
Teknik YardımcıhğYna da
TRT Yapı lşleri Daire
^aşkanı Mehmet Kemal
,nsal atandı.
Sigortanın timidi borsaFiyatlarm serbest
bırakılmasıTürk sigorta
sektörünü mali
kârlarını arttırmak
amacıyla yatırım
politikalarını gözden
geçirmeye zorladı.
Yeni yeni gelişen hisse
senedi piyasası, bu
açıdan sigortacılann
gelecekteki umudu.
ESER ATtLLA
TAYFUN DEVECtOĞLU
Türk sigorta sektörünü canlan-
dırmak amacıyla gündeme gelen
ve 1 mayısta bazı sigorta dallan-
nın serbest bnakılmasıyla ilk adı-
rru atılan yeni düzenlemeler, sek-
törde mali yapının güçlendirilme-
sini zorunlu kılıyor. Şimdiye dek
teknik kârlarla ayakta duran Türk
sigorta sektörü, serbest tarifeye
geçince, fiyatlardaki rekabet sonu-
cu teknik kârlılığın düşmesinden,
buna alternatif olan mali kârlılı-
ğın da çok düsük seviyelerde sey-
retmesinden endise duyuyor.
Sigorta sektöründe iki tür kâr
söz konusu: Birincisi salt sigorta
islemlerinden elde edilen teknik
kâr. Yani kabaca tamınlanırsa,
toplanan primlerden ödenen ha-
sarlann çıkanfrnasıyla besaplanan
rakam. Diğeri ise sigorta sektöru-
nün elindeki fonlarla yapuğı ya-
tırımlann gelirlerinden olusan
mali kâr. Sigorta sektörünün ge-
lişmis olduğu ülkelerde teknik
kârüliktan çok mali kârlılığin yuk-
sek olduğu ve hatta çoğu zaman
teknik zarardan söz edildiği belir-
tiliyor ve Türkiye'de de serbestiy-
le gündeme gelecek fiyat kırma-
lanmn teknik kârı azaltacağı soy-
leniyor.
"Türkiye'de mali kârlılık neden
şündiye dek düsük kaldı? Mali
kâriıiıgı yüksdtıoek için oeier ya-
Sigorta yatırımlarının imiktar ve gelir olarak dagılımı (milyon TL)
Yatırım miktarı
Yatırım geliri 3M.770
218.628
96.511
67.2M
31.356
21069 2S.256
1984 1985 1986 1987 1988
Görüstüğümüz sigortacılann
ilk soruya yanıtları özellikle şu
ana başlıkiarda toplanıyor:
• Hayat sigortalannın gelişme-
miş olması: Hayat sigortalarırun
fon yaratmada büyük rol oynadı-
ğı belirtiliyor. Türkiye'de ise hayat
sigortasının henüz yeni yeni büyü-
meye basladığı gözleniyor. Hayat
sigortasınm toplam içindeki payı
Türkiye'de yüzde 14'lerde kaür-
ken, sektörün gelişmiş olduğu ül-
kelerde bu oran çoğu kez yüzde
50"yi geçiyor.
• Tahsilat sornnn: Sigorta sek-
töründe en büyük sorun, toplana-
mayan primler. Sigortacılar yıl
içinde gerçekleştirdikleri toplam
primin yaklaşık yüzde 40-45'inin
acenteler ve sigortalılarda kalma-
sından yakınıyorlar.
BE $ 1KTA>
•• . s ••
BELEDIYEM
İSTANBUL
BEŞİKTAŞ BELEDİYE
BAŞKANLIĞI'NDAN
DUYURU
Beşiktaş Meydanı ve Çevresi Ulusal
Kentsel Tasarım Proje Yarışması Sonuçları
IMMŞIUM jun UYatn
Prol 0 NurMnSOZEN
AytaATAY
YOoriSÛRSEL
Prol Efhan KARAESMEN
Y v > * KARIICAG
Prol UMnSOZEM
Pral b n a ŞANL1
J»o< U N I T A P A N
»of Sutu TOMER
ASUjUHUrELERI
Ptot AJun AKJ
Prol N u h EJ.OEM
ProtAtımiKESKlN
Prot Hand* SUHES ,jün Ba#um)
Proi Erauı TANERI
ODAM TEKELİ
ProtUkMBTURNılEN
YEDEK JÜM ÜYELEM
Ooç.01 EmraAYSU
Oov D Aykıi KARAMAN
RAPOHTORIEH
Fiisui KORKMAZ
O a n û Z C A N
Ertun IŞÛZEN iKoaa»IBi)
Bayran YAöC!
