Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURİYET/12 EKONOMİ 14 TEMMUZ 1990
DÖVİZ KURLARI 14 TEMMUZ
Dövızin
Cınsi
1 ABD Dolan
1 B Alman Marta
1 Belçıka Frangı
1 Danımarka Kronu
1 Fin Markkası
1 Fransız Frangı
1 Hollanda Florım
1 İsveç Kronu
1 Isvıçre Frangı
100 Italyan Lıreö
1 Japon Yenı
1 Kuveyt Dınan
1 Sterlin
1 S.Arabıstan Rjyalı
Döviz
Ahş
2657 67
1615 90
78.47
425 06
691.38
48168
1433.25
445.62
190514
220 74
18 01
915177
4803 74
708 69
Oövız
Satış
2663 00
1619 14
78 62
425 91
692.77
482.65
1436.12
446.51
1908 96
221 18
18 04
917011
4813 37
71011
Efektif
Ahş
2655 01
1614 28
77 13
420 81
679.63
481.20
1431.82
441.16
1903 23
216 99
17 83
899619
4798.94
696 64
Efektif
Satış
2670 99
1624.00
78 86
427 19
694 85
484 10
1440 43
447 85
1914 69
22184
18 10
9197 62
4827 81
712 24
ÇAPBAZ KURLAR
$ 1 6447 B Alman Markı
$ 5 5174 Fransız Frangı
$1203 99
$ 147 58
Italyan Lıretı
Japon Yenı
ALTIN GÜMÜŞ
Cumhunyet
Reşat
24 ayar altın
22 ayar bıleak
900 ayar gumüş
Vakıfbank Aftını
Ziraat Afdnı
M Bankası 1 Oos S
Alış
204 500
237 500
31 100
27 600
425
173 000
172 500
3592
Satış
207 500
247 500
31.200
30 500
460
174 000
174 000
363 85
TL Intefbankı On Faızı 5316
SERBEST PİYASADA DÖVİZ
j Alış
ABD Dolan
Batı Alman Markı
Isvıçre Frangı
HoBanfla Flonnı
tngılız Sterlını
Fransız Frangı
100 Italyan Lıretı
S A Rıyaiı
2668
1616
1903
1428
4810
480
218
704
Sabş
2673
1623
1908
1435
4850
484
220
710
Dövız Int IS) = 2665
BORSADA İŞLEMLER
13TEMMU2
1990
Akal Tefcsbı
Akçımento
Aksa
Anadotu Cam
Arcelık
Bagfaş
Bolu Cımento
Bnsa
Caruklule Gmentc
Çeıık Halat
Çımsa
Ç Eiektnk
Oemırbank
Dcnızd Cam
Oeva hcıcmg
Doğusan
Oöktaş
E Başı Yatırım
Ecacıbaşı llaç
Ege Bıracılık
Ege Endustn
EQe Gubre
Enka HoMıng
Ereğlı D C
Fınansbann
Gentaş
GoodVear
Gorbon Işıl
Gubre Fab
Güney Bıracılık
Hettaş
MsatF Knttma
Intema
Iznnr OÇ
Izocam
Kanonsan
Kav
Kepez Eiektnk
Koç Holdıng
Koç Yatınm
Kordsa
Koruma Tar
Koytaş
Makma Takım
Maret
MmansH OH
Men Santral
Metaş
Nasas
Netbank
Net Holdıng
Okan TetetH
Olmuksa
Otosan
Peg Profiio
Pettcım
Pmır S6t
Pınar EntegıeE!
Pınar Su
Pınar Un
Pımaş
Potyien
Rabak
Satatı Yayrott
Santral Hokfeıg
Sarkuysan
S-faş
Sdksa
Tam Sıgorta
Tekstfflank
Tetetas
T Garantı B
T Iş Bank (6)
T Iş Bank (A)
T Iş Bank (C)
TSıemerts
T Sışe Cam
T&naKBam
TO Doküm
Vestel
Yasas (BUl
Yap. K Bank
Yûnsa
Oncelc se- ' Bugjnki,
anskapan en isjk
5800
5100
22000
9200
21000
16000
13250
7800
10000
8600
8700
25500
7800
5600
810Ü
16500
25000
60000
41000
27500
9900
7000
9000
10750
7300
13000
12750
10200
2750
13250
14500
2250
25500
2050
24000
5900
31000
17500
28500
17000
6400
12750
29500
27000
7800
4900
11500
1600
3300
3000
5900
1700
5900
21000
11500
2350
7800
900
2500
7400
6300
4800
7600
5000
36500
35000
9500
21000
8600
6600
19250
4600
20000
400000
5100
35500
14250
5900
17000
15000
5400
7100
6400
aı yuksek
5800
4900
21500
9000
20000
16000
13000
7700
9500
8500
8400
24500
7900
5400
7900
16250
24500
62000
43500
27000
9500 |
6700
9000
10500
7100
12750
12750
10000
2600
12750
15000
2150
24000
2000
24500
5900
280O0
170O0
270O0
16000
6100
13250
29000
27000
7100
4700
11000
1550
3150
3000
6400
1600
59001
200001
10500
2350
7500
875
2350
7400
63001
5250
7500
5000
36500
34500
9500
20500
8200
6600
18500
4500
19750
370000
5000
37000
14500
5500
15500
14000
5200
6900
6100
Bugûnkj
kapamş
5900
5100
21500
9000
21500
16750
13250
8100
10000
8800'
8700
25500
8000
5500
8200
16750
25500
63000
445O0
28500
10800
6900
9300
11000
73O0
13500
13000
10250
2750
13500
15250
2250
26000
2050
26000
6100
31500
17500
31000
17750
6300
14000
31500
275O0
7900
4800
11750
1650
30O0
3100
6400
1650
6000
22000
12500
2500
78O0
900
2400
7400
6500
5250
7700
5100
39500
35500
10000
20500
8500
6700
19000
4700
20500
370000
5200
39500ı
15000:
5900
17000!