Isontou Bir* Şertı Btfeöıye S ^ »
Baçkta; Bdadıys B4^unı
Y Mtnuı bonbuf Mnurla (Xlsı B3$ın
Inf. Mûh OOTÛ Ûf UyMi
Y UnurlTÛ
Sau(Tjr«ç>c T 8 M U Bşk KB« Sm Danynan
Y Mmar u S Û OJr Gyas
Y Umjrll J İ > Uy«s
Y Uour Y*)i2 ünv fekıon)
Y Mmar YMı^ UT» Ûjr ijyra
Y Unuı 1T Û Û$ L yi»
Y Mün Mnur 1T U ö> Ûym
Y Mut\ ikKii 11 J. C j OyM
Y MauıUSU Û* bf*
• 1 M» MnutlTU
Y M m M & Û 09 Ûrw
- Y MlM YMu ünv OJr üyss
Y Mouı M.&U 0}ı Uyes
Mm» M S U •
UnMılTÛ
B0L Dareşmar» Unuı U.S.Û
OOUL KAZANAN PflOJEUB, rSIM VE KIUÜKJ.EI*
L ÖDÜL
Taoj EOIGE fEfcp Başn
6^6X61 LLLŞAHIM
SlO* PAİ1RSAŞI
Samı PA2ARBAŞI
Itakeı
Sanaıd^nıymnı
YantmaMnuıla
I.ÖOUL:
K«vok ÛZKARAGOZ
fama YILOIRIU •
TofesDINÇÛZ
ErMTÛRKUEN
VaUNBÇOâuT
AtfaûZKAYNAKÇI
•. ÖOÛl :
P>c« Mrte CNAl (Ekıp Biş)
Cw»lAKST
F«U AKŞT
Gûttun MKIRKÜRE
U<*m •»*»»'
PtofO ErgunGEOeOûLU
bofAKPOLAT
TanerOHUÇ
UtfnnaOnjÇ
ArzuÜNAL
lUaıGIJl
tHANStYON:
ProlHafMfŞENSOY
Mû2M AK
IMANSİYOM
Or BMenlTARIM
CanÇAKUHKÇJOĞLU
Bûnyamn DERMAN
B. MANSIYON:
lf< HACKASANOĞLl/ » p 8^1)
Öoç ü &n*l MACIHASANOÛLU
IV. MANSIYO*!.
S«bn VELİOĞLU
Stan Ual ŞEMER
BeksULUOĞLO
Hüseyfi KAHVECIOĞLU
v.ıuNsıroM
AlmılaSAĞaç
BdfbarosSAâCıÇ
BarışliCESU
t SATMALMA.
CanKUBIN
Seum DEMİRALP
ŞuayıpÇAVUŞUR
YıntmciM:
KemJJZGÜfi
KnertK ARAS
Sn^sSÖZEN
lui» Y1L3Z
M€Tım«( AKDO&M
1 EfMiYALÇIN
ISADNAJIA:
Aonaı KAZUAOSlll (Bup &aşt)
Mufc ÇtLINGtfiOĞLU
O«ks« KILINÇ
SuılZBlH.
Y»dmaiar:
HataıTÜRKER
CmıBENOER
ûmaPOYRAZ
Faorı DEMRKIRAN
Uernw(KU$Ç(X)âLU
Y Mm* Vtyau Tekn* Ûnv
Y Muft. Um» Vıy«u T<tnk Uhv
lfcn«ID3-SA.
Y IçMfnar I0GS-A
SanPAZAfiBAŞIY IçUmalDGSA
Fao; DtELAN Y Mnur Rhode ddnd Scnod ot Deagn U S>
ScMkAŞ.YMmQEiGINIn«.Y UUi Lrtır.«sry ol Sa*an CjhtorrM U S A
BüanıTUNAMflurOOTÛ
RUŞ80 YAZCANO&U Mm* V*)ı; Ûnv
ROksanTUNAY MmaMSU
Uanma NUVIT Iç Mnur T OS
' Y MnarlTÛ
Y MaurlTÛ
MnurtTÜ
M m L T Û
MmlT.0.
KourlTÛ
KaurLT.Û
Y MııurMSÜ
İ.ltmaHŞd
Irtf Y Müh. 1T Û.
Y Knız
Y K i u D G S>
Y UmjrCGSA
Y MrrurDG.S.A
Y MnurDGSA
Y Mnur
•
r UnurCDTÜ LT.Û
Y Mmar OOTÜ-tTÛ
Y Mnul M S Ü i T Ü
Y MnurlTÛ
Y MmvLTÛ
Y. Mnur LT.Û
Y KtoıaDG.SA
Y MnurOa&A
MnurMSIj
Ş^MT PHDOSI 0 D T Û
Pvyss Müurı A.U^.F
Şahirftjnas. 0 0 T û
MmaODTÛ
Pey5j| Umarı A.U ZF
Poy&ı Mnurı A.Û Z F
Peısai Mmaı A.Û Z F
T«Hn*Reesam
TefcnkResum
Ttfınk Ressam
Y MnurOGSA
Y MnurD.GSA.MY0
Y HnurlTÛ MSÛ
ITÛ Mm fnfyav
Y Mnaı MS Û
MaurlUÜ
M.&Ü Mm F * oğıencııkuiul)
Y Mm« Y ıdız Ûnv
YMa Ûnv Mm Fafc. ÖJrera
BEŞİKTAŞ BELEDİYE BAŞKANLIĞI GÖSTERİLEN
İLGİYE
Scrgi Acıby, Ödül Töreni
VE KATILIMA TEŞEKKUR EDER.
: 19 Temmuz 1990 günü saat 18.00'de Yıldız Universitesi
Şevfcet Sabancı Kütuphanesi.
KOLLOGYUM YıMız Ünlversltesi 20 Temmuz 1990gunü saat 15.00'de
Bilgi için Be^kUf Bdediye B»?kanlığı Danışmanlıgı Td: 160 71 70 • 136 10 20 / 270-271
• Yatınm yapacak sermaye pi-
yasasının oluşmamış olması:
Uzun yıllardan bu yana daha çok
devlet tahvili ve Hazine Bonosu ile
ağıruklı olarak gayri menkule ya-
tınm yapan sektör için şimdiler-
de borsa en önemli yatırım aracı
olarak gösteriliyor. Son birkaç yıl-
dır devlet tahvili ve Hazine Bono-
su ile gayri menkulün getirilerinin
enflasyonun altında kalması yatı-
rım gelirlerinin düşmesine neden
oldu.
• Sigortaalar bundan sonra ya-
pılması gerekenleri de şöyle özet-
liyorlar:
• Hayat sigortalannın geiiştiril-
mesi: 1989 yılında bir önceki yıla
göre yüzde 205 artan primlerin ya-
nı sıra şimdiye dek hayat sigorta-
sı daimda hizmet vermeyen şirket-
lerin de bu alana soyunması "ha-
yat"a verilen önemin giderek art-
tığını gösteriyor.
• Tahsilal sorunu giderilmeli:
Bazı sigortaalar, bu sorunun güç-
lü bir sektör yaratma yarışında
kendiliğinden giderileceğiru savu-
nuyorlar. Bu göruşu paylaşanlar,
"peşin prime yüzde 20, bir ay son-
ra ödemeye yüzde 10 indirim" gi-
bi kampanyalarla peşin ödemeyi
cazip kılmaya çalışırken, bazı si-
gortacılar uzun vadelerle bile zor
satılan sigorta poliçelerinin peşin
fîyatla hiç satılamayacağı belirti-
yorlar.
• Yaünm foou koralaudı: Türk
sigorta sektörünün bankalar gibi
yatınm fonu kurabilmeleri de baş-
ka olumlu adım olarak gösterili-
yor.