14500!
5400!
7200 [
6600
5800
4900
21500
9000
20000
16000
13000
8100
9500
8500
8400
25000
8000
5400
8000
16250
24500
62000
44500
27500
10500
6700
9000
10500
7200
13000
12750
10000
2600
12750
15250
2250
24000
2000
26000
5900
28000
17000
27500
16750
6100
13250
29O0O
27000
7100
4800
11000
1550
3150
3000
6400
1600
6000
20500
11500
2500
7500
900
2350
7400
6500
5250
7600
5000
37500
35000
9500
20500
8400
6700
18500
4700
19750
370000
5000
39500
14750
5600
16000
14000
5200
6900
6100
mıktarı
8000
129409
400
1810
150550
263100
20400
136300
1000
189400
28550
139150
219800
9800
46000
44600
46800
13396
381550
24500
67700
37100
6600
466790
27600
33900
18600
9800
63900
46800
50850
44200
11200
36600
6902
170550
9950
17705
158960
141500
92138
137370
50050
10500
51800
18800
81200
619200
59300
5400
25550
6000
35000
48260
34400
1109650
3700
108500
7300
2300
18100
600
50850
20500
28600
34100
3000
10000
9000
11200
20128
412050
31850
301
116840
20466
68700
70100
79150
44950
59200
543100
170800
En cok soz
yapıian fiy
5800
5000
21500
9000
20000
15250
13000
8000
9500
8600
8500
25000
7900
5400
8100
16750
24500
63000
44500
275O0
10800
6800
9000
10500
7200
13000
12750
10250
2600
13250
15250
2200
25500
2050
25500
6000
28000
17250
29000
175O0
6200
14000
30500
27500
7700
4700
11750
1550
3200
3100
6400
1650
6000
20000
11500
2400
7800
900
2400
7400
6300
5250
7700
5000
38000
35000
9800
20500
8200
6600
19000
4600
20500
370000
5100
39500
14750
5600
15750
14500
5400
6900
6200
ortfiy
5846
4996
21500
9000
20290
16331
13034
7917
9600
8572
8507
24985
7949
5425
8048
16665
24787
62590
44495
27513
10723
6778
9119
10836
7ta
13029
12767
10204
2672
13247
15182
2199
25018
2036
25279
5982
29078
17224
29541
17088
6178
13683
30528
27307
7568
4748
11567
1573
3224
3060
6400
1631
5971
20991
11685
2398
7724
899
2377
7400
6327
5250
7629
5015
37963
35002
9746
20500
8342
6603
18777
4583
20207
370000
5122
39391
14766
5650
16159
14270
5323
6992
6323
btem »Iktan: 7.WM55.5 btm luari: 82.M2.5f7.7M
İMKB Mdeksi: 4225.97 (Kaki: 4298.71) SsztoVM sayıs: 4078
YATIRIM FONLARI 13 TEMMUZ 1990
£ko> Çtfoş D W n
" "
Iş Yatınm-1
Iş Yatmm-2
Iş Yatınm-3
Iş Yatnnv4
Iş \<rtınn>6
lnterton-1
lntertan-2
lnterfon-3
lnterfon-4
Iktsat Yat-1
lktsaiYat-2
Iktısat Dolar
Iktısat Mark
Iktsat Atlım Fon
Garant Yabfim-1
Garantı Yatmm-2
GaranH tohnm-3
Garantı Yatmm-4
Esfeank Fon-1
Esbank Fon-2
Esbank Fon-3
YKBYat Fonu
YKB Sektör Fon
YKB Hısse Fon
YKBKamu Fon
YKB LBdt Fon
YKB Karma Fon
YKBDovaFon
YKBKaptalF
YKB AkWF
Vakrf Fon-1
Vakrf Fon-2
Vttrf Fon-3
Vakıf Hısse
Vakıf Dûnya Fon
vttof Fon-6
Dtşbank Mavı Fon
Dıştank Beyaz
Dışbank Pembe
Tütün Fon
MteınForH
Mrtsuı Fon-2
Finans Fön-1
Fınans Fon-2
Finans Fön-3
Finans Fon-4
Ziraat Fon-1
Ziraat Fon-2
Ziraat Fon-3
Ziraat Fon-4
Halk Fon-1
Hafk Fon-2
Pamuk Fon
Pamuk Hısse
Emlak Fon
İmpe« Fon-1
İmpet Fon-2
Töbank Fon
Sümer Fon
Denız Fon
Ege Fon
KaUurana Fon-1
Dermr Fon
Tanş Fon
110787
14 0089
09.1089
170150
040690