Toyota'ya kaynak
Ekonomi Servisi — 1989 yüının
ikinci yansından itibaren baslayan
ve bu yıün ilk yansında iyice yo-
ğunlaşan, halka açılarak kaynak
sağlamanın en ciddi örnegini Sa-
bana Grubu veriyor. Sabana
Gnıbu holdingin "motor" sirketi
Akbank'ın yuzde 5 hissesini sata-
rak toplamayı pianladığı 600 mil-
yar liralık kaynağı, başta Toyota-
yla kurulacak otomobil fabrikası
olmak uzere yeni yatınmlara ak-
taracak.
Akbank'ın halka açılmasıyla il-
gili olarak dün yapılan basın top-
lantısında konusan Sabana Hol-
ding Yönetün Kurulu Başkanı Sa-
kıp Sabancı, 1969 yılından 1974
yüına kadar 5 şirketlerini halka
açtıklannı, daha sonra şartlann
değişmesiyle bu ise bir müddet ara
veTdiklerini belırtti.
Akbank'ın yüzde 1 hissesinin
47 railyon dolara (120 milyar TL)
yabancüar tarafından satın alm-
dığını söyleyen Sakıp Sabana,
"Akbank hisseleri yalnızca Tür-
kiye'de ahnıp satılmakla kalroaya-
cak, ABD'den Japonya'ya kadar
dünyanın her yerinde ortagı olan
bir kuruluş olacak" dedi.
Sakıp Sabancı'dan sonra söz
alan Akbank Yönetim Kurulu
Başkanı Naira Tahı ise, bankamn
dünya bankalan içindeki yerine
dikkat çekerek, ilk 6 ay sonunda
250 milyan aşkın bir kâr elde et-
tiklerini, yıl sonunda 500 milyan
aşacaklarını söyledi.
1.2 trilyonluk özvarlıklara kar-
şıhk, 1 hisseye biçilen 12 bin lira-
lık fiyatla piyasa değeri 12 irilyon
liraya ulaşan Akbank'ın, bu raka-
ma karşılık yatırımcıyı nelere or-
tak ettiğini ise holdingin Banka-
cılık ve Sigortaalık Grubu Başka-
nı Erol Sabana şöyle anlattı: "Öz-
kaynaklarımız 1.2 trilyon liradır.
Fakat, iştirak portföyümuzde 300
milyar lira bedelle >er alan iştirak-
ierimizin şu andaki borsa değeri
6^ trilyon lirayı aşmaktadır. Ken-
di malımız olan 505 şubemiz ise
245 milyar üralık bedelle özkay-
naklanmızda yer almaktadır.
Bunlann piyasa değeri de 4^-5
trilyondur."
Akbank hisselerini dünya bor-
salannda pazarlayan konsorsiyu-
mun lideri Fransız Banque Indo-
snez'in temsilcisi Jean-Philippe
Aadnbert ise, konsorsiyumda yer
alan Japon Nomura Securuties,
Amerikan Soloraon Brothers ve
Morgan Stanley, tsviçreli UBS ve
Fransız Bamjue Indosuez'in konu-
lannda dünyanın en önemli firma-
lan oldukiannı söyledi.
26 temmuz günunden itibaren
İMKB'de işlem görmeye başlaya-
cak olan Akbank hisseleri ilk
etapta banka şubderi tarafından
yurt çapında halka satılacak.
23-25 temmuz arası gerçekleştiri-
lecek olan bu satıştan önce ban-
ka şubelerine müracaat eden ta-
sarrufçular makbuz karşılığı pa-
ra yatırarak hisse senedi ayırtabi-
lecekler. Talep için başvuru kabu-
lüne 16 temmuzda, hisse senetle-
rinin teslimine 23 temmuzda baş-
lanacak. Akbank 12 bin liradan
halka satacağı hisseleri, bu yılın
sonuna kadar aynı fiyattan geri al-
mayı taahhüt edtyor.
DİE Başkanı Orhan Güvenen:
KTPler dizginlendi,
fiyat artışı yavaşladı
ANKARA (Cumhuriyet Biiro-
su) — Devlet İstatistik Enstıtüsu
(DİE) Başkanı Prof. Dr. Orban
Güvenen, yılın ilk yarısındaki fi-
yat harekeüerini değerlendirirken,
devletin enflasyonla mücadele po-
litikasına KlTler boyutunda sa-
hip çıkmasınuı sonuç verdiğini
söyledi. Güvenen, bu yıl ozel ke-
simin ürettiği mallara kamu kesı-
mine göre daha hızlı zam yapılma-
sını "risk almama isteğinin dogal
sooucu" olarak değerlendirdı.