19.09.87
14.1237
27.02S9
070839
160957
100239
08.0239
26.0289
111239
221087
100339
120230
300530
161137
311089
110790
021157
070088
07.0088
070338
070088
070088
020139
19.0650
190690
090588
240439
1810.89
22.0190
26.0090
14.0630
280588
100439
28.0630
040738
150738
201039
200339
20X739
181239
200090
091089
140230
14.0230
200630
011139
080130
020130
28.06.90
220190
020290
040530
2a0O90
120230
160430
040530
080530
070590
1106.90
10800
2O000
1O0O0
1O0O0
10.000
10661
9360
9959
11200
9764
9306
9596
9390
10.000
9976
9731
10437
9336
10019
10.000
1O0O0
10477
9785
9.713
9795
9693
9328
9294
10060
9542
10000
48279
10444
9394
9374
10000
10057
20558
10.011
11021
40000
10000
9346
9356
10428
9358
10100
10000
10.000
10000
11397
10357
10724
10469
1O0O0
10.066
9.962
10.000
10405
10308
10000
1O000
10006
10000
50347
36609
14150
12197
10414
41055
35204
»416
16325
34547
29145
13562
10287
12638
40922
19659
12.687
10670
41666
13767
10011
39355
31067
57398
30446
26448
30948
14583
10255
9582
30697
79546
14496
11085
11423
10388
2738
36539
10204
29380
11Û426
13564
18409
15704
1O330
11500
1S760
11799
12074
10372
15367
12688
15934
10671
12574
12191
10380
11190
12577
12 597
10826
10372
10692
10382
53480
36314
14166
12 210
10424
41102
35.246
18438
16345
34.671
29160
13568
13 270
12.638
40987
19702
12 731
10732
41717
13795
10023
39400
31.102
58289
30480
26.47B
30983
14585
10266
9668
30734
79733
14515
11131
11403
10425
27920
36590
10216
29716
110543
13578
18430
15723
10345
11487
15374
11325
12 087
10389
15394
12 714
15357
10611
12 594
12 206
10458
11202
12 600
12616
10839
10885
10702
10394
Q25
033
011
011
010
011
012
012
012
007
005
Q04
020
000
016
022
035
058
012
020
012
Q11
011
068
011
011
011
001
011
030
012
011
013
041
018
036
014
014
012
012
011
010
011
012
011
011
072
022
011
016
017
020
014
056
016
012
075
011
018
015
012
012
009
012
Memur maaşında uçurumbüyüdü
*/
fa
yb i n
• vaDi
Memurlar arasında, en düşük maaşlaen yüksek maaş arasındaki
fark, yaklaşık 11 kata ulaştı.Kamu kesiminde çalışan yaklaşık 400
sözleşmeli personelin ayhğına 1 temmuzdan geçerli olmak üzere
yapılacak zamla ilgili çalışmalar sürdürülüyor.
'Memurlar için yüzde 20 zamma göre para ayrılmıştı.Yüzde 25'lik
zam bütçeye ek 500 milyar liralık yük getirecek.özelleştirmeden 2r
trilyonluk bütçe geliri gerçekleştirilebilirse, açıkl2 veyal2.5 trilyonr
düzeyinde tutulabilecek.
ANKARA (Cumhuriyet Biirosu)—
Maaşlara yapılan ikına yanyü zammı ka-
mu personeli arasındaki maaş uçunımu-
nu da yeniden giuıcel hale getirdi. En dü-
şük maaşla en yüksek maaş arasındaki
fark 10.87 kata ulaştı. 16 temmuz pazar-
tesı günü ödenecek zamlı maaşlar ve ay
sonundakı 15 giınlük maaş farkı ödeme-
len için Hazine nakıt arayışı içinde. Ka-
muda çalışan sözleşmeli personelin aylık-
larının da ortalama yüzde 25 oranında
arttınlmasına yonelik çalışmalar suruyor.
Maaş zamlannın bütçe açığı uzerındeki
ek etkisinin sadece 500 milyar lira olacağı
hesaplandı.