DİE Başkanı Güvenen, Cum-
huriyet'in sorularıru yanıtlarken,
12 aylık fiyat artış hızımn toptan
düzeyde mart 1990'dan itibaren
surekli duşme eğilimine girdiğini,
aynı eğilimin ma>ns ayından son-
ra tuketici fiyatlan düzeyinde de
ortaya çıktığını belirtti. Güvenen,
"fiyallann yukanya çıkışının da-
ima hızlı olduğunu, aşağıya çekil-
mesinin yavaş bir olgu olduğunu"
vurguladı.
1989'daki enflasyonda devlet ta-
rafmdan üretilen malların payının
daha yüksek olduğunu anunsatan
Güvenen, sözlerini şoyle sürdur-
dü:
"Devletin ürettiği mal ve hiz-
mctleri o/el sektör girdi olarak
kullandıgı için enflasyon açısın-
dan önemi fazladır. Yeni toptan
eşya fiyatlan endeksine göre, 1989
yılında 12 ayda toplam fiyat artıs-
lan yüzde 65.2 iken, devlette bu
oran yüzde 76.7, özel sektörde
yüzde 61.1 oldu. Şu anda yılın ilk
yansında genel fiyat yukselmesi-
nin yüzde 22.1 oimasıaa karsın
devletin ürettiği maJlarda bu oran
yüzde 18.2, özel sektoriin ürettiği
mallarda yuzde 23.7. Yani 1989da
detlet ağırlıklı yukselme trendi,
bu yıl özel seklör ağırlıklı hale gel-
di."
Bu gelişmeleri, "devletin enflas-
yonla mücadeleye KlTler boyu-
tunda sahip çıkraası" olarak de-
ğerlendiren Güvenen, şunları
söyledi:
"Kamuda fiyat artışlannın za-
mana >ayılarak tedricen yaptlma-
sı, nıaliyetleri indirme çabalan,
>erimliliği arttırma tedbirleri fi-
yatların aşagıya çekilmesinde eU
kflidir. Ithalattaki nispi ucuzfauna
da fiyatlan etkilemiştir. "
EKONO3ODE KULIS
MERALTAMER
STFA'dageçiş dönemiMüteahhitlik alanında yarım
asırhk gecmişiyle Türkiye'de ge-
rek saygınhk, gerekse basan ha-
nesinde hep artılar bulunan
STFA'da neler oluyor?
STFA çok kapalı bir grup ol-
duğu için dışarı fazla bilgi sız-
mıyor. Ancak gerek gruba ya-
kın çevrelerde, gerekse ekonomi
kulislerinde yapılan değerlendir-
melere göre STFA'da bir geçiş
dönemi yaşanıyor ve Turkeş-
Aklcaya ikilisi tarafından Eser
Tümene "emanet" edilen
STFA, şimdi özellikle Sezai
Türkes'in operasyonlanyla Tü-
men'den adım adım geri alını-
yor.
Neden?
Bu sorunun yanıtı için de ku-
lislerdeki spekülasyonlarla ye-
tinmek zomndayız:
1- STFA'nın "enuuıel" edil-
diği Eser Tümen ve onun yakın
çahşma arkadaşlan Ersin Tak-
la ile Oğuz Bozkurt, grubun ge-
leneğine aykın olarak son yıllar-
da çok şatafatlı bir yaşam sür-
meye başladılar. Sezai Türkeş
yıllardır sahip olduğu servete
rağmen Kalamış'ta 150 metre-
karelik bir dairede yasarken, bu
3 genç isadamı yatlar ve katlar-
la grup içinde göze battılar.
Yaıüış anlaşıünasın, yatlar ve
katlar belki hak edilmemiş ka-
zanç değildi, araa grubun gele-
negine ve sadelığine ters duşü-
yordu.
Türkeş Tümen
2- Bu arada STFA nın itiba-
rını zedelemese de ciddiyetine
gölge düşüren bazı olaylar du-
yuldu. örneğin STFA adına gü-
venerek Kozyatağı'nda konut
alanlann karşılaştıklan sorun-
lar, ya da Zincirlikuyu'da vaat
edildiği halde tamamlanmayan
inşaat gibi...
3- özellikle Sezai Türkeş'i ra-
hatsız ettiği söylenen bu gehşme-
ler, Türkes'in yıllardır kırgın ol-
duğu kızı Tomris Taşkent'le
aralarındaki buzların erimesine
"denk geldi" ya da "sebep ol-
du". Tomris Taşkent ve STFA
adım sürdürmeye aday 3 genç
oğlu tngiltere'den Türkiye'ye
döndüler. Türkes'in kızı, Sezai
Bey'in son olarak kurduğu
lnanç Vakfı'nın Mütevelli He-
yeti'ne girdi.
STFA ile ilgili olarak ekono-
mi kulislerindeki spekülasyonlar
bu minvalde. Türkes'in "STFAi
yı kurumlastırma" görüntüsu
altında geçen yılın ikinci yarı-
sından bu yana attığı adımlar
da bu soylentileri doğrular nite-
likte: Orneğin Eser Tümen, Er-
sin Takla ve Oğuz Bozkurt'un
yer aldığı 5 kişilik Idare Komi-
tesi'nin geçen kasımda lağvedil-
mesi ve böylelikle bu 3'lünün
imza yetkilerinin sınırlandırıl-
ması. İkinci önemli adım ise Se-
zai Türkes'in kendi üzerinde
toplanmış STFA çoğuniuk his-
selerini ölen eşi lnanç Hanım'-
m adıyla kurduğu tnanç Vakfı'-
na devretmesi ve kjzını da bu
vakfın mütevelli heyetine alma-
sı.Yeni organizasyon biçiminde
her şirket kendi yönetim kuru-
lu ile bağımsız hareket edecek.
Vakfa ayda bir rapor verecek ve
tepede görünen yöneticilerin
onayına gerek olmadan pek çok
işi tek basına yürütebilecek.
STFA'da hisse dagılımı son
durumda şöyleymiş: Grubun
yuzde 51'in uzennde çoğuniuk
hissesi Türkes'in yeni kurduğu
lnanç Vakfı'nın, Fevzi Akka-
ya'mn yülar önce devrettiği yüz-
de 35'Iik bisse; çoğunluğu Eser
Tümen'de olmak üzere Ersin
Takla ve Oğuz Bozkurt'un, ge-
ri kalan bölurn ise Akkaya'nın
hisselerini devrederken kurduğu
Temel Vakfı'nın.
Bu yazdıkiarımızda belli ha-
ta paylanm pesinen kabul edi-
yoruz. Çünkü kapalı kutulan
açmak zor. STFA yöneticilerin-
den aydınlatıcı bilgüer elde ede-
bilirsek, memnuniyetle ona da
yer veririz.
Verimsizliğin suçlusu kim?"İşçinin verimliliği", son dö-
nemde ış âlerrunın ana gündem
maddelerinden biri oldu. Sendi-
kaiar toplusözieşmeierde yüksek
oranlı zamlan zorladıkça, bugu-
ne kadar pek sözu edilmeyen
"verimlilik" kavramı aniden
"mods" oluverdi. Sık sık Batı-
lı ülkelerle Türkiye arasında ve-
rimlilik karşılaştırmaları yapılır
oldu:
"Alman işvi»' Türk işçisindea
4 kat daha verimli. Almanya'-
daki işçinin saatte 13 dolara
yaptığı is, bizde saati 40 dolara
geliyor. Amerikalı işçi 8 kat da-
ha verimli. Hele Japonya'da bu
oran l'e 12."
Kısa bir süre öncesine dek ya-
bancı yatınmcılara her fırsatla
"ııcuz isçi ücretleri nedeniyle
Tnrkiye'nin sataip olduğu
avantajı" anlatıp, onları ulke-
mizde yatınma çağıran muteber
ışadamlarımız, son gelişmeler
ışığında şu sonuca vardılar:
"Türkiye'de bugüne kadar
ucuz olan işçi değil işçilikti.