Edinilen bilgiye göre 1990 butçesi ha-
zırlanırken kamu personelinin maaşlan-
na bu yü içinde toplam yüzde 48 oranın-
da zam yapılması öngörulmuştü. Bunun
yuzde 24'ü ilk yanyüda yapıldığı için ikin-
Köylüden
karakolda
su parası
talısilatı
M E H M E T YAPICI
ADANA — Devlet Su Işleri'nin
(DSİ) üreticideki sulama suyu be-
deileri, jandarmanın "baslosı" ile
tahsil ediliyor. Borcunu ödeyeme-
miş üreticinin karakollara alındı-
ğı, tahsilatın gerçekleşmesinden
sonra salıverildikleri öğrenildi.
"Jandarmalı su parası tahsila-
ü", cumhuriyet savcılıklanna ya-
pılan suç duyurulan uzerine baş-
latıldı. DSİ 6. Bölge Müdürlüğu-
nün Adana, îçel ve Hatay illerin-
deki baraj, pompaj ve benzeri sis-
temlerinden tarım alanlanna ve-
rilen su bedeüerinin büyük bir bö-
lümü zamanında tahsil edileme-
yince Maliye, borçlu üreticiler
hakkında suç duyurularında bu-
lundu. Savcılıkların borçlu üreti-
cilerin isimlerini jandarma kara-
kollanna göndermelerinden son-
ra takipler başlatıldı. Köylere gi-
den jandarmalar, muhtarlardan
borçlu ureticileri karakollara gön-
dennelerini istedi. Kendıliklerin-
den karakollara gitmeyen köylü-
lerin jandarma nezaretinde alın-
ması yoluna gidildi. Karakollara
alman üretici köylünün, Maliye
1
nin DSİ 6. Bölge Müdürlüğu Say-
manlığı'ndaki veznesine borcunu
ödedifıne ilişkin makbuzun foto-
kopisini ibraz etmedikçe salıveril-
mediklerı bildirilivor.
DSİ 6. Bölge Müdurlüğü yetki-
lileri, Adana, tçel ve Hatay illerin-
de sayüarı 50 bini bulan büyük bir
uretici kitlesinden yaklaşık 30 mil-
yar liralık bir alacak bulunduğu-
nu ve bu alacağın da "Amme Ala-
caklan Usulü Hakkındaki Ka-
nun"a göre tahsili yoluna gidildi-
ğini söylediler.
Maliye'nin DSİ Saymanlığı'nda
bir yetkili ise alacagın 10 yıllık bir
zaman dilimine ait üretici boraı
olduğunu belirterek, "Üretici koy-
lü borcuna vermekten kaçınıyor
her zaman. Kişiye yazıyoruz, ala
mıyoruz, mubtara yazıyonız o da
yardımcı olmuvor. Vardımcı ola-
cak yer neresi? Tabii ki jandarma-
dır. Jandarmaya savcıhk kanalıy-
la yazılı\or. Biz borplu uretici hak-
kında 'suç duyurusunda bulun-
duk savcılıklara. Savcüar şimdi
jandarmayı de> reye sokuyor."
Erez ile
Coşkun
bir kez daha
"halef-selef
Ekonomi Servisi — Milletlera-
rası Ticaret Odası (MTO) Türki-
ye Milli Komitesi'nin Yönetim
Kurulu seçimleri dün yapıldı.
TOBB çatısı altında faaliyet gös-
teren MTO Türkiye Milli Komi-
tesi'nin Başkanlığı'na TOBB Yö-
netim Kurulu Başkanı Yahm Erez
gelirken eski Yönetim Kurulu
Başkanı AIi Coşkun'la Erez
TOBB'den sonra bir kez de bura-
da devir tesliminde bulundular.
Eski başkan Ali Coşkun'un açı-
lış, yeni başkan Yahm Erez'in ka-
panış konuşmasını yaptığı yone-
tım kurulu seçimlerinde yeni üye-
ler şöyle açıklandı: Yahm Erez
(Başkan), Rona Yırcalı, A.Osman
Ulusoy, Fuat Miras, Mehmetçik
Paykoç, Hasan Denizkurdu, De-
met Arıyak, Rahmi Koç, Atalay
Şahinoğlu, Tevfık Solaksubaşı,
Cem Kozlu, Erol Üser ve TOBB
Genel Sekreteri.
ci yarıyü zammının da yuzde 20 düzeyin-
de olması duşunüluyordu. Ancak bazı
bakanlıkların yuzde 20'lik zammın 19
ağustos yerel seçimleri öncesi yaratacağı
olumsuz tepkilerin göz önüne alınarak
daha yuksek zam verümesi önerileri üze-
rine memurlar için yaklaşık 500 milyar
liralık daha bir kaynak aktanldı.
Hazine ve Maliye yetküileri, Bütce Ya-
sası'nda personel için toplam 20 trilyon
liralık ödenek gösterilmesine karşın baş-
tan itibaren memur maaşlan ödeneğinin
25 trilyon lira olduğunun bilindiğini be-
lirterek gen kalan 5 trilyon liramn da büt-
çe kesintilerinden oluşturulan yedek ode-
nek ve transfer kalemleri içinde tutuldu-
ğunu beüntiler. Yuzde 20 yerine yüzde 25
oranında zam yapümasının bütçeye sade-
ce 500 milyar liralık bir yük getirecegini
kaydeden uzmanlar, bütçe açığının ne ka-
dar olacağını kestirmenin ise şimdilik zor
olduğunu beürtiyorlar. Verilen bilgiye gö-
re özelleştirmeden sağlanması öngönılen
2 trilyon liralık butçe geliri gerçekleşirse
açık 12 veya 12.5 trilyon lira düzeyinde
tutulabilecek. Aksi halde 14-15 trilyon li-
ralık bir bütçe açığı kaçınılmaz olacak.
Bu arada yılın ilk altı ayhk dönemin-
de nakit bazında butçe açığı 6.2 trilyon
hra düzeyinde gerçeklesti. Hazine söz ko-
nusu açığı finanse edebilmek için iç borç-
lanmasım net olarak 7.3 trilyon hra art-
tırmak durumunda kaldı. Tahvil borçla-
n net olarak 7.1 trilyon lira artarken, kı-
sa vadeli bono borçlan 472 milyar hra
azaltıldı. Merkez Bankası'ndan çekilen
kısa vadeli avans miktannda da 630 mil-
yar liralık bir artış oldu. Bu arada, Ha-
zine'nin yılın ilk yansında ilave dış borç-
lanmaya gitmediği, aksine dış borç yü-
kümlülüpnü 700 milyar lira (yaklaşık
300 milyon dolar) azalttığı gözlendi.
Maaş dengesi
Yapılan düzenlemeler sonucu kamu
personeli arasındaki ücret makasmda ise
bir iyileşme sağlanamadı. En düşuk ma-
aşla en yüksek maaş arasındaki fark
10.87 kat olurken, genel mudürle genel-
kurmay başkanı maaşlan arasında da bir
kat fark oluştu.
Yapılan hesaplamalara göre 362 bin
329 lira olan en duşuk maaşa göre pro-
fesör maaşı 7.84 kat, albay maaşı 6.5 kat,
genel mudur maaşı 5.74 kat, birinci de-
recede genel idare hizmetleri sınıfına
mensup unvansız memurun maaşı arasın-
da da 2.15 kat fark bulunuyor.
Kamu kesiminde çalışan yaklaşık 400
bin sözleşmeli personelin aylıklanna 1
temmuzdan geçerli olmak üzere yapıla-
cak zamla ilgıli çalışmalar da Devlet Per-
sonel Başkanhğı'nca sürdürülüyor. KİT-
lerde çalışan sözleşmeli personel ile DPT,
Hazine, TRT gibi kurumlarda kadro kar-
şılığı sözleşmeli olarak çalışan persone-
lin ayhklannın da ortalama yuzde 25 ora-
nında arttınlmasının öngöruldüğü beur-
tiliyor.
Bu durumda KtTierde sözleşme
ücretinin tavanı 4.5 milyon liradan 5 mil-
yon 625 milyon bin liraya, kadro karşılı-
ğı sözleşmeli personelin ayhk tavanı da
5 milyon liradan 6 milyon 250 bin liraya
çıkacak. önümüzdeki hafta • Yüksek
Planlama Kurulu'nda görüşülerek kesin-
leşmesi beklenen bu zammın da yüzde 25
oranında seyyanen tüm personele yansı-
tılacağı kaydediliyor.
Ülker'in en bü>ük işyeri, Istanbul Topkapı'daki fabrikası. Dün başlayan grcve, 2500 işçi kaülıyor. (Fotojraf: Deniz Topaloğlu)
Ulker îşçisi greve başladılş-Sendika Servisi — Ülker Gıda Sanayi-
i'ne bağlı Istanbul ve Ankara'daki ışyerlerin-
de toplam 4435 işçiyi kapsayan grevler dün
sabah başladı. Hak-lş Başkam Necati Çe-
lik öz Gıda-lş Sendikası'nca ay sonuna ka-
dar uygulanacak diğer grevlerle birlikte grev-
deki toplam işçi sayısmın 7 bin 79O*a ulaşa-
cağını belirtti.
Sendikanın yüzde 150 artı 500 bin ücret
artışı isteğine karşılık işveren önerisi daha
önce Tek Gıda-lş Sendıkası'nın imzalamış ol-
duğu yüzde 100 artı 400 bin liraya 50 bin li-
ra eklenmesi ile sınırlı kaldı.
Ücret ortalamasının 290 bin lira olduğu
işyerleri için sendika oet 759 bin hra ister-
ken işveren önerisi 640 bin lira olarak belir-
lendi. Aynca sosyal haklarda da taraflar ara-
sında önemli bir uyuşmazlık bulunuyor.