Çünkü verim çok düşüktü. Son
toplusödeşmelerie işçiliğin ucuz-
luğu da bayaJ oluyordn."
Ne var ki gerek Türkiye İşve-
ren Sendikalan Konfederasyo-
nu TtSK'in Başkanı Refik Bay-
dur, gerekse Türkiye Metal Sa-
nayicileri Sendikası MESS'in
Başkanı Bahri Ersöz, "verimli-
ligin düsuk olmasının suçlusu
işçidir" demiyorlar. Baydur
"kabahati" hem işçinin verimi-
ni yükseJtecek yatınmlan zama-
nında yapmayan patronda; hem
de iyi bir yönetim orgaoizasyo-
nu sağlayamayan üst yönetici-
lerde buluyor.
MESS Başkanı Bahri Ersöz'e
göre de "kabahat işçinin değil
yönetidnin. Ama yönetidnin de
iş verimini arttıracak yetkisi
yok." Ersöz, metal sanayiinde
önümüzdeki günlerde başlaya-
cak 100 bin dolayındaki işçiyi
kapsayan toplusözleşme görüş-
meleri öncesinde MESS yöneti-
cileriyle ekonorai gazetecilerini
bir araya getiren yemekli sohbet
toplantısında bu görüşüne şu ör-
nekle açıklık getirdi:
"1960'lann başında cam sa-
nayiinde çalısıyordum (Şise-
Cam). 1963'te persond eğin'mi
için Amerika'da bir fabrikaya
gittik. Çok büyuk bir fabrika.
4 kapısı var. Kart basıp giriyor-
sunuz ama bir kapıdan giren iş-
çi diğerinden çıkabilir. Denetle-
mek mumkun değil.
Ama bir gün baktık. Öğle ta-
tilinden sonra saat 13.01'de işi-
nin başıoa gelen, yani sadece 1
dakika geciken işçiye ustabaşı.
'bir daha olursa, seni kapının
önüne koyanm' diye bagınyor.
Türkiye'de biz yöneticiye bu
yetkiyi vermemişiz. Kapının
önüne koymak ne mütnkün!...
Ama ben yine de kabahat yöne-
tidnindir diyonım. Almanya'ya
giden Türk isçisi orada disipli-
ne uyuyor ve verimli çaltşıyor-
sa..."
Bizim anlayabildiğimiz kada-
rıyla bu sıraiar yapılacak toplu-
sozleşmelerle birlikte Türkiye'-
de verimiilik artacak, ama işve-
renin maliyet içinde işcilik için
ayırdığı oran fazla değişmeye-
cek.
Bu iş nasıl mı olacak? Sanı-
rız önce işçi ücretleri artacak,
ardından da Ersöz'ün deyimiy-
le bir kısım işçi maaşına zam,
işine son yöntemiyie "kapının
önüne koaarak."
Tekfenbanky 'evlendi'
Ispanya'-
run en büyük
bankaları sı-
ralamasında
ikincilik ile
üçuncülük
arasında gi-
dip gelen
2500 şubeli
Banco Espa-
nol de Credi-
to ya da
M e h r a e l E r l e n
kısa adıyla Banesto, Tekfen-
bank'a yüzde 10 ortak oldu.
Böylelikle ilk Ispanyol bankası
da Türkiye'ye adımını attı. Ba-
nesto'nun Türkiye'ye gelmesinde
Tekfen'in sahiplerinden Necati
Akçağlılar'ın Turk-lspanyol tş
Konseyi Başkanı olmasının ve
Ispanyol iş çevreleriyle yakın iliş-
kilerinin kuşkusuz payı var.
Tekfenbank Genel Mndörö
Mehmet Ertan, Banesto ile işbir-
liğini yüzde 10 ortaklığın ötesin-
de değerlendirmek gerektiğini
beürtiyor ve şöyle diyor: "İspan-
yollann Avrupa Toploluğu'na
ginne sureci bizimkine çok ben-
zer. Onların yaşadıklan dene-
yimlerden yararlanmak istiyo-
ruz. Banesto yıude 10 ortaklığıa
ötesinde Türkiye'de Ha/ine'nin
borçlanmalanna falan girecek,"
Bu arada Tekfenbank'ın ilk 6
aylık p«rformansı da belli oldu
ve banka haziran sonu itibarıy-
la İS milyar lira kâr etti. Geçen
yüın ağustosunda faaliyete geçen
ve 1989'da faal olduğu son 5 ayı
I milyar lira kârla kapatan Tek-
fenbank'ın Genel Müdürü Er-
ten, yıl sonu için 5 milyar lira kâr
vaat ediyor.