1500 işçinin çahştığı Ankara'da bulunan
Anadolu Gıda Sanayii'ndeki grevi başlattık-
tan sonra bir basın toplanüsı düzenleyen
Hak-lş ve öz Gıda-lş Sendikası Başkam Ne-
cati Çeük, Turk-îş'e yonelik deştirilerinı sür-
dürdü. "Türk çalışma hayannın açmazı
Turk-lş ve baglı sendikalandır. Şu gunlerde
memura sendika hakkı gündemde. Yuzde 25
zam utanç verici, ancak sonuçta en düşuk
memur maaşıyla kamuda Tork-tş ile hüku-
met arasında ortaya çıkan anlaşnn arasın-
da pek fark yoktur. Bugun Turkiye'de sadece
memurlar değil, işciler de sahipsizdir. Bunon
sorumlusu da Turk-İş'tir. Hak-lş mucadele-
de Turk-lş tartfından yalnu bırakılmışür"
dedi.
Ülker'in en büyuk işyeri tstanbul Topka-
pı'daki fabnkada 2500 işçi coşkulu ve alkışh
gösterüerle grev başlatırken Ankara Birlik
Pazarlama Grubu'nda da 180 işçi ile greve
katüındı.
Öz Gıda - Iş toplam 4435 işcilik Ülker gru-
bu dışında dün Royal fabrikasmda da 40 iş-
çi ile greve çıktı.
İMREN AYKUT İSTANBULLU SENDİKACILARLA GÖRÜŞTÜ
* A
İmren Aykut uçlü zirve öncesinde Üskudar'daki SSK tesislerinde İstanbul'daki sendikacılarla 'basından gizleyerek' yemek yedi.
Üçlü zirve öncesi gizli toplantı
YAVUZ ŞİMŞEK
Turk-lş, TISK ve hükumet arasında 20
temmuzda Şanlıurfa'da yapılacak bu yılın
ikincı zirvesınin Turk-lş içerisinde yol aç-
tığı tartışmalar surerken Çahşma ve Sosyal
Güvenlık Bakanı İmren Aykut'un Istanbul-
daki sendikaalarla önceki akşam yaptığı
"basından gizlenen" yemekü toplantı dikkati
çekti. Aykut'un SSK Üskudar Sosyal Tesis-
leri'nde yapılan bu toplantıyla zirve öncesin-
de İstanbul'daki işçi sendikalarından "sem-
pati kazanma" amacmda olduğu öne surul-
dü.
Genel merkezi Istanbul'da bulunan sen-
dikalann başkanlan ile gend merkezi An-
kara'da bulunan sendikalann şube başkan-
lanmn katıldığı yemeğe çağnyı Türk-lş Bi-
rinci Bölge Temsilciliği yaptı. Gündemi bil-
dirilmeden "Bakan sizinle sohbet edecek"
denilerek ve basından buyük bir titizlikle giz-
lenerek yapümak istenen toplantıya davetli
sendikalardan bir kısmı katümadı.
Genel merkezi Istanbul'da bulunan "sol
kanat" sendikalardan Hava-lş, Deri-tş,
Kristal-lş, Tümtis toplantıya katümadı.
Petrol-lş'ten ise yabıızca Anadolu Yakası Şu-
be Sekreteri katıldı. Genel merkezi Istanbc'1
da bulunan sendikalardan, Basisen Genel
Başkanı Metin Tiryakioglu. Denızciler Sen-
dikası Genel Başkam Emin Kul, Belediye-
İş Genel Başkan Yardımcısı Hasan Soysal,
Dok Gemi-lş Genel Başkanı Naam Tur, To-
leyis Genel Başkam Cemail Bakındı ile TGS
Genel Sekreteri Ziya Sonay yemekli toplan-
Oda yer aldılar. Türk-lş Bölge Temsilcisi Va-
hap Güvenç ve yardımcısı Faruk Güvenç'le
birh'kte genel merkezi Ankara'da bulunan
sendikalann şube yöneticilerinden 20 kişi-
lik bir grup toplantıda bulundu.
Saat 20.00*de başlayacak toplantıya bir sa-
at geç gelen Aykut, "merakla beklenen" ko
nuşmasında hiç akla gelmeyen bir konuya
değindi. Aykut, sendikacılara başkanlığını
yaptıy "SSK Saglık TesisleriiM Güçlendirme
Vakfı"nı anlatarak bu konuda yapılan spe-
külasyonlardan yakındı. Bu konuda herhan-
gi bir "soylenti" duyarlarsa kendisinden doğ-
ru bilgileri alabileceklerini vurgulayan Ay-
kut, vakfın çalışmaları hakkında hazırlana-
cak bultenleri "basından gizli olarak" sen-
dikacılara göndereceğıni soyledi. Aykut, vak-
fın gelecektekı çalışmaları hakkında uzun
uzun bilgiler verdi ve International hastane-
leriyle ortaklıklarımn getireceği avantajlan
anlattı.
Kurucu ortaklan arasında İmren Aykut-
un kardeşi Metamet Oktar Aykul'un da bu-
lunduğu söz konusu vakfın SSK'mn bazı
hastanelerine sağlık hizmeü" sattığına ihşkin
haberler daha önce gazetemizde yer ahnış ve
jconu TBMM'ye de yansımıştı. Aykut iki bu-
çuk saat süren yemekh" toplanü boyıuıca ay-
nca birçok sendikacıyla görüştü ve sorun-
lannı dinledi. Bu tür ya da daha dar toplan-
tılan her fırsatta yapmak gerektiğini savu-
nan Aykut'a sözlü ya da yazılı olarak sorun-
larını ileten sendikacüar çözüm için yardım
istediler.
MESS'in
görüşmeleri
olaylı
başladı
tş-Sendika Servisi — Türk
Metal Sendikası ile Türkiye
Metal Sanayıcileri Sendikası
(MESS) arasında 249 işyenn-
de çalışan 85 bin işçi adına
surdürulecek grup toplu iş
sözleşmesi görüşmelerinin
başlama toreninde, TİSK Baş-
kanı Refik Baydur işciler ta-
rafuıdan yuhalandı. tstanbul-
da OTİM Salonu'nda yapılan
törende konuşan Türk Metal
Sendikası Genel Başkanı
Mustafa Özbek, işverenlere
seslenerek, "Metal işkolunda-
ki ortalama işçi ucretleri bu-
gun 600 bin lira dolayındadır.
Bunun karşılığı 200 dolardır.
Bu mudur maliyet içerisinde-
ki yüksek işçilik payı? lşçini-
ze odediginiz parayı bugun
dünyada odeyen hiçbir işveren
kalmamıştır. Sadece Hindis-
tan'da paryalar 100 dolar ay-
hk alıyor" dedi. Daha sonra
kürsüye gelen Türkiye tşveren
Sendikalan Konfederasyonu
(TİSK) Başkanı Refik Baydur,
bu sözlerin "gerçegi yansıtma-
dıgını" ve metal işkolunda bir
işçinin işverene yıllık maliye-
tınin "12.5 miryon lirayı bnl-
duğunu" söyleyince protesto-
lara yol açtı. Toplusözleşme
töreni için çeşith işyerlerinden
gelen 500 dolayında metal iş-
çisi Baydur'a "yuh" çektiler ve
"Hadee... Hadee. İn aşagı",
"Siz yaUarla gezin", "Başka- '
nımız doğru soylüyor", "245
bin lira ayhk alan var" diye
laflar atıldı. Protestolar uze-
rine konuşmasına ara vermek
zorunda kalan Baydur, daha
sonra rakamlar vererek Turki-
ye'de işçi başına verimliliğin
en az 5 katı arttınlması gerek-
tiğini anlattı. Baydur'un ko-
nuşmasımn devamında Öz-
bek'in işçi çıkarmalanmn "lo-
yım duzeyine uiaşb^ı" şekhn-
dekı sözlerinın de gerçeği yan-
sıtmadığını soylemesi yeniden
tansiyonu yükseltti. İşciler yi-
ne "yuh" çekerek ve alkışh/
protesto yaparak Baydur'u.j
susturdular. Baydur protesto-
lar arasında, "Ben gerçekleri
söylüyorum. tnanıp inanma-
makta serbestsiniz" deyınce
işçilerden, "Biz enayi değiliz"
diye karşılık verildi. Protesto-
lann sürmesi üzerine Baydur
L
un, "Terbiyesizlik etmeden
dinleyin lutfen. Demokrasinin
birinci şaru birbirimizi sabııia
dinJemektir" demesı tepkile-
rin daha da artmasına yol aç-
tı. Toplu alkışla protestoları-
m surdüren ışçiler, Baydur'a
"Sen terbiyesizlik etme. tn
aşağı" diye bağırdılar. Bu ge-
lişmeler üzerine ön sırada otu-
ran Türk Metal Genel Başka-
nı Mustafa özbek ayağa kal-
kıp işçilere dönerek sert bir
sesle ve azarlar bir tavırla,
"Dinlemesini bilin" diyerek
işçileri susturdu.
Toplusözleşme başlama to-
reninde ilk konuşmayı yapan
MESS Başkanı Bahri Ersöz,
bu yıl goruşmelerin "zor ve
kritik olacagı" görüşlerine ka-
tıldığını, hem işçilerin hem de
sanayicüerin önemli sorunla-
n olduğunu soyledi. Törene
katılan Çahşma ve Sosyal Gü-
venlik Bakanı tmren Aykut da
konuşmasında TİSK ve Turk-
lş temsilcileri ile kendisinin
katılacağı 20 temmuzda Şan-
hurfa'da yapılacak zirvenın,
"Çahşma hayab ve sosyal gü-
venlik için olumlu sonuçlar
vereceğini" soyledi.