SERMAYE PİYASASI KURULU
MESLEK PERSONELİ
(DENETÇİ, UZMAN, ARAŞTIRMACI)
YARDIMCILIĞIGİRİŞ SINAVI
2499sayılı Sermaye Piyasası Kanunu gereğince kurulmuş bulunan
SERMAYE PİYASASI KURULU'nda açık bulunan 9'uncu derecede-
netçi, uzman vearaştırmacıyardımıcısı kadrolarındagörevlendirilmek
üzere yetersayıda aday meslek personeli seçimi için yanşmasınavı açı-
lacaktır.
SAĞLANAN İMKANLAR
Yarışma sınavını kazananlar, üç yıllık bir meslek ıçı
eğıtime tabi tutulacaklar, ayrıca akademtk çalışmala-
ra katılmak, yabancı dıl bılgılerını iterletmek, ınceleme
ve araştırmalarda bulunmak üzere yabancı ülkelere
gonderıleDileceklerdır
KATILMA KOŞULLAR1
Girış sınavına katılabılmek için;
1) Devlet Memurları Kanunu'nun 48'incı maddesm-
de yazılı nitelıklere sahip olmak,
2) İktısat, hukuk, maliye, muhasebe konularırtdaen
az 4 yıl eğıtım veren yûkseköğrenırtı kurumlarından
(bunlann eşıtı yabancı fakulte veyuksekokullardan) bı-
nnıbıtırmış olmak,
3)Yaş,sağlıkvedığermteliklerbakımından,"Smav
Broşurû"ündegöstenlenşartlarıtaşımakzorunludur.
SINAVLAH
1 Eylül 1990tanhındeAnkara'da,ÖSYMsorumlulu-
ğundauygulanacak yabancı dıl, genel bilgi veyetenek
testlerı ile sınavın ilk aşaması gerçekleşJırılecek, bu sı-
navda başanh olanlar aynca Kurul tarafından yazılı ve
sözlu smava tabı tutulacakiardır
SINAV BROŞÜRÜ
Sermaye Piyasası Kurulu ve meslek personetinıngö-
rev ve yetkılennı. sınava katılma koşullarını, sınav konu-
larını ve sınavlann yapılış şeklı ile ılgılı ayrıntılı bılgılerı
içeren "Sınav Broşûru" ve "Başvuru Formu" kurulun
aşagıda adreslerı gösterılen Ankara ve istanbul büro-
larından alınabıiir veya posta ile ıstenebılir.
BAŞVURU ŞEKLİ
Gırış sınavına katılabılmek için "Başvuru Formu" ve
bu formda ıstenen belgelerie birlikte en geç 8 Ağustos
1990 tarıhıne kadar ulaşacak şekılde Kurul'un Ankara
1
dakı merkezıne başvuruiacaktır. Postadaki gecikmeter
kabul edılmez
BAŞVURU ADRESLERİ
SERMAYE PİYASASI KURULU
ÇiftlıkCaddesıNo. 13
Beşevler-ANKARA
Tel. 212 62 80 (10 Hat)
SERMAYE PİYASASI KURULU
İSTANBUL BUROSU
Rumelı Cad. No 85 Kaf 4
Osmanbey/ISTANBUL
Tel: 141 72 50 (3 Hat)
CanonFaks'layın... Canon'layın
le
hesmat,I BIJHO MAKINELERI TİCARET A Ş
M6RKEZ1STANBUL TEL 151 592019 H»T| FAKS 143 7816
ADANA/UNKITO STI TEl 13 76 19-13 73 0*
ANKARA"BOfiMAS AŞ TEL 16'2S88
ZVHR/KAVAAŞ TEL 138 175-255 S50
ŞTI TEL 1762O-'2W0