ENKA'ya kredi usulsüzlüğü suçlaması
ŞEBNEM ATtYAS
NEW YORK — ENKA'mn New Yorki
taki şirketi Entrade'in 1985-1987 arasın-
da ABD Tanm Bakanlığı kredilerini kul-
lanarak Irak'a yaptığı tahıl satışlannda
"kredi usulsuzluğü" yapıldığı behrtildi.
ABD Tanm Bakanlığı yetkililerinden
Chris Goldthwait, Cumhuriyet'e yaptığı
açıklamada, Entrade'in, Irak'a mal satı-
şı yaparken "malın fiyatıyla taşıma fiya-
ünı birbirinden ayırmadan toplam deger
olarak gosterdiğini, bu tutumun da kre-
di koşullanna uymadıgını" soyledi,
ABD Tarım Bakanhğı'nın 21 mayıs ta-
nhli ilk raporuna göre Entrade'in Irak'a
ABD Tarım Bakanlığı'nca verilen
GSM-102 kredileri çerçevesinde mal sat-
tığı dönemde, ihalelere katılan diğer fır-
malardan daha yüksek fiyat verdiği, an-
cak Irak'ın bu yüksek fiyatı tercih etmek-
te kân olduğu belirlenmişti. Tanm Ba-
kanhğı'na göre asıl sorun, Entrade'in ra-
kiplerinin yakındığı yuksek fiyat değil, bu
fiyatla yapılan satışlarda kullandırılan
GSM-102 kredisi.
ABD Tanm Bakanhğı'nın bazı pazar-
lara yonelik tarım urunleri satışında kul-
landırdığı GSM-102 kredisi kurallarına
göre 1985-1987 yılları arasında kredi kap-
samına giren satışlarda, yalnızca mal de-
ğerlerınin dikkate ahnması, taşıma fıyat-
larının kredi kapsamı dışında tutulması
gerekiyordu. 1987'nin sonuna doğru, ih-
racatçılann özeUikle bazı pazarlar için ta-
nm ürünleri satışlannda taşıma finans
manına da ihtiyaç duyduklan göz önü-
ne alınarak bu kural değiştirildi ve Irak'a
yapılan satışlarda, mal değerinin yanı sıra
taşıma masrafının da kredi kapsamına
ahnması kararlaştınldı. Ancak bu deği-
şiklik yapılmadan önce, 1985-1987 döne-
minde, aralannda Entrade'in de bulun-
duğu bazı şirketlerin, fıyatlarını mal de-
ğeriyle taşıma masrafım toplayarak bir
arada bildirdikleri, bu nedenle de kulla-
nılan kredılerde usulsüzlük olduğu sap-
tandı.
Tanm Bakanlığı şu anda hazırla-
dığı yeni raporda, bu usulsüzlüğü, tek tek
satışlan incele-j erek ayrmtılanyla değer-
lendiriyor.
ABD Tanm Bakanlığı yetkiülerinden
Chris Goldthwait, Entrade'in Irak'a "sü-
per top" gönderilmesi olayına kanştığı
yolundaki Italyan basmında çıkan haber-
ler konusunda ise şunları soyledi:
* "Kanıınca bu olay, yalnızca basında yer
alan bazı haberlerden ve Entrade'in ra-
kipleri tarafından ortaya atılan bazı id-
dialardan ibarettir. Resmi nitelikte değil-
dir. Bizim goruşümüz, bu iki konunun
birbirinden farklı olduğudur. Bizim so-
nısturmamız yalnızca Tanm Bakanlığı'
nın kullandırdığı kredilerle ilgilidir. Ön-
celikle iki konu uzerinde durduk. Bun-
'lardan birisi taşıma ucretlerinin de kay-
da geçirilmesi, digeri ise Irak'ın satış son-
rası istediği hizmetler oldu. Bu iki konu-
da yelerii yanıt alamadık. Kredilerin kul-
lanımında usulsıizlük yapıldıgı kanısına
vardık." Entrade hakkındaki bir başka id-
dia da Entrade'in ABD'den Irak'a yolla-
dığı mallan, Turkıye üzerinden geçirdiğ
ve taşıma finansmamm aynca T.C Mer-
kez Bankası'ndan, Türkiye-Irak Taşıma-
cılık Protokolü sayesinde sağladığı yolun-
daydı. ABD Tanm Bakanlığı mufettışle-
nnin hazırladığı raporda bu konuya iliş-
kin olarak verilen uç satış işleminde, ta-
şımanın Türkiye topraklanndakı (Mersin
ya da tskenderun limanlanndan Irak'a
kadar kara yolu) bölumünün Merkez
Bankası tarafından protokol uyarmca fi-
nanse edildiğı belırtiliyor. Bu satışlar ra-
porda GSM-102-542«4 GSM-102-55190
ve GSM-102-54464 numarah satışlar ola-
rak gösteriliyor.